📜
ද්විසට්ඨිමපරිච්ඡෙද
පරමණ්ඩලාභිගමනො
අත්තනාභිමතස්සා’සු, ජාතදෙසස්ස පත්තියා;
සම්පුණ්ණමනසඞ්කප්පො, දුස්සඞ්කපවිවජ්ජිතො.
වජිරූපමොරුපඤ්ඤා, බලෙන ගුරුසන්තිකෙ;
ලහුං බහුඤ්ච ගණ්හන්තො, සිප්පජාතමනෙක කං.
ජිනාගමෙසු නෙකෙසු, කොටිල්ලා දීසු නීතිසු;
සද්දසත්ථෙ ච කාවෙය්යෙ, සනිඝණ්ඩුක කෙටුභෙ.
නච්චගීතෙසු සත්ථෙසු, හත්ථිසිප්පාදිකෙසු ච;
ධනු ඛග්ගාදිනෙකෙසු, සත්ථෙසු ච විසෙසතො.
පාරප්පත්තො විනීතත්තො, පිතු රඤ්ඤො සමාචරි;
අධිප්පායානුකුලං’ව, සදා භත්තිපුරස්සරො.
තදා සදා දරාචාර-ගුණාරාධිතමානසො;
පියෙන විය මිත්තෙන, තෙන සද්ධිං මහීපති.
උය්යානජලකීළාදි-සුඛං නානප්පකාරකං;
අනුභොත්වා සදෙසස්මිං, සඤ්චරන්තො තහිං තහිං.
එකදාසඞ්ඛසෙනාධි-පතිනා දළ්හභත්තිනා;
සරට්ඨසීමා රක්ඛාය, යො ජිතෙන බලීයසා.
අජ්ඣාවුත්ථස්ස ¶ ච බලත්ථ-ලිනමස්ස ච සන්තිකං;
ගාමසා’ගඤ්ඡි සුත්වාන, තමත්ථං ධජිනීපති.
ගාමං තං සාධුකං සජ්ජු, සජ්ජාපෙත්වා සපුත්තකං;
පච්චුග්ගන්ත්වා මහීපාලං, පණමිත්වා ඨිතො තදා.
පිතා පුත්තො උභො තස්ස, සම්භාසිය පියං වචො;
නෙකධා’රාධිතා තෙන, තං ගාමං සමුපාගගුං.
තහිං කතිචි භූපාලො, වාසරෙ වීතිනාමිය;
සෙනාපතිං සමාහූය, ඉදං වචනං මබ්රවි.
පුත්තො මෙ දානිවයසි, ඨිතො’ පනයනාරහෙ;
තස්සොපනයනං කාතුං, මහොපකරණං ලහුං.
සජ්ජෙතබ්බන්ති තං සුත්වා, සොපි සෙනාධිනායකො;
සබ්බුපකරණං ඛිප්පං, මඞ්ගලත්ථං සුසජ්ජයි.
සුගන්ධ දීපපුප්ඵාදි-වත්ථූහි දිවසත්තයං;
පුබ්බකාරං කරිත්වාන, මහන්තං රතනත්තයෙ.
වෙදිකාචාරදක්ඛෙහි, ද්විජෙහි පුථුවීපති;
සම්පභාවානු රූපංව, මඞ්ගලං තං සමාපිය.
පරක්කමකුමාරෙන, තෙන සද්ධිං සමාරභි;
වසන්තකීළං මහතිං, සාමච්චො කීළිතුං තදා.
රාජා කිත්ති සිරීමෙඝො-රොහණෙ වසතො තදා;
සිරීවල්ලභනාමස්ස, සභාතු මරණම්පි ච.
මාණභරණනාමස්ස, රජ්ජලාභඤ්ච දෙවියා;
මිත්තාය පටිලාභඤ්ච, සිරීවල්ලභසූනු නො.
රොහණාගතදූතෙහි, සුණිත්වා සකභාතුනො;
කාලක්රියාය සඤ්ජාත-සොකවෙගං සුදුස්සහං.
මිත්තායතනයුප්පත්ති පවත්තිං සවණෙන තං;
විනෙය්ය විරතො තම්හා, වසන්තසමයුස්සවා.
නිවත්තෙත්වාන තත්ථෙව, සෙනානිං සඞ්ඛනාමකං;
පුත්තෙන සහ සො සඞ්ඛ-ත්ථලි නාමං පුරං ගමි.
