📜
17. සුපාරිචරියවග්ගො
1. සුපාරිචරියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
පදුමො ¶ නාම නාමෙනාතිආදිකං ආයස්මතො සුපාරිචරියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමමුනිපුඞ්ගවෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො පදුමුත්තරස්ස භගවතො කාලෙ යක්ඛයොනියං නිබ්බත්තො හිමවති යක්ඛසමාගමං ගතො භගවතො දෙවයක්ඛගන්ධබ්බනාගානං ධම්මදෙසනං සුත්වා පසන්නමානසො උභො හත්ථෙ ආභුජිත්වා අප්ඵොටෙසි නමස්සි ච. සො තෙන පුඤ්ඤෙන තතො චුතො උපරි දෙවලොකෙ උප්පන්නො තත්ථ දිබ්බසුඛං අනුභවිත්වා මනුස්සෙසු ච චක්කවතිආදිසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ සාවත්ථියං ගහපතිකුලෙ නිබ්බත්තො අඩ්ඪො මහද්ධනො මහාභොගො රතනත්තයෙ පසන්නො සත්ථු ධම්මදෙසනං සුත්වා සද්ධාජාතො පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහත්තං පාපුණි.
1. සො එකදිවසං අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පදුමො නාම නාමෙනාතිආදිමාහ. තත්ථ ¶ පදුමොති යස්ස පාදනික්ඛෙපසමයෙ පථවිං භින්දිත්වා පදුමං උග්ගන්ත්වා පාදතලං සම්පටිච්ඡති, තෙන සඤ්ඤාණෙන සො භගවා පදුමොති සඞ්ඛං ගතො, ඉධ පදුමුත්තරො භගවා අධිප්පෙතො. සො භගවා පවනා වසනවිහාරා අභිනික්ඛම්ම වනමජ්ඣං පවිසිත්වා ධම්මං දෙසෙතීති සම්බන්ධො.
යක්ඛානං සමයොති දෙවානං සමාගමො ආසි අහොසීති අත්ථො. අජ්ඣාපෙක්ඛිංසු තාවදෙති තස්මිං දෙසනාකාලෙ අධිඅපෙක්ඛිංසු, විසෙසෙන පස්සනසීලා අහෙසුන්ති අත්ථො. සෙසං පාකටමෙවාති.
සුපාරිචරියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
2. කණවෙරපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
සිද්ධත්ථො ¶ නාම භගවාතිආදිකං ආයස්මතො කණවෙරපුප්ඵියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො සිද්ධත්ථස්ස භගවතො කාලෙ සුද්දකුලෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය ¶ රඤ්ඤො අන්තෙපුරපාලකො අහොසි. තස්මිං සමයෙ සිද්ධත්ථො භගවා භික්ඛුසඞ්ඝපරිවුතො රාජවීථිං පටිපජ්ජි. අථ සො අන්තෙපුරපාලකො චරමානං භගවන්තං දිස්වා පසන්නමානසො හුත්වා කණවෙරපුප්ඵෙන භගවන්තං පූජෙත්වා නමස්සමානො අට්ඨාසි. සො තෙන පුඤ්ඤෙන සුගතිසම්පත්තියොයෙව අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලෙ නිබ්බත්තිත්වා වුද්ධිප්පත්තො සත්ථු ධම්මදෙසනං සුත්වා පටිලද්ධසද්ධො පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.
7. සො පත්තඅග්ගඵලො පුබ්බෙ කතකුසලං සරිත්වා සඤ්ජාතසොමනස්සො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො සිද්ධත්ථො නාම භගවාතිආදිමාහ. තං සබ්බං හෙට්ඨා වුත්තත්තා උත්තානත්ථමෙවාති.
කණවෙරපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
3. ඛජ්ජකදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
තිස්සස්ස ඛො භගවතොතිආදිකං ආයස්මතො ඛජ්ජකදායකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමජිනවරෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො තිස්සස්ස භගවතො කාලෙ ¶ සුද්දකුලෙ නිබ්බත්තො භගවන්තං දිස්වා පසන්නමානසො අම්බජම්බුආදිමනෙකං මධුරඵලාඵලං නාළිකෙරං පූවඛජ්ජකඤ්ච අදාසි. භගවා තස්ස පසාදවඩ්ඪනත්ථාය පස්සන්තස්සෙව පරිභුඤ්ජි. සො තෙන පුඤ්ඤෙන සුගතිසම්පත්තියොයෙව අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ සාවත්ථියං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්වා සත්ථු ධම්මදෙසනං සුත්වා සඤ්ජාතසද්ධො පසාදබහුමානො පබ්බජිත්වා වත්තපටිපත්තියා සාසනං සොභෙන්තො සීලාලඞ්කාරපටිමණ්ඩිතො නචිරස්සෙව අරහත්තං පාපුණි.
