📜
34. ගන්ධොදකවග්ගො
1. ගන්ධධූපියත්ථෙරඅපදානං
‘‘සිද්ධත්ථස්ස ¶ ¶ ¶ භගවතො, ගන්ධධූපං අදාසහං;
සුමනෙහි පටිච්ඡන්නං, බුද්ධානුච්ඡවිකඤ්ච තං.
‘‘කඤ්චනග්ඝියසඞ්කාසං, බුද්ධං ලොකග්ගනායකං;
ඉන්දීවරංව ජලිතං, ආදිත්තංව හුතාසනං.
‘‘බ්යග්ඝුසභංව පවරං, අභිජාතංව කෙසරිං;
නිසින්නං සමණානග්ගං, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතං.
‘‘දිස්වා චිත්තං පසාදෙත්වා, පග්ගහෙත්වාන අඤ්ජලිං;
වන්දිත්වා සත්ථුනො පාදෙ, පක්කාමිං උත්තරාමුඛො.
‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ගන්ධමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ගන්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;
ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගන්ධධූපියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ගන්ධධූපියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.
2. උදකපූජකත්ථෙරඅපදානං
‘‘සුවණ්ණවණ්ණං ¶ සම්බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අනිලඤ්ජසෙ;
ඝතාසනංව ජලිතං, ආදිත්තංව හුතාසනං.
‘‘පාණිනා උදකං ගය්හ, ආකාසෙ උක්ඛිපිං අහං;
සම්පටිච්ඡි මහාවීරො, බුද්ධො කාරුණිකො ඉසි.
‘‘අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, පදුමුත්තරනාමකො;
මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, ඉමං ගාථමභාසථ.
‘‘‘ඉමිනා ¶ දකදානෙන, පීතිඋප්පාදනෙන ච;
කප්පසතසහස්සම්පි, දුග්ගතිං නුපපජ්ජසි’.
‘‘තෙන ¶ කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;
පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.
‘‘සහස්සරාජනාමෙන, තයො ච චක්කවත්තිනො;
පඤ්චසට්ඨිකප්පසතෙ, චාතුරන්තා ජනාධිපා.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උදකපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
උදකපූජකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.
3. පුන්නාගපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං
‘‘කානනං ¶ වනමොගය්හ, වසාමි ලුද්දකො අහං;
පුන්නාගං පුප්ඵිතං දිස්වා, බුද්ධසෙට්ඨං අනුස්සරිං.
‘‘තං පුප්ඵං ඔචිනිත්වාන, සුගන්ධං ගන්ධිතං සුභං;
ථූපං කත්වාන පුලිනෙ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.
‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
‘‘එකම්හි නවුතෙ කප්පෙ, එකො ආසිං තමොනුදො;
සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුන්නාගපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පුන්නාගපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.
4. එකදුස්සදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘නගරෙ හංසවතියා, අහොසිං තිණහාරකො;
තිණහාරෙන ජීවාමි, තෙන පොසෙමි දාරකෙ.
‘‘පදුමුත්තරො ¶ ¶ නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;
තමන්ධකාරං නාසෙත්වා, උප්පජ්ජි ලොකනායකො.
‘‘සකෙ ¶ ඝරෙ නිසීදිත්වා, එවං චින්තෙසහං තදා;
‘බුද්ධො ලොකෙ සමුප්පන්නො, දෙය්යධම්මො ච නත්ථි මෙ.
‘‘‘ඉදං මෙ සාටකං එකං, නත්ථි මෙ කොචි දායකො;
දුක්ඛො නිරයසම්ඵස්සො, රොපයිස්සාමි දක්ඛිණං’.
‘‘එවාහං චින්තයිත්වාන, සකං චිත්තං පසාදයිං;
එකං දුස්සං ගහෙත්වාන, බුද්ධසෙට්ඨස්සදාසහං.
‘‘එකං දුස්සං දදිත්වාන, උක්කුට්ඨිං සම්පවත්තයිං;
යදි බුද්ධො තුවං වීර, තාරෙහි මං මහාමුනි.
‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;
මම දානං පකිත්තෙන්තො, අකා මෙ අනුමොදනං.
‘‘‘ඉමිනා එකදුස්සෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;
කප්පසතසහස්සානි, විනිපාතං න ගච්ඡති.
‘‘‘ඡත්තිංසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;
තෙත්තිංසක්ඛත්තුං රාජා ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;
පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.
