📜
7. සෙඛියකණ්ඩං
1. පරිමණ්ඩලවග්ගො
ඉමෙ ඛො පනායස්මන්තො සෙඛියා
ධම්මා උද්දෙසං ආගච්ඡන්ති.
576. තෙන ¶ ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පුරතොපි පච්ඡතොපි ඔලම්බෙන්තා නිවාසෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම සමණා සක්යපුත්තියා පුරතොපි පච්ඡතොපි ඔලම්බෙන්තා නිවාසෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහී කාමභොගිනො’’ති. අස්සොසුං ඛො භික්ඛූ තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පුරතොපි පච්ඡතොපි ඔලම්බෙන්තා නිවාසෙස්සන්තී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්ඛූ ඡබ්බග්ගියෙ භික්ඛූ අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ භික්ඛුසඞ්ඝං සන්නිපාතාපෙත්වා ඡබ්බග්ගියෙ භික්ඛූ පටිපුච්ඡි – ‘‘සච්චං කිර තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, පුරතොපි පච්ඡතොපි ඔලම්බෙන්තා නිවාසෙථා’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තුම්හෙ, මොඝපුරිසා, පුරතොපි පච්ඡතොපි ඔලම්බෙන්තා නිවාසෙස්සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… ¶ එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘පරිමණ්ඩලං නිවාසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
පරිමණ්ඩලං ¶ නිවාසෙතබ්බං නාභිමණ්ඩලං ජාණුමණ්ඩලං පටිච්ඡාදෙන්තෙන. යො අනාදරියං පටිච්ච පුරතො වා පච්ඡතො වා ඔලම්බෙන්තො නිවාසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
577. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පුරතොපි පච්ඡතොපි ඔලම්බෙන්තා පාරුපන්ති…පෙ….
‘‘පරිමණ්ඩලං පාරුපිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
පරිමණ්ඩලං පාරුපිතබ්බං උභො කණ්ණෙ සමං කත්වා. යො ¶ අනාදරියං පටිච්ච පුරතො වා පච්ඡතො වා ඔලම්බෙන්තො පාරුපති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
578. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ කායං විවරිත්වා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘සුප්පටිච්ඡන්නො අන්තරඝරෙ ¶ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සුප්පටිච්ඡන්නෙන අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච කායං විවරිත්වා අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
579. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ කායං විවරිත්වා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘සුප්පටිච්ඡන්නො අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සුප්පටිච්ඡන්නෙන අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච කායං විවරිත්වා අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
580. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ හත්ථම්පි පාදම්පි කීළාපෙන්තා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘සුසංවුතො අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සුසංවුතෙන අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච හත්ථං වා පාදං වා කීළාපෙන්තො අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
581. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ¶ හත්ථම්පි පාදම්පි කීළාපෙන්තා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘සුසංවුතො අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සුසංවුතෙන අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච හත්ථං වා පාදං වා කීළාපෙන්තො අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
582. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ තහං තහං ඔලොකෙන්තා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘ඔක්ඛිත්තචක්ඛු අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
ඔක්ඛිත්තචක්ඛුනා අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං යුගමත්තං පෙක්ඛන්තෙන. යො අනාදරියං පටිච්ච තහං තහං ඔලොකෙන්තො අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
583. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ තහං තහං ඔලොකෙන්තා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘ඔක්ඛිත්තචක්ඛු ¶ අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
ඔක්ඛිත්තචක්ඛුනා අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං යුගමත්තං පෙක්ඛන්තෙන. යො අනාදරියං පටිච්ච තහං තහං ඔලොකෙන්තො අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
584. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උක්ඛිත්තකාය අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘න උක්ඛිත්තකාය අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න උක්ඛිත්තකාය අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච එකතො වා උභතො වා උක්ඛිපිත්වා අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
585. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උක්ඛිත්තකාය අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘න උක්ඛිත්තකාය අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න උක්ඛිත්තකාය අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච එකතො වා උභතො වා උක්ඛිපිත්වා අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
පරිමණ්ඩලවග්ගො පඨමො.