13. සො පුබ්බකම්මං සරන්තො ‘‘පුබ්බෙ මයා සුඛෙත්තෙ කුසලං කතං සුන්දර’’න්ති සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො තිස්සස්ස ඛො භගවතොතිආදිමාහ. තත්ථ තිස්සොපි භවසම්පත්තියො දදමානො ජාතොති මාතාපිතූහි කතනාමවසෙන තිස්සො. අථ වා තීහි ¶ සරණගමනෙහි අස්සාසෙන්තො ඔවදන්තො හෙතුසම්පන්නපුග්ගලෙ සග්ගමොක්ඛද්වයෙ පතිට්ඨාපෙන්තො බුද්ධො ජාතොති තිස්සො. සමාපත්තිගුණාදීහි භගෙහි යුත්තොති භගවා, තස්ස තිස්සස්ස භගවතො පුබ්බෙ අහං ඵලං අදාසින්ති සම්බන්ධො. නාළිකෙරඤ්ච පාදාසින්ති නාළිකාකාරෙන පවත්තං ඵලං නාළිකෙරං, තඤ්ච ඵලං අදාසින්ති අත්ථො. ඛජ්ජකං අභිසම්මතන්ති ඛාදිතබ්බං ඛජ්ජකං අභි විසෙසෙන මධුසක්කරාදීහි සම්මිස්සං ¶ කත්වා නිප්ඵාදිතං සුන්දරං මධුරන්ති සම්මතං ඤාතං අභිසම්මතං ඛජ්ජකඤ්ච අදාසින්ති අත්ථො. සෙසං සුවිඤ්ඤෙය්යමෙවාති.
ඛජ්ජකදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
4. දෙසපූජකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
අත්ථදස්සී තු භගවාතිආදිකං ආයස්මතො දෙසපූජකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි ථෙරො පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො අත්ථදස්සිස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය සද්ධො පසන්නො බුද්ධමාමකො ධම්මමාමකො සඞ්ඝමාමකො අහොසි. තදා අත්ථදස්සී භගවා භික්ඛුසඞ්ඝපරිවුතො චන්දො විය සූරියො විය ච ආකාසෙන ගච්ඡති. සො උපාසකො භගවතො ගතදිසාභාගං ගන්ධමාලාදීහි පූජෙන්තො අඤ්ජලිං පග්ගය්හ නමස්සමානො අට්ඨාසි.
18. සො ¶ තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවලොකෙ නිබ්බත්තො සග්ගසම්පත්තිං අනුභවිත්වා මනුස්සෙසු ච මනුස්සසම්පත්තිං අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො උපභොගපරිභොගසම්පන්නො සත්ථු ධම්මදෙසනං සුත්වා පසන්නමානසො ඝරාවාසෙ අනල්ලීනො පබ්බජිත්වා වත්තසම්පන්නො නචිරස්සෙව අරහා හුත්වා අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො අත්ථදස්සී තු භගවාතිආදිමාහ. තං හෙට්ඨා වුත්තත්ථමෙව. අනිලඤ්ජසෙති ‘‘මග්ගො පන්ථො පථො පජ්ජො, අඤ්ජසං වටුමායන’’න්ති (චූළනි. පාරායනත්ථුතිගාථානිද්දෙස 101) පරියායස්ස වුත්තත්තා අනිලස්ස වාතස්ස අඤ්ජසං ගමනමග්ගොති අනිලඤ්ජසං, තස්මිං අනිලඤ්ජසෙ, ආකාසෙති අත්ථො. සෙසං උත්තානත්ථමෙවාති.
දෙසපූජකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
5. කණිකාරඡත්තියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
වෙස්සභූ ¶ නාම සම්බුද්ධොතිආදිකං ආයස්මතො කණිකාරඡත්තියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි ථෙරො පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො වෙස්සභුස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්තො සද්ධාසම්පන්නො අහොසි. තස්මිං සමයෙ වෙස්සභූ භගවා විවෙකකාමො මහාවනං පවිසිත්වා නිසීදි. අථ සොපි උපාසකො කෙනචිදෙව කරණීයෙන තත්ථ ගන්ත්වා භගවන්තං අග්ගික්ඛන්ධං විය ජලමානං නිසින්නං දිස්වා පසන්නමානසො කණිකාරපුප්ඵං ඔචිනිත්වා ඡත්තං කත්වා භගවතො නිසින්නට්ඨානෙ විතානං කත්වා පූජෙසි, තං භගවතො ආනුභාවෙන සත්තාහං අමිලාතං හුත්වා තථෙව අට්ඨාසි. භගවාපි ඵලසමාපත්තිං නිරොධසමාපත්තිඤ්ච සමාපජ්ජිත්වා විහාසි ¶ , සො තං අච්ඡරියං දිස්වා සොමනස්සජාතො භගවන්තං වන්දිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගය්හ අට්ඨාසි. භගවා සමාපත්තිතො වුට්ඨහිත්වා විහාරමෙව අගමාසි.
23. සො තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවමනුස්සෙසු සම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ සාවත්ථියං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය සද්ධාසම්පන්නො සත්ථු ¶ ධම්මදෙසනං සුත්වා ඝරාවාසෙ අනල්ලීනො පබ්බජිත්වා වත්තපටිපත්තියා ජිනසාසනං සොභෙන්තො නචිරස්සෙව අරහා හුත්වා අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො වෙස්සභූ නාම සම්බුද්ධොතිආදිමාහ. තත්ථ වෙස්සභූති වෙස්සෙ වෙස්සජනෙ භුනාති අභිභවතීති වෙස්සභූ. අථ වා වෙස්සෙ පඤ්චවිධමාරෙ අභිභුනාති අජ්ඣොත්ථරතීති වෙස්සභූ. සාමංයෙව බුජ්ඣිතා සච්චානීති සම්බුද්ධො, නාමෙන වෙස්සභූ නාම සම්බුද්ධොති අත්ථො. දිවාවිහාරාය මුනීති දිබ්බති පකාසෙති තං තං වත්ථුං පාකටං කරොතීති දිවා. සූරියුග්ගමනතො පට්ඨාය යාව අත්ථඞ්ගමො, තාව පරිච්ඡින්නකාලො, විහරණං චතූහි ඉරියාපථෙහි පවත්තනං විහාරො, දිවාය විහාරො දිවාවිහාරො, තස්ස දිවාවිහාරාය ලොකජෙට්ඨො නරාසභො බුද්ධමුනි මහාවනං ඔගාහිත්වා පවිසිත්වාති අත්ථො. සෙසං උත්තානත්ථමෙවාති.
කණිකාරඡත්තියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
6. සප්පිදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
ඵුස්සො ¶ නාමාථ භගවාතිආදිකං ආයස්මතො සප්පිදායකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො අනෙකෙසු භවෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො ඵුස්සස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො අහොසි. තදා භගවා භික්ඛුසඞ්ඝපරිවුතො වීථියං චරමානො තස්ස උපාසකස්ස ගෙහද්වාරං සම්පාපුණි. අථ සො උපාසකො භගවන්තං දිස්වා පසන්නමානසො වන්දිත්වා පත්තපූරං සප්පිතෙලං අදාසි, භගවා අනුමොදනං කත්වා පක්කාමි. සො තෙනෙව සොමනස්සෙන යාවතායුකං ඨත්වා තතො චුතො තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවලොකෙ උප්පන්නො තත්ථ දිබ්බසුඛං අනුභවිත්වා මනුස්සෙසු ච නිබ්බත්තො උප්පන්නුප්පන්නභවෙ සප්පිතෙලමධුඵාණිතාදිමධුරාහාරසමඞ්ගී සුඛං අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ සාවත්ථියං එකස්මිං කුලෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො සද්ධො බුද්ධිසම්පන්නො සත්ථු ධම්මදෙසනං සුත්වා පසන්නමානසො පබ්බජිත්වා වත්තසම්පන්නො නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.