‘‘‘දෙවලොකෙ මනුස්සෙ වා, සංසරන්තො තුවං භවෙ;
රූපවා ගුණසම්පන්නො, අනවක්කන්තදෙහවා;
අක්ඛොභං අමිතං දුස්සං, ලභිස්සසි යදිච්ඡකං’.
‘‘ඉදං ¶ වත්වාන සම්බුද්ධො, ජලජුත්තමනාමකො;
නභං අබ්භුග්ගමී ධීරො, හංසරාජාව අම්බරෙ.
‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;
භොගෙ මෙ ඌනතා නත්ථි, එකදුස්සස්සිදං ඵලං.
‘‘පදුද්ධාරෙ පදුද්ධාරෙ, දුස්සං නිබ්බත්තතෙ මමං;
හෙට්ඨා දුස්සම්හි තිට්ඨාමි, උපරි ඡදනං මම.
‘‘චක්කවාළමුපාදාය, සකානනං සපබ්බතං;
ඉච්ඡමානො චහං අජ්ජ, දුස්සෙහි ඡාදයෙය්යහං.
‘‘තෙනෙව ¶ එකදුස්සෙන, සංසරන්තො භවාභවෙ;
සුවණ්ණවණ්ණො හුත්වාන, සංසරාමි භවාභවෙ.
‘‘විපාකං එකදුස්සස්ස, නජ්ඣගං කත්ථචික්ඛයං;
අයං මෙ අන්තිමා ජාති, විපච්චති ඉධාපි මෙ.
‘‘සතසහස්සිතො ¶ කප්පෙ, යං දුස්සමදදිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, එකදුස්සස්සිදං ඵලං.
‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;
නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, විහරාමි අනාසවො.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකදුස්සදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
එකදුස්සදායකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.
5. ඵුසිතකම්පියත්ථෙරඅපදානං
‘‘විපස්සී ¶ ¶ නාම [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති]
සම්බුද්ධො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො.
ඛීණාසවෙහි සහිතො, සඞ්ඝාරාමෙ වසී තදා.
‘‘ආරාමද්වාරා නික්ඛම්ම, විපස්සී [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති] ලොකනායකො;
සහ සතසහස්සෙහි, අට්ඨ [සහස්සසතසිස්සෙහි, අට්ඨ (ක.), අට්ඨ සතසහස්සෙහි, සහ (?)] ඛීණාසවෙහි සො.
‘‘අජිනෙන නිවත්ථොහං, වාකචීරධරොපි ච;
කුසුමොදකමාදාය [කුසුම්භොදක… (සී. ස්යා.)], සම්බුද්ධං උපසඞ්කමිං.
‘‘සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, වෙදජාතො කතඤ්ජලී;
කුසුමොදකමාදාය, බුද්ධමබ්භුක්කිරිං අහං.
‘‘තෙන කම්මෙන සම්බුද්ධො, ජලජුත්තමනාමකො [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති];
මම කම්මං පකිත්තෙත්වා, අගමා යෙන පත්ථිතං.
‘‘ඵුසිතා ¶ පඤ්චසහස්සා, යෙහි පූජෙසහං ජිනං;
අඩ්ඪතෙය්යසහස්සෙහි, දෙවරජ්ජං අකාරයිං.
‘‘අඩ්ඪතෙය්යසහස්සෙහි, චක්කවත්තී අහොසහං;
අවසෙසෙන කම්මෙන, අරහත්තමපාපුණිං.
‘‘දෙවරාජා යදා හොමි [අහොසිං (ස්යා. ක.)], මනුජාධිපතී යදා [තදා (ස්යා. ක.)];
තමෙව නාමධෙය්යං මෙ, ඵුසිතො නාම හොමහං.
‘‘දෙවභූතස්ස සන්තස්ස, අථාපි මානුසස්ස වා;
සමන්තා බ්යාමතො මය්හං, ඵුසිතංව පවස්සති.
‘‘භවා ¶ ¶ උග්ඝාටිතා මය්හං, කිලෙසා ඣාපිතා මම;
සබ්බාසවපරික්ඛීණො, ඵුසිතස්ස ඉදං ඵලං.
‘‘චන්දනස්සෙව මෙ කායා, තථා ගන්ධො පවායති;
සරීරතො මම ගන්ධො, අඩ්ඪකොසෙ පවායති.
‘‘දිබ්බගන්ධං සම්පවන්තං, පුඤ්ඤකම්මසමඞ්ගිනං;
ගන්ධං ඝත්වාන ජානන්ති, ඵුසිතො ආගතො ඉධ.
