📜

6. ඡක්කනිපාතො

1. අවාරියවග්ගො

376. අවාරියජාතකං (6-1-1)

1.

මාසු කුජ්ඣ භූමිපති, මාසු කුජ්ඣ රථෙසභ;

කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, රාජා රට්ඨස්ස පූජිතො.

2.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣ [මාස්සු කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

3.

අවාරියපිතා නාම, අහු ගඞ්ගාය නාවිකො;

පුබ්බෙ ජනං තාරෙත්වාන, පච්ඡා යාචති වෙතනං;

තෙනස්ස භණ්ඩනං හොති, න ච භොගෙහි වඩ්ඪති.

4.

අතිණ්ණංයෙව යාචස්සු, අපාරං තාත නාවික;

අඤ්ඤො හි තිණ්ණස්ස මනො, අඤ්ඤො හොති පාරෙසිනො [තරෙසිනො (සී. පී.), තිරෙසිනො (ස්යා.)].

5.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣිත්ථ නාවික.

6.

යායෙවානුසාසනියා, රාජා ගාමවරං අදා;

තායෙවානුසාසනියා, නාවිකො පහරී මුඛං.

7.

භත්තං භින්නං හතා භරියා, ගබ්භො ච පතිතො ඡමා;

මිගොව ජාතරූපෙන, න තෙනත්ථං අබන්ධි සූති [අවඩ්ඪිතුන්ති (සී. ස්යා.), අවඩ්ඪි සූති (?)].

අවාරියජාතකං පඨමං.

377. සෙතකෙතුජාතකං (6-1-2)

8.

මා තාත කුජ්ඣි න හි සාධු කොධො, බහුම්පි තෙ අදිට්ඨමස්සුතඤ්ච;

මාතා පිතා දිසතා [දිසා තාත (ස්යා.), දිසා තා (පී.)] සෙතකෙතු, ආචරියමාහු දිසතං පසත්ථා.

9.

අගාරිනො අන්නදපානවත්ථදා [අන්නපානවත්ථදා (ස්යා. ක.)], අව්හායිකා තම්පි දිසං වදන්ති;

එසා දිසා පරමා සෙතකෙතු, යං පත්වා දුක්ඛී සුඛිනො භවන්ති.

10.

ඛරාජිනා ජටිලා පඞ්කදන්තා, දුම්මක්ඛරූපා [දුමුක්ඛරූපා (සී. ස්යා.), දුම්මුක්ඛරූපා (පී. ක.)] යෙමෙ ජප්පන්ති මන්තෙ;

කච්චි නු තෙ මානුසකෙ පයොගෙ, ඉදං විදූ පරිමුත්තා අපායා.

11.

පාපානි කම්මානි කත්වාන රාජ, බහුස්සුතො චෙ න [බහුස්සුතො නෙව (සී. ස්යා.)] චරෙය්ය ධම්මං;

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා.

12.

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා;

මඤ්ඤාමි වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව [චරණඤ්ඤෙව (සී. ස්යා. පී.)] සච්චං.

13.

න හෙව වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව සච්චං;

කිත්තිඤ්හි පප්පොති අධිච්ච වෙදෙ, සන්තිං පුණෙති [සන්තං පුනෙ’ති (සී. පී.)] චරණෙන දන්තොති.

සෙතකෙතුජාතකං දුතියං.

378. දරීමුඛජාතකං (6-1-3)

14.

පඞ්කො ච කාමා පලිපො ච කාමා, භයඤ්ච මෙතං තිමූලං පවුත්තං;

රජො ච ධූමො ච මයා පකාසිතා, හිත්වා තුවං පබ්බජ බ්රහ්මදත්ත.

15.

ගධිතො [ගථිතො (සී.)] ච රත්තො ච අධිමුච්ඡිතො ච, කාමෙස්වහං බ්රාහ්මණ භිංසරූපං;

තං නුස්සහෙ ජීවිකත්ථො පහාතුං, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

16.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

ඉදමෙව සෙය්යො ඉති මඤ්ඤමානො, පුනප්පුනං ගබ්භමුපෙති මන්දො.

17.

සො ඝොරරූපං නිරයං උපෙති, සුභාසුභං මුත්තකරීසපූරං;

සත්තා සකායෙ න ජහන්ති ගිද්ධා, යෙ හොන්ති කාමෙසු අවීතරාගා.

18.

මීළ්හෙන ලිත්තා රුහිරෙන මක්ඛිතා, සෙම්හෙන ලිත්තා උපනික්ඛමන්ති;

යං යඤ්හි කායෙන ඵුසන්ති තාවදෙ, සබ්බං අසාතං දුඛමෙව කෙවලං.

19.

