📜

16. වීසතිනිපාතො

1. අධිමුත්තත්ථෙරගාථා

705.

‘‘යඤ්ඤත්ථං වා ධනත්ථං වා, යෙ හනාම මයං පුරෙ;

අවසෙසං [අවසෙ තං (සී. අට්ඨ. මූලපාඨො), අවසෙසානං (අට්ඨ.?)] භයං හොති, වෙධන්ති විලපන්ති ච.

706.

‘‘තස්ස තෙ නත්ථි භීතත්තං, භිය්යො වණ්ණො පසීදති;

කස්මා න පරිදෙවෙසි, එවරූපෙ මහබ්භයෙ.

707.

‘‘නත්ථි චෙතසිකං දුක්ඛං, අනපෙක්ඛස්ස ගාමණි;

අතික්කන්තා භයා සබ්බෙ, ඛීණසංයොජනස්ස වෙ.

708.

‘‘ඛීණාය භවනෙත්තියා, දිට්ඨෙ ධම්මෙ යථාතථෙ;

භයං මරණෙ හොති, භාරනික්ඛෙපනෙ යථා.

709.

‘‘සුචිණ්ණං බ්රහ්මචරියං මෙ, මග්ගො චාපි සුභාවිතො;

මරණෙ මෙ භයං නත්ථි, රොගානමිව සඞ්ඛයෙ.

710.

‘‘සුචිණ්ණං බ්රහ්මචරියං මෙ, මග්ගො චාපි සුභාවිතො;

නිරස්සාදා භවා දිට්ඨා, විසං පිත්වාව [පීත්වාව (සී.)] ඡඩ්ඩිතං.

711.

‘‘පාරගූ අනුපාදානො, කතකිච්චො අනාසවො;

තුට්ඨො ආයුක්ඛයා හොති, මුත්තො ආඝාතනා යථා.

712.

‘‘උත්තමං ධම්මතං පත්තො, සබ්බලොකෙ අනත්ථිකො;

ආදිත්තාව ඝරා මුත්තො, මරණස්මිං න සොචති.

713.

‘‘යදත්ථි සඞ්ගතං කිඤ්චි, භවො වා යත්ථ ලබ්භති;

සබ්බං අනිස්සරං එතං, ඉති වුත්තං මහෙසිනා.

714.

‘‘යො තං තථා පජානාති, යථා බුද්ධෙන දෙසිතං;

න ගණ්හාති භවං කිඤ්චි, සුතත්තංව අයොගුළං.

715.

‘‘න මෙ හොති ‘අහොසි’න්ති, ‘භවිස්ස’න්ති න හොති මෙ;

සඞ්ඛාරා විගමිස්සන්ති, තත්ථ කා පරිදෙවනා.

716.

‘‘සුද්ධං ධම්මසමුප්පාදං, සුද්ධං සඞ්ඛාරසන්තතිං;

පස්සන්තස්ස යථාභූතං, න භයං හොති ගාමණි.

717.

‘‘තිණකට්ඨසමං ලොකං, යදා පඤ්ඤාය පස්සති;

මමත්තං සො අසංවින්දං, ‘නත්ථි මෙ’ති න සොචති.

718.

‘‘උක්කණ්ඨාමි සරීරෙන, භවෙනම්හි අනත්ථිකො;

සොයං භිජ්ජිස්සති කායො, අඤ්ඤො ච න භවිස්සති.

719.

‘‘යං වො කිච්චං සරීරෙන, තං කරොථ යදිච්ඡථ;

න මෙ තප්පච්චයා තත්ථ, දොසො පෙමඤ්ච හෙහිති’’.

720.

තස්ස තං වචනං සුත්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;

සත්ථානි නික්ඛිපිත්වාන, මාණවා එතදබ්රවුං.

721.

‘‘කිං භදන්තෙ කරිත්වාන, කො වා ආචරියො තව;

කස්ස සාසනමාගම්ම, ලබ්භතෙ තං අසොකතා’’.

722.

‘‘සබ්බඤ්ඤූ සබ්බදස්සාවී, ජිනො ආචරියො මම;

මහාකාරුණිකො සත්ථා, සබ්බලොකතිකිච්ඡකො.

723.

‘‘තෙනායං දෙසිතො ධම්මො, ඛයගාමී අනුත්තරො;

තස්ස සාසනමාගම්ම, ලබ්භතෙ තං අසොකතා’’.

724.

සුත්වාන චොරා ඉසිනො සුභාසිතං, නික්ඛිප්ප සත්ථානි ච ආවුධානි ච;

තම්හා ච කම්මා විරමිංසු එකෙ, එකෙ ච පබ්බජ්ජමරොචයිංසු.

725.

තෙ පබ්බජිත්වා සුගතස්ස සාසනෙ, භාවෙත්ව බොජ්ඣඞ්ගබලානි පණ්ඩිතා;

උදග්ගචිත්තා සුමනා කතින්ද්රියා, ඵුසිංසු නිබ්බානපදං අසඞ්ඛතන්ති.

…අධිමුත්තො ථෙරො….

2. පාරාපරියත්ථෙරගාථා

726.

‘‘සමණස්ස අහු චින්තා, පාරාපරියස්ස භික්ඛුනො;

එකකස්ස නිසින්නස්ස, පවිවිත්තස්ස ඣායිනො.

727.

‘‘කිමානුපුබ්බං පුරිසො, කිං වතං කිං සමාචාරං;

අත්තනො කිච්චකාරීස්ස, න ච කඤ්චි විහෙඨයෙ.

728.

‘‘ඉන්ද්රියානි මනුස්සානං, හිතාය අහිතාය ච;

අරක්ඛිතානි අහිතාය, රක්ඛිතානි හිතාය ච.

729.

‘‘ඉන්ද්රියානෙව සාරක්ඛං, ඉන්ද්රියානි ච ගොපයං;

අත්තනො කිච්චකාරීස්ස, න ච කඤ්චි විහෙඨයෙ.

730.

‘‘චක්ඛුන්ද්රියං චෙ රූපෙසු, ගච්ඡන්තං අනිවාරයං;

අනාදීනවදස්සාවී, සො දුක්ඛා න හි මුච්චති.

731.

‘‘සොතින්ද්රියං චෙ සද්දෙසු, ගච්ඡන්තං අනිවාරයං;

අනාදීනවදස්සාවී, සො දුක්ඛා න හි මුච්චති.

732.

‘‘අනිස්සරණදස්සාවී , ගන්ධෙ චෙ පටිසෙවති;

න සො මුච්චති දුක්ඛම්හා, ගන්ධෙසු අධිමුච්ඡිතො.

733.

‘‘අම්බිලං මධුරග්ගඤ්ච, තිත්තකග්ගමනුස්සරං;

රසතණ්හාය ගධිතො, හදයං නාවබුජ්ඣති.