‘‘සාඛාපලාසකට්ඨානි ¶ , තිණානිපි ච සබ්බසො;
මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, ගන්ධො සම්පජ්ජතෙ ඛණෙ.
‘‘සතසහස්සිතො [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති] කප්පෙ, චන්දනං අභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵුසිතස්ස ඉදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඵුසිතකම්පියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ඵුසිතකම්පියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.
6. පභඞ්කරත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරභගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;
විපිනෙ චෙතියං ආසි, වාළමිගසමාකුලෙ.
‘‘න ¶ ¶ කොචි විසහි ගන්තුං, චෙතියං අභිවන්දිතුං;
තිණකට්ඨලතොනද්ධං, පලුග්ගං ආසි චෙතියං.
‘‘වනකම්මිකො තදා ආසිං, පිතුමාතුමතෙනහං [පිතුපෙතාමහෙනහං (සී.), පිතාපෙතාමහෙනහං (ස්යා.)];
අද්දසං විපිනෙ ථූපං, ලුග්ගං තිණලතාකුලං.
‘‘දිස්වානාහං බුද්ධථූපං, ගරුචිත්තං උපට්ඨහිං;
බුද්ධසෙට්ඨස්ස ථූපොයං, පලුග්ගො අච්ඡතී වනෙ.
‘‘නච්ඡන්නං නප්පතිරූපං, ජානන්තස්ස ගුණාගුණං;
බුද්ධථූපං අසොධෙත්වා, අඤ්ඤං කම්මං පයොජයෙ.
‘‘තිණකට්ඨඤ්ච වල්ලිඤ්ච, සොධයිත්වාන චෙතියෙ;
වන්දිත්වා අට්ඨ වාරානි [අට්ඨ ඨානානි (ක.)], පටිකුටිකො අගච්ඡහං.
‘‘තෙන ¶ කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;
ජහිත්වා මානුසං දෙහං, තාවතිංසමගච්ඡහං.
‘‘තත්ථ මෙ සුකතං බ්යම්හං, සොවණ්ණං සපභස්සරං;
සට්ඨියොජනමුබ්බිද්ධං, තිංසයොජනවිත්ථතං.
‘‘තිසතානි ච වාරානි, දෙවරජ්ජමකාරයිං;
පඤ්චවීසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං.
‘‘භවාභවෙ සංසරන්තො, මහාභොගං ලභාමහං;
භොගෙ මෙ ඌනතා නත්ථි, සොධනාය ඉදං ඵලං.
‘‘සිවිකා ¶ හත්ථිඛන්ධෙන, විපිනෙ ගච්ඡතො මම;
යං යං දිසාහං ගච්ඡාමි, සරණං සම්පතෙ [සිජ්ඣතෙ (ක.)] වනං.
‘‘ඛාණුං ¶ වා කණ්ටකං වාපි, නාහං පස්සාමි චක්ඛුනා;
පුඤ්ඤකම්මෙන සංයුත්තො, සයමෙවාපනීයරෙ.
‘‘කුට්ඨං ගණ්ඩො කිලාසො ච, අපමාරො විතච්ඡිකා;
දද්දු කච්ඡු [කණ්ඩු (ස්යා.)] ච මෙ නත්ථි, සොධනාය ඉදං ඵලං.
‘‘අඤ්ඤම්පි ¶ මෙ අච්ඡරියං, බුද්ධථූපස්ස සොධනෙ [බුද්ධථූපම්හි සොධිතෙ (ස්යා.)];
නාභිජානාමි මෙ කායෙ, ජාතං පිළකබින්දුකං.
‘‘අඤ්ඤම්පි මෙ අච්ඡරියං, බුද්ධථූපම්හි සොධිතෙ [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති, තථා උපරිපි];
දුවෙ භවෙ සංසරාමි, දෙවත්තෙ අථ මානුසෙ.
‘‘අඤ්ඤම්පි මෙ අච්ඡරියං, බුද්ධථූපම්හි සොධිතෙ;
සුවණ්ණවණ්ණො සබ්බත්ථ, සප්පභාසො භවාමහං.
‘‘අඤ්ඤම්පි මෙ අච්ඡරියං, බුද්ධථූපම්හි සොධිතෙ;
අමනාපං විවජ්ජති, මනාපං උපතිට්ඨති.
‘‘අඤ්ඤම්පි මෙ අච්ඡරියං, බුද්ධථූපම්හි සොධිතෙ;
විසුද්ධං හොති මෙ චිත්තං, එකග්ගං සුසමාහිතං.
