📜
2. සීහාසනියවග්ගො
1. සීහාසනදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘නිබ්බුතෙ ¶ ¶ ¶ ලොකනාථම්හි, සිද්ධත්ථෙ ද්විපදුත්තමෙ [දිපදුත්තමෙ (සී. ස්යා.)];
විත්ථාරිකෙ පාවචනෙ, බාහුජඤ්ඤම්හි සාසනෙ.
‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, සීහාසනමකාසහං;
සීහාසනං කරිත්වාන, පාදපීඨමකාසහං.
‘‘සීහාසනෙ ච වස්සන්තෙ, ඝරං තත්ථ අකාසහං;
තෙන චිත්තප්පසාදෙන, තුසිතං උපපජ්ජහං.
‘‘ආයාමෙන ¶ චතුබ්බීස, යොජනං ආසි [යොජනාසිංසු (ස්යා. ක.)] තාවදෙ;
විමානං සුකතං මය්හං, විත්ථාරෙන චතුද්දස.
‘‘සතං [සත්ත (ස්යා.)] කඤ්ඤාසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා;
සොණ්ණමයඤ්ච පල්ලඞ්කං, බ්යම්හෙ ආසි සුනිම්මිතං.
‘‘හත්ථියානං අස්සයානං, දිබ්බයානං උපට්ඨිතං;
පාසාදා සිවිකා චෙව, නිබ්බත්තන්ති යදිච්ඡකං.
‘‘මණිමයා ච පල්ලඞ්කා, අඤ්ඤෙ සාරමයා බහූ;
නිබ්බත්තන්ති මමං සබ්බෙ, සීහාසනස්සිදං ඵලං.
‘‘සොණ්ණමයා රූපිමයා, ඵලිකාවෙළුරියාමයා;
පාදුකා අභිරූහාමි, පාදපීඨස්සිදං ඵලං.
‘‘චතුන්නවුතිතො [චතුනවුතෙ ඉතො (සී. ස්යා.)] කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.
‘‘තෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, ඉන්දනාමා තයො ජනා;
ද්වෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, තයො සුමනනාමකා.
‘‘සමසත්තතිතො කප්පෙ, තයො වරුණනාමකා;
සත්තරතනසම්පන්නා, චතුදීපම්හි ඉස්සරා.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සීහාසනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සීහාසනදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.
2. එකත්ථම්භිකත්ථෙරඅපදානං
‘‘සිද්ධත්ථස්ස ¶ ¶ භගවතො, මහාපූගගණො අහු;
සරණං ගතා ච තෙ බුද්ධං, සද්දහන්ති තථාගතං.
‘‘සබ්බෙ සඞ්ගම්ම මන්තෙත්වා, මාළං කුබ්බන්ති සත්ථුනො;
එකත්ථම්භං අලභන්තා, විචිනන්ති බ්රහාවනෙ.
‘‘තෙහං අරඤ්ඤෙ දිස්වාන, උපගම්ම ගණං තදා;
අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, පරිපුච්ඡිං ගණං අහං.
‘‘තෙ මෙ පුට්ඨා වියාකංසු, සීලවන්තො උපාසකා;
මාළං මයං කත්තුකාමා, එකත්ථම්භො න ලබ්භති.
‘‘එකත්ථම්භං මමං දෙථ, අහං දස්සාමි සත්ථුනො;
ආහරිස්සාමහං ථම්භං, අප්පොස්සුක්කා භවන්තු තෙ [භවන්තු වො (සී.), භවාථ වො (?)].
‘‘තෙ මෙ ථම්භං පවෙච්ඡිංසු, පසන්නා තුට්ඨමානසා;
තතො පටිනිවත්තිත්වා, අගමංසු සකං ඝරං.
‘‘අචිරං ගතෙ පූගගණෙ, ථම්භං අහාසහං තදා;
හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, පඨමං උස්සපෙසහං.
‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, විමානං උපපජ්ජහං;
උබ්බිද්ධං භවනං මය්හං, සත්තභූමං [සතභූමං (සී. ක.)] සමුග්ගතං.
‘‘වජ්ජමානාසු භෙරීසු, පරිචාරෙමහං සදා;
පඤ්චපඤ්ඤාසකප්පම්හි, රාජා ආසිං යසොධරො.
