📜
සට්ඨිම පරිච්ඡෙද
කුමාරොදයො
රොහණෙ නිවසිත්ථා’ව, ජයබාහුමහීපති;
මිත්තාව්හා රාජිනී චෙව, තදා කාලමකංසු තෙ.
සිරීවල්ලභජායා’ථ, ජනෙසි සුගලා දුවෙ;
මාණභරණකං පුත්තං, පුත්තිං ලීලාවතිම්පි ච.
මාණාභරණභූපාල-දෙවී’පි රතනාවලී;
මිත්තං පභාවතිඤ්චාපි, අලභී ධීතරො දුවෙ.
පස්සන්තස්ස උභො තායො, ධීතරො වීරබාහුනො;
තදා මහාදිපාදස්ස, එවං ආසි විතක්කිතං.
ලොකාභිසම්මතෙ සබ්බ-භූපාලන්වයමුද්ධනි;
විසුද්ධෙ සොමවංසම්හි, අභිජාතා මයං පන.
පිහනීයතරාකාරා, සබ්බසත්තිසමුන්නතා;
නානාවිජ්ජාසු නිපුණා, හත්ථිඅස්සාදිසුක්ඛමා.
තථා පෙකාකිනා වෙ’තෙ, තයො වික්කමබාහුනා;
පරාජයං පරිභවං, පාපිතා බහුසො රණෙ.
සූනුනො සුසමත්ථස්ස, විසොධෙතු මිමං මලං;
න දිස්සතෙ පාතුභාවො, අහො නො අප්පපුඤ්ඤතා.
ජනවාදකිලිට්ඨෙන ¶ , රාජත්තෙනාපි කිං මම;
ඉදානි විසයාසඞ්ගං, හිත්වා කල්යාණකම්මසු.
අප්පමත්තස්ස සතතං, නෙතබ්බා වාසරා’ඉති;
නිය්යාතෙත්වා අමච්චානං, සබ්බං රජ්ජවිචාරණං.
තහිං සත්ත’ට්ඨමාසඤ්හි, වසං රත්තියමෙකදා;
දෙවරාජඝරෙසෙය්යං, කප්පෙසි සීලසංයතො.
තතො පච්චූසකාලම්හි, දෙවපුත්තං මහිද්ධිකං;
විචිත්තවත්ථාභරණං, ගන්ධමාලාවිභූසිතං.
උළාරතරරූපෙන, දෙහොභාසෙන අත්තනො;
ඔභාසෙන්තං අසෙසා’සා, සූරියඤ්ච න භුග්ගතං.
වදන්තං සුපිනෙ එවං, අදක්ඛි දරණීපති;
පසීදස්සු මහාභාග, පිතොභව මහිපති.
ධඤ්ඤලක්ඛණසම්පන්නො, ඉච්ඡිතත්ථස්සසාධකො;
විනීතො ලොකකුහර-බ්යාපිතෙජො පරක්කමො.
ආණබලයසොකිත්ති-භාසුරො සග්ගුණාකරො;
ලොකසාසනසංවුද්ධි-කරො පුත්තවරො තව.
ලබ්භීස්සතෙ මහාරාජ, න චිරස්සෙව සම්පති;
පුත්තදාරාධිවුත්ථං තං, පුරං ඛිප්පං පයාහීති.
පබුජ්ඣිත්වාන සඤ්ජාත-පීතිවෙගොථ රත්තියා;
විභාතාය තතොපොඞ්ඛ-ගාමං ගඤ්ඡිනරුත්තමො.
යථා දිට්ඨප්පකාරන්තං, කථෙසි සුපිනං සුභං;
මහෙසී පමුඛානං සො, අමච්චානං මහීපති.
සද්ධිං මහෙසියා තත්ථ, පත්ථෙන්තො පුත්තමුත්තමං;
චින්තොන්තො දානසීලාදිං, සුභං නානප්පකාරකං.
අථෙකදිවසංකාලෙ, පච්චූසෙ සුපිනෙ පන;
සබ්බලක්ඛණසම්පන්නං, සබ්බසෙතං මනොහරං.
දන්තීපොතවරං දන්තං, කණ්ණෙ ගණියපෙමතො;
පවිසන්තමිවත්තානං, සෙය්යාගබ්භං මහෙසියා.
සම්පස්සිය පබුජ්ඣිත්වා, උට්ඨාය සයනාවරා;
සඤ්ජාතපීතිපාමොජ්ජ-වෙගපීණිතමානසො.
