මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය > ජාතකපාළි-1

THA Vol 1
VRI Vol 1
MMR Vol 1

Misc. Paragraph

3. තිකනිපාතො

1. සඞ්කප්පවග්ගො

සඞ්කප්පරාගධොතෙන ¶ ¶ ¶ , විතක්කනිසිතෙන ච;

නාලඞ්කතෙන භද්රෙන [නෙවාලඞ්කතභද්රෙන (ස්යා.)], උසුකාරාකතෙන ච [න උසුකාරකතෙන ච (සී. ස්යා. පී.)].

න කණ්ණායතමුත්තෙන, නාපි මොරූපසෙවිනා;

තෙනම්හි හදයෙ විද්ධො, සබ්බඞ්ගපරිදාහිනා.

ආවෙධඤ්ච න පස්සාමි, යතො රුහිරමස්සවෙ;

යාව අයොනිසො චිත්තං, සයං මෙ දුක්ඛමාභතන්ති.

අජ්ජාපි මෙ තං මනසි [සරසි (ක.)], යං මං ත්වං තිලමුට්ඨියා;

බාහාය මං ගහෙත්වාන, ලට්ඨියා අනුතාළයි.

නනු ජීවිතෙ න රමසි, යෙනාසි බ්රාහ්මණාගතො;

යං මං බාහා ගහෙත්වාන, තික්ඛත්තුං අනුතාළයි.

අරියො අනරියං කුබ්බන්තං [කුබ්බානං (සී. පී.), කුබ්බං (ස්යා.)], යො දණ්ඩෙන නිසෙධති;

සාසනං තං න තං වෙරං, ඉති නං පණ්ඩිතා විදූති.

මමන්නපානං ¶ විපුලං උළාරං, උප්පජ්ජතීමස්ස මණිස්ස හෙතු;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

සුසූ ¶ ¶ යථා සක්ඛරධොතපාණී, තාසෙසි මං සෙලං යාචමානො;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

න තං යාචෙ යස්ස පියං ජිගීසෙ [ජිගිංසෙ (සී. ස්යා. පී.)], දෙස්සො හොති අතියාචනාය;

නාගො මණිං යාචිතො බ්රාහ්මණෙන, අදස්සනංයෙව තදජ්ඣගමාති.

254. කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං (3-1-4)

භුත්වා තිණපරිඝාසං, භුත්වා ආචාමකුණ්ඩකං;

එතං තෙ භොජනං ආසි, කස්මා දානි න භුඤ්ජසි.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

බහුං [පහූ (සී. පී.), පහුං (ස්යා. ක.)] තත්ථ මහාබ්රම්හෙ, අපි ආචාමකුණ්ඩකං.

ත්වඤ්ච ¶ ඛො මං පජානාසි, යාදිසායං හයුත්තමො;

ජානන්තො ජානමාගම්ම, න තෙ භක්ඛාමි කුණ්ඩකන්ති.

කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං චතුත්ථං.

යාව සො මත්තමඤ්ඤාසි, භොජනස්මිං විහඞ්ගමො;

තාව අද්ධානමාපාදි, මාතරඤ්ච අපොසයි.

යතො ච ඛො බහුතරං, භොජනං අජ්ඣවාහරි [අජ්ඣුපාහරි (සී. පී.)];

තතො තත්ථෙව සංසීදි, අමත්තඤ්ඤූ හි සො අහු.

තස්මා මත්තඤ්ඤුතා සාධු, භොජනස්මිං අගිද්ධතා [අගිද්ධිතා (ස්යා. ක.)];

අමත්තඤ්ඤූ හි සීදන්ති, මත්තඤ්ඤූ ච න සීදරෙති.

ජරූදපානං ¶ ඛණමානා, වාණිජා උදකත්ථිකා;

අජ්ඣගමුං අයසං ලොහං [අජ්ඣගංසු අයොලොහං (සී. ස්යා. පී.)], තිපුසීසඤ්ච වාණිජා;

රජතං ජාතරූපඤ්ච, මුත්තා වෙළූරියා බහූ.

තෙ ච තෙන අසන්තුට්ඨා, භිය්යො භිය්යො අඛාණිසුං;

තෙ තත්ථාසීවිසො [තත්ථ ආසීවිසො (ක.), තත්ථපාසීවිසො (ස්යා.)] ඝොරො, තෙජස්සී තෙජසා හනි.

තස්මා ¶ ¶ ඛණෙ නාතිඛණෙ, අතිඛාතං [අතිඛණං (ක.)] හි පාපකං;

ඛාතෙන ච [ඛණෙන ච (ක.), ඛණනෙන (ස්යා.)] ධනං ලද්ධං, අතිඛාතෙන [අතිඛණෙන (ක.)] නාසිතන්ති.

