📜

(6) 1. පුඤ්ඤාභිසන්දවග්ගො

1. පඨමපුඤ්ඤාභිසන්දසුත්තවණ්ණනා

51. දුතියස්ස පඨමෙ පුඤ්ඤාභිසන්දාති වා පුඤ්ඤනදියො. අවිච්ඡෙදෙන නිච්චං පවත්තියමානානි හි පුඤ්ඤානි අභිසන්දනට්ඨෙන ‘‘පුඤ්ඤාභිසන්දා’’ති වුත්තා. අපරිමිතන්ති ආළ්හකගණනාය අපරිමිතං, යොජනවසෙන පනස්ස පරිමාණං අත්ථි. තථා හි හෙට්ඨා මහාපථවියා උපරි ආකාසෙන පරතො චක්කවාළපබ්බතෙන මජ්ඣෙ තත්ථ තත්ථ ඨිතෙහි දීපපබ්බතපරියන්තෙහි පරිච්ඡින්නත්තා යොජනතො සක්කා පමාණං කාතුං. භෙරවාරම්මණෙහීති සවිඤ්ඤාණකාවිඤ්ඤාණකෙහි භෙරවාරම්මණෙහි. තථා හි තං මහාසරීරමච්ඡකුම්භීලයක්ඛරක්ඛසමහානාගදානවාදීනං සවිඤ්ඤාණකානං වළවාමුඛපාතාලාදීනං අවිඤ්ඤාණකානඤ්ච භෙරවාරම්මණානං වසෙන ‘‘බහුභෙරව’’න්ති වුච්චති. සෙසමෙත්ථ උත්තානමෙව.

පඨමපුඤ්ඤාභිසන්දසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

2. දුතියපුඤ්ඤාභිසන්දසුත්තවණ්ණනා

52. දුතියෙ සොතාපන්නස්ස සද්ධා අධිප්පෙතාති සොතාපන්නස්ස මග්ගෙනාගතා සද්ධා අධිප්පෙතා.

දුතියපුඤ්ඤාභිසන්දසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

3-4. පඨමසංවාසසුත්තාදිවණ්ණනා

53-54. තතියෙ යථාකම්මං තා තා ගතියො අරන්ති උපගච්ඡන්තීති අරියා, සත්තා. ඉමෙ පන කුච්ඡිතා අරියාති කදරියා. ථද්ධමච්ඡරිනො, ථද්ධෙන මච්ඡරෙන සමන්නාගතාති අත්ථො. ථද්ධමච්ඡරියසදිසඤ්හි කුච්ඡිතං සබ්බදා නිහීනං නත්ථි සබ්බගුණානං ආදිභූතස්ස භොගසම්පත්තිආදිසබ්බසම්පත්තීනං මූලභූතස්ස දානස්ස නිසෙධනතො. තෙනාහ ‘‘කදරියාති ථද්ධමච්ඡරිනො’’ති. එකච්චො හි අත්තනො වසනට්ඨානෙ භික්ඛූ හත්ථං පසාරෙත්වාපි න වන්දති. අඤ්ඤත්ථ ගතො විහාරං පවිසිත්වා සක්කච්චං වන්දිත්වා මධුරප්පටිසන්ථාරං කරොති ‘‘කිං, භන්තෙ, අම්හාකං වසනට්ඨානං නාගච්ඡථ, සම්පන්නො පදෙසො, පටිබලාහං අය්යානං යාගුභත්තාදීහි උපට්ඨානං කාතු’’න්ති. භික්ඛු ‘‘සද්ධො අයං උපාසකො’’ති යාගුභත්තාදීහි සඞ්ගණ්හාති.

