📜

(11) 1. ඵාසුවිහාරවග්ගො

1-4. සාරජ්ජසුත්තාදිවණ්ණනා

101-4. තතියස්ස පඨමෙ නත්ථි වත්තබ්බං. දුතියෙ පිණ්ඩපාතාදිඅත්ථාය උපසඞ්කමිතුං යුත්තට්ඨානං ගොචරො, වෙසියා ගොචරො අස්සාති වෙසියාගොචරො, මිත්තසන්ථවවසෙන උපසඞ්කමිතබ්බට්ඨානන්ති අත්ථො. වෙසියා නාම රූපූපජීවිනියො, තා මිත්තසන්ථවවසෙන න උපසඞ්කමිතබ්බා සමණභාවස්ස අන්තරායකරත්තා, පරිසුද්ධාසයස්සපි ගරහාහෙතුතො, තස්මා දක්ඛිණාදානවසෙන සතිං උපට්ඨපෙත්වා උපසඞ්කමිතබ්බං. විධවා වුච්චන්ති මතපතිකා, පවුත්ථපතිකා වා. ථුල්ලකුමාරියොති මහල්ලිකා අනිවිද්ධා කුමාරියො. පණ්ඩකාති නපුංසකා. තෙ හි උස්සන්නකිලෙසා අවූපසන්තපරිළාහා ලොකාමිසනිස්සිතකථාබහුලා, තස්මා න උපසඞ්කමිතබ්බා. භික්ඛුනියො නාම උස්සන්නබ්රහ්මචරියා. තථා භික්ඛූපි. අඤ්ඤමඤ්ඤං විසභාගවත්ථුභාවතො සන්ථවවසෙන උපසඞ්කමනෙ කතිපාහෙනෙව බ්රහ්මචරියන්තරායො සියා, තස්මා න උපසඞ්කමිතබ්බා, ගිලානපුච්ඡනාදිවසෙන උපසඞ්කමනෙ සතොකාරිනා භවිතබ්බං. තතියචතුත්ථානි උත්තානත්ථානෙව.

සාරජ්ජසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

5. ඵාසුවිහාරසුත්තවණ්ණනා

105. පඤ්චමෙ මෙත්තා එතස්ස අත්ථීති මෙත්තං, තංසමුට්ඨානං කායකම්මං මෙත්තං කායකම්මං. එස නයො සෙසද්වයෙපි. ආවීති පකාසනං. පකාසභාවො චෙත්ථ යං උද්දිස්ස තං කායකම්මං කරීයති, තස්ස සම්මුඛභාවතොති ආහ ‘‘සම්මුඛා’’ති. රහොති අප්පකාසං. අප්පකාසතා ච යං උද්දිස්ස තං කායකම්මං කරීයති, තස්ස අපච්චක්ඛභාවතොති ආහ ‘‘පරම්මුඛා’’ති. ඉමානි මෙත්තකායකම්මාදීනි භික්ඛූනං වසෙන ආගතානි තෙසං සෙට්ඨපරිසභාවතො, ගිහීසුපි ලබ්භන්තියෙව. භික්ඛූනඤ්හි මෙත්තචිත්තෙන ආභිසමාචාරිකපූරණං මෙත්තං කායකම්මං නාම . ගිහීනං චෙතියවන්දනත්ථාය බොධිවන්දනත්ථාය සඞ්ඝනිමන්තනත්ථාය ගමනං ගාමං පිණ්ඩාය පවිට්ඨෙ භික්ඛූ දිස්වා පච්චුග්ගමනං පත්තප්පටිග්ගහණං ආසනපඤ්ඤාපනං අනුගමනන්ති එවමාදිකං මෙත්තං කායකම්මං නාම. භික්ඛූනං මෙත්තචිත්තෙන ආචාරපඤ්ඤත්තිසික්ඛාපනං කම්මට්ඨානකථනං ධම්මදෙසනා තෙපිටකම්පි බුද්ධවචනං මෙත්තං වචීකම්මං නාම. ගිහීනං ‘‘චෙතියවන්දනාය ගච්ඡාම, බොධිවන්දනාය ගච්ඡාම, ධම්මස්සවනං කරිස්සාම, දීපමාලං පුප්ඵපූජං කරිස්සාම, තීණි සුචරිතානි සමාදාය වත්තිස්සාම, සලාකභත්තාදීනි දස්සාම, වස්සාවාසිකං දස්සාම, අජ්ජ සඞ්ඝස්ස චත්තාරො පච්චයෙ දස්සාම, සඞ්ඝං නිමන්තෙත්වා ඛාදනීයාදීනි සංවිදහථ, ආසනානි පඤ්ඤපෙථ, පානීයං උපට්ඨපෙථ, සඞ්ඝං පච්චුග්ගන්ත්වා ආනෙථ, පඤ්ඤත්තාසනෙ නිසීදාපෙථ, ඡන්දජාතා උස්සාහජාතා වෙය්යාවච්චං කරොථා’’තිආදිකථනකාලෙ මෙත්තං වචීකම්මං නාම. භික්ඛූනං පාතොව උට්ඨාය සරීරප්පටිජග්ගනං කත්වා චෙතියඞ්ගණං ගන්ත්වා වත්තාදීනි කත්වා විවිත්තසෙනාසනෙ නිසීදිත්වා ‘‘ඉමස්මිං විහාරෙ භික්ඛූ සුඛී හොන්තු අවෙරා අබ්යාපජ්ජා’’ති චින්තනං මෙත්තං මනොකම්මං නාම, ගිහීනං ‘‘අය්යා සුඛී හොන්තු අවෙරා අබ්යාපජ්ජා’’ති චින්තනං මෙත්තං මනොකම්මං නාම.

