📜
සුජනකණ්ඩ
සද්ධාසීලාදිධම්මෙහි, ¶ සප්පන්නො සෙට්ඨමානුසො;
වුත්තො බුද්ධාදිසන්තෙහි, සාධුසප්පුරිසො ඉති.
සද්දාධනං සීලධනං, හිරීඔත්තප්පියං ධනං;
සුතධනඤ්ච චාගො ච, පඤ්ඤා වෙ සත්තමං ධනං.
යස්ස එතෙ ධනා අත්ථි, ඉත්ථියා පුරිසස්ස වා;
අදලිද්දොති තං ආහු, අමොඝං තස්ස ජීවිතං.
තස්මා සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, පසාදං ධම්මදස්සනං;
අනුයුඤ්ජෙථ මෙධාවී, සරං බුද්ධානසාසනං.
සබ්භිරෙව ¶ සමාසෙථ, සබ්භි කුබ්බෙථ සන්ථවං;
සතං සද්ධම්මමඤ්ඤාය, සෙය්යො හොති න පාපියො.
චජ දුජ්ජනසංසග්ගං, භජ සාධුසමාගමං;
කර පුඤ්ඤමහොරත්තං, සර නිච්චමනිච්චතං.
යො ¶ වෙ කතඤ්ඤූ කතවෙදී ධීරො,
කල්යාණමිත්තො දළ්හභත්ති ච හොති;
දුක්ඛිතස්ස සක්කච්ච කරොති කිච්චං,
තථාවිධං සප්පුරිසං වදන්ති.
මාතාපෙත්තිභරං ¶ ජන්තුං, කුලෙ ජෙට්ඨාපචායිනං;
සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්යප්පහායිනං.
මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;
තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු ‘‘සප්පුරිසො’’ඉති.
කුලජාතො කුලපුත්තො, කුලවංසසුරක්ඛතො;
අත්තනා දුක්ඛප්පත්තොපි, හීනකම්මං න කාරයෙ.
උදෙය්ය ¶ භාණු පච්ඡිමෙ, නමෙය්ය මෙරුඅද්දිපි;
සීතලං යදි නරග්ගි, පබ්බතග්ගෙ ච උප්පලං;
විකසෙ න විපරිතා, සාධුවාචා කුදාචනං.
සුඛා රුක්ඛස්ස ඡායාව, තතො ඤාතිමාතාපිතු;
තතො ආචෙරස්ස රඤ්ඤො, තතො බුද්ධස්සනෙකධා.
භමරා ¶ පුප්ඵමිච්ඡන්ති, ගුණමිච්ඡන්ති සජ්ජනා;
මක්ඛිකා පූතිමිච්ඡන්ති, දොසමිච්ඡන්ති දුජ්ජනා.
මාතුහීනො ¶ දුබ්භාසො හි, පිතුහීනො දුක්කිරියො;
උභො මාතුපිතුහීනා, දුබ්භාසා ච දුක්කිරියා.
මාතුසෙට්ඨො සුභාසො හි, පිතුසෙට්ඨො සුකිරියො;
උභොමාතු පිතුසෙට්ඨා, සුභාසා ච සුකිරියා.
සුනඛො ¶ සුනඛං දිස්වා, දන්තං දස්සෙති හිංසිතුං;
දුජ්ජනො සුජනං දිස්වා, රොසයං හිංසමිච්ඡති.
න ච වෙගෙන කිච්චානි, කත්තබ්බානි කුදාචනං;
සහසා කාරිතං කම්මං, බාලො පච්ඡානුතප්පති.
කොධං ¶ වධිත්වා න කදාචි සොචති,
මක්ඛප්පහානං ඉසයො වණ්ණයන්ති;
සබ්බෙසං වුත්තං ඵරුසං ඛමෙථ,
එතං ඛන්තිං උත්තමමාහු සන්තො.
දුක්ඛො නිවාසො සම්බාධෙ, ඨානෙ අසුචීසඞ්කතෙ;
තතො අරිම්හි අප්පියෙ, තතොපි අකතඤ්ඤුනා.
ඔවදෙය්යා’නුසාසෙය්ය ¶ , අසබ්භා ච නිවාරයෙ;
සතඤ්හි සො පියො හොති, අසතං හොතිඅප්පියො.
උත්තමත්තනිවාතෙන, කක්ඛළං මුදුනා ජයෙ;
නීචං අප්පකදානෙන, වායාමෙන සමං ජයෙ.
න ¶ විසං විසමිච්චාහ, ධනං සඞ්ඝස්ස උච්චතෙ;
විසං එකංව හනති, හනති සඞ්ඝස්ස සබ්බං.
ධනමප්පම්පි ¶ සාධූනං, කූපෙ වාරිව නිස්සයො;
බහුංඅපි අසාධූනං, න ච වාරිව අණ්ණවෙ.
අපත්ථෙය්යං න පත්ථෙය්ය, අචින්තෙය්යං න චින්තයෙ;
ධම්මමෙව සුචින්තෙය්ය, කාලං මොඝං න ඉච්ඡයෙ.
අචින්තිතම්පි ¶ භවති, චින්තිතම්පි විනස්සති;
න හි චින්තාමයා භොගා, ඉත්ථියා පුරිසස්ස වා.
අසන්තස්ස පියො හොති, සන්තෙ න කුරුතෙ පියං;
අසතං ධම්මං රොචෙති, තං පරාභවතො මුඛං.
ගුණා ¶ කුබ්බන්ති දූතත්තං, දූරෙපි වසතං සතං;
කෙතකෙ ගන්ධං ඝායිත්වා, ගච්ඡන්ති භමරා සයං.
පුබ්බජාතිකතං කම්මං, තං කම්මමීති කථ්යතෙ;
තස්මා පුරිසාකාරෙනං, යතං කරෙ අතන්දිතො.
මත්තිකපිණ්ඩතො කත්තා, කුරුතෙ යං යදිච්ඡති;
එවමත්තකතං කම්මං, මාණවො පටිපජ්ජතෙ.
උට්ඨායොට්ඨාය ¶ බොධෙය්යං, මහබ්භය මුපට්ඨිතං;
මරණබ්යාධිසොකානං, කිමජ්ජ නිපතිස්සති.
පාණා යථාත්තනොභිට්ඨා, භූතානමපි තෙ තථා;
අත්තොපමෙන භූතෙසු, දයං කුබ්බන්ති සාධවො.
සබ්බෙ ¶ තසන්ති දණ්ඩස්ස, සබ්බෙ භායන්ති මච්චුනො;
අත්තානං උපමං කත්වා, න හනෙය්ය න ඝාතයෙ.
බාලො වා යදි වා වුද්ධො, යුවා වා ගෙහමාගතො;
තස්ස පූජා විධාතබ්බා, සබ්බස්සාභ්යාගතො ගරු.
ආකිණ්ණොපි අසන්තෙහි, අසංසට්ඨොව භද්දකො;
බහුනා සන්නජාතෙන, ගච්ඡෙන උබ්බත්තෙනිධ.