734.

‘‘සුභාන්යප්පටිකූලානි, ඵොට්ඨබ්බානි අනුස්සරං;

රත්තො රාගාධිකරණං, විවිධං වින්දතෙ දුඛං.

735.

‘‘මනං චෙතෙහි ධම්මෙහි, යො න සක්කොති රක්ඛිතුං;

තතො නං දුක්ඛමන්වෙති, සබ්බෙහෙතෙහි පඤ්චහි.

736.

‘‘පුබ්බලොහිතසම්පුණ්ණං, බහුස්ස කුණපස්ස ච;

නරවීරකතං වග්ගුං, සමුග්ගමිව චිත්තිතං.

737.

‘‘කටුකං මධුරස්සාදං, පියනිබන්ධනං දුඛං;

ඛුරංව මධුනා ලිත්තං, උල්ලිහං නාවබුජ්ඣති.

738.

‘‘ඉත්ථිරූපෙ ඉත්ථිසරෙ, ඵොට්ඨබ්බෙපි ච ඉත්ථියා;

ඉත්ථිගන්ධෙසු සාරත්තො, විවිධං වින්දතෙ දුඛං.

739.

‘‘ඉත්ථිසොතානි සබ්බානි, සන්දන්ති පඤ්ච පඤ්චසු;

තෙසමාවරණං කාතුං, යො සක්කොති වීරියවා.

740.

‘‘සො අත්ථවා සො ධම්මට්ඨො, සො දක්ඛො සො විචක්ඛණො;

කරෙය්ය රමමානොපි, කිච්චං ධම්මත්ථසංහිතං.

741.

‘‘අථො සීදති සඤ්ඤුත්තං, වජ්ජෙ කිච්චං නිරත්ථකං;

‘න තං කිච්ච’න්ති මඤ්ඤිත්වා, අප්පමත්තො විචක්ඛණො.

742.

‘‘යඤ්ච අත්ථෙන සඤ්ඤුත්තං, යා ච ධම්මගතා රති;

තං සමාදාය වත්තෙථ, සා හි වෙ උත්තමා රති.

743.

‘‘උච්චාවචෙහුපායෙහි, පරෙසමභිජිගීසති;

හන්ත්වා වධිත්වා අථ සොචයිත්වා, ආලොපති සාහසා යො පරෙසං.

744.

‘‘තච්ඡන්තො ආණියා ආණිං, නිහන්ති බලවා යථා;

ඉන්ද්රියානින්ද්රියෙහෙව , නිහන්ති කුසලො තථා.

745.

‘‘සද්ධං වීරියං සමාධිඤ්ච, සතිපඤ්ඤඤ්ච භාවයං;

පඤ්ච පඤ්චහි හන්ත්වාන, අනීඝො යාති බ්රාහ්මණො.

746.

‘‘සො අත්ථවා සො ධම්මට්ඨො, කත්වා වාක්යානුසාසනිං;

සබ්බෙන සබ්බං බුද්ධස්ස, සො නරො සුඛමෙධතී’’ති.

…පාරාපරියො ථෙරො….

3. තෙලකානිත්ථෙරගාථා

747.

‘‘චිරරත්තං වතාතාපී, ධම්මං අනුවිචින්තයං;

සමං චිත්තස්ස නාලත්ථං, පුච්ඡං සමණබ්රාහ්මණෙ.

748.

‘‘‘කො සො පාරඞ්ගතො ලොකෙ, කො පත්තො අමතොගධං;

කස්ස ධම්මං පටිච්ඡාමි, පරමත්ථවිජානනං’.

749.

‘‘අන්තොවඞ්කගතො ආසි, මච්ඡොව ඝසමාමිසං;

බද්ධො මහින්දපාසෙන, වෙපචිත්යසුරො යථා.

750.

‘‘අඤ්ඡාමි නං න මුඤ්චාමි, අස්මා සොකපරිද්දවා;

කො මෙ බන්ධං මුඤ්චං ලොකෙ, සම්බොධිං වෙදයිස්සති.

751.

‘‘සමණං බ්රාහ්මණං වා කං, ආදිසන්තං පභඞ්ගුනං.

කස්ස ධම්මං පටිච්ඡාමි, ජරාමච්චුපවාහනං.

752.

‘‘විචිකිච්ඡාකඞ්ඛාගන්ථිතං, සාරම්භබලසඤ්ඤුතං;

කොධප්පත්තමනත්ථද්ධං, අභිජප්පප්පදාරණං.

753.

‘‘තණ්හාධනුසමුට්ඨානං , ද්වෙ ච පන්නරසායුතං [ද්වෙධාපන්නරසායුතං (?)];

පස්ස ඔරසිකං බාළ්හං, භෙත්වාන යදි [යද (සී. අට්ඨ.) හදි (?) ‘‘හදයෙ’’ති තංසංවණ්ණනා] තිට්ඨති.

754.

‘‘අනුදිට්ඨීනං අප්පහානං, සඞ්කප්පපරතෙජිතං;

තෙන විද්ධො පවෙධාමි, පත්තංව මාලුතෙරිතං.

755.

‘‘අජ්ඣත්තං මෙ සමුට්ඨාය, ඛිප්පං පච්චති මාමකං;

ඡඵස්සායතනී කායො, යත්ථ සරති සබ්බදා.

756.

‘‘තං න පස්සාමි තෙකිච්ඡං, යො මෙතං සල්ලමුද්ධරෙ;

නානාරජ්ජෙන සත්ථෙන [නාරග්ගෙන න සත්ථෙන (?)], නාඤ්ඤෙන විචිකිච්ඡිතං.

757.

‘‘කො මෙ අසත්ථො අවණො, සල්ලමබ්භන්තරපස්සයං;

අහිංසං සබ්බගත්තානි, සල්ලං මෙ උද්ධරිස්සති.

758.

‘‘ධම්මප්පති හි සො සෙට්ඨො, විසදොසප්පවාහකො;

ගම්භීරෙ පතිතස්ස මෙ, ථලං පාණිඤ්ච දස්සයෙ.

759.

‘‘රහදෙහමස්මි ඔගාළ්හො, අහාරියරජමත්තිකෙ;

මායාඋසූයසාරම්භ, ථිනමිද්ධමපත්ථටෙ.

760.

‘‘උද්ධච්චමෙඝථනිතං, සංයොජනවලාහකං;

වාහා වහන්ති කුද්දිට්ඨිං [දුද්දිට්ඨිං (සී. ධ. ප. 339)], සඞ්කප්පා රාගනිස්සිතා.

761.

‘‘සවන්ති සබ්බධි සොතා, ලතා උබ්භිජ්ජ තිට්ඨති;

තෙ සොතෙ කො නිවාරෙය්ය, තං ලතං කො හි ඡෙච්ඡති.

762.