දිස්වා වදාමි න හි අඤ්ඤතො සවං, පුබ්බෙනිවාසං බහුකං සරාමි;

චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි, දරීමුඛො නිජ්ඣාපයි සුමෙධන්ති.

දරීමුඛජාතකං තතියං.

379. නෙරුජාතකං (6-1-4)

20.

කාකොලා කාකසඞ්ඝා ච, මයඤ්ච පතතං වරා [වර (ක.) මයන්තිපදස්ස හි විසෙසනං];

සබ්බෙව සදිසා හොම, ඉමං ආගම්ම පබ්බතං.

21.

ඉධ සීහා ච බ්යග්ඝා ච, සිඞ්ගාලා ච මිගාධමා;

සබ්බෙව සදිසා හොන්ති, අයං කො නාම පබ්බතො.

22.

ඉමං නෙරූති [නෙරුන්ති (සී. ස්යා.)] ජානන්ති, මනුස්සා පබ්බතුත්තමං;

ඉධ වණ්ණෙන සම්පන්නා, වසන්ති සබ්බපාණිනො.

23.

අමානනා යත්ථ සියා, සන්තානං වා විමානනා;

හීනසම්මානනා වාපි, න තත්ථ වසතිං වසෙ [වසතී වසෙ (ස්යා.), වස දිවසෙ (පී.)].

24.

යත්ථාලසො ච දක්ඛො ච, සූරො භීරු ච පූජියා;

න තත්ථ සන්තො වසන්ති, අවිසෙසකරෙ නරෙ [නගෙ (සී. ස්යා. පී.)].

25.

නායං නෙරු විභජති, හීනඋක්කට්ඨමජ්ඣිමෙ;

අවිසෙසකරො නෙරු, හන්ද නෙරුං ජහාමසෙති.

නෙරුජාතකං චතුත්ථං.

380. ආසඞ්කජාතකං (6-1-5)

26.

ආසාවතී නාම ලතා, ජාතා චිත්තලතාවනෙ;

තස්සා වස්සසහස්සෙන, එකං නිබ්බත්තතෙ ඵලං.

27.

තං දෙවා පයිරුපාසන්ති, තාව දූරඵලං සතිං;

ආසීසෙව [ආසිංසෙව (සී. ස්යා. පී.)] තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

28.

ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො පක්ඛී, ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො දිජො;

තස්ස චාසා [තස්සෙවාසා (ස්යා.)] සමිජ්ඣති, තාව දූරගතා සතී;

ආසීසෙව තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

29.

සම්පෙසි ඛො මං වාචාය, න ච සම්පෙසි [සංසෙසි (ක.)] කම්මුනා;

මාලා සෙරෙය්යකස්සෙව, වණ්ණවන්තා අගන්ධිකා.

30.

අඵලං මධුරං වාචං, යො මිත්තෙසු පකුබ්බති;

අදදං අවිස්සජං භොගං, සන්ධි තෙනස්ස ජීරති.

31.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

32.

බලඤ්ච වත මෙ ඛීණං, පාථෙය්යඤ්ච න විජ්ජති;

සඞ්කෙ පාණූපරොධාය, හන්ද දානි වජාමහං.

33.

එතදෙව හි මෙ නාමං, යං නාමස්මි රථෙසභ;

ආගමෙහි මහාරාජ, පිතරං ආමන්තයාමහන්ති.

ආසඞ්කජාතකං පඤ්චමං.

381. මිගාලොපජාතකං (6-1-6)

34.

න මෙ රුච්චි මිගාලොප, යස්ස තෙ තාදිසී ගතී;

අතුච්චං තාත පතසි, අභූමිං තාත සෙවසි.

35.

චතුක්කණ්ණංව කෙදාරං, යදා තෙ පථවී සියා;

තතො තාත නිවත්තස්සු, මාස්සු එත්තො පරං ගමි.

36.

සන්ති අඤ්ඤෙපි සකුණා, පත්තයානා විහඞ්ගමා;

අක්ඛිත්තා වාතවෙගෙන, නට්ඨා තෙ සස්සතීසමා.

37.

අකත්වා අපනන්දස්ස [අපරණ්ණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], පිතු වුද්ධස්ස සාසනං;

කාලවාතෙ අතික්කම්ම, වෙරම්භානං වසං අගා [ගතො (සී.)].

38.

තස්ස පුත්තා ච දාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

සබ්බෙ බ්යසනමාපාදුං, අනොවාදකරෙ දිජෙ.

39.

එවම්පි ඉධ වුද්ධානං, යො වාක්යං නාවබුජ්ඣති;

අතිසීමචරො [අතිසීමං චරො (සී. ස්යා. ක.)] දිත්තො, ගිජ්ඣොවාතීතසාසනො;

සබ්බෙ බ්යසනං පප්පොන්ති, අකත්වා බුද්ධසාසනන්ති.