2. උජ්ජග්ඝිකවග්ගො
586. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ මහාහසිතං හසන්තා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘න උජ්ජග්ඝිකාය අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න උජ්ජග්ඝිකාය අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච මහාහසිතං හසන්තො අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, හසනීයස්මිං වත්ථුස්මිං මිහිතමත්තං කරොති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
587. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ මහාහසිතං හසන්තා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘න උජ්ජග්ඝිකාය අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ උජ්ජග්ඝිකාය අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච මහාහසිතං හසන්තො අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, හසනීයස්මිං වත්ථුස්මිං මිහිතමත්තං කරොති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
588. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උච්චාසද්දං මහාසද්දං කරොන්තා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘අප්පසද්දො අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
අප්පසද්දෙන අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච උච්චාසද්දං මහාසද්දං කරොන්තො අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
589. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උච්චාසද්දං මහාසද්දං කරොන්තා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘අප්පසද්දො අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
අප්පසද්දෙන අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච උච්චාසද්දං මහාසද්දං කරොන්තො අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
590. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො ¶ පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති කායං ඔලම්බෙන්තා…පෙ….
‘‘න කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. කායං පග්ගහෙත්වා ගන්තබ්බං ¶ . යො අනාදරියං පටිච්ච කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගච්ඡති කායං ඔලම්බෙන්තො, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
591. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති, කායං ඔලම්බෙන්තා…පෙ….
‘‘න කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. කායං පග්ගහෙත්වා නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච කායප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදති කායං ඔලම්බෙන්තො, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
592. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති බාහුං ඔලම්බෙන්තා…පෙ….
‘‘න බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. බාහුං පග්ගහෙත්වා ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගච්ඡති බාහුං ඔලම්බෙන්තො, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
593. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති බාහුං ඔලම්බෙන්තා…පෙ….
‘‘න බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. බාහුං පග්ගහෙත්වා නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච බාහුප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදති බාහුං ඔලම්බෙන්තො, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
594. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩකස්ස ආරාමෙ ¶ . තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති සීසං ඔලම්බෙන්තා…පෙ….
‘‘න සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. සීසං පග්ගහෙත්වා ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ ගච්ඡති සීසං ඔලම්බෙන්තො, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
595. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති සීසං ඔලම්බෙන්තා…පෙ….
‘‘න සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. සීසං පග්ගහෙත්වා නිසීදිතබ්බං ¶ . යො අනාදරියං පටිච්ච සීසප්පචාලකං අන්තරඝරෙ නිසීදති සීසං ඔලම්බෙන්තො, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
උජ්ජග්ඝිකවග්ගො දුතියො.
3. ඛම්භකතවග්ගො
596. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඛම්භකතා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘න ඛම්භකතො අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ ඛම්භකතෙන අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච එකතො වා උභතො වා ඛම්භං කත්වා අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
597. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඛම්භකතා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘න ඛම්භකතො අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ඛම්භකතෙන අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච එකතො වා උභතො වා ඛම්භං කත්වා අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති ¶ දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
598. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සසීසං පාරුපිත්වා අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘න ඔගුණ්ඨිතො අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ඔගුණ්ඨිතෙන අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සසීසං පාරුපිත්වා අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
599. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සසීසං පාරුපිත්වා අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘න ඔගුණ්ඨිතො අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ඔගුණ්ඨිතෙන අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සසීසං පාරුපිත්වා අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
600. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උක්කුටිකාය අන්තරඝරෙ ගච්ඡන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ උක්කුටිකාය අන්තරඝරෙ ගමිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ උක්කුටිකාය අන්තරඝරෙ ගන්තබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච උක්කුටිකාය අන්තරඝරෙ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
601. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පල්ලත්ථිකාය [පල්ලත්තිකාය (ක.)] අන්තරඝරෙ නිසීදන්ති…පෙ….
‘‘න පල්ලත්ථිකාය අන්තරඝරෙ නිසීදිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න පල්ලත්ථිකාය අන්තරඝරෙ නිසීදිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච හත්ථපල්ලත්ථිකාය වා දුස්සපල්ලත්ථිකාය වා අන්තරඝරෙ නිසීදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, වාසූපගතස්ස, ආපදාසු,
උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
602. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො ¶ පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ අසක්කච්චං පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හන්ති ඡඩ්ඩෙතුකාමා විය…පෙ….
