මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය > අපදානපාළි-2

MMR Vol 2
VRI Vol 2

Misc. Paragraph

56. යසවග්ගො

1. යසත්ථෙරඅපදානං

2. නදීකස්සපත්ථෙරඅපදානං

3. ගයාකස්සපත්ථෙරඅපදානං

4. කිමිලත්ථෙරඅපදානං

5. වජ්ජීපුත්තත්ථෙරඅපදානං

6. උත්තරත්ථෙරඅපදානං

7. අපරඋත්තරත්ථෙරඅපදානං

8. භද්දජිත්ථෙරඅපදානං

9. සිවකත්ථෙරඅපදානං

10. උපවානත්ථෙරඅපදානං

11. රට්ඨපාලත්ථෙරඅපදානං

ඛුද්දකනිකායෙ

ථෙරීඅපදානපාළි

‘‘මහාසමුද්දං ¶ ¶ ඔග්ගය්හ, භවනං මෙ සුනිම්මිතං;

සුනිම්මිතා පොක්ඛරණී, චක්කවාකූපකූජිතා.

‘‘මන්දාරකෙහි සඤ්ඡන්නා, පදුමුප්පලකෙහි ච;

නදී ච සන්දතෙ තත්ථ, සුපතිත්ථා මනොරමා.

‘‘මච්ඡකච්ඡපසඤ්ඡන්නා, නානාදිජසමොත්ථටා [නානාමිගසමොත්ථටා (ස්යා.)];

මයූරකොඤ්චාභිරුදා, කොකිලාදීහි වග්ගුහි.

‘‘පාරෙවතා රවිහංසා, චක්කවාකා නදීචරා;

තිත්තිරා සාළිකා චෙත්ථ, පාවකා [සම්බකා (ක.)] ජීවංජීවකා.

‘‘හංසාකොඤ්චාභිනදිතා, කොසියා පිඞ්ගලා [පිඞ්ගලී (සී.), සිඞ්ගලී, සිඞ්ඝලී (ක.)] බහූ;

සත්තරතනසම්පන්නා, මණිමුත්තපවාළිකා.

‘‘සබ්බෙ සොණ්ණමයා රුක්ඛා, නානාඛන්ධසමෙරිතා;

උජ්ජොතෙන්ති දිවාරත්තිං, භවනං සබ්බකාලිකං.

‘‘සට්ඨිතුරියසහස්සානි, සායං පාතො පවජ්ජරෙ;

සොළසිත්ථිසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

‘‘අභිනික්ඛම්ම භවනා, සුමෙධං ලොකනායකං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, වන්දයිං තං [සබ්බදස්සිං (ක.)] මහායසං.

‘‘සම්බුද්ධං අභිවාදෙත්වා, සසඞ්ඝං තං නිමන්තයිං;

අධිවාසෙසි සො ධීරො, සුමෙධො ලොකනායකො.

‘‘මම ධම්මකථං කත්වා, උය්යොජෙසි මහාමුනි;

සම්බුද්ධං අභිවාදෙත්වා, භවනං මෙ උපාගමිං.

‘‘ආමන්තයිං පරිජනං, සබ්බෙ සන්නිපතුං තදා;

‘පුබ්බණ්හසමයං බුද්ධො, භවනං ආගමිස්සති’.

‘‘‘ලාභා ¶ අම්හං සුලද්ධා නො, යෙ වසාම තවන්තිකෙ;

මයම්පි බුද්ධසෙට්ඨස්ස, පූජයිස්සාම සත්ථුනො’.

‘‘අන්නං ¶ පානං පට්ඨපෙත්වා, කාලං ආරොචයිං අහං;

වසීසතසහස්සෙහි, උපෙසි ලොකනායකො.

‘‘පඤ්චඞ්ගිකෙහි තුරියෙහි, පච්චුග්ගමමකාසහං;

සබ්බසොණ්ණමයෙ පීඨෙ, නිසීදි පුරිසුත්තමො.

‘‘උපරිච්ඡදනං ආසි, සබ්බසොණ්ණමයං තදා;

බීජනීයො පවායන්ති, භික්ඛුසඞ්ඝං අනුත්තරං.

‘‘පහූතෙනන්නපානෙන, භික්ඛුසඞ්ඝං අතප්පයිං;

පච්චෙකදුස්සයුගලෙ, භික්ඛුසඞ්ඝස්සදාසහං.

