📜
(14) 4. යොධාජීවවග්ගො
1. යොධාජීවසුත්තං
134. ‘‘තීහි ¶ , භික්ඛවෙ, අඞ්ගෙහි සමන්නාගතො යොධාජීවො රාජාරහො හොති රාජභොග්ගො, රඤ්ඤො අඞ්ගන්තෙව සඞ්ඛ්යං ගච්ඡති. කතමෙහි තීහි ¶ ? ඉධ, භික්ඛවෙ, යොධාජීවො දූරෙ පාතී ච හොති අක්ඛණවෙධී ච මහතො ච කායස්ස පදාලෙතා. ඉමෙහි, ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි අඞ්ගෙහි සමන්නාගතො යොධාජීවො රාජාරහො හොති රාජභොග්ගො, රඤ්ඤො අඞ්ගන්තෙව සඞ්ඛ්යං ගච්ඡති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි අඞ්ගෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු ආහුනෙය්යො හොති…පෙ… අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලොකස්ස. කතමෙහි තීහි? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු දූරෙ පාතී ච හොති අක්ඛණවෙධී ච මහතො ච කායස්ස පදාලෙතා.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු දූරෙ පාතී හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු යං කිඤ්චි රූපං අතීතානාගතපච්චුප්පන්නං අජ්ඣත්තං වා බහිද්ධා වා ඔළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරෙ සන්තිකෙ වා, සබ්බං රූපං – ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය පස්සති. යා කාචි වෙදනා අතීතානාගතපච්චුප්පන්නා අජ්ඣත්තා වා බහිද්ධා වා ඔළාරිකා වා සුඛුමා වා හීනා වා පණීතා වා යා දූරෙ සන්තිකෙ වා, සබ්බං වෙදනං ¶ [සබ්බා වෙදනා (ස්යා. කං. පී. ක.)] – ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි ¶ , න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය පස්සති. යා කාචි සඤ්ඤා අතීතානාගතපච්චුප්පන්නා අජ්ඣත්තා වා බහිද්ධා වා ඔළාරිකා වා සුඛුමා වා හීනා වා පණීතා වා යා දූරෙ සන්තිකෙ වා, සබ්බං සඤ්ඤං [සබ්බා සඤ්ඤා (ස්යා. කං. පී. ක.)] – ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය පස්සති. යෙ කෙචි සඞ්ඛාරා අතීතානාගතපච්චුප්පන්නා අජ්ඣත්තා වා බහිද්ධා වා ඔළාරිකා වා සුඛුමා වා හීනා වා පණීතා වා යෙ දූරෙ සන්තිකෙ වා, සබ්බෙ සඞ්ඛාරෙ – ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය පස්සති. යං කිඤ්චි විඤ්ඤාණං අතීතානාගතපච්චුප්පන්නං අජ්ඣත්තං වා බහිද්ධා වා ඔළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරෙ සන්තිකෙ වා, සබ්බං විඤ්ඤාණං ¶ – ‘නෙතං මම, නෙසොහමස්මි, න මෙසො අත්තා’ති එවමෙතං යථාභූතං සම්මප්පඤ්ඤාය පස්සති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු දූරෙ පාතී හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අක්ඛණවෙධී හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යථාභූතං පජානාති; ‘අයං දුක්ඛසමුදයො’ති යථාභූතං පජානාති; ‘අයං දුක්ඛනිරොධො’ති යථාභූතං පජානාති; ‘අයං දුක්ඛනිරොධගාමිනී ¶ පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අක්ඛණවෙධී හොති.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භික්ඛු මහතො කායස්ස පදාලෙතා හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු මහන්තං අවිජ්ජාක්ඛන්ධං පදාලෙති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු මහතො කායස්ස පදාලෙතා හොති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු ¶ ආහුනෙය්යො හොති…පෙ… අනුත්තරං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ලොකස්සා’’ති. පඨමං.