පරක්කමකුමාරෙන, තෙන සද්ධිං තහිං සුඛං;
වසතො තස්ස භූපස්ස, වස්සමෙකමතික්කමි.
මාණාභරණභූපස්ස ¶ , දෙවී චාපි පභාවතී;
ලභිත්ථ දුතියා කිත්ති-සිරී මෙඝව්හයං සුතං.
සුණිත්වා තඤ්ච සො අම්හං, වංසො ජාතො මහා’’ඉති;
අහු කිත්තිසිරීමෙඝො, තදා අත්තමනො භුසං.
ලංකාදීපොපභොගෙක-හෙතුනා මහතා සතා;
අසාධාරණභූභෙන, චොදිතො පුඤ්ඤකම්මුනා.
කුමාරො සො’ථ පිතරා, පියමිත්තෙ වියත්තනි;
කරියමානං සස්නෙහං, මහන්තං චො’පලාලනං.
සචිවානමනෙකෙසං, භයභත්තී පුරස්සරං;
ක්රියමානමුපට්ඨානං, න මඤ්ඤන්තො තිණායපි.
ලංකාදීපමිමං සබ්බ මෙකච්ඡත්තො පසොභිතං;
ඛිප්පං කාරෙතුකාමො සො, සයං ඉති විචින්තයි.
කෙස අක්ඛක ගීවට්ඨි-දාඨා පත්තාන මෙව ච;
පදචෙත්ය මහාබොධි-සාඛානඤ්චාපි සත්ථුනො.
චතුරාසීතිසහස්සානං, ධම්මක්ඛන්ධාන මෙව ච;
සම්මාසම්බුද්ධකප්පානං, ආධාරත්තා ච නිච්චසො.
ආකරත්තා ච නෙකෙසං, මණිමුත්තාදිවත්ථූනං;
සම්මතොපි විසිට්ඨොති, දීපොනාති මහා අයං.
තයො මෙ පිතරො භූපා, මාතුලොපි ච සබ්බථා;
එකච්ඡත්තෙන වත්තෙතු, මසමත්ථා විභජ්ජි’මං.
භුඤ්ජන්තා එත්තකෙනෙව, කතකිච්චා මයං ඉති;
මඤ්ඤන්තා විගතච්ඡන්දා’භිසෙකම්හි කුලොචිතෙ.
රට්ඨෙසකෙ සකෙයෙව, ඉස්සෙරං සම්පවත්තයුං;
කසිකම්මාදිකං ගාම-භොජකා විය නිස්සිතා.
තෙසු කිත්තිසිරි මෙඝං, පෙත්තෙය්යං මෙ ඨපෙත්ව තෙ;
අගමංසු යථාකම්මං, සෙසා භූපතයො තයො.
මච්චානං පරමං ආයු, වතෙ’දානි පරිත්තකං;
බාලායුවානො වුද්ධා ච, ඉමෙ සත්තා’නුපුබ්බසො.
පාපුණිස්සන්ති මරණ-මීති’යං නියමොපි ච;
න හෙව අස්මිං ලොකස්මිං, සංවිජ්ජති කදාචිපි.
තස්මා ¶ සරීරකෙ අස්මිං, භඞ්ගුරෙ සාරවජ්ජිතෙ;
හීළිතෙ සාරදස්සීහි, අපෙක්ඛං හිත්වා සබ්බථා.
පිහනියෙ යසොදෙහෙ, චිරට්ඨායිම්හි සබ්බදා;
අම්හාදිසෙහි කත්තබ්බො, රාජපුත්තෙහි ආදරො.
උම්මග්ගජාතකාදීසු, චාරිත්තඤ්චාපි භූමිසු;
විහිතං බොධිසත්තෙන, වීරභාවාදිනිස්සිතං.
රාමායණභාරතාදි-ලොකියාසු කථාසුපි;
රාමස්ස වික්කමඤ්චෙව, තස්ස රාවණඝාතිනො.
දුයොධනාදිරාජානො, හන්ත්වායුද්ධෙ පවත්තිතං;
වික්කමාති සයඤ්චෙව, පඤ්චන්නං පණ්ඩුසූනූනං.
ඉතිහාසකථායඤ්ච, දෙවාසුරරණෙ පුරා;
දුස්සන්තාදිමහීපෙහි, කතඤ්ච චරිතබ්භූතං.
උම්මූලිතවතො තස්ස, නන්දවංසනරිස්සරෙ;
චාරක්කද්විජසෙට්ඨස්ස, සුත්වා බුද්ධිබලම්පි ච.
සබ්බා නෙතානි ලොකම්හි, යාවජ්ජදිවසා භුවි;
තෙසං අසන්නිධානෙපි, සුප්පසිද්ධිං ගතානි හි.
සුලද්ධං ජීවිතං තෙසං, අසාධාරණමීදිසං;
චරිතාතිසයං කත්තුං, සමත්ථා හොන්ති යෙ භුවි.
ජායිත්වා ඛත්තවංසම්හි, ඛත්තවීරවරොධිතං;
යදිහං න කරිස්සාමි, මොඝා මෙ ජාති හෙස්සති.
තෙසමබ්භධිකා කාල-සම්පදායෙව කෙවලං;
මයා තෙ අධිකා කින්තු, පඤ්ඤාදීහීති චින්තිය.
පිතුරාජා ච මෙ’දානි, පච්ඡිමෙ වයසිට්ඨිතො;
යදිදං පෙත්තිකං රජ්ජං, මම හත්ථගතබ්භවෙ.
රාජලක්ඛිව සො පෙත-චෙතසො මෙ පමාදතො;
යථිච්ඡිතඤ්චෙ න භවෙ, මහතී ජානි මෙ භුසං.
එත්ථෙව නිවසන්තො’හං, චරාපිය සකෙ වරෙ;
පරමණ්ඩලවුත්තන්තං, ජානෙය්යං යදි තත්තනො.
රන්ධං පච්චත්ථිකානන්තු, පකාසෙතුං රථාතථං;
අධිප්පායානුරූපං මෙ, සමත්ථා වා න වාචරා.
යෙ ¶ කෙචි’ධ ජනා සන්ති, සබ්බෙ තෙ මම සම්මුඛා;
බලීයත්තං’ව සත්තූනං, කථයන්ති අනෙකසො.
පච්චෙකරට්ඨසාමීහි, පිතුභූපෙහි තිහිපි;
එකීභූය කරිත්වාන, සත්තක්ඛත්තුං මහාහවං.
සාධෙතුං දුක්කරං රට්ඨං, භවතෙ කාකිනා කථං;
සිසුනා ගණ්හිතුං සක්කා, ඛුද්දරජ්ජො පභොගිනා.
සුකරං මූලභූතස්ස, තස්ස රජ්ජස්ස සාධනං;
ඉති දුච්චින්තංතං තුය්හං, දූරෙ තබ්බමිදං’’ඉති.
කණ්ණෙ තත්ථසලාකායො, පවෙසෙන්තා’ව නෙකසො;
මහන්තත්තං කථෙන්තෙ’වං, බහුධා පරමණ්ඩලෙ.
අජානනං යථාභූතං, වදන්තානං කුබුද්ධිනං;
සබ්බමෙතං වචො ජාතු, සද්ධාතබ්බං සියා න හි.
ලෙසෙනෙකෙන ගන්ත්වාන, ඛිප්පං’ව පරමණ්ඩලං;
සරූපං තත්ථ උස්සාමි, අහමෙවෙති චින්තයි.
යදි මෙ පීතුභූපාලො, විඤ්ඤායෙතං විතක්කිතං;
අභිජාතස්ස පුත්තස්ස, වංසජොතිකරස්ස මෙ.
ගතස්ස සත්ථු විසය-මනත්ථොපි සියා ඉති;
අනුකම්පාධියා මය්හං, ගමනං වාරයිස්සති.
මනොරථස්ස සංසිද්ධි, සබ්බථා මෙන හෙස්සති;
තස්මා නිගුළරූපෙන, ගමනං භද්දකං ඉති.
ලද්ධාන රත්තියම ථෙකදිනං ඛණඤ්ඤූ,
සො තාදිසං ඛණමඛීණතරොරූපායො;
ජානාති නො සකපිතාගමනං තථාතං,
ගෙහා’භිනික්ඛමිතථා චතුරො කුමාරො.
සුජනප්පසාදසංවෙගත්ථාය කතෙ මහාවංසෙ
පරමණ්ඩලාභිගමනො නාම
ද්විසට්ඨිමො පරිච්ඡෙදො.