‘‘යං වදෙති සුමෙධො සො, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

‘‘‘යො මං අන්නෙන පානෙන, සබ්බෙ ඉමෙ ච තප්පයි;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

‘‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, දෙවලොකෙ රමිස්සති;

සහස්සක්ඛත්තුං රාජායං, චක්කවත්තී භවිස්සති.

‘‘‘උපගච්ඡති යං යොනිං, දෙවත්තං අථ මානුසං;

සබ්බසොණ්ණමයං තස්ස, ඡදනං ධාරයිස්සති.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

‘‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

‘‘‘භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, සීහනාදං නදිස්සති’;

චිතකෙ ඡත්තං ධාරෙන්ති, හෙට්ඨා ඡත්තම්හි ඩය්හථ.

‘‘සාමඤ්ඤං මෙ අනුප්පත්තං, කිලෙසා ඣාපිතා මයා;

මණ්ඩපෙ රුක්ඛමූලෙ වා, සන්තාසො මෙ න විජ්ජති.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සබ්බදානස්සිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ¶ ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි, මම බුද්ධස්ස සන්තිකෙ;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා යසො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

පිණ්ඩචාරං චරන්තස්ස, වාරතො උත්තමං යසං;

අග්ගඵලං ගහෙත්වාන, අදාසිං සත්ථුනො අහං.

‘‘තෙන කම්මෙන දෙවින්දො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

සම්පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අග්ගදානස්සිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නදීකස්සපො ථෙරො ඉමා ගාථායො

නදීකස්සපත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

‘‘අජිනචම්මවත්ථොහං ¶ [අජිනවත්තං නිවත්තොහං (සී.)], ඛාරිභාරධරො තදා;

ඛාරිකං හාරයිත්වාන, කොලං අහාසි අස්සමං.

‘‘භගවා තම්හි සමයෙ, එකො අදුතියො ජිනො;

මමස්සමං උපාගච්ඡි, ජොතෙන්තො සබ්බකාලිකං.

‘‘සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, අභිවාදෙත්වාන සුබ්බතං;

උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, කොලං බුද්ධස්සදාසහං.

‘‘එකතිංසෙ ¶ ඉතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, කොලදානස්සිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගයාකස්සපො ථෙරො ඉමා ගාථායො

ගයාකස්සපත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

‘‘නිබ්බුතෙ කකුසන්ධම්හි, බ්රාහ්මණම්හි වුසීමති;

ගහෙත්වා සලලං මාලං, මණ්ඩපං කාරයිං අහං.

‘‘තාවතිංසං ගතො සන්තො, ලභිම්හ [ලභාමි (ක.)] බ්යම්හමුත්තමං;

අඤ්ඤෙ දෙවෙතිරොචාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

‘‘දිවා වා යදි වා රත්තිං, චඞ්කමන්තො ඨිතො චහං;

ඡන්නො සලලපුප්ඵෙහි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

‘‘ඉමස්මිංයෙව කප්පම්හි, යං බුද්ධමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ¶ ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කිමිලො [කිම්බිලො (සී.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො

කිමිලත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

‘‘සහස්සරංසී භගවා, සයම්භූ අපරාජිතො;

විවෙකා වුට්ඨහිත්වාන, ගොචරායාභිනික්ඛමි.

‘‘ඵලහත්ථො ¶ අහං දිස්වා, උපගච්ඡිං නරාසභං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, සවණ්ටං අදදිං ඵලං.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලදානස්සිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වජ්ජීපුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො

වජ්ජීපුත්තත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

‘‘සුමෙධො නාම සම්බුද්ධො, බාත්තිංසවරලක්ඛණො;

විවෙකකාමො භගවා, හිමවන්තමුපාගමි.

‘‘අජ්ඣොගාහෙත්වා හිමවන්තං, අග්ගො කාරුණිකො මුනි;

පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, නිසීදි පුරිසුත්තමො.

‘‘විජ්ජධරො ¶ තදා ආසිං, අන්තලික්ඛචරො අහං;

තිසූලං සුගතං ගය්හ, ගච්ඡාමි අම්බරෙ තදා.

‘‘පබ්බතග්ගෙ යථා අග්ගි, පුණ්ණමායෙව චන්දිමා;

වනං ඔභාසතෙ බුද්ධො, සාලරාජාව ඵුල්ලිතො.

