📜

9. තිමිරවග්ගො

1. තිමිරපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

චන්දභාගානදීතීරෙතිආදිකං ආයස්මතො තිමිරපුප්ඵියත්ථෙරස්ස අපදානං. කා උප්පත්ති? අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො සිද්ධත්ථස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා වසන්තො කාමෙසු ආදීනවං දිස්වා ඝරාවාසං පහාය තාපසපබ්බජ්ජං පබ්බජිත්වා චන්දභාගාය නදියා සමීපෙ වසති, විවෙකකාමතාය හිමවන්තං ගන්ත්වා නිසින්නං සිද්ධත්ථං භගවන්තං දිස්වා වන්දිත්වා තස්ස ගුණං පසීදිත්වා තිමිරපුප්ඵං ගහෙත්වා පූජෙසි. සො තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවෙසු ච මනුස්සෙසු ච සම්පත්තිමනුභවන්තො සංසරිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය සත්ථරි පසීදිත්වා පබ්බජිතො නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

1. සො අපරභාගෙ පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො චන්දභාගානදීතීරෙතිආදිමාහ. තස්සත්ථො හෙට්ඨා වුත්තොව. අනුභොතං වජාමහන්ති ගඞ්ගාය ආසන්නෙ වසනභාවෙන සබ්බත්ථ රම්මභාවෙන ගඞ්ගාතො හෙට්ඨා සොතානුසාරෙන අහං වජාමි ගච්ඡාමි තත්ථ තත්ථ වසාමීති අත්ථො. නිසින්නං සමණං දිස්වාති සමිතපාපත්තා සොසිතපාපත්තා සමණසඞ්ඛාතං සම්මාසම්බුද්ධං දිස්වාති අත්ථො.

2. එවං චින්තෙසහං තදාති අයං භගවා සයං තිණ්ණො සබ්බසත්තෙ තාරයිස්සති සංසාරතො උත්තාරෙති සයං කායද්වාරාදීහි දමිතො අයං භගවා පරෙ දමෙති.

3. සයං අස්සත්ථො අස්සාසම්පත්තො, කිලෙසපරිළාහතො මුත්තො සබ්බසත්තෙ අස්සාසෙති, සන්තභාවං ආපාපෙති. සයං සන්තො සන්තකායචිත්තො පරෙසං සන්තකායචිත්තං පාපෙති. සයං මුත්තො සංසාරතො මුච්චිතො පරෙ සංසාරතො මොචයිස්සති. සො අයං භගවා සයං නිබ්බුතො කිලෙසග්ගීහි නිබ්බුතො පරෙසම්පි කිලෙසග්ගීහි නිබ්බාපෙස්සතීති අහං තදා එවං චින්තෙසින්ති අත්ථො.

4. ගහෙත්වා තිමිරපුප්ඵන්ති සකලං වනන්තං නීලකාළරංසීහි අන්ධකාරං විය කුරුමානං ඛායතීති තිමිරං පුප්ඵං තං ගහෙත්වා කණ්ණිකාවණ්ටං ගහෙත්වා මත්ථකෙ සීසස්ස උපරි ආකාසෙ ඔකිරිං පූජෙසින්ති අත්ථො. සෙසං උත්තානත්ථමෙවාති.

තිමිරපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

2. ගතසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

ජාතියාසත්තවස්සොහන්තිආදිකං ආයස්මතො ගතසඤ්ඤකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො තිස්සස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො පුරාකතවාසනාවසෙන සද්ධාජාතො සත්තවස්සිකකාලෙයෙව පබ්බජිතො භගවතො පණාමකරණෙනෙව පාකටො අහොසි. සො එකදිවසං අතීව නීලමණිප්පභානි නඞ්ගලකසිතට්ඨානෙ උට්ඨිතසත්තපුප්ඵානි ගහෙත්වා ආකාසෙ පූජෙසි. සො යාවතායුකං සමණධම්මං කත්වා තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවමනුස්සෙසු සංසරන්තො ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො විඤ්ඤුතං පත්තො සත්ථරි පසීදිත්වා පබ්බජිතො නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

10. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො ජාතියා සත්තවස්සොහන්තිආදිමාහ. තත්ථ ජාතියා සත්තවස්සොති මාතුගබ්භතො නික්ඛන්තකාලතො පට්ඨාය පරිපුණ්ණසත්තවස්සිකොති අත්ථො. පබ්බජිං අනගාරියන්ති අගාරස්ස හිතං ආගාරියං කසිවාණිජ්ජාදිකම්මං නත්ථි ආගාරියන්ති අනගාරියං, බුද්ධසාසනෙ පබ්බජිං අහන්ති අත්ථො.

12. සුගතානුගතං මග්ගන්ති බුද්ධෙන ගතං මග්ගං. අථ වා සුගතෙන දෙසිතං ධම්මානුධම්මපටිපත්තිපූරණවසෙන හට්ඨමානසො තුට්ඨචිත්තො පූජෙත්වාති සම්බන්ධො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානත්ථමෙවාති.

ගතසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

3. නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

රුක්ඛමූලෙනිසින්නොහන්තිආදිකං ආයස්මතො නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො අනෙකෙසු භවෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො තිස්සස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො පබ්බජිත්වා රුක්ඛමූලිකඞ්ගං පූරයමානො අරඤ්ඤෙ විහරති. තස්මිං සමයෙ ඛරො ආබාධො උප්පජ්ජි, තෙන පීළිතො පරමකාරුඤ්ඤප්පත්තො අහොසි. තදා භගවා තස්ස කාරුඤ්ඤෙන තත්ථ අගමාසි. අථ සො නිපන්නකොව උට්ඨිතුං අසක්කොන්තො සිරසි අඤ්ජලිං කත්වා භගවතො පණාමං අකාසි. සො තතො චුතො තුසිතභවනෙ උප්පන්නො තත්ථ සම්පත්තිමනුභවිත්වා එවං ඡ කාමාවචරසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො සත්ථරි පසීදිත්වා පබ්බජිතො නචිරස්සෙව අරහා අහොසි, පුරාකතපුඤ්ඤවසෙන නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරොති පාකටො.

16. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුඤ්ඤසම්පත්තියො ඔලොකෙත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො රුක්ඛමූලෙ නිසින්නොහන්තිආදිමාහ. තත්ථ රුහති පටිරුහති උද්ධමුද්ධං ආරොහතීති රුක්ඛො, තස්ස රුක්ඛස්ස මූලෙ සමීපෙති අත්ථො. බ්යාධිතො පරමෙන චාති පරමෙන අධිකෙන ඛරෙන කක්ඛළෙන බ්යාධිනා රොගෙන බ්යාධිතො, බ්යාධිනා අහං සමන්නාගතොති අත්ථො. පරමකාරුඤ්ඤප්පත්තොම්හීති පරමං අධිකං කාරුඤ්ඤං දීනභාවං දුක්ඛිතභාවං පත්තොම්හි අරඤ්ඤෙ කානනෙති සම්බන්ධො.

20. පඤ්චෙවාසුං මහාසිඛාති සිරසි පිළන්ධනත්ථෙන සිඛා වුච්චති චූළා. මණීති ජොතමානං මකුටං තස්ස අත්ථීති සිඛො, චක්කවත්තිනො එකනාමකා පඤ්චෙව චක්කවත්තිනො ආසුං අහෙසුන්ති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානත්ථමෙවාති.

නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

4. අධොපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

අභිභූ නාම සො භික්ඛූතිආදිකං ආයස්මතො අධොපුප්ඵියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො අනෙකෙසු භවෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො සිඛිස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා අපරභාගෙ කාමෙසු ආදීනවං දිස්වා තං පහාය ඉසිපබ්බජ්ජං පබ්බජිත්වා පඤ්චාභිඤ්ඤාඅට්ඨසමාපත්තිලාභී ඉද්ධීසු ච වසීභාවං පත්වා හිමවන්තස්මිං පටිවසති. තස්ස සිඛිස්ස භගවතො අභිභූ නාම අග්ගසාවකො විවෙකාභිරතො හිමවන්තමගමාසි. අථ සො තාපසො තං අග්ගසාවකත්ථෙරං දිස්වා ථෙරස්ස ඨිතපබ්බතං ආරුහන්තො පබ්බතස්ස හෙට්ඨාතලතො සුගන්ධානි වණ්ණසම්පන්නානි සත්ත පුප්ඵානි ගහෙත්වා පූජෙසි. අථ සො ථෙරො තස්සානුමොදනමකාසි. සොපි තාපසො සකස්සමං අගමාසි. තත්ථ එකෙන අජගරෙන පීළිතො අපරභාගෙ අපරිහීනජ්ඣානො තෙනෙව උපද්දවෙන උපද්දුතො කාලං කත්වා බ්රහ්මලොකපරායනො හුත්වා බ්රහ්මසම්පත්තිං ඡකාමාවචරසම්පත්තිඤ්ච අනුභවිත්වා මනුස්සෙසු මනුස්සසම්පත්තියො ච ඛෙපෙත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො භගවතො ධම්මං සුත්වා පසන්නමානසො පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි. සො අපරභාගෙ අත්තනො කතපුඤ්ඤනාමෙන අධොපුප්ඵියත්ථෙරොති පාකටො.

22. සො එකදිවසං අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො අභිභූ නාම සො භික්ඛූතිආදිමාහ. තත්ථ සීලසමාධීහි පරෙ අභිභවතීති අභිභූ, ඛන්ධමාරාදිමාරෙ අභිභවති අජ්ඣොත්ථරතීති වා අභිභූ, සසන්තානපරසන්තානගතකිලෙසෙ අභිභවති විහෙසෙති විද්ධංසෙතීති වා අභිභූ. භික්ඛනසීලො යාචනසීලොති භික්ඛු, ඡින්නභින්නපටධරොති වා භික්ඛු. අභිභූ නාම අග්ගසාවකො සො භික්ඛූති අත්ථො, සිඛිස්ස භගවතො අග්ගසාවකොති සම්බන්ධො.

27. අජගරො මං පීළෙසීති තථාරූපං සීලසම්පන්නං ඣානසම්පන්නං තාපසං පුබ්බෙ කතපාපෙන වෙරෙන ච මහන්තො අජගරසප්පො පීළෙසි. සො තෙනෙව උපද්දවෙන උපද්දුතො අපරිහීනජ්ඣානො කාලං කත්වා බ්රහ්මලොකපරායණො ආසි. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානමෙවාති.

අධොපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

5. රංසිසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිකං ආයස්මතො රංසිසඤ්ඤකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තෙසු තෙසු භවෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො විපස්සිස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා කාමෙසු ආදීනවං දිස්වා ඝරාවාසං පහාය තාපසපබ්බජ්ජං පබ්බජිත්වා අජිනචම්මධරො හිමවන්තම්හි වාසං කප්පෙසි. තස්මිං සමයෙ විපස්සී භගවා හිමවන්තමගමාසි. අථ සො තාපසො තමුපගතං භගවන්තං දිස්වා තස්ස භගවතො සරීරතො නික්ඛන්තඡබ්බණ්ණබුද්ධරංසීසු පසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගය්හ පඤ්චඞ්ගෙන නමක්කාරමකාසි. සො තෙනෙව පුඤ්ඤෙන ඉතො චුතො තුසිතාදීසු දිබ්බසම්පත්තියො අනුභවිත්වා අපරභාගෙ මනුස්සසම්පත්තියො ච අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා තත්ථාදීනවං දිස්වා ගෙහං පහාය පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

30. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිමාහ. තත්ථ පබ්බතෙති පකාරෙන බ්රූහති වඩ්ඪෙතීති පබ්බතො, හිමො අස්ස අත්ථීති හිමවන්තො, හිමවන්තො ච සො පබ්බතො චාති හිමවන්තපබ්බතො. හිමවන්තපබ්බතෙති වත්තබ්බෙ ගාථාවචනසුඛත්ථං ‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හී’’ති වුත්තං. තස්මිං හිමවන්තම්හි පබ්බතෙ වාසං කප්පෙසිං පුරෙ අහන්ති සම්බන්ධො. සෙසං සබ්බත්ථ නයානුසාරෙන උත්තානමෙවාති.

රංසිසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

6. දුතියරංසිසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

පබ්බතෙහිමවන්තම්හීතිආදිකං ආයස්මතො දුතියරංසිසඤ්ඤකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතකුසලො උප්පන්නුප්පන්නභවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො ඵුස්සස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො ඝරාවාසං සණ්ඨපෙත්වා තත්ථ දොසං දිස්වා තං පහාය තාපසපබ්බජ්ජං පබ්බජිත්වා හිමවන්තපබ්බතෙ වසන්තො වාකචීරනිවසනො විවෙකසුඛෙන විහරති. තස්මිං සමයෙ සො ඵුස්සං භගවන්තං තං පදෙසං සම්පත්තං දිස්වා තස්ස සරීරතො නික්ඛන්තඡබ්බණ්ණබුද්ධරංසියො ඉතො චිතො විධාවන්තියො දණ්ඩදීපිකානික්ඛන්තවිප්ඵුරන්තමිව දිස්වා තස්මිං පසන්නො අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා වන්දිත්වා චිත්තං පසාදෙත්වා තෙනෙව පීතිසොමනස්සෙන කාලං කත්වා තුසිතාදීසු නිබ්බත්තො තත්ථ ඡ කාමාවචරසම්පත්තියො ච අනුභවිත්වා අපරභාගෙ මනුස්සසම්පත්තියො ච අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො පුබ්බවාසනාවසෙන පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

35. සො අපරභාගෙ පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිමාහ. තං සබ්බං උත්තානත්ථමෙවාති.

දුතියරංසිසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

7. ඵලදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිකං ආයස්මතො ඵලදායකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතකුසලසම්භාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො ඵුස්සස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො සුඛප්පත්තො තං සබ්බං පහාය තාපසපබ්බජ්ජං පබ්බජිත්වා ඛරාජිනචම්මධාරී හුත්වා විහරති. තස්මිඤ්ච සමයෙ ඵුස්සං භගවන්තං තත්ථ සම්පත්තං දිස්වා පසන්නමානසො මධුරානි ඵලානි ගහෙත්වා භොජෙසි. සො තෙනෙව කුසලෙන දෙවලොකාදීසු පුඤ්ඤසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය සත්ථරි පසීදිත්වා පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

39. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුබ්බකම්මං අනුස්සරිත්වා පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිමාහ. තං සබ්බං හෙට්ඨා වුත්තනයත්තා උත්තානත්ථමෙවාති.

ඵලදායකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

8. සද්දසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිකං ආයස්මතො සද්දසඤ්ඤකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො ඵුස්සස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො සද්ධාජාතො තාපසපබ්බජ්ජං පබ්බජිත්වා හිමවන්තම්හි අරඤ්ඤාවාසෙ වසන්තො අත්තනො අනුකම්පාය උපගතස්ස භගවතො ධම්මං සුත්වා ධම්මෙසු චිත්තං පසාදෙත්වා යාවතායුකං ඨත්වා අපරභාගෙ කාලං කත්වා තුසිතාදීසු ඡසු කාමාවචරසම්පත්තියො ච මනුස්සෙසු මනුස්සසම්පත්තියො ච අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය සද්ධාජාතො පබ්බජිත්වා විපස්සනං වඩ්ඪෙත්වා අරහත්තං පාපුණි.

43. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පබ්බතෙ හිමවන්තම්හීතිආදිමාහ. තං සබ්බං උත්තානත්ථමෙවාති.

සද්දසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

9. බොධිසිඤ්චකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

විපස්සිස්ස භගවතොතිආදිකං ආයස්මතො බොධිසිඤ්චකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො අනෙකාසු ජාතීසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො විපස්සිස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො සාසනෙ පබ්බජිත්වා වත්තපටිපත්තියා සාසනං සොභයන්තො මහාජනෙ බොධිපූජං කුරුමානෙ දිස්වා අනෙකානි පුප්ඵානි සුගන්ධොදකානි ච ගාහාපෙත්වා පූජෙසි. සො තෙන පුඤ්ඤෙන දෙවලොකෙ නිබ්බත්තො ඡ කාමාවචරසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය සද්ධාජාතො පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

46. සො අරහා හුත්වා ඣානඵලසුඛෙන වීතිනාමෙත්වා පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො විපස්සිස්ස භගවතොතිආදිමාහ. තත්ථ විසෙසං පරමත්ථං නිබ්බානං පස්සතීති විපස්සී, විසෙසෙන භබ්බාභබ්බජනෙ පස්සතීති වා විපස්සී, විපස්සන්තො චතුසච්චං පස්සනදක්ඛනසීලොති වා විපස්සී, තස්ස විපස්සිස්ස භගවතො මහාබොධිමහො අහූති සම්බන්ධො. තත්රාපි මහාබොධීති බොධි වුච්චති චතූසු මග්ගෙසු ඤාණං, තමෙත්ථ නිසින්නො භගවා පටිවිජ්ඣතීති කණිකාරපාදපරුක්ඛොපි බොධිච්චෙව වුච්චති, මහිතො ච සො දෙවබ්රහ්මනරාසුරෙහි බොධි චෙති මහාබොධි, මහතො බුද්ධස්ස භගවතො බොධීති වා මහාබොධි, තස්ස මහො පූජා අහොසීති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානත්ථමෙවාති.

බොධිසිඤ්චකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

10. පදුමපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා

පොක්ඛරවනංපවිට්ඨොතිආදිකං ආයස්මතො පදුමපුප්ඵියත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො තත්ථ තත්ථ භවෙ විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො ඵුස්සස්ස භගවතො කාලෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිමන්වාය පදුමසම්පන්නං එකං පොක්ඛරණිං පවිසිත්වා භිසමුළාලෙ ඛාදන්තො පොක්ඛරණියා අවිදූරෙ ගච්ඡමානං ඵුස්සං භගවන්තං දිස්වා පසන්නමානසො තතො පදුමානි ඔචිනිත්වා ආකාසෙ උක්ඛිපිත්වා භගවන්තං පූජෙසි, තානි පුප්ඵානි ආකාසෙ විතානං හුත්වා අට්ඨංසු. සො භිය්යොසොමත්තාය පසන්නමානසො පබ්බජිත්වා වත්තපටිපත්තිසාරො සමණධම්මං පූරෙත්වා තතො චුතො තුසිතභවනමලං කුරුමානො විය තත්ථ උප්පජ්ජිත්වා කමෙන ඡ කාමාවචරසම්පත්තියො ච මනුස්සසම්පත්තියො ච අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො සද්ධාජාතො පබ්බජිත්වා නචිරස්සෙව අරහා අහොසි.

51. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුබ්බකම්මං සරිත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො පොක්ඛරවනං පවිට්ඨොතිආදිමාහ. තත්ථ පකාරෙන නළදණ්ඩපත්තාදීහි ඛරන්තීති පොක්ඛරා, පොක්ඛරානං සමුට්ඨිතට්ඨෙන සමූහන්ති පොක්ඛරවනං, පදුමගච්ඡසණ්ඩෙහි මණ්ඩිතං මජ්ඣං පවිට්ඨො අහන්ති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානමෙවාති.

පදුමපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.

නවමවග්ගවණ්ණනා සමත්තා.