📜
29. පණ්ණදායකවග්ගො
1. පණ්ණදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘පණ්ණසාලෙ ¶ ¶ ¶ නිසින්නොම්හි, පණ්ණභොජනභොජනො;
උපවිට්ඨඤ්ච මං සන්තං, උපාගච්ඡි මහාඉසි [මහාමුනි (සී.)].
‘‘සිද්ධත්ථො ලොකපජ්ජොතො, සබ්බලොකතිකිච්ඡකො;
තස්ස පණ්ණං මයා දින්නං, නිසින්නං [නිසින්නස්ස (ස්යා. අට්ඨ.)] පණ්ණසන්ථරෙ.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පණ්ණමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පණ්ණදානස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පණ්ණදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පණ්ණදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.
2. ඵලදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘සිනෙරුසමසන්තොසො ¶ , ධරණීසම [ධරණීධර (සී. ස්යා.)] සාදිසො;
වුට්ඨහිත්වා සමාධිම්හා, භික්ඛාය මමුපට්ඨිතො.
‘‘හරීතකං [හරීතකිං (ස්යා.)] ආමලකං, අම්බජම්බුවිභීතකං;
කොලං භල්ලාතකං බිල්ලං, ඵාරුසකඵලානි ච.
‘‘සිද්ධත්ථස්ස මහෙසිස්ස, සබ්බලොකානුකම්පිනො;
තඤ්ච සබ්බං මයා දින්නං, විප්පසන්නෙන චෙතසා.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලදානස්සිදං ඵලං.
‘‘සත්තපඤ්ඤාසිතො ¶ කප්පෙ, එකජ්ඣො නාම ඛත්තියො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඵලදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ඵලදායකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.
3. පච්චුග්ගමනියත්ථෙරඅපදානං
‘‘සීහං ¶ යථා වනචරං, නිසභාජානියං යථා;
කකුධං විලසන්තංව, ආගච්ඡන්තං නරාසභං.
‘‘සිද්ධත්ථං ¶ ලොකපජ්ජොතං, සබ්බලොකතිකිච්ඡකං;
අකාසිං පච්චුග්ගමනං, විප්පසන්නෙන චෙතසා.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, පච්චුග්ගච්ඡිං නරාසභං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පච්චුග්ගමනෙ ඉදං ඵලං.
‘‘සත්තතිංසෙ [සත්තවීසෙ (සී. ස්යා.)] ඉතො කප්පෙ, එකො ආසිං ජනාධිපො;
සපරිවාරොති නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පච්චුග්ගමනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පච්චුග්ගමනියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.
4. එකපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘දක්ඛිණම්හි දුවාරම්හි, පිසාචො ආසහං තදා;
අද්දසං විරජං බුද්ධං, පීතරංසිංව භාණුමං.
‘‘විපස්සිස්ස නරග්ගස්ස, සබ්බලොකහිතෙසිනො;
එකපුප්ඵං මයා දින්නං, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
එකපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.
5. මඝවපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘නම්මදානදියා තීරෙ, සයම්භූ අපරාජිතො;
සමාධිං සො සමාපන්නො, විප්පසන්නො අනාවිලො.
‘‘දිස්වා පසන්නසුමනො, සම්බුද්ධං අපරාජිතං;
තාහං මඝවපුප්ඵෙන, සයම්භුං පූජයිං තදා.
‘‘එකනවුතිතො ¶ කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මඝවපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
මඝවපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.
6. උපට්ඨාකදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘රථියං ¶ පටිපජ්ජන්තං, ආහුතීනං පටිග්ගහං;
ද්විපදින්දං මහානාගං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං.
‘‘පක්කොසාපිය තස්සාහං, සබ්බලොකහිතෙසිනො;
උපට්ඨාකො මයා දින්නො, සිද්ධත්ථස්ස මහෙසිනො.
‘‘පටිග්ගහෙත්වා [පටිග්ගහෙසි (ක.)] සම්බුද්ධො, නිය්යාදෙසි මහාමුනි [මහාඉසි (ක.)];
උට්ඨාය ආසනා තම්හා, පක්කාමි පාචිනාමුඛො.