‘‘වනග්ගා නික්ඛමිත්වාන, බුද්ධරංසීභිධාවරෙ [බුද්ධරංසී විධාවරෙ (සී. ක.)];

නළග්ගිවණ්ණසඞ්කාසා [නළග්ගිව නසඞ්කාසං (සී.)], දිස්වා චිත්තං පසාදයිං.

‘‘විචිනං අද්දසං පුප්ඵං, කණිකාරං දෙවගන්ධිකං;

තීණි පුප්ඵානි ආදාය, බුද්ධසෙට්ඨමපූජයිං.

‘‘බුද්ධස්ස ආනුභාවෙන, තීණි පුප්ඵානි මෙ තදා;

උද්ධං වණ්ටා අධොපත්තා, ඡායං කුබ්බන්ති සත්ථුනො.

‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

ජහිත්වා මානුසං දෙහං තාවතිංසමගච්ඡහං.

‘‘තත්ථ මෙ සුකතං බ්යම්හං, කණිකාරීති [කණිකාරොති (සී.)] ඤායති;

සට්ඨියොජනමුබ්බෙධං, තිංසයොජනවිත්ථතං.

‘‘සහස්සකණ්ඩං ¶ සතභෙණ්ඩු, ධජාලු හරිතාමයං;

සතසහස්සනිය්යූහා [සතසහස්සානි බ්යූහානි (සී.)], බ්යම්හෙ පාතුභවිංසු [පාතුරහංසු (සී.), පාතුරහිංසු (ක.)] මෙ.

‘‘සොණ්ණමයා මණිමයා, ලොහිතඞ්කමයාපි ච;

ඵලිකාපි ච පල්ලඞ්කා, යෙනිච්ඡකා යදිච්ඡකා.

‘‘මහාරහඤ්ච සයනං, තූලිකා විකතීයුතං;

උද්ධලොමිඤ්ච එකන්තං, බිම්බොහනසමායුතං.

‘‘භවනා නික්ඛමිත්වාන, චරන්තො දෙවචාරිකං;

යථා ඉච්ඡාමි [යථා ගච්ඡාමි (සී.)] ගමනං, දෙවසඞ්ඝපුරක්ඛතො.

‘‘පුප්ඵස්ස හෙට්ඨා තිට්ඨාමි, උපරිච්ඡදනං මම;

සමන්තා යොජනසතං, කණිකාරෙහි ඡාදිතං.

‘‘සට්ඨිතුරියසහස්සානි ¶ , සායපාතං උපට්ඨහුං;

පරිවාරෙන්ති මං නිච්චං, රත්තින්දිවමතන්දිතා.

‘‘තත්ථ නච්චෙහි ගීතෙහි, තාලෙහි වාදිතෙහි ච;

රමාමි ඛිඩ්ඩා රතියා, මොදාමි කාමකාමහං.

‘‘තත්ථ භුත්වා පිවිත්වා ච, මොදාමි තිදසෙ තදා;

නාරීගණෙහි සහිතො, මොදාමි බ්යම්හමුත්තමෙ.

‘‘සතානං පඤ්චක්ඛත්තුඤ්ච, දෙවරජ්ජමකාරයිං;

සතානං තීණික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

‘‘භවෙ භවෙ සංසරන්තො, මහාභොගං ලභාමහං;

භොගෙ මෙ ඌනතා නත්ථි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘දුවෙ භවෙ සංසරාමි, දෙවත්තෙ අථ මානුසෙ;

අඤ්ඤං ගතිං න ජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘දුවෙ කුලෙ පජායාමි [යත්ථ පච්ඡා පජායාමි (සී.)], ඛත්තියෙ චාපි බ්රාහ්මණෙ;

නීචෙ කුලෙ න ජායාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘හත්ථියානං අස්සයානං, සිවිකං සන්දමානිකං;

ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘දාසීගණං දාසගණං, නාරියො සමලඞ්කතා;

ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘කොසෙය්යකම්බලියානි, ඛොමකප්පාසිකානි ච;

ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘නවවත්ථං ¶ නවඵලං, නවග්ගරසභොජනං;

ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘ඉමං ඛාද ඉමං භුඤ්ජ, ඉමම්හි සයනෙ සය;

ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘සබ්බත්ථ පූජිතො හොමි, යසො අච්චුග්ගතො මම;

මහාපක්ඛො [මහෙසක්ඛො (ක.)] සදා හොමි, අභෙජ්ජපරිසො සදා;

ඤාතීනං උත්තමො හොමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘සීතං ¶ උණ්හං න ජානාමි, පරිළාහො න විජ්ජති;

අථො චෙතසිකං දුක්ඛං, හදයෙ මෙ න විජ්ජති.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණො හුත්වාන, සංසරාමි භවාභවෙ;

වෙවණ්ණියං න ජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

සාවත්ථියං පුරෙ ජාතො, මහාසාලෙසු අඩ්ඪකෙ.

