📜
6. ඡක්කනිපාතො
1. පඤ්චසතමත්තාථෙරීගාථා
‘‘යස්ස ¶ මග්ගං න ජානාසි, ආගතස්ස ගතස්ස වා;
තං ¶ කුතො චාගතං සත්තං [සන්තං (සී.), පුත්තං (ස්යා.)], ‘මම පුත්තො’ති රොදසි.
‘‘මග්ගඤ්ච ඛොස්ස [ඛො’ථ (ස්යා. ක.)] ජානාසි, ආගතස්ස ගතස්ස වා;
න නං සමනුසොචෙසි, එවංධම්මා හි පාණිනො.
‘‘අයාචිතො තතාගච්ඡි, නානුඤ්ඤාතො [අනනුඤ්ඤාතො (සී. ස්යා.)] ඉතො ගතො;
කුතොචි නූන ආගන්ත්වා, වසිත්වා කතිපාහකං;
ඉතොපි අඤ්ඤෙන ගතො, තතොපඤ්ඤෙන ගච්ඡති.
‘‘පෙතො මනුස්සරූපෙන, සංසරන්තො ගමිස්සති;
යථාගතො තථා ගතො, කා තත්ථ පරිදෙවනා’’.
‘‘අබ්බහී [අබ්බුය්හං (ස්යා.)] වත මෙ සල්ලං, දුද්දසං හදයස්සිතං;
යා මෙ සොකපරෙතාය, පුත්තසොකං බ්යපානුදි.
‘‘සාජ්ජ අබ්බූළ්හසල්ලාහං, නිච්ඡාතා පරිනිබ්බුතා;
බුද්ධං ධම්මඤ්ච සඞ්ඝඤ්ච, උපෙමි සරණං මුනිං’’.
ඉත්ථං සුදං පඤ්චසතමත්තා ථෙරී භික්ඛුනියො…පෙ….
2. වාසෙට්ඨීථෙරීගාථා
‘‘පුත්තසොකෙනහං අට්ටා, ඛිත්තචිත්තා විසඤ්ඤිනී;
නග්ගා පකිණ්ණකෙසී ච, තෙන තෙන විචාරිහං.
‘‘වීථි [වසිං (සී.)] සඞ්කාරකූටෙසු, සුසානෙ රථියාසු ච;
අචරිං තීණි වස්සානි, ඛුප්පිපාසාසමප්පිතා.
‘‘අථද්දසාසිං ¶ ¶ සුගතං, නගරං මිථිලං පති [ගතං (ක.)];
අදන්තානං දමෙතාරං, සම්බුද්ධමකුතොභයං.
‘‘සචිත්තං ¶ පටිලද්ධාන, වන්දිත්වාන උපාවිසිං;
සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, අනුකම්පාය ගොතමො.
‘‘තස්ස ¶ ධම්මං සුණිත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං;
යුඤ්ජන්තී සත්ථුවචනෙ, සච්ඡාකාසිං පදං සිවං.
‘‘සබ්බෙ සොකා සමුච්ඡින්නා, පහීනා එතදන්තිකා;
පරිඤ්ඤාතා හි මෙ වත්ථූ, යතො සොකාන සම්භවො’’ති.
… වාසෙට්ඨී ථෙරී….
3. ඛෙමාථෙරීගාථා
‘‘දහරා ත්වං රූපවතී, අහම්පි දහරො යුවා;
පඤ්චඞ්ගිකෙන තුරියෙන [තූරෙන (ක.)], එහි ඛෙමෙ රමාමසෙ’’.
‘‘ඉමිනා පූතිකායෙන, ආතුරෙන පභඞ්ගුනා;
අට්ටියාමි හරායාමි, කාමතණ්හා සමූහතා.
‘‘සත්තිසූලූපමා කාමා, ඛන්ධාසං අධිකුට්ටනා;
යං ‘ත්වං කාමරතිං’ බ්රූසි, ‘අරතී’ දානි සා මම.
‘‘සබ්බත්ථ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;
එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තක.
