📜

(25) 5. ආපත්තිභයවග්ගො

1. සඞ්ඝභෙදකසුත්තං

243. එකං සමයං භගවා කොසම්බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නං ඛො ආයස්මන්තං ආනන්දං භගවා එතදවොච – ‘‘අපි නු තං, ආනන්ද, අධිකරණං වූපසන්ත’’න්ති? ‘‘කුතො තං, භන්තෙ, අධිකරණං වූපසමිස්සති [වූපසම්මිස්සති (?)]! ආයස්මතො , භන්තෙ, අනුරුද්ධස්ස බාහියො නාම සද්ධිවිහාරිකො කෙවලකප්පං සඞ්ඝභෙදාය ඨිතො. තත්රායස්මා අනුරුද්ධො න එකවාචිකම්පි භණිතබ්බං මඤ්ඤතී’’ති.

‘‘කදා පනානන්ද, අනුරුද්ධො සඞ්ඝමජ්ඣෙ අධිකරණෙසු [අධිකරණෙසු තෙසු (ක.)] වොයුඤ්ජති! නනු, ආනන්ද, යානි කානිචි අධිකරණානි උප්පජ්ජන්ති, සබ්බානි තානි තුම්හෙ චෙව වූපසමෙථ සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානා ච.

‘‘චත්තාරොමෙ, ආනන්ද, අත්ථවසෙ සම්පස්සමානො පාපභික්ඛු සඞ්ඝභෙදෙන නන්දති. කතමෙ චත්තාරො? ඉධානන්ද, පාපභික්ඛු දුස්සීලො හොති පාපධම්මො අසුචි සඞ්කස්සරසමාචාරො පටිච්ඡන්නකම්මන්තො අස්සමණො සමණපටිඤ්ඤො අබ්රහ්මචාරී බ්රහ්මචාරිපටිඤ්ඤො අන්තොපූති අවස්සුතො කසම්බුජාතො. තස්ස එවං හොති – ‘සචෙ ඛො මං භික්ඛූ ජානිස්සන්ති – දුස්සීලො පාපධම්මො අසුචි සඞ්කස්සරසමාචාරො පටිච්ඡන්නකම්මන්තො අස්සමණො සමණපටිඤ්ඤො අබ්රහ්මචාරී බ්රහ්මචාරිපටිඤ්ඤො අන්තොපූති අවස්සුතො කසම්බුජාතොති, සමග්ගා මං සන්තා නාසෙස්සන්ති; වග්ගා පන මං න නාසෙස්සන්තී’ති. ඉදං, ආනන්ද, පඨමං අත්ථවසං සම්පස්සමානො පාපභික්ඛු සඞ්ඝභෙදෙන නන්දති.

‘‘පුන චපරං, ආනන්ද, පාපභික්ඛු මිච්ඡාදිට්ඨිකො හොති, අන්තග්ගාහිකාය දිට්ඨියා සමන්නාගතො. තස්ස එවං හොති – ‘සචෙ ඛො මං භික්ඛූ ජානිස්සන්ති – මිච්ඡාදිට්ඨිකො අන්තග්ගාහිකාය දිට්ඨියා සමන්නාගතොති, සමග්ගා මං සන්තා නාසෙස්සන්ති; වග්ගා පන මං න නාසෙස්සන්තී’ති. ඉදං, ආනන්ද, දුතියං අත්ථවසං සම්පස්සමානො පාපභික්ඛු සඞ්ඝභෙදෙන නන්දති.

‘‘පුන චපරං, ආනන්ද, පාපභික්ඛු මිච්ඡාආජීවො හොති, මිච්ඡාආජීවෙන ජීවිකං [ජීවිතං (ස්යා. කං. පී. ක.)] කප්පෙති. තස්ස එවං හොති – ‘සචෙ ඛො මං භික්ඛූ ජානිස්සන්ති – මිච්ඡාආජීවො මිච්ඡාආජීවෙන ජීවිකං කප්පෙතීති, සමග්ගා මං සන්තා නාසෙස්සන්ති; වග්ගා පන මං න නාසෙස්සන්තී’ති. ඉදං, ආනන්ද, තතියං අත්ථවසං සම්පස්සමානො පාපභික්ඛු සඞ්ඝභෙදෙන නන්දති.