28. සො අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා ජාතසොමනස්සො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො ඵුස්සො නාමාථ භගවාතිආදිමාහ. තත්ථ ඵුස්සොති ¶ ¶ ඵුස්සනක්ඛත්තයොගෙන ජාතත්තා මාතාපිතූහි කතනාමධෙය්යෙන ඵුස්සො. අථ වා නිබ්බානං ඵුසි පස්සි සච්ඡි අකාසීති ඵුස්සො. අථ වා සමතිංසපාරමිතාසත්තතිංසබොධිපක්ඛියධම්මෙ සකලෙ ච තෙපිටකෙ පරියත්තිධම්මෙ ඵුසි පස්සි අඤ්ඤාසීති ඵුස්සො. භග්ගවා භග්යවා යුත්තොතිආදිපුඤ්ඤකොට්ඨාසසමඞ්ගිතාය භගවා. ආහුතීනං පටිග්ගහොති ආහුතිනො වුච්චන්ති පූජාසක්කාරා, තෙසං ආහුතීනං පටිග්ගහෙතුං අරහතීති ආහුතීනං පටිග්ගහො. මහාජනං නිබ්බාපෙන්තො වීරො ඵුස්සො නාම භගවා වීථියං අථ තදා ගච්ඡතෙති සම්බන්ධො. සෙසං පාකටමෙවාති.
සප්පිදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
7. යූථිකාපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
චන්දභාගානදීතීරෙතිආදිකං ආයස්මතො යූථිකාපුප්ඵියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි ආයස්මා පුරිමමුනින්දෙසු කතාධිකාරො අනෙකෙසු ච ජාතිසතෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො ඵුස්සස්සෙව භගවතො කාලෙ සුද්දකුලෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො චන්දභාගාය නදියා තීරෙ ¶ කෙනචිදෙව කරණීයෙන අනුසොතං චරමානො ඵුස්සං භගවන්තං න්හායිතුකාමං අග්ගික්ඛන්ධං විය ජලමානං දිස්වා සොමනස්සජාතො තත්ථ ජාතං යූථිකාපුප්ඵං ඔචිනිත්වා භගවන්තං පූජෙසි. භගවා තස්ස අනුමොදනමකාසි.
33. සො තත්ථ තෙන පුඤ්ඤකොට්ඨාසෙන දෙවමනුස්සෙසු සංසරන්තො උභයසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො භගවතො ධම්මදෙසනං සුත්වා පසන්නමානසො පබ්බජිත්වා වත්තපටිපත්තියා සාසනං සොභෙන්තො නචිරස්සෙව අරහා හුත්වා අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො චන්දභාගානදීතීරෙතිආදිමාහ. තං සබ්බං උත්තානත්ථමෙවාති.
යූථිකාපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
8. දුස්සදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
තිවරායං ¶ පුරෙ රම්මෙතිආදිකං ආයස්මතො දුස්සදායකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පායස්මා පුරිමජිනවරෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො සිද්ධත්ථස්ස භගවතො කාලෙ රාජකුලෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තකාලෙ යුවරාජභාවං පත්වා පාකටො එකං ජනපදං ලභිත්වා තත්රාධිපතිභූතො සකලජනපදවාසිනො දානපියවචනඅත්ථචරියාසමානත්ථතාසඞ්ඛාතෙහි චතූහි සඞ්ගහවත්ථූහි සඞ්ගණ්හාති. තස්මිං සමයෙ සිද්ධත්ථො භගවා තං ජනපදං සම්පාපුණි. අථ සො යුවරාජා පණ්ණාකාරං ¶ ලභිත්වා තත්ථ සුඛුමවත්ථෙන භගවන්තං පූජෙසි. භගවා තං වත්ථං හත්ථෙන පරාමසිත්වා ආකාසං පක්ඛන්දි. තම්පි වත්ථං භගවන්තමෙව අනුබන්ධි. අථ සො යුවරාජා තං අච්ඡරියං දිස්වා අතීව පසන්නො අඤ්ජලිං පග්ගය්හ අට්ඨාසි. භගවතො සම්පත්තසම්පත්තට්ඨානෙ සබ්බෙ ජනා තං අච්ඡරියං දිස්වා අච්ඡරියබ්භුතචිත්තා අඤ්ජලිං පග්ගය්හ අට්ඨංසු. භගවා විහාරමෙව අගමාසි. යුවරාජා තෙනෙව කුසලකම්මෙන තතො චුතො දෙවලොකෙ උප්පන්නො තත්ථ දිබ්බසම්පත්තිං අනුභවිත්වා මනුස්සෙසු චක්කවත්තිආදිසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ විභවසම්පන්නෙ එකස්මිං කුලෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්තො ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා රතනත්තයෙ පසන්නො භගවතො ධම්මදෙසනං සුත්වා පටිලද්ධසද්ධො පබ්බජිත්වා වායමන්තො නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.
