📜

26. කස්සපබුද්ධවංසො

1.

කොණාගමනස්ස ¶ ¶ අපරෙන, සම්බුද්ධො ද්විපදුත්තමො;

කස්සපො නාම ගොත්තෙන, ධම්මරාජා පභඞ්කරො.

2.

සඤ්ඡඩ්ඩිතං ¶ කුලමූලං, බහ්වන්නපානභොජනං;

දත්වාන යාචකෙ දානං, පූරයිත්වාන මානසං;

උසභොව ආළකං භෙත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.

3.

ධම්මචක්කං ¶ පවත්තෙන්තෙ, කස්සපෙ ලොකනායකෙ;

වීසකොටිසහස්සානං, පඨමාභිසමයො අහු.

4.

චතුමාසං යදා බුද්ධො, ලොකෙ චරති චාරිකං;

දසකොටිසහස්සානං, දුතියාභිසමයො අහු.

5.

යමකං විකුබ්බනං කත්වා, ඤාණධාතුං පකිත්තයි;

පඤ්චකොටිසහස්සානං, තතියාභිසමයො අහු.

6.

සුධම්මා දෙවපුරෙ රම්මෙ, තත්ථ ධම්මං පකිත්තයි;

තීණිකොටිසහස්සානං, දෙවානං බොධයී ජිනො.

7.

නරදෙවස්ස යක්ඛස්ස, අපරෙ ධම්මදෙසනෙ;

එතෙසානං අභිසමයා, ගණනාතො අසඞ්ඛියා.

8.

තස්සාපි දෙවදෙවස්ස, එකො ආසි සමාගමො;

ඛීණාසවානං විමලානං, සන්තචිත්තාන තාදිනං.

9.

වීසභික්ඛුසහස්සානං, තදා ආසි සමාගමො;

අතික්කන්තභවන්තානං, හිරිසීලෙන තාදිනං.

10.

අහං තදා මාණවකො, ජොතිපාලොති විස්සුතො;

අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ.

11.

ලක්ඛණෙ ¶ ඉතිහාසෙ ච, සධම්මෙ පාරමිං ගතො;

භූමන්තලික්ඛකුසලො, කතවිජ්ජො අනාවයො.

12.

කස්සපස්ස භගවතො, ඝටිකාරො නාමුපට්ඨාකො;

සගාරවො සප්පතිස්සො, නිබ්බුතො තතියෙ ඵලෙ.

13.

ආදාය ¶ මං ඝටීකාරො, උපගඤ්ඡි කස්සපං ජිනං;

තස්ස ධම්මං සුණිත්වාන, පබ්බජිං තස්ස සන්තිකෙ.

14.

ආරද්ධවීරියො හුත්වා, වත්තාවත්තෙසු කොවිදො;

න ක්වචි පරිහායාමි, පූරෙසිං ජිනසාසනං.

15.

යාවතා බුද්ධභණිතං, නවඞ්ගං ජිනසාසනං;

සබ්බං පරියාපුණිත්වාන, සොභයිං ජිනසාසනං.

16.

මම අච්ඡරියං දිස්වා, සොපි බුද්ධො වියාකරි;

‘‘ඉමම්හි භද්දකෙ කප්පෙ, අයං බුද්ධො භවිස්සති.

17.

‘‘අහු ¶ ¶ කපිලව්හයා රම්මා, නික්ඛමිත්වා තථාගතො;

පධානං පදහිත්වාන, කත්වා දුක්කරකාරිකං.

18.

‘‘අජපාලරුක්ඛමූලෙ, නිසීදිත්වා තථාගතො;

තත්ථ පායාසං පග්ගය්හ, නෙරඤ්ජරමුපෙහිති.

19.

‘‘නෙරඤ්ජරාය තීරම්හි, පායාසං පරිභුඤ්ජිය;

පටියත්තවරමග්ගෙන, බොධිමූලමුපෙහිති.

20.

‘‘තතො පදක්ඛිණං කත්වා, බොධිමණ්ඩං අනුත්තරො;

අපරාජිතට්ඨානම්හි [අපරාජිතනිසභට්ඨානෙ (ක.)], බොධිපල්ලඞ්කමුත්තමෙ;

පල්ලඞ්කෙන නිසීදිත්වා, බුජ්ඣිස්සති මහායසො.

21.

‘‘ඉමස්ස ¶ ජනිකා මාතා, මායා නාම භවිස්සති;

පිතා සුද්ධොදනො නාම, අයං හෙස්සති ගොතමො.

22.

‘‘අනාසවා වීතරාගා, සන්තචිත්තා සමාහිතා;

කොලිතො උපතිස්සො ච, අග්ගා හෙස්සන්ති සාවකා;

ආනන්දො නාමුපට්ඨාකො, උපට්ඨිස්සතිමං ජිනං.

23.

‘‘ඛෙමා උප්පලවණ්ණා ච, අග්ගා හෙස්සන්ති සාවිකා;

අනාසවා සන්තචිත්තා, වීතරාගා සමාහිතා;

බොධි තස්ස භගවතො, අස්සත්ථොති පවුච්චති.

24.

‘‘චිත්තො හත්ථාළවකො ච, අග්ගා හෙස්සන්තුපට්ඨකා;

නන්දමාතා ච උත්තරා, අග්ගා හෙස්සන්තුපට්ඨිකා’’.

25.

ඉදං සුත්වාන වචනං, අස්සමස්ස මහෙසිනො;

ආමොදිතා නරමරූ, බුද්ධබීජං කිර අයං.

