📜

(17) 2. ආඝාතවග්ගො

1-5. පඨමආඝාතපටිවිනයසුත්තාදිවණ්ණනා

161-165. දුතියස්ස පඨමෙ නත්ථි වත්තබ්බං. දුතියෙ ආඝාතො පටිවිනයති එත්ථ, එතෙහීති වා ආඝාතපටිවිනයා. තෙනාහ ‘‘ආඝාතො එතෙහි පටිවිනෙතබ්බො’’තිආදි.

නන්තකන්ති අනන්තකං, අන්තවිරහිතං වත්ථඛණ්ඩං. යදි හි තස්ස අන්තො භවෙය්ය, ‘‘පිලොතිකා’’ති සඞ්ඛං න ගච්ඡෙය්ය.

සෙවාලෙනාති බීජකණ්ණිකකෙසරාදිභෙදෙන සෙවාලෙන. උදකපප්පටකෙනාති නීලමණ්ඩූකපිට්ඨිවණ්ණෙන උදකපිට්ඨිං ඡාදෙත්වා නිබ්බත්තෙන උදකපිට්ඨිකෙන. ඝම්මෙන අනුගතොති ඝම්මෙන ඵුට්ඨො අභිභූතො. චිත්තුප්පාදන්ති පටිඝසම්පයුත්තචිත්තුප්පාදං.

විසභාගවෙදනුප්පත්තියා කකචෙනෙව ඉරියාපථපවත්තිනිවාරණෙන ඡින්දන්තො ආබාධති පීළෙතීති ආබාධො, සො අස්ස අත්ථීති ආබාධිකො. තංසමුට්ඨානෙන දුක්ඛිතො සඤ්ජාතදුක්ඛො. බාළ්හගිලානොති අධිමත්තගිලානො. ගාමන්තනායකස්සාති ගාමන්තසම්පාපකස්ස.

පසන්නභාවෙන උදකස්ස අච්ඡභාවො වෙදිතබ්බොති ආහ ‘‘අච්ඡොදකාති පසන්නොදකා’’ති. සාදුරසතාය සාතතාති ආහ ‘‘මධුරොදකා’’ති. තනුකමෙව සලිලං විසෙසතො සීතලං, න බහලාති ආහ ‘‘තනුසීතසලිලා’’ති. සෙතකාති නික්කද්දමා. සචික්ඛල්ලාදිවසෙන හි උදකස්ස විවණ්ණතා. සභාවතො පන තං සෙතවණ්ණමෙව. තතියාදීනි උත්තානත්ථානෙව.

පඨමආඝාතපටිවිනයසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

6. නිරොධසුත්තවණ්ණනා

166. ඡට්ඨෙ අමරිසනත්ථෙති අසහනත්ථෙ. අනාගතවචනං කතන්ති අනාගතසද්දප්පයොගො කතො, අත්ථො පන වත්තමානකාලිකොව. අක්ඛරචින්තකා (පාණිනි. 3.3.145-146) හි ඊදිසෙසු ඨානෙසු අනොකප්පනාමරිසනත්ථවසෙන අත්ථිසද්දෙ උපපදෙ වත්තමානකාලෙපි අනාගතවචනං කරොන්ති.

නිරොධසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

7-9. චොදනාසුත්තාදිවණ්ණනා

167-9. සත්තමෙ වත්ථුසන්දස්සනාති යස්මිං වත්ථුස්මිං ආපත්ති, තස්ස සරූපතො දස්සනං. ආපත්තිසන්දස්සනාති යං ආපත්තිං සො ආපන්නො, තස්සා දස්සනං. සංවාසප්පටික්ඛෙපොති උපොසථප්පවාරණාදිසංවාසස්ස පටික්ඛිපනං අකරණං. සාමීචිප්පටික්ඛෙපොති අභිවාදනාදිසාමීචිකිරියාය අකරණං. චොදයමානෙනාති චොදෙන්තෙන. චුදිතකස්ස කාලොති චුදිතකස්ස චොදෙතබ්බකාලො. පුග්ගලන්ති චොදෙතබ්බපුග්ගලං. උපපරික්ඛිත්වාති ‘‘අයං චුදිතකලක්ඛණෙ තිට්ඨති, න තිට්ඨතී’’ති වීමංසිත්වා. අයසං ආරොපෙතීති ‘‘ඉමෙ මං අභූතෙන අබ්භාචික්ඛන්තා අයසං බ්යසනං උප්පාදෙන්තී’’ති භික්ඛූනං අයසං උප්පාදෙති. අට්ඨමනවමානි උත්තානත්ථානෙව.

චොදනාසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

10. භද්දජිසුත්තවණ්ණනා

170. දසමෙ අභිභවිත්වා ඨිතො ඉමෙ සත්තෙති අධිප්පායො. යස්මා පන සො ‘‘පාසංසභාවෙන උත්තමභාවෙන ච තෙ සත්තෙ අභිභවිත්වා ඨිතො’’ති අත්තානං මඤ්ඤති, තස්මා වුත්තං ‘‘ජෙට්ඨකො’’ති. අඤ්ඤදත්ථු දසොති දස්සනෙ අන්තරායාභාවවචනෙන ඤෙය්යවිසෙසපරිග්ගාහිකභාවෙන ච අනාවරණදස්සාවිතං පටිජානාතීති ආහ ‘‘සබ්බං පස්සතීති අධිප්පායො’’ති.

භද්දජිසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

ආඝාතවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.