📜
(12) 2. කෙසිවග්ගො
1. කෙසිසුත්තවණ්ණනා
111. දුතියස්ස ¶ පඨමෙ කෙසීති තස්ස නාමං. අස්සදම්මෙ සාරෙතීති අස්සදම්මසාරථි. සණ්හෙනපි විනෙතීතිආදීසු තස්ස අනුච්ඡවිකං සක්කාරං කත්වා සුභොජනං භොජෙත්වා මධුරපානං පායෙත්වා මුදුවචනෙන සමුදාචරිත්වා දමෙන්තො සණ්හෙන දමෙති නාම, ජාණුබන්ධනමුඛබන්ධනාදීහි චෙව පතොදවිජ්ඣනකසාභිඝාතඵරුසවචනෙහි ච දමෙන්තො ඵරුසෙන දමෙති නාම, කාලෙන කාලං තදුභයං කරොන්තො සණ්හඵරුසෙන දමෙති නාම.
2. ජවසුත්තවණ්ණනා
112. දුතියෙ ¶ අජ්ජවෙනාති උජුකභාවෙන. ජවෙනාති පදවෙගෙන. ඛන්තියාති අධිවාසනක්ඛන්තියා. සොරච්චෙනාති සුචිභාවසීලෙන. පුග්ගලගුණඞ්ගෙසු ජවෙනාති ඤාණජවෙන. සෙසමෙත්ථ උත්තානත්ථමෙව.
3. පතොදසුත්තවණ්ණනා
113. තතියෙ ¶ පතොදච්ඡායන්ති විජ්ඣනත්ථං උක්ඛිත්තස්ස පතොදස්ස ඡායං. සංවිජ්ජතීති ‘‘ජවො මෙ ගහෙතබ්බො’’ති සල්ලක්ඛණවසෙන සංවිජ්ජති. සංවෙගං ආපජ්ජතීති සංවෙගං පටිපජ්ජති ලොමවෙධවිද්ධොති ලොමකූපෙ පතොදවෙධෙන විද්ධමත්තො. චම්මවෙධවිද්ධොති ඡවිචම්මං ඡින්දන්තෙන පතොදවෙධෙන විද්ධො. අට්ඨිවෙධවිද්ධොති අට්ඨිං භින්දන්තෙන වෙධෙන විද්ධො. කායෙනාති නාමකායෙන. පරමසච්චන්ති නිබ්බානං. සච්ඡිකරොතීති පස්සති. පඤ්ඤායාති සහවිපස්සනාය මග්ගපඤ්ඤාය.
4. නාගසුත්තවණ්ණනා
114. චතුත්ථෙ ¶ අට්ඨිං කත්වාති අට්ඨිකො හුත්වා. තිණවනින්නාදසද්දානන්ති එත්ථ තිණවොති ඩිණ්ඩිමො, නින්නාදසද්දොති සබ්බෙසම්පි එකතොමිස්සිතො මහාසද්දො. ඩංසාදීසු ඩංසාති පිඞ්ගලමක්ඛිකා, මකසා මකසාව. ඛිප්පඤ්ඤෙව ගන්තා හොතීති සීලසමාධිපඤ්ඤාවිමුත්තිවිමුත්තිඤාණදස්සනානි පූරෙත්වා සීඝමෙව ගන්තා හොති.
5. ඨානසුත්තවණ්ණනා
115. පඤ්චමෙ ඨානානීති කාරණානි. අනත්ථාය සංවත්තතීති අහිතාය අවඩ්ඪියා සංවත්තති. එත්ථ ච පඨමං ඔපාතක්ඛණනමච්ඡබන්ධනසන්ධිච්ඡෙදනාදිභෙදං සදුක්ඛං සවිඝාතං පාපකම්මං වෙදිතබ්බං, දුතියං සමජීවිකානං ගිහීනං පුප්ඵච්ඡඩ්ඩකාදිකම්මං සුධාකොට්ටන-ගෙහච්ඡාදනඅසුචිට්ඨානසම්මජ්ජනාදිකම්මඤ්ච ¶ වෙදිතබ්බං, තතියං සුරාපානගන්ධවිලෙපනමාලාපිළන්ධනාදිකම්මඤ්චෙව අස්සාදවසෙන පවත්තං පාණාතිපාතාදිකම්මඤ්ච වෙදිතබ්බං, චතුත්ථං ධම්මස්සවනත්ථාය ගමනකාලෙ සුද්ධවත්ථච්ඡාදන-මාලාගන්ධාදීනං ආදාය ගමනං ¶ චෙතියවන්දනං බොධිවන්දනං මධුරධම්මකථාසවනං පඤ්චසීලසමාදානන්ති එවමාදීසු සොමනස්සසම්පයුත්තං කුසලකම්මං වෙදිතබ්බං. පුරිසථාමෙති පුරිසස්ස ඤාණථාමස්මිං. සෙසද්වයෙපි එසෙව නයො.
6. අප්පමාදසුත්තවණ්ණනා
116. ඡට්ඨෙ යතො ඛොති යදා ඛො. සම්පරායිකස්සාති දෙසනාමත්තමෙතං, ඛීණාසවො පන නෙව සම්පරායිකස්ස, න දිට්ඨධම්මිකස්ස මරණස්ස භායති. සොව ඉධ අධිප්පෙතො. කෙචි පන ‘‘සම්මාදිට්ඨි භාවිතාති වචනතො සොතාපන්නං ආදිං කත්වා සබ්බෙපි අරියා අධිප්පෙතා’’ති වදන්ති.
7. ආරක්ඛසුත්තවණ්ණනා
117. සත්තමෙ අත්තරූපෙනාති අත්තනො අනුරූපෙන අනුච්ඡවිකෙන, හිතකාමෙනාති අත්ථො. රජනීයෙසූති ¶ රාගස්ස පච්චයභූතෙසු. ධම්මෙසූති සභාවෙසු, ඉට්ඨාරම්මණෙසූති අත්ථො. එවං සබ්බත්ථ නයො වෙදිතබ්බො. න රජ්ජතීති දිට්ඨිවසෙන න රජ්ජති. සෙසපදෙසුපි එසෙව නයො. න ච පන සමණවචනහෙතුපි ගච්ඡතීති සමණානං පරවාදීනං වචනහෙතුපි අත්තනො දිට්ඨිං පහාය තෙසං දිට්ඨිවසෙන න ගච්ඡතීති අත්ථො. ඉධාපි ඛීණාසවොව අධිප්පෙතො.
8-10. සංවෙජනීයාදිසුත්තත්තයවණ්ණනා
118-120. අට්ඨමෙ දස්සනීයානීති පස්සිතබ්බයුත්තකානි. සංවෙජනීයානීති සංවෙගජනකානි. නවමෙ ජාතිභයන්ති ජාතිං ආරබ්භ උප්පජ්ජනකභයං. සෙසපදෙසුපි එසෙව නයො. දසමෙ ¶ අග්ගිභයන්ති අග්ගිං පටිච්ච උප්පජ්ජනකභයං. සෙසපදෙසුපි එසෙව නයො.
කෙසිවග්ගො දුතියො.