2. පරිසාසුත්තං
135. ‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, පරිසා. කතමා තිස්සො? උක්කාචිතවිනීතා පරිසා, පටිපුච්ඡාවිනීතා පරිසා, යාවතාවිනීතා [යාවතජ්ඣාවිනීතා (අට්ඨකථායං පාඨන්තරං)] පරිසා – ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, තිස්සො පරිසා’’ති. දුතියං.
3. මිත්තසුත්තං
136. ‘‘තීහි ¶ , භික්ඛවෙ, අඞ්ගෙහි සමන්නාගතො මිත්තො සෙවිතබ්බො. කතමෙහි තීහි? ( ) [(ඉධ භික්ඛවෙ භික්ඛු) (පී. ක.)] දුද්දදං දදාති, දුක්කරං කරොති, දුක්ඛමං ඛමති – ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි අඞ්ගෙහි සමන්නාගතො මිත්තො සෙවිතබ්බො’’ති. තතියං.
4. උප්පාදාසුත්තං
137. ‘‘උප්පාදා වා, භික්ඛවෙ, තථාගතානං අනුප්පාදා වා තථාගතානං, ඨිතාව සා ධාතු ¶ ධම්මට්ඨිතතා ධම්මනියාමතා. සබ්බෙ සඞ්ඛාරා අනිච්චා. තං තථාගතො අභිසම්බුජ්ඣති අභිසමෙති. අභිසම්බුජ්ඣිත්වා අභිසමෙත්වා ආචික්ඛති දෙසෙති පඤ්ඤාපෙති පට්ඨපෙති විවරති විභජති උත්තානීකරොති – ‘සබ්බෙ සඞ්ඛාරා අනිච්චා’ති. උප්පාදා වා, භික්ඛවෙ, තථාගතානං අනුප්පාදා වා තථාගතානං ඨිතාව සා ධාතු ධම්මට්ඨිතතා ධම්මනියාමතා. සබ්බෙ සඞ්ඛාරා දුක්ඛා. තං තථාගතො අභිසම්බුජ්ඣති අභිසමෙති. අභිසම්බුජ්ඣිත්වා ¶ අභිසමෙත්වා ආචික්ඛති දෙසෙති පඤ්ඤාපෙති පට්ඨපෙති විවරති විභජති උත්තානීකරොති – ‘සබ්බෙ සඞ්ඛාරා දුක්ඛා’ති. උප්පාදා වා, භික්ඛවෙ, තථාගතානං අනුප්පාදා වා තථාගතානං ඨිතාව සා ධාතු ධම්මට්ඨිතතා ධම්මනියාමතා. සබ්බෙ ධම්මා අනත්තා. තං තථාගතො අභිසම්බුජ්ඣති අභිසමෙති. අභිසම්බුජ්ඣිත්වා අභිසමෙත්වා ආචික්ඛති දෙසෙති පඤ්ඤාපෙති පට්ඨපෙති විවරති විභජති උත්තානීකරොති – ‘සබ්බෙ ¶ ධම්මා අනත්තා’’’ති. චතුත්ථං.
5. කෙසකම්බලසුත්තං
138. ‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, යානි කානිචි තන්තාවුතානං වත්ථානං, කෙසකම්බලො තෙසං පටිකිට්ඨො අක්ඛායති. කෙසකම්බලො, භික්ඛවෙ, සීතෙ සීතො, උණ්හෙ උණ්හො, දුබ්බණ්ණො, දුග්ගන්ධො, දුක්ඛසම්ඵස්සො. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යානි කානිචි පුථුසමණබ්රාහ්මණවාදානං [සමණප්පවාදානං (සී. ස්යා. කං. පී.)] මක්ඛලිවාදො තෙසං පටිකිට්ඨො අක්ඛායති.