නායං ඝරානං කුසලො, ලොලො අයං වලීමුඛො;

කතං කතං ඛො දූසෙය්ය, එවංධම්මමිදං කුලං.

නයිදං චිත්තවතො ලොමං, නායං අස්සාසිකො මිගො;

සිට්ඨං [සත්ථං (සී. ස්යා. පී.)] මෙ ජනසන්ධෙන, නායං කිඤ්චි විජානති.

න මාතරං පිතරං වා, භාතරං භගිනිං සකං;

භරෙය්ය තාදිසො පොසො, සිට්ඨං දසරථෙන මෙති.

ගාමණිචන්ද [ගාමණිචණ්ඩ (සී. පී.)] ජාතකං සත්තමං.

යාවතා චන්දිමසූරියා, පරිහරන්ති දිසා භන්ති විරොචනා [විරොචමානා (ක.)];

සබ්බෙව දාසා මන්ධාතු, යෙ පාණා පථවිස්සිතා [පඨවිනිස්සිතා (සී. පී.), පඨවිස්සිතා (ස්යා.)].

න කහාපණවස්සෙන, තිත්ති කාමෙසු විජ්ජති;

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, ඉති විඤ්ඤාය පණ්ඩිතො.

අපි ¶ දිබ්බෙසු කාමෙසු, රතිං සො නාධිගච්ඡති;

තණ්හක්ඛයරතො ¶ හොති, සම්මාසම්බුද්ධසාවකොති.

නයිමස්ස විජ්ජාමයමත්ථි කිඤ්චි, න බන්ධවො නො පන තෙ සහායො;

අථ කෙන වණ්ණෙන තිරීටවච්ඡො [තිරීටිවච්ඡො (ස්යා. ක.)], තෙදණ්ඩිකො භුඤ්ජති අග්ගපිණ්ඩං.

ආපාසු [ආවාසු (ක.)] මෙ යුද්ධපරාජිතස්ස, එකස්ස කත්වා විවනස්මි ඝොරෙ;

පසාරයී කිච්ඡගතස්ස පාණිං, තෙනූදතාරිං දුඛසංපරෙතො.

එතස්ස ¶ කිච්චෙන ඉධානුපත්තො, වෙසායිනො විසයා ජීවලොකෙ;

ලාභාරහො තාත තිරීටවච්ඡො, දෙථස්ස භොගං යජථඤ්ච [යජතඤ්ච (සී. පී.), යජිතඤ්ච (ස්යා.)] යඤ්ඤන්ති.

යස්සත්ථා ¶ දූරමායන්ති, අමිත්තමපි යාචිතුං;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

යස්ස දිවා ච රත්තො ච, වසමායන්ති මාණවා;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

දදාමි ¶ තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

දූතො හි දූතස්ස කථං න දජ්ජං, මයම්පි තස්සෙව භවාම දූතාති.

උසුකාරවරො තිලමුට්ඨි මණි, හයරාජ විහඞ්ගම ආසිවිසො;

ජනසන්ධ කහාපණවස්ස පුන, තිරිටං පුන දූතවරෙන දසාති.

යථා ¶ කෙසා ච මස්සූ ච, ඡින්නං ඡින්නං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

යථා සාරදිකං බීජං, ඛෙත්තෙ වුත්තං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

උභොපි පලපන්තෙතෙ [විලපන්තෙතෙ (ස්යා. ක.)], අපි පද්මානි දස්සති;

වජ්ජුං වා තෙ න වා වජ්ජුං, නත්ථි නාසාය රූහනා;

දෙහි සම්ම පදුමානි, අහං යාචාමි යාචිතොති.

පාණි ¶ චෙ මුදුකො චස්ස, නාගො චස්ස සුකාරිතො;

අන්ධකාරො ච වස්සෙය්ය, අථ නූන තදා සියා.

අනලා ¶ මුදුසම්භාසා, දුප්පූරා තා [දුප්පූරත්තා (ක.)] නදීසමා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

අභිජ්ජමානෙ ¶ වාරිස්මිං, සයං [අයං (ක.)] ආගම්ම ඉද්ධියා;

මිස්සීභාවිත්ථියා ගන්ත්වා, සංසීදසි [සංසීදති (ක.)] මහණ්ණවෙ.

