මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය > සුත්තනිපාතපාළි

MMR Vol 0
VRI Vol 0
PTS Vol 0
THA Vol 0

Misc. Paragraph

4. අට්ඨකවග්ගො

1. කාමසුත්තං

7. තිස්සමෙත්තෙය්යසුත්තං

කාමං ¶ ¶ ¶ ¶ කාමයමානස්ස, තස්ස චෙ තං සමිජ්ඣති;

අද්ධා පීතිමනො හොති, ලද්ධා මච්චො යදිච්ඡති.

තස්ස චෙ කාමයානස්ස [කාමයමානස්ස (ක.)], ඡන්දජාතස්ස ජන්තුනො;

තෙ කාමා පරිහායන්ති, සල්ලවිද්ධොව රුප්පති.

යො කාමෙ පරිවජ්ජෙති, සප්පස්සෙව පදා සිරො;

සොමං [සො ඉමං (සී. පී.)] විසත්තිකං ලොකෙ, සතො සමතිවත්තති.

ඛෙත්තං වත්ථුං හිරඤ්ඤං වා, ගවස්සං [ගවාස්සං (සී. ස්යා. පී.)] දාසපොරිසං;

ථියො බන්ධූ පුථු කාමෙ, යො නරො අනුගිජ්ඣති.

අබලා නං බලීයන්ති, මද්දන්තෙනං පරිස්සයා;

තතො නං දුක්ඛමන්වෙති, නාවං භින්නමිවොදකං.

තස්මා ජන්තු සදා සතො, කාමානි පරිවජ්ජයෙ;

තෙ පහාය තරෙ ඔඝං, නාවං සිත්වාව [සිඤ්චිත්වා (සී.)] පාරගූති.

සත්තො ¶ ¶ ගුහායං බහුනාභිඡන්නො, තිට්ඨං නරො මොහනස්මිං පගාළ්හො;

දූරෙ ¶ විවෙකා හි තථාවිධො සො, කාමා හි ලොකෙ න හි සුප්පහායා.

ඉච්ඡානිදානා ¶ භවසාතබද්ධා, තෙ දුප්පමුඤ්චා න හි අඤ්ඤමොක්ඛා;

පච්ඡා පුරෙ වාපි අපෙක්ඛමානා, ඉමෙව කාමෙ පුරිමෙව ජප්පං.

කාමෙසු ගිද්ධා පසුතා පමූළ්හා, අවදානියා තෙ විසමෙ නිවිට්ඨා;

දුක්ඛූපනීතා පරිදෙවයන්ති, කිංසූ භවිස්සාම ඉතො චුතාසෙ.

තස්මා හි සික්ඛෙථ ඉධෙව ජන්තු, යං කිඤ්චි ජඤ්ඤා විසමන්ති ලොකෙ;

න තස්ස හෙතූ විසමං චරෙය්ය, අප්පඤ්හිදං ජීවිතමාහු ධීරා.

පස්සාමි ලොකෙ පරිඵන්දමානං, පජං ඉමං තණ්හගතං භවෙසු;

හීනා ¶ නරා මච්චුමුඛෙ ලපන්ති, අවීතතණ්හාසෙ භවාභවෙසු.

මමායිතෙ පස්සථ ඵන්දමානෙ, මච්ඡෙව අප්පොදකෙ ඛීණසොතෙ;

එතම්පි දිස්වා අමමො චරෙය්ය, භවෙසු ආසත්තිමකුබ්බමානො.

උභොසු අන්තෙසු විනෙය්ය ඡන්දං, ඵස්සං පරිඤ්ඤාය අනානුගිද්ධො;

යදත්තගරහී තදකුබ්බමානො, න ලිප්පතී [න ලිම්පතී (ස්යා. ක.)] දිට්ඨසුතෙසු ධීරො.

සඤ්ඤං ¶ පරිඤ්ඤා විතරෙය්ය ඔඝං, පරිග්ගහෙසු මුනි නොපලිත්තො;

අබ්බූළ්හසල්ලො චරමප්පමත්තො, නාසීසතී [නාසිංසතී (සී. ස්යා. පී.)] ලොකමිමං පරඤ්චාති.

ගුහට්ඨකසුත්තං දුතියං නිට්ඨිතං.

වදන්ති ¶ ¶ ¶ වෙ දුට්ඨමනාපි එකෙ, අථොපි වෙ සච්චමනා වදන්ති;

වාදඤ්ච ජාතං මුනි නො උපෙති, තස්මා මුනී නත්ථි ඛිලො කුහිඤ්චි.

සකඤ්හි දිට්ඨිං කථමච්චයෙය්ය, ඡන්දානුනීතො රුචියා නිවිට්ඨො;

සයං සමත්තානි පකුබ්බමානො, යථා හි ජානෙය්ය තථා වදෙය්ය.

යො අත්තනො සීලවතානි ජන්තු, අනානුපුට්ඨොව පරෙස [පරස්ස (ක.)] පාව [පාවා (සී. ස්යා. පී.)];

අනරියධම්මං කුසලා තමාහු, යො ආතුමානං සයමෙව පාව.

සන්තො ච භික්ඛු අභිනිබ්බුතත්තො, ඉතිහන්ති සීලෙසු අකත්ථමානො;

තමරියධම්මං කුසලා වදන්ති, යස්සුස්සදා නත්ථි කුහිඤ්චි ලොකෙ.

පකප්පිතා ¶ සඞ්ඛතා යස්ස ධම්මා, පුරක්ඛතා [පුරෙක්ඛතා (සී.)] සන්ති අවීවදාතා;

යදත්තනි ¶ පස්සති ආනිසංසං, තං නිස්සිතො කුප්පපටිච්ච සන්තිං.

දිට්ඨීනිවෙසා න හි ස්වාතිවත්තා, ධම්මෙසු නිච්ඡෙය්ය සමුග්ගහීතං;

තස්මා නරො තෙසු නිවෙසනෙසු, නිරස්සතී ආදියතී ච ධම්මං.

ධොනස්ස ¶ හි නත්ථි කුහිඤ්චි ලොකෙ, පකප්පිතා දිට්ඨි භවාභවෙසු;

මායඤ්ච මානඤ්ච පහාය ධොනො, ස කෙන ගච්ඡෙය්ය අනූපයො සො.

උපයො හි ධම්මෙසු උපෙති වාදං, අනූපයං කෙන කථං වදෙය්ය;

අත්තා නිරත්තා [අත්තං නිරත්තං (බහූසු)] න හි තස්ස අත්ථි, අධොසි සො දිට්ඨිමිධෙව සබ්බන්ති.

දුට්ඨට්ඨකසුත්තං තතියං නිට්ඨිතං.

පස්සාමි ¶ සුද්ධං පරමං අරොගං, දිට්ඨෙන සංසුද්ධි නරස්ස හොති;

එවාභිජානං ¶ [එතාභිජානං (සී. පී.)] පරමන්ති ඤත්වා, සුද්ධානුපස්සීති පච්චෙති ඤාණං.

දිට්ඨෙන ¶ චෙ සුද්ධි නරස්ස හොති, ඤාණෙන වා සො පජහාති දුක්ඛං;

අඤ්ඤෙන සො සුජ්ඣති සොපධීකො, දිට්ඨී හි නං පාව තථා වදානං.

න බ්රාහ්මණො අඤ්ඤතො සුද්ධිමාහ, දිට්ඨෙ සුතෙ සීලවතෙ මුතෙ වා;

පුඤ්ඤෙ ච පාපෙ ච අනූපලිත්තො, අත්තඤ්ජහො නයිධ පකුබ්බමානො.