‘‘මක්ඛලි, භික්ඛවෙ, මොඝපුරිසො එවංවාදී එවංදිට්ඨි – ‘නත්ථි කම්මං, නත්ථි කිරියං, නත්ථි වීරිය’න්ති. යෙපි ¶ තෙ, භික්ඛවෙ, අහෙසුං අතීතමද්ධානං අරහන්තො සම්මාසම්බුද්ධා, තෙපි භගවන්තො කම්මවාදා චෙව අහෙසුං කිරියවාදා ච වීරියවාදා ච. තෙපි, භික්ඛවෙ, මක්ඛලි මොඝපුරිසො පටිබාහති – ‘නත්ථි කම්මං, නත්ථි කිරියං, නත්ථි වීරිය’න්ති. යෙපි තෙ, භික්ඛවෙ, භවිස්සන්ති අනාගතමද්ධානං අරහන්තො සම්මාසම්බුද්ධා, තෙපි භගවන්තො කම්මවාදා චෙව භවිස්සන්ති කිරියවාදා ච වීරියවාදා ච. තෙපි, භික්ඛවෙ, මක්ඛලි මොඝපුරිසො පටිබාහති – ‘නත්ථි කම්මං, නත්ථි කිරියං, නත්ථි වීරිය’න්ති. අහම්පි, භික්ඛවෙ, එතරහි අරහං සම්මාසම්බුද්ධො කම්මවාදො චෙව කිරියවාදො ච වීරියවාදො ච. මම්පි, භික්ඛවෙ, මක්ඛලි මොඝපුරිසො පටිබාහති – ‘නත්ථි කම්මං, නත්ථි කිරියං, නත්ථි වීරිය’’’න්ති.
‘‘සෙය්යථාපි ¶ , භික්ඛවෙ, නදීමුඛෙ ඛිප්පං උඩ්ඩෙය්ය [ඔඩ්ඩෙය්ය (සී.)] බහූනං [බහුන්නං (සී. ස්යා. කං. පී.)] මච්ඡානං අහිතාය දුක්ඛාය අනයාය බ්යසනාය; එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, මක්ඛලි මොඝපුරිසො මනුස්සඛිප්පං මඤ්ඤෙ ලොකෙ උප්පන්නො බහූනං සත්තානං අහිතාය දුක්ඛාය අනයාය ¶ බ්යසනායා’’ති. පඤ්චමං.
6. සම්පදාසුත්තං
139. ‘‘තිස්සො ¶ ඉමා, භික්ඛවෙ, සම්පදා. කතමා තිස්සො? සද්ධාසම්පදා, සීලසම්පදා, පඤ්ඤාසම්පදා – ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, තිස්සො සම්පදා’’ති. ඡට්ඨං.
7. වුද්ධිසුත්තං
140. ‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, වුද්ධියො. කතමා තිස්සො? සද්ධාවුද්ධි, සීලවුද්ධි, පඤ්ඤාවුද්ධි – ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, තිස්සො වුද්ධියො’’ති. සත්තමං.
8. අස්සඛළුඞ්කසුත්තං
141. ‘‘තයො ච, භික්ඛවෙ, අස්සඛළුඞ්කෙ දෙසෙස්සාමි තයො ච පුරිසඛළුඞ්කෙ. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, තයො අස්සඛළුඞ්කා? ඉධ ¶ , භික්ඛවෙ, එකච්චො අස්සඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො අස්සඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච; න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො අස්සඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො අස්සඛළුඞ්කා.
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, තයො පුරිසඛළුඞ්කා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුරිසඛළුඞ්කො ¶ ¶ ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච; න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යථාභූතං පජානාති…පෙ… ‘අයං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනයෙ පඤ්හං පුට්ඨො සංසාදෙති ¶ [සංහීරෙති (ක.)], නො විස්සජ්ජෙති. ඉදමස්ස න වණ්ණස්මිං වදාමි. න ඛො පන ලාභී හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. ඉදමස්ස න ආරොහපරිණාහස්මිං වදාමි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච; න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යථාභූතං පජානාති…පෙ… ‘අයං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනයෙ පඤ්හං පුට්ඨො විස්සජ්ජෙති, නො සංසාදෙති. ඉදමස්ස වණ්ණස්මිං වදාමි. න පන ලාභී හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. ඉදමස්ස න ආරොහපරිණාහස්මිං වදාමි. එවං ඛො ¶ , භික්ඛවෙ, පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච; න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යථාභූතං පජානාති…පෙ… ‘අයං ¶ දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනයෙ පඤ්හං පුට්ඨො විස්සජ්ජෙති, නො සංසාදෙති. ඉදමස්ස වණ්ණස්මිං වදාමි. ලාභී ඛො පන හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. ඉදමස්ස ආරොහපරිණාහස්මිං ¶ වදාමි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුරිසඛළුඞ්කො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො පුරිසඛළුඞ්කා’’ති. අට්ඨමං.