ආවට්ටනී මහාමායා, බ්රහ්මචරියවිකොපනා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

චූළපලොභන [චුල්ලපලොභන (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

පනාදො නාම සො රාජා, යස්ස යූපො සුවණ්ණයො;

තිරියං සොළසුබ්බෙධො [සොළසපබ්බෙධො (සී. පී.)], උද්ධමාහු [උච්චමාහු (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සධා.

සහස්සකණ්ඩො සතගෙණ්ඩු [සතභෙදො (සී. පී.), සතභෙණ්ඩු (සී. නිස්සය)], ධජාසු හරිතාමයො;

අනච්චුං තත්ථ ගන්ධබ්බා, ඡ සහස්සානි සත්තධා.

එවමෙතං [එවමෙව (ක.)] තදා ආසි, යථා භාසසි භද්දජි;

සක්කො අහං තදා ආසිං, වෙය්යාවච්චකරො තවාති.

දිස්වා ¶ ¶ ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ¶ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, කස්මා නු තෙ නාහු ඡම්භිතත්තං.

දිස්වා ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, වෙදං අලත්ථං විපුලං උළාරං.

සො වෙදජාතො අජ්ඣභවිං අමිත්තෙ, පුබ්බෙව මෙ ජීවිතමාසි චත්තං;

න හි ජීවිතෙ ආලයං කුබ්බමානො, සූරො කයිරා සූරකිච්චං කදාචීති.

යෙනාසි කිසියා පණ්ඩු, යෙන භත්තං න රුච්චති;

අයං සො ආගතො භත්තා [තාතො (සී. ස්යා. පී.)], කස්මා දානි පලායසි.

සචෙ [න ඛො (ස්යා. ක.)] පනාදිකෙනෙව, සන්ථවො නාම ජායති;

යසො හායති ඉත්ථීනං, තස්මා තාත පලායහං [පලායිහං (ස්යා.), පලායිතං (ක.)].

යස්සස්සිනං කුලෙ ජාතං, ආගතං යා න ඉච්ඡති;

සොචති ¶ චිරරත්තාය, වාතග්ගමිව භද්දලීති [කුන්දලීති (සී. පී.), ගද්රභීති (ස්යා.)].

සිඞ්ගීමිගො ¶ ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, මා හෙව මං පාණසමං ජහෙය්ය [ජහෙය්යා (පී.) ජහා’ය්යෙ (?)].

අය්ය න තං ජහිස්සාමි, කුඤ්ජරං සට්ඨිහායනං [කුඤ්ජර සට්ඨිහායන (සී. පී.)];

පථබ්යා චාතුරන්තාය, සුප්පියො හොසි මෙ තුවං.

යෙ කුළීරා සමුද්දස්මිං, ගඞ්ගාය යමුනාය [නම්මදාය (සී. පී.)] ච;

තෙසං ත්වං වාරිජො සෙට්ඨො, මුඤ්ච රොදන්තියා පතින්ති.

යො ¶ වෙ සබ්බසමෙතානං, අහුවා සෙට්ඨසම්මතො;

තස්සායං එදිසී පඤ්ඤා, කිමෙව ඉතරා පජා.

එවමෙව තුවං බ්රහ්මෙ, අනඤ්ඤාය විනින්දසි;

කථං මූලං අදිස්වාන [කථංහි මූලං අදිත්වා (ස්යා. පී.)], රුක්ඛං ජඤ්ඤා පතිට්ඨිතං.

නාහං ¶ තුම්හෙ විනින්දාමි, යෙ චඤ්ඤෙ වානරා වනෙ;

විස්සසෙනොව ගාරය්හො, යස්සත්ථා රුක්ඛරොපකාති.

න හි වණ්ණෙන සම්පන්නා, මඤ්ජුකා පියදස්සනා;

ඛරවාචා පියා හොති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

නනු පස්සසිමං කාළිං, දුබ්බණ්ණං තිලකාහතං;

කොකිලං සණ්හවාචෙන, බහූනං පාණිනං පියං.

තස්මා ¶ සඛිලවාචස්ස, මන්තභාණී අනුද්ධතො;

අත්ථං ධම්මඤ්ච දීපෙති, මධුරං තස්ස භාසිතන්ති.

සබ්බෙහි කිර ඤාතීහි, කොසියො ඉස්සරො කතො;

සචෙ ඤාතීහි අනුඤ්ඤාතො [ඤාතීහනුඤ්ඤාතො (සී. පී.)], භණෙය්යාහං එකවාචිකං.

භණ සම්ම අනුඤ්ඤාතො, අත්ථං ධම්මඤ්ච කෙවලං;

සන්ති හි දහරා පක්ඛී, පඤ්ඤවන්තො ජුතින්ධරා.

