📜
16. බන්ධුජීවකවග්ගො
1. බන්ධුජීවකත්ථෙරඅපදානං
‘‘චන්දංව ¶ ¶ ¶ විමලං සුද්ධං, විප්පසන්නමනාවිලං;
නන්දීභවපරික්ඛීණං, තිණ්ණං ලොකෙ විසත්තිකං.
‘‘නිබ්බාපයන්තං ජනතං, තිණ්ණං [දිස්වා (?)] තාරයතං වරං [තාරයතං මුනිං (ස්යා.)];
මුනිං වනම්හි ඣායන්තං [වනස්මිං ඣායමානං තං (සී. ස්යා.)], එකග්ගං සුසමාහිතං.
‘‘බන්ධුජීවකපුප්ඵානි, ලගෙත්වා සුත්තකෙනහං;
බුද්ධස්ස අභිරොපයිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.
‘‘එකත්තිංසෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘ඉතො සත්තමකෙ කප්පෙ, මනුජින්දො මහායසො;
සමන්තචක්ඛු නාමාසි, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බන්ධුජීවකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
බන්ධුජීවකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.
2. තම්බපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘පරකම්මායනෙ ¶ යුත්තො, අපරාධං අකාසහං;
වනන්තං අභිධාවිස්සං, භයවෙරසමප්පිතො.
‘‘පුප්ඵිතං පාදපං දිස්වා, පිණ්ඩිබන්ධං සුනිම්මිතං;
තම්බපුප්ඵං ගහෙත්වාන, බොධියං ඔකිරිං අහං.
‘‘සම්මජ්ජිත්වාන ¶ තං බොධිං, පාටලිං පාදපුත්තමං;
පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, බොධිමූලෙ උපාවිසිං.
‘‘ගතමග්ගං ¶ ගවෙසන්තා, ආගච්ඡුං මම සන්තිකං;
තෙ ච දිස්වානහං තත්ථ, ආවජ්ජිං බොධිමුත්තමං.
‘‘වන්දිත්වාන අහං බොධිං, විප්පසන්නෙන චෙතසා;
අනෙකතාලෙ පපතිං, ගිරිදුග්ගෙ භයානකෙ.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බොධිපූජායිදං ඵලං.
‘‘ඉතො ච තතියෙ කප්පෙ, රාජා සුසඤ්ඤතො අහං [සංථුසිතො අහුං (සී.)];
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තම්බපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
තම්බපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.
3. වීථිසම්මජ්ජකත්ථෙරඅපදානං
‘‘උදෙන්තං ¶ ¶ සතරංසිංව, පීතරංසිංව [සිතරංසිංව (සී. ස්යා.)] භාණුමං;
පන්නරසෙ යථා චන්දං, නිය්යන්තං ලොකනායකං.
‘‘අට්ඨසට්ඨිසහස්සානි, සබ්බෙ ඛීණාසවා අහුං;
පරිවාරිංසු සම්බුද්ධං, ද්විපදින්දං නරාසභං.
‘‘සම්මජ්ජිත්වාන තං වීථිං, නිය්යන්තෙ ලොකනායකෙ;
උස්සාපෙසිං ධජං තත්ථ, විප්පසන්නෙන චෙතසා.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං ධජං අභිරොපයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධජදානස්සිදං ඵලං.
‘‘ඉතො චතුත්ථකෙ කප්පෙ, රාජාහොසිං මහබ්බලො;
සබ්බාකාරෙන සම්පන්නො, සුධජො ඉති විස්සුතො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වීථිසම්මජ්ජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
වීථිසම්මජ්ජකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.
4. කක්කාරුපුප්ඵපූජකත්ථෙරඅපදානං
‘‘දෙවපුත්තො ¶ අහං සන්තො, පූජයිං සිඛිනායකං;
කක්කාරුපුප්ඵං පග්ගය්හ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘එකත්තිංසෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘ඉතො ච නවමෙ කප්පෙ, රාජා සත්තුත්තමො අහුං;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කක්කාරුපුප්ඵපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
කක්කාරුපුප්ඵපූජකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.
5. මන්දාරවපුප්ඵපූජකත්ථෙරඅපදානං
‘‘දෙවපුත්තො ¶ අහං සන්තො, පූජයිං සිඛිනායකං;
මන්දාරවෙන පුප්ඵෙන, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘සත්තාහං ඡදනං ආසි, දිබ්බං මාලං තථාගතෙ;
සබ්බෙ ජනා සමාගන්ත්වා, නමස්සිංසු තථාගතං.