‘‘පඤ්ච කාමගුණෙ හිත්වා, පබ්බජිං අනගාරියං;

ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තමපාපුණිං.

‘‘උපසම්පදායී බුද්ධො, ගුණමඤ්ඤාය චක්ඛුමා;

තරුණො පූජනීයොහං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘දිබ්බචක්ඛුවිසුද්ධං මෙ, සමාධිකුසලො අහං;

අභිඤ්ඤාපාරමිප්පත්තො, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘පටිසම්භිදා අනුප්පත්තො, ඉද්ධිපාදෙසු කොවිදො;

ධම්මෙසු පාරමිප්පත්තො, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, යං බුද්ධමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උත්තරො ථෙරො ඉමා ගාථායො

‘‘නිබ්බුතෙ ¶ ලොකනාථම්හි, සිද්ධත්ථෙ ලොකනායකෙ;

මම ඤාතී සමානෙත්වා, ධාතුපූජං අකාසහං.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ධාතුමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධාතුපූජායිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ¶ ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අපරඋත්තරත්ථෙරො ඉමා ගාථායො

අපරස්ස උත්තරත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

‘‘ඔගය්හ යං පොක්ඛරණිං, නානාකුඤ්ජරසෙවිතං;

උද්ධරාමි භිසං තත්ථ, ඝාසහෙතු අහං තදා.

‘‘භගවා තම්හි සමයෙ, පදුමුත්තරසව්හයො;

රත්තම්බරධරො බුද්ධො, ගච්ඡතෙ අනිලඤ්ජසෙ.

‘‘ධුනන්තො පංසුකූලානි, සද්දං අස්සොසහං තදා;

උද්ධං නිජ්ඣායමානොහං, අද්දසං ලොකනායකං.

‘‘තත්ථෙව ඨිතකො සන්තො, ආයාචිං ලොකනායකං;

මධුං භිසෙහි සහිතං, ඛීරං සප්පිං මුළාලිකං [මධුං භිසෙහි පචති, ඛීරසප්පි මුලාලිභි (ක.) භිසදායකත්ථෙරාපදානෙපි].

‘‘පටිග්ගණ්හාතු මෙ බුද්ධො, අනුකම්පාය චක්ඛුමා;

තතො කාරුණිකො සත්ථා, ඔරොහිත්වා මහායසො.

‘‘පටිග්ගණ්හි මම භික්ඛං, අනුකම්පාය චක්ඛුමා;

පටිග්ගහෙත්වා සම්බුද්ධො, අකා මෙ අනුමොදනං.

‘‘‘සුඛී හොතු මහාපුඤ්ඤ, ගති තුය්හං සමිජ්ඣතු;

ඉමිනා භිසදානෙන, ලභස්සු විපුලං සුඛං’.

‘‘ඉදං ¶ වත්වාන සම්බුද්ධො, ජලජුත්තමනාමකො;

භික්ඛමාදාය සම්බුද්ධො, ආකාසෙනාගමා ජිනො.

‘‘තතො භිසං ගහෙත්වාන, අගච්ඡිං මම අස්සමං;

භිසං රුක්ඛෙ ලග්ගෙත්වාන, මම දානං අනුස්සරිං.

‘‘මහාවාතො ¶ උට්ඨහිත්වා, සඤ්චාලෙසි වනං තදා;

ආකාසො අභිනාදිත්ථ, අසනී ච ඵලී තදා.

‘‘තතො මෙ අසනීපාතො, මත්ථකෙ නිපතී තදා;

සොහං නිසින්නකො සන්තො, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

‘‘පුඤ්ඤකම්මෙන සඤ්ඤුත්තො, තුසිතං උපපජ්ජහං;

කළෙවරං මෙ පතිතං, දෙවලොකෙ රමාමහං.

‘‘ඡළසීතිසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;

සායං පාතං උපට්ඨන්ති, භිසදානස්සිදං ඵලං.

‘‘මනුස්සයොනිමාගන්ත්වා, සුඛිතො හොමහං තදා;

භොගා මෙ ඌනතා නත්ථි, භිසදානස්සිදං ඵලං.