9. අස්සපරස්සසුත්තං
142. ‘‘තයො ච, භික්ඛවෙ, අස්සපරස්සෙ [අස්සසදස්සෙ (සී ස්යා. කං. පී.)] දෙසෙස්සාමි තයො ච පුරිසපරස්සෙ [පුරිසසදස්සෙ (සී. ස්යා. කං. පී.)]. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –
‘‘කතමෙ ¶ ච, භික්ඛවෙ, තයො අස්සපරස්සා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො අස්සපරස්සො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො අස්සපරස්සො ජවසම්පන්නො හොති වණ්ණසම්පන්නො ච; න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො අස්සපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො අස්සපරස්සා.
‘‘කතමෙ ච, භික්ඛවෙ, තයො පුරිසපරස්සා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, එකච්චො පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච; න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො. ඉධ පන, භික්ඛවෙ ¶ , එකච්චො පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච.
‘‘කථඤ්ච ¶ , භික්ඛවෙ, පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පඤ්චන්නං ඔරම්භාගියානං සංයොජනානං පරික්ඛයා ඔපපාතිකො හොති තත්ථ පරිනිබ්බායී අනාවත්තිධම්මො තස්මා ලොකා. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනියෙ පඤ්හං පුට්ඨො සංසාදෙති, නො විස්සජ්ජෙති. ඉදමස්ස න වණ්ණස්මිං වදාමි. න ඛො පන ලාභී හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං ¶ . ඉදමස්ස න ආරොහපරිණාහස්මිං වදාමි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො හොති; න වණ්ණසම්පන්නො, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු පඤ්චන්නං ඔරම්භාගියානං සංයොජනානං පරික්ඛයා ඔපපාතිකො හොති තත්ථ පරිනිබ්බායී අනාවත්තිධම්මො තස්මා ලොකා. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනයෙ පඤ්හං පුට්ඨො විස්සජ්ජෙති, නො සංසාදෙති. ඉදමස්ස වණ්ණස්මිං වදාමි. න ඛො පන ලාභී හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. ඉදමස්ස න ආරොහපරිණාහස්මිං වදාමි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති; වණ්ණසම්පන්නො ච, න ආරොහපරිණාහසම්පන්නො.
‘‘කථඤ්ච ¶ , භික්ඛවෙ, පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච? ඉධ, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛු පඤ්චන්නං ඔරම්භාගියානං සංයොජනානං පරික්ඛයා ඔපපාතිකො හොති තත්ථ පරිනිබ්බායී අනාවත්තිධම්මො තස්මා ලොකා. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනයෙ පඤ්හං පුට්ඨො විස්සජ්ජෙති, නො සංසාදෙති. ඉදමස්ස වණ්ණස්මිං වදාමි. ලාභී ඛො පන හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. ඉදමස්ස ආරොහපරිණාහස්මිං වදාමි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පුරිසපරස්සො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො පුරිසපරස්සා’’ති. නවමං.
10. අස්සාජානීයසුත්තං
143. ‘‘තයො ච, භික්ඛවෙ, භද්රෙ අස්සාජානීයෙ දෙසෙස්සාමි තයො ච භද්රෙ පුරිසාජානීයෙ. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –
‘‘කතමෙ ¶ ච, භික්ඛවෙ, තයො භද්රා අස්සාජානීයා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො භද්රො අස්සාජානීයො ¶ …පෙ… ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො භද්රා අස්සාජානීයා.