‘‘වෙලං කරොථ භද්දන්තෙ, සොතානං සන්නිවාරණං;

මා තෙ මනොමයො සොතො, රුක්ඛංව සහසා ලුවෙ.

763.

‘‘එවං මෙ භයජාතස්ස, අපාරා පාරමෙසතො;

තාණො පඤ්ඤාවුධො සත්ථා, ඉසිසඞ්ඝනිසෙවිතො.

764.

‘‘සොපාණං සුගතං සුද්ධං, ධම්මසාරමයං දළ්හං;

පාදාසි වුය්හමානස්ස, ‘මා භායී’ති ච මබ්රවි.

765.

‘‘සතිපට්ඨානපාසාදං, ආරුය්හ පච්චවෙක්ඛිසං;

යං තං පුබ්බෙ අමඤ්ඤිස්සං, සක්කායාභිරතං පජං.

766.

‘‘යදා ච මග්ගමද්දක්ඛිං, නාවාය අභිරූහනං;

අනධිට්ඨාය අත්තානං, තිත්ථමද්දක්ඛිමුත්තමං.

767.

‘‘සල්ලං අත්තසමුට්ඨානං, භවනෙත්තිප්පභාවිතං;

එතෙසං අප්පවත්තාය [අප්පවත්තියා (?)], දෙසෙසි මග්ගමුත්තමං.

768.

‘‘දීඝරත්තානුසයිතං, චිරරත්තමධිට්ඨිතං;

බුද්ධො මෙපානුදී ගන්ථං, විසදොසප්පවාහනො’’ති.

…තෙලකානි ථෙරො….

4. රට්ඨපාලත්ථෙරගාථා

769.

[ම. නි. 2.302] ‘‘පස්ස චිත්තකතං බිම්බං, අරුකායං සමුස්සිතං;

ආතුරං බහුසඞ්කප්පං, යස්ස නත්ථි ධුවං ඨිති.

770.

‘‘පස්ස චිත්තකතං රූපං, මණිනා කුණ්ඩලෙන ච;

අට්ඨිං තචෙන ඔනද්ධං, සහ වත්ථෙහි සොභති.

771.

‘‘අලත්තකකතා පාදා, මුඛං චුණ්ණකමක්ඛිතං;

අලං බාලස්ස මොහාය, නො ච පාරගවෙසිනො.

772.

‘‘අට්ඨපදකතා කෙසා, නෙත්තා අඤ්ජනමක්ඛිතා;

අලං බාලස්ස මොහාය, නො ච පාරගවෙසිනො.

773.

‘‘අඤ්ජනීව නවා චිත්තා, පූතිකායො අලඞ්කතො;

අලං බාලස්ස මොහාය, නො ච පාරගවෙසිනො.

774.

‘‘ඔදහි මිගවො පාසං, නාසදා වාගුරං මිගො;

භුත්වා නිවාපං ගච්ඡාම, කන්දන්තෙ මිගබන්ධකෙ.

775.

‘‘ඡින්නො පාසො මිගවස්ස, නාසදා වාගුරං මිගො;

භුත්වා නිවාපං ගච්ඡාම, සොචන්තෙ මිගලුද්දකෙ.

776.

‘‘පස්සාමි ලොකෙ සධනෙ මනුස්සෙ, ලද්ධාන විත්තං න දදන්ති මොහා;

ලුද්ධා ධනං සන්නිචයං කරොන්ති, භිය්යොව කාමෙ අභිපත්ථයන්ති.

777.

‘‘රාජා පසය්හප්පථවිං විජෙත්වා, සසාගරන්තං මහිමාවසන්තො;

ඔරං සමුද්දස්ස අතිත්තරූපො, පාරං සමුද්දස්සපි පත්ථයෙථ.

778.

‘‘රාජා ච අඤ්ඤෙ ච බහූ මනුස්සා, අවීතතණ්හා මරණං උපෙන්ති;

ඌනාව හුත්වාන ජහන්ති දෙහං, කාමෙහි ලොකම්හි න හත්ථි තිත්ති.

779.

‘‘කන්දන්ති නං ඤාතී පකිරිය කෙසෙ, අහො වතා නො අමරාති චාහු;

වත්ථෙන නං පාරුතං නීහරිත්වා, චිතං සමොධාය තතො ඩහන්ති.

780.

‘‘සො ඩය්හති සූලෙහි තුජ්ජමානො, එකෙන වත්ථෙන [එතෙන ගත්ථෙන (ක.)] පහාය භොගෙ;

න මීයමානස්ස භවන්ති තාණා, ඤාතී ච මිත්තා අථ වා සහායා.

781.

‘‘දායාදකා තස්ස ධනං හරන්ති, සත්තො පන ගච්ඡති යෙන කම්මං;

න මීයමානං ධනමන්වෙති [මන්විති (ක.)] කිඤ්චි, පුත්තා ච දාරා ච ධනඤ්ච රට්ඨං.

782.

‘‘න දීඝමායුං ලභතෙ ධනෙන, න චාපි විත්තෙන ජරං විහන්ති;

අප්පප්පං හිදං ජීවිතමාහු ධීරා, අසස්සතං විප්පරිණාමධම්මං.

783.

‘‘අඩ්ඪා දලිද්දා ච ඵුසන්ති ඵස්සං, බාලො ච ධීරො ච තථෙව ඵුට්ඨො;

බාලො හි බාල්යා වධිතොව සෙති, ධීරො ච නො වෙධති ඵස්සඵුට්ඨො.

784.

‘‘තස්මා හි පඤ්ඤාව ධනෙන සෙය්යා, යාය වොසානමිධාධිගච්ඡති;

අබ්යොසිතත්තා හි භවාභවෙසු, පාපානි කම්මානි කරොති මොහා.

785.

‘‘උපෙති ගබ්භඤ්ච පරඤ්ච ලොකං, සංසාරමාපජ්ජ පරම්පරාය;

තස්සප්පපඤ්ඤො අභිසද්දහන්තො, උපෙති ගබ්භඤ්ච පරඤ්ච ලොකං.

786.

‘‘චොරො යථා සන්ධිමුඛෙ ගහීතො, සකම්මුනා හඤ්ඤති පාපධම්මො;

එවං පජා පෙච්ච පරම්හි ලොකෙ, සකම්මුනා හඤ්ඤති පාපධම්මො.

787.

‘‘කාමා හි චිත්රා මධුරා මනොරමා, විරූපරූපෙන මථෙන්ති චිත්තං;

ආදීනවං කාමගුණෙසු දිස්වා, තස්මා අහං පබ්බජිතොම්හි රාජ.

788.

‘‘දුමප්ඵලානීව පතන්ති මාණවා, දහරා ච වුඩ්ඪා ච සරීරභෙදා;

එතම්පි දිස්වා පබ්බජිතොම්හි රාජ, අපණ්ණකං සාමඤ්ඤමෙව සෙය්යො.

