📜

10. ආනිසංසවග්ගො

1. පාතුභාවසුත්තං

96. ‘‘ඡන්නං , භික්ඛවෙ, පාතුභාවො දුල්ලභො ලොකස්මිං. කතමෙසං ඡන්නං? තථාගතස්ස අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස පාතුභාවො දුල්ලභො ලොකස්මිං, තථාගතප්පවෙදිතස්ස ධම්මවිනයස්ස දෙසෙතා පුග්ගලො දුල්ලභො ලොකස්මිං, අරියායතනෙ පච්චාජාති දුල්ලභා [පච්චාජාතො දුල්ලභො (ස්යා.)] ලොකස්මිං, ඉන්ද්රියානං අවෙකල්ලතා දුල්ලභා ලොකස්මිං, අජළතා අනෙළමූගතා දුල්ලභා ලොකස්මිං, කුසලෙ ධම්මෙ ඡන්දො [කුසලධම්මච්ඡන්දො (සී. ස්යා. පී.)] දුල්ලභො ලොකස්මිං. ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, ඡන්නං පාතුභාවො දුල්ලභො ලොකස්මි’’න්ති. පඨමං.

2. ආනිසංසසුත්තං

97. ‘‘ඡයිමෙ, භික්ඛවෙ, ආනිසංසා සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියාය. කතමෙ ඡ? සද්ධම්මනියතො හොති, අපරිහානධම්මො හොති, පරියන්තකතස්ස දුක්ඛං හොති [දුක්ඛං න හොති (ස්යා. පී. ක.)], අසාධාරණෙන ඤාණෙන සමන්නාගතො හොති, හෙතු චස්ස සුදිට්ඨො, හෙතුසමුප්පන්නා ච ධම්මා. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ඡ ආනිසංසා සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියායා’’ති. දුතියං.

3. අනිච්චසුත්තං

98. ‘‘‘සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කඤ්චි සඞ්ඛාරං නිච්චතො සමනුපස්සන්තො අනුලොමිකාය ඛන්තියා සමන්නාගතො භවිස්සතී’ති නෙතං ඨානං විජ්ජති. ‘අනුලොමිකාය ඛන්තියා අසමන්නාගතො සම්මත්තනියාමං ඔක්කමිස්සතී’ති නෙතං ඨානං විජ්ජති. ‘සම්මත්තනියාමං අනොක්කමමානො සොතාපත්තිඵලං වා සකදාගාමිඵලං වා අනාගාමිඵලං වා අරහත්තං [අරහත්තඵලං (ක.) පටි. ම. 3.36] වා සච්ඡිකරිස්සතී’ති නෙතං ඨානං විජ්ජති.

‘‘‘සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සබ්බසඞ්ඛාරෙ [සබ්බසඞ්ඛාරං (සී. පී.)] අනිච්චතො සමනුපස්සන්තො අනුලොමිකාය ඛන්තියා සමන්නාගතො භවිස්සතී’ති ඨානමෙතං විජ්ජති. ‘අනුලොමිකාය ඛන්තියා සමන්නාගතො සම්මත්තනියාමං ඔක්කමිස්සතී’ති ඨානමෙතං විජ්ජති. ‘සම්මත්තනියාමං ඔක්කමමානො සොතාපත්තිඵලං වා සකදාගාමිඵලං වා අනාගාමිඵලං වා අරහත්තං වා සච්ඡිකරිස්සතී’ති ඨානමෙතං විජ්ජතී’’ති. තතියං.

4. දුක්ඛසුත්තං

99. ‘‘සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කඤ්චි සඞ්ඛාරං සුඛතො සමනුපස්සන්තො…පෙ… සබ්බසඞ්ඛාරෙ දුක්ඛතො සමනුපස්සන්තො…පෙ… ඨානමෙතං විජ්ජති’’. චතුත්ථං.