‘‘සක්කච්චං පිණ්ඩපාතං පටිග්ගහෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සක්කච්චං පිණ්ඩපාතො පටිග්ගහෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච අසක්කච්චං පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හාති ඡඩ්ඩෙතුකාමො විය, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ ¶ අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
603. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ තහං තහං ඔලොකෙන්තා පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හන්ති, ආකිරන්තෙපි අතික්කන්තෙපි [අතික්කමන්තෙපි (සී.)] න ජානන්ති…පෙ….
‘‘පත්තසඤ්ඤී පිණ්ඩපාතං පටිග්ගහෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
පත්තසඤ්ඤිනා පිණ්ඩපාතො පටිග්ගහෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච තහං තහං ඔලොකෙන්තො පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
604. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හන්තා සූපඤ්ඤෙව බහුං පටිග්ගණ්හන්ති…පෙ….
‘‘සමසූපකං පිණ්ඩපාතං පටිග්ගහෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සූපො නාම ද්වෙ සූපා – මුග්ගසූපො, මාසසූපො. හත්ථහාරියො සමසූපකො පිණ්ඩපාතො පටිග්ගහෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච සූපඤ්ඤෙව බහුං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, රසරසෙ, ඤාතකානං පවාරිතානං, අඤ්ඤස්සත්ථාය, අත්තනො ධනෙන, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
605. තෙන ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ථූපීකතං පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හන්ති…පෙ….
‘‘සමතිත්තිකං[සමතිත්ථිකං (ක.)]පිණ්ඩපාතං පටිග්ගහෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සමතිත්තිකො ¶ [සමතිත්ථිකං (ක.)] පිණ්ඩපාතො පටිග්ගහෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ථූපීකතං පිණ්ඩපාතං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
ඛම්භකතවග්ගො තතියො.
4. සක්කච්චවග්ගො
606. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ අසක්කච්චං පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජන්ති අභුඤ්ජිතුකාමා විය…පෙ….
‘‘සක්කච්චං පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සක්කච්චං පිණ්ඩපාතො භුඤ්ජිතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච අසක්කච්චං පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස,
ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
607. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ තහං තහං ඔලොකෙන්තා පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජන්ති, ආකිරන්තෙපි අතික්කන්තෙපි න ජානන්ති…පෙ… ¶ .
‘‘පත්තසඤ්ඤී ¶ පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
පත්තසඤ්ඤිනා පිණ්ඩපාතො භුඤ්ජිතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච තහං තහං ඔලොකෙන්තො පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
608. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ තහං තහං ඔමසිත්වා [ඔමද්දිත්වා (ක.)] පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘සපදානං පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සපදානං පිණ්ඩපාතො භුඤ්ජිතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච තහං තහං ඔමසිත්වා [ඔමද්දිත්වා (ක.)] පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, අඤ්ඤෙසං දෙන්තො ඔමසති, අඤ්ඤස්ස භාජනෙ ආකිරන්තො ඔමසති, උත්තරිභඞ්ගෙ, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
609. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ ¶ . තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජන්තා සූපඤ්ඤෙව බහුං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘සමසූපකං පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සූපො නාම ද්වෙ සූපා – මුග්ගසූපො, මාසසූපො හත්ථහාරියො. සමසූපකො පිණ්ඩපාතො භුඤ්ජිතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච සූපඤ්ඤෙව බහුං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, රසරසෙ ¶ , ඤාතකානං පවාරිතානං, අත්තනො ධනෙන, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
610. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ථූපකතො ඔමද්දිත්වා පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න ථූපකතො ඔමද්දිත්වා පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ථූපකතො ඔමද්දිත්වා පිණ්ඩපාතො භුඤ්ජිතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ථූපකතො ඔමද්දිත්වා පිණ්ඩපාතං භුඤ්ජති ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, පරිත්තකෙ සෙසෙ එකතො සංකඩ්ඪිත්වා ඔමද්දිත්වා භුඤ්ජති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
611. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සූපම්පි බ්යඤ්ජනම්පි ඔදනෙන පටිච්ඡාදෙන්ති භිය්යොකම්යතං උපාදාය…පෙ….