මිගාලොපජාතකං ඡට්ඨං.

382. සිරිකාළකණ්ණිජාතකං (6-1-7)

40.

කා නු කාළෙන වණ්ණෙන, න චාපි [න චාසි (සී.)] පියදස්සනා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

41.

මහාරාජස්සහං ධීතා, විරූපක්ඛස්ස චණ්ඩියා;

අහං කාළී අලක්ඛිකා, කාළකණ්ණීති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

42.

කිංසීලෙ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ කාළි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

43.

මක්ඛී පළාසී සාරම්භී, ඉස්සුකී මච්ඡරී සඨො;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, ලද්ධං යස්ස විනස්සති.

44.

කොධනො උපනාහී ච, පිසුණො ච විභෙදකො;

කණ්ඩකවාචො [අණ්ඩකවාචො (ක. සී. පී.)] ඵරුසො, සො මෙ කන්තතරො තතො.

45.

අජ්ජ සුවෙති පුරිසො, සදත්ථං නාවබුජ්ඣති;

ඔවජ්ජමානො කුප්පති, සෙය්යං සො අතිමඤ්ඤති.

46.

දවප්පලුද්ධො [දෙවප්පලුද්ධො (ක.), දවප්පලද්ධො (පී.)] පුරිසො, සබ්බමිත්තෙහි ධංසති;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, තස්මිං හොමි අනාමයා.

47.

අපෙහි එත්තො ත්වං කාළි, නෙතං අම්හෙසු විජ්ජති;

අඤ්ඤං ජනපදං ගච්ඡ, නිගමෙ රාජධානියො.

48.

අහම්පි ඛො තං [චෙතං (සී.)] ජානාමි, නෙතං තුම්හෙසු විජ්ජති;

සන්ති ලොකෙ අලක්ඛිකා, සඞ්ඝරන්ති බහුං ධනං;

අහං දෙවො ච මෙ භාතා, උභො නං විධමාමසෙ.

49.

කා නු දිබ්බෙන වණ්ණෙන, පථබ්යා සුපතිට්ඨිතා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

50.

මහාරාජස්සහං ධීතා, ධතරට්ඨස්ස සිරීමතො [ධතරට්ඨසිරීමතො (ස්යා. ක.)];

අහං සිරී ච ලක්ඛී ච, භූරිපඤ්ඤාති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

51.

කිංසීලෙ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ ලක්ඛි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

52.

යො චාපි සීතෙ අථවාපි උණ්හෙ, වාතාතපෙ ඩංසසරීසපෙ ච;

ඛුධං [ඛුද්දං (ස්යා. ක.), ඛුදං (පී.)] පිපාසං අභිභුය්ය සබ්බං, රත්තින්තිවං යො සතතං නියුත්තො;

කාලාගතඤ්ච න හාපෙති අත්ථං, සො මෙ මනාපො නිවිසෙ ච තම්හි.

53.

අක්කොධනො මිත්තවා චාගවා ච, සීලූපපන්නො අසඨොජුභූතො [අසඨො උජ්ජුභූතො (පී.)];

සඞ්ගාහකො සඛිලො සණ්හවාචො, මහත්තපත්තොපි නිවාතවුත්ති;

තස්මිංහං [තස්මාහං (සී. පී.)] පොසෙ විපුලා භවාමි, ඌමි සමුද්දස්ස යථාපි වණ්ණං.

54.

යො චාපි මිත්තෙ අථවා අමිත්තෙ, සෙට්ඨෙ සරික්ඛෙ අථ වාපි හීනෙ;

අත්ථං චරන්තං අථවා අනත්ථං, ආවී රහො සඞ්ගහමෙව වත්තෙ [වත්තො (ස්යා. ක.)].

වාචං න වජ්ජා ඵරුසං කදාචි, මතස්ස ජීවස්ස ච තස්ස හොමි.

55.

එතෙසං යො අඤ්ඤතරං ලභිත්වා, කන්තා සිරී [කන්තසිරිං (කත්ථචි), කන්තං සිරිං (ස්යා.) අට්ඨකථායං දුතියතතියපාඨන්තරානි] මජ්ජති අප්පපඤ්ඤො;

තං දිත්තරූපං විසමං චරන්තං, කරීසඨානංව [කරීසජාතං ව (සී. ස්යා.)] විවජ්ජයාමි.

56.

අත්තනා කුරුතෙ ලක්ඛිං, අලක්ඛිං කුරුතත්තනා;

හි ලක්ඛිං අලක්ඛිං වා, අඤ්ඤො අඤ්ඤස්ස කාරකොති.