789.

‘‘සද්ධායාහං පබ්බජිතො, උපෙතො ජිනසාසනෙ;

අවජ්ඣා මය්හං පබ්බජ්ජා, අනණො භුඤ්ජාමි භොජනං.

790.

‘‘කාමෙ ආදිත්තතො දිස්වා, ජාතරූපානි සත්ථතො;

ගබ්භවොක්කන්තිතො දුක්ඛං, නිරයෙසු මහබ්භයං.

791.

‘‘එතමාදීනවං ඤත්වා, සංවෙගං අලභිං තදා;

සොහං විද්ධො තදා සන්තො, සම්පත්තො ආසවක්ඛයං.

792.

‘‘පරිචිණ්ණො මයා සත්ථා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං;

ඔහිතො ගරුකො භාරො, භවනෙත්ති සමූහතා.

793.

‘‘යස්සත්ථාය පබ්බජිතො, අගාරස්මානගාරියං;

සො මෙ අත්ථො අනුප්පත්තො, සබ්බසංයොජනක්ඛයො’’ති.

… රට්ඨපාලො ථෙරො….

5. මාලුක්යපුත්තත්ථෙරගාථා

794.

[සං. නි. 4.95] ‘‘රූපං දිස්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;

සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

795.

‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා රූපසම්භවා;

අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;

එවමාචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන [නිබ්බානං (සී.)] වුච්චති.

796.

‘‘සද්දං සුත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;

සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

797.

‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා සද්දසම්භවා;

අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;

එවමාචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.

798.

‘‘ගන්ධං ඝත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;

සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

799.

‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා ගන්ධසම්භවා;

අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;

එවමාචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.

800.

‘‘රසං භොත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;

සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

801.

‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා රසසම්භවා;

අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;

එවමාචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.

802.

‘‘ඵස්සං ඵුස්ස සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;

සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

803.

‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා ඵස්සසම්භවා;

අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;

එවමාචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.

804.

‘‘ධම්මං ඤත්වා සති මුට්ඨා, පියං නිමිත්තං මනසි කරොතො;

සාරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච අජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

805.

‘‘තස්ස වඩ්ඪන්ති වෙදනා, අනෙකා ධම්මසම්භවා;

අභිජ්ඣා ච විහෙසා ච, චිත්තමස්සූපහඤ්ඤති;

එවමාචිනතො දුක්ඛං, ආරා නිබ්බාන වුච්චති.

806.

‘‘න සො රජ්ජති රූපෙසු, රූපං දිස්වා පතිස්සතො;

විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

807.

‘‘යථාස්ස පස්සතො රූපං, සෙවතො චාපි වෙදනං;

ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;

එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බාන වුච්චති.

808.

‘‘න සො රජ්ජති සද්දෙසු, සද්දං සුත්වා පතිස්සතො;

විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

809.

‘‘යථාස්ස සුණතො සද්දං, සෙවතො චාපි වෙදනං;

ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;

එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බාන වුච්චති.

810.

‘‘න සො රජ්ජති ගන්ධෙසු, ගන්ධං ඝත්වා පතිස්සතො;

විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

811.

‘‘යථාස්ස ඝායතො ගන්ධං, සෙවතො චාපි වෙදනං;

ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;

එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බාන වුච්චති.

812.

‘‘න සො රජ්ජති රසෙසු, රසං භොත්වා පතිස්සතො;

විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

813.

‘‘යථාස්ස සායරතො රසං, සෙවතො චාපි වෙදනං;

ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;

එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බාන වුච්චති.

814.

‘‘න සො රජ්ජති ඵස්සෙසු, ඵස්සං ඵුස්ස පතිස්සතො;

විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

815.

‘‘යථාස්ස ඵුසතො ඵස්සං, සෙවතො චාපි වෙදනං;

ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;

එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බාන වුච්චති.

816.

‘‘න සො රජ්ජති ධම්මෙසු, ධම්මං ඤත්වා පතිස්සතො;

විරත්තචිත්තො වෙදෙති, තඤ්ච නාජ්ඣොස්ස තිට්ඨති.

817.

‘‘යථාස්ස විජානතො ධම්මං, සෙවතො චාපි වෙදනං;

ඛීයති නොපචීයති, එවං සො චරතී සතො;

එවං අපචිනතො දුක්ඛං, සන්තිකෙ නිබ්බාන වුච්චති’’.

… මාලුක්යපුත්තො ථෙරො….

6. සෙලත්ථෙරගාථා

818.

‘‘පරිපුණ්ණකායො සුරුචි, සුජාතො චාරුදස්සනො;

සුවණ්ණවණ්ණොසි භගවා, සුසුක්කදාඨොසි වීරියවා [සුසුක්කදාඨො විරීයවා (සී.)].

819.

‘‘නරස්ස හි සුජාතස්ස, යෙ භවන්ති වියඤ්ජනා;

සබ්බෙ තෙ තව කායස්මිං, මහාපුරිසලක්ඛණා.

820.

‘‘පසන්නනෙත්තො සුමුඛො, බ්රහා උජු පතාපවා;

මජ්ඣෙ සමණසඞ්ඝස්ස, ආදිච්චොව විරොචසි.

821.

‘‘කල්යාණදස්සනො භික්ඛු, කඤ්චනසන්නිභත්තචො;

කිං තෙ සමණභාවෙන, එවං උත්තමවණ්ණිනො.

822.

‘‘රාජා අරහසි භවිතුං, චක්කවත්තී රථෙසභො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, ජම්බුසණ්ඩස්ස [ජම්බුමණ්ඩස්ස (ක.)] ඉස්සරො.

823.

‘‘ඛත්තියා භොගී රාජානො [භොගා රාජානො (සී. ක.), භොජරාජානො (ස්යා.)], අනුයන්තා භවන්ති තෙ;

රාජාභිරාජා [රාජාධිරාජා (සී. ක.)] මනුජින්දො, රජ්ජං කාරෙහි ගොතම’’.

824.

‘‘රාජාහමස්මි සෙල, (සෙලාති භගවා) ධම්මරාජා අනුත්තරො;

ධම්මෙන චක්කං වත්තෙමි, චක්කං අප්පටිවත්තියං’’.

825.

‘‘සම්බුද්ධො පටිජානාසි, (ඉති සෙලො බ්රාහ්මණො) ධම්මරාජා අනුත්තරො;

‘ධම්මෙන චක්කං වත්තෙමි’, ඉති භාසථ ගොතම.

826.

‘‘කො නු සෙනාපති භොතො, සාවකො සත්ථුරන්වයො [අන්වයො (සී.)];

කො තෙතමනුවත්තෙති, ධම්මචක්කං පවත්තිතං’’.

827.