‘‘තත්ථාපි ¶ ¶ භවනං මය්හං, සත්තභූමං සමුග්ගතං;
කූටාගාරවරූපෙතං, එකත්ථම්භං මනොරමං.
‘‘එකවීසතිකප්පම්හි, උදෙනො නාම ඛත්තියො;
තත්රාපි භවනං මය්හං, සත්තභූමං සමුග්ගතං.
‘‘යං ¶ යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;
අනුභොමි සුඛං සබ්බං [සබ්බමෙතං (ස්යා.)], එකත්ථම්භස්සිදං ඵලං.
‘‘චතුන්නවුතිතො ¶ කප්පෙ, යං ථම්භමදදං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, එකත්ථම්භස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකත්ථම්භිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
එකත්ථම්භිකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.
3. නන්දත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;
වත්ථං ඛොමං මයා දින්නං, සයම්භුස්ස මහෙසිනො.
‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, ජලජුත්තරනාමකො;
‘ඉමිනා වත්ථදානෙන, හෙමවණ්ණො භවිස්සසි.
‘‘‘ද්වෙ ¶ සම්පත්තී අනුභොත්වා, කුසලමූලෙහි චොදිතො;
ගොතමස්ස භගවතො, කනිට්ඨො ත්වං භවිස්සසි.
‘‘‘රාගරත්තො සුඛසීලො, කාමෙසු ගෙධමායුතො;
බුද්ධෙන චොදිතො සන්තො, තදා [තතො (ස්යා.)] ත්වං පබ්බජිස්සසි.
‘‘‘පබ්බජිත්වාන ත්වං තත්ථ, කුසලමූලෙන චොදිතො;
සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සසිනාසවො’.
‘‘සත්ත ¶ [සත (ස්යා.)] කප්පසහස්සම්හි, චතුරො චෙළනාමකා;
සට්ඨි කප්පසහස්සම්හි, උපචෙලා චතුජ්ජනා.
‘‘පඤ්ච කප්පසහස්සම්හි, චෙළාව චතුරො ජනා;
සත්තරතනසම්පන්නා, චතුදීපම්හි ඉස්සරා.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නන්දො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
නන්දත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.
4. චූළපන්ථකත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරො ¶ ¶ නාම ජිනො, ආහුතීනං පටිග්ගහො;
ගණම්හා වූපකට්ඨො සො, හිමවන්තෙ වසී තදා.
‘‘අහම්පි ¶ හිමවන්තම්හි, වසාමි අස්සමෙ තදා;
අචිරාගතං මහාවීරං, උපෙසිං ලොකනායකං.
‘‘පුප්ඵච්ඡත්තං ගහෙත්වාන, උපගච්ඡිං නරාසභං;
සමාධිං සමාපජ්ජන්තං, අන්තරායමකාසහං.
‘‘උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, පුප්ඵච්ඡත්තං අදාසහං;
පටිග්ගහෙසි භගවා, පදුමුත්තරො මහාමුනි.
‘‘සබ්බෙ දෙවා අත්තමනා, හිමවන්තං උපෙන්ති තෙ;
සාධුකාරං පවත්තෙසුං, අනුමොදිස්සති චක්ඛුමා.
‘‘ඉදං වත්වාන තෙ දෙවා, උපගච්ඡුං නරුත්තමං;
ආකාසෙ ධාරයන්තස්ස [ධාරයන්තං මෙ (ක), ධාරයතො මෙ (?)], පදුමච්ඡත්තමුත්තමං.
‘‘සතපත්තඡත්තං පග්ගය්හ, අදාසි තාපසො මම;
‘තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.
‘‘‘පඤ්චවීසතිකප්පානි, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;
චතුත්තිංසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.
‘‘‘යං ¶ යං යොනිං සංසරති, දෙවත්තං අථ මානුසං;
අබ්භොකාසෙ පතිට්ඨන්තං, පදුමං ධාරයිස්සති’.
‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;
ගොතමො නාම ගොත්තෙන [නාමෙන (සී. ක.)], සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.
‘‘‘පකාසිතෙ පාවචනෙ, මනුස්සත්තං ලභිස්සති;
මනොමයම්හි කායම්හි, උත්තමො සො භවිස්සති.
‘‘‘ද්වෙ ¶ භාතරො භවිස්සන්ති, උභොපි පන්ථකව්හයා;
අනුභොත්වා උත්තමත්ථං, ජොතයිස්සන්ති සාසනං’.