සිරිකාළකණ්ණිජාතකං සත්තමං.

383. කුක්කුටජාතකං (6-1-8)

57.

සුචිත්තපත්තඡදන , තම්බචූළ විහඞ්ගම;

ඔරොහ දුමසාඛාය, මුධා භරියා භවාමි තෙ.

58.

චතුප්පදී ත්වං කල්යාණි, ද්විපදාහං මනොරමෙ;

මිගී පක්ඛී අසඤ්ඤුත්තා, අඤ්ඤං පරියෙස සාමිකං.

59.

කොමාරිකා තෙ හෙස්සාමි, මඤ්ජුකා පියභාණිනී;

වින්ද මං අරියෙන වෙදෙන, සාවය මං යදිච්ඡසි.

60.

කුණපාදිනි ලොහිතපෙ, චොරි කුක්කුටපොථිනි;

න ත්වං අරියෙන වෙදෙන, මමං භත්තාරමිච්ඡසි.

61.

එවම්පි චතුරා [චාතුරා (ස්යා. ක.)] නාරී, දිස්වාන සධනං [පවරං (සී. ස්යා. පී.)] නරං;

නෙන්ති සණ්හාහි වාචාහි, බිළාරී විය කුක්කුටං.

62.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

63.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, කුක්කුටොව බිළාරියාති.

කුක්කුටජාතකං අට්ඨමං.

384. ධම්මධජජාතකං (6-1-9)

64.

ධම්මං චරථ ඤාතයො, ධම්මං චරථ භද්දං වො [භද්ද වො (ක.)];

ධම්මචාරී සුඛං සෙති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

65.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො පරමධම්මිකො;

එකපාදෙන තිට්ඨන්තො, ධම්මමෙවානුසාසති.

66.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

භුත්වා අණ්ඩඤ්ච පොතඤ්ච [ඡාපෙ ච (සී. පී.)], ධම්මො ධම්මොති භාසති.

67.

අඤ්ඤං භණති වාචාය, අඤ්ඤං කායෙන කුබ්බති;

වාචාය නො ච කායෙන, න තං ධම්මං අධිට්ඨිතො.

68.

වාචාය සඛිලො මනොවිදුග්ගො, ඡන්නො කූපසයොව කණ්හසප්පො;

ධම්මධජො ගාමනිගමාසුසාධු [ගාමනිගමාසු සාධුසම්මතො (සී.), ගාමනිගමසාධු (පී.)], දුජ්ජානො පුරිසෙන බාලිසෙන.

69.

ඉමං තුණ්ඩෙහි පක්ඛෙහි, පාදා චිමං විහෙඨථ [විපොථථ (පී.)];

ඡවඤ්හිමං විනාසෙථ, නායං සංවාසනාරහොති.

ධම්මධජජාතකං නවමං.

385. නන්දියමිගරාජජාතකං (6-1-10)

70.

සචෙ බ්රාහ්මණ ගච්ඡෙසි, සාකෙතෙ [සාකෙතං (සී. ස්යා.)] අජ්ජුනං [අඤ්ඣනං (සී. ස්යා. පී.)] වනං;

වජ්ජාසි නන්දියං නාම, පුත්තං අස්මාකමොරසං;

මාතා පිතා ච තෙ වුද්ධා, තෙ තං ඉච්ඡන්ති පස්සිතුං.

71.

භුත්තා මයා නිවාපානි, රාජිනො පානභොජනං;

තං රාජපිණ්ඩං අවභොත්තුං [අවභොත්තං (ක.)], නාහං බ්රාහ්මණ මුස්සහෙ.

72.

ඔදහිස්සාමහං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස [ඛුරප්පාණිස්ස (සී.), ඛුරපාණිස්ස (පී.), ඛුරප්පපාණිස්ස (?)] රාජිනො;

තදාහං සුඛිතො මුත්තො, අපි පස්සෙය්ය මාතරං.

73.

මිගරාජා පුරෙ ආසිං, කොසලස්ස නිකෙතනෙ [නිකෙතවෙ (සී. ස්යා. පී.)];

නන්දියො නාම නාමෙන, අභිරූපො චතුප්පදො.

74.

තං මං වධිතුමාගච්ඡි, දායස්මිං අජ්ජුනෙ වනෙ;

ධනුං ආරජ්ජං [ආරජ්ජුං (නිය්ය), අදෙජ්ඣං (සී. පී.) අද්වෙධාභාවං එකීභාවන්ති අත්ථො] කත්වාන, උසුං සන්නය්හ [සන්ධාය (සී. පී.)] කොසලො.

75.