පුරිමං පහාය අපරං සිතාසෙ, එජානුගා තෙ න තරන්ති සඞ්ගං;

තෙ උග්ගහායන්ති නිරස්සජන්ති, කපීව සාඛං පමුඤ්චං ගහායං [පමුඛං ගහාය (ස්යා.), පමුඤ්ච ගහාය (ක.)].

සයං ¶ සමාදාය වතානි ජන්තු, උච්චාවචං ගච්ඡති සඤ්ඤසත්තො;

විද්වා ච වෙදෙහි සමෙච්ච ධම්මං, න උච්චාවචං ගච්ඡති භූරිපඤ්ඤො.

ස සබ්බධම්මෙසු විසෙනිභූතො, යං කිඤ්චි දිට්ඨං ව සුතං මුතං වා;

තමෙව ¶ දස්සිං විවටං චරන්තං, කෙනීධ ලොකස්මි විකප්පයෙය්ය.

න කප්පයන්ති න පුරෙක්ඛරොන්ති, අච්චන්තසුද්ධීති න තෙ වදන්ති;

ආදානගන්ථං ¶ ගථිතං විසජ්ජ, ආසං න කුබ්බන්ති කුහිඤ්චි ලොකෙ.

සීමාතිගො බ්රාහ්මණො තස්ස නත්ථි, ඤත්වා ව දිස්වා ව [ඤත්වා ච දිස්වා ච (ක. සී. ක.)] සමුග්ගහීතං;

න රාගරාගී න විරාගරත්තො, තස්සීධ නත්ථී පරමුග්ගහීතන්ති.

සුද්ධට්ඨකසුත්තං චතුත්ථං නිට්ඨිතං.

පරමන්ති ¶ දිට්ඨීසු පරිබ්බසානො, යදුත්තරි කුරුතෙ ජන්තු ලොකෙ;

හීනාති අඤ්ඤෙ තතො සබ්බමාහ, තස්මා විවාදානි අවීතිවත්තො.

යදත්තනී පස්සති ආනිසංසං, දිට්ඨෙ ¶ සුතෙ සීලවතෙ [සීලබ්බතෙ (ස්යා.)] මුතෙ වා;

තදෙව සො තත්ථ සමුග්ගහාය, නිහීනතො පස්සති සබ්බමඤ්ඤං.

තං ¶ වාපි ගන්ථං කුසලා වදන්ති, යං නිස්සිතො පස්සති හීනමඤ්ඤං;

තස්මා හි දිට්ඨං ව සුතං මුතං වා, සීලබ්බතං භික්ඛු න නිස්සයෙය්ය.

දිට්ඨිම්පි ¶ ලොකස්මිං න කප්පයෙය්ය, ඤාණෙන වා සීලවතෙන වාපි;

සමොති අත්තානමනූපනෙය්ය, හීනො න මඤ්ඤෙථ විසෙසි වාපි.

අත්තං පහාය අනුපාදියානො, ඤාණෙපි සො නිස්සයං නො කරොති;

ස වෙ වියත්තෙසු [වියුත්තෙසු (සී. අට්ඨ.), ද්වියත්තෙසු (ක.)] න වග්ගසාරී, දිට්ඨිම්පි [දිට්ඨිමපි (ක.)] සො න පච්චෙති කිඤ්චි.

යස්සූභයන්තෙ පණිධීධ නත්ථි, භවාභවාය ඉධ වා හුරං වා;

නිවෙසනා තස්ස න සන්ති කෙචි, ධම්මෙසු නිච්ඡෙය්ය සමුග්ගහීතං.

තස්සීධ දිට්ඨෙ ව සුතෙ මුතෙ වා, පකප්පිතා ¶ නත්ථි අණූපි සඤ්ඤා;

තං බ්රාහ්මණං දිට්ඨිමනාදියානං, කෙනීධ ලොකස්මිං විකප්පයෙය්ය.

න කප්පයන්ති න පුරෙක්ඛරොන්ති, ධම්මාපි තෙසං න පටිච්ඡිතාසෙ;

න ¶ බ්රාහ්මණො සීලවතෙන නෙය්යො, පාරඞ්ගතො න පච්චෙති තාදීති.

පරමට්ඨකසුත්තං පඤ්චමං නිට්ඨිතං.

අප්පං ¶ ¶ වත ජීවිතං ඉදං, ඔරං වස්සසතාපි මිය්යති [මීයති (සී. අට්ඨ.)];

යො චෙපි අතිච්ච ජීවති, අථ ඛො සො ජරසාපි මිය්යති.

සොචන්ති ජනා මමායිතෙ, න හි සන්ති [න හි සන්තා (සී.), න හී සන්ති (කත්ථචි)] නිච්චා පරිග්ගහා;

විනාභාවසන්තමෙවිදං, ඉති දිස්වා නාගාරමාවසෙ.

මරණෙනපි තං පහීයති [පහිය්යති (සී. ස්යා. ක.)], යං පුරිසො මමිදන්ති [මමයිදන්ති (සී. ස්යා. ක.), මමායන්ති (ක.)] මඤ්ඤති;

එතම්පි විදිත්වා [එතං දිස්වාන (නිද්දෙසෙ), එතම්පි විදිත්ව (?)] පණ්ඩිතො, න මමත්තාය නමෙථ මාමකො.

සුපිනෙන යථාපි සඞ්ගතං, පටිබුද්ධො පුරිසො න පස්සති;

එවම්පි ¶ පියායිතං ජනං, පෙතං කාලකතං න පස්සති.

දිට්ඨාපි ¶ සුතාපි තෙ ජනා, යෙසං නාමමිදං පවුච්චති [නාමමෙවා වසිස්සති (සී. ස්යා. පී.)];

නාමංයෙවාවසිස්සති, අක්ඛෙය්යං පෙතස්ස ජන්තුනො.

සොකප්පරිදෙවමච්ඡරං [සොකපරිදෙවමච්ඡරං (සී. ස්යා. පී.), සොකං පරිදෙවමච්ඡරං (?)], න ජහන්ති ගිද්ධා මමායිතෙ;

තස්මා මුනයො පරිග්ගහං, හිත්වා අචරිංසු ඛෙමදස්සිනො.

පතිලීනචරස්ස ¶ භික්ඛුනො, භජමානස්ස විවිත්තමාසනං;

සාමග්ගියමාහු තස්ස තං, යො අත්තානං භවනෙ න දස්සයෙ.

සබ්බත්ථ මුනී අනිස්සිතො, න පියං කුබ්බති නොපි අප්පියං;

තස්මිං පරිදෙවමච්ඡරං, පණ්ණෙ වාරි යථා න ලිම්පති [ලිප්පති (සී. පී.)].

උදබින්දු යථාපි පොක්ඛරෙ, පදුමෙ වාරි යථා න ලිම්පති;

එවං මුනි නොපලිම්පති, යදිදං දිට්ඨසුතං මුතෙසු වා.

ධොනො ¶ ¶ න හි තෙන මඤ්ඤති, යදිදං දිට්ඨසුතං මුතෙසු වා;

නාඤ්ඤෙන විසුද්ධිමිච්ඡති, න හි සො රජ්ජති නො විරජ්ජතීති.

‘‘මෙථුනමනුයුත්තස්ස, (ඉච්චායස්මා තිස්සො මෙත්තෙය්යො) විඝාතං බ්රූහි මාරිස;

සුත්වාන තව සාසනං, විවෙකෙ සික්ඛිස්සාමසෙ.