26.

උක්කුට්ඨිසද්දා ¶ පවත්තන්ති, අප්ඵොටෙන්ති හසන්ති ච;

කතඤ්ජලී නමස්සන්ති, දසසහස්සී සදෙවකා.

27.

‘‘යදිමස්ස ලොකනාථස්ස, විරජ්ඣිස්සාම සාසනං;

අනාගතම්හි අද්ධානෙ, හෙස්සාම සම්මුඛා ඉමං.

28.

‘‘යථා මනුස්සා නදිං තරන්තා, පටිතිත්ථං විරජ්ඣිය;

හෙට්ඨා තිත්ථෙ ගහෙත්වාන, උත්තරන්ති මහානදිං.

29.

‘‘එවමෙව ¶ ¶ මයං සබ්බෙ, යදි මුඤ්චාමිමං ජිනං;

අනාගතම්හි අද්ධානෙ, හෙස්සාම සම්මුඛා ඉමං’’.

30.

තස්සාපි වචනං සුත්වා, භිය්යො චිත්තං පසාදයිං;

උත්තරිං වතමධිට්ඨාසිං, දසපාරමිපූරියා.

31.

එවමහං සංසරිත්වා, පරිවජ්ජෙන්තො අනාචරං;

දුක්කරඤ්ච කතං මය්හං, බොධියායෙව කාරණා.

32.

නගරං බාරාණසී නාම, කිකී නාමාසි ඛත්තියො;

වසතෙ තත්ථ නගරෙ, සම්බුද්ධස්ස මහාකුලං.

33.

බ්රාහ්මණො බ්රහ්මදත්තොව, ආසි බුද්ධස්ස සො පිතා;

ධනවතී නාම ජනිකා, කස්සපස්ස මහෙසිනො.

34.

දුවෙ ¶ වස්සසහස්සානි, අගාරං අජ්ඣ සො වසි;

හංසො යසො සිරිනන්දො, තයො පාසාදමුත්තමා.

35.

තිසොළසසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;

සුනන්දා නාම සා නාරී, විජිතසෙනො නාම අත්රජො.

36.

නිමිත්තෙ චතුරො දිස්වා, පාසාදෙනාභිනික්ඛමි;

සත්තාහං පධානචාරං, අචරී පුරිසුත්තමො.

37.

බ්රහ්මුනා යාචිතො සන්තො, කස්සපො ලොකනායකො;

වත්ති චක්කං මහාවීරො, මිගදායෙ නරුත්තමො.

38.

තිස්සො ච භාරද්වාජො ච, අහෙසුං අග්ගසාවකා;

සබ්බමිත්තො නාමුපට්ඨාකො, කස්සපස්ස මහෙසිනො.

39.

අනුළා ¶ උරුවෙළා ච, අහෙසුං අග්ගසාවිකා;

බොධි තස්ස භගවතො, නිග්රොධොති පවුච්චති.

40.

සුමඞ්ගලො ¶ ඝටිකාරො ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨකා;

විචිතසෙනා භද්දා [භද්රා (ක.)] ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨිකා.

41.

උච්චත්තනෙන සො බුද්ධො, වීසතිරතනුග්ගතො;

විජ්ජුලට්ඨීව ආකාසෙ, චන්දොව ගහපූරිතො.

42.

වීසතිවස්සසහස්සානි ¶ , ආයු තස්ස මහෙසිනො;

තාවතා තිට්ඨමානො සො, තාරෙසි ජනතං බහුං.

43.

ධම්මතළාකං මාපයිත්වා, සීලං දත්වා විලෙපනං;

ධම්මදුස්සං නිවාසෙත්වා, ධම්මමාලං විභජ්ජිය.

44.

ධම්මවිමලමාදාසං, ඨපයිත්වා මහාජනෙ;

කෙචි නිබ්බානං පත්ථෙන්තා, පස්සන්තු මෙ අලඞ්කරං.

45.

සීලකඤ්චුකං දත්වාන, ඣානකවචවම්මිතං;

ධම්මචම්මං පාරුපිත්වා, දත්වා සන්නාහමුත්තමං.

46.

සතිඵලකං දත්වාන, තිඛිණඤාණකුන්තිමං;

ධම්මඛග්ගවරං දත්වා, සීලසංසග්ගමද්දනං.

47.

තෙවිජ්ජාභූසනං දත්වාන, ආවෙළං චතුරො ඵලෙ;

ඡළභිඤ්ඤාභරණං දත්වා, ධම්මපුප්ඵපිළන්ධනං.

48.

සද්ධම්මපණ්ඩරච්ඡත්තං, දත්වා පාපනිවාරණං;

මාපයිත්වාභයං පුප්ඵං, නිබ්බුතො සො සසාවකො.

49.

එසො ¶ හි සම්මාසම්බුද්ධො, අප්පමෙය්යො දුරාසදො;

එසො හි ධම්මරතනො, ස්වාක්ඛාතො එහිපස්සිකො.

50.

එසො හි සඞ්ඝරතනො, සුප්පටිපන්නො අනුත්තරො;

සබ්බං තමන්තරහිතං, නනු රිත්තා සබ්බසඞ්ඛාරා.

51.

මහාකස්සපො ජිනො සත්ථා, සෙතබ්යාරාමම්හි නිබ්බුතො;

තත්ථෙවස්ස ජිනථූපො, යොජනුබ්බෙධමුග්ගතොති.

කස්සපස්ස භගවතො වංසො චතුවීසතිමො.