තස්සාහං ඔදහිං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස රාජිනො;

තදාහං සුඛිතො මුත්තො, මාතරං දට්ඨුමාගතොති.

නන්දියමිගරාජජාතකං දසමං.

අවාරියවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

අථ කුජ්ඣරථෙසභ කෙතුවරො, සදරීමුඛ නෙරු ලතා ච පුන;

අපනන්ද සිරී ච සුචිත්තවරො, අථ ධම්මික නන්දිමිගෙන දසාති.

2. ඛරපුත්තවග්ගො

386. ඛරපුත්තජාතකං (6-2-1)

76.

සච්චං කිරෙවමාහංසු, වස්තං [භස්තං (සී. පී.), කලකං (ස්යා.), ගරං (ක.)] බාලොති පණ්ඩිතා;

පස්ස බාලො රහොකම්මං, ආවිකුබ්බං න බුජ්ඣති.

77.

ත්වං ඛොපි [ත්වං නු ඛො (සී. ස්යා.), ත්වඤ්ච ඛො (පී.)] සම්ම බාලොසි, ඛරපුත්ත විජානහි;

රජ්ජුයා හි [රජ්ජුයාසි (පී.)] පරික්ඛිත්තො, වඞ්කොට්ඨො ඔහිතොමුඛො.

78.

අපරම්පි සම්ම තෙ බාල්යං [අයම්පි සම්ම තෙ බාලො (ක.)], යො මුත්තො න පලායසි;

සො ච බාලතරො සම්ම, යං ත්වං වහසි සෙනකං.

79.

යං නු සම්ම අහං බාලො, අජරාජ විජානහි;

අථ කෙන සෙනකො බාලො, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

80.

උත්තමත්ථං ලභිත්වාන, භරියාය යො පදස්සති [භයියා යො පදස්සති (පී.), භයියා න භවිස්සති (ක.)];

තෙන ජහිස්සතත්තානං, සා චෙවස්ස න හෙස්සති.

81.

වෙ පියම්මෙති [න පියමෙති (ක.), න පියමෙදන්ති (කත්ථචි)] ජනින්ද තාදිසො, අත්තං නිරංකත්වා පියානි සෙවති [සෙවයෙ (?)];

අත්තාව සෙය්යො පරමා ච සෙය්යො, ලබ්භා පියා ඔචිතත්ථෙන පච්ඡාති.

ඛරපුත්තජාතකං පඨමං.

387. සූචිජාතකං (6-2-2)

82.

අකක්කසං අඵරුසං, ඛරධොතං සුපාසියං;

සුඛුමං තිඛිණග්ගඤ්ච, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

83.

සුමජ්ජඤ්ච සුපාසඤ්ච, අනුපුබ්බං [අනුපුබ්බ (සී. ස්යා.)] සුවට්ටිතං;

ඝනඝාතිමං පටිථද්ධං, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

84.

ඉතො දානි පතායන්ති, සූචියො බළිසානි ච;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති.

85.

ඉතො සත්ථානි ගච්ඡන්ති, කම්මන්තා විවිධා පුථූ;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති [මරහති (සී. ස්යා. පී.)].

86.

සූචිං කම්මාරගාමස්මිං, වික්කෙතබ්බා පජානතා;

ආචරියාව ජානන්ති [ආචරියා සඤ්ජානන්ති (ක.), ආචරියා පජානන්ති (ස්යා.), ආචරියාව සඤ්ජානන්ති (පී.)], කම්මං සුකතදුක්කටං [දුක්කතං (සී. පී.)].

87.

ඉමං චෙ [ඉමඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] තෙ පිතා භද්දෙ, සූචිං ජඤ්ඤා මයා කතං;

තයා ච මං නිමන්තෙය්ය, යඤ්චත්ථඤ්ඤං ඝරෙ ධනන්ති.

සූචිජාතකං දුතියං.

388. තුණ්ඩිලජාතකං (6-2-3)

88.

නවඡන්නකෙ [නවඡන්දකෙ (සී. පී.), නවච්ඡද්දකෙ (ස්යා.)] දානි [දොණි (ක.), දානං, දානෙ (කත්ථචි)] දිය්යති, පුණ්ණායං දොණි සුවාමිනී ඨිතා;

බහුකෙ ජනෙ පාසපාණිකෙ, නො ච ඛො මෙ පටිභාති භුඤ්ජිතුං.

89.

තසසි භමසි ලෙණමිච්ඡසි, අත්තාණොසි කුහිං ගමිස්සසි;

අප්පොස්සුක්කො භුඤ්ජ තුණ්ඩිල, මංසත්ථාය හි පොසිතාම්හසෙ [පොසියාමසෙ (සී. ස්යා. පී.)].

90.

