📜
23. ආලම්බණදායකවග්ගො
1. ආලම්බණදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘අත්ථදස්සිස්ස ¶ ¶ ¶ භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;
ආලම්බණං මයා දින්නං, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.
‘‘ධරණිං පටිපජ්ජාමි, විපුලං සාගරප්පරං;
පාණෙසු ච ඉස්සරියං, වත්තෙමි වසුධාය ච.
‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;
තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.
‘‘ඉතො ද්වෙසට්ඨිකප්පම්හි, තයො ආසිංසු ඛත්තියා;
එකාපස්සිතනාමා තෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ආලම්බණදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ආලම්බණදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.
2. අජිනදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, ගණසත්ථාරකො අහං;
අද්දසං විරජං බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං.
‘‘චම්මඛණ්ඩං ¶ මයා දින්නං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො;
තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ.
‘‘සම්පත්තිං ¶ අනුභොත්වාන, කිලෙසෙ ඣාපයිං අහං;
ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.
‘‘එකත්තිංසෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, අජිනං යං අදාසහං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අජිනස්ස ඉදං ඵලං.
‘‘ඉතො පඤ්චමකෙ කප්පෙ, රාජා ආසිං සුදායකො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අජිනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
අජිනදායකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.
3. ද්වෙරතනියත්ථෙරඅපදානං
‘‘මිගලුද්දො පුරෙ ආසිං, අරඤ්ඤෙ කානනෙ අහං;
අද්දසං විරජං බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං.
‘‘මංසපෙසි මයා දින්නා, විපස්සිස්ස මහෙසිනො;
සදෙවකස්මිං ලොකස්මිං, ඉස්සරං කාරයාමහං.
‘‘ඉමිනා ¶ මංසදානෙන, රතනං නිබ්බත්තතෙ මම;
දුවෙමෙ රතනා ලොකෙ, දිට්ඨධම්මස්ස පත්තියා.
‘‘තෙහං සබ්බෙ අනුභොමි, මංසදානස්ස සත්තියා;
ගත්තඤ්ච මුදුකං මය්හං, පඤ්ඤා නිපුණවෙදනී.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං මංසමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, මංසදානස්සිදං ඵලං.
‘‘ඉතො චතුත්ථකෙ කප්පෙ, එකො ආසිං ජනාධිපො;
මහාරොහිතනාමො සො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ද්වෙරතනියො [ද්විරතනියො (සී.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ද්වෙරතනියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.
දසමං භාණවාරං.
4. ආරක්ඛදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘සිද්ධත්ථස්ස ¶ භගවතො, වෙදි කාරාපිතා [වෙදිකා කාරිතා (ස්යා.)] මයා;
ආරක්ඛො ච මයා දින්නො, සුගතස්ස මහෙසිනො.
‘‘තෙන ¶ කම්මවිසෙසෙන, න පස්සිං භයභෙරවං;
කුහිඤ්චි උපපන්නස්ස, තාසො මය්හං න විජ්ජති.
‘‘චතුන්නවුතිතො ¶ ¶ කප්පෙ, යං වෙදිං කාරයිං පුරෙ;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, වෙදිකාය ඉදං ඵලං.
‘‘ඉතො ඡට්ඨම්හි කප්පම්හි, අපස්සෙනසනාමකො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ආරක්ඛදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ආරක්ඛදායකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.
5. අබ්යාධිකත්ථෙරඅපදානං
‘‘විපස්සිස්ස භගවතො, අග්ගිසාලං අදාසහං;
බ්යාධිකානඤ්ච ආවාසං, උණ්හොදකපටිග්ගහං.
‘‘තෙන කම්මෙනයං මය්හං, අත්තභාවො සුනිම්මිතො;
බ්යාධාහං නාභිජානාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං සාලමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අග්ගිසාලායිදං ඵලං.