‘‘අනුකම්පිතකො තෙන, දෙවදෙවෙන තාදිනා;

සබ්බාසවපරික්ඛීණා, නත්ථි දානි පුනබ්භවො.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං භිසං අදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භිසදානස්සිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා භද්දජිත්ථෙරො ඉමා ගාථායො

භද්දජිත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

‘‘එසනාය චරන්තස්ස, විපස්සිස්ස මහෙසිනො;

රිත්තකං පත්තං දිස්වාන, කුම්මාසං පූරයිං අහං.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං භික්ඛමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, කුම්මාසස්ස ඉදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ¶ ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං ¶ වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සිවකත්ථෙරො ඉමා ගාථායො

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;

ජලිත්වා අග්ගික්ඛන්ධොව, සම්බුද්ධො පරිනිබ්බුතො.

‘‘මහාජනා සමාගම්ම, පූජයිත්වා තථාගතං;

චිතං කත්වාන සුගතං, සරීරං අභිරොපයුං.

‘‘සරීරකිච්චං කත්වාන, ධාතුං තත්ථ සමානයුං;

සදෙවමනුස්සා සබ්බෙ, බුද්ධථූපං අකංසු තෙ.

‘‘පඨමා කඤ්චනමයා, දුතියා ච මණිමයා;

තතියා රූපියමයා, චතුත්ථී ඵලිකාමයා.

‘‘තත්ථ පඤ්චමිකා චෙව [තත්ථ පඤ්චමිකා චෙති (සී.)], ලොහිතඞ්කමයා අහු;

ඡට්ඨා මසාරගල්ලස්ස, සබ්බං රතනමයූපරි.

‘‘ජඞ්ඝා මණිමයා ආසි, වෙදිකා රතනාමයා;

සබ්බසොණ්ණමයො ථූපො, උද්ධං යොජනමුග්ගතො.

‘‘දෙවා තත්ථ සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො.

‘‘‘ධාතු ආවෙණිකා නත්ථි, සරීරං එකපිණ්ඩිතං;

ඉමම්හි බුද්ධථූපම්හි, කස්සාම කඤ්චුකං මයං’.

‘‘දෙවා සත්තහි රත්නෙහි, අඤ්ඤං වඩ්ඪෙසුං යොජනං;

ථූපො ද්වියොජනුබ්බෙධො, තිමිරං බ්යපහන්ති සො.

‘‘නාගා තත්ථ සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මනුස්සා චෙව දෙවා ච, බුද්ධථූපං අකංසු තෙ.

‘‘‘මා ¶ නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො’.

‘‘ඉන්දනීලං ¶ මහානීලං, අථො ජොතිරසං මණිං;

එකතො සන්නිපාතෙත්වා, බුද්ධථූපං අඡාදයුං.

‘‘සබ්බං මණිමයං ආසි, යාවතා [තාවතා (ක.)] බුද්ධචෙතියං;

තියොජනසමුබ්බෙධං, ආලොකකරණං තදා.

‘‘ගරුළා ච සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මනුස්සා දෙවනාගා ච, බුද්ධපූජං අකංසු තෙ.

‘‘‘මා නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො’.

‘‘සබ්බං මණිමයං ථූපං, අකරුං තෙ ච කඤ්චුකං;

යොජනං තෙපි වඩ්ඪෙසුං, ආයතං බුද්ධචෙතියං.

‘‘චතුයොජනමුබ්බෙධො, බුද්ධථූපො විරොචති;

ඔභාසෙති දිසා සබ්බා, සතරංසීව උග්ගතො.

‘‘කුම්භණ්ඩා ච සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මනුස්සා චෙව දෙවා ච, නාගා ච ගරුළා තථා.

‘‘‘පච්චෙකං බුද්ධසෙට්ඨස්ස, අකංසු ථූපමුත්තමං;

මා නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා.

‘‘‘මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

රතනෙහි ඡාදෙස්සාම, ආයතං බුද්ධචෙතියං’.

‘‘යොජනං තෙපි වඩ්ඪෙසුං, ආයතං බුද්ධචෙතියං;

පඤ්චයොජනමුබ්බෙධො, ථූපො ඔභාසතෙ තදා.

‘‘යක්ඛා තත්ථ සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මනුස්සා දෙවනාගා ච, ගරුළා ච කුම්භණ්ඩකා.

