📜

10. සුභසුත්තවණ්ණනා

සුභමාණවකවත්ථුවණ්ණනා

444. එවං පොට්ඨපාදසුත්තං සංවණ්ණෙත්වා ඉදානි සුභසුත්තං සංවණ්ණෙන්තො යථානුපුබ්බං සංවණ්ණනොකාසස්ස පත්තභාවං විභාවෙතුං, පොට්ඨපාදසුත්තස්සානන්තරං සඞ්ගීතස්ස සුත්තස්ස සුභසුත්තභාවං වා පකාසෙතුං ‘‘එවං මෙ සුතං…පෙ… සාවත්ථියන්ති සුභසුත්ත’’න්ති ආහ. අනුනාසිකලොපෙන ‘‘අචිර පරිනිබ්බුතෙ’’ති වුත්තන්ති දස්සෙති ‘‘අචිරං පරිනිබ්බුතෙ’’ති ඉමිනා යථා පොට්ඨපාදසුත්තෙ ‘‘අප්පාටිහීරක තං භාසිතං සම්පජ්ජතී’’ති, අචිරං පරිනිබ්බුතස්ස අස්සාති වා අචිරපරිනිබ්බුතො යථා ‘‘අචිරපක්කන්තො, මාසජාතො’’ති. අත්ථමත්තං පන දස්සෙතුං එවං වුත්තං. අචිරපරිනිබ්බුතෙති ච සත්ථු පරිනිබ්බුතභාවස්ස චිරකාලතාපටික්ඛෙපෙන ආසන්නතාමත්තං දස්සිතං, කාලපරිච්ඡෙදො පන න දස්සිතොති තං දස්සෙන්තො ‘‘පරිනිබ්බානතො’’තිආදිමාහ. විසාඛපුණ්ණමිතො උද්ධං යාව ජෙට්ඨපුණ්ණමී, තාව කාලං සන්ධාය ‘‘මාසමත්තෙ’’ති වුත්තං. මත්තසද්දෙන පන තස්ස කාලස්ස කිඤ්චි අසම්පුණ්ණතං ජොතෙති. තුදිසඤ්ඤිතො ගාමො නිවාසො එතස්සාති තොදෙය්යො. තං පනෙස යස්මා සොණදණ්ඩො (දී. නි. 1.300) විය චම්පං, කූටදන්තො (දී. නි. 1.323) විය ච ඛාණුමතං අජ්ඣාවසති, තස්මා වුත්තං ‘‘තස්ස අධිපතිත්තා’’ති, ඉස්සරභාවතොති අත්ථො. අයම්පි හි රඤ්ඤො පසෙනදිකොසලස්ස පුරොහිතබ්රාහ්මණො. පුත්තම්පි ආහාති සුභං මාණවම්පි ඔවදන්තො ආහ.

අඤ්ජනානන්ති අක්ඛිඅඤ්ජනත්ථාය ඝංසිතඅඤ්ජනානං. වම්මිකානන්ති කිමිසමාහටවම්මිකානං සඤ්චයං දිස්වාති සම්බන්ධො. මධූනන්ති මක්ඛිකමධූනං. සමාහාරන්ති මකරන්දසන්නිචයං. පණ්ඩිතො ඝරමාවසෙති යස්මා අප්පතරප්පතරෙපි ගය්හමානෙ භොගා ඛීයන්ති, අප්පතරප්පතරෙපි ච සඤ්චියමානෙ වඩ්ඪන්ති, තස්මා යථාවුත්තමුපමත්තයං පඤ්ඤාය දිස්වා විඤ්ඤුජාතිකො කිඤ්චිපි වයමකත්වා ආයමෙව උප්පාදෙන්තො ඝරෙවසෙ ඝරාවාසමනුතිට්ඨෙය්යාති ලොභාදෙසිතපටිපත්තිං උපදිසති.