‘‘මෙථුනමනුයුත්තස්ස, (මෙත්තෙය්යාති භගවා) මුස්සතෙ වාපි සාසනං;

මිච්ඡා ¶ ච පටිපජ්ජති, එතං තස්මිං අනාරියං.

‘‘එකො ¶ පුබ්බෙ චරිත්වාන, මෙථුනං යො නිසෙවති;

යානං භන්තං ව තං ලොකෙ, හීනමාහු පුථුජ්ජනං.

‘‘යසො කිත්ති ච යා පුබ්බෙ, හායතෙ වාපි තස්ස සා;

එතම්පි දිස්වා සික්ඛෙථ, මෙථුනං විප්පහාතවෙ.

‘‘සඞ්කප්පෙහි පරෙතො සො, කපණො විය ඣායති;

සුත්වා පරෙසං නිග්ඝොසං, මඞ්කු හොති තථාවිධො.

‘‘අථ සත්ථානි කුරුතෙ, පරවාදෙහි චොදිතො;

එස ඛ්වස්ස මහාගෙධො, මොසවජ්ජං පගාහති.

‘‘පණ්ඩිතොති සමඤ්ඤාතො, එකචරියං අධිට්ඨිතො;

අථාපි [ස චාපි (නිද්දෙසෙ)] මෙථුනෙ යුත්තො, මන්දොව පරිකිස්සති [පරිකිලිස්සති (සී.)].

‘‘එතමාදීනවං ¶ ¶ ඤත්වා, මුනි පුබ්බාපරෙ ඉධ;

එකචරියං දළ්හං කයිරා, න නිසෙවෙථ මෙථුනං.

‘‘විවෙකඤ්ඤෙව සික්ඛෙථ, එතදරියානමුත්තමං;

න තෙන සෙට්ඨො මඤ්ඤෙථ, ස වෙ නිබ්බානසන්තිකෙ.

‘‘රිත්තස්ස මුනිනො චරතො, කාමෙසු අනපෙක්ඛිනො;

ඔඝතිණ්ණස්ස පිහයන්ති, කාමෙසු ගධිතා [ගථිතා (සී.)] පජා’’ති.

තිස්සමෙත්තෙය්යසුත්තං සත්තමං නිට්ඨිතං.

ඉධෙව ¶ සුද්ධි ඉති වාදයන්ති [විදියන්ති (සී. පී.)], නාඤ්ඤෙසු ධම්මෙසු විසුද්ධිමාහු;

යං නිස්සිතා තත්ථ සුභං වදානා, පච්චෙකසච්චෙසු පුථූ නිවිට්ඨා.

තෙ ¶ වාදකාමා පරිසං විගය්හ, බාලං දහන්තී මිථු අඤ්ඤමඤ්ඤං;

වදන්ති තෙ අඤ්ඤසිතා කථොජ්ජං, පසංසකාමා කුසලා වදානා.

යුත්තො කථායං පරිසාය මජ්ඣෙ, පසංසමිච්ඡං විනිඝාති හොති;

අපාහතස්මිං පන මඞ්කු හොති, නින්දාය සො කුප්පති රන්ධමෙසී.

යමස්ස ¶ වාදං පරිහීනමාහු, අපාහතං පඤ්හවිමංසකාසෙ;

පරිදෙවති සොචති හීනවාදො, උපච්චගා මන්ති අනුත්ථුනාති.

එතෙ විවාදා සමණෙසු ජාතා, එතෙසු උග්ඝාති නිඝාති හොති;

එතම්පි ¶ දිස්වා විරමෙ කථොජ්ජං, න හඤ්ඤදත්ථත්ථිපසංසලාභා.

පසංසිතො ¶ වා පන තත්ථ හොති, අක්ඛාය වාදං පරිසාය මජ්ඣෙ;

සො හස්සතී උණ්ණමතී [උන්නමතී (?)] ච තෙන, පප්පුය්ය තමත්ථං යථා මනො අහු.

යා උණ්ණතී [උන්නතී (?)] සාස්ස විඝාතභූමි, මානාතිමානං වදතෙ පනෙසො;

එතම්පි දිස්වා න විවාදයෙථ, න හි තෙන සුද්ධිං කුසලා වදන්ති.

සූරො යථා රාජඛාදාය පුට්ඨො, අභිගජ්ජමෙති පටිසූරමිච්ඡං;

යෙනෙව සො තෙන පලෙහි සූර, පුබ්බෙව නත්ථි යදිදං යුධාය.

යෙ ¶ දිට්ඨිමුග්ගය්හ විවාදයන්ති [විවාදියන්ති (සී. පී.)], ඉදමෙව සච්චන්ති ච වාදයන්ති;

තෙ ¶ ත්වං වදස්සූ න හි තෙධ අත්ථි, වාදම්හි ජාතෙ පටිසෙනිකත්තා.

විසෙනිකත්වා පන යෙ චරන්ති, දිට්ඨීහි දිට්ඨිං අවිරුජ්ඣමානා;

තෙසු ¶ ත්වං කිං ලභෙථො පසූර, යෙසීධ නත්ථී පරමුග්ගහීතං.

අථ ත්වං පවිතක්කමාගමා, මනසා දිට්ඨිගතානි චින්තයන්තො;

ධොනෙන යුගං සමාගමා, න හි ත්වං සක්ඛසි සම්පයාතවෙති.

‘‘දිස්වාන තණ්හං අරතිං රගඤ්ච [අරතිඤ්ච රාගං (ස්යා. ක.)], නාහොසි ඡන්දො අපි මෙථුනස්මිං;

කිමෙවිදං මුත්තකරීසපුණ්ණං, පාදාපි නං සම්ඵුසිතුං න ඉච්ඡෙ’’.

‘‘එතාදිසං ¶ චෙ රතනං න ඉච්ඡසි, නාරිං නරින්දෙහි බහූහි පත්ථිතං;

දිට්ඨිගතං සීලවතං නු ජීවිතං [සීලවතානුජීවිතං (සී. පී. ක.)], භවූපපත්තිඤ්ච වදෙසි කීදිසං’’.

‘‘ඉදං ¶ වදාමීති න තස්ස හොති, (මාගණ්ඩියාති [මාගන්දියාති (සී. ස්යා. පී.)] භගවා)

ධම්මෙසු නිච්ඡෙය්ය සමුග්ගහීතං;

අජ්ඣත්තසන්තිං පචිනං අදස්සං’’.

‘‘විනිච්ඡයා ¶ යානි පකප්පිතානි, (ඉති මාගණ්ඩියො [මාගන්දියො (සී. ස්යා. පී.)] )

‘‘න දිට්ඨියා න සුතියා න ඤාණෙන, (මාගණ්ඩියාති භගවා)

‘‘නො චෙ කිර දිට්ඨියා න සුතියා න ඤාණෙන, (ඉති මාගණ්ඩියො)

දිට්ඨියා එකෙ පච්චෙන්ති සුද්ධිං’’.

‘‘දිට්ඨඤ්ච නිස්සාය අනුපුච්ඡමානො, (මාගණ්ඩියාති භගවා)

සමුග්ගහීතෙසු පමොහමාගා [සමොහමාගා (ස්යා. ක.)];

ඉතො ¶ ච නාද්දක්ඛි අණුම්පි සඤ්ඤං,

‘‘සමො ¶ විසෙසී උද වා නිහීනො, යො මඤ්ඤතී සො විවදෙථ තෙන;

තීසු විධාසු අවිකම්පමානො, සමො විසෙසීති න තස්ස හොති.

