📜

12. වච්ඡගොත්තසංයුත්තං

1. රූපඅඤ්ඤාණසුත්තං

607. එකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. අථ ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි [යෙනිමානි (?)] අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා, අන්තවා ලොකොති වා, අනන්තවා ලොකොති වා, තං ජීවං තං සරීරන්ති වා, අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්ති වා, හොති තථාගතො පරං මරණාති වා, න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා, හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති වා, නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? ‘‘රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අඤ්ඤාණා, රූපසමුදයෙ අඤ්ඤාණා, රූපනිරොධෙ අඤ්ඤාණා, රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අඤ්ඤාණා; එවමිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වාති. අයං ඛො, වච්ඡ, හෙතු, අයං පච්චයො, යානිමානි [යෙන (සී.), යෙනිමානි (?)] අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති. පඨමං.

2. වෙදනාඅඤ්ඤාණසුත්තං

608. සාවත්ථිනිදානං. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? ‘‘වෙදනාය ඛො, වච්ඡ, අඤ්ඤාණා, වෙදනාසමුදයෙ අඤ්ඤාණා, වෙදනානිරොධෙ අඤ්ඤාණා, වෙදනානිරොධගාමිනියා පටිපදාය අඤ්ඤාණා; එවමිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වාති. අයං ඛො, වච්ඡ, හෙතු, අයං පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති. දුතියං.

3. සඤ්ඤාඅඤ්ඤාණසුත්තං

609. සාවත්ථිනිදානං. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? ‘‘සඤ්ඤාය ඛො, වච්ඡ, අඤ්ඤාණා, සඤ්ඤාසමුදයෙ අඤ්ඤාණා, සඤ්ඤානිරොධෙ අඤ්ඤාණා, සඤ්ඤානිරොධගාමිනියා පටිපදාය අඤ්ඤාණා; එවමිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වාති. අයං ඛො, වච්ඡ, හෙතු, අයං පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති. තතියං.

4. සඞ්ඛාරඅඤ්ඤාණසුත්තං

610. සාවත්ථිනිදානං. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? ‘‘සඞ්ඛාරෙසු ඛො, වච්ඡ, අඤ්ඤාණා, සඞ්ඛාරසමුදයෙ අඤ්ඤාණා, සඞ්ඛාරනිරොධෙ අඤ්ඤාණා, සඞ්ඛාරනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අඤ්ඤාණා; එවමිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වාති. අයං ඛො, වච්ඡ, හෙතු, අයං පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති. චතුත්ථං.

5. විඤ්ඤාණඅඤ්ඤාණසුත්තං

611. සාවත්ථිනිදානං . එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා …පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? ‘‘විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අඤ්ඤාණා, විඤ්ඤාණසමුදයෙ අඤ්ඤාණා, විඤ්ඤාණනිරොධෙ අඤ්ඤාණා, විඤ්ඤාණනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අඤ්ඤාණා; එවමිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වාති. අයං ඛො, වච්ඡ, හෙතු, අයං පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති. පඤ්චමං.

6-10. රූපඅදස්සනාදිසුත්තපඤ්චකං

612-616. සාවත්ථිනිදානං. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අදස්සනා…පෙ… රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අදස්සනා…පෙ… වෙදනාය … සඤ්ඤාය … සඞ්ඛාරෙසු ඛො, වච්ඡ, අදස්සනා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අදස්සනා…පෙ… විඤ්ඤාණනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අදස්සනා…පෙ…. දසමං.

11-15. රූපඅනභිසමයාදිසුත්තපඤ්චකං

617-621. සාවත්ථිනිදානං . රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අනභිසමයා…පෙ… රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අනභිසමයා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. වෙදනාය ඛො, වච්ඡ, අනභිසමයා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං . සඤ්ඤාය ඛො, වච්ඡ, අනභිසමයා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. සඞ්ඛාරෙසු ඛො, වච්ඡ, අනභිසමයා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අනභිසමයා…පෙ…. පන්නරසමං.

16-20. රූපඅනනුබොධාදිසුත්තපඤ්චකං

622-626. සාවත්ථිනිදානං . එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො…පෙ… රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අනනුබොධා…පෙ… රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අනනුබොධා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. වෙදනාය ඛො, වච්ඡ…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. සඤ්ඤාය ඛො, වච්ඡ…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. සඞ්ඛාරෙසු ඛො, වච්ඡ…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ අනනුබොධා…පෙ… විඤ්ඤාණනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අනනුබොධා. වීසතිමං.

