📜
28. සුවණ්ණබිබ්බොහනවග්ගො
1. සුවණ්ණබිබ්බොහනියත්ථෙරඅපදානං
‘‘එකාසනං ¶ ¶ ¶ අහමදං, පසන්නො සෙහි පාණිභි;
බිබ්බොහනඤ්ච [බිම්බොහනඤ්ච (සී. පී.)] පාදාසිං, උත්තමත්ථස්ස පත්තියා.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, බිබ්බොහනමදාසහං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බිබ්බොහනස්සිදං ඵලං.
‘‘ඉතො තෙසට්ඨිමෙ කප්පෙ, අසමො නාම ඛත්තියො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුවණ්ණබිබ්බොහනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සුවණ්ණබිබ්බොහනියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.
2. තිලමුට්ඨිදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘මම ¶ සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකග්ගනායකො;
මනොමයෙන කායෙන, ඉද්ධියා උපසඞ්කමි.
‘‘සත්ථාරං උපසඞ්කන්තං, වන්දිත්වා පුරිසුත්තමං;
පසන්නචිත්තො සුමනො, තිලමුට්ඨිමදාසහං.
‘‘එකනවුතිතො ¶ කප්පෙ, යං දානමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, තිලමුට්ඨියිදං ඵලං.
‘‘ඉතො සොළසකප්පම්හි, තන්තිසො [ඛන්තියො (ස්යා.)] නාම ඛත්තියො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිලමුට්ඨිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
තිලමුට්ඨිදායකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.
3. චඞ්කොටකියත්ථෙරඅපදානං
‘‘මහාසමුද්දං ¶ නිස්සාය, වසතී පබ්බතන්තරෙ;
පච්චුග්ගන්ත්වාන කත්වාන [පච්චුග්ගන්ත්වාන’කාසහං (අට්ඨ.), පච්චුග්ගමනං කත්වාන (?)], චඞ්කොටක [චඞ්ගොටක (සී.)] මදාසහං.
‘‘සිද්ධත්ථස්ස මහෙසිනො, සබ්බසත්තානුකම්පිනො [සයම්භුස්සානුකම්පිනො (ස්යා.)];
පුප්ඵචඞ්කොටකං දත්වා, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, චඞ්කොටකමදං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, චඞ්කොටකස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා චඞ්කොටකියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
චඞ්කොටකියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.
4. අබ්භඤ්ජනදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘කොණ්ඩඤ්ඤස්ස ¶ භගවතො, වීතරාගස්ස තාදිනො;
ආකාසසමචිත්තස්ස [අකක්කසචිත්තස්සාථ (අට්ඨ.)], නිප්පපඤ්චස්ස ඣායිනො.
‘‘සබ්බමොහාතිවත්තස්ස, සබ්බලොකහිතෙසිනො;
අබ්භඤ්ජනං මයා දින්නං, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.
‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, අබ්භඤ්ජනමදං තදා [අම්භඤ්ජනමදාසහං (ස්යා.)];
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අබ්භඤ්ජනස්සිදං ඵලං.
‘‘ඉතො පන්නරසෙ කප්පෙ, චිරප්පො නාම ඛත්තියො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අබ්භඤ්ජනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
අබ්භඤ්ජනදායකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.
5. එකඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානං
‘‘උදුම්බරෙ ¶ ¶ ¶ වසන්තස්ස, නියතෙ පණ්ණසන්ථරෙ;
වුත්ථොකාසො මයා දින්නො, සමණස්ස මහෙසිනො.
‘‘තිස්සස්ස ද්විපදින්දස්ස, ලොකනාථස්ස තාදිනො;
අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, සන්ථරිං පුප්ඵසන්ථරං.
‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං කරිං පුප්ඵසන්ථරං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සන්ථරස්ස ඉදං ඵලං.
‘‘ඉතො චුද්දසකප්පම්හි, අහොසිං මනුජාධිපො;
එකඅඤ්ජලිකො නාම, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකඤ්ජලිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
එකඤ්ජලිකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.
6. පොත්ථකදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘සත්ථාරං ¶ ධම්මමාරබ්භ, සඞ්ඝඤ්චාපි මහෙසිනං;
පොත්ථදානං මයා දින්නං, දක්ඛිණෙය්යෙ අනුත්තරෙ.
‘‘එකනවුතිතො ¶ කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පොත්ථදානස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පොත්ථකදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පොත්ථකදායකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
7. චිතකපූජකත්ථෙරඅපදානං
‘‘චන්දභාගානදීතීරෙ, අනුසොතං වජාමහං;
සත්ත මාලුවපුප්ඵානි, චිතමාරොපයිං අහං.
‘‘චතුන්නවුතිතො ¶ ¶ කප්පෙ, චිතකං යමපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, චිතපූජායිදං ඵලං.
‘‘සත්තසට්ඨිම්හිතො කප්පෙ, පටිජග්ගසනාමකා;
සත්තරතනසම්පන්නා, සත්තාසුං චක්කවත්තිනො [පටිජග්ගසනාමකො; සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො (ස්යා.)].
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චිතකපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
චිතකපූජකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.
8. ආලුවදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘පබ්බතෙ ¶ හිමවන්තම්හි, මහාසින්ධු සුදස්සනා;
තත්ථද්දසං වීතරාගං, සුප්පභාසං සුදස්සනං.
‘‘පරමොපසමෙ යුත්තං, දිස්වා විම්හිතමානසො;
ආලුවං තස්ස පාදාසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං ඵලමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ආලුවස්ස ඉදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා ආලුවදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ආලුවදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.
9. එකපුණ්ඩරීකත්ථෙරඅපදානං
‘‘රොමසො ¶ නාම නාමෙන, සයම්භූ සුබ්බතො [සප්පභො (ස්යා.)] තදා;
පුණ්ඩරීකං මයා දින්නං, විප්පසන්නෙන චෙතසා.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, පුණ්ඩරීකමදං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුණ්ඩරීකස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකපුණ්ඩරීකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
එකපුණ්ඩරීකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.
10. තරණීයත්ථෙරඅපදානං
‘‘මහාපථම්හි විසමෙ, සෙතු කාරාපිතො මයා;
තරණත්ථාය ලොකස්ස, පසන්නො සෙහි පාණිභි.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යො සෙතු කාරිතො මයා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සෙතුදානස්සිදං ඵලං.
‘‘පඤ්චපඤ්ඤාසිතො කප්පෙ, එකො ආසිං සමොගධො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තරණීයො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
තරණීයත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.
සුවණ්ණබිබ්බොහනවග්ගො අට්ඨවීසතිමො.
තස්සුද්දානං –
සුවණ්ණං ¶ තිලමුට්ඨි ච, චඞ්කොටබ්භඤ්ජනඤ්ජලී;
පොත්ථකො චිතමාලුවා, එකපුණ්ඩරී සෙතුනා;
ද්වෙචත්තාලීස ගාථායො, ගණිතායො විභාවිභීති.
එකාදසමං භාණවාරං.