‘‘‘පච්චෙකං බුද්ධසෙට්ඨස්ස, අකංසු ථූපමුත්තමං;

මා නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා.

‘‘‘මයම්පි ¶ ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

ඵලිකා ඡාදයිස්සාම, ආයතං බුද්ධචෙතියං’.

‘‘යොජනං තෙපි වඩ්ඪෙසුං, ආයතං බුද්ධචෙතියං;

ඡයොජනිකමුබ්බෙධො, ථූපො ඔභාසතෙ තදා.

‘‘ගන්ධබ්බා ච සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මනුජා දෙවතා නාගා, කුම්භණ්ඩා ගරුළා තථා [කුම්භණ්ඩා ච යක්ඛා තථා (සී.)].

‘‘‘සබ්බෙ අකංසු බුද්ධථූපං, මයමෙත්ථ අකාරකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො’.

‘‘වෙදියො ¶ සත්ත කත්වාන, ධජං ඡත්තං අකංසු තෙ;

සබ්බසොණ්ණමයං ථූපං, ගන්ධබ්බා කාරයුං තදා.

‘‘සත්තයොජනමුබ්බෙධො, ථූපො ඔභාසතෙ තදා;

රත්තින්දිවා න ඤායන්ති, ආලොකො හොති සබ්බදා.

‘‘අභිභොන්ති න තස්සාභා, චන්දසූරා සතාරකා;

සමන්තා යොජනසතෙ, පදීපොපි න පජ්ජලි.

‘‘තෙන කාලෙන යෙ කෙචි, ථූපං පූජෙන්ති මානුසා;

න තෙ ථූපං ආරුහන්ති, අම්බරෙ උක්ඛිපන්ති තෙ.

‘‘දෙවෙහි ඨපිතො යක්ඛො, අභිසම්මතනාමකො;

ධජං වා පුප්ඵදාමං වා, අභිරොපෙති උත්තරිං.

‘‘න තෙ පස්සන්ති තං යක්ඛං, දාමං පස්සන්ති ගච්ඡතො;

එවං පස්සිත්වා ගච්ඡන්තා, සබ්බෙ ගච්ඡන්ති සුග්ගතිං.

‘‘විරුද්ධා යෙ පාවචනෙ, පසන්නා යෙ ච සාසනෙ;

පාටිහීරං දට්ඨුකාමා, ථූපං පූජෙන්ති මානුසා.

‘‘නගරෙ හංසවතියා, අහොසිං භතකො තදා;

ආමොදිතං ජනං දිස්වා, එවං චින්තෙසහං තදා.

‘‘‘උළාරො භගවා නෙසො, යස්ස ධාතුඝරෙ දිසං;

ඉමා ච ජනතා තුට්ඨා, කාරං කුබ්බං න තප්පරෙ.

‘‘‘අහම්පි ¶ කාරං කස්සාමි, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, භවිස්සාමි අනාගතෙ’.

‘‘සුධොතං රජකෙනාහං, උත්තරෙය්යං පටං මම;

වෙළග්ගෙ ආලග්ගෙත්වාන, ධජං උක්ඛිපිමම්බරෙ.

‘‘අභිසම්මතකො ගය්හ, අම්බරෙ හාසි මෙ ධජං;

වාතෙරිතං ධජං දිස්වා, භිය්යො හාසං ජනෙසහං.

‘‘තත්ථ චිත්තං පසාදෙත්වා, සමණං උපසඞ්කමිං;

තං භික්ඛුං අභිවාදෙත්වා, විපාකං පුච්ඡහං ධජෙ.

‘‘සො මෙ කථෙසි ආනන්දී, පීතිසඤ්ජනනං මම;

‘තස්ස ධජස්ස විපාකං, අනුභොස්සසි සබ්බදා.

‘‘‘හත්ථිඅස්සරථාපත්තී, සෙනා ච චතුරඞ්ගිනී;

පරිවාරෙස්සන්ති තං නිච්චං, ධජදානස්සිදං ඵලං.

‘‘‘සට්ඨිතුරියසහස්සානි, භෙරියො සමලඞ්කතා;

පරිවාරෙස්සන්ති තං නිච්චං, ධජදානස්සිදං ඵලං.

‘‘‘ඡළසීතිසහස්සානි ¶ , නාරියො සමලඞ්කතා;

විචිත්තවත්ථාභරණා, ආමුක්කමණිකුණ්ඩලා.

