📜

2. අභිසමයසංයුත්තං

1. නඛසිඛාසුත්තං

74. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. අථ ඛො භගවා පරිත්තං නඛසිඛායං පංසුං ආරොපෙත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යො වායං [යො චායං (සබ්බත්ථ) දුතියසුත්තාදීසු පන වාසද්දොයෙව දිස්සති] මයා පරිත්තො නඛසිඛායං පංසු ආරොපිතො, අයං වා මහාපථවී’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං, යදිදං මහාපථවී. අප්පමත්තකො භගවතා පරිත්තො නඛසිඛායං පංසු ආරොපිතො. නෙව සතිමං කලං උපෙති න සහස්සිමං කලං උපෙති න සතසහස්සිමං කලං උපෙති මහාපථවිං උපනිධාය භගවතා පරිත්තො නඛසිඛායං පංසු ආරොපිතො’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකස්ස දිට්ඨිසම්පන්නස්ස පුග්ගලස්ස අභිසමෙතාවිනො එතදෙව බහුතරං දුක්ඛං යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තකං අවසිට්ඨං. නෙව සතිමං කලං උපෙති න සහස්සිමං කලං උපෙති න සතසහස්සිමං කලං උපෙති පුරිමං දුක්ඛක්ඛන්ධං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය යදිදං සත්තක්ඛත්තුංපරමතා. එවං මහත්ථියො ඛො, භික්ඛවෙ, ධම්මාභිසමයො; එවං මහත්ථියො ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. පඨමං.

2. පොක්ඛරණීසුත්තං

75. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, පොක්ඛරණී පඤ්ඤාසයොජනානි ආයාමෙන පඤ්ඤාසයොජනානි විත්ථාරෙන පඤ්ඤාසයොජනානි උබ්බෙධෙන, පුණ්ණා උදකස්ස සමතිත්තිකා කාකපෙය්යා. තතො පුරිසො කුසග්ගෙන උදකං උද්ධරෙය්ය. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ , කතමං නු ඛො බහුතරං, යං වා කුසග්ගෙන උදකං උබ්භතං යං වා පොක්ඛරණියා උදක’’න්ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං, යදිදං පොක්ඛරණියා උදකං. අප්පමත්තකං කුසග්ගෙන උදකං උබ්භතං. නෙව සතිමං කලං උපෙති න සහස්සිමං කලං උපෙති න සතසහස්සිමං කලං උපෙති පොක්ඛරණියා උදකං උපනිධාය කුසග්ගෙන උදකං උබ්භත’’න්ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකස්ස දිට්ඨිසම්පන්නස්ස පුග්ගලස්ස අභිසමෙතාවිනො එතදෙව බහුතරං දුක්ඛං යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තකං අවසිට්ඨං. නෙව සතිමං කලං උපෙති න සහස්සිමං කලං උපෙති න සතසහස්සිමං කලං උපෙති පුරිමං දුක්ඛක්ඛන්ධං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය, යදිදං සත්තක්ඛත්තුංපරමතා. එවං මහත්ථියො ඛො, භික්ඛවෙ, ධම්මාභිසමයො; එවං මහත්ථියො ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. දුතියං.

3. සම්භෙජ්ජඋදකසුත්තං

76. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි , භික්ඛවෙ, යත්ථිමා මහානදියො සංසන්දන්ති සමෙන්ති, සෙය්යථිදං – ගඞ්ගා යමුනා අචිරවතී සරභූ මහී, තතො පුරිසො ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උද්ධරෙය්ය. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යානි වා ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උබ්භතානි යං වා සම්භෙජ්ජඋදක’’න්ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං යදිදං සම්භෙජ්ජඋදකං; අප්පමත්තකානි ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උබ්භතානි. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති සම්භෙජ්ජඋදකං උපනිධාය ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උබ්භතානී’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. තතියං.

4. දුතියසම්භෙජ්ජඋදකසුත්තං

77. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, යත්ථිමා මහානදියො සංසන්දන්ති සමෙන්ති, සෙය්යථිදං – ගඞ්ගා යමුනා අචිරවතී සරභූ මහී, තං උදකං පරික්ඛයං පරියාදානං ගච්ඡෙය්ය ඨපෙත්වා ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යං වා සම්භෙජ්ජඋදකං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං යානි වා ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි අවසිට්ඨානී’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං සම්භෙජ්ජඋදකං යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තකානි ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි අවසිට්ඨානි. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති සම්භෙජ්ජඋදකං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි අවසිට්ඨානී’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. චතුත්ථං.

5. පථවීසුත්තං

78. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි , භික්ඛවෙ, පුරිසො මහාපථවියා සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා උපනික්ඛිපෙය්ය. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යා වා සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා උපනික්ඛිත්තා අයං [යා (ස්යා. ක.)] වා මහාපථවී’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං, යදිදං මහාපථවී; අප්පමත්තිකා සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා උපනික්ඛිත්තා. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති මහාපථවිං උපනිධාය සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා උපනික්ඛිත්තා’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. පඤ්චමං.

6. දුතියපථවීසුත්තං

79. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, මහාපථවී පරික්ඛයං පරියාදානං ගච්ඡෙය්ය, ඨපෙත්වා සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යං වා මහාපථවියා පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං යා වා සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා අවසිට්ඨා’’ති?

