📜
චාණක්යනීතිලා ගාථා
ලාලනෙ ¶ බහවො දොසා,
තාළනෙ බහවො ගුණා;
තස්මා පුත්තඤ්ච සිස්සඤ්ච,
තාළයෙ න ච ලාලයෙ.
අතීතස්ස ¶ හි මිත්තස්ස,
යො චෙ දොසං පකාසයෙ;
සො හවෙ පච්චුප්පන්නස්ස,
දොසං භාසෙති ඤායති.
ලතාවිය ¶ සෙවකා තෙ,
යෙ නිස්සයං පලම්බරෙ;
නිස්සයස්ස විනාසෙන,
භූම්යං සෙන්ති අනාථකා.
දොසසිඞ්ගෙහි ¶ විජ්ඣන්තො,
මානඛූරෙහි අක්කමං;
භයං කරොති ලොකම්හි,
ගොව බාලො විහිංසකො.
ආදො ¶ උපරි ලොකොයං,
උජුලෙඛාය තිට්ඨති;
මුසාවාතෙහි තංලොකං,
නිපාතෙසි අනජ්ජවං.
සුඝටං ¶ කුම්භකාරෙන,
නාරහො පරිභුඤ්ජිතුං;
තථූපමාය වෙක්ඛෙය්ය,
සකම්මපරකම්මනි.
අනන්තරංසී ¶ සූරොපි,
නසක්කොති ඝනං තමං;
විජ්ඣිතුං රංසියා ලොකෙ,
තථා මදනමොහිතා;
නසක්කොන්ති මදං භෙත්වා,
පඤ්ඤාභාය පභාසිතුං.
ඛෙදවෙරං ¶ දලිද්දම්හි,
භොගිම්හි රොගුපද්දවං;
දෙස්සවෙරඤ්ච ආණිම්හි,
පස්සෙ ලොකස්ස වෙරිතං.
සංලද්ධෙන ¶ සුභොගෙන,
ජීවං සුද්ධං කරෙ නිජං;
සෙට්ඨො සො තෙන ජීවෙන,
ජෙගුච්ඡො මලජීවිකො.
වජිර ¶ පුප්ඵරාගානං,
විසෙසං යො නබුජ්ඣති;
කථඤ්හි සො වික්කීණෙය්ය,
කීණෙය්ය වා යථාතථං.
කිප්පීලි ¶ කොපි චින්තෙත්වා,
පබ්බතං භෙත්තු මුස්සහං;
අබලා තනුමජ්ඣත්තා,
චින්තා හස්යාව සා මුධා.
ජාතමත්තං ¶ න යො සත්තුං,
රොගඤ්චූපසමං නයෙ;
මහාබලොපි තෙනෙව,
වුද්ධිංපත්වා ස හඤ්ඤතෙ.
සජීවමංසභක්ඛෙහි ¶ ,
සදාඨීහි මුඛෙහි භො;
බිළාරබ්යග්ඝසීහානං ¶ ,
නිහීනානි අනෙකධා;
තික්ඛානි ඛරවාදානි,
මනුස්සානං මුඛානි වෙ.
විලුප්පන්තා ¶ විධාවන්ති,
සජීවවුත්තිකම්මුනා;
ජනා තෙන විහඤ්ඤන්ති,
චරන්ති ධම්මවෙමුඛා.
සුලභං ¶ ලොකියං ලොකෙ,
සාසනීයංව දුල්ලභං;
දුල්ලභං තං වමඤ්ඤන්තො,
එසො බාලතමො භවෙ.
යො ¶ පතිත්ථ අග්යාවාටං,
මොහා තං උපකාරිතුං;
අඤ්ඤොරොහි තදා වාටං,
දුතීයො මුළ්හමුළ්හකො.
බ්යග්ඝො ¶ ආවුධවිද්ධො හි,
අකා දුට්ඨානි නින්නදං;
තථෙව සාධුසත්ථෙන,
විද්ධො බාලො පකුප්පිතො.
පිවන්ති ¶ ලොහිතං ඩංසා,
අන්තො තුණ්ඩෙන මක්ඛිකා;
බහිද්ධා පරිවාරෙන්ති,
ජනො තෙන ඩංසායයෙ.
අධනස්ස ¶ ඛණො අප්පො,
සද්ධම්මො අප්පකාලිනො;
අප්පකො තෙන යුඤ්ජෙය්යුං,
ඛණං බහුං ලභෙතවෙ.