‘‘කතමෙ ච භික්ඛවෙ, තයො භද්රා පුරිසාජානීයා? ඉධ, භික්ඛවෙ, එකච්චො භද්රො පුරිසාජානීයො…පෙ… ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, භද්රො පුරිසාජානීයො…පෙ… ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං ¶ අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති. ඉදමස්ස ජවස්මිං වදාමි. අභිධම්මෙ ඛො පන අභිවිනයෙ පඤ්හං පුට්ඨො විස්සජ්ජෙති, නො සංසාදෙති. ඉදමස්ස වණ්ණස්මිං වදාමි. ලාභී ඛො පන හොති චීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරානං. ඉදමස්ස ආරොහපරිණාහස්මිං වදාමි. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, භද්රො පුරිසාජානීයො ජවසම්පන්නො ච හොති වණ්ණසම්පන්නො ¶ ච ආරොහපරිණාහසම්පන්නො ච. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, තයො භද්රා පුරිසාජානීයා’’ති. දසමං.
11. පඨමමොරනිවාපසුත්තං
144. එකං සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති මොරනිවාපෙ පරිබ්බාජකාරාමෙ. තත්ර ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘භික්ඛවො’’ති. ‘‘භදන්තෙ’’ති තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –
‘‘තීහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අච්චන්තනිට්ඨො හොති අච්චන්තයොගක්ඛෙමී අච්චන්තබ්රහ්මචාරී අච්චන්තපරියොසානො සෙට්ඨො දෙවමනුස්සානං. කතමෙහි තීහි? අසෙක්ඛෙන සීලක්ඛන්ධෙන, අසෙක්ඛෙන සමාධික්ඛන්ධෙන, අසෙක්ඛෙන පඤ්ඤාක්ඛන්ධෙන. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අච්චන්තනිට්ඨො හොති අච්චන්තයොගක්ඛෙමී අච්චන්තබ්රහ්මචාරී අච්චන්තපරියොසානො සෙට්ඨො දෙවමනුස්සාන’’න්ති. එකාදසමං.
12. දුතියමොරනිවාපසුත්තං
145. ‘‘තීහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අච්චන්තනිට්ඨො හොති අච්චන්තයොගක්ඛෙමී ¶ අච්චන්තබ්රහ්මචාරී අච්චන්තපරියොසානො සෙට්ඨො දෙවමනුස්සානං. කතමෙහි තීහි? ඉද්ධිපාටිහාරියෙන ¶ , ආදෙසනාපාටිහාරියෙන, අනුසාසනීපාටිහාරියෙන – ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි ධම්මෙහි ¶ සමන්නාගතො භික්ඛු අච්චන්තනිට්ඨො හොති අච්චන්තයොගක්ඛෙමී අච්චන්තබ්රහ්මචාරී අච්චන්තපරියොසානො සෙට්ඨො දෙවමනුස්සාන’’න්ති. ද්වාදසමං.
13. තතියමොරනිවාපසුත්තං
146. ‘‘තීහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අච්චන්තනිට්ඨො හොති අච්චන්තයොගක්ඛෙමී අච්චන්තබ්රහ්මචාරී අච්චන්තපරියොසානො සෙට්ඨො දෙවමනුස්සානං. කතමෙහි තීහි? සම්මාදිට්ඨියා, සම්මාඤාණෙන, සම්මාවිමුත්තියා – ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, තීහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො භික්ඛු අච්චන්තනිට්ඨො ¶ හොති අච්චන්තයොගක්ඛෙමී අච්චන්තබ්රහ්මචාරී අච්චන්තපරියොසානො සෙට්ඨො දෙවමනුස්සාන’’න්ති. තෙරසමං.
යොධාජීවවග්ගො චුද්දසමො.
තස්සුද්දානං –
යොධො පරිසමිත්තඤ්ච, උප්පාදා කෙසකම්බලො;
සම්පදා වුද්ධි තයො, අස්සා තයො මොරනිවාපිනොති.