📜
(24) 4. ආවාසිකවග්ගො
1. ආවාසිකසුත්තං
231. ‘‘පඤ්චහි ¶ ¶ , භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු අභාවනීයො හොති. කතමෙහි පඤ්චහි? න ආකප්පසම්පන්නො හොති න වත්තසම්පන්නො; න බහුස්සුතො හොති න සුතධරො; න පටිසල්ලෙඛිතා [සල්ලෙඛිතා (ක. සී.)] හොති න පටිසල්ලානාරාමො; න කල්යාණවාචො හොති න කල්යාණවාක්කරණො; දුප්පඤ්ඤො හොති ජළො එළමූගො. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු අභාවනීයො හොති.
‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු භාවනීයො හොති. කතමෙහි පඤ්චහි? ආකප්පසම්පන්නො ¶ හොති වත්තසම්පන්නො; බහුස්සුතො හොති සුතධරො; පටිසල්ලෙඛිතා හොති පටිසල්ලානාරාමො; කල්යාණවාචො හොති කල්යාණවාක්කරණො; පඤ්ඤවා හොති අජළො ¶ අනෙළමූගො. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු භාවනීයො හොතී’’ති. පඨමං.
2. පියසුත්තං
232. ‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු සබ්රහ්මචාරීනං පියො ච හොති මනාපො ච ගරු ච භාවනීයො ච.
‘‘කතමෙහි පඤ්චහි? සීලවා හොති, පාතිමොක්ඛසංවරසංවුතො විහරති ආචාරගොචරසම්පන්නො අණුමත්තෙසු වජ්ජෙසු භයදස්සාවී, සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු; බහුස්සුතො හොති සුතධරො සුතසන්නිචයො, යෙ තෙ ධම්මා ආදිකල්යාණා මජ්ඣෙකල්යාණා පරියොසානකල්යාණා සාත්ථං සබ්යඤ්ජනං කෙවලපරිපුණ්ණං ¶ පරිසුද්ධං බ්රහ්මචරියං අභිවදන්ති, තථාරූපාස්ස ධම්මා බහුස්සුතා හොන්ති ධාතා වචසා පරිචිතා මනසානුපෙක්ඛිතා දිට්ඨියා සුප්පටිවිද්ධා ¶ ; කල්යාණවාචො හොති කල්යාණවාක්කරණො පොරියා වාචාය සමන්නාගතො විස්සට්ඨාය අනෙලගලාය අත්ථස්ස විඤ්ඤාපනියා; චතුන්නං ඣානානං ආභිචෙතසිකානං දිට්ඨධම්මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී හොති අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී; ආසවානං ඛයා අනාසවං චෙතොවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨෙව ධම්මෙ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු සබ්රහ්මචාරීනං පියො ච හොති මනාපො ච ගරු ච භාවනීයො චා’’ති. දුතියං.
3. සොභනසුත්තං
233. ‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු ආවාසං සොභෙති. කතමෙහි පඤ්චහි? සීලවා ¶ හොති…පෙ… සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු; බහුස්සුතො හොති…පෙ… දිට්ඨියා සුප්පටිවිද්ධා; කල්යාණවාචො හොති කල්යාණවාක්කරණො පොරියා වාචාය සමන්නාගතො විස්සට්ඨාය අනෙලගලාය අත්ථස්ස විඤ්ඤාපනියා; පටිබලො හොති උපසඞ්කමන්තෙ ධම්මියා කථාය සන්දස්සෙතුං සමාදපෙතුං සමුත්තෙජෙතුං සම්පහංසෙතුං; චතුන්නං ඣානානං ආභිචෙතසිකානං දිට්ඨධම්මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී හොති අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු ආවාසං සොභෙතී’’ති. තතියං.
4. බහූපකාරසුත්තං
234. ‘‘පඤ්චහි ¶ , භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු ආවාසස්ස ¶ බහූපකාරො හොති. කතමෙහි පඤ්චහි? සීලවා හොති…පෙ… සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු; බහුස්සුතො හොති…පෙ… දිට්ඨියා සුප්පටිවිද්ධා; ඛණ්ඩඵුල්ලං පටිසඞ්ඛරොති; මහා ඛො පන භික්ඛුසඞ්ඝො අභික්කන්තො නානාවෙරජ්ජකා භික්ඛූ ගිහීනං උපසඞ්කමිත්වා ආරොචෙති – ‘මහා ඛො, ආවුසො, භික්ඛුසඞ්ඝො අභික්කන්තො නානාවෙරජ්ජකා භික්ඛූ, කරොථ පුඤ්ඤානි, සමයො පුඤ්ඤානි කාතු’න්ති; චතුන්නං ඣානානං ආභිචෙතසිකානං දිට්ඨධම්මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී හොති අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු ආවාසස්ස බහූපකාරො හොතී’’ති. චතුත්ථං.