න මෙ රුච්චති භද්දං වො [භදන්තෙ (ක.)], උලූකස්සාභිසෙචනං;

අක්කුද්ධස්ස ¶ මුඛං පස්ස, කථං කුද්ධො කරිස්සතීති.

පදුමුත්තම ¶ නාගසිරිව්හයනො, ස-මහණ්ණව යූප ඛුරප්පවරො;

අථ භද්දලී කුඤ්ජර රුක්ඛ පුන, ඛරවාච උලූකවරෙන දසාති.

ආරඤ්ඤිකස්ස ඉසිනො, චිරරත්තං තපස්සිනො;

කිච්ඡාකතං උදපානං, කථං සම්ම අවාහසි [අවාහයි (සී. පී.), අපාහසි (ස්යා.)].

එස ධම්මො සිඞ්ගාලානං, යං පිත්වා ඔහදාමසෙ;

පිතුපිතාමහං ධම්මො, න තං [න නං (සී. පී.)] උජ්ඣාතුමරහසි.

යෙසං ¶ ¶ වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො විහිය්යති;

පුබ්බෙවජ්ඣාභවං තස්ස, රුක්ඛෙ අක්ඛීව පණ්ඩිතො.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො පවඩ්ඪති;

කරෙය්යත්තසමං වුත්තිං, සබ්බකිච්චෙසු පණ්ඩිතො.

එථ බ්යග්ඝා නිවත්තව්හො, පච්චුපෙථ [පච්චමෙථ (සී. පී.)] මහාවනං;

මා වනං ඡින්දි නිබ්යග්ඝං, බ්යග්ඝා මාහෙසු නිබ්බනාති.

කො නු උද්ධිතභත්තොව [උද්දිතභත්තොව (සී.), වඩ්ඪිතභත්තොව (ස්යා.)], පූරහත්ථොව බ්රාහ්මණො;

කහං නු භික්ඛං අචරි, කං සද්ධං උපසඞ්කමි.

අහං ¶ කපිස්මි දුම්මෙධො, අනාමාසානි ආමසිං;

ත්වං මං මොචය භද්දන්තෙ, මුත්තො ගච්ඡෙය්ය පබ්බතං.

කච්ඡපා කස්සපා හොන්ති, කොණ්ඩඤ්ඤා හොන්ති මක්කටා;

මුඤ්ච කස්සප කොණ්ඩඤ්ඤං, කතං මෙථුනකං තයාති.

කායං බලාකා සිඛිනී, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං ¶ බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

නාහං බලාකා සිඛිනී, අහං ලොලොස්මි වායසො;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

පුනපාපජ්ජසී ¶ සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

කායං බලාකා රුචිරා, කාකනීළස්මිමච්ඡති;

චණ්ඩො කාකො සඛා මය්හං, යස්ස [තස්ස (සී. පී.)] චෙතං කුලාවකං.

නනු මං සම්ම ජානාසි, දිජ සාමාකභොජන;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

තව සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, විදිත්වාන ජනාධිප;

වණ්ණං අඤ්ජනවණ්ණෙන, කාලිඞ්ගස්මිං නිමිම්හසෙ [විනිම්හසෙ (ස්යා.), වනිම්හසෙ (ක.)].

අන්නභච්චා ¶ චභච්චා ච, යොධ උද්දිස්ස ගච්ඡති;

සබ්බෙ තෙ අප්පටික්ඛිප්පා, පුබ්බාචරියවචො ඉදං.

දදාමි ¶ වො බ්රාහ්මණා නාගමෙතං, රාජාරහං රාජභොග්ගං යසස්සිනං;

අලඞ්කතං හෙමජාලාභිඡන්නං, සසාරථිං ගච්ඡථ යෙන කාමන්ති.

කුරුධම්මජාතකං [කුරුධම්මජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] ඡට්ඨං.

වස්සානි ¶ පඤ්ඤාස සමාධිකානි, වසිම්හ සෙලස්ස ගුහාය රොමක;

අසඞ්කමානා අභිනිබ්බුතත්තා [අභිනිබ්බුතචිත්තා (ස්යා. ක.)], හත්ථත්ත [හත්ථත්ථ (ස්යා.)] මායන්ති මමණ්ඩජා පුරෙ.

තෙ දානි වක්කඞ්ග කිමත්ථමුස්සුකා, භජන්ති අඤ්ඤං ගිරිකන්දරං දිජා;

න නූන මඤ්ඤන්ති මමං යථා පුරෙ, චිරප්පවුත්ථා අථ වා න තෙ ඉමෙ.