‘‘අඤ්ඤම්පි මෙ අච්ඡරියං, බුද්ධථූපම්හි සොධිතෙ;
එකාසනෙ නිසීදිත්වා, අරහත්තමපාපුණිං.
‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සොධනාය ඉදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා පභඞ්කරො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
පභඞ්කරත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
7. තිණකුටිදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘නගරෙ බන්ධුමතියා, අහොසිං පරකම්මිකො;
පරකම්මායනෙ යුත්තො, පරභත්තං අපස්සිතො.
‘‘රහොගතො නිසීදිත්වා, එවං චින්තෙසහං තදා;
බුද්ධො ලොකෙ සමුප්පන්නො, අධිකාරො ච නත්ථි මෙ.
‘‘කාලො ¶ මෙ ගතිං [කාලො ගතිං මෙ (සී. ස්යා.)] සොධෙතුං, ඛණො මෙ පටිපාදිතො;
දුක්ඛො නිරයසම්ඵස්සො, අපුඤ්ඤානඤ්හි පාණිනං.
‘‘එවාහං චින්තයිත්වාන, කම්මසාමිං උපාගමිං;
එකාහං කම්මං යාචිත්වා, විපිනං පාවිසිං අහං.
‘‘තිණකට්ඨඤ්ච ¶ වල්ලිඤ්ච, ආහරිත්වානහං තදා;
තිදණ්ඩකෙ ඨපෙත්වාන, අකං තිණකුටිං අහං.
‘‘සඞ්ඝස්සත්ථාය කුටිකං, නිය්යාදෙත්වාන [නිය්යාතෙත්වාන (සී.)] තං අහං;
තදහෙයෙව ආගන්ත්වා, කම්මසාමිං උපාගමිං.
‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, තාවතිංසමගච්ඡහං;
තත්ථ මෙ සුකතං බ්යම්හං, කුටිකාය සුනිම්මිතං [තිණකුටිකාය නිම්මිතං (සී.)].
‘‘සහස්සකණ්ඩං ¶ සතභෙණ්ඩු, ධජාලු හරිතාමයං;
සතසහස්සනිය්යූහා, බ්යම්හෙ පාතුභවිංසු මෙ.
‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;
මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, පාසාදො උපතිට්ඨති.
‘‘භයං වා ඡම්භිතත්තං වා, ලොමහංසො න විජ්ජති;
තාසං මම න ජානාමි, තිණකුටිකායිදං [තිණකුටියිදං (ක.)] ඵලං.
‘‘සීහබ්යග්ඝා ච දීපී ච, අච්ඡකොකතරච්ඡකා [තරච්ඡයො (ස්යා. ක.)];
සබ්බෙ මං පරිවජ්ජෙන්ති, තිණකුටිකායිදං ඵලං.
‘‘සරීසපා ¶ [සිරිංසපා (සී. ස්යා.), සරිංසපා (ක.)] ච භූතා ච, අහී කුම්භණ්ඩරක්ඛසා;
තෙපි මං පරිවජ්ජෙන්ති, තිණකුටිකායිදං ඵලං.
‘‘න පාපසුපිනස්සාපි, සරාමි දස්සනං මම;
උපට්ඨිතා සති මය්හං, තිණකුටිකායිදං ඵලං.
‘‘තායෙව තිණකුටිකාය, අනුභොත්වාන සම්පදා;
ගොතමස්ස භගවතො, ධම්මං සච්ඡිකරිං අහං.
‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, තිණකුටිකායිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං ¶ සුදං ආයස්මා තිණකුටිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
තිණකුටිදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.
8. උත්තරෙය්යදායකත්ථෙරඅපදානං
‘‘නගරෙ ¶ ¶ හංසවතියා, අහොසිං බ්රාහ්මණො තදා;
අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ.
‘‘පුරක්ඛතො සසිස්සෙහි, ජාතිමා ච සුසික්ඛිතො;
තොයාභිසෙචනත්ථාය, නගරා නික්ඛමිං තදා.
‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;
ඛීණාසවසහස්සෙහි, පාවිසී නගරං ජිනො.
‘‘සුචාරුරූපං දිස්වාන, ආනෙඤ්ජකාරිතං විය;
පරිවුතං අරහන්තෙහි, දිස්වා චිත්තං පසාදයිං.
‘‘සිරස්මිං අඤ්ජලිං කත්වා, නමස්සිත්වාන සුබ්බතං;
පසන්නචිත්තො සුමනො, උත්තරීයමදාසහං.