5. අනුකම්පසුත්තං
235. ‘‘පඤ්චහි ¶ , භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු ගිහීනං [ගිහිං (ස්යා.), ගිහී (කත්ථචි)] අනුකම්පති. කතමෙහි පඤ්චහි? අධිසීලෙ [අධිසීලෙසු (ස්යා.)] සමාදපෙති; ධම්මදස්සනෙ නිවෙසෙති; ගිලානකෙ උපසඞ්කමිත්වා සතිං උප්පාදෙති – ‘අරහග්ගතං ආයස්මන්තො ¶ සතිං උපට්ඨාපෙථා’ති; මහා ඛො පන භික්ඛුසඞ්ඝො අභික්කන්තො නානාවෙරජ්ජකා භික්ඛූ ගිහීනං උපසඞ්කමිත්වා ආරොචෙති – ‘මහා ඛො, ආවුසො, භික්ඛුසඞ්ඝො අභික්කන්තො නානාවෙරජ්ජකා භික්ඛූ, කරොථ පුඤ්ඤානි, සමයො පුඤ්ඤානි කාතු’න්ති; යං ඛො පනස්ස භොජනං දෙන්ති ලූඛං වා පණීතං වා තං අත්තනා පරිභුඤ්ජති, සද්ධාදෙය්යං න විනිපාතෙති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු ගිහීනං අනුකම්පතී’’ති. පඤ්චමං.
6. පඨමඅවණ්ණාරහසුත්තං
236. ‘‘පඤ්චහි ¶ , භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා අවණ්ණාරහස්ස වණ්ණං භාසති; අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා වණ්ණාරහස්ස අවණ්ණං භාසති; අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා අප්පසාදනීයෙ ඨානෙ පසාදං උපදංසෙති; අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා ¶ පසාදනීයෙ ඨානෙ අප්පසාදං උපදංසෙති; සද්ධාදෙය්යං විනිපාතෙති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ.
‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා අවණ්ණාරහස්ස අවණ්ණං භාසති; අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා වණ්ණාරහස්ස වණ්ණං භාසති; අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා අප්පසාදනීයෙ ඨානෙ අප්පසාදං උපදංසෙති; අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා පසාදනීයෙ ඨානෙ පසාදං උපදංසෙති; සද්ධාදෙය්යං න විනිපාතෙති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ’’ති. ඡට්ඨං.
7. දුතියඅවණ්ණාරහසුත්තං
237. ‘‘පඤ්චහි ¶ ¶ , භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා අවණ්ණාරහස්ස වණ්ණං භාසති; අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා වණ්ණාරහස්ස අවණ්ණං භාසති; ආවාසමච්ඡරී හොති ආවාසපලිගෙධී; කුලමච්ඡරී හොති කුලපලිගෙධී; සද්ධාදෙය්යං විනිපාතෙති. ඉමෙහි ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ.
‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා අවණ්ණාරහස්ස අවණ්ණං භාසති; අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා වණ්ණාරහස්ස වණ්ණං භාසති; න ආවාසමච්ඡරී හොති න ආවාසපලිගෙධී; න කුලමච්ඡරී හොති න කුලපලිගෙධී; සද්ධාදෙය්යං න විනිපාතෙති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ’’ති. සත්තමං.
8. තතියඅවණ්ණාරහසුත්තං
238. ‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා ¶ අවණ්ණාරහස්ස වණ්ණං භාසති; අනනුවිච්ච අපරියොගාහෙත්වා වණ්ණාරහස්ස අවණ්ණං භාසති; ආවාසමච්ඡරී හොති; කුලමච්ඡරී හොති; ලාභමච්ඡරී හොති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ.
‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා අවණ්ණාරහස්ස අවණ්ණං භාසති; අනුවිච්ච පරියොගාහෙත්වා වණ්ණාරහස්ස වණ්ණං භාසති ¶ ; න ආවාසමච්ඡරී හොති; න කුලමච්ඡරී හොති ¶ ; න ලාභමච්ඡරී හොති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ’’ති. අට්ඨමං.
9. පඨමමච්ඡරියසුත්තං
239. ‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි ¶ සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? ආවාසමච්ඡරී හොති; කුලමච්ඡරී හොති; ලාභමච්ඡරී හොති; වණ්ණමච්ඡරී [ධම්මමච්ඡරී (ක.)] හොති; සද්ධාදෙය්යං විනිපාතෙති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ.
‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? න ආවාසමච්ඡරී හොති; න කුලමච්ඡරී හොති; න ලාභමච්ඡරී හොති; න වණ්ණමච්ඡරී හොති; සද්ධාදෙය්යං න විනිපාතෙති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ’’ති. නවමං.
10. දුතියමච්ඡරියසුත්තං
240. ‘‘පඤ්චහි, භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? ආවාසමච්ඡරී හොති; කුලමච්ඡරී හොති; ලාභමච්ඡරී හොති; වණ්ණමච්ඡරී හොති; ධම්මමච්ඡරී හොති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං නිරයෙ.
‘‘පඤ්චහි ¶ , භික්ඛවෙ, ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ. කතමෙහි පඤ්චහි? න ආවාසමච්ඡරී හොති; න කුලමච්ඡරී හොති; න ලාභමච්ඡරී ¶ හොති; න වණ්ණමච්ඡරී හොති; න ධම්මමච්ඡරී හොති. ඉමෙහි ඛො, භික්ඛවෙ, පඤ්චහි ධම්මෙහි සමන්නාගතො ආවාසිකො භික්ඛු යථාභතං නික්ඛිත්තො එවං සග්ගෙ’’ති. දසමං.
ආවාසිකවග්ගො චතුත්ථො.
තස්සුද්දානං –
ආවාසිකො ¶ පියො ච සොභනො,
බහූපකාරො අනුකම්පකො ච;
තයො අවණ්ණාරහා චෙව,
මච්ඡරියා දුවෙපි චාති [යථාභතං චාපි අවණ්ණගෙධා, චතුක්කමච්ඡෙර පඤ්චමෙන චාති (සී. ස්යා.) යථාභතං අවණ්ණඤ්ච, චතුකො මච්ඡරියෙන චාති (ක.)].