‘‘සොහං ¶ අට්ඨාරසවස්සො [සො අට්ඨාරසවස්සොහං (ස්යා.)], පබ්බජිං අනගාරියං;
විසෙසාහං න වින්දාමි, සක්යපුත්තස්ස සාසනෙ.
‘‘දන්ධා මය්හං ගතී ආසි, පරිභූතො පුරෙ අහුං [අහං (ස්යා.)];
භාතා ච මං පණාමෙසි, ගච්ඡ දානි සකං ඝරං.
‘‘සොහං පණාමිතො සන්තො, සඞ්ඝාරාමස්ස කොට්ඨකෙ;
දුම්මනො තත්ථ අට්ඨාසිං, සාමඤ්ඤස්මිං අපෙක්ඛවා.
‘‘භගවා ¶ තත්ථ [අථෙත්ථ සත්ථා (සී. ස්යා.)] ආගච්ඡි, සීසං මය්හං පරාමසි;
බාහාය මං ගහෙත්වාන, සඞ්ඝාරාමං පවෙසයි.
‘‘අනුකම්පාය මෙ සත්ථා, අදාසි පාදපුඤ්ඡනිං;
එවං සුද්ධං අධිට්ඨෙහි, එකමන්තමධිට්ඨහං.
‘‘හත්ථෙහි තමහං ගය්හ, සරිං කොකනදං අහං;
තත්ථ චිත්තං විමුච්චි මෙ, අරහත්තං අපාපුණිං.
‘‘මනොමයෙසු කායෙසු, සබ්බත්ථ පාරමිං ගතො;
සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චූළපන්ථකො [චුල්ලපන්ථකො (සී. ස්යා.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
චූළපන්ථකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.
5. පිලින්දවච්ඡත්ථෙරඅපදානං
‘‘නිබ්බුතෙ ¶ ¶ ලොකනාථම්හි, සුමෙධෙ අග්ගපුග්ගලෙ;
පසන්නචිත්තො සුමනො, ථූපපූජං අකාසහං.
‘‘යෙ ච ඛීණාසවා තත්ථ, ඡළභිඤ්ඤා මහිද්ධිකා;
තෙහං තත්ථ සමානෙත්වා, සඞ්ඝභත්තං අකාසහං.
‘‘සුමෙධස්ස භගවතො, උපට්ඨාකො තදා අහු;
සුමෙධො නාම නාමෙන, අනුමොදිත්ථ සො තදා.
‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, විමානං උපපජ්ජහං;
ඡළාසීතිසහස්සානි, අච්ඡරායො රමිංසු මෙ.
‘‘මමෙව ¶ අනුවත්තන්ති, සබ්බකාමෙහි තා සදා;
අඤ්ඤෙ දෙවෙ අභිභොමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.
‘‘පඤ්චවීසතිකප්පම්හි, වරුණො නාම ඛත්තියො;
විසුද්ධභොජනො [සුසුද්ධභොජනො (සී.)] ආසිං, චක්කවත්තී අහං තදා.
‘‘න තෙ බීජං පවපන්ති, නපි නීයන්ති නඞ්ගලා;
අකට්ඨපාකිමං සාලිං, පරිභුඤ්ජන්ති මානුසා.
‘‘තත්ථ ¶ රජ්ජං කරිත්වාන, දෙවත්තං පුන ගච්ඡහං;
තදාපි එදිසා මය්හං, නිබ්බත්තා භොගසම්පදා.
‘‘න මං මිත්තා අමිත්තා වා, හිංසන්ති සබ්බපාණිනො;
සබ්බෙසම්පි පියො හොමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.
‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි ¶ , යං දානමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ගන්ධාලෙපස්සිදං ඵලං.
‘‘ඉමස්මිං භද්දකෙ කප්පෙ, එකො ආසිං ජනාධිපො;
මහානුභාවො රාජාහං [රාජීසි (ස්යා. ක.)], චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘සොහං පඤ්චසු සීලෙසු, ඨපෙත්වා ජනතං බහුං;
පාපෙත්වා සුගතිංයෙව, දෙවතානං පියො අහුං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පිලින්දවච්ඡො [පිලින්දිවච්ඡො (සී.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පිලින්දවච්ඡත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.
6. රාහුලත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;
සත්තභූමම්හි පාසාදෙ, ආදාසං සන්ථරිං අහං.