‘‘පුන චපරං, ආනන්ද, පාපභික්ඛු ලාභකාමො හොති සක්කාරකාමො අනවඤ්ඤත්තිකාමො. තස්ස එවං හොති – ‘සචෙ ඛො මං භික්ඛූ ජානිස්සන්ති – ලාභකාමො සක්කාරකාමො අනවඤ්ඤත්තිකාමොති, සමග්ගා මං සන්තා න සක්කරිස්සන්ති න ගරුං කරිස්සන්ති න මානෙස්සන්ති න පූජෙස්සන්ති; වග්ගා පන මං සක්කරිස්සන්ති ගරුං කරිස්සන්ති මානෙස්සන්ති පූජෙස්සන්තී’ති. ඉදං, ආනන්ද, චතුත්ථං අත්ථවසං සම්පස්සමානො පාපභික්ඛු සඞ්ඝභෙදෙන නන්දති. ඉමෙ ඛො, ආනන්ද, චත්තාරො අත්ථවසෙ සම්පස්සමානො පාපභික්ඛු සඞ්ඝභෙදෙන නන්දතී’’ති. පඨමං.

2. ආපත්තිභයසුත්තං

244. ‘‘චත්තාරිමානි, භික්ඛවෙ, ආපත්තිභයානි. කතමානි චත්තාරි? සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, චොරං ආගුචාරිං ගහෙත්වා රඤ්ඤො දස්සෙය්යුං – ‘අයං තෙ, දෙව, චොරො ආගුචාරී. ඉමස්ස දෙවො දණ්ඩං පණෙතූ’ති. තමෙනං රාජා එවං වදෙය්ය – ‘ගච්ඡථ , භො, ඉමං පුරිසං දළ්හාය රජ්ජුයා පච්ඡාබාහං ගාළ්හබන්ධනං බන්ධිත්වා ඛුරමුණ්ඩං කරිත්වා ඛරස්සරෙන පණවෙන රථිකාය රථිකං සිඞ්ඝාටකෙන සිඞ්ඝාටකං පරිනෙත්වා දක්ඛිණෙන ද්වාරෙන නික්ඛාමෙත්වා දක්ඛිණතො නගරස්ස සීසං ඡින්දථා’ති. තමෙනං රඤ්ඤො පුරිසා දළ්හාය රජ්ජුයා පච්ඡාබාහං ගාළ්හබන්ධනං බන්ධිත්වා ඛුරමුණ්ඩං කරිත්වා ඛරස්සරෙන පණවෙන රථිකාය රථිකං සිඞ්ඝාටකෙන සිඞ්ඝාටකං පරිනෙත්වා දක්ඛිණෙන ද්වාරෙන නික්ඛාමෙත්වා දක්ඛිණතො නගරස්ස සීසං ඡින්දෙය්යුං. තත්රඤ්ඤතරස්ස ථලට්ඨස්ස පුරිසස්ස එවමස්ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්මං අකාසි ගාරය්හං සීසච්ඡෙජ්ජං. යත්ර හි නාම රඤ්ඤො පුරිසා දළ්හාය රජ්ජුයා පච්ඡාබාහං ගාළ්හබන්ධනං බන්ධිත්වා ඛුරමුණ්ඩං කරිත්වා ඛරස්සරෙන පණවෙන රථිකාය රථිකං සිඞ්ඝාටකෙන සිඞ්ඝාටකං පරිනෙත්වා දක්ඛිණෙන ද්වාරෙන නික්ඛාමෙත්වා දක්ඛිණතො නගරස්ස සීසං ඡින්දිස්සන්ති ! සො වතස්සාහං [සො වතස්සායං (සී.)] එවරූපං පාපකම්මං [පාපං කම්මං (සී. පී.)] න කරෙය්යං [න කරෙය්ය (සී.) දී. නි. 1.183 පාළියා තදට්ඨකථාය ච සංසන්දෙතබ්බං] ගාරය්හං සීසච්ඡෙජ්ජ’න්ති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යස්ස කස්සචි භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා එවං තිබ්බා භයසඤ්ඤා පච්චුපට්ඨිතා හොති පාරාජිකෙසු ධම්මෙසු. තස්සෙතං පාටිකඞ්ඛං – අනාපන්නො වා පාරාජිකං ධම්මං න ආපජ්ජිස්සති, ආපන්නො වා පාරාජිකං ධම්මං යථාධම්මං පටිකරිස්සති.

‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො කාළවත්ථං [කාළකං වත්ථං (සී. ස්යා. කං. පී.)] පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්වා මුසලං ඛන්ධෙ ආරොපෙත්වා මහාජනකායං උපසඞ්කමිත්වා එවං වදෙය්ය – ‘අහං, භන්තෙ, පාපකම්මං අකාසිං ගාරය්හං මොසල්ලං, යෙන මෙ ආයස්මන්තො අත්තමනා හොන්ති තං කරොමී’ති. තත්රඤ්ඤතරස්ස ථලට්ඨස්ස පුරිසස්ස එවමස්ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්මං අකාසි ගාරය්හං මොසල්ලං. යත්ර හි නාම කාළවත්ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්වා මුසලං ඛන්ධෙ ආරොපෙත්වා මහාජනකායං උපසඞ්කමිත්වා එවං වක්ඛති – ‘අහං, භන්තෙ, පාපකම්මං අකාසිං ගාරය්හං මොසල්ලං, යෙන මෙ ආයස්මන්තො අත්තමනා හොන්ති තං කරොමීති. සො වතස්සාහං එවරූපං පාපකම්මං න කරෙය්යං ගාරය්හං මොසල්ල’න්ති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යස්ස කස්සචි භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා එවං තිබ්බා භයසඤ්ඤා පච්චුපට්ඨිතා හොති සඞ්ඝාදිසෙසෙසු ධම්මෙසු, තස්සෙතං පාටිකඞ්ඛං – අනාපන්නො වා සඞ්ඝාදිසෙසං ධම්මං න ආපජ්ජිස්සති, ආපන්නො වා සඞ්ඝාදිසෙසං ධම්මං යථාධම්මං පටිකරිස්සති.

‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො කාළවත්ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්වා භස්මපුටං [අස්සපුටං (සී. ස්යා. කං. පී.)] ඛන්ධෙ ආරොපෙත්වා මහාජනකායං උපසඞ්කමිත්වා එවං වදෙය්ය – ‘අහං, භන්තෙ, පාපකම්මං අකාසිං ගාරය්හං භස්මපුටං. යෙන මෙ ආයස්මන්තො අත්තමනා හොන්ති තං කරොමී’ති. තත්රඤ්ඤතරස්ස ථලට්ඨස්ස පුරිසස්ස එවමස්ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්මං අකාසි ගාරය්හං භස්මපුටං. යත්ර හි නාම කාළවත්ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්වා භස්මපුටං ඛන්ධෙ ආරොපෙත්වා මහාජනකායං උපසඞ්කමිත්වා එවං වක්ඛති – අහං, භන්තෙ, පාපකම්මං අකාසිං ගාරය්හං භස්මපුටං; යෙන මෙ ආයස්මන්තො අත්තමනා හොන්ති තං කරොමීති. සො වතස්සාහං එවරූපං පාපකම්මං න කරෙය්යං ගාරය්හං භස්මපුට’න්ති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යස්ස කස්සචි භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා එවං තිබ්බා භයසඤ්ඤා පච්චුපට්ඨිතා හොති පාචිත්තියෙසු ධම්මෙසු , තස්සෙතං පාටිකඞ්ඛං – අනාපන්නො වා පාචිත්තියං ධම්මං න ආපජ්ජිස්සති, ආපන්නො වා පාචිත්තියං ධම්මං යථාධම්මං පටිකරිස්සති.