‘‘සච්චන්ති සො බ්රාහ්මණො කිං වදෙය්ය, මුසාති වා සො විවදෙථ කෙන;

යස්මිං සමං විසමං වාපි නත්ථි, ස කෙන වාදං පටිසංයුජෙය්ය.

‘‘ඔකං ¶ පහාය අනිකෙතසාරී, ගාමෙ අකුබ්බං මුනි සන්ථවානි [සන්ධවානි (ක.)];

කාමෙහි රිත්තො අපුරෙක්ඛරානො, කථං න විග්ගය්හ ජනෙන කයිරා.

‘‘යෙහි විවිත්තො විචරෙය්ය ලොකෙ, න තානි උග්ගය්හ වදෙය්ය නාගො;

ජලම්බුජං ¶ [එලම්බුජං (සී. ස්යා.)] කණ්ඩකං වාරිජං යථා, ජලෙන පඞ්කෙන චනූපලිත්තං;

එවං මුනී සන්තිවාදො අගිද්ධො, කාමෙ ච ලොකෙ ච අනූපලිත්තො.

‘‘න ¶ වෙදගූ දිට්ඨියායකො [න වෙදගූ දිට්ඨියා (ක. සී. ස්යා. පී.)] න මුතියා, ස මානමෙති න හි තම්මයො සො;

න කම්මුනා නොපි සුතෙන නෙය්යො, අනූපනීතො ස නිවෙසනෙසු.

‘‘සඤ්ඤාවිරත්තස්ස න සන්ති ගන්ථා, පඤ්ඤාවිමුත්තස්ස න සන්ති මොහා;

සඤ්ඤඤ්ච දිට්ඨිඤ්ච යෙ අග්ගහෙසුං, තෙ ඝට්ටයන්තා [ඝට්ටමානා (ස්යා. ක.)] විචරන්ති ලොකෙ’’ති.

මාගණ්ඩියසුත්තං නවමං නිට්ඨිතං.

‘‘කථංදස්සී කථංසීලො, උපසන්තොති වුච්චති;

තං මෙ ගොතම පබ්රූහි, පුච්ඡිතො උත්තමං නරං’’.

‘‘වීතතණ්හො පුරා භෙදා, (ඉති භගවා) පුබ්බමන්තමනිස්සිතො;

වෙමජ්ඣෙ නුපසඞ්ඛෙය්යො, තස්ස නත්ථි පුරක්ඛතං.

‘‘අක්කොධනො ¶ ¶ ¶ අසන්තාසී, අවිකත්ථී අකුක්කුචො;

මන්තභාණී [මන්තාභාණී (ස්යා. පී.)] අනුද්ධතො, ස වෙ වාචායතො මුනි.

‘‘නිරාසත්ති අනාගතෙ, අතීතං නානුසොචති;

විවෙකදස්සී ඵස්සෙසු, දිට්ඨීසු ච න නීයති [නිය්යති (බහූසු)].

‘‘පතිලීනො අකුහකො, අපිහාලු අමච්ඡරී;

අප්පගබ්භො ¶ අජෙගුච්ඡො, පෙසුණෙය්යෙ ච නො යුතො.

‘‘සාතියෙසු අනස්සාවී, අතිමානෙ ච නො යුතො;

සණ්හො ච පටිභානවා [පටිභාණවා (ස්යා. පී.)], න සද්ධො න විරජ්ජති.

‘‘ලාභකම්යා න සික්ඛති, අලාභෙ ච න කුප්පති;

අවිරුද්ධො ච තණ්හාය, රසෙසු නානුගිජ්ඣති.

‘‘උපෙක්ඛකො සදා සතො, න ලොකෙ මඤ්ඤතෙ සමං;

න විසෙසී න නීචෙය්යො, තස්ස නො සන්ති උස්සදා.

‘‘යස්ස නිස්සයනා [නිස්සයතා (සී. ස්යා. පී.)] නත්ථි, ඤත්වා ධම්මං අනිස්සිතො;

භවාය විභවාය වා, තණ්හා යස්ස න විජ්ජති.

‘‘තං බ්රූමි උපසන්තොති, කාමෙසු අනපෙක්ඛිනං;

ගන්ථා තස්ස න විජ්ජන්ති, අතරී සො විසත්තිකං.

‘‘න තස්ස පුත්තා පසවො, ඛෙත්තං වත්ථුඤ්ච විජ්ජති;

අත්තා ¶ වාපි නිරත්තා වා [අත්තං වාපි නිරත්තං වා (බහූසු)], න තස්මිං උපලබ්භති.

‘‘යෙන නං වජ්ජුං පුථුජ්ජනා, අථො සමණබ්රාහ්මණා;

තං තස්ස අපුරක්ඛතං, තස්මා වාදෙසු නෙජති.

‘‘වීතගෙධො ¶ අමච්ඡරී, න උස්සෙසු වදතෙ මුනි;

න සමෙසු න ඔමෙසු, කප්පං නෙති අකප්පියො.

‘‘යස්ස ලොකෙ සකං නත්ථි, අසතා ච න සොචති;

ධම්මෙසු ච න ගච්ඡති, ස වෙ සන්තොති වුච්චතී’’ති.

‘‘කුතොපහූතා ¶ ¶ කලහා විවාදා, පරිදෙවසොකා සහමච්ඡරා ච;

මානාතිමානා සහපෙසුණා ච, කුතොපහූතා තෙ තදිඞ්ඝ බ්රූහි’’.

‘‘පියා ¶ සු [පියානු (ස්යා.), පියස්සු (ක.)] ලොකස්මිං කුතොනිදානා, යෙ චාපි [යෙ වාපි (සී. ස්යා. පී.)] ලොභා විචරන්ති ලොකෙ;

ආසා ච නිට්ඨා ච කුතොනිදානා, යෙ සම්පරායාය නරස්ස හොන්ති’’.

‘‘ඡන්දානිදානානි පියානි ලොකෙ, යෙ චාපි ලොභා විචරන්ති ලොකෙ;

ආසා ච නිට්ඨා ච ඉතොනිදානා, යෙ සම්පරායාය නරස්ස හොන්ති’’.

‘‘ඡන්දො ¶ නු ලොකස්මිං කුතොනිදානො, විනිච්ඡයා චාපි [වාපි (සී. ස්යා. පී.)] කුතොපහූතා;

කොධො මොසවජ්ජඤ්ච කථංකථා ච, යෙ වාපි ධම්මා සමණෙන වුත්තා’’.

‘‘සාතං ¶ අසාතන්ති යමාහු ලොකෙ, තමූපනිස්සාය පහොති ඡන්දො;

රූපෙසු දිස්වා විභවං භවඤ්ච, විනිච්ඡයං කුබ්බති [කුරුතෙ (බහූසු)] ජන්තු ලොකෙ.

‘‘කොධො ¶ මොසවජ්ජඤ්ච කථංකථා ච, එතෙපි ධම්මා ද්වයමෙව සන්තෙ;

කථංකථී ඤාණපථාය සික්ඛෙ, ඤත්වා පවුත්තා සමණෙන ධම්මා’’.

‘‘සාතං අසාතඤ්ච කුතොනිදානා, කිස්මිං අසන්තෙ න භවන්ති හෙතෙ;

විභවං භවඤ්චාපි යමෙතමත්ථං, එතං මෙ පබ්රූහි යතොනිදානං’’.

‘‘ඵස්සනිදානං සාතං අසාතං, ඵස්සෙ අසන්තෙ න භවන්ති හෙතෙ;

විභවං ¶ භවඤ්චාපි යමෙතමත්ථං, එතං තෙ පබ්රූමි ඉතොනිදානං’’.

