📜
6. සුමනබුද්ධවංසො
මඞ්ගලස්ස අපරෙන, සුමනො නාම නායකො;
සබ්බධම්මෙහි අසමො, සබ්බසත්තානමුත්තමො.
තදා අමතභෙරිං සො, ආහනී මෙඛලෙ පුරෙ;
ධම්මසඞ්ඛසමායුත්තං, නවඞ්ගං ජිනසාසනං.
නිජ්ජිනිත්වා කිලෙසෙ සො, පත්වා සම්බොධිමුත්තමං;
මාපෙසි නගරං සත්ථා, සද්ධම්මපුරවරුත්තමං.
නිරන්තරං අකුටිලං, උජුං විපුලවිත්ථතං;
මාපෙසි සො මහාවීථිං, සතිපට්ඨානවරුත්තමං.
ඵලෙ ¶ චත්තාරි සාමඤ්ඤෙ, චතස්සො පටිසම්භිදා;
ඡළභිඤ්ඤාට්ඨසමාපත්තී, පසාරෙසි තත්ථ වීථියං.
යෙ අප්පමත්තා අඛිලා, හිරිවීරියෙහුපාගතා;
තෙ තෙ ඉමෙ ගුණවරෙ, ආදියන්ති යථා සුඛං.
එවමෙතෙන යොගෙන, උද්ධරන්තො මහාජනං;
බොධෙසි පඨමං සත්ථා, කොටිසතසහස්සියො.
යම්හි කාලෙ මහාවීරො, ඔවදී තිත්ථියෙ ගණෙ;
කොටිසහස්සාභිසමිංසු [කොටිසතසහස්සානි (ස්යා. කං.), කොටිසතසහස්සානං (ක.)], දුතියෙ ධම්මදෙසනෙ.
යදා දෙවා මනුස්සා ච, සමග්ගා එකමානසා;
නිරොධපඤ්හං පුච්ඡිංසු, සංසයඤ්චාපි මානසං.
තදාපි ¶ ¶ ධම්මදෙසනෙ, නිරොධපරිදීපනෙ;
නවුතිකොටිසහස්සානං, තතියාභිසමයො අහු.
සන්නිපාතා තයො ආසුං, සුමනස්ස මහෙසිනො;
ඛීණාසවානං විමලානං, සන්තචිත්තාන තාදිනං.
වස්සංවුත්ථස්ස ¶ භගවතො, අභිඝුට්ඨෙ පවාරණෙ;
කොටිසතසහස්සෙහි, පවාරෙසි තථාගතො.
තතොපරං සන්නිපාතෙ, විමලෙ කඤ්චනපබ්බතෙ;
නවුතිකොටිසහස්සානං, දුතියො ආසි සමාගමො.
යදා සක්කො දෙවරාජා, බුද්ධදස්සනුපාගමි;
අසීතිකොටිසහස්සානං, තතියො ආසි සමාගමො.
අහං ¶ තෙන සමයෙන, නාගරාජා මහිද්ධිකො;
අතුලො නාම නාමෙන, උස්සන්නකුසලසඤ්චයො.
තදාහං නාගභාවනා, නික්ඛමිත්වා සඤාතිභි;
නාගානං දිබ්බතුරියෙහි, සසඞ්ඝං ජිනමුපට්ඨහිං.
කොටිසතසහස්සානං, අන්නපානෙන තප්පයිං;
පච්චෙකදුස්සයුගං දත්වා, සරණං තමුපාගමිං.
සොපි මං බුද්ධො බ්යාකාසි, සුමනො ලොකනායකො;
‘‘අපරිමෙය්යිතො කප්පෙ, අයං බුද්ධො භවිස්සති.
‘‘පධානං පදහිත්වාන…පෙ… ¶ හෙස්සාම සම්මුඛා ඉමං’’.
තස්සාපි වචනං සුත්වා, භිය්යො චිත්තං පසාදයිං;
උත්තරිං වතමධිට්ඨාසිං, දසපාරමිපූරියා.
නගරං මෙඛලං නාම [මෙඛලං නාම නගරං (සී. ස්යා.)], සුදත්තො නාම ඛත්තියො;
සිරිමා නාම ජනිකා, සුමනස්ස මහෙසිනො.
නවවස්සසහස්සානි ¶ , අගාරං අජ්ඣ සො වසි;
චන්දො සුචන්දො වටංසො ච, තයො පාසාදමුත්තමා.
තෙසට්ඨිසතසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;
වටංසිකා නාම නාරී, අනූපමො නාම අත්රජො.
නිමිත්තෙ ¶ චතුරො දිස්වා, හත්ථියානෙන නික්ඛමි;
අනූනදසමාසානි, පධානං පදහී ජිනො.
බ්රහ්මුනා ¶ යාචිතො සන්තො, සුමනො ලොකනායකො;
වත්ති චක්කං මහාවීරො, මෙඛලෙ පුරමුත්තමෙ.
සරණො භාවිතත්තො ච, අහෙසුං අග්ගසාවකා;
උදෙනො නාමුපට්ඨාකො, සුමනස්ස මහෙසිනො.
සොණා ච උපසොණා ච, අහෙසුං අග්ගසාවිකා;
සොපි බුද්ධො අමිතයසො, නාගමූලෙ අබුජ්ඣථ.
වරුණො චෙව සරණො ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨකා;
චාලා ච උපචාලා ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨිකා.
උච්චත්තනෙන [උච්චතරෙන (ක.)] සො බුද්ධො, නවුතිහත්ථමුග්ගතො;
කඤ්චනග්ඝියසඞ්කාසො, දසසහස්සී විරොචති.
නවුතිවස්සසහස්සානි, ආයු විජ්ජති තාවදෙ;
තාවතා තිට්ඨමානො සො, තාරෙසි ජනතං බහුං.
තාරණීයෙ ¶ තාරයිත්වා, බොධනීයෙ ච බොධයි;
පරිනිබ්බායි සම්බුද්ධො, උළුරාජාව අත්ථමි.
තෙ ¶ ච ඛීණාසවා භික්ඛූ, සො ච බුද්ධො අසාදිසො;
අතුලප්පභං දස්සයිත්වා, නිබ්බුතා යෙ මහායසා.
තඤ්ච ඤාණං අතුලියං, තානි ච අතුලානි රතනානි;
සබ්බං තමන්තරහිතං, නනු රිත්තා සබ්බසඞ්ඛාරා.
සුමනො යසධරො බුද්ධො, අඞ්ගාරාමම්හි නිබ්බුතො;
තත්ථෙව තස්ස ජිනථූපො, චතුයොජනමුග්ගතොති.
සුමනස්ස භගවතො වංසො චතුත්ථො.