අථෙකො ථෙරො තස්ස ගාමං ගන්ත්වා පිණ්ඩාය චරති. සො තං දිස්වා අඤ්ඤෙන වා ගච්ඡති, ඝරං වා පවිසති. සචෙපි සම්මුඛීභාවං ආගච්ඡති, හත්ථෙන වන්දිත්වා ‘‘අය්යස්ස භික්ඛං දෙථ, අහං එකෙන කම්මෙන ගච්ඡාමී’’ති පක්කමති. ථෙරො සකලගාමං චරිත්වා තුච්ඡපත්තොව නික්ඛමති. ඉදං තාව මුදුමච්ඡරියං නාම. යෙන අදායකොපි දායකො විය පඤ්ඤායති. ඉධ පන ථද්ධමච්ඡරියං අධිප්පෙතං. යෙන සමන්නාගතො භික්ඛූසු පිණ්ඩාය පවිට්ඨෙසු ‘‘ථෙරා ඨිතා’’ති වුත්තෙ ‘‘කිං මය්හං පාදා රුජ්ජන්තී’’තිආදීනි වත්වා සිලාථම්භො විය ඛාණුකො විය ච ථද්ධො හුත්වා තිට්ඨති, සාමීචිම්පි න කරොති, කුතො දානං. අයමිධ අධිප්පෙතො. තෙන වුත්තං ‘‘ථද්ධමච්ඡරිනොති ථද්ධෙන මච්ඡරෙන සමන්නාගතාති අත්ථො’’ති. මච්ඡරං මච්ඡෙරං මච්ඡරියන්ති අත්ථතො එකං.

පරිභාසකාති භික්ඛූ ඝරද්වාරෙ ඨිතෙ දිස්වා ‘‘කිං තුම්හෙ කසිත්වා ආගතා වපිත්වා ලායිත්වා, මයං අත්තනොපි න ලභාම, කුතො තුම්හාකං, සීඝං නික්ඛමථා’’තිආදීහි සන්තජ්ජකා. යාචකානං වචනස්ස අත්ථං ජානන්තීති එත්ථ කිඤ්චාපි භික්ඛූ ඝරද්වාරෙ ඨිතා තුණ්හී හොන්ති, අත්ථතො පන ‘‘භික්ඛං දෙථා’’ති වදන්ති නාම අරියාය යාචනාය. වුත්තඤ්හෙතං ‘‘උද්දිස්ස අරියා තිට්ඨන්ති, එසා අරියාන යාචනා’’ති (මි. ප. 4.5.9). තත්ර යෙ ‘‘මයං පචාම, ඉමෙ න පචන්ති, පචමානෙ පත්වා අලභන්තා කුහිං ලභිස්සතී’’ති දෙය්යධම්මං සංවිභජන්ති, තෙ වදඤ්ඤූ යාචකානං වචනස්ස අත්ථං ජානන්ති නාම ඤත්වා කත්තබ්බකරණතො. චතුත්ථං උත්තානමෙව.

පඨමසංවාසසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

5-6. සමජීවීසුත්තාදිවණ්ණනා

55-56. පඤ්චමෙ අනුග්ගණ්හනත්ථන්ති නකුලමාතා නකුලපිතාති ඉමෙසං ද්වින්නං සඞ්ගහත්ථාය. නකුලස්ස දාරකස්ස පිතා නකුලපිතා. නකුලමාතාති එත්ථාපි එසෙව නයො. සෙසමෙත්ථ උත්තානමෙව. ඡට්ඨෙ නත්ථි වත්තබ්බං.

සමජීවීසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

7-10. සුප්පවාසාසුත්තාදිවණ්ණනා

57-60. සත්තමෙ ආයුභාගපටිලාභිනී හොතීති ආයුකොට්ඨාසස්ස පටිලාභිනී හොති. තිවිධලොකන්ති සත්තසඞ්ඛාරභාජනසඞ්ඛාතං තිවිධං ලොකං. විදිතං කත්වාති විභූතං කත්වා. ලොකවිදූනන්ති කරණත්ථෙ සාමිවචනන්ති ආහ ‘‘බුද්ධෙහි පසත්ථා’’ති. අට්ඨමනවමදසමානි උත්තානත්ථානෙව.

සුප්පවාසාසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

පුඤ්ඤාභිසන්දවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.