5. අනත්තසුත්තං

100. ‘‘සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කඤ්චි ධම්මං අත්තතො සමනුපස්සන්තො…පෙ… සබ්බධම්මෙ [සබ්බධම්මං (සී. පී.), කිඤ්චිධම්මං (ක.) පටි. ම. 3.36] අනත්තතො සමනුපස්සන්තො…පෙ… ඨානමෙතං විජ්ජති’’. පඤ්චමං.

6. නිබ්බානසුත්තං

101. ‘‘‘සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු නිබ්බානං දුක්ඛතො සමනුපස්සන්තො අනුලොමිකාය ඛන්තියා සමන්නාගතො භවිස්සතී’ති නෙතං ඨානං විජ්ජති. ‘අනුලොමිකාය ඛන්තියා අසමන්නාගතො සම්මත්තනියාමං ඔක්කමිස්සතී’ති නෙතං ඨානං විජ්ජති. ‘සම්මත්තනියාමං අනොක්කමමානො සොතාපත්තිඵලං වා සකදාගාමිඵලං වා අනාගාමිඵලං වා අරහත්තං වා සච්ඡිකරිස්සතී’ති නෙතං ඨානං විජ්ජති.

‘‘‘සො වත, භික්ඛවෙ, භික්ඛු නිබ්බානං සුඛතො සමනුපස්සන්තො අනුලොමිකාය ඛන්තියා සමන්නාගතො භවිස්සතී’ති ඨානමෙතං විජ්ජති. ‘අනුලොමිකාය ඛන්තියා සමන්නාගතො සම්මත්තනියාමං ඔක්කමිස්සතී’ති ඨානමෙතං විජ්ජති. ‘සම්මත්තනියාමං ඔක්කමමානො සොතාපත්තිඵලං වා සකදාගාමිඵලං වා අනාගාමිඵලං වා අරහත්තං වා සච්ඡිකරිස්සතී’ති ඨානමෙතං විජ්ජතී’’ති. ඡට්ඨං.

7. අනවත්ථිතසුත්තං

102. ‘‘ඡ , භික්ඛවෙ, ආනිසංසෙ සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනොධිං කරිත්වා අනිච්චසඤ්ඤං උපට්ඨාපෙතුං. කතමෙ ඡ? ‘සබ්බසඞ්ඛාරා ච මෙ අනවත්ථිතා [අනවට්ඨිතතො (සී. ස්යා. පී.)] ඛායිස්සන්ති, සබ්බලොකෙ ච මෙ මනො නාභිරමිස්සති [න රමිස්සති (ක.)], සබ්බලොකා ච මෙ මනො වුට්ඨහිස්සති, නිබ්බානපොණඤ්ච මෙ මානසං භවිස්සති, සංයොජනා ච මෙ පහානං ගච්ඡිස්සන්ති [ගච්ඡන්ති (ස්යා. පී. ක.)], පරමෙන ච සාමඤ්ඤෙන සමන්නාගතො භවිස්සාමී’ති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ඡ ආනිසංසෙ සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනොධිං කරිත්වා අනිච්චසඤ්ඤං උපට්ඨාපෙතු’’න්ති. සත්තමං.

8. උක්ඛිත්තාසිකසුත්තං

103. ‘‘ඡ, භික්ඛවෙ, ආනිසංසෙ සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනොධිං කරිත්වා දුක්ඛසඤ්ඤං උපට්ඨාපෙතුං. කතමෙ ඡ? ‘සබ්බසඞ්ඛාරෙසු ච මෙ නිබ්බිදසඤ්ඤා පච්චුපට්ඨිතා භවිස්සති, සෙය්යථාපි උක්ඛිත්තාසිකෙ වධකෙ. සබ්බලොකා ච මෙ මනො වුට්ඨහිස්සති, නිබ්බානෙ ච සන්තදස්සාවී භවිස්සාමි, අනුසයා ච මෙ සමුග්ඝාතං ගච්ඡිස්සන්ති [ගච්ඡන්ති (පී. ක.)], කිච්චකාරී ච භවිස්සාමි, සත්ථා ච මෙ පරිචිණ්ණො භවිස්සති මෙත්තාවතායා’ති. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ඡ ආනිසංසෙ සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා සබ්බසඞ්ඛාරෙසු අනොධිං කරිත්වා දුක්ඛසඤ්ඤං උපට්ඨාපෙතු’’න්ති. අට්ඨමං.

