📜
16. අත්ථදස්සීබුද්ධවංසො
තත්ථෙව ¶ ¶ මණ්ඩකප්පම්හි, අත්ථදස්සී මහායසො;
මහාතමං නිහන්ත්වාන, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.
බ්රහ්මුනා යාචිතො සන්තො, ධම්මචක්කං පවත්තයි;
අමතෙන තප්පයී ලොකං, දසසහස්සිසදෙවකං.
තස්සාපි ලොකනාථස්ස, අහෙසුං අභිසමයා තයො;
කොටිසතසහස්සානං, පඨමාභිසමයො අහු.
යදා බුද්ධො අත්ථදස්සී, චරතෙ දෙවචාරිකං;
කොටිසතසහස්සානං, දුතියාභිසමයො අහු.
පුනාපරං යදා බුද්ධො, දෙසෙසි පිතුසන්තිකෙ;
කොටිසතසහස්සානං, තතියාභිසමයො අහු.
සන්නිපාතා තයො ආසුං, තස්සාපි ච මහෙසිනො;
ඛීණාසවානං විමලානං, සන්තචිත්තාන තාදිනං.
අට්ඨනවුතිසහස්සානං ¶ , පඨමො ආසි සමාගමො;
අට්ඨාසීතිසහස්සානං, දුතියො ආසි සමාගමො.
අට්ඨසත්තතිසතසහස්සානං ¶ , තතියො ආසි සමාගමො;
අනුපාදා විමුත්තානං, විමලානං මහෙසිනං.
අහං තෙන සමයෙන, ජටිලො උග්ගතාපනො;
සුසීමො නාම නාමෙන, මහියා සෙට්ඨසම්මතො.
දිබ්බං ¶ මන්දාරවං පුප්ඵං, පදුමං පාරිඡත්තකං;
දෙවලොකාහරිත්වාන, සම්බුද්ධමභිපූජයිං.
සොපි මං බුද්ධො බ්යාකාසි, අත්ථදස්සී මහාමුනි;
‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, අයං බුද්ධො භවිස්සති.
‘‘පධානං පදහිත්වාන…පෙ… හෙස්සාම සම්මුඛා ඉමං’’.
තස්සාපි වචනං සුත්වා, හට්ඨො [තුට්ඨො (ස්යා. කං.)] සංවිග්ගමානසො;
උත්තරිං වතමධිට්ඨාසිං, දසපාරමිපූරියා.
සොභණං නාම නගරං, සාගරො නාම ඛත්තියො;
සුදස්සනා නාම ජනිකා, අත්ථදස්සිස්ස සත්ථුනො.
දසවස්සසහස්සානි, අගාරං අජ්ඣ සො වසි;
අමරගිරි සුගිරි වාහනා, තයො පාසාදමුත්තමා.
තෙත්තිංසඤ්ච ¶ සහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;
විසාඛා නාම නාරී ච, සෙලො නාමාසි අත්රජො.
නිමිත්තෙ ¶ චතුරො දිස්වා, අස්සයානෙන නික්ඛමි;
අනූනඅට්ඨමාසානි, පධානං පදහී ජිනො.
බ්රහ්මුනා යාචිතො සන්තො, අත්ථදස්සී මහායසො;
වත්ති චක්කං මහාවීරො, අනොමුය්යානෙ නරාසභො.
සන්තො ච උපසන්තො ච, අහෙසුං අග්ගසාවකා;
අභයො නාමුපට්ඨාකො, අත්ථදස්සිස්ස සත්ථුනො.
ධම්මා චෙව සුධම්මා ච, අහෙසුං අග්ගසාවිකා;
බොධි තස්ස භගවතො, චම්පකොති පවුච්චති.
නකුලො ච නිසභො ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨකා;
මකිලා ච සුනන්දා ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨිකා.
සොපි ¶ ¶ බුද්ධො අසමසමො, අසීතිහත්ථමුග්ගතො;
සොභතෙ සාලරාජාව, උළුරාජාව පූරිතො.
තස්ස පාකතිකා රංසී, අනෙකසතකොටියො;
උද්ධං අධො දස දිසා, ඵරන්ති යොජනං සදා.
සොපි බුද්ධො නරාසභො, සබ්බසත්තුත්තමො මුනි;
වස්සසතසහස්සානි, ලොකෙ අට්ඨාසි චක්ඛුමා.
අතුලං දස්සෙත්වා ඔභාසං, විරොචෙත්වා සදෙවකෙ [අතුලං දස්සයිත්වාන, ඔභාසෙත්වා සදෙවකෙ (සී. ක.)];
සොපි අනිච්චතං පත්තො, යථග්ගුපාදානසඞ්ඛයා.
අත්ථදස්සී ¶ ජිනවරො, අනොමාරාමම්හි නිබ්බුතො;
ධාතුවිත්ථාරිකං ආසි, තෙසු තෙසු පදෙසතොති.
අත්ථදස්සිස්ස භගවතො වංසො චුද්දසමො.