‘‘ඉතො ච සත්තමෙ කප්පෙ, එකොසිං අපරාජිතො [එකො ආසිං නරාධිපො (ස්යා.)];
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අබ්යාධිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
අබ්යාධිකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.
6. අඞ්කොලපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘නාරදො ¶ ¶ [වරදො (ක.)] ඉති මෙ නාමං, කස්සපො ඉති මං විදූ;
අද්දසං සමණානග්ගං, විපස්සිං දෙවසක්කතං.
‘‘අනුබ්යඤ්ජනධරං බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං;
අඞ්කොලපුප්ඵං [වකුලපුප්ඵං (ස්යා.), බකොලපුප්ඵං (ක.)] පග්ගය්හ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘චතුසත්තතිතො කප්පෙ, රොමසො නාම ඛත්තියො;
ආමුක්කමාලාභරණො, සයොග්ගබලවාහනො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අඞ්කොලපුප්ඵියො [වකුලපුප්ඵියො (ස්යා.), බකොලපුප්ඵියො (ක.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
අඞ්කොලපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
7. සොවණ්ණවටංසකියත්ථෙරඅපදානං
‘‘උය්යානභූමිං ¶ නිය්යන්තො, අද්දසං ලොකනායකං;
වටංසකං ගහෙත්වාන, සොවණ්ණං සාධුනිම්මිතං.
‘‘සීඝං තතො සමාරුය්හ, හත්ථික්ඛන්ධගතො අහං;
බුද්ධස්ස අභිරොපෙසිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං ඵලං.
‘‘සත්තවීසෙ ඉතො කප්පෙ, එකො ආසිං ජනාධිපො;
මහාපතාපනාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සොවණ්ණවටංසකියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සොවණ්ණවටංසකියත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.
8. මිඤ්ජවටංසකියත්ථෙරඅපදානං
‘‘නිබ්බුතෙ ¶ ලොකනාථම්හි, සිඛිම්හි වදතං වරෙ;
වටංසකෙහි ආකිණ්ණං, බොධිපූජං අකාසහං.
‘‘එකත්තිංසෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, යං පූජමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බොධිපූජායිදං ඵලං.
‘‘ඉතො ඡබ්බීසතිකප්පෙ, අහුං මෙඝබ්භනාමකො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මිඤ්ජවටංසකියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
මිඤ්ජවටංසකියත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.
9. සුකතාවෙළියත්ථෙරඅපදානං
‘‘අසිතො ¶ නාම නාමෙන, මාලාකාරො අහං [අහුං (?)] තදා;
ආවෙළං පග්ගහෙත්වාන, රඤ්ඤො දාතුං වජාමහං.
‘‘අසම්පත්තොම්හි [අසම්පත්තම්හි (සී.), අසම්පත්තොව (?)] රාජානං, අද්දසං සිඛිනායකං;
හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘පඤ්චවීසෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, රාජාහොසිං මහබ්බලො;
වෙභාරො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුකතාවෙළියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සුකතාවෙළියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.
10. එකවන්දනියත්ථෙරඅපදානං
‘‘උසභං ¶ පවරං වීරං, වෙස්සභුං විජිතාවිනං;
පසන්නචිත්තො සුමනො, බුද්ධසෙට්ඨමවන්දහං.
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, වන්දනාය ඉදං ඵලං.
‘‘චතුවීසතිකප්පම්හි, විකතානන්දනාමකො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකවන්දනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
එකවන්දනියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.
ආලම්බණදායකවග්ගො තෙවීසතිමො.
තස්සුද්දානං –
ආලම්බණඤ්ච ¶ අජිනං, මංසදාරක්ඛදායකො;
අබ්යාධි අඞ්කොලං [වකුලං (ස්යා.), බකුළං (ක.)] සොණ්ණං, මිඤ්ජආවෙළවන්දනං;
පඤ්චපඤ්ඤාස ගාථායො, ගණිතා අත්ථදස්සිභි.