‘‘ඛීණාසවසහස්සෙහි, පරිකිණ්ණො මහාමුනි;
උපාගමි ගන්ධකුටිං, ද්විපදින්දො [දිපදින්දො (සී. ස්යා.)] නරාසභො.
‘‘විරොචෙන්තො [විරොචයං (ස්යා.)] ගන්ධකුටිං, දෙවදෙවො නරාසභො;
භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.
‘‘‘යෙනායං ¶ ¶ ජොතිතා සෙය්යා, ආදාසොව සුසන්ථතො;
තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.
‘‘‘සොණ්ණමයා රූපිමයා, අථො වෙළුරියාමයා;
නිබ්බත්තිස්සන්ති පාසාදා, යෙ කෙචි මනසො පියා.
‘‘‘චතුසට්ඨික්ඛත්තුං ¶ දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;
සහස්සක්ඛත්තුං චක්කවත්තී, භවිස්සති අනන්තරා.
‘‘‘එකවීසතිකප්පම්හි, විමලො නාම ඛත්තියො;
චාතුරන්තො විජිතාවී, චක්කවත්තී භවිස්සති.
‘‘‘නගරං රෙණුවතී නාම, ඉට්ඨකාහි සුමාපිතං;
ආයාමතො තීණි සතං, චතුරස්සසමායුතං.
‘‘‘සුදස්සනො නාම පාසාදො, විස්සකම්මෙන මාපිතො [විසුකම්මෙන§මාපිතො (ක.), විස්සකම්මෙන නිම්මිතො (සී.)];
කූටාගාරවරූපෙතො, සත්තරතනභූසිතො.
‘‘‘දසසද්දාවිවිත්තං ¶ තං [අවිවිත්තං (සී.)], විජ්ජාධරසමාකුලං;
සුදස්සනංව නගරං, දෙවතානං භවිස්සති.
‘‘‘පභා නිග්ගච්ඡතෙ තස්ස, උග්ගච්ඡන්තෙව සූරියෙ;
විරොචෙස්සති තං නිච්චං, සමන්තා අට්ඨයොජනං.
‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;
ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.
‘‘‘තුසිතා සො චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
ගොතමස්ස භගවතො, අත්රජො සො භවිස්සති.
‘‘‘සචෙ ¶ වසෙය්ය [සචා’වසෙය්ය (?)] අගාරං, චක්කවත්තී භවෙය්ය සො;
අට්ඨානමෙතං යං තාදී, අගාරෙ රතිමජ්ඣගා.
‘‘‘නික්ඛමිත්වා අගාරම්හා, පබ්බජිස්සති සුබ්බතො;
රාහුලො නාම නාමෙන, අරහා සො භවිස්සති’.
‘‘කිකීව අණ්ඩං රක්ඛෙය්ය, චාමරී විය වාලධිං;
නිපකො සීලසම්පන්නො, මමං රක්ඛි මහාමුනි [එවං රක්ඛිං මහාමුනි (සී. ක.), මමං දක්ඛි මහාමුනි (ස්යා.)].
‘‘තස්සාහං ධම්මමඤ්ඤාය, විහාසිං සාසනෙ රතො;
සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රාහුලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
රාහුලත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
7. උපසෙනවඞ්ගන්තපුත්තත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරං ¶ භගවන්තං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං;
පබ්භාරම්හි නිසීදන්තං, උපගච්ඡිං නරුත්තමං.
‘‘කණිකාරපුප්ඵං ¶ [කණිකාරං පුප්ඵිතං (සී. ස්යා.)] දිස්වා, වණ්ටෙ ඡෙත්වානහං තදා;
අලඞ්කරිත්වා ඡත්තම්හි, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘පිණ්ඩපාතඤ්ච ¶ පාදාසිං, පරමන්නං සුභොජනං;
බුද්ධෙන නවමෙ තත්ථ, සමණෙ අට්ඨ භොජයිං.
‘‘අනුමොදි මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;
ඉමිනා ඡත්තදානෙන, පරමන්නපවෙච්ඡනා.
‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, සම්පත්තිමනුභොස්සසි;
ඡත්තිංසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.
‘‘එකවීසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;
පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.
‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, ඔක්කාකකුලසම්භවො;
ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති [යං වදන්ති සුමෙධොති, භූරිපඤ්ඤං සුමෙධසං; කප්පෙතො සතසහස්සෙ, එස බුද්ධො භවිස්සති; (ක.)].