අදානමෙව සික්ඛාපෙත්වා සික්ඛාපනහෙතු ලොභාභිභූතතාය තස්මිංයෙව ඝරෙ සුනඛො හුත්වා නිබ්බත්ති. ලොභවසිකස්ස හි දුග්ගති පාටිකඞ්ඛා , ‘‘ජනවසභො නාම යක්ඛො හුත්වා නිබ්බත්තී’’ති (දී. නි. අට්ඨ. 1.150) එත්ථ වුත්තනයෙන අත්ථො වෙදිතබ්බො. පුබ්බපරිචයෙන අතිවිය පියායති. වුත්තඤ්හි ‘‘පුබ්බෙව සන්නිවාසෙනා’’තිආදි (ජා. 1.2.174). නික්ඛන්තෙති කෙනචිදෙව කරණීයෙන බහි නිග්ගතෙ. සුභං මාණවං අනුග්ගණ්හිතුකාමො එකකොව භගවා පිණ්ඩාය පාවිසි. භුක්කාරන්ති ‘‘භු භූ’’ති සුනඛසද්දකරණං. ‘‘භො භො’’ති බ්රාහ්මණසමුදාචාරෙන පරිභවිත්වා පරිභවනහෙතු. ‘‘භොවාදි නාම සො හොති, සචෙ හොති සකිඤ්චනො’’ති (ධ. ප. 396; සු. නි. 625) හි වුත්තං. නනු ච හෙට්ඨා ‘‘අදානමෙව සික්ඛාපෙත්වා සුනඛො හුත්වා නිබ්බත්තො’’ති ආහ, කස්මා පනෙත්ථ ‘‘පුබ්බෙපි මං ‘භො භො’ති පරිභවිත්වා සුනඛො ජාතො’’ති වදතීති? තථා නිබ්බත්තියා තදුභයසාධාරණඵලත්තා. ආනිසංසඵලඤ්හි සාධාරණකම්මෙනපි ජාතං, න විපාකඵලං විය එකකම්මෙනෙවාති දට්ඨබ්බං. අවීචිං ගමිස්සසි කතොකාසස්ස කම්මස්ස පටිබාහිතුමසක්කුණෙය්යභාවතො. ‘‘ජානාති මං සමණො ගොතමො’’ති විප්පටිසාරී හුත්වා. උද්ධනන්තරෙති චුල්ලිකන්තරෙ. නන්ති සුනඛං.

තං පවත්තින්ති භගවතා යථාවුත්තකාරණං. බ්රාහ්මණචාරිත්තස්ස අපරිහාපිතතං සන්ධාය, තථා පිතරං උක්කංසෙන්තො ‘‘බ්රහ්මලොකෙ නිබ්බත්තො’’ති ආහ. මුඛාරුළ්හන්ති සයංපටිභානවසෙන මුඛමාරුළ්හං. තං පවත්තිං පුච්ඡීති ‘‘සුතමෙතං භො ගොතම මය්හං පිතා සුනඛො හුත්වා නිබ්බත්තො’’ති තුම්හෙහි වුත්තං, ‘‘කිමිදං සච්චං වා අසච්චං වා’’ති පුච්ඡි. තථෙව වත්වාති යථා පුබ්බෙ සුනඛස්ස වුත්තං, තථෙව වත්වා. අවිසංවාදනත්ථන්ති සච්චාපනත්ථං, ‘‘තොදෙය්යබ්රාහ්මණො සුනඛො හුත්වා නිබ්බත්තො’’ති වචනස්ස අවිසංවාදනෙන අත්තනො අවිසංවාදිභාවදස්සනත්ථන්ති වුත්තං හොති. අප්පොදකන්ති අප්පකෙන උදකෙන සම්පාදිතං. මධුපායාසන්ති සාදුරසං, මධුයොජිතං වා පායාසං. තථා අකාසි, යථා භගවතා වුත්තං. ‘‘සබ්බං දස්සෙසීති බුද්ධානුභාවෙන සො සුනඛො තං සබ්බං නෙත්වා දස්සෙසි, න ජාතිස්සරතාය. භගවන්තං දිස්වා භුක්කරණං පන පුරිමජාතිසිද්ධවාසනාවසෙනා’’ති (දී. නි. ටී. 1.444) එවං ආචරියෙන වුත්තං. උපරිපණ්ණාසකෙ පන චූළකම්මවිභඞ්ගසුත්තට්ඨකථායං ‘‘සුනඛො ‘ඤාතොම්හි ඉමිනා’ති රොදිත්වා ‘හුං හු’න්ති කරොන්තො ධනනිධානට්ඨානං ගන්ත්වා පාදෙන පථවිං ඛණිත්වා සඤ්ඤං අදාසී’’ති (ම. නි. අට්ඨ. 3.289) ජාතිස්සරාකාරමාහ, වීමංසිත්වා ගහෙතබ්බං.