ජානාම තං න මයං සම්පමූළ්හා [න මය’මස්ම මූළ්හා (සී. පී.)], සොයෙව ත්වං තෙ මයමස්ම නාඤ්ඤෙ;

චිත්තඤ්ච ¶ තෙ අස්මිං ජනෙ පදුට්ඨං, ආජීවිකා [ආජීවක (සී. ස්යා.), ආජීවික (පී.)] තෙන තමුත්තසාමාති.

කිමත්ථ [කමත්ථ (සී. පී.)] මභිසන්ධාය, ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (සී. පී.)];

සබ්බකාමදදස්සෙව [දුහස්සෙව (සී. ස්යා. පී.), රහස්සෙව (ක.)], ඉමං දුක්ඛං තිතික්ඛසි.

සිඞ්ගෙන නිහනාහෙතං, පදසා ච අධිට්ඨහ;

භිය්යො [භීයො (සී.)] බාලා පකුජ්ඣෙය්යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො.

මමෙවායං මඤ්ඤමානො, අඤ්ඤෙපෙවං [අඤ්ඤම්පෙවං (සී. ස්යා. පී.)] කරිස්සති;

තෙ නං තත්ථ වධිස්සන්ති, සා මෙ මුත්ති භවිස්සතීති.

මහිංසරාජජාතකං [මහිසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] අට්ඨමං.

යථා ¶ මාණවකො පන්ථෙ, සිඞ්ගාලිං වනගොචරිං;

අත්ථකාමං පවෙදෙන්තිං [පවදන්තිං (පී.)], අනත්ථකාමාති මඤ්ඤති;

අනත්ථකාමං සතපත්තං, අත්ථකාමොති මඤ්ඤති.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, පුග්ගලො හොති තාදිසො;

හිතෙහි වචනං වුත්තො, පටිගණ්හාති වාමතො.

යෙ ¶ ¶ ච ඛො නං පසංසන්ති, භයා උක්කංසයන්ති වා [ච (සී. පී.)];

තඤ්හි සො මඤ්ඤතෙ මිත්තං, සතපත්තංව මාණවොති.

අද්ධා හි නූන මිගරාජා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

තථා හි පුටං දූසෙති, අඤ්ඤං නූන කරිස්සති.

න මෙ මාතා වා පිතා වා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

කතං කතං ඛො දූසෙම, එවං ධම්මමිදං කුලං.

යෙසං වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

උදපානවග්ගො [අරඤ්ඤවග්ගො (සී. පී. ක.)] තතියො.

උදපානවරං වනබ්යග්ඝ කපි, සිඛිනී ච බලාක රුචිරවරො;

සුජනාධිපරොමකදූස පුන, සතපත්තවරො පුටකම්ම දසාති.

අබ්භන්තරො ¶ ¶ නාම දුමො, යස්ස දිබ්යමිදං ඵලං;

භුත්වා දොහළිනී නාරී, චක්කවත්තිං විජායති.

ත්වම්පි [ත්වඤ්ච (සී. පී.), ත්වං හි (ක.)] භද්දෙ මහෙසීසි, සා චාපි [චාසි (සී. පී.)] පතිනො පියා;

ආහරිස්සති තෙ රාජා, ඉදං අබ්භන්තරං ඵලං.

භත්තුරත්ථෙ පරක්කන්තො, යං ඨානමධිගච්ඡති;

සූරො අත්තපරිච්චාගී, ලභමානො භවාමහන්ති.

සෙය්යංසො ¶ සෙය්යසො හොති, යො සෙය්යමුපසෙවති;

එකෙන සන්ධිං කත්වාන, සතං වජ්ඣෙ [මච්චෙ (ක.), බජ්ඣෙ (ක. අට්ඨ.)] අමොචයිං.

[කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)] තස්මා සබ්බෙන ලොකෙන, සන්ධිං කත්වාන එකතො [එකකො (සී. ස්යා. පී.)];

පෙච්ච සග්ගං නිගච්ඡෙය්ය [කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)], ඉදං සුණාථ කාසියා [කාසයො (සී. පී.)].

ඉදං වත්වා මහාරාජා, කංසො බාරාණසිග්ගහො;

ධනුං කණ්ඩඤ්ච [තූණිඤ්ච (සී. පී.)] නික්ඛිප්ප, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

වරං ¶ වරං ත්වං නිහනං පුරෙ චරි, අස්මිං පදෙසෙ අභිභුය්ය සූකරෙ;

සො දානි එකො බ්යපගම්ම ඣායසි, බලං නු තෙ බ්යග්ඝ න චජ්ජ විජ්ජති.

