📜

11. සක්කසංයුත්තං

1. පඨමවග්ගො

1. සුවීරසුත්තං

247. එවං ¶ ¶ ¶ ¶ මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘භික්ඛවො’’ති. ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –

‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අසුරා දෙවෙ අභියංසු. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි – ‘එතෙ, තාත සුවීර, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුවීර, අසුරෙ පච්චුය්යාහී’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුවීරො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා පමාදං ආපාදෙසි [ආහරෙසි (කත්ථචි) නවඞ්ගුත්තරෙ සීහනාදසුත්තෙපි]. දුතියම්පි ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි – ‘එතෙ, තාත සුවීර, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුවීර, අසුරෙ පච්චුය්යාහී’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුවීරො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා දුතියම්පි පමාදං ආපාදෙසි. තතියම්පි ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි – ‘එතෙ, තාත සුවීර, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුවීර, අසුරෙ පච්චුය්යාහී’ති ¶ . ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුවීරො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා තතියම්පි පමාදං ආපාදෙසි. අථ ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුවීරං දෙවපුත්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘අනුට්ඨහං අවායාමං, සුඛං යත්රාධිගච්ඡති;

සුවීර තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.

‘‘අලස්වස්ස ¶ [අලස’ස්ස (සී. පී.), අලස්වායං (ස්යා. කං.)] අනුට්ඨාතා, න ච කිච්චානි කාරයෙ;

සබ්බකාමසමිද්ධස්ස, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.

‘‘යත්ථාලසො ¶ අනුට්ඨාතා, අච්චන්තං සුඛමෙධති;

සුවීර තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.

‘‘අකම්මුනා [අකම්මනා (සී. පී.)] දෙවසෙට්ඨ, සක්ක වින්දෙමු යං සුඛං;

අසොකං අනුපායාසං, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.

‘‘සචෙ අත්ථි අකම්මෙන, කොචි ක්වචි න ජීවති;

නිබ්බානස්ස හි සො මග්ගො, සුවීර තත්ථ ගච්ඡාහි;

මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.

‘‘සො හි නාම, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකං පුඤ්ඤඵලං උපජීවමානො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙන්තො උට්ඨානවීරියස්ස වණ්ණවාදී භවිස්සති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, සොභෙථ, යං තුම්හෙ එවං ස්වාක්ඛාතෙ ධම්මවිනයෙ පබ්බජිතා සමානා උට්ඨහෙය්යාථ ¶ ඝටෙය්යාථ වායමෙය්යාථ අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය, අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති.

2. සුසීමසුත්තං

248. සාවත්ථියං. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘භික්ඛවො’’ති. ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –

‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අසුරා දෙවෙ අභියංසු. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුසීමං [සුසිමං (ස්යා. කං. ක.)] දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි – ‘එතෙ, තාත සුසීම, අසුරා දෙවෙ අභියන්ති. ගච්ඡ, තාත සුසීම, අසුරෙ පච්චුය්යාහී’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, සුසීමො දෙවපුත්තො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා පමාදං ආපාදෙසි. දුතියම්පි ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො ¶ දෙවානමින්දො සුසීමං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි…පෙ… දුතියම්පි පමාදං ආපාදෙසි. තතියම්පි ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුසීමං දෙවපුත්තං ආමන්තෙසි…පෙ… තතියම්පි පමාදං ආපාදෙසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුසීමං දෙවපුත්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘අනුට්ඨහං ¶ අවායාමං, සුඛං යත්රාධිගච්ඡති;

සුසීම තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.

‘‘අලස්වස්ස ¶ අනුට්ඨාතා, න ච කිච්චානි කාරයෙ;

සබ්බකාමසමිද්ධස්ස, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.

‘‘යත්ථාලසො අනුට්ඨාතා, අච්චන්තං සුඛමෙධති;

සුසීම තත්ථ ගච්ඡාහි, මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.

‘‘අකම්මුනා දෙවසෙට්ඨ, සක්ක වින්දෙමු යං සුඛං;

අසොකං අනුපායාසං, තං මෙ සක්ක වරං දිසා’’ති.

‘‘සචෙ අත්ථි අකම්මෙන, කොචි ක්වචි න ජීවති;

නිබ්බානස්ස හි සො මග්ගො, සුසීම තත්ථ ගච්ඡාහි;

මඤ්ච තත්ථෙව පාපයා’’ති.

‘‘සො හි නාම, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකං පුඤ්ඤඵලං උපජීවමානො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙන්තො උට්ඨානවීරියස්ස වණ්ණවාදී භවිස්සති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, සොභෙථ, යං තුම්හෙ එවං ස්වාක්ඛාතෙ ධම්මවිනයෙ පබ්බජිතා සමානා උට්ඨහෙය්යාථ ඝටෙය්යාථ වායමෙය්යාථ අප්පත්තස්ස පත්තියා, අනධිගතස්ස අධිගමාය, අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියායා’’ති.

3. ධජග්ගසුත්තං

249. සාවත්ථියං ¶ . තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘භික්ඛවො’’ති ¶ . ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –

‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්තෙසි –

‘සචෙ, මාරිසා, දෙවානං සඞ්ගාමගතානං උප්පජ්ජෙය්ය ¶ භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, මමෙව තස්මිං සමයෙ ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ. මමඤ්හි වො ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති’.

‘නො චෙ මෙ ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ, අථ පජාපතිස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ. පජාපතිස්ස හි වො දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති’.

‘නො ¶ චෙ පජාපතිස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ, අථ වරුණස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ. වරුණස්ස හි වො දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති’.

‘නො චෙ වරුණස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ, අථ ඊසානස්ස දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකෙය්යාථ. ඊසානස්ස හි වො දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සතී’’’ති.

‘‘තං ඛො පන, භික්ඛවෙ, සක්කස්ස වා දෙවානමින්දස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං, පජාපතිස්ස වා දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං, වරුණස්ස වා දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං, ඊසානස්ස වා දෙවරාජස්ස ධජග්ගං උල්ලොකයතං යං ¶ භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයෙථාපි නොපි පහීයෙථ [නො පහීයෙථ (ක.)].

‘‘තං ¶ කිස්ස හෙතු? සක්කො හි, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො අවීතරාගො අවීතදොසො අවීතමොහො භීරු ඡම්භී උත්රාසී පලායීති.

‘‘අහඤ්ච ඛො, භික්ඛවෙ, එවං වදාමි – ‘සචෙ තුම්හාකං, භික්ඛවෙ, අරඤ්ඤගතානං වා රුක්ඛමූලගතානං වා සුඤ්ඤාගාරගතානං වා උප්පජ්ජෙය්ය භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, මමෙව තස්මිං සමයෙ අනුස්සරෙය්යාථ – ඉතිපි සො භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධො විජ්ජාචරණසම්පන්නො සුගතො ලොකවිදූ අනුත්තරො පුරිසදම්මසාරථි සත්ථා දෙවමනුස්සානං බුද්ධො භගවා’ති. මමඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, අනුස්සරතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති.

‘‘නො ¶ චෙ මං අනුස්සරෙය්යාථ, අථ ධම්මං අනුස්සරෙය්යාථ – ‘ස්වාක්ඛාතො භගවතා ධම්මො සන්දිට්ඨිකො අකාලිකො එහිපස්සිකො ඔපනෙය්යිකො පච්චත්තං වෙදිතබ්බො විඤ්ඤූහී’ති. ධම්මඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, අනුස්සරතං යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති.