38. සො ¶ එකදිවසං අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො තිවරායං පුරෙ රම්මෙතිආදිමාහ. තත්ථ තිවරනාමකෙ නගරෙ රමණීයෙ අහං රාජපුත්තො හුත්වා සිද්ධත්ථං භගවන්තං වත්ථෙන පූජෙසින්ති අත්ථො. සෙසං සුවිඤ්ඤෙය්යමෙවාති.
දුස්සදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
9. සමාදපකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
නගරෙ බන්ධුමතියාතිආදිකං ආයස්මතො සමාදපකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි ථෙරො පුරිමබුද්ධානං සන්තිකෙ කතකුසලසම්භාරො අනෙකෙසු භවෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො විපස්සිස්ස භගවතො ¶ කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා පුඤ්ඤානි කරොන්තො වසමානො සද්ධො පසන්නො බහූ උපාසකෙ සන්නිපාතෙත්වා ගණජෙට්ඨකො හුත්වා ‘‘මාළකං කරිස්සාමා’’ති තෙ සබ්බෙ සමාදපෙත්වා එකං මාළකං සමං කාරෙත්වා පණ්ඩරපුලිනං ඔකිරිත්වා භගවතො නිය්යාදෙසි. සො තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවලොකෙ උප්පන්නො ඡ කාමාවචරසම්පත්තියො අනුභවිත්වා මනුස්සෙසු ච චක්කවත්තිආදිසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්තො භගවති පසන්නො ධම්මං සුත්වා පසන්නමානසො සද්ධාජාතො පබ්බජිත්වා සීලසම්පන්නො වත්තසම්පන්නො නචිරස්සෙව අරහත්තං පාපුණි.
44. සො අපරභාගෙ අත්තනො කතකුසලං සරිත්වා සඤ්ජාතසොමනස්සො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො නගරෙ බන්ධුමතියාතිආදිමාහ. තත්ථ බන්ධන්ති ඤාතිගොත්තාදිවසෙන එකසම්බන්ධා හොන්ති සකලනගරවාසිනොති බන්ධූ, බන්ධූ එතස්මිං විජ්ජන්තීති බන්ධුමතී, තස්සා බන්ධුමතියා ¶ නාම නගරෙ මහාපූගගණො උපාසකසමූහො අහොසීති අත්ථො. මාළං කස්සාම සඞ්ඝස්සාති එත්ථ මාති ගණ්හාති සම්පත්තසම්පත්තජනානං චිත්තන්ති මාළං, අථ වා සම්පත්තයතිගණානං චිත්තස්ස විවෙකකරණෙ අලන්ති මාළං, මාළමෙව මාළකං, භික්ඛුසඞ්ඝස්ස ඵාසුවිහාරත්ථාය මාළකං කරිස්සාමාති අත්ථො. සෙසං පාකටමෙවාති.
සමාදපකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
10. පඤ්චඞ්ගුලියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
තිස්සො ¶ නාමාසි භගවාතිආදිකං ආයස්මතො පඤ්චඞ්ගුලියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරෙ තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො තිස්සස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා විභවසම්පන්නො සද්ධො පසන්නො වීථිතො විහාරං පටිපන්නං භගවන්තං දිස්වා ජාතිසුමනාදිඅනෙකානි සුගන්ධපුප්ඵානි චන්දනාදීනි ච විලෙපනානි ගාහාපෙත්වා විහාරං ගතො පුප්ඵෙහි භගවන්තං පූජෙත්වා විලෙපනෙහි භගවතො සරීරෙ පඤ්චඞ්ගුලිකං කත්වා වන්දිත්වා පක්කාමි.
50. සො ¶ තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවමනුස්සෙසු උභයසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ විභවසම්පන්නෙ එකස්මිං කුලෙ නිබ්බත්තිත්වා වුද්ධිමන්වාය සත්ථු ධම්මදෙසනං සුත්වා පසන්නමානසො පබ්බජිත්වා විපස්සනං වඩ්ඪෙත්වා නචිරස්සෙව අරහා හුත්වා පුබ්බකම්මං සරන්තො පච්චක්ඛතො ඤත්වා ‘‘ඉමං නාම කුසලකම්මං කත්වා ඊදිසං ලොකුත්තරසම්පත්තිං පත්තොම්හී’’ති පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො තිස්සො නාමාසි භගවාතිආදිමාහ. තං සබ්බං උත්තානත්ථමෙවාති.
පඤ්චඞ්ගුලියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
සත්තරසමවග්ගවණ්ණනා සමත්තා.