📜

(16) 1. සද්ධම්මවග්ගො

1. පඨමසම්මත්තනියාමසුත්තවණ්ණනා

151. චතුත්ථස්ස පඨමෙ අභබ්බො නියාමං ඔක්කමිතුං කුසලෙසු ධම්මෙසු සම්මත්තන්ති කුසලෙසු ධම්මෙසු සම්මත්තභූතං මග්ගනියාමං ඔක්කමිතුං අභබ්බො අභාජනං. කථං පරිභොතීතිආදීසු ‘‘කිං කථා නාම එසා’’ති වදන්තො කථං පරිභොති නාම. ‘‘කිං නාමෙස කථෙති, කිං අයං ජානාතී’’ති වදන්තො කථිකං පරිභොති නාම. ‘‘මයං කිං ජානාම, කුතො අම්හාකං එතං සොතුං බල’’න්ති වදන්තො අත්තානං පරිභොති නාම. විපරියායෙන සුක්කපක්ඛො වෙදිතබ්බො.

2. දුතියසම්මත්තනියාමසුත්තවණ්ණනා

152. දුතියෙ අනඤ්ඤාතෙ අඤ්ඤාතමානීති අවිඤ්ඤාතස්මිංයෙව ‘‘විඤ්ඤාතමිදං මයා’’ති එවංමානී.

3. තතියසම්මත්තනියාමසුත්තවණ්ණනා

153. තතියෙ මක්ඛී ධම්මං සුණාතීති මක්ඛී හුත්වා ගුණමක්ඛනචිත්තෙන ධම්මං සුණාති. උපාරම්භචිත්තොති නිග්ගහාරොපනචිත්තො. රන්ධගවෙසීති ගුණරන්ධං ගුණච්ඡිද්දං ගවෙසන්තො.

4. පඨමසද්ධම්මසම්මොසසුත්තවණ්ණනා

154. චතුත්ථෙ න සක්කච්චං ධම්මං සුණන්තීති ඔහිතසොතා සුකතකාරිනො හුත්වා න සුණන්ති . න පරියාපුණන්තීති යථාසුතං ධම්මං වළඤ්ජන්තාපි සක්කච්චං න වළඤ්ජෙන්ති. පඤ්චමං උත්තානමෙව.

6. තතියසද්ධම්මසම්මොසසුත්තවණ්ණනා

156. ඡට්ඨෙ අප්පටිසරණොති අප්පතිට්ඨො. ආචරියා හි සුත්තන්තස්ස පටිසරණං නාම, තෙසං අභාවා අප්පටිසරණො හොති. සෙසමෙත්ථ හෙට්ඨා වුත්තනයමෙව.

7. දුක්කථාසුත්තවණ්ණනා

157. සත්තමෙ පුග්ගලං උපනිධායාති තං තං පුග්ගලං උපනික්ඛිපිත්වා, සක්ඛිං කත්වාති අත්ථො. කච්ඡමානායාති කථියමානාය. සෙසමෙත්ථ අට්ඨමඤ්ච උත්තානත්ථමෙවාති.

9. උදායීසුත්තවණ්ණනා

159. නවමෙ අනුපුබ්බිං කථං කථෙස්සාමීති දානානන්තරං සීලං, සීලානන්තරං සග්ගන්ති එවං දෙසනානුපුබ්බිං කථං වා, යං යං සුත්තපදං වා ගාථාපදං වා නික්ඛිත්තං හොති, තස්ස තස්ස අනුරූපකථං කථෙස්සාමීති චිත්තං උපට්ඨපෙත්වා පරෙසං ධම්මො දෙසෙතබ්බො. පරියායදස්සාවීති තස්ස තස්ස අත්ථස්ස තං තං කාරණං දස්සෙන්තො. කාරණඤ්හි ඉධ පරියායොති වුත්තං. අනුද්දයතං පටිච්චාති ‘‘මහාසම්බාධප්පත්තෙ සත්තෙ සම්බාධතො මොචෙස්සාමී’’ති අනුකම්පං ආගම්ම. න ආමිසන්තරොති න ආමිසහෙතුකො, අත්තනො චතුපච්චයලාභං අනාසීසන්තොති අත්ථො. අත්තානඤ්ච පරඤ්ච අනුපහච්චාති අත්තුක්කංසනපරවම්භනාදිවසෙන අත්තානඤ්ච පරඤ්ච ගුණුපඝාතෙන අනුපහන්ත්වා.

10. දුප්පටිවිනොදයසුත්තවණ්ණනා

160. දසමෙ දුප්පටිවිනොදයාති යානි හස්සාදීනි කිච්චානි නිප්ඵාදෙතුං ඨානානි උප්පන්නානි හොන්ති, තෙසු මත්ථකං අසම්පත්තෙසු අන්තරායෙව දුන්නීහාරා දුවික්ඛම්භයා හොන්ති. පටිභානන්ති කථෙතුකාමතා වුච්චති. ඉමානි පඤ්ච දුප්පටිවිනොදයානි, න සුප්පටිවිනොදයානි. උපායෙන පන කාරණෙන අනුරූපාහි පච්චවෙක්ඛණඅනුසාසනාදීහි සක්කා පටිවිනොදෙතුන්ති.

සද්ධම්මවග්ගො පඨමො.