‘‘නො චෙ ධම්මං අනුස්සරෙය්යාථ, අථ සඞ්ඝං අනුස්සරෙය්යාථ – ‘සුප්පටිපන්නො භගවතො සාවකසඞ්ඝො උජුප්පටිපන්නො භගවතො සාවකසඞ්ඝො ¶ ඤායප්පටිපන්නො භගවතො සාවකසඞ්ඝො සාමීචිප්පටිපන්නො භගවතො සාවකසඞ්ඝො, යදිදං චත්තාරි පුරිසයුගානි අට්ඨ පුරිසපුග්ගලා එස භගවතො සාවකසඞ්ඝො, ආහුනෙය්යො පාහුනෙය්යො දක්ඛිණෙය්යො අඤ්ජලිකරණීයො අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලොකස්සා’ති. සඞ්ඝඤ්හි වො, භික්ඛවෙ, අනුස්සරතං ¶ යං භවිස්සති භයං වා ඡම්භිතත්තං වා ලොමහංසො වා, සො පහීයිස්සති.

‘‘තං කිස්ස හෙතු? තථාගතො හි, භික්ඛවෙ, අරහං සම්මාසම්බුද්ධො වීතරාගො වීතදොසො වීතමොහො අභීරු අච්ඡම්භී අනුත්රාසී අපලායී’’ති. ඉදමවොච භගවා. ඉදං වත්වාන සුගතො අථාපරං එතදවොච සත්ථා –

‘‘අරඤ්ඤෙ රුක්ඛමූලෙ වා, සුඤ්ඤාගාරෙව භික්ඛවො;

අනුස්සරෙථ [අනුස්සරෙය්යාථ (ක.) පදසිද්ධි පන චින්තෙතබ්බා] සම්බුද්ධං, භයං තුම්හාක නො සියා.

‘‘නො ¶ චෙ බුද්ධං සරෙය්යාථ, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං;

අථ ධම්මං සරෙය්යාථ, නිය්යානිකං සුදෙසිතං.

‘‘නො චෙ ධම්මං සරෙය්යාථ, නිය්යානිකං සුදෙසිතං;

අථ සඞ්ඝං සරෙය්යාථ, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං අනුත්තරං.

‘‘එවං බුද්ධං සරන්තානං, ධම්මං සඞ්ඝඤ්ච භික්ඛවො;

භයං වා ඡම්භිතත්තං වා, ලොමහංසො න හෙස්සතී’’ති.

4. වෙපචිත්තිසුත්තං

250. සාවත්ථිනිදානං. ‘‘භූතපුබ්බං ¶ , භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො අසුරෙ ආමන්තෙසි – ‘සචෙ, මාරිසා, දෙවානං අසුරසඞ්ගාමෙ සමුපබ්යූළ්හෙ අසුරා ¶ ජිනෙය්යුං දෙවා පරාජිනෙය්යුං [පරාජෙය්යුං (සී. පී.)], යෙන නං සක්කං දෙවානමින්දං කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බන්ධිත්වා මම සන්තිකෙ ආනෙය්යාථ අසුරපුර’න්ති. සක්කොපි ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්තෙසි – ‘සචෙ, මාරිසා, දෙවානං අසුරසඞ්ගාමෙ සමුපබ්යූළ්හෙ දෙවා ජිනෙය්යුං අසුරා පරාජිනෙය්යුං, යෙන නං වෙපචිත්තිං අසුරින්දං කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බන්ධිත්වා මම සන්තිකෙ ආනෙය්යාථ සුධම්මසභ’’’න්ති. තස්මිං ඛො පන, භික්ඛවෙ, සඞ්ගාමෙ දෙවා ජිනිංසු ¶ , අසුරා පරාජිනිංසු [පරාජිංසු (සී. පී.)]. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා වෙපචිත්තිං අසුරින්දං කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බන්ධිත්වා සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස සන්තිකෙ ආනෙසුං සුධම්මසභං. තත්ර සුදං, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බද්ධො සක්කං දෙවානමින්දං සුධම්මසභං පවිසන්තඤ්ච නික්ඛමන්තඤ්ච අසබ්භාහි ඵරුසාහි වාචාහි අක්කොසති පරිභාසති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කං දෙවානමින්දං ගාථාහි අජ්ඣභාසි –

‘‘භයා නු මඝවා සක්ක, දුබ්බල්යා නො තිතික්ඛසි;

සුණන්තො ඵරුසං වාචං, සම්මුඛා වෙපචිත්තිනො’’ති.

‘‘නාහං ¶ භයා න දුබ්බල්යා, ඛමාමි වෙපචිත්තිනො;

කථඤ්හි මාදිසො විඤ්ඤූ, බාලෙන පටිසංයුජෙ’’ති.

‘‘භිය්යො බාලා පභිජ්ජෙය්යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො;

තස්මා භුසෙන දණ්ඩෙන, ධීරො බාලං නිසෙධයෙ’’ති.

‘‘එතදෙව ¶ අහං මඤ්ඤෙ, බාලස්ස පටිසෙධනං;

පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මතී’’ති.

‘‘එතදෙව තිතික්ඛාය, වජ්ජං පස්සාමි වාසව;

යදා නං මඤ්ඤති බාලො, භයා ම්යායං තිතික්ඛති;

අජ්ඣාරුහති දුම්මෙධො, ගොව භිය්යො පලායින’’න්ති.

‘‘කාමං ¶ මඤ්ඤතු වා මා වා, භයා ම්යායං තිතික්ඛති;

සදත්ථපරමා අත්ථා, ඛන්ත්යා භිය්යො න විජ්ජති.

‘‘යො හවෙ බලවා සන්තො, දුබ්බලස්ස තිතික්ඛති;

තමාහු පරමං ඛන්තිං, නිච්චං ඛමති දුබ්බලො.

‘‘අබලං තං බලං ආහු, යස්ස බාලබලං බලං;

බලස්ස ධම්මගුත්තස්ස, පටිවත්තා න විජ්ජති.

‘‘තස්සෙව තෙන පාපියො, යො කුද්ධං පටිකුජ්ඣති;

කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, සඞ්ගාමං ජෙති දුජ්ජයං.

‘‘උභින්නමත්ථං ¶ චරති, අත්තනො ච පරස්ස ච;

පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මති.

‘‘උභින්නං ¶ තිකිච්ඡන්තානං, අත්තනො ච පරස්ස ච;

ජනා මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදා’’ති.

‘‘සො හි නාම, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකං පුඤ්ඤඵලං උපජීවමානො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙන්තො ඛන්තිසොරච්චස්ස වණ්ණවාදී භවිස්සති. ඉධ ඛො තං, භික්ඛවෙ, සොභෙථ යං ¶ තුම්හෙ එවං ස්වාක්ඛාතෙ ධම්මවිනයෙ පබ්බජිතා සමානා ඛමා ච භවෙය්යාථ සොරතා චා’’ති.

