📜

(16) 1. ඉන්ද්රියවග්ගො

1. ඉන්ද්රියසුත්තං

151. ‘‘චත්තාරිමානි , භික්ඛවෙ, ඉන්ද්රියානි. කතමානි චත්තාරි? සද්ධින්ද්රියං, වීරියින්ද්රියං, සතින්ද්රියං, සමාධින්ද්රියං – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි ඉන්ද්රියානී’’ති. පඨමං.

2. සද්ධාබලසුත්තං

152. ‘‘චත්තාරිමානි, භික්ඛවෙ, බලානි. කතමානි චත්තාරි? සද්ධාබලං, වීරියබලං, සතිබලං, සමාධිබලං – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි බලානී’’ති. දුතියං.

3. පඤ්ඤාබලසුත්තං

153. ‘‘චත්තාරිමානි , භික්ඛවෙ, බලානි. කතමානි චත්තාරි? පඤ්ඤාබලං, වීරියබලං, අනවජ්ජබලං, සඞ්ගහබලං [සඞ්ගාහබලං (සී. ස්යා. කං. පී.)] – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි බලානී’’ති. තතියං.

4. සතිබලසුත්තං

154. ‘‘චත්තාරිමානි, භික්ඛවෙ, බලානි. කතමානි චත්තාරි? සතිබලං, සමාධිබලං, අනවජ්ජබලං, සඞ්ගහබලං – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි බලානී’’ති. චතුත්ථං.

5. පටිසඞ්ඛානබලසුත්තං

155. ‘‘චත්තාරිමානි , භික්ඛවෙ, බලානි. කතමානි චත්තාරි? පටිසඞ්ඛානබලං, භාවනාබලං, අනවජ්ජබලං, සඞ්ගහබලං – ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි බලානී’’ති. පඤ්චමං.

6. කප්පසුත්තං

156. ‘‘චත්තාරිමානි , භික්ඛවෙ, කප්පස්ස අසඞ්ඛ්යෙය්යානි. කතමානි චත්තාරි? යදා, භික්ඛවෙ, කප්පො සංවට්ටති, තං න සුකරං සඞ්ඛාතුං – එත්තකානි වස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතානීති වා, එත්තකානි වස්සසහස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතසහස්සානීති වා.

‘‘යදා, භික්ඛවෙ, කප්පො සංවට්ටො තිට්ඨති, තං න සුකරං සඞ්ඛාතුං – එත්තකානි වස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතානීති වා, එත්තකානි වස්සසහස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතසහස්සානීති වා.

‘‘යදා, භික්ඛවෙ, කප්පො විවට්ටති, තං න සුකරං සඞ්ඛාතුං – එත්තකානි වස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතානීති වා, එත්තකානි වස්සසහස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතසහස්සානීති වා.

‘‘යදා, භික්ඛවෙ, කප්පො විවට්ටො තිට්ඨති, තං න සුකරං සඞ්ඛාතුං – එත්තකානි වස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතානීති වා, එත්තකානි වස්සසහස්සානීති වා, එත්තකානි වස්සසතසහස්සානීති වා. ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි කප්පස්ස අසඞ්ඛ්යෙය්යානී’’ති. ඡට්ඨං.

7. රොගසුත්තං

157. ‘‘ද්වෙමෙ, භික්ඛවෙ, රොගා. කතමෙ ද්වෙ? කායිකො ච රොගො චෙතසිකො ච රොගො. දිස්සන්ති, භික්ඛවෙ, සත්තා කායිකෙන රොගෙන එකම්පි වස්සං ආරොග්යං පටිජානමානා, ද්වෙපි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, තීණිපි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, චත්තාරිපි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, පඤ්චපි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, දසපි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, වීසතිපි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, තිංසම්පි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, චත්තාරීසම්පි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, පඤ්ඤාසම්පි වස්සානි ආරොග්යං පටිජානමානා, වස්සසතම්පි, භිය්යොපි ආරොග්යං පටිජානමානා . තෙ, භික්ඛවෙ, සත්තා සුදුල්ලභා [දුල්ලභා (සී. ස්යා. කං. පී.)] ලොකස්මිං යෙ චෙතසිකෙන රොගෙන මුහුත්තම්පි ආරොග්යං පටිජානන්ති, අඤ්ඤත්ර ඛීණාසවෙහි.

‘‘චත්තාරොමෙ , භික්ඛවෙ, පබ්බජිතස්ස රොගා. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛු මහිච්ඡො හොති විඝාතවා අසන්තුට්ඨො ඉතරීතරචීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරෙන. සො මහිච්ඡො සමානො විඝාතවා අසන්තුට්ඨො ඉතරීතරචීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරෙන පාපිකං ඉච්ඡං පණිදහති අනවඤ්ඤප්පටිලාභාය ලාභසක්කාරසිලොකප්පටිලාභාය. සො උට්ඨහති ඝටති වායමති අනවඤ්ඤප්පටිලාභාය ලාභසක්කාරසිලොකප්පටිලාභාය. සො සඞ්ඛාය කුලානි උපසඞ්කමති, සඞ්ඛාය නිසීදති, සඞ්ඛාය ධම්මං භාසති, සඞ්ඛාය උච්චාරපස්සාවං සන්ධාරෙති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො පබ්බජිතස්ස රොගා.

‘‘තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, එවං සික්ඛිතබ්බං – ‘න මහිච්ඡා භවිස්සාම විඝාතවන්තො අසන්තුට්ඨා ඉතරීතරචීවරපිණ්ඩපාතසෙනාසනගිලානප්පච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරෙන, න පාපිකං ඉච්ඡං පණිදහිස්සාම අනවඤ්ඤප්පටිලාභාය ලාභසක්කාරසිලොකප්පටිලාභාය, න උට්ඨහිස්සාම න ඝටෙස්සාම න වායමිස්සාම අනවඤ්ඤප්පටිලාභාය ලාභසක්කාරසිලොකප්පටිලාභාය, ඛමා භවිස්සාම සීතස්ස උණ්හස්ස ජිඝච්ඡාය පිපාසාය ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සානං දුරුත්තානං දුරාගතානං වචනපථානං, උප්පන්නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්ඛානං තිබ්බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අධිවාසකජාතිකා භවිස්සාමා’ති. එවඤ්හි වො, භික්ඛවෙ , සික්ඛිතබ්බ’’න්ති. සත්තමං.

8. පරිහානිසුත්තං

158. තත්ර ඛො ආයස්මා සාරිපුත්තො භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘ආවුසො භික්ඛවෙ’’ති . ‘‘ආවුසො’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ ආයස්මතො සාරිපුත්තස්ස පච්චස්සොසුං. ආයස්මා සාරිපුත්තො එතදවොච –

‘‘යො හි කොචි, ආවුසො, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා චත්තාරො ධම්මෙ අත්තනි සමනුපස්සති, නිට්ඨමෙත්ථ ගන්තබ්බං – ‘පරිහායාමි කුසලෙහි ධම්මෙහි’. පරිහානමෙතං වුත්තං භගවතා. කතමෙ චත්තාරො? රාගවෙපුල්ලත්තං [රාගවෙපුල්ලතං (සී. ස්යා. කං. පී.)], දොසවෙපුල්ලත්තං, මොහවෙපුල්ලත්තං, ගම්භීරෙසු ඛො පනස්ස ඨානාඨානෙසු පඤ්ඤාචක්ඛු න කමති. යො හි කොචි, ආවුසො, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා ඉමෙ චත්තාරො ධම්මෙ අත්තනි සමනුපස්සති, නිට්ඨමෙත්ථ ගන්තබ්බං – ‘පරිහායාමි කුසලෙහි ධම්මෙහි’. පරිහානමෙතං වුත්තං භගවතා.

‘‘යො හි කොචි, ආවුසො, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා චත්තාරො ධම්මෙ අත්තනි සමනුපස්සති, නිට්ඨමෙත්ථ ගන්තබ්බං – ‘න පරිහායාමි කුසලෙහි ධම්මෙහි’. අපරිහානමෙතං වුත්තං භගවතා. කතමෙ චත්තාරො? රාගතනුත්තං [රාගතනුත්තනං (ක.)], දොසතනුත්තං, මොහතනුත්තං, ගම්භීරෙසු ඛො පනස්ස ඨානාඨානෙසු පඤ්ඤාචක්ඛු කමති. යො හි කොචි, ආවුසො, භික්ඛු වා භික්ඛුනී වා ඉමෙ චත්තාරො ධම්මෙ අත්තනි සමනුපස්සති, නිට්ඨමෙත්ථ ගන්තබ්බං – ‘න පරිහායාමි කුසලෙහි ධම්මෙහි’. අපරිහානමෙතං වුත්තං භගවතා’’ති. අට්ඨමං.

9. භික්ඛුනීසුත්තං

159. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං ආයස්මා ආනන්දො කොසම්බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ . අථ ඛො අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී අඤ්ඤතරං පුරිසං ආමන්තෙසි – ‘‘එහි ත්වං, අම්භො පුරිස, යෙනය්යො ආනන්දො තෙනුපසඞ්කම; උපසඞ්කමිත්වා මම වචනෙන අය්යස්ස ආනන්දස්ස පාදෙ සිරසා වන්ද – ‘ඉත්ථන්නාමා, භන්තෙ, භික්ඛුනී ආබාධිකිනී දුක්ඛිතා බාළ්හගිලානා. සා අය්යස්ස ආනන්දස්ස පාදෙ සිරසා වන්දතී’ති. එවඤ්ච වදෙහි – ‘සාධු කිර, භන්තෙ, අය්යො ආනන්දො යෙන භික්ඛුනුපස්සයො යෙන සා භික්ඛුනී තෙනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා’’’ති . ‘‘එවං, අය්යෙ’’ති ඛො සො පුරිසො තස්සා භික්ඛුනියා පටිස්සුත්වා යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං ආනන්දං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො සො පුරිසො ආයස්මන්තං ආනන්දං එතදවොච –

‘‘ඉත්ථන්නාමා, භන්තෙ, භික්ඛුනී ආබාධිකිනී දුක්ඛිතා බාළ්හගිලානා. සා ආයස්මතො ආනන්දස්ස පාදෙ සිරසා වන්දති, එවඤ්ච වදෙති – ‘සාධු කිර, භන්තෙ, ආයස්මා ආනන්දො යෙන භික්ඛුනුපස්සයො යෙන සා භික්ඛුනී තෙනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා’’’ති. අධිවාසෙසි ඛො ආයස්මා ආනන්දො තුණ්හීභාවෙන.

අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය යෙන භික්ඛුනුපස්සයො යෙන සා භික්ඛුනී තෙනුපසඞ්කමි. අද්දසා ඛො සා භික්ඛුනී ආයස්මන්තං ආනන්දං දූරතොව ආගච්ඡන්තං. දිස්වා සසීසං පාරුපිත්වා මඤ්චකෙ නිපජ්ජි. අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන සා භික්ඛුනී තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ නිසීදි. නිසජ්ජ ඛො ආයස්මා ආනන්දො තං භික්ඛුනිං එතදවොච –

‘‘ආහාරසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො ආහාරං නිස්සාය. ආහාරො පහාතබ්බො. තණ්හාසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො තණ්හං නිස්සාය. තණ්හා පහාතබ්බා. මානසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො මානං නිස්සාය. මානො පහාතබ්බො. මෙථුනසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො. මෙථුනෙ ච සෙතුඝාතො වුත්තො භගවතා.

‘‘‘ආහාරසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො ආහාරං නිස්සාය. ආහාරො පහාතබ්බො’ති, ඉති ඛො පනෙතං වුත්තං. කිඤ්චෙතං පටිච්ච වුත්තං? ඉධ, භගිනි, භික්ඛු පටිසඞ්ඛා යොනිසො ආහාරං ආහාරෙති – ‘නෙව දවාය න මදාය න මණ්ඩනාය න විභූසනාය, යාවදෙව ඉමස්ස කායස්ස ඨිතියා යාපනාය විහිංසූපරතියා බ්රහ්මචරියානුග්ගහාය. ඉති පුරාණඤ්ච වෙදනං පටිහඞ්ඛාමි, නවඤ්ච වෙදනං න උප්පාදෙස්සාමි. යාත්රා ච මෙ භවිස්සති අනවජ්ජතා ච ඵාසුවිහාරො චා’ති. සො අපරෙන සමයෙන ආහාරං නිස්සාය ආහාරං පජහති. ‘ආහාරසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො ආහාරං නිස්සාය. ආහාරො පහාතබ්බො’ති, ඉති යං තං වුත්තං ඉදමෙතං පටිච්ච වුත්තං.

‘‘‘තණ්හාසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො තණ්හං නිස්සාය. තණ්හා පහාතබ්බා’ති, ඉති ඛො පනෙතං වුත්තං. කිඤ්චෙතං පටිච්ච වුත්තං? ඉධ, භගිනි, භික්ඛු සුණාති – ‘ඉත්ථන්නාමො කිර භික්ඛු ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරතී’ති. තස්ස එවං හොති – ‘කුදාස්සු නාම අහම්පි ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරිස්සාමී’ති! සො අපරෙන සමයෙන තණ්හං නිස්සාය තණ්හං පජහති. ‘තණ්හාසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො තණ්හං නිස්සාය. තණ්හා පහාතබ්බා’ති, ඉති යං තං වුත්තං ඉදමෙතං පටිච්ච වුත්තං.

‘‘‘මානසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො මානං නිස්සාය. මානො පහාතබ්බො’ති, ඉති ඛො පනෙතං වුත්තං. කිඤ්චෙතං පටිච්ච වුත්තං? ඉධ, භගිනි, භික්ඛු සුණාති – ‘ඉත්ථන්නාමො කිර භික්ඛු ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරතී’ති. තස්ස එවං හොති – ‘සො හි නාම ආයස්මා ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරිස්සති; කිමඞ්ගං [කිමඞ්ග (සී. පී.) අ. නි. 5.180; චූළව. 331; සං. නි. 5.1020] පනාහ’න්ති! සො අපරෙන සමයෙන මානං නිස්සාය මානං පජහති. ‘මානසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො මානං නිස්සාය. මානො පහාතබ්බො’ති, ඉති යං තං වුත්තං ඉදමෙතං පටිච්ච වුත්තං.

‘‘මෙථුනසම්භූතො අයං, භගිනි, කායො. මෙථුනෙ ච සෙතුඝාතො වුත්තො භගවතා’’ති.

අථ ඛො සා භික්ඛුනී මඤ්චකා වුට්ඨහිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා ආයස්මතො ආනන්දස්ස පාදෙසු සිරසා නිපතිත්වා ආයස්මන්තං ආනන්දං එතදවොච – ‘‘අච්චයො මං, භන්තෙ, අච්චගමා, යථාබාලං යථාමූළ්හං යථාඅකුසලං, යාහං එවමකාසිං. තස්සා මෙ, භන්තෙ, අය්යො ආනන්දො අච්චයං අච්චයතො පටිග්ගණ්හාතු, ආයතිං සංවරායා’’ති. ‘‘තග්ඝ තං [තග්ඝ ත්වං (සී. පී. ක.)], භගිනි, අච්චයො අච්චගමා, යථාබාලං යථාමූළ්හං යථාඅකුසලං, යා ත්වං එවමකාසි. යතො ච ඛො ත්වං, භගිනි, අච්චයං අච්චයතො දිස්වා යථාධම්මං පටිකරොසි, තං තෙ මයං පටිග්ගණ්හාම. වුද්ධි හෙසා, භගිනි, අරියස්ස විනයෙ යො අච්චයං අච්චයතො දිස්වා යථාධම්මං පටිකරොති ආයතිං සංවරං ආපජ්ජතී’’ති. නවමං.

10. සුගතවිනයසුත්තං

160. ‘‘සුගතො වා, භික්ඛවෙ, ලොකෙ තිට්ඨමානො සුගතවිනයො වා තදස්ස බහුජනහිතාය බහුජනසුඛාය ලොකානුකම්පාය අත්ථාය හිතාය සුඛාය දෙවමනුස්සානං.

‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, සුගතො? ඉධ, භික්ඛවෙ, තථාගතො ලොකෙ උප්පජ්ජති අරහං සම්මාසම්බුද්ධො විජ්ජාචරණසම්පන්නො සුගතො ලොකවිදූ අනුත්තරො පුරිසදම්මසාරථි සත්ථා දෙවමනුස්සානං බුද්ධො භගවා. අයං, භික්ඛවෙ, සුගතො.

‘‘කතමො ච, භික්ඛවෙ, සුගතවිනයො? සො ධම්මං දෙසෙති ආදිකල්යාණං මජ්ඣෙකල්යාණං පරියොසානකල්යාණං සාත්ථං සබ්යඤ්ජනං, කෙවලපරිපුණ්ණං පරිසුද්ධං බ්රහ්මචරියං පකාසෙති. අයං, භික්ඛවෙ, සුගතවිනයො. එවං සුගතො වා, භික්ඛවෙ, ලොකෙ තිට්ඨමානො සුගතවිනයො වා තදස්ස බහුජනහිතාය බහුජනසුඛාය ලොකානුකම්පාය අත්ථාය හිතාය සුඛාය දෙවමනුස්සානන්ති.

‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, ධම්මා සද්ධම්මස්ස සම්මොසාය අන්තරධානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ දුග්ගහිතං සුත්තන්තං පරියාපුණන්ති දුන්නික්ඛිත්තෙහි පදබ්යඤ්ජනෙහි. දුන්නික්ඛිත්තස්ස, භික්ඛවෙ, පදබ්යඤ්ජනස්ස අත්ථොපි දුන්නයො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, පඨමො ධම්මො සද්ධම්මස්ස සම්මොසාය අන්තරධානාය සංවත්තති.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ දුබ්බචා හොන්ති දොවචස්සකරණෙහි ධම්මෙහි සමන්නාගතා අක්ඛමා අප්පදක්ඛිණග්ගාහිනො අනුසාසනිං. අයං, භික්ඛවෙ, දුතියො ධම්මො සද්ධම්මස්ස සම්මොසාය අන්තරධානාය සංවත්තති.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ බහුස්සුතා ආගතාගමා ධම්මධරා විනයධරා මාතිකාධරා, තෙ න සක්කච්චං සුත්තන්තං පරං වාචෙන්ති. තෙසං අච්චයෙන ඡින්නමූලකො සුත්තන්තො හොති අප්පටිසරණො. අයං, භික්ඛවෙ, තතියො ධම්මො සද්ධම්මස්ස සම්මොසාය අන්තරධානාය සංවත්තති.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ථෙරා භික්ඛූ බාහුලිකා හොන්ති සාථලිකා, ඔක්කමනෙ පුබ්බඞ්ගමා, පවිවෙකෙ නික්ඛිත්තධුරා, න වීරියං ආරභන්ති අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය. තෙසං පච්ඡිමා ජනතා දිට්ඨානුගතිං ආපජ්ජති. සාපි හොති බාහුලිකා සාථලිකා, ඔක්කමනෙ පුබ්බඞ්ගමා, පවිවෙකෙ නික්ඛිත්තධුරා, න වීරියං ආරභති අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය. අයං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථො ධම්මො සද්ධම්මස්ස සම්මොසාය අන්තරධානාය සංවත්තති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ධම්මා සද්ධම්මස්ස සම්මොසාය අන්තරධානාය සංවත්තන්තී’’ති.

‘‘චත්තාරොමෙ , භික්ඛවෙ, ධම්මා සද්ධම්මස්ස ඨිතියා අසම්මොසාය අනන්තරධානාය සංවත්තන්ති. කතමෙ චත්තාරො? ඉධ, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ සුග්ගහිතං සුත්තන්තං පරියාපුණන්ති සුනික්ඛිත්තෙහි පදබ්යඤ්ජනෙහි. සුනික්ඛිත්තස්ස, භික්ඛවෙ, පදබ්යඤ්ජනස්ස අත්ථොපි සුනයො හොති. අයං, භික්ඛවෙ, පඨමො ධම්මො සද්ධම්මස්ස ඨිතියා අසම්මොසාය අනන්තරධානාය සංවත්තති.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ සුවචා හොන්ති සොවචස්සකරණෙහි ධම්මෙහි සමන්නාගතා ඛමා පදක්ඛිණග්ගාහිනො අනුසාසනිං. අයං, භික්ඛවෙ, දුතියො ධම්මො සද්ධම්මස්ස ඨිතියා අසම්මොසාය අනන්තරධානාය සංවත්තති.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ බහුස්සුතා ආගතාගමා ධම්මධරා විනයධරා මාතිකාධරා, තෙ සක්කච්චං සුත්තන්තං පරං වාචෙන්ති. තෙසං අච්චයෙන නච්ඡින්නමූලකො [අච්ඡින්නමූලකො (ස්යා. කං.) අ. නි. 5.156] සුත්තන්තො හොති සප්පටිසරණො. අයං, භික්ඛවෙ, තතියො ධම්මො සද්ධම්මස්ස ඨිතියා අසම්මොසාය අනන්තරධානාය සංවත්තති.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, ථෙරා භික්ඛූ න බාහුලිකා හොන්ති න සාථලිකා, ඔක්කමනෙ නික්ඛිත්තධුරා, පවිවෙකෙ පුබ්බඞ්ගමා, වීරියං ආරභන්ති අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය. තෙසං පච්ඡිමා ජනතා දිට්ඨානුගතිං ආපජ්ජති. සාපි හොති න බාහුලිකා න සාථලිකා, ඔක්කමනෙ නික්ඛිත්තධුරා, පවිවෙකෙ පුබ්බඞ්ගමා, වීරියං ආරභති අප්පත්තස්ස පත්තියා අනධිගතස්ස අධිගමාය අසච්ඡිකතස්ස සච්ඡිකිරියාය . අයං, භික්ඛවෙ, චතුත්ථො ධම්මො සද්ධම්මස්ස ඨිතියා අසම්මොසාය අනන්තරධානාය සංවත්තති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ධම්මා සද්ධම්මස්ස ඨිතියා අසම්මොසාය අනන්තරධානාය සංවත්තන්තී’’ති. දසමං.

ඉන්ද්රියවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

ඉන්ද්රියානි සද්ධා පඤ්ඤා, සති සඞ්ඛානපඤ්චමං;

කප්පො රොගො පරිහානි, භික්ඛුනී සුගතෙන චාති.