‘‘උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, සාටකං උක්ඛිපිං අහං;
යාවතා බුද්ධපරිසා, තාව ඡාදෙසි සාටකො.
‘‘පිණ්ඩචාරං චරන්තස්ස, මහාභික්ඛුගණාදිනො;
ඡදං කරොන්තො අට්ඨාසි, හාසයන්තො මමං තදා.
‘‘ඝරතො ¶ ¶ නික්ඛමන්තස්ස, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;
වීථියංව ඨිතො සත්ථා, අකා මෙ [අකාසි (ස්යා.)] අනුමොදනං.
‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, යො මෙ අදාසි සාටකං;
තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණොථ මම භාසතො.
‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සති;
පඤ්ඤාසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.
‘‘‘දෙවලොකෙ වසන්තස්ස, පුඤ්ඤකම්මසමඞ්ගිනො;
සමන්තා යොජනසතං, දුස්සච්ඡන්නං භවිස්සති.
‘‘‘ඡත්තිංසක්ඛත්තුං රාජා ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;
පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.
‘‘‘භවෙ සංසරමානස්ස, පුඤ්ඤකම්මසමඞ්ගිනො;
මනසා පත්ථිතං සබ්බං, නිබ්බත්තිස්සති තාවදෙ.
‘‘‘කොසෙය්යකම්බලියානි ¶ [කොසෙය්යකම්බලීයානි (සී.)], ඛොමකප්පාසිකානි ච;
මහග්ඝානි ච දුස්සානි, පටිලච්ඡතියං නරො.
‘‘‘මනසා ¶ පත්ථිතං සබ්බං, පටිලච්ඡතියං නරො;
එකදුස්සස්ස විපාකං, අනුභොස්සති සබ්බදා.
‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
ගොතමස්ස භගවතො, ධම්මං සච්ඡිකරිස්සති’.
‘‘අහො මෙ සුකතං කම්මං, සබ්බඤ්ඤුස්ස මහෙසිනො;
එකාහං සාටකං දත්වා, පත්තොම්හි අමතං පදං.
‘‘මණ්ඩපෙ ¶ රුක්ඛමූලෙ වා, වසතො සුඤ්ඤකෙ ඝරෙ;
ධාරෙති දුස්සඡදනං, සමන්තා බ්යාමතො මම.
‘‘අවිඤ්ඤත්තං නිවාසෙමි [අවිඤ්ඤත්තානි සෙවාමි (?)], චීවරං පච්චයඤ්චහං;
ලාභී [ලාභිම්හි (ස්යා.)] අන්නස්ස පානස්ස, උත්තරෙය්යස්සිදං ඵලං.
‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, වත්ථදානස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උත්තරෙය්යදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
උත්තරෙය්යදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.
9. ධම්මසවනියත්ථෙරඅපදානං
‘‘පදුමුත්තරො ¶ නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;
චතුසච්චං පකාසෙන්තො, සන්තාරෙසි බහුං ජනං.
‘‘අහං තෙන සමයෙන, ජටිලො උග්ගතාපනො;
ධුනන්තො වාකචීරානි, ගච්ඡාමි අම්බරෙ තදා.
‘‘බුද්ධසෙට්ඨස්ස උපරි, ගන්තුං න විසහාමහං;
පක්ඛීව සෙලමාසජ්ජ [සෙලමාපජ්ජ (ස්යා.)], ගමනං න ලභාමහං.
‘‘න ¶ ¶ මෙ ඉදං භූතපුබ්බං, ඉරියස්ස විකොපනං;
දකෙ යථා උම්මුජ්ජිත්වා, එවං ගච්ඡාමි අම්බරෙ.
‘‘උළාරභූතො ¶ මනුජො, හෙට්ඨාසීනො [හෙට්ඨාපි නො (ක.)] භවිස්සති;
හන්ද මෙනං ගවෙසිස්සං, අපි අත්ථං ලභෙය්යහං.
‘‘ඔරොහන්තො අන්තලික්ඛා, සද්දමස්සොසි සත්ථුනො;
අනිච්චතං කථෙන්තස්ස, තමහං උග්ගහිං තදා.
‘‘අනිච්චසඤ්ඤමුග්ගය්හ, අගමාසිං මමස්සමං;
යාවතායුං වසිත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.
‘‘චරිමෙ වත්තමානම්හි, තං ධම්මසවනං [ධම්මසවණං (සී.)] සරිං;
තෙන කම්මෙන සුකතෙන, තාවතිංසමගච්ඡහං.
‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිං අහං;
එකපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, දෙවරජ්ජමකාරයිං.
‘‘එකසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං;
පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.
‘‘පිතුගෙහෙ නිසීදිත්වා, සමණො භාවිතින්ද්රියො;
ගාථාය පරිදීපෙන්තො, අනිච්චතමුදාහරි [අනිච්චවත්ථුදාහරි (ස්යා. ක.)].
‘‘අනුස්සරාමි තං සඤ්ඤං, සංසරන්තො භවාභවෙ;
න කොටිං පටිවිජ්ඣාමි [න කොචි පටිවජ්ජාමි (ක.)], නිබ්බානං අච්චුතං පදං [අයං ගාථා උපරි 43 වග්ගෙ සත්තමාපදානෙ පුරිමගාථාය පුරෙතරං දිස්සති].
‘‘අනිච්චා වත සඞ්ඛාරා, උප්පාදවයධම්මිනො;
උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති, තෙසං වූපසමො සුඛො.
‘‘සහ ¶ ¶ ගාථං සුණිත්වාන, පුබ්බකම්මං අනුස්සරිං;
එකාසනෙ නිසීදිත්වා, අරහත්තමපාපුණිං.
‘‘ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තමපාපුණිං;
උපසම්පාදයි බුද්ධො, ගුණමඤ්ඤාය චක්ඛුමා.
‘‘දාරකොව ¶ අහං සන්තො, කරණීයං සමාපයිං;
කිං මෙ කරණීයං අජ්ජ, සක්යපුත්තස්ස සාසනෙ.
‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සද්ධම්මසවනෙ ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ධම්මසවනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
ධම්මසවනියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.
10. උක්ඛිත්තපදුමියත්ථෙරඅපදානං
‘‘නගරෙ ¶ හංසවතියා, අහොසිං මාලිකො තදා;
ඔගාහෙත්වා පදුමසරං, සතපත්තං ඔචිනාමහං.
‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;
සහ සතසහස්සෙහි [සතසහස්සසිස්සෙහි (ක.)], සන්තචිත්තෙහි තාදිභි.
‘‘ඛීණාසවෙහි ¶ සුද්ධෙහි, ඡළභිඤ්ඤෙහි ඣායිභි [සො තදා (සී.), සො සහ (ක.)];
මම වුද්ධිං සමන්වෙසං, ආගච්ඡි මම සන්තිකං [මම සන්තිකෙ (සී.), පුරිසුත්තමො (ස්යා. ක.)].
‘‘දිස්වානහං දෙවදෙවං, සයම්භුං ලොකනායකං;
වණ්ටෙ ඡෙත්වා සතපත්තං, උක්ඛිපිමම්බරෙ තදා.
‘‘යදි බුද්ධො තුවං වීර, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;
සයං ගන්ත්වා සතපත්තා, මත්ථකෙ ධාරයන්තු තෙ.
‘‘අධිට්ඨහි මහාවීරො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;
බුද්ධස්ස ආනුභාවෙන, මත්ථකෙ ධාරයිංසු තෙ.
‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;
ජහිත්වා මානුසං දෙහං, තාවතිංසමගච්ඡහං.
‘‘තත්ථ ¶ ¶ මෙ සුකතං බ්යම්හං, සතපත්තන්ති වුච්චති;
සට්ඨියොජනමුබ්බිද්ධං, තිංසයොජනවිත්ථතං.
‘‘සහස්සක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජමකාරයිං;
පඤ්චසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං.
‘‘පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං;
අනුභොමි සකං කම්මං, පුබ්බෙ සුකතමත්තනො.
‘‘තෙනෙවෙකපදුමෙන, අනුභොත්වාන සම්පදා;
ගොතමස්ස භගවතො, ධම්මං සච්ඡිකරිං අහං.
‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;
නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, විහරාමි අනාසවො.
‘‘සතසහස්සිතො ¶ කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, එකපදුමස්සිදං ඵලං.
‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උක්ඛිත්තපදුමියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
උක්ඛිත්තපදුමියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.
ගන්ධොදකවග්ගො චතුතිංසතිමො.
තස්සුද්දානං –
ගන්ධධූපො උදකඤ්ච, පුන්නාග එකදුස්සකා;
ඵුසිතො ච පභඞ්කරො, කුටිදො උත්තරීයකො.
සවනී එකපදුමී, ගාථායො සබ්බපිණ්ඩිතා;
එකං ගාථාසතඤ්චෙව, චතුතාලීසමෙව ච.