📜
(15) 5. ආභාවග්ගො
1. ආභාසුත්තං
141. ‘‘චතස්සො ¶ ඉමා, භික්ඛවෙ, ආභා. කතමා චතස්සො? චන්දාභා, සූරියාභා, අග්ගාභා, පඤ්ඤාභා – ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, චතස්සො ආභා. එතදග්ගං, භික්ඛවෙ, ඉමාසං චතුන්නං [චතස්සන්නං (ස්යා. කං.) සද්දනීතිපදමාලා පස්සිතබ්බා] ආභානං යදිදං පඤ්ඤාභා’’ති. පඨමං.
2. පභාසුත්තං
142. ‘‘චතස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, පභා. කතමා චතස්සො? චන්දප්පභා ¶ , සූරියප්පභා, අග්ගිප්පභා, පඤ්ඤාපභා – ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, චතස්සො පභා. එතදග්ගං, භික්ඛවෙ, ඉමාසං චතුන්නං පභානං යදිදං පඤ්ඤාපභා’’ති. දුතියං.
3. ආලොකසුත්තං
143. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, ආලොකා. කතමෙ චත්තාරො? චන්දාලොකො, සූරියාලොකො, අග්ගාලොකො, පඤ්ඤාලොකො – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ආලොකා. එතදග්ගං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං චතුන්නං ආලොකානං යදිදං පඤ්ඤාලොකො’’ති. තතියං.
4. ඔභාසසුත්තං
144. ‘‘චත්තාරොමෙ ¶ , භික්ඛවෙ, ඔභාසා. කතමෙ චත්තාරො? චන්දොභාසො, සූරියොභාසො, අග්ගොභාසො, පඤ්ඤොභාසො – ඉමෙ ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ඔභාසා. එතදග්ගං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං චතුන්නං ඔභාසානං යදිදං පඤ්ඤොභාසො’’ති. චතුත්ථං.
5. පජ්ජොතසුත්තං
145. ‘‘චත්තාරොමෙ ¶ , භික්ඛවෙ, පජ්ජොතා. කතමෙ චත්තාරො? චන්දපජ්ජොතො, සූරියපජ්ජොතො, අග්ගිපජ්ජොතො, පඤ්ඤාපජ්ජොතො – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පජ්ජොතා. එතදග්ගං, භික්ඛවෙ, ඉමෙසං චතුන්නං පජ්ජොතානං යදිදං පඤ්ඤාපජ්ජොතො’’ති. පඤ්චමං.
6. පඨමකාලසුත්තං
146. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, කාලා. කතමෙ චත්තාරො? කාලෙන ධම්මස්සවනං, කාලෙන ධම්මසාකච්ඡා, කාලෙන සම්මසනා [කාලෙන සමථො (සී. ස්යා. කං. පී.)], කාලෙන විපස්සනා – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො කාලා’’ති. ඡට්ඨං.
7. දුතියකාලසුත්තං
147. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, කාලා සම්මා භාවියමානා සම්මා අනුපරිවත්තියමානා අනුපුබ්බෙන ආසවානං ඛයං පාපෙන්ති. කතමෙ චත්තාරො? කාලෙන ධම්මස්සවනං, කාලෙන ධම්මසාකච්ඡා, කාලෙන සම්මසනා, කාලෙන විපස්සනා ¶ – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො කාලා සම්මා භාවියමානා සම්මා අනුපරිවත්තියමානා අනුපුබ්බෙන ආසවානං ඛයං පාපෙන්ති.
‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, උපරිපබ්බතෙ ථුල්ලඵුසිතකෙ දෙවෙ වස්සන්තෙ තං උදකං යථානින්නං පවත්තමානං පබ්බතකන්දරපදරසාඛා පරිපූරෙති; පබ්බතකන්දරපදරසාඛා පරිපූරා කුසොබ්භෙ පරිපූරෙන්ති; කුසොබ්භා පරිපූරා මහාසොබ්භෙ පරිපූරෙන්ති; මහාසොබ්භා පරිපූරා කුන්නදියො පරිපූරෙන්ති; කුන්නදියො ¶ පරිපූරා මහානදියො පරිපූරෙන්ති; මහානදියො පරිපූරා සමුද්දං [සමුද්දං සාගරං (සී. පී. ක.), සමුද්දසාගරං (ස්යා. කං.)] පරිපූරෙන්ති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, ඉමෙ චත්තාරො කාලා සම්මා භාවියමානා සම්මා අනුපරිවත්තියමානා අනුපුබ්බෙන ආසවානං ඛයං පාපෙන්තී’’ති. සත්තමං.
8. දුච්චරිතසුත්තං
148. ‘‘චත්තාරිමානි ¶ ¶ , භික්ඛවෙ, වචීදුච්චරිතානි. කතමානි චත්තාරි? මුසාවාදො, පිසුණා වාචා, ඵරුසා වාචා, සම්ඵප්පලාපො – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි වචීදුච්චරිතානී’’ති. අට්ඨමං.
9. සුචරිතසුත්තං
149. ‘‘චත්තාරිමානි, භික්ඛවෙ, වචීසුචරිතානි. කතමානි චත්තාරි? සච්චවාචා, අපිසුණා වාචා, සණ්හා වාචා, මන්තභාසා – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි වචීසුචරිතානී’’ති. නවමං.
10. සාරසුත්තං
150. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, සාරා. කතමෙ චත්තාරො? සීලසාරො, සමාධිසාරො, පඤ්ඤාසාරො, විමුත්තිසාරො – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො සාරා’’ති. දසමං.
ආභාවග්ගො පඤ්චමො.
තස්සුද්දානං –
ආභා පභා ච ආලොකා, ඔභාසා චෙව පජ්ජොතා;
ද්වෙ කාලා චරිතා ද්වෙ ච, හොන්ති සාරෙන තෙ දසාති.
තතියපණ්ණාසකං සමත්තං.
4. චතුත්ථපණ්ණාසකං