‘‘භවපටිච්ඡන්නං නාම එවරූපං සුනඛපටිසන්ධිඅන්තරං පාකටං සමණස්ස ගොතමස්ස, අද්ධා එස සබ්බඤ්ඤූ’’ති භගවති පසන්නචිත්තො. අඞ්ගවිජ්ජාපාඨකො කිරෙස. තෙනස්ස එතදහොසි ‘‘ඉමං ධම්මපණ්ණාකාරං කත්වා සමණං ගොතමං පඤ්හං පුච්ඡිස්සාමී’’ති, තතො සො චුද්දස පඤ්හෙ අභිසඞ්ඛරිත්වා භගවන්තං පුච්ඡි. තෙන වුත්තං ‘‘චුද්දස පඤ්හෙ පුච්ඡිත්වා’’ති. තත්ථ චුද්දස පඤ්හෙති ‘‘දිස්සන්ති හි භො ගොතම මනුස්සා අප්පායුකා, දිස්සන්ති දීඝායුකා. දිස්සන්ති බව්හාබාධා, අප්පාබාධා. දුබ්බණ්ණා, වණ්ණවන්තො. අප්පෙසක්ඛා, මහෙසක්ඛා. අප්පභොගා, මහාභොගා. නීචකුලීනා, උච්චාකුලීනා. දිස්සන්ති දුප්පඤ්ඤා, දිස්සන්ති පඤ්ඤවන්තො. කො නු ඛො භො ගොතම හෙතු කො පච්චයො, යෙන මනුස්සානංයෙව සතං මනුස්සභූතානං දිස්සන්ති හීනපණීතතා’’ති (ම. නි. 3.289) ඉමෙ චූළකම්මවිභඞ්ගසුත්තෙ ආගතෙ චුද්දස පඤ්හෙ. ‘‘කම්මස්සකා මාණව සත්තා කම්මදායාදා’’තිආදිනා (ම. නි. 3.289) සඞ්ඛෙපතො, විත්ථාරතො ච විස්සජ්ජනපරියොසානෙ භගවන්තං සරණං ගතො. අඞ්ගසුභතාය ‘‘සුභො’’ තිස්ස නාමං. මාණවොති පන මහල්ලකකාලෙපි තරුණවොහාරෙන නං වොහරති. අත්තනො භොගගාමතොති තුදිගාමතො ආගන්ත්වා තඞ්ඛණිකං වසති. තෙනෙව පාළියං ‘‘කෙනචිදෙව කරණීයෙනා’’ති වුත්තං.

445. ‘‘එකා ච මෙ කඞ්ඛා අත්ථී’’ති ඉමිනා උපරි පුච්ඡියමානස්ස පඤ්හස්ස පගෙව තෙන අභිසඞ්ඛතභාවං දස්සෙති. මාණවකන්ති ඛුද්දකමාණවං ‘‘එකපුත්තකො, (ම. නි. 2.296, 353; පාරා. 26) පියපුත්තකො’’තිආදීසු විය ක-සද්දස්ස ඛුද්දකත්ථෙ පවත්තනතො. විසභාගවෙදනාති දුක්ඛවෙදනා. සා හි කුසලකම්මනිබ්බත්තෙ අත්තභාවෙ උප්පජ්ජනකසුඛවෙදනාපටිපක්ඛභාවතො ‘‘විසභාගවෙදනා’’ති ච කායං ගාළ්හා හුත්වා බාධනතො පීළනතො ‘‘ආබාධො’’ති ච වුච්චති. කීදිසා පන සාති ආහ ‘‘යා එකදෙසෙ’’තිආදි. එකදෙසෙ උප්පජ්ජිත්වාති සරීරෙකදෙසෙ උට්ඨහිත්වාපි අපරිවත්තිභාවකරණතො අයපට්ටෙන ආබන්ධිත්වා විය ගණ්හාති, ඉමිනා බලවරොගො ආබාධො නාමාති දස්සෙති. කිච්ඡජීවිතකරොති අසුඛජීවිතාවහො, ඉමිනා දුබ්බලො අප්පමත්තකො රොගො ආතඞ්කො නාමාති දස්සෙති. උට්ඨානන්ති සයනනිසජ්ජාදිතො උට්ඨහනං, තෙන යථා තථා අපරාපරං සරීරස්ස පරිවත්තනං වදති. ගරුකන්ති භාරියං අකිච්චසිද්ධිකං. ගිලානස්සෙව කායෙ බලං න හොතීති සම්බන්ධො. ලහුට්ඨානෙන චෙත්ථ ගෙලඤ්ඤාභාවො පුච්ඡිතො. හෙට්ඨා චතූහි පදෙහි අඵාසුවිහාරාභාවං පුච්ඡිත්වාපි ඉදානි පුන ඵාසුවිහාරභාවං පුච්ඡති, තෙන සවිසෙසො එත්ථ ඵාසුවිහාරො පුච්ඡිතොති විඤ්ඤායති. අසතිපි හි අතිසයත්ථජොතනෙ සද්දෙ අත්ථාපත්තිතො අතිසයත්ථො ලබ්භතෙව යථා ‘‘අභිරූපස්ස කඤ්ඤා දාතබ්බා’’ති. තෙනාහ ‘‘ගමනට්ඨානා’’තිආදි. පුරිමං ආණාපනවචනං, ඉදං පන පුච්ඡිතබ්බාකාරදස්සනන්ති අයමිමෙසං විසෙසොති දස්සෙති ‘‘අථස්සා’’තිආදිනා.

