📜
අභියාචක
ධම්ම-සඞ්ඝං ¶ වන්දිත්වාන,
සබ්බ-ලොකස්ස නායකං;
යාචිතො තිකක්රප-ථෙරෙන,
මාණවෙන ච ධීමතා.
උත්තානමෙව සඞ්ඛෙපං,
නානා-සත්ථ-සුධාරිතං;
නර-දක්ඛං ලිඛිස්සමි,
පස්සන්තු ධීර-මාමකා.
කොසජ්ජං ¶ භයතො දිස්වා,
වීරියඤ්ජාපි ඛෙමතො;
ආරද්ධවීරියා හොථ;
එසා බුද්ධානුසාසනී.
වීරියවා ¶ ඛො භික්ඛවෙ අරියසාවකො,
අකුසලං පජහති, කුසලං භාවෙති;
සාවජ්ජං පජහති, අනවජ්ජං භාවෙති,
සුද්ධමත්තානං පරිහරතීති.
වීරියවතො ¶ කිං නාම කම්මං න සිජ්ඣති;
පුරිසකාරො ¶ නාම න නස්සති,
සුඛෙ පතිට්ඨාපෙතීති ජානාමි.
යථා ¶ ඛිත්තං නභෙ ලෙඩ්ඩු,
ධුවං පතති භූමියං;
තථෙව බුද්ධ-සෙට්ඨානං,
වචනං ධුව-සස්සතං.
අ-ද්වෙජ්ඣවචනා ¶ බුද්ධා,
අ-මොඝවචනා ජිනා.
සුස්සුසා ¶ ලභතෙ පඤ්ඤං,
උට්ඨාතා වින්දතෙ ධනං;
තස්මා පාළිං ගුරුං කත්වා,
ඉමං පස්සාහි සොභණං.
සුස්සුසා ¶ සුත-බුද්ධිනී,
සුතං පඤ්ඤාය වඩ්ඪනං;
පඤ්ඤාය අත්ථං ජානාති,
ඤාතො අත්ථො සුඛාවහො.
සතතංජ්ඣායනං ¶ වාද,
පර-තන්තවලොකනං;
සබ්බිජ්ජාචෙර-සෙවාච,
බුද්ධි-මති-කරො ගුණො.
අති-දීඝොව ¶ නීඝො හි,
කුසීතො හීන-වීරියො;
තස්මා වීරියං කත්වාන,
විජ්ජං එසන්තු සාධවො.
සුපොරිසො ¶ තාව සිප්පං,
උග්ගණ්හෙය්ය පරං ධනං;
ගවෙසෙය්ය තතො මන්තං,
කථෙය්ය සච්ච-භාසිතං.
පථමං ¶ න පරාජයෙ සිප්පං,
දුතීයං න පරාජයෙ ධනං;
තතීයං න පරාජයෙ ධනං,
චතුත්ථමත්ථං කිං කරිස්සති.
සොභන්ති ¶ අ-මිලාතානි,
පුප්ඵානිව පිලන්ධිතුං;
තථා සොභන්ති දාරකා,
යොබ්බනෙයෙව සික්ඛිතුං.
තස්මා ¶ හවෙ ගුණාධාරං,
පඤ්ඤා-වඩ්ඪනමුත්තමං;
සික්ඛෙය්ය මතිමා පොසො,
පත්ථෙන්තො හිතමත්තනො.
අලං ¶ වායමිතුං සිප්පෙ,
අත්ථ-කාමෙන ජන්තුනා;
කතං විජඤ්ඤා විජ්ජාදි,
වයො තෙ මා උපජ්ඣගා.
විජ්ජං ¶ සික්ඛෙ, චරෙ සීලං,
ධීරෙන සහ සංවසෙ;
ධනාචයෙ, කරෙ කම්මං,
පියං වාචඤ්ච සංවදෙ.
න ¶ ත්වෙව සුපිතුං හොති,
රත්ති නක්ඛත්ත-මාලිනී;
පටිජග්ගිතුමෙවෙසා,
රත්ති හොති විජානතං.
උට්ඨාහථ ¶ නිසීදථ,
කො අත්ථො සුපිතෙන වො;
සාධු ඛො සිප්ප-විජ්ජාහ්වා,
විජ්ජං සික්ඛථ සන්තතං.
ආරබ්භථ ¶ සදා පුත්තා,
බහුස්සුතං ගවෙසිතුං;
යස්මා ලොකෙ සිප්පවන්තා,
සබ්බා-දිසාසු පාකටා.
සක්යරූපං ¶ පුරෙ සන්තං,
මයා සිප්පං න සික්ඛිතං;
කිච්ඡා වුත්ති අ-සිප්පස්ස,
ඉති පච්ඡා නුතප්පති.
ලොකත්ථං ¶ ලොක-කම්මන්තං,
ඉච්ඡන්තො පරියෙසිතුං;
නිච්චමෙව වීරියඤ්ච,
අත්ථං මන්තඤ්ජ චින්තයෙ.
ධනවා ¶ ගුණවා ලොකෙ,
සබ්බා-දිසාය පාකටො;
සීලවා පඤ්ඤවා මච්චො,
සබ්බ-ලොකෙහි පූජිතො.
සජීවති ¶ යසො යස්ස,
කිත්ති යස්ස සජීවති;
යස-කිත්ති විහීනස්ස,
ජීවන්තොපි මතොපමා.
සද්ධීධ ¶ විත්තං පුරිසස්ස සෙට්ඨං,
ධම්මො සුචිණ්ණො සුඛමාවහාති;
සච්චං හවෙ සාදුතරං රසානං,
පඤ්ඤාජීවිං ජීවිතමාහු සෙට්ඨන්ති.
සතිමතො ¶ සදා භද්දං,
සතිමා සුඛමෙධති;
සතිමතො සුවෙ සෙය්යො,
වෙරා ච පරිමුච්චති.
මා ¶ වො ඛණං විරාධෙථ,
ඛණාතීතා හි සොචරෙ;
සදත්ථෙ වායමෙය්යාථ,
ඛණො වො පටිපාදිතො.
යථිච්ඡිතං ¶ න පප්පොති,
අ-ඵියො නාවිකොණ්ණවෙ;
තථෙවාවීරියොපෙත්ථ,
තස්මාරභෙය්ය සාසනං.
වායමෙථෙව ¶ පුරිසො,
යාව අත්ථස්ස නිප්ඵදා;
නිප්ඵන්නසොභණො අත්ථො,
ඛන්තා භිය්යො න විජ්ජති.
සමෙව ¶ ඤාණ-වායාමෙ,
සුඛාවහො සු-මඞ්ගලො;
ඤුනෙධිකෙ තථා නො හි,
ද්වයෙන සාධු සම්පදා.
කාය-කම්මානි ¶ සිජ්ඣන්ති,
වචී-කම්මානි වීරියං;
න හි කිච්චානි චින්තාහි,
කරෙය්යාථීධ වායමං.
පටිකච්චෙව ¶ කරෙය්ය,
තං ජඤ්ඤා හිතමත්තනො;
න සාකටිකචින්තාය,
මන්දා ධීරො පරක්කමෙ.
ථිරෙන ¶ සක-කම්මෙන,
වඩ්ඪතියෙව සං ඵලං;
අ-ථිරෙන අලසෙන,
කර-කම්මං ඵලඤ්ච නො.
ආසීසෙථෙව ¶ පුරිසො,
න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;
පස්සාමි වොහං අත්තානං,
යථා ඉච්ඡිං තථා අහු.
අණණො ¶ ඤාතීනං හොති,
දෙවානං පිතුනඤ්ච සො;
කරං පුරිස-කිච්චානි,
න ච පච්ඡානුතප්පති.
හිය්යොති ¶ හිය්යති පොසො,
කරිස්සාමි පරෙති යො;
අජ්ජ කත්තබ්බ කම්මං ස්වෙ,
සො තතො පරිහායති.
සො ¶ අ-ප්පමත්තො අ-කුද්ධො,
තාත කිච්චානි කාරය;
වායාමස්සු ස-කිච්චෙසු,
නාලසො වින්දතෙ සුඛං.
හීන-ජච්චොපි ¶ චෙ හොති,
උට්ඨාතා ධිතිමා නරො;
ආචාර-සීල-සම්පන්නො,
නිසෙ අග්ගීව භාසති.
යො ¶ පුබ්බෙ කරණීයානි,
පච්ඡා සො කාතුමිච්ඡති;
වරුණකට්ඨභඤ්ජොව,
ස පච්ඡා අනුතප්පති.
උට්ඨානකාලම්හි ¶ අනුට්ඨහානො,
යුවා බලී ආලසියං උපෙතො;
අ-පුණ්ණසඞ්කප්පමනො කුසීතො,
පඤ්ඤාය මග්ගං අලසො න වින්දති.
දුම්මෙධො ¶ පුරිසො ලොකෙ,
කුසීතො හීන-වීරියො;
අප්පස්සුතො අනාචාරො,
පරිහායති වුඩ්ඪියා.
අප්පස්සුතායං ¶ පුරිසො,
බලීබද්දොව ජීරති;
මංසානි තස්ස වඩ්ඪන්ති,
පඤ්ඤා තස්ස න වඩ්ඪති.
යස්ස ¶ මනුස්ස-භූතස්ස,
නත්ථි භොගා ච සිප්පකං;
කිංඵලං තස්ස මානුස්සං,
ද්විපාදට්ඨො හි සො මිගො.
යො ¶ ච වස්සසතං ජීවෙ,
කුසීතො හීන-වීරියො;
එකාහං ජීවිතං සෙය්යො,
වීරියාරබ්භතො දළං.
යො ¶ ච ධම්ම-විභඞ්ගඤ්ඤූ,
කාලුට්ඨායී අ-තන්දිතො;
අනුට්ඨහති කාලෙන,
ඵලං තස්ස සමිජ්ඣති.
අ-චරිත්වා ¶ බ්රහ්මචරියං,
අ-ලද්ධා යොබ්බනෙ ධනං;
ජිණ්ණකොඤ්චාව ඣායන්ති,
ඛීණමච්ඡෙව පල්ලලෙ.
අ-චරිත්වා ¶ බ්රහ්මචරියං,
අ-ලද්ධා යොබ්බනෙ ධනං;
සෙන්ත්ති චාපාතිඛීණාව,
පුරාණානි අනුත්ථුනං.
අප්පකෙනාපි ¶ මෙධාවී,
පාභතෙන විචක්ඛණො;
සමුට්ඨාපෙති අත්තානං,
අණුං අග්ගිංව සන්ධමං.
වායාමෙථෙව ¶ පුරිසො,
න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;
වායාමස්ස ඵලං පස්ස,
භුත්තා අම්බා අනීතිහං.
අනුට්ඨහං ¶ අ-වායාමං,
සුඛං යත්රාධි ගච්ඡති;
සුවිර තත්ථ ගච්ඡාහි,
මඤ්ච තත්ථෙව පාපය.
යත්ථාලසො ¶ අනුට්ඨාතා,
අච්චන්තං සුඛමෙධති;
සුවිර තත්ථ ගච්ඡාහි,
මඤ්ච ත්තත්ථෙව පාපය.
අධිප්පාය-ඵලං ¶ ලොකෙ,
ධීතිමන්ත්තස්ස සිජ්ඣති;
වීරියමෙව කත්තබ්බං,
එතං බුද්ධෙහි වණ්ණිතං.