ඔගහ රහදං අකද්දමං, සබ්බං සෙදමලං පවාහය;

ගණ්හාහි නවං විලෙපනං, යස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

91.

කතමො රහදො අකද්දමො, කිංසු සෙදමලන්ති වුච්චති;

කතමඤ්ච නවං විලෙපනං, යස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

92.

ධම්මො රහදො අකද්දමො, පාපං සෙදමලන්ති වුච්චති;

සීලඤ්ච නවං විලෙපනං, තස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

93.

නන්දන්ති සරීරඝාතිනො, න ච නන්දන්ති සරීරධාරිනො;

පුණ්ණාය ච පුණ්ණමාසියා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතන්ති.

තුණ්ඩිලජාතකං තතියං.

389. සුවණ්ණකක්කටජාතකං (6-2-4)

94.

සිඞ්ගීමිගො ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, හරෙ සඛා කිස්ස නු මං ජහාසි.

95.

සො පස්සසන්තො මහතා ඵණෙන, භුජඞ්ගමො කක්කටමජ්ඣපත්තො;

සඛා සඛාරං පරිතායමානො, භුජඞ්ගමං කක්කටකො ගහෙසි.

96.

න වායසං නො පන කණ්හසප්පං, ඝාසත්ථිකො කක්කටකො අදෙය්ය;

පුච්ඡාමි තං ආයතචක්ඛුනෙත්ත, අථ කිස්ස හෙතුම්හ උභො ගහීතා.

97.

අයං පුරිසො මම අත්ථකාමො, යො මං ගහෙත්වාන දකාය නෙති;

තස්මිං මතෙ දුක්ඛමනප්පකං මෙ, අහඤ්ච එසො ච උභො න හොම.

98.

මමඤ්ච දිස්වාන පවද්ධකායං, සබ්බො ජනො හිංසිතුමෙව මිච්ඡෙ;

සාදුඤ්ච ථූලඤ්ච මුදුඤ්ච මංසං, කාකාපි මං දිස්වාන [දිස්ව (සී. පී.)] විහෙඨයෙය්යුං.

99.

සචෙතස්ස හෙතුම්හ උභො ගහීතා, උට්ඨාතු පොසො විසමාවමාමි [විසමාචමාමි (සී. පී. ක.)];

මමඤ්ච කාකඤ්ච පමුඤ්ච ඛිප්පං, පුරෙ විසං ගාළ්හමුපෙති මච්චං.

100.

සප්පං පමොක්ඛාමි න තාව කාකං, පටිබන්ධකො [පටිබද්ධකො (සී. පී.)] හොහිති [හොති හි (ස්යා.)] තාව කාකො;

පුරිසඤ්ච දිස්වාන සුඛිං අරොගං, කාකං පමොක්ඛාමි යථෙව සප්පං.

101.

කාකො තදා දෙවදත්තො අහොසි, මාරො පන කණ්හසප්පො අහොසි;

ආනන්දභද්දො කක්කටකො අහොසි, අහං තදා බ්රාහ්මණො හොමි සත්ථාති [තත්ථාති (සී. පී.)].

සුවණ්ණකක්කටජාතකං චතුත්ථං.

390. මය්හකජාතකං (6-2-5)

102.

සකුණො මය්හකො නාම, ගිරිසානුදරීචරො;

පක්කං පිප්ඵලිමාරුය්හ, මය්හං මය්හන්ති කන්දති.

103.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, දිජසඞ්ඝා සමාගතා;

භුත්වාන පිප්ඵලිං යන්ති, විලපත්වෙව සො දිජො.

104.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, සඞ්ඝරිත්වා බහුං ධනං;

නෙවත්තනො න ඤාතීනං, යථොධිං පටිපජ්ජති.

105.

න සො අච්ඡාදනං භත්තං, න මාලං න විලෙපනං;

අනුභොති [නානුභොති (ස්යා. ක.)] සකිං කිඤ්චි, න සඞ්ගණ්හාති ඤාතකෙ.

106.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, මය්හං මය්හන්ති රක්ඛතො;

රාජානො අථ වා චොරා, දායදා යෙ ව [යෙ ච (ස්යා. ක.)] අප්පියා;

ධනමාදාය ගච්ඡන්ති, විලපත්වෙව සො නරො.

107.

ධීරො [ධීරො ච (සී.)] භොගෙ අධිගම්ම, සඞ්ගණ්හාති ච ඤාතකෙ;

තෙන සො කිත්තිං පප්පොති, පෙච්ච සග්ගෙ පමොදතීති [සග්ගෙ ච මොදතීති (සී. පී.)].

මය්හකජාතකං පඤ්චමං.

391. විජ්ජාධරජාතකං (6-2-6)

108.