447. කාලො නාම උපසඞ්කමනස්ස යුත්තපත්තකාලො, සමයො නාම තස්සෙව පච්චයසාමග්ගී, අත්ථතො පනෙස තජ්ජං සරීරබලඤ්චෙව තප්පච්චයපරිස්සයාභාවො ච. උපාදානං නාම ඤාණෙන තෙසං ගහණං සල්ලක්ඛණන්ති ආහ ‘‘පඤ්ඤායා’’තිආදි. ‘‘ස්වෙ ගමනකාලො භවිස්සතී’’ති ඉමිනා කාලං, ‘‘කායෙ’’තිආදිනා සමයඤ්ච සරූපතො දස්සෙති. ඵරිස්සතීති ඵරණවසෙන ඨස්සති.

448. චෙතියරට්ඨෙති චෙතිරට්ඨෙ. ය-කාරෙන හි පදං වඩ්ඪෙත්වා එවං වුත්තං. ‘‘චෙතිරට්ඨතො අඤ්ඤං විසුංයෙවෙකං රට්ඨ’’න්තිපි වදන්ති. ‘‘යස්මා මරණං නාම තාදිසානං දසබලානං රොගවසෙනෙව හොති, තස්මා යෙන රොගෙන තං ජාතං, තස්ස සරූපපුච්ඡා, කාරණපුච්ඡා, මරණහෙතුකචිත්තසන්තාපපුච්ඡා, තස්ස ච සන්තාපස්ස සබ්බලොකසාධාරණතා, තථා මරණස්ස ච අප්පටිකරණතා’’ති එවමාදිනා මරණපටිසඤ්ඤුත්තං සම්මොදනීයං කථං කථෙසීති දස්සෙතුං ‘‘භො ආනන්දා’’තිආදි වුත්තං. ‘‘කො නාමා’’තිආදිනා හි රොගං පුච්ඡති, ‘‘කිං භගවා පරිභුඤ්ජී’’ති ඉමිනා කාරණං, ‘‘අපිචා’’තිආදිනා චිත්තසන්තාපං, ‘‘සත්ථා නාමා’’තිආදිනා තස්ස සබ්බලොකසාධාරණතං, ‘‘එකා දානී’’තිආදිනා මරණස්ස අප්පටිකරණතං දස්සෙතීති දට්ඨබ්බං. මහාජානීති මහාහානි. යත්රාති යෙන කාරණෙන පරිනිබ්බුතො, තෙන කො දානි අඤ්ඤො මරණා මුච්චිස්සතීතිආදිනා යොජෙතබ්බං. ඉදානීති ච අත්තනො මනසිකාරං පති වොහාරමත්තෙන වුත්තං. ලජ්ජිස්සතීති ලජ්ජා විය භවිස්සති, විජ්ජිස්සතීති අත්ථො . පීතභෙසජ්ජානුරූපං ආහාරභොජනං පොරාණාචිණ්ණන්ති ආහ ‘‘පීත…පෙ… දත්වා’’ති.

හුත්වාති පාඨසෙසො සන්තිකාවචරභාවස්ස විසෙසනතො. මාරො පාපිමා විය න රන්ධගවෙසී, උත්තරමාණවො විය ච න වීමංසනාධිප්පායො, අපි තු ඛලු උපට්ඨාකො හුත්වා සන්තිකාවචරොති හි විසෙසෙති. න රන්ධගවෙසීති න ඡිද්දගවෙසී. යෙසු ධම්මෙසූති විමොක්ඛුපායෙසු නිය්යානිකධම්මෙසු. ධරන්තීති අධුනා තිට්ඨන්ති, පවත්තන්තීති අත්ථො.