‘‘‘ආළාරපම්හා හසුලා, සුසඤ්ඤා [සුත්ථනා (සී.) අප. ථෙර 2.48.19 මණිපූජකත්ථෙරාපදානෙපි] තනුමජ්ඣිමා;

පරිවාරෙස්සන්ති තං නිච්චං, ධජදානස්සිදං ඵලං.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සසි;

අසීතික්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සසි.

‘‘‘සහස්සක්ඛත්තුං රාජා ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

‘‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

පුඤ්ඤකම්මෙන සඤ්ඤුත්තො, බ්රහ්මබන්ධු භවිස්සසි.

‘‘‘අසීතිකොටිං ¶ ඡඩ්ඩෙත්වා, දාසෙ කම්මකරෙ බහූ;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙ පබ්බජිස්සසි.

‘‘‘ආරාධයිත්වා සම්බුද්ධං, ගොතමං සක්යපුඞ්ගවං;

උපවානොති නාමෙන, හෙස්සසි සත්ථු සාවකො’.

‘‘සතසහස්සෙ කතං කම්මං, ඵලං දස්සෙසි මෙ ඉධ;

සුමුත්තො සරවෙගොව, කිලෙසෙ ඣාපයිං [කිලෙසා ඣාපිතා (සී.)] මම.

‘‘චක්කවත්තිස්ස සන්තස්ස, චාතුද්දීපිස්සරස්ස මෙ;

තීණි යොජනානි සාමන්තා, උස්සීයන්ති ධජා සදා.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධජදානස්සිදං ඵලං.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උපවානත්ථෙරො ඉමා ගාථායො

‘‘පදුමුත්තරස්ස ¶ භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

වරනාගො මයා දින්නො, ඊසාදන්තො උරූළ්හවා.

‘‘සෙතච්ඡත්තොපසොභිතො, සකප්පනො [සීදබ්බනො (සී.)] සහත්ථිපො;

අග්ඝාපෙත්වාන තං සබ්බං, සඞ්ඝාරාමං අකාරයිං.

‘‘චතුපඤ්ඤාසසහස්සානි, පාසාදෙ කාරයිං අහං;

මහොඝදානං [මහග්ඝඤ්ච (සී.), මයා භත්තං (ක.) අප. ථෙර 1.2.99] කරිත්වාන, නිය්යාදෙසිං මහෙසිනො.

‘‘අනුමොදි ¶ මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

සබ්බෙ ජනෙ හාසයන්තො, දෙසෙසි අමතං පදං.

‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, ජලජුත්තමනාමකො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

‘‘‘චතුපඤ්ඤාසසහස්සානි, පාසාදෙ කාරයී අයං;

කථයිස්සාමි විපාකං, සුණාථ මම භාසතො.

‘‘‘අට්ඨාරසසහස්සානි, කූටාගාරා භවිස්සරෙ;

බ්යම්හුත්තමම්හි නිබ්බත්තා, සබ්බසොණ්ණමයා ච තෙ.

‘‘‘පඤ්ඤාසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

අට්ඨපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

‘‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

අඩ්ඪෙ කුලෙ මහාභොගෙ, නිබ්බත්තිස්සති තාවදෙ.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

රට්ඨපාලොති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

‘‘‘පධානපහිතත්තො සො, උපසන්තො නිරූපධි;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

‘‘උට්ඨාය අභිනික්ඛම්ම, ජහිතා භොගසම්පදා;

ඛෙළපිණ්ඩෙව භොගම්හි, පෙමං මය්හං න විජ්ජති.

‘‘වීරියං මෙ ධුරධොරය්හං, යොගක්ඛෙමාධිවාහනං;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

‘‘කිලෙසා ¶ ඣාපිතා මය්හං…පෙ… විහරාමි අනාසවො.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පටිසම්භිදා ¶ චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රට්ඨපාලො ථෙරො ඉමා ගාථායො

රට්ඨපාලත්ථෙරස්සාපදානං එකාදසමං.

යසො නදීකස්සපො ච, ගයාකිමිලවජ්ජිනො;

දුවෙ උත්තරා භද්දජී, සිවකො උපවාහනො;

රට්ඨපාලො එකසතං, ගාථානං පඤ්චනවුති.

එත්තාවතා බුද්ධාපදානඤ්ච පච්චෙකාපදානඤ්ච ථෙරාපදානඤ්ච

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස