📜
2. දොසපරිහාරාවබොධ-දුතියපරිච්ඡෙද
කදාචි කවිකොසල්ලා, විරොධො සකලො ප්ය’යං;
දොසසඞ්ඛ්ය මතික්කම්ම, ගුණවීථිං විගාහතෙ.
තෙන වුත්තවිරොධාන, මවිරොධො යථා සියා;
තථා දොසපරිහාරා, වබොධො දානි නීයතෙ.
තත්ථ විරුද්ධත්ථන්තරස්ස පරිහාරො යථා
වින්දන්තං පාකසාලීනං, සාලීනං දස්සනා සුඛං;
තං කථං නාම මෙඝො’යං, විසදො සුඛයෙ ජනං?
යථා වා
විනායකොපි නාගො සි, ගොතමොපි මහාමති;
පණීතොපි රසා’පෙතො, චිත්තා මෙ සාමි තෙ ගති.
අඣ’ත්ථස්ස යථා
කථං තාදිගුණාභාවෙ, ලොකං තොසෙති දුජ්ජනො?
ඔභාසිතාසෙසදිසො, ඛජ්ජොතො නාම කිං භවෙ?
පහෙලිකාය [පහෙළිකාය (ක.)] මාරුළ්හා, න හි දුට්ඨා කිලිට්ඨතා;
පියා සුඛා’ලිඞ්ගිතං ක, මාලිඞ්ගති නු නො ඉති.
යමකෙ නො පයොජෙය්ය, කිලිට්ඨපද මිච්ඡිතෙ;
තතො යමක මඤ්ඤං තු, සබ්බ මෙතංමයං විය.
දෙසවිරොධිනො යථා
බොධිසත්තප්පභාවෙන ¶ , ථලෙපි ජලජාන්ය’හුං;
නුදන්තානි’ව සුචිරා, වාසක්ලෙසං තහිං ජලෙ.
කාලවිරොධිනො යථා
මහානුභාව පිසුනො, මුනිනො මන්ද මාරුතො;
සබ්බොතුකමයං වායි, ධුනන්තො කුසුමං සමං.
කලාවිරොධිනො යථා
නිමුග්ගමානසො බුද්ධ, ගුණෙ පඤ්චසිඛස්සපි;
තන්තිස්සර විරොධො සො, න සම්පීණෙති කං ජනං?
ලොකවිරොධිනො යථා
ගණයෙ චක්කවාළං සො, චන්දනායපි සීතලං;
සම්බොධි සත්ත හදයො, පදිත්ත’ඞ්ගාරපූරිතං.
ඤායවිරොධිනො යථා
පරිච්චත්තභවොපි ත්ව, මුපනීතභවො අසි;
අචින්ත්යගුණසාරාය, නමො තෙ මුනිපුඞ්ගව.
ආගමවිරොධිනො යථා
නෙවා’ලපති කෙනා’පි, වචීවිඤ්ඤත්තිතො යති;
සම්පජානමුසාවාදා, ඵුසෙය්යා’පත්තිදුක්කටං.
නෙය්යස්ස යථා
මරීචිචන්දනා’ලෙප, ලාභා සීතමරීචිනො;
ඉමා සබ්බාපි ධවලා, දිසා රොචන්ති නිබ්භරං.
යථා වා
මනොනුරඤ්ජනො මාර, ඞ්ගනාසිඞ්ගාරවිබ්භමො;
ජිනෙනා’සමනුඤ්ඤාතො, මාරස්ස හදයා’නලො.
විසෙසනාපෙක්ඛස්ස යථා
අපයාතා’පරාධම්පි, අයං වෙරී ජනං ජනො;
කොධපාටලභූතෙන, භිය්යො පස්සති චක්ඛුනා.
හීනත්ථස්ස යථා
අප්පකානම්පි පාපානං, පභාවං නාසයෙ බුධො;
අපි නිප්පභාතා’නීත, ඛජ්ජොතො හොති භාණුමා.
අනත්ථස්ස යථා
න ¶ පාදපූරණත්ථාය, පදං යොජෙය්ය කත්ථචි,
යථා වන්දෙ මුනින්දස්ස, පාදපඞ්කෙරුහං වරං.
භයකොධපසංසාදි, විසෙසො තාදිසො යදි;
වත්තුං කාමීයතෙ දොසො, න තත්ථෙ’කත්ථතාකතො.
යථා
සප්පො සප්පො! අයං හන්ද, නිවත්තතු භවං තතො,
යදි ජීවිතුකාමො’සි, කථං ත මුපසප්පසි?
භග්ගරීතිනො යථා
යොකොචි රූපා’තිසයො, කන්ති කාපි මනොහරා;
විලාසා’තිසයො කොපි,
අහො! බුද්ධමහො’දයො.
අබ්යාමොහකරං බන්ධං, අබ්යාකිණ්ණං මනොහරං;
අදූරපද වින්යාසං, පසංසන්ති කවිස්සරා.
යථා
නීලුප්පලා’භං නයනං, බන්ධුකරුචිරො’ධරො;
නාසා හෙම’ඞ්කුසො තෙන, ජිනො’යං පියදස්සනො.
සමතික්කන්ත ගාම්මත්තං, කන්ත වාචා’භිසඞ්ඛතං;
බන්ධනං රසහෙතුත්තා, ගාම්මත්තං අතිවත්තති.
යථා
දුනොති කාමචණ්ඩාලො, සො මං සදය නිද්දයො;
ඊදිසං බ්යසනා’පන්නං, සුඛීපි කි මුපෙක්ඛසෙ?
යතිහීනපරිහාරො, න පුනෙ’දානි නීයතෙ;
යතො න සවනු’බ්බෙගං, හෙට්ඨා යෙසං විචාරිතං.
කමච්චුතස්ස යථා
උදාරචරිතො’සි ත්වං, තෙනෙ’වා’රාධනා ත්වයි;
දෙසං වා දෙහි ගාමං වා, ඛෙත්තං වා මම සොභනං.
අතිවුත්තස්ස යථා
මුනින්දචන්දසම්භූත, යසොරාසිමරීචිනං;
සකලොප්ය’ය මාකාසො, නා’වකාසො විජම්භනෙ.
වාක්යං ¶ බ්යාපන්නචිත්තානං, අපෙතත්ථං අනින්දිතං;
තෙනු’ම්මත්තාදිකානං තං, වචනා’ඤ්ඤත්ර දුස්සති.
යථා
සමුද්දො පීයතෙ සො’ය, මහ’මජ්ජ ජරාතුරො;
ඉමෙ ගජ්ජන්ති ජීමූතා, සක්කස්සෙ’රාවණො පියො.
සුඛුමාලා’විරොධිත්ත, දිත්තභාවප්පභාවිතං;
බන්ධනං බන්ධඵරුස, දොසං සංදූසයෙය්ය තං.
යථා
පස්සන්තා රූපවිභවං, සුණන්තා මධුරං ගිරං;
චරන්ති සාධූ සම්බුද්ධ, කාලෙ කෙළිපරම්මුඛා.
අපක්කමස්ස යථා
භාවනා, දාන, සීලානි, සම්මා සම්පාදිතානි’හ;
නිබ්බාන, භොග, සග්ගාදි, සාධනානි න සංසයො.
උද්දිට්ඨවිසයො කොචි, විසෙසො තාදිසො යදි;
අනු’ද්දිට්ඨෙසු නෙව’ත්ථි, දොසො කමවිලඞ්ඝනෙ.
යථා
කුසලා’කුසලං අබ්යා, කත’මිච්චෙසු පච්ඡිමං;
අබ්යාකතං පාකදං න, පාකදං පඨමද්වයං.
සගුණානා’විකරණෙ, කාරණෙ සති තාදිසෙ;
ඔචිත්යහීනතා’පත්ති, නත්ථි භූතත්ථසංසිනො.
ඔචිත්යං නාම විඤ්ඤෙය්යං, ලොකෙ විඛ්යාත මාදරා;
තත්ථො’පදෙසපභවා, සුජනා කවිපුඞ්ගවා.
විඤ්ඤාතොචිත්යවිභවො, චිත්යහීනං පරිහරෙ;
තතො’චිත්යස්ස සම්පොසෙ,
රසපොසො සියා කතෙ.
යථා
යො මාරසෙන මාසන්න, මාසන්නවිජයු’ස්සවො;
තිණායපි න මඤ්ඤිත්ථ, සො වො දෙතු ජයං ජිනො.
ආරද්ධකත්තුකම්මාදි, කමා’තික්කමලඞ්ඝනෙ;
භග්ගරීතිවිරොධො’යං, ගතිං න ක්වා’පි වින්දති.
යථා
සුජන’ඤ්ඤාන මිත්ථීනං, ¶ විස්සාසො නො’පපජ්ජතෙ;
විසස්ස සිඞ්ගිනො රොග, නදීරාජකුලස්ස ච.
යථා
භෙසජ්ජෙ විහිතෙ සුද්ධ, බුද්ධාදිරතනත්තයෙ;
පසාද මාචරෙ නිච්චං, සජ්ජනෙ සගුණෙපි ච.
සසංසයස්ස යථා
මුනින්දචන්දිමා’ලොක, රස ලොල විලොචනො;
ජනො’වක්කන්තපන්ථො’ව, රංසිදස්සනපීණිතො.
සංසයායෙ’ව යංකිඤ්චි, යදි කීළාදිහෙතුනා;
පයුජ්ජතෙ න දොසො’ව, සසංසයසමප්පිතො.
යථා
යාතෙ දුතියං නිලයං, ගරුම්හි සකගෙහතො;
පාපුණෙය්යාම නියතං, සුඛ’මජ්ඣයනා’දිනා.
සුභගා භගිනී සා’යං, එතස්සි’ච්චෙවමාදිකං;
න ‘ගාම්ම’මිති නිද්දිට්ඨං, කවීහි සකලෙහිපි.
දුට්ඨා’ලඞ්කාරවිගමෙ, සොභනා’ලඞ්කතික්කමො;
අලඞ්කාරපරිච්ඡෙදෙ, ආවිභාවං ගමිස්සති.
දොසෙ පරීහරිතු මෙස වරො’පදෙසො,
සත්ථන්තරානුසරණෙන කතො මයෙවං;
විඤ්ඤායි’මං ගරුවරාන’ධික’ප්පසාදා,
දොසෙ පරං පරිහරෙය්ය යසොභිලාසී.
ඉති සඞ්ඝරක්ඛිතමහාසාමිවිරචිතෙ සුබොධාලඞ්කාරෙ
දොසපරිහාරාවබොධො නාම
දුතියො පරිච්ඡෙදො.