‘‘මයා පවත්තිතං චක්කං, (සෙලාති භගවා) ධම්මචක්කං අනුත්තරං;

සාරිපුත්තො අනුවත්තෙති, අනුජාතො තථාගතං.

828.

‘‘අභිඤ්ඤෙය්යං අභිඤ්ඤාතං, භාවෙතබ්බඤ්ච භාවිතං;

පහාතබ්බං පහීනං මෙ, තස්මා බුද්ධොස්මි බ්රාහ්මණ.

829.

‘‘විනයස්සු මයි කඞ්ඛං, අධිමුඤ්චස්සු බ්රාහ්මණ;

දුල්ලභං දස්සනං හොති, සම්බුද්ධානං අභිණ්හසො.

830.

‘‘යෙසං වෙ දුල්ලභො ලොකෙ, පාතුභාවො අභිණ්හසො;

සොහං බ්රාහ්මණ බුද්ධොස්මි, සල්ලකත්තො [සල්ලකන්තො (සී.)] අනුත්තරො.

831.

‘‘බ්රහ්මභූතො අතිතුලො, මාරසෙනප්පමද්දනො;

සබ්බාමිත්තෙ වසෙ [වසී (ස්යා. ක., ම. නි. 2.399; සු. නි. 966)] කත්වා, මොදාමි අකුතොභයො’’.

832.

‘‘ඉදං භොන්තො නිසාමෙථ, යථා භාසති චක්ඛුමා;

සල්ලකත්තො මහාවීරො, සීහොව නදතී වනෙ.

833.

‘‘බ්රහ්මභූතං අතිතුලං, මාරසෙනප්පමද්දනං;

කො දිස්වා නප්පසීදෙය්ය, අපි කණ්හාභිජාතිකො.

834.

‘‘යො මං ඉච්ඡති අන්වෙතු, යො වා නිච්ඡති ගච්ඡතු;

ඉධාහං පබ්බජිස්සාමි, වරපඤ්ඤස්ස සන්තිකෙ’’.

835.

‘‘එතං චෙ රුච්චති භොතො, සම්මාසම්බුද්ධසාසනං;

මයම්පි පබ්බජිස්සාම, වරපඤ්ඤස්ස සන්තිකෙ.

836.

‘‘බ්රාහ්මණා තිසතා ඉමෙ, යාචන්ති පඤ්ජලීකතා;

‘බ්රහ්මචරියං චරිස්සාම, භගවා තව සන්තිකෙ’’’.

837.

‘‘ස්වාඛාතං බ්රහ්මචරියං, (සෙලාති භගවා) සන්දිට්ඨිකමකාලිකං;

යත්ථ අමොඝා පබ්බජ්ජා, අප්පමත්තස්ස සික්ඛතො’’.

838.

‘‘යං තං සරණමාගම්හ [සරණමාගම්ම (සබ්බත්ථ)], ඉතො අට්ඨමෙ [අට්ඨමි (ස්යා. ක.)] චක්ඛුම;

සත්තරත්තෙන භගවා, දන්තාම්හ තව සාසනෙ.

839.

‘‘තුවං බුද්ධො තුවං සත්ථා, තුවං මාරාභිභූ මුනි;

තුවං අනුසයෙ ඡෙත්වා, තිණ්ණො තාරෙසිමං පජං.

840.

‘‘උපධී තෙ සමතික්කන්තා, ආසවා තෙ පදාලිතා;

සීහොව අනුපාදානො, පහීනභයභෙරවො.

841.

‘‘භික්ඛවො තිසතා ඉමෙ, තිට්ඨන්ති පඤ්ජලීකතා;

පාදෙ වීර පසාරෙහි, නාගා වන්දන්තු සත්ථුනො’’ති.

… සෙලො ථෙරො….

7. කාළිගොධාපුත්තභද්දියත්ථෙරගාථා

842.

‘‘යාතං මෙ හත්ථිගීවාය, සුඛුමා වත්ථා පධාරිතා;

සාලීනං ඔදනො භුත්තො, සුචිමංසූපසෙචනො.

843.

‘‘සොජ්ජ භද්දො සාතතිකො, උඤ්ඡාපත්තාගතෙ රතො;

ඣායති අනුපාදානො, පුත්තො ගොධාය භද්දියො.

844.

‘‘පංසුකූලී සාතතිකො, උඤ්ඡාපත්තාගතෙ රතො;

ඣායති අනුපාදානො, පුත්තො ගොධාය භද්දියො.

845.

‘‘පිණ්ඩපාතී සාතතිකො…පෙ….

846.

‘‘තෙචීවරී සාතතිකො…පෙ….

847.

‘‘සපදානචාරී සාතතිකො…පෙ….

848.

‘‘එකාසනී සාතතිකො…පෙ….

849.

‘‘පත්තපිණ්ඩී සාතතිකො…පෙ….

850.

‘‘ඛලුපච්ඡාභත්තී සාතතිකො…පෙ….

851.

‘‘ආරඤ්ඤිකො සාතතිකො…පෙ….

852.

‘‘රුක්ඛමූලිකො සාතතිකො…පෙ….

853.

‘‘අබ්භොකාසී සාතතිකො…පෙ….

854.

‘‘සොසානිකො සාතතිකො…පෙ….

855.

‘‘යථාසන්ථතිකො සාතතිකො…පෙ….

856.

‘‘නෙසජ්ජිකො සාතතිකො…පෙ….

857.

‘‘අප්පිච්ඡො සාතතිකො…පෙ….

858.

‘‘සන්තුට්ඨො සාතතිකො…පෙ….

859.

‘‘පවිවිත්තො සාතතිකො…පෙ….

860.

‘‘අසංසට්ඨො සාතතිකො…පෙ….

861.

‘‘ආරද්ධවීරියො සාතතිකො…පෙ….

862.

‘‘හිත්වා සතපලං කංසං, සොවණ්ණං සතරාජිකං;

අග්ගහිං මත්තිකාපත්තං, ඉදං දුතියාභිසෙචනං.

863.

‘‘උච්චෙ මණ්ඩලිපාකාරෙ, දළ්හමට්ටාලකොට්ඨකෙ;

රක්ඛිතො ඛග්ගහත්ථෙහි, උත්තසං විහරිං පුරෙ.

864.

‘‘සොජ්ජ භද්දො අනුත්රාසී, පහීනභයභෙරවො;

ඣායති වනමොගය්හ, පුත්තො ගොධාය භද්දියො.

865.

‘‘සීලක්ඛන්ධෙ පතිට්ඨාය, සතිං පඤ්ඤඤ්ච භාවයං;

පාපුණිං අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛය’’න්ති.

… භද්දියො කාළිගොධාය පුත්තො ථෙරො….

8. අඞ්ගුලිමාලත්ථෙරගාථා

866.