තත්ථ නවකානං චීවරකම්මාදීසු සහායභාවගමනං සම්මුඛා කායකම්මං නාම, ථෙරානං පන පාදධොවනසිඤ්චනබීජනදානාදිභෙදම්පි සබ්බං සාමීචිකම්මං සම්මුඛා කායකම්මං නාම, උභයෙහිපි දුන්නික්ඛිත්තානං දාරුභණ්ඩාදීනං තෙසු අවඤ්ඤං අකත්වා අත්තනා දුන්නික්ඛිත්තානං විය පටිසාමනං පරම්මුඛා මෙත්තං කායකම්මං නාම. ‘‘දෙවත්ථෙරො තිස්සත්ථෙරො’’ති වුත්තං එවං පග්ගය්හවචනං සම්මුඛා මෙත්තං වචීකම්මං නාම, විහාරෙ අසන්තං පන පටිපුච්ඡන්තස්ස ‘‘කුහිං අම්හාකං දෙවත්ථෙරො, කුහිං අම්හාකං තිස්සත්ථෙරො, කදා නු ඛො ආගමිස්සතී’’ති එවං පියවචනං පරම්මුඛා මෙත්තං වචීකම්මං නාම. මෙත්තාසිනෙහසිනිද්ධානි පන නයනානි උම්මීලෙත්වා පසන්නෙන මුඛෙන ඔලොකනං සම්මුඛා මෙත්තං මනොකම්මං නාම, ‘‘දෙවත්ථෙරො තිස්සත්ථෙරො අරොගො හොතු අබ්යාපජ්ජො’’ති සමන්නාහරණං පරම්මුඛා මෙත්තං මනොකම්මං නාම. කාමඤ්චෙත්ථ මෙත්තාසිනෙහසිනිද්ධානං නයනානං උම්මීලනං, පසන්නෙන මුඛෙන ඔලොකනඤ්ච මෙත්තං කායකම්මමෙව. යස්ස පන චිත්තස්ස වසෙන නයනානං මෙත්තාසිනෙහසිනිද්ධතා, මුඛස්ස ච පසන්නතා, තං සන්ධාය වුත්තං ‘‘මෙත්තං මනොකම්මං නාමා’’ති. සමාධිසංවත්තනප්පයොජනානි සමාධිසංවත්තනිකානි.

සමානසීලතංගතොති තෙසු තෙසු දිසාභාගෙසු විහරන්තෙහි භික්ඛූහි සද්ධිං සමානසීලතං ගතො. යායන්ති යා අයං මය්හඤ්චෙව තුම්හාකඤ්ච පච්චක්ඛභූතා. දිට්ඨීති සම්මාදිට්ඨි. අරියාති නිද්දොසා. නිය්යාතීති වට්ටදුක්ඛතො නිස්සරති නිග්ගච්ඡති. සයං නිය්යන්තීයෙව හි තංසමඞ්ගිපුග්ගලං වට්ටදුක්ඛතො නිය්යාපෙතීති වුච්චති. යා සත්ථු අනුසිට්ඨි, තං කරොතීති තක්කරො, තස්ස, යථානුසිට්ඨං පටිපජ්ජකස්සාති අත්ථො. දුක්ඛක්ඛයායාති සබ්බදුක්ඛක්ඛයත්ථං. දිට්ඨිසාමඤ්ඤගතොති සමානදිට්ඨිභාවං උපගතො.

ඵාසුවිහාරසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

6-10. ආනන්දසුත්තාදිවණ්ණනා

106-110. ඡට්ඨෙ අධිසීලෙති නිමිත්තත්ථෙ භුම්මං, සීලනිමිත්තං න උපවදති න නින්දතීති අත්ථො. අත්තනි කම්මෙ ච අනු අනු පෙක්ඛති සීලෙනාති අත්තානුපෙක්ඛී. සත්තමාදීනි උත්තානත්ථානෙව.

ආනන්දසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

ඵාසුවිහාරවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.