‘‘සෙය්යථාපි, භික්ඛවෙ, පුරිසො කාළවත්ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්වා මහාජනකායං උපසඞ්කමිත්වා එවං වදෙය්ය – ‘අහං, භන්තෙ, පාපකම්මං අකාසිං ගාරය්හං උපවජ්ජං. යෙන මෙ ආයස්මන්තො අත්තමනා හොන්ති තං කරොමී’ති. තත්රඤ්ඤතරස්ස ථලට්ඨස්ස පුරිසස්ස එවමස්ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්මං අකාසි ගාරය්හං උපවජ්ජං. යත්ර හි නාම කාළවත්ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්වා මහාජනකායං උපසඞ්කමිත්වා එවං වක්ඛති – අහං, භන්තෙ, පාපකම්මං අකාසිං ගාරය්හං උපවජ්ජං; යෙන මෙ ආයස්මන්තො අත්තමනා හොන්ති තං කරොමීති. සො වතස්සාහං එවරූපං පාපකම්මං න කරෙය්යං ගාරය්හං උපවජ්ජ’න්ති. එවමෙවං ඛො, භික්ඛවෙ, යස්ස කස්සචි භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා එවං තිබ්බා භයසඤ්ඤා පච්චුපට්ඨිතා හොති පාටිදෙසනීයෙසු ධම්මෙසු, තස්සෙතං පාටිකඞ්ඛං – අනාපන්නො වා පාටිදෙසනීයං ධම්මං න ආපජ්ජිස්සති, ආපන්නො වා පාටිදෙසනීයං ධම්මං යථාධම්මං පටිකරිස්සති. ඉමානි ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරි ආපත්තිභයානී’’ති. දුතියං.

3. සික්ඛානිසංසසුත්තං

245. ‘‘සික්ඛානිසංසමිදං, භික්ඛවෙ, බ්රහ්මචරියං වුස්සති පඤ්ඤුත්තරං විමුත්තිසාරං සතාධිපතෙය්යං. කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, සික්ඛානිසංසං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ආභිසමාචාරිකා සික්ඛා පඤ්ඤත්තා අප්පසන්නානං පසාදාය පසන්නානං භිය්යොභාවාය. යථා යථා, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ආභිසමාචාරිකා සික්ඛා පඤ්ඤත්තා අප්පසන්නානං පසාදාය පසන්නානං භිය්යොභාවාය තථා තථා සො තස්සා සික්ඛාය අඛණ්ඩකාරී හොති අච්ඡිද්දකාරී අසබලකාරී අකම්මාසකාරී, සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු.

‘‘පුන චපරං, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ආදිබ්රහ්මචරියිකා සික්ඛා පඤ්ඤත්තා සබ්බසො සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය. යථා යථා, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ආදිබ්රහ්මචරියිකා සික්ඛා පඤ්ඤත්තා සබ්බසො සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය තථා තථා සො තස්සා සික්ඛාය අඛණ්ඩකාරී හොති අච්ඡිද්දකාරී අසබලකාරී අකම්මාසකාරී, සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, සික්ඛානිසංසං හොති.

‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, පඤ්ඤුත්තරං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ධම්මා දෙසිතා සබ්බසො සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය. යථා යථා, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ධම්මා දෙසිතා සබ්බසො සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය තථා තථාස්ස තෙ ධම්මා පඤ්ඤාය සමවෙක්ඛිතා හොන්ති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්ඤුත්තරං හොති.

‘‘කථඤ්ච , භික්ඛවෙ, විමුත්තිසාරං හොති? ඉධ, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ධම්මා දෙසිතා සබ්බසො සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය. යථා යථා, භික්ඛවෙ, මයා සාවකානං ධම්මා දෙසිතා සබ්බසො සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය තථා තථාස්ස තෙ ධම්මා විමුත්තියා ඵුසිතා හොන්ති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, විමුත්තිසාරං හොති.

‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, සතාධිපතෙය්යං හොති? ‘ඉති අපරිපූරං වා ආභිසමාචාරිකං සික්ඛං පරිපූරෙස්සාමි, පරිපූරං වා ආභිසමාචාරිකං සික්ඛං තත්ථ තත්ථ පඤ්ඤාය අනුග්ගහෙස්සාමී’ති – අජ්ඣත්තංයෙව සති සූපට්ඨිතා හොති. ‘ඉති අපරිපූරං වා ආදිබ්රහ්මචරියිකං සික්ඛං පරිපූරෙස්සාමි, පරිපූරං වා ආදිබ්රහ්මචරියිකං සික්ඛං තත්ථ තත්ථ පඤ්ඤාය අනුග්ගහෙස්සාමී’ති – අජ්ඣත්තංයෙව සති සූපට්ඨිතා හොති. ‘ඉති අසමවෙක්ඛිතං වා ධම්මං පඤ්ඤාය සමවෙක්ඛිස්සාමි, සමවෙක්ඛිතං වා ධම්මං තත්ථ තත්ථ පඤ්ඤාය අනුග්ගහෙස්සාමී’ති – අජ්ඣත්තංයෙව සති සූපට්ඨිතා හොති. ‘ඉති අඵුසිතං වා ධම්මං විමුත්තියා ඵුසිස්සාමි, ඵුසිතං වා ධම්මං තත්ථ තත්ථ පඤ්ඤාය අනුග්ගහෙස්සාමී’ති – අජ්ඣත්තංයෙව සති සූපට්ඨිතා හොති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, සතාධිපතෙය්යං හොති. ‘සික්ඛානිසංසමිදං, භික්ඛවෙ, බ්රහ්මචරියං වුස්සති පඤ්ඤුත්තරං විමුත්තිසාරං සතාධිපතෙය්ය’න්ති, ඉති යං තං වුත්තං ඉදමෙතං පටිච්ච වුත්ත’’න්ති. තතියං.

4. සෙය්යාසුත්තං

246. ‘‘චතස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, සෙය්යා. කතමා චතස්සො? පෙතසෙය්යා, කාමභොගිසෙය්යා , සීහසෙය්යා, තථාගතසෙය්යා. කතමා ච, භික්ඛවෙ, පෙතසෙය්යා? යෙභුය්යෙන, භික්ඛවෙ, පෙතා උත්තානා සෙන්ති; අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පෙතසෙය්යා.

‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, කාමභොගිසෙය්යා? යෙභුය්යෙන, භික්ඛවෙ, කාමභොගී වාමෙන පස්සෙන සෙන්ති; අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, කාමභොගිසෙය්යා.

‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, සීහසෙය්යා? සීහො , භික්ඛවෙ, මිගරාජා දක්ඛිණෙන පස්සෙන සෙය්යං කප්පෙති, පාදෙ පාදං අච්චාධාය, අන්තරසත්ථිම්හි නඞ්ගුට්ඨං අනුපක්ඛිපිත්වා. සො පටිබුජ්ඣිත්වා පුරිමං කායං අබ්භුන්නාමෙත්වා පච්ඡිමං කායං අනුවිලොකෙති. සචෙ, භික්ඛවෙ, සීහො මිගරාජා කිඤ්චි පස්සති කායස්ස වික්ඛිත්තං වා විසටං වා, තෙන, භික්ඛවෙ, සීහො මිගරාජා අනත්තමනො හොති. සචෙ පන, භික්ඛවෙ, සීහො මිගරාජා න කිඤ්චි පස්සති කායස්ස වික්ඛිත්තං වා විසටං වා, තෙන , භික්ඛවෙ, සීහො මිගරාජා අත්තමනො හොති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, සීහසෙය්යා.