‘‘චතුන්නවුතිතො ¶ කප්පෙ, උපට්ඨාකමදං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, උපට්ඨානස්සිදං ඵලං.
‘‘සත්තපඤ්ඤාසිතො කප්පෙ, බලසෙනසනාමකො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උපට්ඨාකදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
උපට්ඨාකදායකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
7. අපදානියත්ථෙරඅපදානං
‘‘අපදානං සුගතානං, කිත්තයිංහං මහෙසිනං;
පාදෙ ච සිරසා වන්දිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.
‘‘ද්වෙනවුතෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, අපදානං පකිත්තයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, කිත්තනාය ඉදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අපදානියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
අපදානියත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.
8. සත්තාහපබ්බජිතත්ථෙරඅපදානං
‘‘විපස්සිස්ස ¶ භගවතො, සඞ්ඝො සක්කතමානිතො;
බ්යසනං මෙ අනුප්පත්තං, ඤාතිභෙදො පුරෙ අහු.
‘‘පබ්බජ්ජං උපගන්ත්වාන, බ්යසනුපසමායහං;
සත්තාහාභිරතො තත්ථ, සත්ථුසාසනකම්යතා.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යමහං පබ්බජිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පබ්බජ්ජාය ඉදං ඵලං.
‘‘සත්තසට්ඨිම්හිතො ¶ කප්පෙ, සත්ත ආසුං මහීපතී;
සුනික්ඛමාති ඤායන්ති, චක්කවත්තී මහබ්බලා.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා සත්තාහපබ්බජිතො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
සත්තාහපබ්බජිතත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.
9. බුද්ධුපට්ඨායිකත්ථෙරඅපදානං
‘‘වෙටම්භිනීති ¶ [වෙටම්බරීති (සී.), වෙධම්භිනීති (ස්යා.)] මෙ නාමං, පිතුසන්තං [පිතා’සන්තං (?)] මමං තදා;
මම හත්ථං ගහෙත්වාන, උපානයි මහාමුනිං.
‘‘ඉමෙමං උද්දිසිස්සන්ති, බුද්ධා ලොකග්ගනායකා;
තෙහං උපට්ඨිං සක්කච්චං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.
‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, බුද්ධෙ උපට්ඨහිං [පරිචරිං (සී. ස්යා.)] තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, උපට්ඨානස්සිදං ඵලං.
‘‘තෙවීසම්හි ඉතො කප්පෙ, චතුරො ආසු ඛත්තියා;
සමණුපට්ඨාකා නාම, චක්කවත්තී මහබ්බලා.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බුද්ධුපට්ඨායිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
බුද්ධුපට්ඨායිකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.
10. පුබ්බඞ්ගමියත්ථෙරඅපදානං
‘‘චුල්ලාසීතිසහස්සානි ¶ ¶ , පබ්බජිම්හ අකිඤ්චනා;
තෙසං පුබ්බඞ්ගමො ආසිං, උත්තමත්ථස්ස පත්තියා.
‘‘සරාගා ¶ සභවා [සමොහා (ස්යා.)] චෙතෙ, විප්පසන්නමනාවිලා;
උපට්ඨහිංසු සක්කච්චං, පසන්නා සෙහි පාණිභි.
‘‘ඛීණාසවා වන්තදොසා, කතකිච්චා අනාසවා;
ඵරිංසු මෙත්තචිත්තෙන, සයම්භූ අපරාජිතා.
‘‘තෙසං උපට්ඨහිත්වාන, සම්බුද්ධානං පතිස්සතො;
මරණඤ්ච අනුප්පත්තො, දෙවත්තඤ්ච අගම්හසෙ.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං සීලමනුපාලයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සඤ්ඤමස්ස ඉදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුබ්බඞ්ගමියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පුබ්බඞ්ගමියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.
පණ්ණදායකවග්ගො එකූනතිංසතිමො.
තස්සුද්දානං –
පණ්ණං ඵලං පච්චුග්ගමං, එකපුප්ඵි ච මඝවා;
උපට්ඨාකාපදානඤ්ච ¶ , පබ්බජ්ජා බුද්ධුපට්ඨාකො;
පුබ්බඞ්ගමො ච ගාථායො, අට්ඨතාලීස කිත්තිතා.