ඉමෙ ¶ සුදං [ඉමස්සු තා (ස්යා. ක.)] යන්ති දිසොදිසං පුරෙ, භයට්ටිතා ලෙණගවෙසිනො පුථු;

තෙ දානි සඞ්ගම්ම වසන්ති එකතො, යත්ථට්ඨිතා දුප්පසහජ්ජමෙ [දුප්පසහජ්ජිමෙ (ස්යා.)] මයා.

නමත්ථු සඞ්ඝාන සමාගතානං, දිස්වා සයං සඛ්ය වදාමි අබ්භුතං;

බ්යග්ඝං මිගා යත්ථ ජිනිංසු දාඨිනො, සාමග්ගියා දාඨබලෙසු මුච්චරෙති.

යං උස්සුකා සඞ්ඝරන්ති, අලක්ඛිකා බහුං ධනං;

සිප්පවන්තො අසිප්පා ච, ලක්ඛිවා තානි භුඤ්ජති.

සබ්බත්ථ ¶ කතපුඤ්ඤස්ස, අතිච්චඤ්ඤෙව පාණිනො;

උප්පජ්ජන්ති බහූ භොගා, අප්පනායතනෙසුපි.

කුක්කුටො [කුක්කුට (සී. පී.), කුක්කුටා (සී. නිස්සය, සද්දනීති)] මණයො දණ්ඩො, ථියො ච පුඤ්ඤලක්ඛණා;

උප්පජ්ජන්ති අපාපස්ස, කතපුඤ්ඤස්ස ජන්තුනොති.

දරියා ¶ සත්ත වස්සානි, තිංසමත්තා වසාමසෙ;

හඤ්ඤාම [හඤ්ඡෙම (සී. පී.), හඤ්ඡාම (?)] මණිනො ආභං, ඉති නො මන්තනං අහු.

යාවතා මණිං ඝංසාම [යාව යාව නිඝංසාම (සී. පී.)], භිය්යො වොදායතෙ මණි;

ඉදඤ්ච දානි පුච්ඡාම, කිං කිච්චං ඉධ මඤ්ඤසි.

අයං මණි වෙළූරියො, අකාචො විමලො [විපුලො (ක.)] සුභො;

නාස්ස සක්කා සිරිං හන්තුං, අපක්කමථ සූකරාති.

මණිසූකර [මණිඝංස (ක.)] ජාතකං පඤ්චමං.

මා ¶ සාලූකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණං.

ඉදානි සො ඉධාගන්ත්වා, අතිථී යුත්තසෙවකො;

අථ දක්ඛසි සාලූකං, සයන්තං මුසලුත්තරං.

විකන්තං ¶ [විකත්තං (සී.), විකන්තියමානං ඡින්දියමානංති අත්ථො] සූකරං දිස්වා, සයන්තං මුසලුත්තරං;

ජරග්ගවා විචින්තෙසුං, වරම්හාකං භුසාමිවාති.

නානුම්මත්තො නාපිසුණො, නානටො නාකුතූහලො;

මූළ්හෙසු ලභතෙ ලාභං, එසා තෙ අනුසාසනී.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන [අධම්මචරියාය (සී. ස්යා.)] වා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

එසාව ජීවිකා සෙය්යො [සෙය්යා (සී. ස්යා. පී.)], යා චාධම්මෙන එසනාති.

අග්ඝන්ති ¶ මච්ඡා අධිකං සහස්සං, න සො අත්ථි යො ඉමං සද්දහෙය්ය;

මය්හඤ්ච අස්සු ඉධ සත්ත මාසා, අහම්පි තං මච්ඡුද්දානං කිණෙය්යං.

මච්ඡානං භොජනං දත්වා, මම දක්ඛිණමාදිසි;

තං දක්ඛිණං සරන්තියා, කතං අපචිතිං තයා.

පදුට්ඨචිත්තස්ස ¶ ¶ න ඵාති හොති, න චාපි තං [නං (සී. ස්යා.)] දෙවතා පූජයන්ති;

යො භාතරං පෙත්තිකං සාපතෙය්යං, අවඤ්චයී දුක්කටකම්මකාරීති.

නානාඡන්දා මහාරාජ, එකාගාරෙ වසාමසෙ;

අහං ගාමවරං ඉච්ඡෙ, බ්රාහ්මණී ච ගවං සතං.

පුත්තො ච ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤා ච මණිකුණ්ඩලං;

යා චෙසා පුණ්ණිකා ජම්මී, උදුක්ඛලංභිකඞ්ඛති.