21-25. රූපඅප්පටිවෙධාදිසුත්තපඤ්චකං

627-631. සාවත්ථිනිදානං. කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො…පෙ… . රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පටිවෙධා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පටිවෙධා…පෙ…. පඤ්චවීසතිමං.

26-30. රූපඅසල්ලක්ඛණාදිසුත්තපඤ්චකං

632-636. සාවත්ථිනිදානං. රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අසල්ලක්ඛණා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අසල්ලක්ඛණා…පෙ…. තිංසතිමං.

31-35. රූපඅනුපලක්ඛණාදිසුත්තපඤ්චකං

637-641. සාවත්ථිනිදානං . රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අනුපලක්ඛණා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අනුපලක්ඛණා…පෙ…. පඤ්චතිංසතිමං.

36-40. රූපඅප්පච්චුපලක්ඛණාදිසුත්තපඤ්චකං

642-646. සාවත්ථිනිදානං . රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චුපලක්ඛණා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චුපලක්ඛණා…පෙ…. චත්තාලීසමං.

41-45. රූපඅසමපෙක්ඛණාදිසුත්තපඤ්චකං

647-651. සාවත්ථිනිදානං. රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අසමපෙක්ඛණා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අසමපෙක්ඛණා…පෙ…. පඤ්චචත්තාලීසමං.

46-50. රූපඅප්පච්චුපෙක්ඛණාදිසුත්තපඤ්චකං

652-656. සාවත්ථිනිදානං . රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චුපෙක්ඛණා…පෙ… විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චුපෙක්ඛණා…පෙ…. පඤ්ඤාසමං.

51-54. රූපඅප්පච්චක්ඛකම්මාදිසුත්තචතුක්කං

657-660. සාවත්ථිනිදානං. අථ ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු, කො පච්චයො, යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති? රූපෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චක්ඛකම්මා, රූපසමුදයෙ අප්පච්චක්ඛකම්මා , රූපනිරොධෙ අප්පච්චක්ඛකම්මා, රූපනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං . වෙදනාය ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ… වෙදනානිරොධගාමිනියා පටිපදාය අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං. සඤ්ඤාය ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ… සඤ්ඤානිරොධගාමිනියා පටිපදාය අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ….

සාවත්ථිනිදානං . සඞ්ඛාරෙසු ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ… සඞ්ඛාරනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අප්පච්චක්ඛකම්මා…පෙ…. චතුපඤ්ඤාසමං.

55. විඤ්ඤාණඅප්පච්චක්ඛකම්මසුත්තං

661. සාවත්ථිනිදානං. ‘‘විඤ්ඤාණෙ ඛො, වච්ඡ, අප්පච්චක්ඛකම්මා, විඤ්ඤාණසමුදයෙ අප්පච්චක්ඛකම්මා, විඤ්ඤාණනිරොධෙ අප්පච්චක්ඛකම්මා, විඤ්ඤාණනිරොධගාමිනියා පටිපදාය අප්පච්චක්ඛකම්මා; එවමිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා…පෙ… නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වාති. අයං ඛො, වච්ඡ, හෙතු, අයං පච්චයො , යානිමානි අනෙකවිහිතානි දිට්ඨිගතානි ලොකෙ උප්පජ්ජන්ති – සස්සතො ලොකොති වා, අසස්සතො ලොකොති වා, අන්තවා ලොකොති වා, අනන්තවා ලොකොති වා, තං ජීවං තං සරීරන්ති වා, අඤ්ඤං ජීවං අඤ්ඤං සරීරන්ති වා, හොති තථාගතො පරං මරණාති වා, න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා, හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති වා, නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති වා’’ති. පඤ්චපඤ්ඤාසමං.

වච්ඡගොත්තසංයුත්තං සමත්තං.

තස්සුද්දානං –

අඤ්ඤාණා අදස්සනා චෙව, අනභිසමයා අනනුබොධා;

අප්පටිවෙධා අසල්ලක්ඛණා, අනුපලක්ඛණෙන අප්පච්චුපලක්ඛණා;

අසමපෙක්ඛණා අප්පච්චුපෙක්ඛණා, අප්පච්චක්ඛකම්මන්ති.