තායං ¶ වෙලායමෙදාසු-සෙය්යාගබ්භං මහෙසියා;
පවිස්සසුපිනං තස්සා, යථාදිට්ඨං පකාසයී.
අහම්පි තාදිසං හත්ථි-පොතකං සයනං මම;
පදක්ඛිණං කරිත්වාන, ඨිතං සොණ්ඩෙ සමාදිය.
ආකඩ්ඪිත්වාන සයනං, සමාරොපිය පෙමතො;
ආලිඞ්ගිං සුපිනම්හීති, දෙවී චාපි තමබ්රවී.
උභො තෙ අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස, දිට්ඨමෙවං පකාසිය;
උට්ඨාපෙසුං පහට්ඨාව, වීතනිද්දාරුණං තදා.
තතො පාතො උපට්ඨාතු, මුපයාතං පුරොහිතං;
නෙමිත්තකෙ ච පුච්ඡිංසු, සුනිත්වා තෙ පමොදිතා.
න චිරස්සෙව පුත්තස්ස, ධඤ්ඤලක්ඛණසාලිනො;
උප්පත්තියා අවස්සං’ව, භවංතබ්බන්ති කිත්තයුං.
තං සුණිත්වා අමච්චා ච, තථා නගරවාසිනො;
අවින්දිංසු ජනින්දො ච, සබ්බෙපීති මහුස්සවං.
තතො පට්ඨාය සොත්ථානං, පත්ථයං පත්ථිවොභුසං;
භික්ඛුසඞ්ඝෙන බහුසො, භණාපෙසි පරිත්තකං.
මණිමුත්තාදිකං චිත්තං, මහග්ඝමනුවාසරං;
පරිච්චජි දානමුඛෙ, යාචකානමනෙකසො.
පුරොහිතාදිවිප්පෙහි, වෙදවෙදඞ්ගවිඤ්ඤූහි;
වත්තාපෙසි ච හොමාදි-විධානං සොත්ථි සම්මතං.
සුවිනට්ඨෙ විහාරෙ ච, ධාතුගබ්භෙ ච වාපියො;
ජිණ්ණා ච පටිසඞ්ඛත්තුං, යොජයී රාජකප්පිකෙ.
දිනං නයන්තෙ කල්යාණ-කම්මෙනෙ’වං නරිස්සරෙ;
න චිරං සණ්ඨහි ගබ්භ-වරො කුච්ඡිම්හි දෙවියා.
තතොවගම්ම තං හට්ඨ-පහට්ඨො සො නරිස්සරො;
මහන්තං දෙවියා ගබ්භ-පරිහාරමදාපයි.
පරිපක්කගබ්භා දෙවී, කමෙන ජනයීසුකං;
සමයෙ භද්දනක්ඛත්ත-මුහුත්තෙනභිලක්ඛිතෙ.
සුප්පසන්නා අසෙසා ච, දිසායො තංඛණෙ අහු;
සමීරණෙ ච වාසිංසු, සුගන්ධිමුදුසීතලා.
දන්තීනං ¶ කොඤ්චනාදෙන, හයානං හෙසිතෙන ච;
රාජඞ්ගණං තදාජාතං, මහාකොලාහලා කූලං.
අච්ඡෙරාතිසයෙ එවං, පාතුභූතෙ අනෙකධා;
දිස්වා තං විම්හයප්පත්තො, මාණභරණභූපති.
සුත්වා නිජස්ස පුත්තස්ස, තදා සඤ්ජාතසාසනං;
අමතෙනාභිසිත්තොව, පීතිපුණ්ණමනොරථො.
මොචාපෙත්වා තදා කාරා-ඝරෙ බද්ධෙ බහූජනෙ;
දානං උළාරං සමණ-බ්රාහ්මණානං පදාපයි.
අමච්චපමුඛා චාපි, ජනාපුරනිවාසිනො;
කදලීතොරණාදීහි, රාජධානී මනෙකධා.
අලඞ්කරිත්වා සකලං, සුමණ්ඩිතපසාධිතා;
ඡණං මහන්තං වත්තෙසුං, කතිපාහං මනොරමං.
වෙදෙ වුත්තවිධානෙන, ජාතකම්මාදිකං විධිං;
සබ්බං සමාපයිත්වාන, කුමාරස්සා’වනීපති.
පුරොහිතාදයො විප්පෙ, තතො ලක්ඛණපාඨකෙ;
ආණාපෙත්වාන සක්කාර-සම්මානවිධිපුබ්බකං.