‘‘ඵස්සො ¶ නු ලොකස්මි කුතොනිදානො, පරිග්ගහා චාපි කුතොපහූතා;

කිස්මිං අසන්තෙ න මමත්තමත්ථි, කිස්මිං විභූතෙ න ඵුසන්ති ඵස්සා’’.

‘‘නාමඤ්ච රූපඤ්ච පටිච්ච ඵස්සො, ඉච්ඡානිදානානි පරිග්ගහානි;

ඉච්ඡායසන්ත්යා න මමත්තමත්ථි, රූපෙ විභූතෙ න ඵුසන්ති ඵස්සා’’.

‘‘කථංසමෙතස්ස විභොති රූපං, සුඛං දුඛඤ්චාපි [දුඛං වාපි (සී. ස්යා.)] කථං විභොති;

එතං මෙ පබ්රූහි යථා විභොති, තං ජානියාමාති [ජානිස්සාමාති (සී. ක.)] මෙ මනො අහු’’.

‘‘න සඤ්ඤසඤ්ඤී න විසඤ්ඤසඤ්ඤී, නොපි අසඤ්ඤී න විභූතසඤ්ඤී;

එවංසමෙතස්ස විභොති රූපං, සඤ්ඤානිදානා හි පපඤ්චසඞ්ඛා’’.

‘‘යං ¶ තං අපුච්ඡිම්හ අකිත්තයී නො,

අඤ්ඤං තං පුච්ඡාම තදිඞ්ඝ බ්රූහි;

එත්තාවතග්ගං ¶ නු [නො (සී. ස්යා.)] වදන්ති හෙකෙ,

‘‘එත්තාවතග්ගම්පි ¶ වදන්ති හෙකෙ, යක්ඛස්ස සුද්ධිං ඉධ පණ්ඩිතාසෙ;

තෙසං පනෙකෙ සමයං වදන්ති, අනුපාදිසෙසෙ කුසලා වදානා.

‘‘එතෙ ච ඤත්වා උපනිස්සිතාති, ඤත්වා මුනී නිස්සයෙ සො විමංසී;

ඤත්වා විමුත්තො න විවාදමෙති, භවාභවාය න සමෙති ධීරො’’ති.

කලහවිවාදසුත්තං එකාදසමං නිට්ඨිතං.

12. චූළබ්යූහසුත්තං [චූළවියූහසුත්තං (සී. ස්යා. නිද්දෙස)]

සකංසකංදිට්ඨිපරිබ්බසානා, විග්ගය්හ නානා කුසලා වදන්ති;

යො එවං ජානාති ස වෙදි ධම්මං, ඉදං පටික්කොසමකෙවලී සො.

එවම්පි විග්ගය්හ විවාදයන්ති, බාලො පරො අක්කුසලොති [අකුසලොති (සී. ස්යා. පී.)] චාහු;

සච්චො නු වාදො කතමො ඉමෙසං, සබ්බෙව ¶ හීමෙ කුසලා වදානා.

පරස්ස ¶ ¶ චෙ ධම්මමනානුජානං, බාලොමකො [බාලො මගො (සී. ස්යා. ක.)] හොති නිහීනපඤ්ඤො;

සබ්බෙව බාලා සුනිහීනපඤ්ඤා, සබ්බෙවිමෙ දිට්ඨිපරිබ්බසානා.

සන්දිට්ඨියා චෙව න වීවදාතා, සංසුද්ධපඤ්ඤා කුසලා මුතීමා;

න තෙසං කොචි පරිහීනපඤ්ඤො [කොචිපි නිහීනපඤ්ඤො (සී. ස්යා. ක.)], දිට්ඨී හි තෙසම්පි තථා සමත්තා.

න වාහමෙතං තථියන්ති [තථිවන්ති (ස්යා. ක.)] බ්රූමි, යමාහු බාලා මිථු අඤ්ඤමඤ්ඤං;

සකංසකංදිට්ඨිමකංසු සච්චං, තස්මා හි බාලොති පරං දහන්ති.

යමාහු සච්චං තථියන්ති එකෙ, තමාහු අඤ්ඤෙ [අඤ්ඤෙපි (ස්යා.), අඤ්ඤෙ ච (?)] තුච්ඡං මුසාති;

එවම්පි විගය්හ විවාදයන්ති, කස්මා න එකං සමණා වදන්ති.

එකඤ්හි ¶ සච්චං න දුතීයමත්ථි, යස්මිං පජා නො විවදෙ පජානං;

නානා තෙ [නානාතො (ක.)] සච්චානි සයං ථුනන්ති, තස්මා ¶ න එකං සමණා වදන්ති.

කස්මා ¶ නු සච්චානි වදන්ති නානා, පවාදියාසෙ කුසලා වදානා;

සච්චානි සුතානි බහූනි නානා, උදාහු තෙ තක්කමනුස්සරන්ති.

න හෙව සච්චානි බහූනි නානා, අඤ්ඤත්ර සඤ්ඤාය නිච්චානි ලොකෙ;

තක්කඤ්ච දිට්ඨීසු පකප්පයිත්වා, සච්චං මුසාති ද්වයධම්මමාහු.

දිට්ඨෙ ¶ සුතෙ සීලවතෙ මුතෙ වා, එතෙ ච නිස්සාය විමානදස්සී;

විනිච්ඡයෙ ඨත්වා පහස්සමානො, බාලො පරො අක්කුසලොති චාහ.

යෙනෙව බාලොති පරං දහාති, තෙනාතුමානං කුසලොති චාහ;

සයමත්තනා සො කුසලො වදානො, අඤ්ඤං විමානෙති තදෙව පාව.

අතිසාරදිට්ඨියාව සො සමත්තො, මානෙන මත්තො පරිපුණ්ණමානී;

සයමෙව සාමං මනසාභිසිත්තො, දිට්ඨී ¶ හි සා තස්ස තථා සමත්තා.

පරස්ස චෙ හි වචසා නිහීනො, තුමො සහා හොති නිහීනපඤ්ඤො;

අථ චෙ සයං වෙදගූ හොති ධීරො, න කොචි බාලො සමණෙසු අත්ථි.

අඤ්ඤං ¶ ඉතො යාභිවදන්ති ධම්මං, අපරද්ධා සුද්ධිමකෙවලී තෙ [සුද්ධිමකෙවලීනො (සී.)];

එවම්පි තිත්ථ්යා පුථුසො වදන්ති, සන්දිට්ඨිරාගෙන හි තෙභිරත්තා [ත්යාභිරත්තා (ස්යා. ක.)].

ඉධෙව සුද්ධි ඉති වාදයන්ති, නාඤ්ඤෙසු ධම්මෙසු විසුද්ධිමාහු;

එවම්පි තිත්ථ්යා පුථුසො නිවිට්ඨා, සකායනෙ තත්ථ දළ්හං වදානා.

සකායනෙ වාපි දළ්හං වදානො, කමෙත්ථ බාලොති පරං දහෙය්ය;

සයමෙව සො මෙධගමාවහෙය්ය [මෙධකං ආවහෙය්ය (සී. පී.)], පරං වදං බාලමසුද්ධිධම්මං.

විනිච්ඡයෙ ¶ ¶ ඨත්වා සයං පමාය, උද්ධං ස [උද්දං සො (සී. ස්යා. පී.)] ලොකස්මිං විවාදමෙති;

හිත්වාන සබ්බානි විනිච්ඡයානි, න ¶ මෙධගං කුබ්බති ජන්තු ලොකෙති.

චූළබ්යූහසුත්තං ද්වාදසමං නිට්ඨිතං.