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘ඉතො ච දසමෙ කප්පෙ, රාජාහොසිං ජුතින්ධරො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මන්දාරවපුප්ඵපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
මන්දාරවපුප්ඵපූජකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.
6. කදම්බපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ ¶ , කුක්කුටො නාම පබ්බතො;
තම්හි පබ්බතපාදම්හි, සත්ත බුද්ධා වසන්ති තෙ.
‘‘කදම්බං පුප්ඵිතං දිස්වා, දීපරාජංව උග්ගතං;
උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, සත්ත බුද්ධෙ සමොකිරිං.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, සත්තාසුං පුප්ඵනාමකා;
සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කදම්බපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;
කදම්බපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
7. තිණසූලකත්ථෙරඅපදානං
‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ ¶ ¶ , භූතගණො නාම පබ්බතො;
වසතෙකො ජිනො තත්ථ, සයම්භූ ලොකනිස්සටො.
‘‘තිණසූලං ගහෙත්වාන, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං;
එකූනසතසහස්සං, කප්පං න විනිපාතිකො.
‘‘ඉතො එකාදසෙ කප්පෙ, එකොසිං ධරණීරුහො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිණසූලකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
තිණසූලකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.
8. නාගපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘සුවච්ඡො ¶ නාම නාමෙන, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ;
පුරක්ඛතො සසිස්සෙහි, වසතෙ පබ්බතන්තරෙ.
‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, ආහුතීනං පටිග්ගහො;
මමුද්ධරිතුකාමො සො, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.
‘‘වෙහාසම්හි ¶ චඞ්කමති, ධූපායති ජලතෙ තථා;
හාසං මමං විදිත්වාන, පක්කාමි පාචිනාමුඛො.
‘‘තඤ්ච අච්ඡරියං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;
නාගපුප්ඵං ගහෙත්වාන, ගතමග්ගම්හි ඔකිරිං.
‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵං ඔකිරිං අහං;
තෙන චිත්තප්පසාදෙන, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.
‘‘එකත්තිංසෙ කප්පසතෙ [එකතිංසෙ ඉතො කම්මෙ (ස්යා.)], රාජා ආසි මහාරහො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නාගපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
නාගපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.
9. පුන්නාගපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘කානනං ¶ වනමොගය්හ, වසාමි ලුද්දකො අහං;
පුන්නාගං පුප්ඵිතං දිස්වා, බුද්ධසෙට්ඨං අනුස්සරිං.
‘‘තං ¶ පුප්ඵං ඔචිනිත්වාන, සුගන්ධං ගන්ධිතං සුභං;
ථූපං කරිත්වා පුලිනෙ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘ද්වෙනවුතෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘එකම්හි නවුතෙ කප්පෙ, එකො ආසිං තමොනුදො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුන්නාගපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පුන්නාගපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.
10. කුමුදදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, මහාජාතස්සරො අහු;
පදුමුප්පලසඤ්ඡන්නො, පුණ්ඩරීකසමොත්ථටො.
‘‘කුකුත්ථො නාම නාමෙන, තත්ථාසිං සකුණො තදා;
සීලවා බුද්ධිසම්පන්නො, පුඤ්ඤාපුඤ්ඤෙසු කොවිදො.
‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;
ජාතස්සරස්සාවිදූරෙ, සඤ්චරිත්ථ මහාමුනි.
‘‘ජලජං කුමුදං ඡෙත්වා, උපනෙසිං මහෙසිනො;
මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, පටිග්ගහි මහාමුනි.
‘‘තඤ්ච ¶ දානං දදිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.
‘‘සොළසෙතො කප්පසතෙ, ආසුං වරුණනාමකා;
අට්ඨ එතෙ ජනාධිපා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කුමුදදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
කුමුදදායකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.
බන්ධුජීවකවග්ගො සොළසමො.
තස්සුද්දානං –
බන්ධුජීවො තම්බපුප්ඵී, වීථිකක්කාරුපුප්ඵියො;
මන්දාරවො කදම්බී ච, සූලකො නාගපුප්ඵියො;
පුන්නාගො කොමුදී ගාථා, ඡප්පඤ්ඤාස පකිත්තිතාති.