📜

30. චිතකපූජකවග්ගො

1-10. චිතකපූජකත්ථෙරඅපදානාදිවණ්ණනා

1-2. තිංසතිමෙ වග්ගෙ පඨමාපදානෙ ආහුතිං යිට්ඨුකාමොහන්ති පූජාසක්කාරං කාරෙතුකාමො අහං. නානාපුප්ඵං සමානයින්ති නානා අනෙකවිධං චම්පකසලලාදිපුප්ඵං සං සුට්ඨු ආනයිං, රාසිං අකාසින්ති අත්ථො. සිඛිනො ලොකබන්ධුනොති සකලලොකත්තයබන්ධුස්ස ඤාතකස්ස සිඛිස්ස භගවතො පරිනිබ්බුතස්ස චිතකං ආළාහනචිතකං දාරුරාසිං ජලන්තං ආදිත්තං දිස්වා තඤ්ච මයා රාසීකතං පුප්ඵං ඔකිරිං පූජෙසින්ති අත්ථො.

6-7. දුතියාපදානෙ අජිනුත්තරවාසනොති අජිනමිගචම්මං උත්තරාසඞ්ගං කත්වා නිවාසිනො අච්ඡාදනොති අත්ථො. අභිඤ්ඤා පඤ්ච නිබ්බත්තාති ඉද්ධිවිධාදයො පඤ්ච අභිඤ්ඤායො පඤ්ච ඤාණානි නිබ්බත්තා උප්පාදිතා නිප්ඵාදිතා. චන්දස්ස පරිමජ්ජකොති චන්දමණ්ඩලස්ස සමන්තතො මජ්ජකො, ඵුට්ඨො අහොසින්ති අත්ථො. විපස්සිං ලොකපජ්ජොතන්ති සකලලොකත්තයෙ පදීපසදිසං විපස්සිං භගවන්තං මම සන්තිකං අභිගතං විසෙසෙන සම්පත්තං ආගතං. දිස්වා පාරිච්ඡත්තකපුප්ඵානීති දෙවලොකතො පාරිච්ඡත්තකපුප්ඵානි ආහරිත්වා විපස්සිස්ස සත්ථුනො මත්ථකෙ ඡත්තාකාරෙන අහං ධාරෙසින්ති අත්ථො.

11-13. තතියාපදානෙ පුත්තො මම පබ්බජිතොති මය්හං පුත්තො සද්ධාය පබ්බජිතො. කාසායවසනො තදාති තස්මිං පබ්බජිතකාලෙ කාසායනිවත්ථො , න බාහිරකපබ්බජ්ජාය පබ්බජිතොති අත්ථො. සොච බුද්ධත්තං සම්පත්තොති සො මය්හං පුත්තො චතූසු බුද්ධෙසු සාවකබුද්ධභාවං සං සුට්ඨු පත්තො, අරහත්තං පත්තොති අත්ථො. නිබ්බුතො ලොකපූජිතොති සකලලොකෙහි කතසක්කාරො ඛන්ධපරිනිබ්බානෙන පරිනිබ්බුතොති අත්ථො. විචිනන්තො සකං පුත්තන්ති අහං තස්ස ගතදෙසං පුච්ඡිත්වා සකං පුත්තං විචිනන්තො පච්ඡතො අගමං, අනුගතො අස්මීති අත්ථො. නිබ්බුතස්ස මහන්තස්සාති මහන්තෙහි සීලක්ඛන්ධාදීහි යුත්තත්තා මහන්තස්ස තස්ස මම පුත්තස්ස අරහතො ආදහනට්ඨානෙ චිතකං චිතකට්ඨානං අහං අගමාසින්ති අත්ථො. පග්ගය්හ අඤ්ජලිං තත්ථාති තස්මිං ආදහනට්ඨානෙ අඤ්ජලිං දසඞ්ගුලිසමොධානං පග්ගහෙත්වා සිරසි කත්වා අහං චිතකං දහනදාරුරාසිං වන්දිත්වා පණාමං කත්වා සෙතච්ඡත්තඤ්ච පග්ගය්හාති න කෙවලමෙව වන්දිත්වා ධවලච්ඡත්තඤ්ච පග්ගය්හ උක්ඛිපිත්වා අහං ආරොපෙසිං පතිට්ඨපෙසින්ති අත්ථො.

