📜

5. උපොසථවග්ගො

1-8. සංඛිත්තූපොසථසුත්තාදිවණ්ණනා

41-48. පඤ්චමස්ස පඨමාදීසු නත්ථි වත්තබ්බං. ඡට්ඨෙ (සං. නි. ටී. 1.1.165) පඤ්ච අඞ්ගානි එතස්සාති පඤ්චඞ්ගං, පඤ්චඞ්ගමෙව පඤ්චඞ්ගිකං, තස්ස පඤ්චඞ්ගිකස්ස. මහතී දද්දරී වීණාවිසෙසොපි ආතතමෙවාති ‘‘චම්මපරියොනද්ධෙසූ’’ති විසෙසනං කතං. එකතලතූරියං කුම්භථුනදද්දරිකාදි. උභයතලං භෙරිමුදිඞ්ගාදි. චම්මපරියොනද්ධං හුත්වා විනිබද්ධං ආතතවිතතං. සබ්බසො පරියොනද්ධං නාම චතුරස්සඅම්බණං පණවාදි ච. ගොමුඛීආදීනම්පි එත්ථෙව සඞ්ගහො දට්ඨබ්බො. වංසාදීති ආදි-සද්දෙන සඞ්ඛාදීනං සඞ්ගහො. සම්මාදීති සම්මතාළකංසතාළසිලාසලාකතාළාදි. තත්ථ සම්මතාළං නාම දන්තමයතාළං. කංසතාළං ලොහමයං. සිලාමයං අයොපත්තෙන ච වාදනතාළං සිලාසලාකතාළං. සුමුච්ඡිතස්සාති සුට්ඨු පටියත්තස්ස. පමාණෙති නාතිදළ්හනාතිසිථිලසඞ්ඛාතෙ මජ්ඣිමෙ මුච්ඡනාපමාණෙ. ඡෙකොති පටු පට්ඨො. සො චස්ස පටුභාවො මනොහරොති ආහ ‘‘සුන්දරො’’ති. රඤ්ජෙතුන්ති රාගං උප්පාදෙතුං. ඛමතෙවාති රොචතෙව. න නිබ්බින්දතීති න තජ්ජෙති, සොතසුඛභාවතො පියායිතබ්බොව හොති.

භත්තාරං නාතිමඤ්ඤතීති සාමිකං මුඤ්චිත්වා අඤ්ඤං මනසාපි න පත්ථෙති. උට්ඨාහිකාති උට්ඨානවීරියසම්පන්නා. අනලසාති නික්කොසජ්ජා. සඞ්ගහිතපරිජ්ජනාති සම්මානනාදීහි චෙව ඡණාදීසු පෙසෙතබ්බ-පියභණ්ඩාදිපණ්ණාකාරපෙසනාදීහි ච සඞ්ගහිතපරිජනා. ඉධ පරිජනො නාම සාමිකස්ස චෙව අත්තනො ච ඤාතිජනො. සම්භතන්ති කසිවණිජ්ජාදීනි කත්වා ආභතධනං. සත්තමට්ඨමානි උත්තානත්ථානි.

සංඛිත්තූපොසථසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

9-10. පඨමඉධලොකිකසුත්තාදිවණ්ණනා

49-50. නවමෙ ඉධලොකවිජයායාති ඉධලොකවිජිනනත්ථාය අභිභවත්ථාය. යො හි දිට්ඨධම්මිකං අනත්ථං පරිවජ්ජනවසෙන අභිභවති, තතො එව තදත්ථං සම්පාදෙති, සො ඉධලොකවිජයාය පටිපන්නො නාම හොති පච්චත්ථිකනිග්ගණ්හනතො සදත්ථසම්පාදනතො ච. තෙනාහ ‘‘අයංස ලොකො ආරද්ධො හොතී’’ති. (පසංසාවහතො තයිදං පසංසාවහනං කිත්තිසද්දෙන ඉධලොකෙ සද්දානං චිත්තතොසනවිද්ධෙය්යභාවාපාදනෙන ච හොතීති දට්ඨබ්බං.) සුසංවිහිතකම්මන්තොති යාගුභත්තපචනකාලාදීනි අනතික්කමිත්වා තස්ස තස්ස සාධුකං කරණෙන සුට්ඨු සංවිහිතකම්මන්තො. පරලොකවිජයායාති පරලොකස්ස විජිනනත්ථාය අභිභවත්ථාය. යො හි සම්පරායිකං අනත්ථං පරිවජ්ජනවසෙන අභිභවති, තතො එව තදත්ථං සම්පාදෙති, සො පරලොකවිජයාය පටිපන්නො නාම හොති. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානමෙව.

පඨමඉධලොකිකසුත්තාදිවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

උපොසථවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

පඨමපණ්ණාසකං නිට්ඨිතං.

2. දුතියපණ්ණාසකං