📜
24. කකුසන්ධබුද්ධවංසො
වෙස්සභුස්ස ¶ ¶ අපරෙන, සම්බුද්ධො ද්විපදුත්තමො;
කකුසන්ධො නාම නාමෙන, අප්පමෙය්යො දුරාසදො.
උග්ඝාටෙත්වා සබ්බභවං, චරියාය පාරමිං ගතො;
සීහොව පඤ්ජරං භෙත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.
ධම්මචක්කං පවත්තෙන්තෙ, කකුසන්ධෙ ලොකනායකෙ;
චත්තාරීසකොටිසහස්සානං, ධම්මාභිසමයො අහු.
අන්තලික්ඛම්හි ¶ ආකාසෙ, යමකං කත්වා විකුබ්බනං;
තිංසකොටිසහස්සානං, බොධෙසි දෙවමානුසෙ.
නරදෙවස්ස යක්ඛස්ස, චතුසච්චප්පකාසනෙ;
ධම්මාභිසමයො තස්ස, ගණනාතො අසඞ්ඛියො.
කකුසන්ධස්ස භගවතො, එකො ආසි සමාගමො;
ඛීණාසවානං විමලානං, සන්තචිත්තාන තාදිනං.
චත්තාලීසසහස්සානං, තදා ආසි සමාගමො;
දන්තභූමිමනුප්පත්තානං, ආසවාරිගණක්ඛයා.
අහං තෙන සමයෙන, ඛෙමො නාමාසි ඛත්තියො;
තථාගතෙ ජිනපුත්තෙ, දානං දත්වා අනප්පකං.
පත්තඤ්ච චීවරං දත්වා, අඤ්ජනං මධුලට්ඨිකං;
ඉමෙතං පත්ථිතං සබ්බං, පටියාදෙමි වරං වරං.
සොපි ¶ ¶ මං බුද්ධො බ්යාකාසි, කකුසන්ධො විනායකො;
‘‘ඉමම්හි භද්දකෙ කප්පෙ, අයං බුද්ධො භවිස්සති.
‘‘අහු කපිලව්හයා රම්මා…පෙ… ¶ හෙස්සාම සම්මුඛා ඉමං’’.
තස්සාපි වචනං සුත්වා, භිය්යො චිත්තං පසාදයිං;
උත්තරිං වතමධිට්ඨාසිං, දසපාරමිපූරියා.
නගරං ඛෙමාවතී නාම, ඛෙමො නාමාසහං තදා;
සබ්බඤ්ඤුතං ගවෙසන්තො, පබ්බජිං තස්ස සන්තිකෙ.
බ්රාහ්මණො අග්ගිදත්තො ච, ආසි බුද්ධස්ස සො පිතා;
විසාඛා නාම ජනිකා, කකුසන්ධස්ස සත්ථුනො.
වසතෙ තත්ථ ඛෙමෙ පුරෙ, සම්බුද්ධස්ස මහාකුලං;
නරානං පවරං සෙට්ඨං, ජාතිමන්තං මහායසං.
චතුවස්සසහස්සානි, අගාරං අජ්ඣ සො වසි;
කාම ¶ -කාමවණ්ණ-කාමසුද්ධිනාමා [සුචි සුරුචි රතිවද්ධනනාමකා (සී.)], තයො පාසාදමුත්තමා.
සමතිංසසහස්සානි ¶ , නාරියො සමලඞ්කතා;
රොචිනී නාම සා නාරී, උත්තරො නාම අත්රජො.
නිමිත්තෙ චතුරො දිස්වා, රථයානෙන නික්ඛමි;
අනූනඅට්ඨමාසානි, පධානං පදහී ජිනො.
බ්රහ්මුනා ¶ යාචිතො සන්තො, කකුසන්ධො විනායකො;
වත්ති චක්කං මහාවීරො, මිගදායෙ නරුත්තමො.
විධුරො ච සඤ්ජීවො ච, අහෙසුං අග්ගසාවකා;
බුද්ධිජො නාමුපට්ඨාකො, කකුසන්ධස්ස සත්ථුනො.
සාමා ච චම්පානාමා ච, අහෙසුං අග්ගසාවිකා;
බොධි තස්ස භගවතො, සිරීසොති පවුච්චති.
අච්චුතො ච සුමනො ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨකා;
නන්දා චෙව සුනන්දා ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨිකා.
චත්තාලීසරතනානි ¶ , අච්චුග්ගතො මහාමුනි;
කනකප්පභා නිච්ඡරති, සමන්තා දසයොජනං.
චත්තාලීසවස්සසහස්සානි, ආයු තස්ස මහෙසිනො;
තාවතා තිට්ඨමානො සො, තාරෙසි ජනතං බහුං.
ධම්මාපණං පසාරෙත්වා, නරනාරීනං සදෙවකෙ;
නදිත්වා ¶ සීහනාදංව, නිබ්බුතො සො සසාවකො.
අට්ඨඞ්ගවචනසම්පන්නො, අච්ඡිද්දානි නිරන්තරං;
සබ්බං තමන්තරහිතං, නනු රිත්තා සබ්බසඞ්ඛාරා.
කකුසන්ධො ජිනවරො, ඛෙමාරාමම්හි නිබ්බුතො;
තත්ථෙවස්ස ථූපවරො, ගාවුතං නභමුග්ගතොති.
කකුසන්ධස්ස භගවතො වංසො ද්වාවීසතිමො.