නියොජෙසි කුමාරස්ස, ලක්ඛණානං පටිග්ගහෙ;
සාධකං සකලං තස්ස, යත්ථපාදාදිලක්ඛණං.
උපධාරිය මහාමච්ච-ගණමජ්ඣගතස්ස තෙ;
රාජිනො දෙවියා චාපි, පකාසෙසුං පමොදිතා.
ලඞ්කාදීපං ඨපෙත්වාන, ජම්බුදීපතලම්පි ච;
එකච්ඡත්තඞ්කිතං කත්වා-නුභොත්තුං නිපුණො ඉති.
තෙ සන්තප්පිය භොගෙහි, භිය්යො පුච්ඡිත්ථ සාදරං;
සන්දිස්සමානං යංකිඤ්චි, අරිට්ඨං අත්ථි නත්ථී’ති.
දීඝායුකො කුමාරො’යං, කිඤ්චි පඤ්ඤායතෙ වත;
ජනකාරිට්ඨයොගො’ති, තෙ මහීපතිනො’බ්රවුං.
තස්සාරිජනසම්මද්දි-පතාපභුජයො ගතො;
සො පරක්කමබාහූ’ති, අන්වත්ථනාමමග්ගහී.
කණ්ණවෙ ධමහඤ්චෙව, අන්නුපාසනමඞ්ගලං;
කාරාපිය විධානඤ්ඤූ, යථාවිධිමසෙසතො.
රඤ්ඤො ¶ වික්කමබාහුස්ස, සපුත්තුප්පත්තිසාසනං;
වත්තුං සදූතෙ පෙසෙසි, පුලත්ථිනගරං තදා.
තෙහිසො භාගිනෙය්යස්ස, මහාභාගත්තනම්පි ච;
ජනකාරිට්ඨයොගඤ්ච, සුත්වා වික්කමබාහුසො.
ධඤ්ඤං විජයරාජාදි-රාජමාලාය නායකං;
මණිංව භාසුරං මය්හං, භාගිනෙය්යං ජනෙසිසො.
හානි යාකාචිසතතං, යථා තස්ස න හෙස්සති;
තථා මමන්තිකෙයෙව, කුමාරො එත්ථ වඩ්ඪතං.
අලද්ධං ලභිතුං ලාභං, ලද්ධඤ්ච පරිරක්ඛිතුං;
සබ්බථා න සමත්ථොයං, පුත්තො ගජබාහු මම.
සූරභාවාදියුත්තො’පි, මහින්දව්හපරොසුතො;
නිහීනො මාතුගොත්තෙන, න රජ්ජස්ස රහො මම.
ඨිතස්ස වික්කජාතෙන, නෙකසො සඤ්චිතෙන මෙ;
රජ්ජස්ස භාගිනෙය්යො’ව, කාමං භාගී භවිස්සති.
ඉතිපෙසෙසි දූතෙ සො, ආනෙතුං තං කුමාරකං;
කුමාරා භරණං දත්වා, සෙසං සාරඤ්චුපායනං.
සබ්බං දූතමුඛා සුත්වා, වීරබාහු මහීපති;
තස්සෙතං වචනං යුත්තං, වුත්තං මෙහිත බුද්ධියා.
තථාපි ච නිජාරිට්ඨ-පටිකාරත්ථමීදිසං;
ඔරසං පුත්තරතනං, පෙසෙතුං නා’නුරූපකං.
කිඤ්ච තත්ථ කුමාරම්හි, නීතෙ වික්කම බාහුනො;
පක්ඛො ලද්ධමහාවාහ-බලො විය හුතාසනො.
අච්චුන්නතෙන මහතා, තෙජසා සඤ්ජලිස්සති;
හානිරෙව වතම්හාකං, මහතී හෙස්සතෙ භුසං.
ඉති හත්ථෙ ගතානං සො, දූතානං ථනයං සකං;
අපෙසෙත්වා විසජ්ජෙසි, පසාදිය මනෙන සො.
සපුත්තදාරෙහි ¶ සමග්ගවාසං,
නරාදිනාථො නිවසං තහිංසො;
තිබ්බෙන ඵුට්ඨො මහතාගදෙන,
රජ්ජෙන සද්ධිං විජහිත්ථ දෙසං.
සුජනප්පසාදසංවෙ ගත්ථාය කතෙ මහාවංසෙ
කුමාරොදයො නාම
සට්ඨිමො පරිච්ඡෙදො.