449. අත්ථතො පයුත්තතාය සද්දපයොගස්ස සද්දපබන්ධලක්ඛණානි තීණි පිටකානි තදත්ථභූතෙහි සීලාදීහි තීහි ධම්මක්ඛන්ධෙහි සඞ්ගය්හන්තීති වුත්තං ‘‘තීණි පිටකානි තීහි ඛන්ධෙහි සඞ්ගහෙත්වා’’ති. සඞ්ඛිත්තෙන කථිතන්ති ‘‘තිණ්ණං ඛො මාණව ඛන්ධාන’’න්ති එවං ගණනතො, සාමඤ්ඤතො ච සඞ්ඛෙපෙනෙව කථිතං. ‘‘කතමෙසං තිණ්ණ’’න්ති අයං අදිට්ඨජොතනාපුච්ඡායෙව, න කථෙතුකම්යතාපුච්ඡා. මාණවස්සෙව හි අයං පුච්ඡා, න ථෙරස්සාති ආහ ‘‘මාණවො’’තිආදි. අඤ්ඤත්ථ පන ඊදිසෙසු ඨානෙසු කථෙතුකම්යතාපුච්ඡායෙව දිස්සති, න අදිට්ඨජොතනාපුච්ඡා. ඉධ පන අට්ඨකථායං එවං වුත්තං, තදෙතං අට්ඨකථාපමාණතො පච්චෙතබ්බං. තදා පවත්තමානඤ්හි පච්චක්ඛං කත්වා අට්ඨකථම්පි සඞ්ගහමාරොපිංසු. කථෙතුකම්යතාපුච්ඡාභාවෙ පනස්ස ථෙරස්සෙව වචනතා සියා.

සීලක්ඛන්ධවණ්ණනා

450-453. සීලක්ඛන්ධස්සාති එත්ථ පදත්ථවිපල්ලාසකාරී ඉතිසද්දො ලුත්තො, අත්ථනිද්දෙසො විය සද්දනිද්දෙසො වා, යථාරුතො ච ඉතිසද්දො ආද්යත්ථො, පකාරත්ථො වා, තෙන ‘‘අරියස්ස සමාධික්ඛන්ධස්ස…පෙ… පතිට්ඨපෙසී’’ති අයං පාඨො ගහිතොති දට්ඨබ්බං. තෙන වුත්තං ‘‘තෙසු දස්සිතෙසූ’’ති, තෙසු තීසු ඛන්ධෙසු උද්දෙසවසෙන දස්සිතෙසූති අත්ථො. භගවතා වුත්තනයෙනෙවාති සාමඤ්ඤඵලාදීසු (දී. නි. 1.194) දෙසිතනයෙනෙව, තෙන ඉමස්ස සුත්තස්ස බුද්ධභාසිතභාවං දස්සෙතීති වෙදිතබ්බං. සාසනෙ න සීලමෙව සාරොති අරියමග්ගසාරෙ භගවතො සාසනෙ යථාදස්සිතං සීලං සාරො එව න හොති සාරවතො මහතො රුක්ඛස්ස පපටිකට්ඨානිකත්තා . අට්ඨානපයුත්තො හි එවසද්දො යථාඨානෙ න යොජෙතබ්බො. යජ්ජෙවං කස්මා තමිධ ගහිතන්ති ආහ ‘‘කෙවල’’න්තිආදි. ඣානාදිඋත්තරිමනුස්සධම්මෙ අධිගන්තුකාමස්ස අධිට්ඨානමත්තං තත්ථ අප්පතිට්ඨිතස්ස තෙසමසම්භවතො. වුත්තඤ්හි ‘‘සීලෙ පතිට්ඨාය නරො සපඤ්ඤො’’තිආදි (සං. නි. 1.23, 192; පෙටකො. 22) අථ වා සාසනෙ න සීලමෙව සාරොති කාමඤ්චෙත්ථ සාසනෙ මග්ගඵලසීලසඞ්ඛාතං ලොකුත්තරසීලම්පි සාරමෙව, තථාපි න සීලක්ඛන්ධො එව සාරො හොති, අථ ඛො සමාධික්ඛන්ධොපි පඤ්ඤාක්ඛන්ධොපි සාරො එවාති එවම්පෙත්ථ යථාපයුත්තෙන එවසද්දෙන අත්ථො වෙදිතබ්බො, පුරිමොයෙව පනත්ථො යුත්තතරො. තථා හි වුත්තං ‘‘ඉතො උත්තරී’’තිආදි. අඤ්ඤම්පි කත්තබ්බන්ති සෙසඛන්ධද්වයං.