‘‘සාසනෙ දිබ්බමානම්හි, මනුස්සත්තං ගමිස්සති;
තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො.
‘‘උපසෙනොති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො;
[ඉදං පාදද්වයං ථෙරගාථාඅට්ඨකථායමෙව දිස්සති] සමන්තපාසාදිකත්තා, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙස්සති
[ඉදං පාදද්වයං ථෙරගාථාඅට්ඨකථායමෙව දිස්සති].
‘‘චරිමං වත්තතෙ මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;
ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, ජෙත්වා මාරං සවාහනං [සවාහිනිං (?)].
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා උපසෙනො වඞ්ගන්තපුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
උපසෙනවඞ්ගන්තපුත්තත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.
තතියභාණවාරං.
8. රට්ඨපාලත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරස්ස ¶ ¶ ¶ භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;
වරනාගො මයා දින්නො, ඊසාදන්තො උරූළ්හවා.
‘‘සෙතච්ඡත්තො පසොභිතො, සකප්පනො සහත්ථිපො;
අග්ඝාපෙත්වාන තං සබ්බං, සඞ්ඝාරාමං අකාරයිං.
‘‘චතුපඤ්ඤාසසහස්සානි, පාසාදෙ කාරයිං අහං;
මහොඝදානං [මහාභත්තං (සී.), මහොඝඤ්ච (ක.), මහාදානං (?)] කරිත්වාන, නිය්යාදෙසිං මහෙසිනො.
‘‘අනුමොදි මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;
සබ්බෙ ජනෙ හාසයන්තො, දෙසෙසි අමතං පදං.
‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, ජලජුත්තරනාමකො;
භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.
‘‘‘චතුපඤ්ඤාසසහස්සානි, පාසාදෙ කාරයී අයං;
කථයිස්සාමි විපාකං, සුණොථ මම භාසතො.
‘‘‘අට්ඨාරසසහස්සානි, කූටාගාරා භවිස්සරෙ;
බ්යම්හුත්තමම්හි නිබ්බත්තා, සබ්බසොණ්ණමයා ච තෙ.
‘‘‘පඤ්ඤාසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;
අට්ඨපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.
‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;
ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.
‘‘‘දෙවලොකා ¶ චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
අඩ්ඪෙ කුලෙ මහාභොගෙ, නිබ්බත්තිස්සති තාවදෙ.
‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
රට්ඨපාලොති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.
‘‘‘පධානපහිතත්තො ¶ සො, උපසන්තො නිරූපධි;
සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.
‘‘උට්ඨාය අභිනික්ඛම්ම, ජහිතා භොගසම්පදා;
ඛෙළපිණ්ඩෙව භොගම්හි, පෙමං මය්හං න විජ්ජති.
‘‘වීරියං ¶ ¶ මෙ ධුරධොරය්හං, යොගක්ඛෙමාධිවාහනං;
ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රට්ඨපාලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
රට්ඨපාලත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.
9. සොපාකත්ථෙරඅපදානං
‘‘පබ්භාරං සොධයන්තස්ස [සෙවයන්තස්ස (සී. ක.)], විපිනෙ පබ්බතුත්තමෙ;
සිද්ධත්ථො නාම භගවා, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.
‘‘බුද්ධං ¶ උපගතං දිස්වා, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;
සන්ථරං සන්ථරිත්වාන [පඤ්ඤපෙත්වාන (ස්යා. අට්ඨ)], පුප්ඵාසනමදාසහං.
‘‘පුප්ඵාසනෙ නිසීදිත්වා, සිද්ධත්ථො ලොකනායකො;
මමඤ්ච ගතිමඤ්ඤාය, අනිච්චතමුදාහරි.
‘‘‘අනිච්චා වත සඞ්ඛාරා, උප්පාදවයධම්මිනො;
උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති, තෙසං වූපසමො සුඛො’.
‘‘ඉදං වත්වාන සබ්බඤ්ඤූ, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;
නභං අබ්භුග්ගමි වීරො, හංසරාජාව අම්බරෙ.
‘‘සකං දිට්ඨිං ජහිත්වාන, භාවයානිච්චසඤ්ඤහං;
එකාහං භාවයිත්වාන, තත්ථ කාලං කතො අහං.
