📜
24. තණ්හාවග්ගො
මනුජස්ස ¶ පමත්තචාරිනො, තණ්හා වඩ්ඪති මාලුවා විය;
සො ප්ලවතී [ප්ලවති (සී. පී.), පලවෙතී (ක.), උප්ලවති (?)] හුරා හුරං, ඵලමිච්ඡංව වනස්මි වානරො.
යං එසා සහතෙ ජම්මී, තණ්හා ලොකෙ විසත්තිකා;
සොකා තස්ස පවඩ්ඪන්ති, අභිවට්ඨංව [අභිවඩ්ඪංව (ස්යා.), අභිවට්ටංව (පී.), අභිවුඩ්ඪංව (ක.)] බීරණං.
යො චෙතං සහතෙ ජම්මිං, තණ්හං ලොකෙ දුරච්චයං;
සොකා තම්හා පපතන්ති, උදබින්දුව පොක්ඛරා.
තං වො වදාමි භද්දං වො, යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;
තණ්හාය මූලං ඛණථ, උසීරත්ථොව බීරණං;
මා වො නළංව සොතොව, මාරො භඤ්ජි පුනප්පුනං.
යථාපි ¶ ¶ ¶ මූලෙ අනුපද්දවෙ දළ්හෙ, ඡින්නොපි රුක්ඛො පුනරෙව රූහති;
එවම්පි තණ්හානුසයෙ අනූහතෙ, නිබ්බත්තතී දුක්ඛමිදං පුනප්පුනං.
යස්ස ඡත්තිංසති සොතා, මනාපසවනා භුසා;
මාහා [වාහා (සී. ස්යා. පී.)] වහන්ති දුද්දිට්ඨිං, සඞ්කප්පා රාගනිස්සිතා.
සවන්ති ¶ සබ්බධි සොතා, ලතා උප්පජ්ජ [උබ්භිජ්ජ (සී. ස්යා. කං. පී.)] තිට්ඨති;
තඤ්ච දිස්වා ලතං ජාතං, මූලං පඤ්ඤාය ඡින්දථ.
සරිතානි සිනෙහිතානි ච, සොමනස්සානි භවන්ති ජන්තුනො;
තෙ සාතසිතා සුඛෙසිනො, තෙ වෙ ජාතිජරූපගා නරා.
තසිණාය පුරක්ඛතා පජා, පරිසප්පන්ති සසොව බන්ධිතො [බාධිතො (බහූසු)];
සංයොජනසඞ්ගසත්තකා, දුක්ඛමුපෙන්ති පුනප්පුනං චිරාය.
තසිණාය පුරක්ඛතා පජා, පරිසප්පන්ති සසොව බන්ධිතො;
තස්මා තසිණං විනොදයෙ, ආකඞ්ඛන්ත [භික්ඛූ ආකඞ්ඛී (සී.), භික්ඛු ආකඞ්ඛං (ස්යා.)] විරාගමත්තනො.
යො නිබ්බනථො වනාධිමුත්තො, වනමුත්තො වනමෙව ධාවති;
තං පුග්ගලමෙථ පස්සථ, මුත්තො බන්ධනමෙව ධාවති.
න ¶ ¶ තං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, යදායසං දාරුජපබ්බජඤ්ච [දාරූජං බබ්බජඤ්ච (සී. පී.)];
සාරත්තරත්තා ¶ මණිකුණ්ඩලෙසු, පුත්තෙසු දාරෙසු ච යා අපෙක්ඛා.
එතං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, ඔහාරිනං සිථිලං දුප්පමුඤ්චං;
එතම්පි ඡෙත්වාන පරිබ්බජන්ති, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහාය.
යෙ රාගරත්තානුපතන්ති සොතං, සයංකතං මක්කටකොව ජාලං;
එතම්පි ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො සබ්බදුක්ඛං පහාය.
මුඤ්ච ¶ පුරෙ මුඤ්ච පච්ඡතො, මජ්ඣෙ මුඤ්ච භවස්ස පාරගූ;
සබ්බත්ථ විමුත්තමානසො, න පුනං ජාතිජරං උපෙහිසි.
විතක්කමථිතස්ස ජන්තුනො, තිබ්බරාගස්ස සුභානුපස්සිනො;
භිය්යො තණ්හා පවඩ්ඪති, එස ඛො දළ්හං [එස ගාළ්හං (ක.)] කරොති බන්ධනං.
විතක්කූපසමෙ ¶ ච [විතක්කූපසමෙව (ක.)] යො රතො, අසුභං භාවයතෙ සදා සතො;
එස ¶ [එසො (?)] ඛො බ්යන්ති කාහිති, එස [එසො (?)] ඡෙච්ඡති මාරබන්ධනං.
නිට්ඨඞ්ගතො ¶ අසන්තාසී, වීතතණ්හො අනඞ්ගණො;
අච්ඡින්දි භවසල්ලානි, අන්තිමොයං සමුස්සයො.
වීතතණ්හො අනාදානො, නිරුත්තිපදකොවිදො;
අක්ඛරානං සන්නිපාතං, ජඤ්ඤා පුබ්බාපරානි ච;
ස වෙ ‘‘අන්තිමසාරීරො, මහාපඤ්ඤො මහාපුරිසො’’ති වුච්චති.
සබ්බාභිභූ සබ්බවිදූහමස්මි, සබ්බෙසු ධම්මෙසු අනූපලිත්තො;
සබ්බඤ්ජහො තණ්හක්ඛයෙ විමුත්තො, සයං අභිඤ්ඤාය කමුද්දිසෙය්යං.
සබ්බදානං ධම්මදානං ජිනාති, සබ්බරසං ධම්මරසො ජිනාති;
සබ්බරතිං ධම්මරති ජිනාති, තණ්හක්ඛයො සබ්බදුක්ඛං ජිනාති.
හනන්ති භොගා දුම්මෙධං, නො ච පාරගවෙසිනො;
භොගතණ්හාය දුම්මෙධො, හන්ති අඤ්ඤෙව අත්තනං.
තිණදොසානි ඛෙත්තානි, රාගදොසා අයං පජා;
තස්මා හි වීතරාගෙසු, දින්නං හොති මහප්ඵලං.
තිණදොසානි ¶ ¶ ¶ ඛෙත්තානි, දොසදොසා අයං පජා;
තස්මා හි වීතදොසෙසු, දින්නං හොති මහප්ඵලං.
තිණදොසානි ඛෙත්තානි, මොහදොසා අයං පජා;
තස්මා හි වීතමොහෙසු, දින්නං හොති මහප්ඵලං.
(තිණදොසානි ¶ ඛෙත්තානි, ඉච්ඡාදොසා අයං පජා;
තස්මා හි විගතිච්ඡෙසු, දින්නං හොති මහප්ඵලං.) [( ) විදෙසපොත්ථකෙසු නත්ථි, අට්ඨකථායම්පි න දිස්සති]
තිණදොසානි ඛෙත්තානි, තණ්හාදොසා අයං පජා;
තස්මා හි වීතතණ්හෙසු, දින්නං හොති මහප්ඵලං.
තණ්හාවග්ගො චතුවීසතිමො නිට්ඨිතො.