9. අතම්මයසුත්තං

104. ‘‘ඡ, භික්ඛවෙ, ආනිසංසෙ සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා සබ්බධම්මෙසු අනොධිං කරිත්වා අනත්තසඤ්ඤං උපට්ඨාපෙතුං. කතමෙ ඡ? සබ්බලොකෙ ච අතම්මයො භවිස්සාමි, අහඞ්කාරා ච මෙ උපරුජ්ඣිස්සන්ති, මමඞ්කාරා ච මෙ උපරුජ්ඣිස්සන්ති, අසාධාරණෙන ච ඤාණෙන සමන්නාගතො භවිස්සාමි, හෙතු ච මෙ සුදිට්ඨො භවිස්සති, හෙතුසමුප්පන්නා ච ධම්මා. ඉමෙ ඛො, භික්ඛවෙ, ඡ ආනිසංසෙ සම්පස්සමානෙන අලමෙව භික්ඛුනා සබ්බධම්මෙසු අනොධිං කරිත්වා අනත්තසඤ්ඤං උපට්ඨාපෙතු’’න්ති. නවමං.

10. භවසුත්තං

105. ‘‘තයොමෙ , භික්ඛවෙ, භවා පහාතබ්බා, තීසු සික්ඛාසු සික්ඛිතබ්බං. කතමෙ තයො භවා පහාතබ්බා? කාමභවො, රූපභවො, අරූපභවො – ඉමෙ තයො භවා පහාතබ්බා. කතමාසු තීසු සික්ඛාසු සික්ඛිතබ්බං? අධිසීලසික්ඛාය, අධිචිත්තසික්ඛාය, අධිපඤ්ඤාසික්ඛාය – ඉමාසු තීසු සික්ඛාසු සික්ඛිතබ්බං. යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො ඉමෙ තයො භවා පහීනා හොන්ති, ඉමාසු ච තීසු සික්ඛාසු සික්ඛිතසික්ඛො හොති – අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අච්ඡෙච්ඡි තණ්හං, විවත්තයි සංයොජනං, සම්මා මානාභිසමයා අන්තමකාසි දුක්ඛස්සා’’ති. දසමං.

11. තණ්හාසුත්තං

106. ‘‘තිස්සො ඉමා, භික්ඛවෙ, තණ්හා පහාතබ්බා, තයො ච මානා. කතමා තිස්සො තණ්හා පහාතබ්බා? කාමතණ්හා, භවතණ්හා, විභවතණ්හා – ඉමා තිස්සො තණ්හා පහාතබ්බා. කතමෙ තයො මානා පහාතබ්බා? මානො, ඔමානො, අතිමානො – ඉමෙ තයො මානා පහාතබ්බා. යතො ඛො, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනො ඉමා තිස්සො තණ්හා පහීනා හොන්ති, ඉමෙ ච තයො මානා; අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, භික්ඛු අච්ඡෙච්ඡි තණ්හං, විවත්තයි සංයොජනං, සම්මා මානාභිසමයා අන්තමකාසි දුක්ඛස්සා’’ති. එකාදසමං.

ආනිසංසවග්ගො දසමො. [පඤ්චමො (ස්යා. ක.)]

තස්සුද්දානං –

පාතුභාවො ආනිසංසො, අනිච්චදුක්ඛඅනත්තතො;

නිබ්බානං අනවත්ථි, උක්ඛිත්තාසි අතම්මයො;

භවා තණ්හායෙකා දසාති.

දුතියපණ්ණාසකං සමත්තං.