‘‘එතදෙව භන්තෙ, බහුතරං, මහාපථවියා, යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තිකා සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා අවසිට්ඨා. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති මහාපථවියා පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය සත්ත කොලට්ඨිමත්තියො ගුළිකා අවසිට්ඨා’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. ඡට්ඨං.

7. සමුද්දසුත්තං

80. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො මහාසමුද්දතො ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උද්ධරෙය්ය. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ , කතමං නු ඛො බහුතරං, යානි වා ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උබ්භතානි යං වා මහාසමුද්දෙ උදක’’න්ති?

‘‘එතදෙව , භන්තෙ, බහුතරං, යදිදං මහාසමුද්දෙ උදකං; අප්පමත්තකානි ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උබ්භතානි. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති මහාසමුද්දෙ උදකං උපනිධාය ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි උබ්භතානී’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. සත්තමං.

8. දුතියසමුද්දසුත්තං

81. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, මහාසමුද්දො පරික්ඛයං පරියාදානං ගච්ඡෙය්ය, ඨපෙත්වා ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යං වා මහාසමුද්දෙ උදකං පරික්ඛීණං පරියාදින්නං යානි වා ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි අවසිට්ඨානී’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං මහාසමුද්දෙ උදකං, යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තකානි ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි අවසිට්ඨානි. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති මහාසමුද්දෙ උදකං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය ද්වෙ වා තීණි වා උදකඵුසිතානි අවසිට්ඨානී’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො භික්ඛවෙ…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. අට්ඨමං.

9. පබ්බතසුත්තං

82. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො හිමවතො පබ්බතරාජස්ස සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිපෙය්ය. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යා වා සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිත්තා යො වා හිමවා [උපනික්ඛිත්තා, හිමවා වා (සී.)] පබ්බතරාජා’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං යදිදං හිමවා පබ්බතරාජා; අප්පමත්තිකා සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිත්තා. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති හිමවන්තං පබ්බතරාජානං උපනිධාය සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිත්තා’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො…පෙ… ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. නවමං.

10. දුතියපබ්බතසුත්තං

83. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, හිමවා පබ්බතරාජා පරික්ඛයං පරියාදානං ගච්ඡෙය්ය, ඨපෙත්වා සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යං වා හිමවතො පබ්බතරාජස්ස පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං යා වා සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා අවසිට්ඨා’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං හිමවතො පබ්බතරාජස්ස යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තිකා සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා අවසිට්ඨා. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති හිමවතො පබ්බතරාජස්ස පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය සත්ත සාසපමත්තියො පාසාණසක්ඛරා අවසිට්ඨා’’ති.

‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකස්ස දිට්ඨිසම්පන්නස්ස පුග්ගලස්ස අභිසමෙතාවිනො එතදෙව බහුතරං දුක්ඛං යදිදං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං; අප්පමත්තකං අවසිට්ඨං. නෙව සතිමං කලං උපෙති න සහස්සිමං කලං උපෙති න සතසහස්සිමං කලං උපෙති පුරිමං දුක්ඛක්ඛන්ධං පරික්ඛීණං පරියාදිණ්ණං උපනිධාය යදිදං සත්තක්ඛත්තුංපරමතා. එවං මහත්ථියො ඛො, භික්ඛවෙ, ධම්මාභිසමයො, එවං මහත්ථියො ධම්මචක්ඛුපටිලාභො’’ති. දසමං.

11. තතියපබ්බතසුත්තං

84. සාවත්ථියං විහරති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි , භික්ඛවෙ, පුරිසො සිනෙරුස්ස පබ්බතරාජස්ස සත්ත මුග්ගමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිපෙය්ය. තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවෙ, කතමං නු ඛො බහුතරං, යා වා සත්ත මුග්ගමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිත්තා යො වා සිනෙරු [උපනික්ඛිත්තා, සිනෙරු වා (සී.)] පබ්බතරාජා’’ති?

‘‘එතදෙව, භන්තෙ, බහුතරං යදිදං සිනෙරු පබ්බතරාජා; අප්පමත්තිකා සත්ත මුග්ගමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිත්තා. නෙව සතිමං කලං උපෙන්ති න සහස්සිමං කලං උපෙන්ති න සතසහස්සිමං කලං උපෙන්ති සිනෙරුං පබ්බතරාජානං උපනිධාය සත්ත මුග්ගමත්තියො පාසාණසක්ඛරා උපනික්ඛිත්තා’’ති. ‘‘එවමෙව ඛො, භික්ඛවෙ, අරියසාවකස්ස දිට්ඨිසම්පන්නස්ස පුග්ගලස්ස අධිගමං උපනිධාය අඤ්ඤතිත්ථියසමණබ්රාහ්මණපරිබ්බාජකානං අධිගමො නෙව සතිමං කලං උපෙති න සහස්සිමං කලං උපෙති න සතසහස්සිමං කලං උපෙති. එවං මහාධිගමො, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිසම්පන්නො පුග්ගලො, එවං මහාභිඤ්ඤො’’ති. එකාදසමං.

අභිසමයසංයුත්තං සමත්තං.

තස්සුද්දානං –

නඛසිඛා පොක්ඛරණී, සම්භෙජ්ජඋදකෙ ච ද්වෙ;

ද්වෙ පථවී ද්වෙ සමුද්දා, තයො ච පබ්බතූපමාති.