5. සුභාසිතජයසුත්තං

251. සාවත්ථිනිදානං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච – ‘හොතු, දෙවානමින්ද, සුභාසිතෙන ජයො’ති. ‘හොතු, වෙපචිත්ති, සුභාසිතෙන ජයො’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා ච අසුරා ච පාරිසජ්ජෙ ඨපෙසුං – ‘ඉමෙ නො සුභාසිතදුබ්භාසිතං ආජානිස්සන්තී’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්තිං අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච – ‘භණ, දෙවානමින්ද, ගාථ’න්ති. එවං වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො වෙපචිත්ති අසුරින්දං එතදවොච – ‘තුම්හෙ ඛ්වෙත්ථ, වෙපචිත්ති, පුබ්බදෙවා. භණ, වෙපචිත්ති, ගාථ’න්ති. එවං ¶ වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘භිය්යො බාලා පභිජ්ජෙය්යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො;

තස්මා භුසෙන දණ්ඩෙන, ධීරො බාලං නිසෙධයෙ’’ති.

‘‘භාසිතාය ඛො පන, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්තිනා අසුරින්දෙන ගාථාය අසුරා අනුමොදිංසු, දෙවා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච – ‘භණ, දෙවානමින්ද, ගාථ’න්ති. එවං ¶ වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘එතදෙව ¶ අහං මඤ්ඤෙ, බාලස්ස පටිසෙධනං;

පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මතී’’ති.

‘‘භාසිතාය ¶ ඛො පන, භික්ඛවෙ, සක්කෙන දෙවානමින්දෙන ගාථාය, දෙවා අනුමොදිංසු, අසුරා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො වෙපචිත්තිං අසුරින්දං එතදවොච – ‘භණ, වෙපචිත්ති, ගාථ’න්ති. එවං වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘එතදෙව තිතික්ඛාය, වජ්ජං පස්සාමි වාසව;

යදා නං මඤ්ඤති බාලො, භයා ම්යායං තිතික්ඛති;

අජ්ඣාරුහති දුම්මෙධො, ගොව භිය්යො පලායින’’න්ති.

‘‘භාසිතාය ඛො පන, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්තිනා අසුරින්දෙන ගාථාය අසුරා අනුමොදිංසු, දෙවා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච – ‘භණ, දෙවානමින්ද, ගාථ’න්ති. එවං වුත්තෙ, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො ඉමා ගාථායො අභාසි –

‘‘කාමං මඤ්ඤතු වා මා වා, භයා ම්යායං තිතික්ඛති;

සදත්ථපරමා අත්ථා, ඛන්ත්යා භිය්යො න විජ්ජති.

‘‘යො හවෙ බලවා සන්තො, දුබ්බලස්ස තිතික්ඛති;

තමාහු පරමං ඛන්තිං, නිච්චං ඛමති දුබ්බලො.

‘‘අබලං ¶ තං බලං ආහු, යස්ස බාලබලං බලං;

බලස්ස ධම්මගුත්තස්ස, පටිවත්තා න විජ්ජති.

‘‘තස්සෙව තෙන පාපියො, යො කුද්ධං පටිකුජ්ඣති;

කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, සඞ්ගාමං ජෙති දුජ්ජයං.

‘‘උභින්නමත්ථං ¶ චරති, අත්තනො ච පරස්ස ච;

පරං සඞ්කුපිතං ඤත්වා, යො සතො උපසම්මති.

‘‘උභින්නං ¶ තිකිච්ඡන්තානං, අත්තනො ච පරස්ස ච;

ජනා මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදා’’ති.

‘‘භාසිතාසු ඛො පන, භික්ඛවෙ, සක්කෙන දෙවානමින්දෙන ගාථාසු, දෙවා අනුමොදිංසු, අසුරා තුණ්හී අහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවානඤ්ච අසුරානඤ්ච පාරිසජ්ජා එතදවොචුං – ‘භාසිතා ඛො වෙපචිත්තිනා අසුරින්දෙන ගාථායො. තා ච ඛො සදණ්ඩාවචරා සසත්ථාවචරා, ඉති භණ්ඩනං ඉති ¶ විග්ගහො ඉති කලහො. භාසිතා ඛො [භාසිතා ඛො පන (සී.)] සක්කෙන දෙවානමින්දෙන ගාථායො. තා ච ඛො අදණ්ඩාවචරා අසත්ථාවචරා, ඉති අභණ්ඩනං ඉති අවිග්ගහො ඉති අකලහො. සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස සුභාසිතෙන ජයො’ති. ඉති ඛො, භික්ඛවෙ සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස සුභාසිතෙන ජයො අහොසී’’ති.

6. කුලාවකසුත්තං

252. සාවත්ථියං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්යූළ්හො අහොසි. තස්මිං ඛො පන, භික්ඛවෙ, සඞ්ගාමෙ අසුරා ජිනිංසු ¶ , දෙවා පරාජිනිංසු. පරාජිතා ච ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා අපායංස්වෙව උත්තරෙනමුඛා, අභියංස්වෙව නෙ අසුරා. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො මාතලි සඞ්ගාහකං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘කුලාවකා මාතලි සිම්බලිස්මිං,

ඊසාමුඛෙන පරිවජ්ජයස්සු;

කාමං චජාම අසුරෙසු පාණං,

මායිමෙ දිජා විකුලාවකා [විකුලාවා (ස්යා. කං. ක.)] අහෙසු’’න්ති.

‘‘‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං පච්චුදාවත්තෙසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, අසුරානං එතදහොසි ¶ – ‘පච්චුදාවත්තො ඛො දානි සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස සහස්සයුත්තො ආජඤ්ඤරථො ¶ . දුතියම්පි ඛො දෙවා අසුරෙහි සඞ්ගාමෙස්සන්තීති භීතා අසුරපුරමෙව පාවිසිංසු. ඉති ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ධම්මෙන ජයො අහොසී’’’ති.

7. නදුබ්භියසුත්තං

253. සාවත්ථියං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස රහොගතස්ස පටිසල්ලීනස්ස එවං චෙතසො පරිවිතක්කො උදපාදි – ‘යොපි මෙ අස්ස සුපච්චත්ථිකො තස්සපාහං න දුබ්භෙය්ය’න්ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස චෙතසා චෙතොපරිවිතක්කමඤ්ඤාය ¶ යෙන සක්කො දෙවානමින්දො තෙනුපසඞ්කමි. අද්දසා ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො වෙපචිත්තිං අසුරින්දං දූරතොව ආගච්ඡන්තං. දිස්වාන වෙපචිත්තිං අසුරින්දං එතදවොච – ‘තිට්ඨ, වෙපචිත්ති, ගහිතොසී’’’ති.

‘‘යදෙව තෙ, මාරිස, පුබ්බෙ චිත්තං, තදෙව ත්වං මා පජහාසී’’ති [තදෙව ත්වං මාරිස පහාසීති (සී. ස්යා. කං.)].

‘‘සපස්සු ච මෙ, වෙපචිත්ති, අදුබ්භායා’’ති [අද්රුබ්භාය (ක.)].

‘‘යං මුසා භණතො පාපං, යං පාපං අරියූපවාදිනො;

මිත්තද්දුනො ච යං පාපං, යං පාපං අකතඤ්ඤුනො;

තමෙව පාපං ඵුසතු [ඵුසති (සී. පී.)], යො තෙ දුබ්භෙ සුජම්පතී’’ති.

