📜
8. කල්යාණමිත්තාදිවග්ගවණ්ණනා
71. අට්ඨමස්ස ¶ පඨමෙ බුද්ධා, සාරිපුත්තාදයො වා කල්යාණමිත්තා. වුත්තපටිපක්ඛනයෙනාති ‘‘පාපමිත්තතා’’ති පදෙ වුත්තස්ස පටිපක්ඛනයෙන.
72-73. දුතියෙ යොගොති සමඞ්ගීභාවො. පයොගොති පයුඤ්ජනං පටිපත්ති. අයොගොති අසමඞ්ගීභාවො. අප්පයොගොති අප්පයුඤ්ජනං අප්පටිපත්ති. අනුයොගෙනාති අනුයොගහෙතු.
74. චතුත්ථෙ බුජ්ඣනකසත්තස්සාති චතුන්නං අරියසච්චානං පටිවිජ්ඣනකපුග්ගලස්ස. අඞ්ගභූතාති තස්සෙව පටිවෙධස්ස කාරණභූතා. එත්ථ ච චත්තාරි අරියසච්චානි බුජ්ඣති, අඤ්ඤාණනිද්දාය වාපි බුජ්ඣතීති බොධීති ලද්ධනාමො අරියසාවකො බුජ්ඣනකසත්තො, තස්ස බුජ්ඣනකසත්තස්ස. බොධියාති තස්සා ධම්මසාමග්ගිසඞ්ඛාතාය බොධියා. බුජ්ඣනට්ඨෙන බොධියො, බොධියො එව සච්චසම්පටිබොධස්ස අඞ්ගාති වුත්තං. ‘‘බුජ්ඣන්තීති බොජ්ඣඞ්ගා’’ති. විපස්සනාදීනං කාරණානං බුජ්ඣිතබ්බානඤ්ච සච්චානං අනුරූපං බුජ්ඣනතො අනුබුජ්ඣන්තීති බොජ්ඣඞ්ගා, පටිමුඛං පච්චක්ඛභාවෙන අභිමුඛං බුජ්ඣනතො පටිබුජ්ඣන්තීති බොජ්ඣඞ්ගා, සම්මා අවිපරීතතො බුජ්ඣනතො සම්බුජ්ඣන්තීති බොජ්ඣඞ්ගාති එවං අත්ථවිසෙසදීපකෙහි උපසග්ගෙහි අනුබුජ්ඣන්තීතිආදි වුත්තං. බොධිසද්දො සබ්බවිසෙසයුත්තං බුජ්ඣනසාමඤ්ඤෙන සඞ්ගණ්හාති. බොධාය සංවත්තන්තීති ඉමිනා තස්සා ධම්මසාමග්ගියා බුජ්ඣනස්ස එකන්තකාරණතං දස්සෙති. එවං පනෙතං පදං විභත්තමෙවාති වුත්තප්පකාරෙන එතං ‘‘බොජ්ඣඞ්ගා’’ති (පටි. ම. 2.17) පදං නිද්දෙසෙ පටිසම්භිදාමග්ගෙ විභත්තමෙව.
75. පඤ්චමෙ ¶ යාථාවසරසභූමීති යාථාවතො සකිච්චකරණභූමි. සාති යාථාවසරසභූමි. විපස්සනාති බලවවිපස්සනා. කෙචි ‘‘භඞ්ගඤාණතො පට්ඨායා’’ති වදන්ති. විපස්සනාය පාදකජ්ඣානෙ ච සතිආදයො බොජ්ඣඞ්ගපක්ඛිකා එව පරියායබොධිපක්ඛියභාවතො. තත්ථාතිආදි චතුබ්බිධානං බොජ්ඣඞ්ගානං භූමිවිභාගදස්සනං.
76. ඡට්ඨෙ තෙසං අන්තරෙති තෙසං භික්ඛූනං අන්තරෙ. කාමං සඞ්ගීතිආරුළ්හවසෙන අප්පකමිදං සුත්තපදං, භගවා පනෙත්ථ සන්නිපතිතපරිසාය අජ්ඣාසයානුරූපං විත්ථාරිකං කරොතීති කත්වා ඉදං වුත්තං – ‘‘මහතී දෙසනා භවිස්සතී’’ති. ගාමනිගමාදිකථා නත්ථීති තස්සා කථාය අතිරච්ඡානකථාභාවමාහු ¶ . තථා හි සා පුබ්බෙ බහුඤාතිකං අහොසි බහුපක්ඛං, ඉදානි අප්පඤාතිකං අප්පපක්ඛන්ති අනිච්චතාමුඛෙන නිය්යානිකපක්ඛිකා ජාතා. එතායාති යථාවුත්තාය පරිහානියා. පතිකිට්ඨන්ති නිහීනං. මම සාසනෙති ඉදං කම්මස්සකතජ්ඣානපඤ්ඤානම්පි විසෙසනමෙව. තදුභයම්පි හි බාහිරකානං තප්පඤ්ඤාද්වයතො සාතිසයමෙව සබ්බඤ්ඤුබුද්ධානං දෙසනාය ලද්ධවිසෙසතො විවට්ටූපනිස්සයතො ච.
77. සත්තමෙ තෙසං චිත්තාචාරං ඤත්වාති තථා කථෙන්තානං තෙසං භික්ඛූනං තත්ථ උපගමනෙන අත්තනො දෙසනාය භාජනභූතං චිත්තප්පවත්තිං ඤත්වා. කම්මස්සකතාදීති ආදිසද්දෙන ඣානපඤ්ඤාදීනං චතුන්නම්පි පඤ්ඤානං ගහණං.
78-80. අට්ඨමාදීසු හෙට්ඨා වුත්තනයෙනෙවාති ‘‘යා එස මම සාසනෙ’’තිආදිනා හෙට්ඨා වුත්තනයෙනෙව. සෙසමෙත්ථ උත්තානත්ථමෙව.
කල්යාණමිත්තාදිවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.