බ්රාහ්මණස්ස ගාමවරං, බ්රාහ්මණියා ගවං සතං;

පුත්තස්ස ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤාය මණිකුණ්ඩලං;

යඤ්චෙතං පුණ්ණිකං ජම්මිං, පටිපාදෙථුදුක්ඛලන්ති.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

සොහං සීලං සමාදිස්සං, ලොකෙ අනුමතං සිවං;

අරියවුත්තිසමාචාරො ¶ , යෙන වුච්චති සීලවා.

ඤාතීනඤ්ච පියො හොති, මිත්තෙසු ච විරොචති;

කායස්ස භෙදා සුගතිං, උපපජ්ජති සීලවාති.

දුම ¶ ¶ කංසවරුත්තමබ්යග්ඝමිගා, මණයො මණි සාලුකමව්හයනො;

අනුසාසනියොපි ච මච්ඡවරො, මණිකුණ්ඩලකෙන කිරෙන දසාති.

සබ්බකාමදදං කුම්භං, කුටං ලද්ධාන ධුත්තකො;

යාව නං අනුපාලෙති, තාව සො සුඛමෙධති.

යදා මත්තො ච දිත්තො ච, පමාදා කුම්භමබ්භිදා;

තදා නග්ගො ච පොත්ථො ච, පච්ඡා බාලො විහඤ්ඤති.

එවමෙව යො ධනං ලද්ධා, පමත්තො [අමත්තා (සී.), අමත්තො (පී.)] පරිභුඤ්ජති;

පච්ඡා ¶ තප්පති දුම්මෙධො, කුටං භිත්වාව [කුටං භින්නොව (සී. පී.), කුටභින්නොව (?)] ධුත්තකොති.

සුරාඝට [භද්රඝට (සී. පී.), භද්රඝටභෙදක (ස්යා.)] ජාතකං පඨමං.

බාරාණස්යං [බාරාණස්සං (සී. පී.)] මහාරාජ, කාකරාජා නිවාසකො [නිවාසිකො (සී. පී.)];

අසීතියා සහස්සෙහි, සුපත්තො පරිවාරිතො.

තස්ස දොහළිනී භරියා, සුඵස්සා භක්ඛිතුමිච්ඡති [මච්ඡමිච්ඡති (සී. පී.)];

රඤ්ඤො මහානසෙ පක්කං, පච්චග්ඝං රාජභොජනං.

තෙසාහං පහිතො දූතො, රඤ්ඤො චම්හි ඉධාගතො;

භත්තු අපචිතිං කුම්මි, නාසායමකරං [මකරිං (සී. නිස්සය)] වණන්ති.

ඵුට්ඨස්ස ¶ මෙ අඤ්ඤතරෙන බ්යාධිනා, රොගෙන බාළ්හං දුඛිතස්ස රුප්පතො;

පරිසුස්සති ඛිප්පමිදං කළෙවරං, පුප්ඵං යථා පංසුනි ආතපෙ කතං.

අජඤ්ඤං ¶ ජඤ්ඤසඞ්ඛාතං, අසුචිං සුචිසම්මතං;

නානාකුණපපරිපූරං, ජඤ්ඤරූපං අපස්සතො.

ධිරත්ථුමං ¶ ආතුරං පූතිකායං, ජෙගුච්ඡියං අස්සුචිං බ්යාධිධම්මං;

යත්ථප්පමත්තා අධිමුච්ඡිතා පජා, හාපෙන්ති මග්ගං සුගතූපපත්තියාති.

කායනිබ්බින්ද [කායවිච්ඡන්ද (සී.), කායවිච්ඡින්ද (පී.)] ජාතකං තතියං.

කොයං බින්දුස්සරො වග්ගු, සරවන්තාන [පවදන්තාන (සී. පී.)] මුත්තමො;

අච්චුතො ජම්බුසාඛාය, මොරච්ඡාපොව කූජති.

කුලපුත්තොව ජානාති [කුලපුත්තො පජානාති (ස්යා. ක.)], කුලපුත්තං [කුලපුත්තෙ (සී. පී.)] පසංසිතුං;

බ්යග්ඝච්ඡාපසරීවණ්ණ, භුඤ්ජ සම්ම දදාමි තෙ.

චිරස්සං වත පස්සාමි, මුසාවාදී සමාගතෙ;

වන්තාදං කුණපාදඤ්ච, අඤ්ඤමඤ්ඤං පසංසකෙති.

උසභස්සෙව තෙ ඛන්ධො, සීහස්සෙව විජම්භිතං;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

කුලපුත්තොව ජානාති, කුලපුත්තං පසංසිතුං;

මයූරගීවසඞ්කාස, ඉතො පරියාහි වායස.

