මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය > අපදානපාළි-1

රුක්ඛට්ඨස්සෙව සම්බුද්ධො, [රුක්ඛට්ඨෙයෙව සම්බුද්ධෙ (සී.), රුක්ඛට්ඨො ඉව සම්බුද්ධො (අට්ඨ.) එත්ථ රුක්ඛට්ඨස්සෙව බොධිමහකාරජනස්ස සම්බුද්ධො චතුසච්චං පකාසෙතීති අත්ථොපි සක්කා ඤාතුං] ලොකජෙට්ඨො නරාසභො [ලොකජෙට්ඨෙ නරාසභෙ (සී.)].

‘‘භගවා තම්හි සමයෙ, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතො;

චතුසච්චං පකාසෙති, වාචාසභිමුදීරයං.

‘‘සඞ්ඛිත්තෙන ච දෙසෙන්තො, විත්ථාරෙන ච දෙසයං [දෙසයි (ස්යා.), භාසති (ක.)];

විවට්ටච්ඡදො සම්බුද්ධො, නිබ්බාපෙසි මහාජනං.

‘‘තස්සාහං ධම්මං සුත්වාන, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

වන්දිත්වා සත්ථුනො පාදෙ, පක්කාමිං උත්තරාමුඛො.

‘‘එකනවුතිතො ¶ කප්පෙ, යං ධම්මමසුණිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධම්මසවස්සිදං ඵලං.

‘‘තෙත්තිංසම්හි ¶ ඉතො කප්පෙ, එකො ආසිං මහීපති;

සුතවා නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ධම්මසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ධම්මසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

‘‘භාගීරථීනදීතීරෙ ¶ ¶ , අහොසි අස්සමො තදා;

තමහං අස්සමං ගච්ඡිං, ඵලහත්ථො අපෙක්ඛවා.

‘‘විපස්සිං තත්ථ අද්දක්ඛිං, පීතරංසිංව භාණුමං;

යං මෙ අත්ථි ඵලං සබ්බං, අදාසිං සත්ථුනො අහං.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලදානස්සිදං ඵලං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා ඵලදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඵලදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

‘‘‘නමො තෙ බුද්ධ වීරත්ථු, විප්පමුත්තොසි සබ්බධි;

බ්යසනම්හි [බ්යසනං හි (සී.)] අනුප්පත්තො, තස්ස මෙ සරණං භව’.

‘‘සිද්ධත්ථො තස්ස බ්යාකාසි, ලොකෙ අප්පටිපුග්ගලො;

‘මහොදධිසමො සඞ්ඝො, අප්පමෙය්යො අනුත්තරො.

‘‘‘තත්ථ ත්වං විරජෙ ඛෙත්තෙ, අනන්තඵලදායකෙ;

සඞ්ඝෙ චිත්තං පසාදෙත්වා, සුබීජං වාප [චාපි (සී.), වාපි (ස්යා.)] රොපය.

‘‘ඉදං ¶ වත්වාන සබ්බඤ්ඤූ, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

මමෙව අනුසාසිත්වා, වෙහාසං නභමුග්ගමි.

‘‘අචිරං ගතමත්තම්හි, සබ්බඤ්ඤුම්හි නරාසභෙ;

මරණං සමනුප්පත්තො, තුසිතං උපපජ්ජහං.

‘‘තදාහං විරජෙ ඛෙත්තෙ, අනන්තඵලදායකෙ;

සඞ්ඝෙ චිත්තං පසාදෙත්වා, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, පසාදමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පසාදස්ස ඉදං ඵලං.

‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සම්පසාදකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සම්පසාදකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස ¶ භගවතො, ආරාමො රොපිතො මයා;

සන්දච්ඡායෙසු [සීතඡායෙසු (ස්යා.), සන්තච්ඡායෙසු (ක.)] රුක්ඛෙසු, උපාසන්තෙසු පක්ඛිසු.

‘‘අද්දසං විරජං බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං;

ආරාමං අභිනාමෙසිං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං.

‘‘හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, ඵලං පුප්ඵමදාසහං;

තතො ජාතප්පසාදොව, තං වනං පරිණාමයිං.

‘‘බුද්ධස්ස යමිදං දාසිං, විප්පසන්නෙන චෙතසා;

භවෙ නිබ්බත්තමානම්හි, නිබ්බත්තති ඵලං මම.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ආරාමමදං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ආරාමස්ස ඉදං ඵලං.

‘‘සත්තතිංසෙ ඉතො කප්පෙ, සත්තාසුං මුදුසීතලා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

‘‘පටිසම්භිදා ¶ ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ආරාමදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ආරාමදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

‘‘අත්ථදස්සිස්ස මුනිනො, අද්දසං සාවකං අහං;

නවකම්මං කරොන්තස්ස, සීමාය උපගච්ඡහං.

‘‘නිට්ඨිතෙ නවකම්මෙ ච, අනුලෙපමදාසහං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තෙ අනුත්තරෙ.

‘‘අට්ඨාරසෙ ¶ කප්පසතෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අනුලෙපස්සිදං ඵලං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අනුලෙපදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අනුලෙපදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

‘‘උදෙන්තං ¶ ¶ සතරංසිංව, පීතරංසිංව භාණුමං;

වනන්තරගතං සන්තං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං.

‘‘අද්දසං සුපිනන්තෙන, සිද්ධත්ථං ලොකනායකං;

තත්ථ චිත්තං පසාදෙත්වා, සුගතිං උපපජ්ජහං.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධසඤ්ඤායිදං ඵලං.

‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බුද්ධසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බුද්ධසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

‘‘පියදස්සිනො භගවතො, පබ්භාරො සොධිතො මයා;

ඝටකඤ්ච උපට්ඨාසිං, පරිභොගාය තාදිනො.

‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, පියදස්සී මහාමුනි;

සහස්සකණ්ඩො සතභෙණ්ඩු [සතගෙණ්ඩු (ස්යා. ක.)], ධජාලු හරිතාමයො.

‘‘නිබ්බත්තිස්සති ¶ සො යූපො, රතනඤ්ච අනප්පකං;

පබ්භාරදානං දත්වාන, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං.

‘‘ඉතො බාත්තිංසකප්පම්හි, සුසුද්ධො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පබ්භාරදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පබ්භාරදායකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

කෙසරං ගන්ධමන්නඤ්ච, ධම්මසඤ්ඤී ඵලෙන ච;

පසාදාරාමදායී ච, ලෙපකො බුද්ධසඤ්ඤකො;

පබ්භාරදො ච ගාථායො, එකපඤ්ඤාස කිත්තිතා.