‘‘නක්ඛත්තානි නමස්සන්තා, අග්ගිං පරිචරං වනෙ;
යථාභුච්චමජානන්තා, බාලා සුද්ධිමමඤ්ඤථ.
‘‘අහඤ්ච ඛො නමස්සන්තී, සම්බුද්ධං පුරිසුත්තමං;
පමුත්තා [පරිමුත්තා (සී. ස්යා.)] සබ්බදුක්ඛෙහි, සත්ථුසාසනකාරිකා’’ති.
… ඛෙමා ථෙරී….
4. සුජාතාථෙරීගාථා
‘‘අලඞ්කතා ¶ සුවසනා, මාලිනී චන්දනොක්ඛිතා;
සබ්බාභරණසඤ්ඡන්නා, දාසීගණපුරක්ඛතා.
‘‘අන්නං ¶ පානඤ්ච ආදාය, ඛජ්ජං භොජ්ජං අනප්පකං;
ගෙහතො නික්ඛමිත්වාන, උය්යානමභිහාරයිං.
‘‘තත්ථ ¶ රමිත්වා කීළිත්වා, ආගච්ඡන්තී සකං ඝරං;
විහාරං දට්ඨුං පාවිසිං, සාකෙතෙ අඤ්ජනං වනං.
‘‘දිස්වාන ¶ ලොකපජ්ජොතං, වන්දිත්වාන උපාවිසිං;
සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, අනුකම්පාය චක්ඛුමා.
‘‘සුත්වා ච ඛො මහෙසිස්ස, සච්චං සම්පටිවිජ්ඣහං;
තත්ථෙව විරජං ධම්මං, ඵුසයිං අමතං පදං.
‘‘තතො විඤ්ඤාතසද්ධම්මා, පබ්බජිං අනගාරියං;
තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, අමොඝං බුද්ධසාසන’’න්ති.
… සුජාතා ථෙරී….
5. අනොපමාථෙරීගාථා
‘‘උච්චෙ කුලෙ අහං ජාතා, බහුවිත්තෙ මහද්ධනෙ;
වණ්ණරූපෙන සම්පන්නා, ධීතා මජ්ඣස්ස [මෙඝස්ස (සී.), මෙඝිස්ස (ස්යා.)] අත්රජා.
‘‘පත්ථිතා රාජපුත්තෙහි, සෙට්ඨිපුත්තෙහි ගිජ්ඣිතා [සෙට්ඨිපුත්තෙහි භිජ්ඣිතා (සී.)];
පිතු මෙ පෙසයී දූතං, දෙථ මය්හං අනොපමං.
‘‘යත්තකං තුලිතා එසා, තුය්හං ධීතා අනොපමා;
තතො අට්ඨගුණං දස්සං, හිරඤ්ඤං රතනානි ච.
‘‘සාහං ¶ දිස්වාන සම්බුද්ධං, ලොකජෙට්ඨං අනුත්තරං;
තස්ස පාදානි වන්දිත්වා, එකමන්තං උපාවිසිං.
‘‘සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, අනුකම්පාය ගොතමො;
නිසින්නා ආසනෙ තස්මිං, ඵුසයිං තතියං ඵලං.
‘‘තතො කෙසානි ඡෙත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං;
අජ්ජ මෙ සත්තමී රත්ති, යතො තණ්හා විසොසිතා’’ති.
… අනොපමා ථෙරී….
6. මහාපජාපතිගොතමීථෙරීගාථා
‘‘බුද්ධ ¶ වීර නමො ත්යත්ථු, සබ්බසත්තානමුත්තම;
යො මං දුක්ඛා පමොචෙසි, අඤ්ඤඤ්ච බහුකං ජනං.
‘‘සබ්බදුක්ඛං පරිඤ්ඤාතං, හෙතුතණ්හා විසොසිතා;
භාවිතො අට්ඨඞ්ගිකො [අරියට්ඨඞ්ගිකො (සී. ක.), භාවිතට්ඨඞ්ගිකො (ස්යා.)] මග්ගො, නිරොධො ඵුසිතො මයා.