‘‘ගච්ඡං වදෙසි සමණ ‘ට්ඨිතොම්හි’, මමඤ්ච බ්රූසි ඨිතමට්ඨිතොති;

පුච්ඡාමි තං සමණ එතමත්ථං, ‘කථං ඨිතො ත්වං අහමට්ඨිතොම්හි’’’.

867.

‘‘ඨිතො අහං අඞ්ගුලිමාල සබ්බදා, සබ්බෙසු භූතෙසු නිධාය දණ්ඩං;

තුවඤ්ච පාණෙසු අසඤ්ඤතොසි, තස්මා ඨිතොහං තුවමට්ඨිතොසි’’.

868.

‘‘චිරස්සං වත මෙ මහිතො මහෙසී, මහාවනං සමණො පච්චපාදි [පච්චුපාදි (සබ්බත්ථ)];

සොහං චජිස්සාමි සහස්සපාපං, සුත්වාන ගාථං තව ධම්මයුත්තං’’.

869.

ඉච්චෙව චොරො අසිමාවුධඤ්ච, සොබ්භෙ පපාතෙ නරකෙ අන්වකාසි [අකිරි (ම. නි. 2.349)];

අවන්දි චොරො සුගතස්ස පාදෙ, තත්ථෙව පබ්බජ්ජමයාචි බුද්ධං.

870.

බුද්ධො ච ඛො කාරුණිකො මහෙසි, යො සත්ථා ලොකස්ස සදෙවකස්ස;

‘තමෙහි භික්ඛූ’ති තදා අවොච, එසෙව තස්ස අහු භික්ඛුභාවො.

871.

‘‘යො ච පුබ්බෙ පමජ්ජිත්වා, පච්ඡා සො නප්පමජ්ජති;

සොමං ලොකං පභාසෙති, අබ්භා මුත්තොව චන්දිමා.

872.

‘‘යස්ස පාපං කතං කම්මං, කුසලෙන පිධීයති [පිථීයති (සී. ස්යා.)];

සොමං ලොකං පභාසෙති, අබ්භා මුත්තොව චන්දිමා.

873.

‘‘යො හවෙ දහරො භික්ඛු, යුඤ්ජති බුද්ධසාසනෙ;

සොමං ලොකං පභාසෙති, අබ්භා මුත්තොව චන්දිමා.

874.

[දිසා හි (ස්යා. ක., ම. නි. 2.352)] ‘‘දිසාපි මෙ ධම්මකථං සුණන්තු, දිසාපි මෙ යුඤ්ජන්තු බුද්ධසාසනෙ;

දිසාපි මෙ තෙ මනුජෙ භජන්තු, යෙ ධම්මමෙවාදපයන්ති සන්තො.

875.

‘‘දිසා හි මෙ ඛන්තිවාදානං, අවිරොධප්පසංසිනං;

සුණන්තු ධම්මං කාලෙන, තඤ්ච අනුවිධීයන්තු.

876.

‘‘න හි ජාතු සො මමං හිංසෙ, අඤ්ඤං වා පන කිඤ්චනං [කඤ්චිනං (සී. ස්යා.), කඤ්චනං (?)];

පප්පුය්ය පරමං සන්තිං, රක්ඛෙය්ය තසථාවරෙ.

877.

[ථෙරගා. 19] ‘‘උදකඤ්හි නයන්ති නෙත්තිකා, උසුකාරා නමයන්ති [දමයන්ති (ක.)] තෙජනං;

දාරුං නමයන්ති [දමයන්ති (ක.)] තච්ඡකා, අත්තානං දමයන්ති පණ්ඩිතා.

878.

‘‘දණ්ඩෙනෙකෙ දමයන්ති, අඞ්කුසෙභි කසාහි ච;

අදණ්ඩෙන අසත්ථෙන, අහං දන්තොම්හි තාදිනා.

879.

‘‘‘අහිංසකො’ති මෙ නාමං, හිංසකස්ස පුරෙ සතො;

අජ්ජාහං සච්චනාමොම්හි, න නං හිංසාමි කිඤ්චනං [කඤ්චිනං (සී. ස්යා.), කඤ්චනං (?)].

880.

‘‘චොරො අහං පුරෙ ආසිං, අඞ්ගුලිමාලොති විස්සුතො;

වුය්හමානො මහොඝෙන, බුද්ධං සරණමාගමං.

881.

‘‘ලොහිතපාණි පුරෙ ආසිං, අඞ්ගුලිමාලොති විස්සුතො;

සරණගමනං පස්ස, භවනෙත්ති සමූහතා.

882.

‘‘තාදිසං කම්මං කත්වාන, බහුං දුග්ගතිගාමිනං;

ඵුට්ඨො කම්මවිපාකෙන, අනණො භුඤ්ජාමි භොජනං.

883.

‘‘පමාදමනුයුඤ්ජන්ති, බාලා දුම්මෙධිනො ජනා;

අප්පමාදඤ්ච මෙධාවී, ධනං සෙට්ඨංව රක්ඛති.

884.

‘‘මා පමාදමනුයුඤ්ජෙථ, මා කාමරතිසන්ථවං [සන්ධවං (ක.)];

අප්පමත්තො හි ඣායන්තො, පප්පොති පරමං සුඛං.

885.

‘‘ස්වාගතං නාපගතං, නෙතං දුම්මන්තිතං මම;

සවිභත්තෙසු ධම්මෙසු, යං සෙට්ඨං තදුපාගමං.

886.

‘‘ස්වාගතං නාපගතං, නෙතං දුම්මන්තිතං මම;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

887.

‘‘අරඤ්ඤෙ රුක්ඛමූලෙ වා, පබ්බතෙසු ගුහාසු වා;

තත්ථ තත්ථෙව අට්ඨාසිං, උබ්බිග්ගමනසො තදා.

888.

‘‘සුඛං සයාමි ඨායාමි, සුඛං කප්පෙමි ජීවිතං;

අහත්ථපාසො මාරස්ස, අහො සත්ථානුකම්පිතො.

889.

‘‘බ්රහ්මජච්චො පුරෙ ආසිං, උදිච්චො උභතො අහු;

සොජ්ජ පුත්තො සුගතස්ස, ධම්මරාජස්ස සත්ථුනො.

890.

‘‘වීතතණ්හො අනාදානො, ගුත්තද්වාරො සුසංවුතො;

අඝමූලං වධිත්වාන, පත්තො මෙ ආසවක්ඛයො.

891.

‘‘පරිචිණ්ණො මයා සත්ථා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං;

ඔහිතො ගරුකො භාරො, භවනෙත්ති සමූහතා’’ති.

… අඞ්ගුලිමාලො ථෙරො….

9. අනුරුද්ධත්ථෙරගාථා

892.