‘‘කතමා ච, භික්ඛවෙ, තථාගතසෙය්යා? ඉධ, භික්ඛවෙ, තථාගතො විවිච්චෙව කාමෙහි…පෙ… චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, තථාගතසෙය්යා. ඉමා ඛො, භික්ඛවෙ, චතස්සො සෙය්යා’’ති. චතුත්ථං.

5. ථූපාරහසුත්තං

247. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, ථූපාරහා. කතමෙ චත්තාරො? තථාගතො අරහං සම්මාසම්බුද්ධො ථූපාරහො, පච්චෙකබුද්ධො ථූපාරහො, තථාගතසාවකො ථූපාරහො, රාජා චක්කවත්තී ථූපාරහො – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ථූපාරහා’’ති. පඤ්චමං.

6. පඤ්ඤාවුද්ධිසුත්තං

248. ‘‘චත්තාරොමෙ , භික්ඛවෙ, ධම්මා පඤ්ඤාවුද්ධියා සංවත්තන්ති. කතමෙ චත්තාරො? සප්පුරිසසංසෙවො, සද්ධම්මසවනං, යොනිසොමනසිකාරො, ධම්මානුධම්මප්පටිපත්ති – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ධම්මා පඤ්ඤාවුද්ධියා සංවත්තන්තී’’ති. ඡට්ඨං.

7. බහුකාරසුත්තං

249. ‘‘චත්තාරොමෙ , භික්ඛවෙ, ධම්මා මනුස්සභූතස්ස බහුකාරා හොන්ති. කතමෙ චත්තාරො? සප්පුරිසසංසෙවො, සද්ධම්මසවනං, යොනිසොමනසිකාරො, ධම්මානුධම්මප්පටිපත්ති – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො ධම්මා මනුස්සභූතස්ස බහුකාරා හොන්තී’’ති. සත්තමං.

8. පඨමවොහාරසුත්තං

250. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, අනරියවොහාරා. කතමෙ චත්තාරො? අදිට්ඨෙ දිට්ඨවාදිතා, අසුතෙ සුතවාදිතා, අමුතෙ මුතවාදිතා, අවිඤ්ඤාතෙ විඤ්ඤාතවාදිතා – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො අනරියවොහාරා’’ති. අට්ඨමං.

9. දුතියවොහාරසුත්තං

251. ‘‘චත්තාරොමෙ , භික්ඛවෙ, අරියවොහාරා. කතමෙ චත්තාරො? අදිට්ඨෙ අදිට්ඨවාදිතා, අසුතෙ අසුතවාදිතා, අමුතෙ අමුතවාදිතා, අවිඤ්ඤාතෙ අවිඤ්ඤාතවාදිතා – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො අරියවොහාරා’’ති. නවමං.

10. තතියවොහාරසුත්තං

252. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, අනරියවොහාරා. කතමෙ චත්තාරො? දිට්ඨෙ අදිට්ඨවාදිතා, සුතෙ අසුතවාදිතා, මුතෙ අමුතවාදිතා, විඤ්ඤාතෙ අවිඤ්ඤාතවාදිතා – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො අනරියවොහාරා’’ති. දසමං.

11. චතුත්ථවොහාරසුත්තං

253. ‘‘චත්තාරොමෙ, භික්ඛවෙ, අරියවොහාරා. කතමෙ චත්තාරො? දිට්ඨෙ දිට්ඨවාදිතා, සුතෙ සුතවාදිතා, මුතෙ මුතවාදිතා, විඤ්ඤාතෙ විඤ්ඤාතවාදිතා – ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, චත්තාරො අරියවොහාරා’’ති. එකාදසමං.

ආපත්තිභයවග්ගො පඤ්චමො.

තස්සුද්දානං –

භෙදආපත්ති සික්ඛා ච, සෙය්යා ථූපාරහෙන ච;

පඤ්ඤාවුද්ධි බහුකාරා, වොහාරා චතුරො ඨිතාති.

පඤ්චමපණ්ණාසකං සමත්තං.