8. වෙරොචනඅසුරින්දසුත්තං

254. සාවත්ථියං ජෙතවනෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා දිවාවිහාරගතො හොති පටිසල්ලීනො. අථ ඛො සක්කො ච දෙවානමින්දො වෙරොචනො ච අසුරින්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා පච්චෙකං ද්වාරබාහං නිස්සාය අට්ඨංසු. අථ ඛො වෙරොචනො අසුරින්දො භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘වායමෙථෙව ¶ පුරිසො, යාව අත්ථස්ස නිප්ඵදා;

නිප්ඵන්නසොභනො [සොභිනො (සී.), සොභණො (පී. ක.)] අත්ථො [අත්ථා (සී.)], වෙරොචනවචො ඉද’’න්ති.

‘‘වායමෙථෙව ¶ පුරිසො, යාව අත්ථස්ස නිප්ඵදා;

නිප්ඵන්නසොභනො අත්ථො [නිප්ඵන්නසොභිනො අත්ථා (සී. ස්යා. කං.)], ඛන්ත්යා භිය්යො න විජ්ජතී’’ති.

‘‘සබ්බෙ ¶ සත්තා අත්ථජාතා, තත්ථ තත්ථ යථාරහං;

සංයොගපරමා ත්වෙව, සම්භොගා සබ්බපාණිනං;

නිප්ඵන්නසොභනො අත්ථො, වෙරොචනවචො ඉද’’න්ති.

‘‘සබ්බෙ සත්තා අත්ථජාතා, තත්ථ තත්ථ යථාරහං;

සංයොගපරමා ත්වෙව, සම්භොගා සබ්බපාණිනං;

නිප්ඵන්නසොභනො අත්ථො, ඛන්ත්යා භිය්යො න විජ්ජතී’’ති.

9. අරඤ්ඤායතනඉසිසුත්තං

255. සාවත්ථියං ¶ . ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සම්බහුලා ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා අරඤ්ඤායතනෙ පණ්ණකුටීසු සම්මන්ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො ච දෙවානමින්දො වෙපචිත්ති ච අසුරින්දො යෙන තෙ ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා තෙනුපසඞ්කමිංසු. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො පටලියො [අටලියො (සී. ස්යා. කං. පී.), ආටලියො (ක.) ම. නි. 2.410] උපාහනා ආරොහිත්වා ඛග්ගං ඔලග්ගෙත්වා ඡත්තෙන ධාරියමානෙන අග්ගද්වාරෙන අස්සමං පවිසිත්වා තෙ ඉසයො සීලවන්තෙ කල්යාණධම්මෙ අපබ්යාමතො කරිත්වා අතික්කමි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො පටලියො උපාහනා ඔරොහිත්වා ඛග්ගං අඤ්ඤෙසං දත්වා ඡත්තං අපනාමෙත්වා ද්වාරෙනෙව අස්සමං පවිසිත්වා තෙ ඉසයො සීලවන්තෙ කල්යාණධම්මෙ අනුවාතං පඤ්ජලිකො නමස්සමානො අට්ඨාසි’’. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙ ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා සක්කං දෙවානමින්දං ගාථාය අජ්ඣභාසිංසු –

‘‘ගන්ධො ¶ ඉසීනං චිරදික්ඛිතානං,

කායා චුතො ගච්ඡති මාලුතෙන;

ඉතො ¶ පටික්කම්ම සහස්සනෙත්ත,

ගන්ධො ඉසීනං අසුචි දෙවරාජා’’ති.

‘‘ගන්ධො ඉසීනං චිරදික්ඛිතානං,

කායා චුතො ගච්ඡතු [ගච්ඡති (සී. ස්යා. කං.)] මාලුතෙන,

සුචිත්රපුප්ඵං සිරස්මිංව මාලං;

ගන්ධං ¶ එතං පටිකඞ්ඛාම භන්තෙ,

න හෙත්ථ දෙවා පටිකූලසඤ්ඤිනො’’ති.

10. සමුද්දකසුත්තං

256. සාවත්ථියං. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සම්බහුලා ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා සමුද්දතීරෙ පණ්ණකුටීසු සම්මන්ති. තෙන ඛො පන සමයෙන දෙවාසුරසඞ්ගාමො සමුපබ්යූළ්හො අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙසං ඉසීනං සීලවන්තානං කල්යාණධම්මානං එතදහොසි – ‘ධම්මිකා ඛො දෙවා, අධම්මිකා අසුරා. සියාපි නො අසුරතො භයං. යංනූන මයං සම්බරං අසුරින්දං උපසඞ්කමිත්වා ¶ අභයදක්ඛිණං යාචෙය්යාමා’’’ති. ‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙ ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා – සෙය්යථාපි ¶ නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරෙය්ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජෙය්ය එවමෙව – සමුද්දතීරෙ පණ්ණකුටීසු අන්තරහිතා සම්බරස්ස අසුරින්දස්ස සම්මුඛෙ පාතුරහෙසුං. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙ ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා සම්බරං අසුරින්දං ගාථාය අජ්ඣභාසිංසු –

‘‘ඉසයො සම්බරං පත්තා, යාචන්ති අභයදක්ඛිණං;

කාමංකරො හි තෙ දාතුං, භයස්ස අභයස්ස වා’’ති.

‘‘ඉසීනං අභයං නත්ථි, දුට්ඨානං සක්කසෙවිනං;

අභයං යාචමානානං, භයමෙව දදාමි වො’’ති.

‘‘අභයං ¶ යාචමානානං, භයමෙව දදාසි නො;

පටිග්ගණ්හාම තෙ එතං, අක්ඛයං හොතු තෙ භයං.

‘‘යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලං;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

පවුත්තං තාත තෙ බීජං, ඵලං පච්චනුභොස්සසී’’ති.

‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, තෙ ඉසයො සීලවන්තො කල්යාණධම්මා සම්බරං අසුරින්දං අභිසපිත්වා – සෙය්යථාපි නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරෙය්ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජෙය්ය එවමෙව – සම්බරස්ස අසුරින්දස්ස සම්මුඛෙ අන්තරහිතා සමුද්දතීරෙ පණ්ණකුටීසු පාතුරහෙසුං. අථ ¶ ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, සම්බරො අසුරින්දො තෙහි ඉසීහි සීලවන්තෙහි කල්යාණධම්මෙහි අභිසපිතො රත්තියා සුදං තික්ඛත්තුං උබ්බිජ්ජී’’ති.

පඨමො වග්ගො.

තස්සුද්දානං –

සුවීරං සුසීමඤ්චෙව, ධජග්ගං වෙපචිත්තිනො;

සුභාසිතං ජයඤ්චෙව, කුලාවකං නදුබ්භියං;

වෙරොචන අසුරින්දො, ඉසයො අරඤ්ඤකඤ්චෙව;

ඉසයො ච සමුද්දකාති.

2. දුතියවග්ගො

1. වතපදසුත්තං

257. සාවත්ථියං ¶ ¶ . ‘‘සක්කස්ස, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස සත්ත වතපදානි ¶ [වත්තපදානි (ක.)] සමත්තානි සමාදින්නානි අහෙසුං, යෙසං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා. කතමානි සත්ත වතපදානි? යාවජීවං මාතාපෙත්තිභරො අස්සං, යාවජීවං කුලෙ ජෙට්ඨාපචායී අස්සං, යාවජීවං සණ්හවාචො අස්සං, යාවජීවං අපිසුණවාචො අස්සං, යාවජීවං විගතමලමච්ඡෙරෙන චෙතසා අගාරං අජ්ඣාවසෙය්යං මුත්තචාගො පයතපාණි වොස්සග්ගරතො යාචයොගො දානසංවිභාගරතො, යාවජීවං සච්චවාචො අස්සං, යාවජීවං අක්කොධනො අස්සං – සචෙපි මෙ කොධො උප්පජ්ජෙය්ය, ඛිප්පමෙව නං පටිවිනෙය්ය’’න්ති. ‘‘සක්කස්ස, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස ඉමානි සත්ත වතපදානි සමත්තානි සමාදින්නානි අහෙසුං, යෙසං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා’’ති.