‘‘පහාය මාතාපිතරො, භගිනී ඤාතිභාතරො;

පඤ්ච කාමගුණෙ හිත්වා, අනුරුද්ධොව ඣායතු.

893.

‘‘සමෙතො නච්චගීතෙහි, සම්මතාළප්පබොධනො;

න තෙන සුද්ධිමජ්ඣගං [සුද්ධමජ්ඣගා (සී. ක.), සුද්ධිමජ්ඣගමා (ස්යා.)], මාරස්ස විසයෙ රතො.

894.

‘‘එතඤ්ච සමතික්කම්ම, රතො බුද්ධස්ස සාසනෙ;

සබ්බොඝං සමතික්කම්ම, අනුරුද්ධොව ඣායති.

895.

‘‘රූපා සද්දා රසා ගන්ධා, ඵොට්ඨබ්බා ච මනොරමා;

එතෙ ච සමතික්කම්ම, අනුරුද්ධොව ඣායති.

896.

‘‘පිණ්ඩපාතපටික්කන්තො, එකො අදුතියො මුනි;

එසති පංසුකූලානි, අනුරුද්ධො අනාසවො.

897.

‘‘විචිනී අග්ගහී ධොවි, රජයී ධාරයී මුනි;

පංසුකූලානි මතිමා, අනුරුද්ධො අනාසවො.

898.

‘‘මහිච්ඡො ච අසන්තුට්ඨො, සංසට්ඨො යො ච උද්ධතො;

තස්ස ධම්මා ඉමෙ හොන්ති, පාපකා සංකිලෙසිකා.

899.

‘‘සතො ච හොති අප්පිච්ඡො, සන්තුට්ඨො අවිඝාතවා;

පවිවෙකරතො විත්තො, නිච්චමාරද්ධවීරියො.

900.

‘‘තස්ස ධම්මා ඉමෙ හොන්ති, කුසලා බොධිපක්ඛිකා;

අනාසවො ච සො හොති, ඉති වුත්තං මහෙසිනා.

901.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

මනොමයෙන කායෙන, ඉද්ධියා උපසඞ්කමි.

902.

‘‘යදා මෙ අහු සඞ්කප්පො, තතො උත්තරි දෙසයි;

නිප්පපඤ්චරතො බුද්ධො, නිප්පපඤ්චමදෙසයි.

903.

‘‘තස්සාහං ධම්මමඤ්ඤාය, විහාසිං සාසනෙ රතො;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

904.

‘‘පඤ්චපඤ්ඤාසවස්සානි , යතො නෙසජ්ජිකො අහං;

පඤ්චවීසතිවස්සානි, යතො මිද්ධං සමූහතං.

905.

[දී. නි. 2.222] ‘‘නාහු අස්සාසපස්සාසා, ඨිතචිත්තස්ස තාදිනො;

අනෙජො සන්තිමාරබ්භ, චක්ඛුමා පරිනිබ්බුතො.

906.

[දී. නි. 2.222] ‘‘අසල්ලීනෙන චිත්තෙන, වෙදනං අජ්ඣවාසයි;

පජ්ජොතස්සෙව නිබ්බානං, විමොක්ඛො චෙතසො අහු.

907.

‘‘එතෙ පච්ඡිමකා දානි, මුනිනො ඵස්සපඤ්චමා;

නාඤ්ඤෙ ධම්මා භවිස්සන්ති, සම්බුද්ධෙ පරිනිබ්බුතෙ.

908.

‘‘නත්ථි දානි පුනාවාසො, දෙවකායස්මි ජාලිනි;

වික්ඛීණො ජාතිසංසාරො, නත්ථි දානි පුනබ්භවො.

909.

‘‘යස්ස මුහුත්තෙන සහස්සධා, ලොකො සංවිදිතො සබ්රහ්මකප්පො;

වසී ඉද්ධිගුණෙ චුතූපපාතෙ, කාලෙ පස්සති දෙවතා ස භික්ඛු [සභික්ඛුනො (සී. ක.)].

910.

‘‘අන්නභාරො [අන්නහාරො (සී.)] පුරෙ ආසිං, දලිද්දො ඝාසහාරකො;

සමණං පටිපාදෙසිං, උපරිට්ඨං යසස්සිනං.

911.

‘‘සොම්හි සක්යකුලෙ ජාතො, අනුරුද්ධොති මං විදූ;

උපෙතො නච්චගීතෙහි, සම්මතාළප්පබොධනො.

912.

‘‘අථද්දසාසිං සම්බුද්ධං, සත්ථාරං අකුතොභයං;

තස්මිං චිත්තං පසාදෙත්වා, පබ්බජිං අනගාරියං.

913.

‘‘පුබ්බෙනිවාසං ජානාමි, යත්ථ මෙ වුසිතං පුරෙ;

තාවතිංසෙසු දෙවෙසු, අට්ඨාසිං සක්කජාතියා [සතජාතියා (සී.)].

914.

‘‘සත්තක්ඛත්තුං මනුස්සින්දො, අහං රජ්ජමකාරයිං;

චාතුරන්තො විජිතාවී, ජම්බුසණ්ඩස්ස ඉස්සරො;

අදණ්ඩෙන අසත්ථෙන, ධම්මෙන අනුසාසයිං.

915.

‘‘ඉතො සත්ත තතො සත්ත, සංසාරානි චතුද්දස;

නිවාසමභිජානිස්සං, දෙවලොකෙ ඨිතා තදා.

916.

‘‘පඤ්චඞ්ගිකෙ සමාධිම්හි, සන්තෙ එකොදිභාවිතෙ;

පටිප්පස්සද්ධිලද්ධම්හි, දිබ්බචක්ඛු විසුජ්ඣි මෙ.

917.

‘‘චුතූපපාතං ජානාමි, සත්තානං ආගතිං ගතිං;

ඉත්ථභාවඤ්ඤථාභාවං, ඣානෙ පඤ්චඞ්ගිකෙ ඨිතො.

918.

‘‘පරිචිණ්ණො මයා සත්ථා…පෙ… භවනෙත්ති සමූහතා.

919.

‘‘වජ්ජීනං වෙළුවගාමෙ, අහං ජීවිතසඞ්ඛයා;

හෙට්ඨතො වෙළුගුම්බස්මිං, නිබ්බායිස්සං අනාසවො’’ති.

… අනුරුද්ධො ථෙරො….

10. පාරාපරියත්ථෙරගාථා

920.

සමණස්ස අහු චින්තා, පුප්ඵිතම්හි මහාවනෙ;

එකග්ගස්ස නිසින්නස්ස, පවිවිත්තස්ස ඣායිනො.

921.

‘‘අඤ්ඤථා ලොකනාථම්හි, තිට්ඨන්තෙ පුරිසුත්තමෙ;

ඉරියං ආසි භික්ඛූනං, අඤ්ඤථා දානි දිස්සති.

922.