මිගානං ¶ ¶ සිඞ්ගාලො [කොත්ථුකො (සී. පී.), කොට්ඨුකො (ස්යා.)] අන්තො, පක්ඛීනං පන වායසො;

එරණ්ඩො අන්තො රුක්ඛානං, තයො අන්තා සමාගතාති.

කො නායං [කො න්වායං (ස්යා.)] ලොණතොයස්මිං, සමන්තා පරිධාවති;

මච්ඡෙ මකරෙ ච වාරෙති, ඌමීසු ච විහඤ්ඤති.

අනන්තපායී සකුණො, අතිත්තොති දිසාසුතො;

සමුද්දං පාතුමිච්ඡාමි, සාගරං සරිතං පතිං.

සො ¶ අයං හායති චෙව, පූරතෙ ච මහොදධි;

නාස්ස නායති පීතන්තො, අපෙය්යො කිර සාගරොති.

උච්චෙ සකුණ ඩෙමාන, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වජ්ජාසි ඛො ත්වං වාමූරුං, චිරං ඛො සා කරිස්සති [සරිස්සති (ක.)].

ඉදං ඛො සා න ජානාති, අසිං සත්තිඤ්ච ඔඩ්ඩිතං;

සා චණ්ඩී කාහති කොධං, තං මෙ තපති නො ඉදං [නො ඉධ (සී. ස්යා. පී.)].

එස ¶ උප්පලසන්නාහො, නික්ඛඤ්චුස්සීසකොහිතං [නික්ඛමුස්සීසකෙ කතං (සී. පී.), නික්ඛඤ්චුස්සීසකෙ කතං (ස්යා.)];

කාසිකඤ්ච මුදුං වත්ථං, තප්පෙතු ධනිකා පියාති [ධනකාමියාති (ස්යා. පී.), ධනකාමිකාති (සී.)].

උදුම්බරා චිමෙ පක්කා, නිග්රොධා ච කපිත්ථනා;

එහි නික්ඛම භුඤ්ජස්සු, කිං ජිඝච්ඡාය මිය්යසි.

එවං ¶ සො සුහිතො හොති, යො වුඩ්ඪමපචායති;

යථාහමජ්ජ සුහිතො, දුමපක්කානි මාසිතො.

යං වනෙජො වනෙජස්ස, වඤ්චෙය්ය කපිනො කපි;

දහරො කපි [දහරොපි තං න (සී. පී.), දහරොපි න (ස්යා.)] සද්ධෙය්ය, න හි ජිණ්ණො ජරාකපීති.

පුරෙ තුවං සීලවතං සකාසෙ, ඔක්කන්තිකං [ඔක්කන්දිකං (සී. ස්යා. පී.)] කීළසි අස්සමම්හි;

කරොහරෙ [කරොහි රෙ (ක.)] මක්කටියානි මක්කට, න තං මයං සීලවතං රමාම.

සුතා ¶ හි මය්හං පරමා විසුද්ධි, කොමාරපුත්තස්ස බහුස්සුතස්ස;

මා දානි මං මඤ්ඤි තුවං යථා පුරෙ, ඣානානුයුත්තො විහරාමි [ඣානානුයුත්තා විහරාම (සී. පී.)] ආවුසො.

සචෙපි සෙලස්මි වපෙය්ය බීජං, දෙවො ච වස්සෙ න හි තං විරූළ්හෙ [නෙව හි තං රුහෙය්ය (සී. පී.), න හි තං විරූහෙ (?)];

සුතා හි තෙ සා පරමා විසුද්ධි, ආරා තුවං මක්කට ඣානභූමියාති.

පරපාණරොධා ¶ [පරපාණඝාතෙ (ස්යා.), පරපාණරොචං (ක.)] ජීවන්තො, මංසලොහිතභොජනො;

වකො වතං සමාදාය, උපපජ්ජි උපොසථං.

තස්ස සක්කො වතඤ්ඤාය, අජරූපෙනුපාගමි;

වීතතපො අජ්ඣප්පත්තො, භඤ්ජි ලොහිතපො තපං.

එවමෙව ¶ ඉධෙකච්චෙ, සමාදානම්හි දුබ්බලා;

ලහුං කරොන්ති අත්තානං, වකොව අජකාරණාති.

වරකුම්භ ¶ සුපත්තසිරිව්හයනො, සුචිසම්මත බින්දුසරො චුසභො;

සරිතංපති චණ්ඩි ජරාකපිනා, අථ මක්කටියා වකකෙන දසාති.

සඞ්කප්පො පදුමො චෙව, උදපානෙන තතියං;

අබ්භන්තරං ඝටභෙදං, තිකනිපාතම්හිලඞ්කතන්ති.