යෙ කෙචිමෙ දිට්ඨිපරිබ්බසානා, ඉදමෙව සච්චන්ති විවාදයන්ති [විවාදියන්ති (සී. පී.)];

සබ්බෙව තෙ නින්දමන්වානයන්ති, අථො පසංසම්පි ලභන්ති තත්ථ.

අප්පඤ්හි ¶ එතං න අලං සමාය, දුවෙ විවාදස්ස ඵලානි බ්රූමි;

එතම්පි දිස්වා න විවාදයෙථ, ඛෙමාභිපස්සං අවිවාදභූමිං.

යා කාචිමා සම්මුතියො පුථුජ්ජා, සබ්බාව එතා න උපෙති විද්වා;

අනූපයො සො උපයං කිමෙය්ය, දිට්ඨෙ සුතෙ ඛන්තිමකුබ්බමානො.

සීලුත්තමා සඤ්ඤමෙනාහු සුද්ධිං, වතං සමාදාය උපට්ඨිතාසෙ;

ඉධෙව සික්ඛෙම අථස්ස සුද්ධිං, භවූපනීතා ¶ කුසලා වදානා.

සචෙ චුතො සීලවතතො හොති, පවෙධතී [ස වෙධති (සී. පී.)] කම්ම විරාධයිත්වා;

පජප්පතී පත්ථයතී ච සුද්ධිං, සත්ථාව හීනො පවසං ඝරම්හා.

සීලබ්බතං ¶ වාපි පහාය සබ්බං, කම්මඤ්ච සාවජ්ජනවජ්ජමෙතං;

සුද්ධිං ¶ අසුද්ධින්ති අපත්ථයානො, විරතො චරෙ සන්තිමනුග්ගහාය.

තමූපනිස්සාය ජිගුච්ඡිතං වා, අථවාපි දිට්ඨං ව සුතං මුතං වා;

උද්ධංසරා සුද්ධිමනුත්ථුනන්ති, අවීතතණ්හාසෙ භවාභවෙසු.

පත්ථයමානස්ස ¶ හි ජප්පිතානි, පවෙධිතං වාපි පකප්පිතෙසු;

චුතූපපාතො ඉධ යස්ස නත්ථි, ස කෙන වෙධෙය්ය කුහිංව ජප්පෙ [කුහිඤ්චි ජප්පෙ (සී. ස්යා. ක.), කුහිං පජප්පෙ (පී.) නිද්දෙසො පස්සිතබ්බො].

යමාහු ධම්මං පරමන්ති එකෙ, තමෙව හීනන්ති පනාහු අඤ්ඤෙ;

සච්චො නු වාදො කතමො ඉමෙසං, සබ්බෙව ¶ හීමෙ කුසලා වදානා.

සකඤ්හි ධම්මං පරිපුණ්ණමාහු, අඤ්ඤස්ස ධම්මං පන හීනමාහු;

එවම්පි විග්ගය්හ විවාදයන්ති, සකං සකං සම්මුතිමාහු සච්චං.

පරස්ස චෙ වම්භයිතෙන හීනො, න කොචි ධම්මෙසු විසෙසි අස්ස;

පුථූ හි අඤ්ඤස්ස වදන්ති ධම්මං, නිහීනතො සම්හි දළ්හං වදානා.

සද්ධම්මපූජාපි ¶ නෙසං තථෙව, යථා පසංසන්ති සකායනානි;

සබ්බෙව වාදා [සබ්බෙ පවාදා (ස්යා.)] තථියා [තථිවා (සබ්බත්ථ)] භවෙය්යුං, සුද්ධී හි නෙසං පච්චත්තමෙව.

න ¶ බ්රාහ්මණස්ස පරනෙය්යමත්ථි, ධම්මෙසු නිච්ඡෙය්ය සමුග්ගහීතං;

තස්මා විවාදානි උපාතිවත්තො, න හි සෙට්ඨතො පස්සති ධම්මමඤ්ඤං.

ජානාමි පස්සාමි තථෙව එතං, දිට්ඨියා එකෙ පච්චෙන්ති සුද්ධිං;

අද්දක්ඛි චෙ කිඤ්හි තුමස්ස තෙන, අතිසිත්වා ¶ අඤ්ඤෙන වදන්ති සුද්ධිං.

පස්සං නරො දක්ඛති [දක්ඛිති (සී.)] නාමරූපං, දිස්වාන වා ඤස්සති තානිමෙව;

කාමං බහුං පස්සතු අප්පකං වා, න හි තෙන සුද්ධිං කුසලා වදන්ති.

නිවිස්සවාදී න හි සුබ්බිනායො, පකප්පිතං දිට්ඨි පුරෙක්ඛරානො;

යං නිස්සිතො තත්ථ සුභං වදානො, සුද්ධිංවදො තත්ථ තථද්දසා සො.

න බ්රාහ්මණො කප්පමුපෙති සඞ්ඛා [සඞ්ඛං (සී. ස්යා. පී.)], න දිට්ඨිසාරී නපි ඤාණබන්ධු;

ඤත්වා ¶ ච සො සම්මුතියො [සම්මතියො (ස්යා.)] පුථුජ්ජා, උපෙක්ඛතී උග්ගහණන්ති මඤ්ඤෙ.

විස්සජ්ජ ¶ ගන්ථානි මුනීධ ලොකෙ, විවාදජාතෙසු න වග්ගසාරී;

සන්තො අසන්තෙසු උපෙක්ඛකො සො, අනුග්ගහො උග්ගහණන්ති මඤ්ඤෙ.

පුබ්බාසවෙ හිත්වා නවෙ අකුබ්බං, න ඡන්දගූ නොපි නිවිස්සවාදී;

ස විප්පමුත්තො දිට්ඨිගතෙහි ධීරො, න ¶ ලිම්පති [න ලිප්පති (සී. පී.)] ලොකෙ අනත්තගරහී.

ස ¶ සබ්බධම්මෙසු විසෙනිභූතො, යං කිඤ්චි දිට්ඨං ව සුතං මුතං වා;

ස පන්නභාරො මුනි විප්පමුත්තො, න කප්පියො නූපරතො න පත්ථියොති.

මහාබ්යූහසුත්තං තෙරසමං නිට්ඨිතං.

‘‘පුච්ඡාමි ¶ තං ආදිච්චබන්ධු [ආදිච්චබන්ධුං (සී. ස්යා.)], විවෙකං සන්තිපදඤ්ච මහෙසි;

කථං දිස්වා නිබ්බාති භික්ඛු, අනුපාදියානො ලොකස්මිං කිඤ්චි’’.

මන්තා අස්මීති සබ්බමුපරුන්ධෙ [සබ්බමුපරුද්ධෙ (ස්යා. පී. ක.)];

තාසං විනයා [විනයාය (?)] සදා සතො සික්ඛෙ.

‘‘යං කිඤ්චි ධම්මමභිජඤ්ඤා, අජ්ඣත්තං අථවාපි බහිද්ධා;

න තෙන ථාමං [මානං (සී. ක.)] කුබ්බෙථ, න ¶ හි සා නිබ්බුති සතං වුත්තා.

‘‘සෙය්යො න තෙන මඤ්ඤෙය්ය, නීචෙය්යො අථවාපි සරික්ඛො;

ඵුට්ඨො [පුට්ඨො (සී. ස්යා. ක.)] අනෙකරූපෙහි, නාතුමානං විකප්පයං තිට්ඨෙ.