දුබ්බණ්ණරූපං තුවමරියවණ්ණී, පුරක්ඛත්වා [පුරක්ඛිත්වා (ස්යා. ක.)] පඤ්ජලිකො නමස්සසි;

සෙය්යො නු තෙ සො උදවා [උදාහු (ස්යා. ක.)] සරික්ඛො, නාමං පරස්සත්තනො චාපි බ්රූහි.

109.

නාමගොත්තං ගණ්හන්ති රාජ, සම්මග්ගතානුජ්ජුගතාන [සමග්ගතානුජ්ජුගතාන (ස්යා.), සමුග්ගතානුජ්ජුගතාන (ක.)] දෙවා;

අහඤ්ච තෙ නාමධෙය්යං වදාමි, සක්කොහමස්මී තිදසානමින්දො.

110.

යො දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

පුච්ඡාමි තං දෙවරාජෙතමත්ථං, ඉතො චුතො කිං ලභතෙ සුඛං සො.

111.

යො දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ ලභතෙ පසංසං, සග්ගඤ්ච සො යාති සරීරභෙදා.

112.

ලක්ඛී වත මෙ උදපාදි අජ්ජ, යං වාසවං භූතපතිද්දසාම;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන තුවඤ්ච සක්ක, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

113.

අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන මමඤ්ච රාජ, කරොහි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

114.

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, සබ්බාතිථීයාචයොගො භවිත්වා;

නිහච්ච මානං අභිවාදයිස්සං, සුත්වාන දෙවින්ද සුභාසිතානීති.

විජ්ජාධර [ධජවිහෙඨක (සී. පී.), පබ්බජිතවිහෙඨක (ස්යා.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

392. සිඞ්ඝපුප්ඵජාතකං (6-2-7)

115.

යමෙතං [යමෙකං (පී.)] වාරිජං පුප්ඵං, අදින්නං උපසිඞ්ඝසි;

එකඞ්ගමෙතං ථෙය්යානං, ගන්ධථෙනොසි මාරිස.

116.

න හරාමි න භඤ්ජාමි, ආරා සිඞ්ඝාමි වාරිජං;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ගන්ධථෙනොති වුච්චති.

117.

යොයං භිසානි ඛණති, පුණ්ඩරීකානි භඤ්ජති;

එවං ආකිණ්ණකම්මන්තො, කස්මා එසො න වුච්චති.

118.

ආකිණ්ණලුද්දො පුරිසො, ධාතිචෙලංව මක්ඛිතො;

තස්මිං මෙ වචනං නත්ථි, තඤ්චාරහාමි වත්තවෙ.

119.

අනඞ්ගණස්ස පොසස්ස, නිච්චං සුචිගවෙසිනො;

වාලග්ගමත්තං පාපස්ස, අබ්භාමත්තංව ඛායති.

120.

අද්ධා මං යක්ඛ ජානාසි, අථො මං අනුකම්පසි;

පුනපි යක්ඛ වජ්ජාසි, යදා පස්සසි එදිසං.

121.

නෙව තං උපජීවාමි, නපි තෙ භතකාම්හසෙ [භතකම්හසෙ (සී. පී.), භතිකම්හසෙ (ස්යා.)];

ත්වමෙව භික්ඛු ජානෙය්ය, යෙන ගච්ඡෙය්ය සුග්ගතින්ති.

සිඞ්ඝපුප්ඵ [භිසපුප්ඵ (සී. පී.), උපසිඞ්ඝපුප්ඵ (ස්යා.)] ජාතකං සත්තමං.

393. විඝාසාදජාතකං (6-2-8)

122.

සුසුඛං වත ජීවන්ති, යෙ ජනා විඝාසාදිනො;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතී.

123.

සුකස්ස [සුවස්ස (සී. ස්යා. පී.)] භාසමානස්ස, න නිසාමෙථ පණ්ඩිතා;

ඉදං සුණාථ සොදරියා, අම්හෙවායං පසංසති.

124.

නාහං තුම්හෙ පසංසාමි, කුණපාදා සුණාථ මෙ;

උච්ඡිට්ඨභොජිනො [භොජනා (ක.)] තුම්හෙ, න තුම්හෙ විඝාසාදිනො.

125.

සත්තවස්සා පබ්බජිතා, මෙජ්ඣාරඤ්ඤෙ [මජ්ඣෙරඤ්ඤෙ (ක.)] සිඛණ්ඩිනො;

විඝාසෙනෙව යාපෙන්තා, මයං චෙ භොතො ගාරය්හා;

කෙ නු භොතො පසංසියා.

126.

තුම්හෙ සීහානං බ්යග්ඝානං, වාළානඤ්චාවසිට්ඨකං;

උච්ඡිට්ඨෙනෙව යාපෙන්තා, මඤ්ඤිව්හො විඝාසාදිනො.

127.

යෙ බ්රාහ්මණස්ස සමණස්ස, අඤ්ඤස්ස වා [අඤ්ඤස්ස ච (සී. ස්යා.), අඤ්ඤස්සෙව (පී.)] වනිබ්බිනො [වණිබ්බිනො (සී. ස්යා.)];

දත්වාව [දත්වාන (පී. ක.)] සෙසං භුඤ්ජන්ති, තෙ ජනා විඝාසාදිනොති.

විඝාසාදජාතකං අට්ඨමං.

394. වට්ටකජාතකං (6-2-9)

128.

පණීතං භුඤ්ජසෙ භත්තං, සප්පිතෙලඤ්ච මාතුල;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, කිසො ත්වමසි වායස.

129.

අමිත්තමජ්ඣෙ වසතො, තෙසු ආමිසමෙසතො;

නිච්චං උබ්බිග්ගහදයස්ස, කුතො කාකස්ස දළ්හියං.

130.

නිච්චං උබ්බෙගිනො [උබ්බිග්ගිනො (ස්යා. ක.), උබ්බෙධිනො (සී.)] කාකා, ධඞ්කා පාපෙන කම්මුනා;

ලද්ධො පිණ්ඩො න පීණෙති, කිසො තෙනස්මි වට්ටක.

131.

ලූඛානි තිණබීජානි, අප්පස්නෙහානි භුඤ්ජසි;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ථූලො ත්වමසි වට්ටක.

132.

අප්පිච්ඡා අප්පචින්තාය, අදූරගමනෙන ච;

ලද්ධාලද්ධෙන යාපෙන්තො, ථූලො තෙනස්මි වායස.

133.

අප්පිච්ඡස්ස හි පොසස්ස, අප්පචින්තසුඛස්ස [අප්පචින්තිසුඛස්ස (සී. ස්යා. පී.)] ච;

සුසඞ්ගහිතමානස්ස [සුසඞ්ගහිතපමාණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], වුත්තී සුසමුදානයාති.

වට්ටකජාතකං නවමං.

395. පාරාවතජාතකං (6-2-10)

134.

චිරස්සං වත පස්සාමි, සහායං මණිධාරිනං;

සුකතා [සුකතාය (සී. පී.)] මස්සුකුත්තියා, සොභතෙ වත මෙ සඛා.

135.

පරූළ්හකච්ඡනඛලොමො , අහං කම්මෙසු බ්යාවටො;

චිරස්සං න්හාපිතං ලද්ධා, ලොමං තං අජ්ජං හාරයිං [අපහාරයිං (සී. පී.)].

136.

යං නු ලොමං අහාරෙසි, දුල්ලභං ලද්ධ කප්පකං;

අථ කිඤ්චරහි තෙ සම්ම, කණ්ඨෙ කිණිකිණායති [ඉදං කණ්ඨෙ කිණායති (ක.), කණ්ඨෙ කිංනිකිලායති (ස්යා.)].

137.

මනුස්සසුඛුමාලානං, මණි කණ්ඨෙසු ලම්බති;

තෙසාහං අනුසික්ඛාමි, මා ත්වං මඤ්ඤි දවා කතං.

138.

සචෙපිමං පිහයසි, මස්සුකුත්තිං සුකාරිතං;

කාරයිස්සාමි තෙ සම්ම, මණිඤ්චාපි දදාමි තෙ.

139.

ත්වඤ්ඤෙව මණිනා ඡන්නො, සුකතාය ච මස්සුයා;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාමි, පියං මෙ තව දස්සනන්ති.

පාරාවතජාතකං [කාකජාතකං (සී. පී.), මණිජාතකං (ස්යා.)] දසමං.

ඛරපුත්තවග්ගො [සෙනකවග්ගො (සී. පී.), ඛුරපුත්තවග්ගො (ස්යා.), සූචිවග්ගො (ක.)] දුතියො.

තස්සුද්දානං –

අථ පස්ස සසූචි ච තුණ්ඩිලකො, මිග මය්හකපඤ්චමපක්ඛිවරො;

අථ පඤ්ජලි වාරිජ මෙජ්ඣ පුන, අථ වට්ට කපොතවරෙන දසාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

අථ වග්ගං පකිත්තිස්සං, ඡනිපාතං වරුත්තමෙ;

අවාරියා ච ඛරො ච [සෙනක (සී.), සූචි ච (ස්යා. ක.)], ද්වෙ ච වුත්තා සුබ්යඤ්ජනාති.

ඡක්කනිපාතං නිට්ඨිතං.