‘‘ද්වෙ සම්පත්තී අනුභොත්වා, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
පච්ඡිමෙ භවෙ සම්පත්තෙ, සපාකයොනුපාගමිං.
‘‘අගාරා අභිනික්ඛම්ම, පබ්බජිං අනගාරියං;
ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තමපාපුණිං.
‘‘ආරද්ධවීරියො ¶ ¶ පහිතත්තො, සීලෙසු සුසමාහිතො;
තොසෙත්වාන මහානාගං, අලත්ථං උපසම්පදං.
‘‘චතුන්නවුතිතො ¶ කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵදානස්සිදං ඵලං.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤං භාවයිං තදා;
තං සඤ්ඤං භාවයන්තස්ස, පත්තො මෙ ආසවක්ඛයො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සොපාකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සොපාකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.
10. සුමඞ්ගලත්ථෙරඅපදානං
‘‘ආහුතිං යිට්ඨුකාමොහං, පටියාදෙත්වාන භොජනං;
බ්රාහ්මණෙ පටිමානෙන්තො, විසාලෙ මාළකෙ ඨිතො.
‘‘අථද්දසාසිං සම්බුද්ධං, පියදස්සිං මහායසං;
සබ්බලොකවිනෙතාරං, සයම්භුං අග්ගපුග්ගලං.
‘‘භගවන්තං ජුතිමන්තං, සාවකෙහි පුරක්ඛතං;
ආදිච්චමිව රොචන්තං, රථියං පටිපන්නකං.
‘‘අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, සකං චිත්තං පසාදයිං;
මනසාව නිමන්තෙසිං, ‘ආගච්ඡතු මහාමුනි’.
‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;
ඛීණාසවසහස්සෙහි, මම ද්වාරං උපාගමි.
‘‘නමො තෙ පුරිසාජඤ්ඤ, නමො තෙ පුරිසුත්තම;
පාසාදං අභිරූහිත්වා, සීහාසනෙ නිසීදතං [නිසීද ත්වං (සී.)].
‘‘දන්තො ¶ ¶ දන්තපරිවාරො, තිණ්ණො තාරයතං වරො;
පාසාදං අභිරූහිත්වා, නිසීදි පවරාසනෙ.
‘‘යං මෙ අත්ථි සකෙ ගෙහෙ, ආමිසං පච්චුපට්ඨිතං;
තාහං බුද්ධස්ස පාදාසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.
‘‘පසන්නචිත්තො ¶ සුමනො, වෙදජාතො කතඤ්ජලී;
බුද්ධසෙට්ඨං නමස්සාමි, අහො බුද්ධස්සුළාරතා.
‘‘අට්ඨන්නං ¶ පයිරූපාසතං, භුඤ්ජං ඛීණාසවා බහූ;
තුය්හෙවෙසො ආනුභාවො, සරණං තං උපෙමහං.
‘‘පියදස්සී ච භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;
භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.
‘‘‘යො සො සඞ්ඝං අභොජෙසි, උජුභූතං සමාහිතං;
තථාගතඤ්ච සම්බුද්ධං, සුණාථ මම භාසතො.
‘‘‘සත්තවීසතික්ඛත්තුං සො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;
සකකම්මාභිරද්ධො සො, දෙවලොකෙ රමිස්සති.
‘‘‘දස අට්ඨ චක්ඛත්තුං [දසඤ්චට්ඨක්ඛත්ථුං (සී.), දස චට්ඨක්ඛත්තුං (ස්යා.)] සො, චක්කවත්තී භවිස්සති;
පථබ්යා රජ්ජං පඤ්චසතං, වසුධං ආවසිස්සති’.
‘‘අරඤ්ඤවනමොග්ගය්හ, කානනං බ්යග්ඝසෙවිතං;
පධානං පදහිත්වාන, කිලෙසා ඣාපිතා මයා.
‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, යං දානමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භත්තදානස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුමඞ්ගලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සුමඞ්ගලත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.
තස්සුද්දානං –
සීහාසනී ¶ එකථම්භී, නන්දො ච චූළපන්ථකො;
පිලින්දරාහුලො චෙව, වඞ්ගන්තො රට්ඨපාලකො.
සොපාකො මඞ්ගලො චෙව, දසෙව දුතියෙ වග්ගෙ;
සතඤ්ච අට්ඨතිංස ච, ගාථා චෙත්ථ පකාසිතා.
සීහාසනියවග්ගො දුතියො.