‘‘අජ්ඣත්තමෙවුපසමෙ ¶ , න අඤ්ඤතො භික්ඛු සන්තිමෙසෙය්ය;

අජ්ඣත්තං උපසන්තස්ස, නත්ථි අත්තා කුතො නිරත්තා වා.

‘‘මජ්ඣෙ ¶ ¶ යථා සමුද්දස්ස, ඌමි නො ජායතී ඨිතො හොති;

එවං ඨිතො අනෙජස්ස, උස්සදං භික්ඛු න කරෙය්ය කුහිඤ්චි’’.

‘‘අකිත්තයී විවටචක්ඛු, සක්ඛිධම්මං පරිස්සයවිනයං;

පටිපදං වදෙහි භද්දන්තෙ, පාතිමොක්ඛං අථවාපි සමාධිං’’.

‘‘චක්ඛූහි නෙව ලොලස්ස, ගාමකථාය ආවරයෙ සොතං;

රසෙ ච නානුගිජ්ඣෙය්ය, න ¶ ච මමායෙථ කිඤ්චි ලොකස්මිං.

‘‘ඵස්සෙන යදා ඵුට්ඨස්ස, පරිදෙවං භික්ඛු න කරෙය්ය කුහිඤ්චි;

භවඤ්ච නාභිජප්පෙය්ය, භෙරවෙසු ච න සම්පවෙධෙය්ය.

‘‘අන්නානමථො පානානං, ඛාදනීයානං අථොපි වත්ථානං;

ලද්ධා න සන්නිධිං කයිරා, න ච පරිත්තසෙ තානි අලභමානො.

‘‘ඣායී න පාදලොලස්ස, විරමෙ කුක්කුච්චා නප්පමජ්ජෙය්ය;

අථාසනෙසු සයනෙසු, අප්පසද්දෙසු භික්ඛු විහරෙය්ය.

‘‘නිද්දං ¶ න බහුලීකරෙය්ය, ජාගරියං භජෙය්ය ආතාපී;

තන්දිං මායං හස්සං ඛිඩ්ඩං, මෙථුනං විප්පජහෙ සවිභූසං.

‘‘ආථබ්බණං ¶ සුපිනං ලක්ඛණං, නො විදහෙ අථොපි නක්ඛත්තං;

විරුතඤ්ච ගබ්භකරණං, තිකිච්ඡං ¶ මාමකො න සෙවෙය්ය.

‘‘නින්දාය නප්පවෙධෙය්ය, න උණ්ණමෙය්ය පසංසිතො භික්ඛු;

ලොභං සහ මච්ඡරියෙන, කොධං පෙසුණියඤ්ච පනුදෙය්ය.

‘‘කයවික්කයෙ ¶ න තිට්ඨෙය්ය, උපවාදං භික්ඛු න කරෙය්ය කුහිඤ්චි;

ගාමෙ ච නාභිසජ්ජෙය්ය, ලාභකම්යා ජනං න ලපයෙය්ය.

‘‘න ච කත්ථිතා සියා භික්ඛු, න ච වාචං පයුත්තං භාසෙය්ය;

පාගබ්භියං න සික්ඛෙය්ය, කථං විග්ගාහිකං න කථයෙය්ය.

‘‘මොසවජ්ජෙ න නීයෙථ, සම්පජානො සඨානි න කයිරා;

අථ ¶ ජීවිතෙන පඤ්ඤාය, සීලබ්බතෙන නාඤ්ඤමතිමඤ්ඤෙ.

‘‘සුත්වා රුසිතො බහුං වාචං, සමණානං වා පුථුජනානං [පුථුවචනානං (සී. ස්යා. පී.)];

ඵරුසෙන නෙ න පටිවජ්ජා, න ¶ හි සන්තො පටිසෙනිකරොන්ති.

‘‘එතඤ්ච ධම්මමඤ්ඤාය, විචිනං භික්ඛු සදා සතො සික්ඛෙ;

සන්තීති නිබ්බුතිං ඤත්වා, සාසනෙ ගොතමස්ස න පමජ්ජෙය්ය.

‘‘අභිභූ ¶ හි සො අනභිභූතො, සක්ඛිධම්මමනීතිහමදස්සී;

තස්මා හි තස්ස භගවතො සාසනෙ, අප්පමත්තො සදා නමස්සමනුසික්ඛෙ’’ති.

තුවටකසුත්තං චුද්දසමං නිට්ඨිතං.

‘‘අත්තදණ්ඩා භයං ජාතං, ජනං පස්සථ මෙධගං;

සංවෙගං කිත්තයිස්සාමි, යථා සංවිජිතං මයා.

‘‘ඵන්දමානං ¶ පජං දිස්වා, මච්ඡෙ අප්පොදකෙ යථා;

අඤ්ඤමඤ්ඤෙහි බ්යාරුද්ධෙ, දිස්වා මං භයමාවිසි.

‘‘සමන්තමසාරො ¶ ලොකො, දිසා සබ්බා සමෙරිතා;

ඉච්ඡං භවනමත්තනො, නාද්දසාසිං අනොසිතං.

‘‘ඔසානෙත්වෙව ¶ බ්යාරුද්ධෙ, දිස්වා මෙ අරතී අහු;

අථෙත්ථ සල්ලමද්දක්ඛිං, දුද්දසං හදයනිස්සිතං.

‘‘යෙන සල්ලෙන ඔතිණ්ණො, දිසා සබ්බා විධාවති;

තමෙව සල්ලමබ්බුය්හ, න ධාවති න සීදති.

‘‘තත්ථ සික්ඛානුගීයන්ති [සික්ඛානුකිරියන්ති (ක.)], යානි ලොකෙ ගධිතානි;

න තෙසු පසුතො සියා, නිබ්බිජ්ඣ සබ්බසො කාමෙ;

‘‘සච්චො සියා අප්පගබ්භො, අමායො රිත්තපෙසුණො;

අක්කොධනො ලොභපාපං, වෙවිච්ඡං විතරෙ මුනි.

‘‘නිද්දං තන්දිං සහෙ ථීනං, පමාදෙන න සංවසෙ;

අතිමානෙ න තිට්ඨෙය්ය, නිබ්බානමනසො නරො.

‘‘මොසවජ්ජෙ ¶ ¶ න නීයෙථ, රූපෙ ස්නෙහං න කුබ්බයෙ;

මානඤ්ච පරිජානෙය්ය, සාහසා විරතො චරෙ.

‘‘පුරාණං නාභිනන්දෙය්ය, නවෙ ඛන්තිං න කුබ්බයෙ;

හිය්යමානෙ න සොචෙය්ය, ආකාසං න සිතො සියා.

‘‘ගෙධං බ්රූමි මහොඝොති, ආජවං බ්රූමි ජප්පනං;

ආරම්මණං පකප්පනං, කාමපඞ්කො දුරච්චයො.

‘‘සච්චා අවොක්කම්ම [අවොක්කමං (නිද්දෙස)] මුනි, ථලෙ තිට්ඨති බ්රාහ්මණො;

සබ්බං සො [සබ්බසො (ස්යා. ක.)] පටිනිස්සජ්ජ, ස වෙ සන්තොති වුච්චති.

‘‘ස ¶ වෙ විද්වා ස වෙදගූ, ඤත්වා ධම්මං අනිස්සිතො;

සම්මා ¶ සො ලොකෙ ඉරියානො, න පිහෙතීධ කස්සචි.

‘‘යොධ කාමෙ අච්චතරි, සඞ්ගං ලොකෙ දුරච්චයං;

න සො සොචති නාජ්ඣෙති, ඡින්නසොතො අබන්ධනො.