සමාධික්ඛන්ධවණ්ණනා

454. කස්මා පනෙත්ථ ථෙරො සමාධික්ඛන්ධං පුට්ඨොපි ඉන්ද්රියසංවරාදිකෙ විස්සජ්ජෙසි, නනු එවං සන්තෙ අඤ්ඤං පුට්ඨො අඤ්ඤං බ්යාකරොන්තො අම්බං පුට්ඨො ලබුජං බ්යාකරොන්තො විය හොතීති ඊදිසී චොදනා ඉධ අනොකාසාති දස්සෙන්තො ‘‘කථඤ්ච…පෙ… ආරභී’’ති ආහ, තෙනෙත්ථ ඉන්ද්රියසංවරාදයොපි සමාධිඋපකාරකතං උපාදාය සමාධික්ඛන්ධපක්ඛිකභාවෙන උද්දිට්ඨාති දස්සෙති. යෙ තෙ ඉන්ද්රියසංවරාදයොති සම්බන්ධො. රූපාවචරචතුත්ථජ්ඣානදෙසනානන්තරං අභිඤ්ඤාදෙසනාය අවසරොති කත්වා රූපජ්ඣානානෙව ආගතානි,න අරූපජ්ඣානානි. රූපාවචරචතුත්ථජ්ඣානපාදිකා හි සපරිභණ්ඩා ඡපි අභිඤ්ඤායො. යස්මා පන ලොකියාභිඤ්ඤායො ඉජ්ඣමානා අට්ඨසු සමාපත්තීසු චුද්දසවිධෙන චිත්තපරිදමනෙන විනා න ඉජ්ඣන්ති, තස්මා අභිඤ්ඤාසු දෙසියමානාසු අරූපජ්ඣානානිපි දෙසිතානෙව හොන්ති නානන්තරිකභාවතො. තෙනාහ ‘‘ආනෙත්වා පන දීපෙතබ්බානී’’ති, වුත්තනයෙන දෙසිතානෙව කත්වා සංවණ්ණකෙහි පකාසෙතබ්බානීති අත්ථො. අට්ඨකථායං පන ‘‘චතුත්ථජ්ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරතී’’ති ඉමිනාව අරූපජ්ඣානම්පි සඞ්ගහිතන්ති දස්සෙතුං ‘‘චතුත්ථජ්ඣානෙන හී’’තිආදි වුත්තං. චතුත්ථජ්ඣානමෙව හි රූපවිරාගභාවනාවසෙන පවත්තං ‘‘අරූපජ්ඣාන’’න්ති වුච්චති.

471-480. න චිත්තෙකග්ගතාමත්තකෙනෙවාති එත්ථ හෙට්ඨා වුත්තනයානුසාරෙන ඨානාඨානපයුත්තස්ස එවසද්දස්සානුරූපමත්ථො වෙදිතබ්බො. ලොකියසමාධික්ඛන්ධස්ස පන අධිප්පෙතත්තා ‘‘න චිත්තෙකග්ගතා…පෙ… අත්ථී’’ති වුත්තං. අරියො සමාධික්ඛන්ධොති එත්ථ හි අරියසද්දො සුද්ධමත්තපරියායොව, න ලොකුත්තරපරියායො. යථා චෙත්ථ, තථා අරියො සීලක්ඛන්ධොති එත්ථාපි. ඉතොති පඤ්ඤාක්ඛන්ධතො, සො ච උක්කට්ඨතො අරහත්තඵලපරියාපන්නො එවාති ආහ ‘‘අරහත්තපරියොසාන’’න්තිආදි. ලොකියාභිඤ්ඤාපටිසම්භිදාහි විනාපි හි අරහත්තෙ අධිගතෙ ‘‘නත්ථෙව උත්තරිකරණීය’’න්ති සක්කා වත්තුං යදත්ථං භගවති බ්රහ්මචරියං වුස්සති, තස්ස සිද්ධත්තා. ඉධ පන ලොකියාභිඤ්ඤායොපි ආගතායෙව. සෙසමෙත්ථ සුවිඤ්ඤෙය්යං.

ඉති සුමඞ්ගලවිලාසිනියා දීඝනිකායට්ඨකථාය පරමසුඛුමගම්භීරදුරනුබොධත්ථපරිදීපනාය සුවිමලවිපුලපඤ්ඤාවෙය්යත්තියජනනාය සාධුවිලාසිනියා නාම ලීනත්ථපකාසනියා සුභසුත්තවණ්ණනාය ලීනත්ථපකාසනා.

සුභසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.