‘‘මාතාපෙත්තිභරං ¶ ජන්තුං, කුලෙ ජෙට්ඨාපචායිනං;

සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්යප්පහායිනං.

‘‘මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;

තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු සප්පුරිසො ඉතී’’ති.

2. සක්කනාමසුත්තං

258. සාවත්ථියං ¶ ජෙතවනෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ එතදවොච – ‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො මඝො නාම මාණවො අහොසි, තස්මා මඝවාති වුච්චති.

‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො පුරෙ [පුරෙ පුරෙ (සී. පී.)] දානං අදාසි, තස්මා පුරින්දදොති වුච්චති.

‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො සක්කච්චං දානං අදාසි, තස්මා සක්කොති වුච්චති.

‘‘සක්කො ¶ ¶ , භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො ආවසථං අදාසි, තස්මා වාසවොති වුච්චති.

‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො සහස්සම්පි අත්ථානං මුහුත්තෙන චින්තෙති, තස්මා සහස්සක්ඛොති වුච්චති.

‘‘සක්කස්ස, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දස්ස සුජා නාම අසුරකඤ්ඤා පජාපති, තස්මා සුජම්පතීති වුච්චති.

‘‘සක්කො, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං කාරෙති, තස්මා දෙවානමින්දොති වුච්චති.

‘‘සක්කස්ස ¶ , භික්ඛවෙ දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස සත්ත වතපදානි සමත්තානි සමාදින්නානි අහෙසුං, යෙසං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා. කතමානි සත්ත වතපදානි? යාවජීවං මාතාපෙත්තිභරො අස්සං, යාවජීවං කුලෙ ජෙට්ඨාපචායී අස්සං, යාවජීවං සණ්හවාචො අස්සං, යාවජීවං අපිසුණවාචො අස්සං, යාවජීවං විගතමලමච්ඡෙරෙන චෙතසා අගාරං අජ්ඣාවසෙය්යං මුත්තචාගො පයතපාණි වොස්සග්ගරතො යාචයොගො දානසංවිභාගරතො, යාවජීවං සච්චවාචො අස්සං, යාවජීවං අක්කොධනො අස්සං – සචෙපි මෙ කොධො උප්පජ්ජෙය්ය, ඛිප්පමෙව නං පටිවිනෙය්ය’’න්ති. ‘‘සක්කස්ස, භික්ඛවෙ, දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස ඉමානි සත්ත වතපදානි සමත්තානි සමාදින්නානි අහෙසුං, යෙසං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා’’ති.

‘‘මාතාපෙත්තිභරං ¶ ජන්තුං, කුලෙ ජෙට්ඨාපචායිනං;

සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්යප්පහායිනං.

‘‘මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;

තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු සප්පුරිසො ඉතී’’ති.

3. මහාලිසුත්තං

259. එවං ¶ මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ කූටාගාරසාලායං. අථ ඛො මහාලි ලිච්ඡවී යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං ¶ නිසින්නො ඛො මහාලි ලිච්ඡවී භගවන්තං එතදවොච –

‘‘දිට්ඨො ඛො ¶ , භන්තෙ, භගවතා සක්කො දෙවානමින්දො’’ති?

‘‘දිට්ඨො ඛො මෙ, මහාලි, සක්කො දෙවානමින්දො’’ති.

‘‘සො හි නූන, භන්තෙ, සක්කපතිරූපකො භවිස්සති. දුද්දසො හි, භන්තෙ, සක්කො දෙවානමින්දො’’ති.

‘‘සක්කඤ්ච ඛ්වාහං, මහාලි, පජානාමි සක්කකරණෙ ච ධම්මෙ, යෙසං ධම්මානං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා, තඤ්ච පජානාමි.

‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො මඝො නාම මාණවො අහොසි, තස්මා මඝවාති වුච්චති.

‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො සක්කච්චං දානං අදාසි, තස්මා සක්කොති වුච්චති.

‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො පුරෙ දානං අදාසි, තස්මා පුරින්දදොති වුච්චති.

‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො ආවසථං අදාසි, තස්මා වාසවොති වුච්චති.

‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො සහස්සම්පි අත්ථානං මුහුත්තෙන චින්තෙති, තස්මා සහස්සක්ඛොති වුච්චති.

‘‘සක්කස්ස ¶ , මහාලි, දෙවානමින්දස්ස සුජා නාම අසුරකඤ්ඤා පජාපති, තස්මා සුජම්පතීති වුච්චති.

‘‘සක්කො, මහාලි, දෙවානමින්දො දෙවානං තාවතිංසානං ඉස්සරියාධිපච්චං ¶ රජ්ජං කාරෙති, තස්මා දෙවානමින්දොති වුච්චති.

‘‘සක්කස්ස, මහාලි, දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස සත්ත ¶ වතපදානි සමත්තානි සමාදින්නානි අහෙසුං, යෙසං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා. කතමානි සත්ත වතපදානි? යාවජීවං මාතාපෙත්තිභරො අස්සං, යාවජීවං කුලෙ ජෙට්ඨාපචායී අස්සං, යාවජීවං සණ්හවාචො අස්සං, යාවජීවං අපිසුණවාචො අස්සං, යාවජීවං විගතමලමච්ඡෙරෙන චෙතසා අගාරං අජ්ඣාවසෙය්යං මුත්තචාගො පයතපාණි වොස්සග්ගරතො යාචයොගො දානසංවිභාගරතො, යාවජීවං සච්චවාචො අස්සං, යාවජීවං අක්කොධනො අස්සං – සචෙපි මෙ කොධො උප්පජෙය්ය, ඛිප්පමෙව නං පටිවිනෙය්ය’’න්ති. ‘‘සක්කස්ස, මහාලි, දෙවානමින්දස්ස පුබ්බෙ මනුස්සභූතස්ස ඉමානි ¶ සත්ත වතපදානි සමත්තානි සමාදින්නානි අහෙසුං, යෙසං සමාදින්නත්තා සක්කො සක්කත්තං අජ්ඣගා’’ති.

‘‘මාතාපෙත්තිභරං ජන්තුං, කුලෙ ජෙට්ඨාපචායිනං;

සණ්හං සඛිලසම්භාසං, පෙසුණෙය්යප්පහායිනං.

‘‘මච්ඡෙරවිනයෙ යුත්තං, සච්චං කොධාභිභුං නරං;

තං වෙ දෙවා තාවතිංසා, ආහු සප්පුරිසො ඉතී’’ති.

4. දලිද්දසුත්තං

260. එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘භික්ඛවො’’ති. ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –

‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතරො පුරිසො ඉමස්මිංයෙව ¶ රාජගහෙ මනුස්සදලිද්දො [මනුස්සදළිද්දො (සී. ස්යා. කං.)] අහොසි මනුස්සකපණො ¶ මනුස්සවරාකො. සො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ සද්ධං සමාදියි, සීලං සමාදියි, සුතං සමාදියි, චාගං සමාදියි, පඤ්ඤං සමාදියි. සො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ සද්ධං සමාදියිත්වා සීලං සමාදියිත්වා සුතං සමාදියිත්වා චාගං සමාදියිත්වා පඤ්ඤං සමාදියිත්වා කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං ¶ සග්ගං ලොකං උපපජ්ජි දෙවානං තාවතිංසානං සහබ්යතං. සො අඤ්ඤෙ දෙවෙ අතිරොචති වණ්ණෙන චෙව යසසා ච. තත්ර සුදං, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘අච්ඡරියං වත භො, අබ්භුතං වත භො! අයඤ්හි දෙවපුත්තො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො මනුස්සදලිද්දො අහොසි මනුස්සකපණො මනුස්සවරාකො; සො කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපන්නො දෙවානං තාවතිංසානං සහබ්යතං. සො අඤ්ඤෙ දෙවෙ අතිරොචති වණ්ණෙන චෙව යසසා චා’’’ති.

‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ ආමන්තෙසි – ‘මා ඛො තුම්හෙ, මාරිසා, එතස්ස දෙවපුත්තස්ස උජ්ඣායිත්ථ. එසො ඛො, මාරිසා, දෙවපුත්තො පුබ්බෙ මනුස්සභූතො සමානො තථාගතප්පවෙදිතෙ ¶ ධම්මවිනයෙ සද්ධං සමාදියි, සීලං සමාදියි, සුතං සමාදියි, චාගං සමාදියි, පඤ්ඤං සමාදියි. සො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ සද්ධං සමාදියිත්වා සීලං සමාදියිත්වා සුතං සමාදියිත්වා චාගං සමාදියිත්වා පඤ්ඤං සමාදියිත්වා කායස්ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලොකං උපපන්නො දෙවානං තාවතිංසානං සහබ්යතං ¶ . සො අඤ්ඤෙ දෙවෙ අතිරොචති වණ්ණෙන චෙව යසසා චා’’’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො දෙවෙ තාවතිංසෙ අනුනයමානො තායං වෙලායං ඉමා ගාථායො අභාසි –

‘‘යස්ස සද්ධා තථාගතෙ, අචලා සුප්පතිට්ඨිතා;

සීලඤ්ච යස්ස කල්යාණං, අරියකන්තං පසංසිතං.

‘‘සඞ්ඝෙ පසාදො යස්සත්ථි, උජුභූතඤ්ච දස්සනං;

අදලිද්දොති තං ආහු, අමොඝං තස්ස ජීවිතං.

‘‘තස්මා සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, පසාදං ධම්මදස්සනං;

අනුයුඤ්ජෙථ මෙධාවී, සරං බුද්ධාන සාසන’’න්ති.

5. රාමණෙය්යකසුත්තං

261. සාවත්ථියං ¶ ජෙතවනෙ. අථ ඛො සක්කො දෙවානමින්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතො ඛො සක්කො දෙවානමින්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කිං නු ඛො, භන්තෙ, භූමිරාමණෙය්යක’’න්ති?

‘‘ආරාමචෙත්යා ¶ වනචෙත්යා, පොක්ඛරඤ්ඤො සුනිම්මිතා;

මනුස්සරාමණෙය්යස්ස, කලං නාග්ඝන්ති සොළසිං.

‘‘ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

යත්ථ අරහන්තො විහරන්ති, තං භූමිරාමණෙය්යක’’න්ති.

6. යජමානසුත්තං

262. එකං ¶ සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති ගිජ්ඣකූටෙ පබ්බතෙ. අථ ඛො සක්කො දෙවානමින්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං ¶ අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතො ඛො සක්කො දෙවානමින්දො භගවන්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘යජමානානං මනුස්සානං, පුඤ්ඤපෙක්ඛාන පාණිනං;

කරොතං ඔපධිකං පුඤ්ඤං, කත්ථ දින්නං මහප්ඵල’’න්ති.

‘‘චත්තාරො ච පටිපන්නා, චත්තාරො ච ඵලෙ ඨිතා;

එස සඞ්ඝො උජුභූතො, පඤ්ඤාසීලසමාහිතො.

‘‘යජමානානං මනුස්සානං, පුඤ්ඤපෙක්ඛාන පාණිනං;

කරොතං ඔපධිකං පුඤ්ඤං, සඞ්ඝෙ දින්නං මහප්ඵල’’න්ති.

7. බුද්ධවන්දනාසුත්තං

263. සාවත්ථියං ¶ ජෙතවනෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා දිවාවිහාරගතො හොති පටිසල්ලීනො. අථ ඛො සක්කො ච දෙවානමින්දො බ්රහ්මා ච සහම්පති යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා පච්චෙකං ද්වාරබාහං නිස්සාය අට්ඨංසු. අථ ඛො සක්කො දෙවානමින්දො භගවතො සන්තිකෙ ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘උට්ඨෙහි ¶ වීර විජිතසඞ්ගාම,

පන්නභාර අනණ විචර ලොකෙ;

චිත්තඤ්ච තෙ සුවිමුත්තං,

චන්දො යථා පන්නරසාය රත්ති’’න්ති.

‘‘න ¶ ඛො, දෙවානමින්ද, තථාගතා එවං වන්දිතබ්බා. එවඤ්ච ඛො, දෙවානමින්ද, තථාගතා වන්දිතබ්බා –

‘‘උට්ඨෙහි වීර විජිතසඞ්ගාම,

සත්ථවාහ අනණ විචර ලොකෙ;

දෙසස්සු භගවා ධම්මං,

අඤ්ඤාතාරො භවිස්සන්තී’’ති.

8. ගහට්ඨවන්දනාසුත්තං

264. සාවත්ථියං. තත්ර…පෙ… එතදවොච – ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො මාතලිං සඞ්ගාහකං ආමන්තෙසි – ‘යොජෙහි, සම්ම මාතලි, සහස්සයුත්තං ¶ ආජඤ්ඤරථං. උය්යානභූමිං ගච්ඡාම සුභූමිං දස්සනායා’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං යොජෙත්වා සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිවෙදෙසි – ‘යුත්තො ඛො තෙ, මාරිස, සහස්සයුත්තො ආජඤ්ඤරථො. යස්ස දානි කාලං මඤ්ඤසී’’’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො වෙජයන්තපාසාදා ඔරොහන්තො ¶ අඤ්ජලිං කත්වා [පඤ්ජලිකො (පී.), පඤ්ජලිං කත්වා (ක.)] සුදං පුථුද්දිසා නමස්සති. අථ ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කං දෙවානමින්දං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘තං නමස්සන්ති තෙවිජ්ජා, සබ්බෙ භුම්මා ච ඛත්තියා;

චත්තාරො ච මහාරාජා, තිදසා ච යසස්සිනො;

අථ කො නාම සො යක්ඛො, යං ත්වං සක්ක නමස්සසී’’ති.

‘‘මං නමස්සන්ති තෙවිජ්ජා, සබ්බෙ භුම්මා ච ඛත්තියා;

චත්තාරො ච මහාරාජා, තිදසා ච යසස්සිනො.

‘‘අහඤ්ච සීලසම්පන්නෙ, චිරරත්තසමාහිතෙ;

සම්මාපබ්බජිතෙ වන්දෙ, බ්රහ්මචරියපරායනෙ.

‘‘යෙ ගහට්ඨා පුඤ්ඤකරා, සීලවන්තො උපාසකා;

ධම්මෙන දාරං පොසෙන්ති, තෙ නමස්සාමි මාතලී’’ති.

‘‘සෙට්ඨා හි කිර ලොකස්මිං, යෙ ත්වං සක්ක නමස්සසි;

අහම්පි තෙ නමස්සාමි, යෙ නමස්සසි වාසවා’’ති.

‘‘ඉදං වත්වාන මඝවා, දෙවරාජා සුජම්පති;

පුථුද්දිසා නමස්සිත්වා, පමුඛො රථමාරුහී’’ති.

9. සත්ථාරවන්දනාසුත්තං

265. සාවත්ථියං ¶ ජෙතවනෙ. ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො මාතලිං සඞ්ගාහකං ආමන්තෙසි – ‘යොජෙහි, සම්ම මාතලි, සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං, උය්යානභූමිං ගච්ඡාම සුභූමිං දස්සනායා’ති. ‘එවං භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා ¶ සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං යොජෙත්වා සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ¶ පටිවෙදෙසි ¶ – ‘යුත්තො ඛො තෙ, මාරිස, සහස්සයුත්තො ආජඤ්ඤරථො. යස්ස දානි කාලං මඤ්ඤසී’’’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො වෙජයන්තපාසාදා ඔරොහන්තො අඤ්ජලිං කත්වා සුදං භගවන්තං නමස්සති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කං දෙවානමින්දං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘යඤ්හි දෙවා මනුස්සා ච, තං නමස්සන්ති වාසව;

අථ කො නාම සො යක්ඛො, යං ත්වං සක්ක නමස්සසී’’ති.

‘‘යො ඉධ සම්මාසම්බුද්ධො, අස්මිං ලොකෙ සදෙවකෙ;

අනොමනාමං සත්ථාරං, තං නමස්සාමි මාතලි.

‘‘යෙසං රාගො ච දොසො ච, අවිජ්ජා ච විරාජිතා;

ඛීණාසවා අරහන්තො, තෙ නමස්සාමි මාතලි.

‘‘යෙ රාගදොසවිනයා, අවිජ්ජාසමතික්කමා;

සෙක්ඛා අපචයාරාමා, අප්පමත්තානුසික්ඛරෙ;

තෙ නමස්සාමි මාතලී’’ති.

‘‘සෙට්ඨා හි කිර ලොකස්මිං, යෙ ත්වං සක්ක නමස්සසි;

අහම්පි තෙ නමස්සාමි, යෙ නමස්සසි වාසවා’’ති.

‘‘ඉදං වත්වාන මඝවා, දෙවරාජා සුජම්පති;

භගවන්තං නමස්සිත්වා, පමුඛො රථමාරුහී’’ති.

10. සඞ්ඝවන්දනාසුත්තං

266. සාවත්ථියං ¶ ජෙතවනෙ. තත්ර ඛො…පෙ… එතදවොච – ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො මාතලිං සඞ්ගාහකං ආමන්තෙසි – ‘යොජෙහි, සම්ම මාතලි, සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං ¶ , උය්යානභූමිං ගච්ඡාම සුභූමිං දස්සනායා’ති. ‘එවං ¶ භද්දන්තවා’ති ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිස්සුත්වා, සහස්සයුත්තං ආජඤ්ඤරථං යොජෙත්වා සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස පටිවෙදෙසි – ‘යුත්තො ඛො තෙ, මාරිස, සහස්සයුත්තො ආජඤ්ඤරථො, යස්ස දානි කාලං මඤ්ඤසී’’’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ ¶ , සක්කො දෙවානමින්දො වෙජයන්තපාසාදා ඔරොහන්තො අඤ්ජලිං කත්වා සුදං භික්ඛුසඞ්ඝං නමස්සති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, මාතලි සඞ්ගාහකො සක්කං දෙවානමින්දං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘තඤ්හි එතෙ නමස්සෙය්යුං, පූතිදෙහසයා නරා;

නිමුග්ගා කුණපම්හෙතෙ, ඛුප්පිපාසසමප්පිතා.

‘‘කිං නු තෙසං පිහයසි, අනාගාරාන වාසව;

ආචාරං ඉසිනං බ්රූහි, තං සුණොම වචො තවා’’ති.

‘‘එතං තෙසං පිහයාමි, අනාගාරාන මාතලි;

යම්හා ගාමා පක්කමන්ති, අනපෙක්ඛා වජන්ති තෙ.

‘‘න තෙසං කොට්ඨෙ ඔපෙන්ති, න කුම්භි [න කුම්භා (ස්යා. කං. පී. ක.)] න කළොපියං [ඛළොපියං (සී.)];

පරනිට්ඨිතමෙසානා [පරනිට්ඨිතමෙසනා (ස්යා. කං. ක.)], තෙන යාපෙන්ති සුබ්බතා.

‘‘සුමන්තමන්තිනො ¶ ධීරා, තුණ්හීභූතා සමඤ්චරා;

දෙවා විරුද්ධා අසුරෙහි, පුථු මච්චා ච මාතලි.

‘‘අවිරුද්ධා විරුද්ධෙසු, අත්තදණ්ඩෙසු නිබ්බුතා;

සාදානෙසු අනාදානා, තෙ නමස්සාමි මාතලී’’ති.

‘‘සෙට්ඨා හි කිර ලොකස්මිං, යෙ ත්වං සක්ක නමස්සසි;

අහම්පි තෙ නමස්සාමි, යෙ නමස්සසි වාසවා’’ති.

‘‘ඉදං ¶ වත්වාන මඝවා, දෙවරාජා සුජම්පති;

භික්ඛුසඞ්ඝං නමස්සිත්වා, පමුඛො රථමාරුහී’’ති.

දුතියො වග්ගො.

තස්සුද්දානං –

දෙවා පන [ව තපදෙන (සී. ස්යා. කං.)] තයො වුත්තා, දලිද්දඤ්ච රාමණෙය්යකං;

යජමානඤ්ච වන්දනා, තයො සක්කනමස්සනාති.

3. තතියවග්ගො

1. ඡෙත්වාසුත්තං

267. සාවත්ථියං ¶ ¶ ¶ ජෙතවනෙ. අථ ඛො සක්කො දෙවානමින්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතො ඛො සක්කො දෙවානමින්දො භගවන්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි –

‘‘කිංසු ඡෙත්වා සුඛං සෙති, කිංසු ඡෙත්වා න සොචති;

කිස්සස්සු එකධම්මස්ස, වධං රොචෙසි ගොතමා’’ති.

‘‘කොධං ඡෙත්වා සුඛං සෙති, කොධං ඡෙත්වා න සොචති;

කොධස්ස විසමූලස්ස, මධුරග්ගස්ස වාසව;

වධං අරියා පසංසන්ති, තඤ්හි ඡෙත්වා න සොචතී’’ති.

2. දුබ්බණ්ණියසුත්තං

268. සාවත්ථියං ¶ ජෙතවනෙ. තත්ර ඛො…පෙ… එතදවොච – ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, අඤ්ඤතරො යක්ඛො දුබ්බණ්ණො ඔකොටිමකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ආසනෙ නිසින්නො අහොසි. තත්ර සුදං, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘අච්ඡරියං වත භො, අබ්භුතං වත, භො! අයං යක්ඛො දුබ්බණ්ණො ඔකොටිමකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ආසනෙ නිසින්නො’’’ති! යථා ¶ යථා ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති, තථා තථා සො යක්ඛො අභිරූපතරො චෙව හොති දස්සනීයතරො ච පාසාදිකතරො ච.

‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, දෙවා තාවතිංසා යෙන සක්කො දෙවානමින්දො තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොචුං – ‘ඉධ තෙ, මාරිස, අඤ්ඤතරො යක්ඛො දුබ්බණ්ණො ඔකොටිමකො සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ආසනෙ නිසින්නො. තත්ර සුදං, මාරිස, දෙවා තාවතිංසා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – අච්ඡරියං වත, භො, අබ්භුතං වත, භො! අයං යක්ඛො දුබ්බණ්ණො ඔකොටිමකො ¶ සක්කස්ස දෙවානමින්දස්ස ආසනෙ නිසින්නොති. යථා යථා ඛො, මාරිස, දෙවා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති, තථා තථා සො යක්ඛො අභිරූපතරො චෙව හොති දස්සනීයතරො ¶ ච පාසාදිකතරො චාති. සො හි නූන, මාරිස, කොධභක්ඛො යක්ඛො භවිස්සතී’’’ති.

‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො යෙන සො කොධභක්ඛො යක්ඛො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා දක්ඛිණජාණුමණ්ඩලං පථවියං නිහන්ත්වා යෙන සො කොධභක්ඛො යක්ඛො තෙනඤ්ජලිං පණාමෙත්වා තික්ඛත්තුං නාමං සාවෙති – ‘සක්කොහං මාරිස, දෙවානමින්දො, සක්කොහං, මාරිස, දෙවානමින්දො’ති. යථා යථා ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො නාමං සාවෙසි, තථා තථා සො යක්ඛො දුබ්බණ්ණතරො චෙව අහොසි ඔකොටිමකතරො ච. දුබ්බණ්ණතරො චෙව ¶ හුත්වා ඔකොටිමකතරො ච තත්ථෙවන්තරධායී’’ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සකෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා දෙවෙ තාවතිංසෙ අනුනයමානො තායං වෙලායං ඉමා ගාථායො අභාසි –

‘‘න ¶ සූපහතචිත්තොම්හි, නාවත්තෙන සුවානයො;

න වො චිරාහං කුජ්ඣාමි, කොධො මයි නාවතිට්ඨති.

‘‘කුද්ධාහං න ඵරුසං බ්රූමි, න ච ධම්මානි කිත්තයෙ;

සන්නිග්ගණ්හාමි අත්තානං, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො’’ති.

3. සම්බරිමායාසුත්තං

269. සාවත්ථියං…පෙ… භගවා එතදවොච – ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො ආබාධිකො අහොසි දුක්ඛිතො බාළ්හගිලානො. අථ ඛො භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො යෙන වෙපචිත්ති අසුරින්දො තෙනුපසඞ්කමි ගිලානපුච්ඡකො. අද්දසා ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං දූරතොව ආගච්ඡන්තං. දිස්වාන සක්කං දෙවානමින්දං එතදවොච – ‘තිකිච්ඡ මං දෙවානමින්දා’ති. ‘වාචෙහි ¶ මං, වෙපචිත්ති, සම්බරිමාය’න්ති. ‘න තාවාහං වාචෙමි, යාවාහං, මාරිස, අසුරෙ පටිපුච්ඡාමී’’’ති. ‘‘අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො අසුරෙ පටිපුච්ඡි – ‘වාචෙමහං, මාරිසා, සක්කං දෙවානමින්දං සම්බරිමාය’න්ති? ‘මා ඛො ත්වං, මාරිස, වාචෙසි සක්කං දෙවානමින්දං සම්බරිමාය’’’න්ති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, වෙපචිත්ති අසුරින්දො සක්කං දෙවානමින්දං ගාථාය ¶ අජ්ඣභාසි –

‘‘මායාවී ¶ මඝවා සක්ක, දෙවරාජ සුජම්පති;

උපෙති නිරයං ඝොරං, සම්බරොව සතං සම’’න්ති.

4. අච්චයසුත්තං

270. සාවත්ථියං…පෙ… ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ද්වෙ භික්ඛූ සම්පයොජෙසුං. තත්රෙකො භික්ඛු අච්චසරා. අථ ඛො සො භික්ඛු තස්ස භික්ඛුනො සන්තිකෙ අච්චයං අච්චයතො දෙසෙති; සො භික්ඛු නප්පටිග්ගණ්හාති. අථ ඛො සම්බහුලා භික්ඛූ යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදිංසු. එකමන්තං නිසින්නා ඛො තෙ භික්ඛූ භගවන්තං එතදවොචුං – ‘‘ඉධ, භන්තෙ, ද්වෙ භික්ඛූ සම්පයොජෙසුං, තත්රෙකො භික්ඛු අච්චසරා ¶ . අථ ඛො සො, භන්තෙ, භික්ඛු තස්ස භික්ඛුනො සන්තිකෙ අච්චයං අච්චයතො දෙසෙති, සො භික්ඛු නප්පටිග්ගණ්හාතී’’ති.

‘‘ද්වෙමෙ, භික්ඛවෙ, බාලා. යො ච අච්චයං අච්චයතො න පස්සති, යො ච අච්චයං දෙසෙන්තස්ස යථාධම්මං නප්පටිග්ගණ්හා’’ති – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ද්වෙ බාලා. ‘‘ද්වෙමෙ, භික්ඛවෙ, පණ්ඩිතා. යො ච අච්චයං අච්චයතො පස්සති, යො ච අච්චයං දෙසෙන්තස්ස යථාධම්මං පටිග්ගණ්හා’’ති – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ද්වෙ පණ්ඩිතා.

‘‘භූතපුබ්බං ¶ , භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුධම්මායං සභායං දෙවෙ තාවතිංසෙ අනුනයමානො තායං වෙලායං ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘කොධො ¶ වො වසමායාතු, මා ච මිත්තෙහි වො ජරා;

අගරහියං මා ගරහිත්ථ, මා ච භාසිත්ථ පෙසුණං;

අථ පාපජනං කොධො, පබ්බතොවාභිමද්දතී’’ති.

5. අක්කොධසුත්තං

271. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ…පෙ… භගවා එතදවොච – ‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, සක්කො දෙවානමින්දො සුධම්මායං සභායං දෙවෙ තාවතිංසෙ අනුනයමානො තායං වෙලායං ඉමං ගාථං අභාසි –

‘‘මා ¶ වො කොධො අජ්ඣභවි, මා ච කුජ්ඣිත්ථ කුජ්ඣතං;

අක්කොධො අවිහිංසා ච, අරියෙසු ච පටිපදා [වසතී සදා (සී. ස්යා. කං. පී.)];

අථ පාපජනං කොධො, පබ්බතොවාභිමද්දතී’’ති.

තතියො වග්ගො.

තස්සුද්දානං ¶ –

ඡෙත්වා දුබ්බණ්ණියමායා, අච්චයෙන අකොධනො;

දෙසිතං බුද්ධසෙට්ඨෙන, ඉදඤ්හි සක්කපඤ්චකන්ති.

සක්කසංයුත්තං සමත්තං.

සගාථාවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

දෙවතා ¶ දෙවපුත්තො ච, රාජා මාරො ච භික්ඛුනී;

බ්රහ්මා බ්රාහ්මණ වඞ්ගීසො, වනයක්ඛෙන වාසවොති.

සගාථාවග්ගසංයුත්තපාළි නිට්ඨිතා.