‘‘යං පුබ්බෙ තං විසොසෙහි, පච්ඡා තෙ මාහු කිඤ්චනං;

මජ්ඣෙ චෙ නො ගහෙස්සසි, උපසන්තො චරිස්සසි.

‘‘සබ්බසො නාමරූපස්මිං, යස්ස නත්ථි මමායිතං;

අසතා ච න සොචති, ස වෙ ලොකෙ න ජීයති.

‘‘යස්ස නත්ථි ඉදං මෙති, පරෙසං වාපි කිඤ්චනං;

මමත්තං සො අසංවින්දං, නත්ථි මෙති න සොචති.

‘‘අනිට්ඨුරී ¶ අනනුගිද්ධො, අනෙජො සබ්බධී සමො;

තමානිසංසං පබ්රූමි, පුච්ඡිතො අවිකම්පිනං.

‘‘අනෙජස්ස විජානතො, නත්ථි කාචි නිසඞ්ඛති [නිසඞ්ඛිති (සී. පී.)].

විරතො සො වියාරබ්භා, ඛෙමං පස්සති සබ්බධි.

‘‘න සමෙසු න ඔමෙසු, න උස්සෙසු වදතෙ මුනි;

සන්තො සො වීතමච්ඡරො, නාදෙති න නිරස්සතී’’ති.

අත්තදණ්ඩසුත්තං පන්නරසමං නිට්ඨිතං.

‘‘න ¶ ¶ ¶ මෙ දිට්ඨො ඉතො පුබ්බෙ, (ඉච්චායස්මා සාරිපුත්තො)

‘‘සදෙවකස්ස ලොකස්ස, යථා දිස්සති චක්ඛුමා;

සබ්බං තමං විනොදෙත්වා, එකොව රතිමජ්ඣගා.

‘‘තං ¶ බුද්ධං අසිතං තාදිං, අකුහං ගණිමාගතං;

බහූනමිධ බද්ධානං, අත්ථි පඤ්හෙන ආගමං.

‘‘භික්ඛුනො විජිගුච්ඡතො, භජතො රිත්තමාසනං;

රුක්ඛමූලං සුසානං වා, පබ්බතානං ගුහාසු වා.

‘‘උච්චාවචෙසු සයනෙසු, කීවන්තො තත්ථ භෙරවා;

යෙහි භික්ඛු න වෙධෙය්ය, නිග්ඝොසෙ සයනාසනෙ.

‘‘කතී පරිස්සයා ලොකෙ, ගච්ඡතො අගතං දිසං;

යෙ භික්ඛු අභිසම්භවෙ, පන්තම්හි සයනාසනෙ.

‘‘ක්යාස්ස බ්යප්පථයො අස්සු, ක්යාස්සස්සු ඉධ ගොචරා;

කානි සීලබ්බතානාස්සු, පහිතත්තස්ස භික්ඛුනො.

‘‘කං සො සික්ඛං සමාදාය, එකොදි නිපකො සතො;

කම්මාරො රජතස්සෙව, නිද්ධමෙ මලමත්තනො’’.

‘‘විජිගුච්ඡමානස්ස ¶ ¶ යදිදං ඵාසු, (සාරිපුත්තාති භගවා)

‘‘පඤ්චන්නං ධීරො භයානං න භායෙ, භික්ඛු සතො සපරියන්තචාරී;

ඩංසාධිපාතානං සරීසපානං, මනුස්සඵස්සානං චතුප්පදානං.

‘‘පරධම්මිකානම්පි ¶ ¶ න සන්තසෙය්ය, දිස්වාපි තෙසං බහුභෙරවානි;

අථාපරානි අභිසම්භවෙය්ය, පරිස්සයානි කුසලානුඑසී.

‘‘ආතඞ්කඵස්සෙන ඛුදාය ඵුට්ඨො, සීතං අතුණ්හං [අච්චුණ්හං (සී. ස්යා.)] අධිවාසයෙය්ය;

සො තෙහි ඵුට්ඨො බහුධා අනොකො, වීරියං පරක්කම්මදළ්හං කරෙය්ය.

‘‘ථෙය්යං න කාරෙ [න කරෙය්ය (සී. ස්යා. ක.)] න මුසා භණෙය්ය, මෙත්තාය ඵස්සෙ තසථාවරානි;

යදාවිලත්තං මනසො විජඤ්ඤා, කණ්හස්ස පක්ඛොති විනොදයෙය්ය.

‘‘කොධාතිමානස්ස ¶ වසං න ගච්ඡෙ, මූලම්පි තෙසං පලිඛඤ්ඤ තිට්ඨෙ;

අථප්පියං වා පන අප්පියං වා, අද්ධා භවන්තො අභිසම්භවෙය්ය.

‘‘පඤ්ඤං පුරක්ඛත්වා කල්යාණපීති, වික්ඛම්භයෙ තානි පරිස්සයානි;

අරතිං සහෙථ සයනම්හි පන්තෙ, චතුරො සහෙථ පරිදෙවධම්මෙ.

‘‘කිංසූ අසිස්සාමි කුවං වා [කුධ වා (ක.), කුථ වා (නිද්දෙස)] අසිස්සං, දුක්ඛං වත සෙත්ථ ක්වජ්ජ සෙස්සං;

එතෙ විතක්කෙ පරිදෙවනෙය්යෙ, විනයෙථ සෙඛො අනිකෙතචාරී.

‘‘අන්නඤ්ච ¶ ලද්ධා වසනඤ්ච කාලෙ, මත්තං සො ජඤ්ඤා ඉධ තොසනත්ථං;

සො තෙසු ගුත්තො යතචාරි ගාමෙ, රුසිතොපි වාචං ඵරුසං න වජ්ජා.

‘‘ඔක්ඛිත්තචක්ඛු ¶ ¶ න ච පාදලොලො, ඣානානුයුත්තො බහුජාගරස්ස;

උපෙක්ඛමාරබ්භ සමාහිතත්තො, තක්කාසයං කුක්කුච්චියූපඡින්දෙ.

‘‘චුදිතො ¶ වචීභි සතිමාභිනන්දෙ, සබ්රහ්මචාරීසු ඛිලං පභින්දෙ;

වාචං පමුඤ්චෙ කුසලං නාතිවෙලං, ජනවාදධම්මාය න චෙතයෙය්ය.

‘‘අථාපරං පඤ්ච රජානි ලොකෙ, යෙසං සතීමා විනයාය සික්ඛෙ;

රූපෙසු සද්දෙසු අථො රසෙසු, ගන්ධෙසු ඵස්සෙසු සහෙථ රාගං.

‘‘එතෙසු ධම්මෙසු විනෙය්ය ඡන්දං, භික්ඛු සතිමා සුවිමුත්තචිත්තො;

කාලෙන ¶ සො සම්මා ධම්මං පරිවීමංසමානො,

සාරිපුත්තසුත්තං සොළසමං නිට්ඨිතං. අට්ඨකවග්ගො චතුත්ථො

කාමං ගුහඤ්ච දුට්ඨා ච, සුද්ධඤ්ච පරමා ජරා;

මෙත්තෙය්යො ච පසූරො ච, මාගණ්ඩි පුරාභෙදනං.

කලහං ද්වෙ ච බ්යූහානි [බ්යූහානි (සී.)], පුනදෙව තුවට්ටකං;

අත්තදණ්ඩවරං සුත්තං, ථෙරපුට්ඨෙන [ථෙරපඤ්හෙන (සී.), සාරිපුත්තෙන (ස්යා.)] සොළස;

ඉති එතානි සුත්තානි, සබ්බානට්ඨකවග්ගිකාති.