‘‘සීතවාතපරිත්තානං, හිරිකොපීනඡාදනං;

මත්තට්ඨියං අභුඤ්ජිංසු, සන්තුට්ඨා ඉතරීතරෙ.

923.

‘‘පණීතං යදි වා ලූඛං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

යාපනත්ථං අභුඤ්ජිංසු, අගිද්ධා නාධිමුච්ඡිතා.

924.

‘‘ජීවිතානං පරික්ඛාරෙ, භෙසජ්ජෙ අථ පච්චයෙ;

න බාළ්හං උස්සුකා ආසුං, යථා තෙ ආසවක්ඛයෙ.

925.

‘‘අරඤ්ඤෙ රුක්ඛමූලෙසු, කන්දරාසු ගුහාසු ච;

විවෙකමනුබ්රූහන්තා, විහංසු තප්පරායනා.

926.

‘‘නීචා නිවිට්ඨා සුභරා, මුදූ අත්ථද්ධමානසා;

අබ්යාසෙකා අමුඛරා, අත්ථචින්තා වසානුගා.

927.

‘‘තතො පාසාදිකං ආසි, ගතං භුත්තං නිසෙවිතං;

සිනිද්ධා තෙලධාරාව, අහොසි ඉරියාපථො.

928.

‘‘සබ්බාසවපරික්ඛීණා, මහාඣායී මහාහිතා;

නිබ්බුතා දානි තෙ ථෙරා, පරිත්තා දානි තාදිසා.

929.

‘‘කුසලානඤ්ච ධම්මානං, පඤ්ඤාය ච පරික්ඛයා;

සබ්බාකාරවරූපෙතං, ලුජ්ජතෙ ජිනසාසනං.

930.

‘‘පාපකානඤ්ච ධම්මානං, කිලෙසානඤ්ච යො උතු;

උපට්ඨිතා විවෙකාය, යෙ ච සද්ධම්මසෙසකා.

931.

‘‘තෙ කිලෙසා පවඩ්ඪන්තා, ආවිසන්ති බහුං ජනං;

කීළන්ති මඤ්ඤෙ බාලෙහි, උම්මත්තෙහිව රක්ඛසා.

932.

‘‘කිලෙසෙහාභිභූතා තෙ, තෙන තෙන විධාවිතා;

නරා කිලෙසවත්ථූසු, සසඞ්ගාමෙව ඝොසිතෙ.

933.

‘‘පරිච්චජිත්වා සද්ධම්මං, අඤ්ඤමඤ්ඤෙහි භණ්ඩරෙ;

දිට්ඨිගතානි අන්වෙන්තා, ඉදං සෙය්යොති මඤ්ඤරෙ.

934.

‘‘ධනඤ්ච පුත්තං භරියඤ්ච, ඡඩ්ඩයිත්වාන නිග්ගතා;

කටච්ඡුභික්ඛහෙතූපි, අකිච්ඡානි නිසෙවරෙ.

935.

‘‘උදරාවදෙහකං භුත්වා, සයන්තුත්තානසෙය්යකා;

කථං වත්තෙන්ති [කථා වඩ්ඪෙන්ති (සී. ක.)] පටිබුද්ධා, යා කථා සත්ථුගරහිතා.

936.

‘‘සබ්බකාරුකසිප්පානි , චිත්තිං කත්වාන [චිත්තීකත්වාන (සී.), චිත්තං කත්වාන (ස්යා.)] සික්ඛරෙ;

අවූපසන්තා අජ්ඣත්තං, සාමඤ්ඤත්ථොති අච්ඡති [තිරිඤ්චති (?)].

937.

‘‘මත්තිකං තෙලචුණ්ණඤ්ච, උදකාසනභොජනං;

ගිහීනං උපනාමෙන්ති, ආකඞ්ඛන්තා බහුත්තරං.

938.

‘‘දන්තපොනං කපිත්ථඤ්ච, පුප්ඵං ඛාදනියානි ච;

පිණ්ඩපාතෙ ච සම්පන්නෙ, අම්බෙ ආමලකානි ච.

939.

‘‘භෙසජ්ජෙසු යථා වෙජ්ජා, කිච්චාකිච්චෙ යථා ගිහී;

ගණිකාව විභූසායං, ඉස්සරෙ ඛත්තියා යථා.

940.

‘‘නෙකතිකා වඤ්චනිකා, කූටසක්ඛී අපාටුකා;

බහූහි පරිකප්පෙහි, ආමිසං පරිභුඤ්ජරෙ.

941.

‘‘ලෙසකප්පෙ පරියායෙ, පරිකප්පෙනුධාවිතා;

ජීවිකත්ථා උපායෙන, සඞ්කඩ්ඪන්ති බහුං ධනං.

942.

‘‘උපට්ඨාපෙන්ති පරිසං, කම්මතො නො ච ධම්මතො;

ධම්මං පරෙසං දෙසෙන්ති, ලාභතො නො ච අත්ථතො.

943.

‘‘සඞ්ඝලාභස්ස භණ්ඩන්ති, සඞ්ඝතො පරිබාහිරා;

පරලාභොපජීවන්තා, අහිරීකා න ලජ්ජරෙ.

944.

‘‘නානුයුත්තා තථා එකෙ, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

සම්භාවනංයෙවිච්ඡන්ති, ලාභසක්කාරමුච්ඡිතා.

945.

‘‘එවං නානප්පයාතම්හි, න දානි සුකරං තථා;

අඵුසිතං වා ඵුසිතුං, ඵුසිතං වානුරක්ඛිතුං.

946.

‘‘යථා කණ්ටකට්ඨානම්හි, චරෙය්ය අනුපාහනො;

සතිං උපට්ඨපෙත්වාන, එවං ගාමෙ මුනී චරෙ.

947.

‘‘සරිත්වා පුබ්බකෙ යොගී, තෙසං වත්තමනුස්සරං;

කිඤ්චාපි පච්ඡිමො කාලො, ඵුසෙය්ය අමතං පදං.

948.

‘‘ඉදං වත්වා සාලවනෙ, සමණො භාවිතින්ද්රියො;

බ්රාහ්මණො පරිනිබ්බායී, ඉසි ඛීණපුනබ්භවො’’ති.

… පාරාපරියො [පාරාසරියො (ස්යා.)] ථෙරො….

වීසතිනිපාතො නිට්ඨිතො.

තත්රුද්දානං –

අධිමුත්තො පාරාපරියො, තෙලකානි රට්ඨපාලො;

මාලුක්යසෙලො භද්දියො, අඞ්ගුලි දිබ්බචක්ඛුකො.

පාරාපරියො දසෙතෙ, වීසම්හි පරිකිත්තිතා;

ගාථායො ද්වෙ සතා හොන්ති, පඤ්චතාලීස [244 ගාථායොයෙව දිස්සන්ති] උත්තරින්ති.