17-18. චතුත්ථාපදානෙ අනුග්ගතම්හි ආදිච්චෙති සූරියෙ අනුග්ගතෙ අනුට්ඨිතෙ පච්චූසකාලෙති අත්ථො. පසාදො විපුලො අහූති රොගපීළිතස්ස මය්හං චිත්තප්පසාදො විපුලො අතිරෙකො බුද්ධානුස්සරණෙන අහු අහොසි. මහෙසිනො බුද්ධසෙට්ඨස්ස ලොකම්හි පාතුභාවො පාකටභාවො අහොසීති සම්බන්ධො. ඝොසමස්සොසහං තත්ථාති තස්මිං පාතුභාවෙ සති ‘‘අහං ගිලානො බුද්ධො උප්පන්නො’’ති ඝොසං අස්සොසිං. න ච පස්සාමි තං ජිනන්ති තං ජිතපඤ්චමාරං සම්මාසම්බුද්ධං න පස්සාමි, බාළ්හගිලානත්තා ගන්ත්වා පස්සිතුං න සක්කොමීති අත්ථො. මරණඤ්ච අනුප්පත්තොති මරණාසන්නකාලං අනුප්පත්තො, ආසන්නමරණො හුත්වාති අත්ථො. බුද්ධසඤ්ඤමනුස්සරින්ති බුද්ධොතිනාමං අනුස්සරිං, බුද්ධාරම්මණං මනසි අකාසින්ති අත්ථො.

21-23. පඤ්චමාපදානෙ ආරාමද්වාරා නික්ඛම්මාති ආරාමද්වාරතො සඞ්ඝස්ස නික්ඛමනද්වාරමග්ගෙහි අත්ථො. ගොසීසං සන්ථතං මයාති තස්මිං නික්ඛමනද්වාරමග්ගෙ ‘‘භගවතො භික්ඛුසඞ්ඝස්ස ච පාදා මා කද්දමං අක්කමන්තූ’’ති අක්කමනත්ථාය ගොසීසට්ඨිං මයා සන්ථරිතන්ති අත්ථො. අනුභොමි සකං කම්මන්ති අත්තනො ගොසීසඅත්ථරණකම්මස්ස බලෙන ආජානීයා වාතජවා සින්ධවා සීඝවාහනාදීනි විපාකඵලානි අනුභොමීති අත්ථො. අහොකාරං පරමකාරන්ති සුඛෙත්තෙ සඞ්ඝෙ මයා සුට්ඨු කතං කාරං අප්පකම්පි කිච්චං මහප්ඵලදානතො පරමකාරං උත්තමකිච්චං අහො විම්හයන්ති අත්ථො. යථා තිණදොසාදිවිරහිතෙසු ඛෙත්තෙසු වප්පිතං සාලිබීජං මහප්ඵලං දෙති, එවමෙව රාගදොසාදිදොසරහිතෙ පරිසුද්ධකායවචීසමාචාරෙ සඞ්ඝඛෙත්තෙ ගොසීසඅත්ථරණකම්මං මයා කතං, ඉදං මහප්ඵලං දෙතීති වුත්තං හොති. න අඤ්ඤං කලමග්ඝතීති අඤ්ඤං බාහිරසාසනෙ කතං කම්මං සඞ්ඝෙ කතස්ස කාරස්ස පූජාසක්කාරස්ස කලං සොළසිං කලං කොට්ඨාසං න අග්ඝතීති සම්බන්ධො.

ඡට්ඨසත්තමට්ඨමනවමදසමාපදානානි උත්තානානෙවාති.

තිංසතිමවග්ගවණ්ණනා සමත්තා.