‘‘මාතා ¶ ¶ පුත්තො පිතා භාතා, අය්යකා ච පුරෙ අහුං;
යථාභුච්චමජානන්තී, සංසරිංහං අනිබ්බිසං.
‘‘දිට්ඨො හි මෙ සො භගවා, අන්තිමොයං සමුස්සයො;
වික්ඛීණො ජාතිසංසාරො, නත්ථි දානි පුනබ්භවො.
‘‘ආරද්ධවීරියෙ පහිතත්තෙ, නිච්චං දළ්හපරක්කමෙ;
සමග්ගෙ සාවකෙ පස්සෙ, එසා බුද්ධාන වන්දනා.
‘‘බහූනං [බහුන්නං (සී. ස්යා.)] වත අත්ථාය, මායා ජනයි ගොතමං;
බ්යාධිමරණතුන්නානං, දුක්ඛක්ඛන්ධං බ්යපානුදී’’ති.
… මහාපජාපතිගොතමී ථෙරී….
7. ගුත්තාථෙරීගාථා
‘‘ගුත්තෙ ¶ යදත්ථං පබ්බජ්ජා, හිත්වා පුත්තං වසුං පියං;
තමෙව අනුබ්රූහෙහි, මා චිත්තස්ස වසං ගමි.
‘‘චිත්තෙන වඤ්චිතා සත්තා, මාරස්ස විසයෙ රතා;
අනෙකජාතිසංසාරං, සන්ධාවන්ති අවිද්දසූ.
‘‘කාමච්ඡන්දඤ්ච බ්යාපාදං, සක්කායදිට්ඨිමෙව ච;
සීලබ්බතපරාමාසං, විචිකිච්ඡඤ්ච පඤ්චමං.
‘‘සංයොජනානි එතානි, පජහිත්වාන භික්ඛුනී;
ඔරම්භාගමනීයානි, නයිදං පුනරෙහිසි.
‘‘රාගං මානං අවිජ්ජඤ්ච, උද්ධච්චඤ්ච විවජ්ජිය;
සංයොජනානි ඡෙත්වාන, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සසි.
‘‘ඛෙපෙත්වා ¶ ජාතිසංසාරං, පරිඤ්ඤාය පුනබ්භවං;
දිට්ඨෙව ධම්මෙ නිච්ඡාතා, උපසන්තා චරිස්සතී’’ති.
… ගුත්තා ථෙරී….
8. විජයාථෙරීගාථා
‘‘චතුක්ඛත්තුං පඤ්චක්ඛත්තුං, විහාරා උපනික්ඛමිං;
අලද්ධා චෙතසො සන්තිං, චිත්තෙ අවසවත්තිනී.
‘‘භික්ඛුනිං ¶ උපසඞ්කම්ම, සක්කච්චං පරිපුච්ඡහං;
සා මෙ ධම්මමදෙසෙසි, ධාතුආයතනානි ච.
‘‘චත්තාරි ¶ අරියසච්චානි, ඉන්ද්රියානි බලානි ච;
බොජ්ඣඞ්ගට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, උත්තමත්ථස්ස පත්තියා.
‘‘තස්සාහං ¶ වචනං සුත්වා, කරොන්තී අනුසාසනිං;
රත්තියා පුරිමෙ යාමෙ, පුබ්බජාතිමනුස්සරිං.
‘‘රත්තියා මජ්ඣිමෙ යාමෙ, දිබ්බචක්ඛුං විසොධයිං;
රත්තියා පච්ඡිමෙ යාමෙ, තමොඛන්ධං පදාලයිං.
‘‘පීතිසුඛෙන ච කායං, ඵරිත්වා විහරිං තදා;
සත්තමියා පාදෙ පසාරෙසිං, තමොඛන්ධං පදාලියා’’ති.
… විජයා ථෙරී….
ඡක්කනිපාතො නිට්ඨිතො.