‘‘න ¶ සූපං වා බ්යඤ්ජනං වා ඔදනෙන පටිච්ඡාදෙස්සාමි භිය්යොකම්යතං උපාදායාති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සූපං වා බ්යඤ්ජනං වා ඔදනෙන පටිච්ඡාදෙතබ්බං භිය්යොකම්යතං උපාදාය. යො අනාදරියං පටිච්ච සූපං වා බ්යඤ්ජනං වා ඔදනෙන පටිච්ඡාදෙති භිය්යොකම්යතං උපාදාය, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, සාමිකා පටිච්ඡාදෙත්වා දෙන්ති, න භිය්යොකම්යතං උපාදාය, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස ¶ , ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
612. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම සමණා සක්යපුත්තියා සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිස්සන්ති! කස්ස සම්පන්නං න මනාපං ¶ ! කස්ස සාදුං න රුච්චතී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛූ තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජථාති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තුම්හෙ, මොඝපුරිසා, සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිස්සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න සූපං වා ඔදනං වා අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛූනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
613. තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ ගිලානා හොන්ති. ගිලානපුච්ඡකා භික්ඛූ ගිලානෙ භික්ඛූ එතදවොචුං – ‘‘කච්චාවුසො, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීය’’න්ති? ‘‘පුබ්බෙ මයං, ආවුසො, සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය ¶ විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජාම, තෙන නො ඵාසු හොති. ඉදානි පන – ‘‘භගවතා පටික්ඛිත්ත’’න්ති කුක්කුච්චායන්තා න විඤ්ඤාපෙම, තෙන නො න ඵාසු හොතී’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගිලානෙන භික්ඛුනා සූපම්පි ඔදනම්පි අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න සූපං වා ඔදනං වා අගිලානො අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සූපං වා ඔදනං වා අගිලානෙන අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සූපං වා ඔදනං වා අගිලානො අත්තනො අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ඤාතකානං පවාරිතානං, අඤ්ඤස්සත්ථාය, අත්තනො ධනෙන, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
614. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උජ්ඣානසඤ්ඤී පරෙසං පත්තං ඔලොකෙන්ති…පෙ….
‘‘න උජ්ඣානසඤ්ඤී පරෙසං පත්තං ඔලොකෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න උජ්ඣානසඤ්ඤිනා පරෙසං පත්තො ඔලොකෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච උජ්ඣානසඤ්ඤී පරෙසං පත්තං ඔලොකෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ‘‘දස්සාමී’’ති වා ¶ ‘‘දාපෙස්සාමී’’ති වා ඔලොකෙති, න උජ්ඣානසඤ්ඤිස්ස, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
615. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ මහන්තං කබළං කරොන්ති…පෙ….
‘‘නාතිමහන්තං කබළං කරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
නාතිමහන්තො කබළො කාතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච මහන්තං කබළං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ඛජ්ජකෙ, ඵලාඵලෙ, උත්තරිභඞ්ගෙ, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
616. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ දීඝං ආලොපං කරොන්ති…පෙ….
‘‘පරිමණ්ඩලං ආලොපං කරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
පරිමණ්ඩලො ආලොපො කාතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච දීඝං ආලොපං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ඛජ්ජකෙ, ඵලාඵලෙ, උත්තරිභඞ්ගෙ, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
සක්කච්චවග්ගො චතුත්ථො.
5. කබළවග්ගො
617. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ අනාහටෙ කබළෙ මුඛද්වාරං විවරන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ අනාහටෙ කබළෙ මුඛද්වාරං විවරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න අනාහටෙ කබළෙ මුඛද්වාරං විවරිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච අනාහටෙ කබළෙ මුඛද්වාරං විවරති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
618. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ භුඤ්ජමානා සබ්බං හත්ථං මුඛෙ පක්ඛිපන්ති…පෙ….
‘‘න භුඤ්ජමානො සබ්බං හත්ථං මුඛෙ පක්ඛිපිස්සාමීති සික්ඛාකරණීයා’’ති.
න භුඤ්ජමානෙන සබ්බො හත්ථො මුඛෙ පක්ඛිපිතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච භුඤ්ජමානො සබ්බං හත්ථං මුඛෙ පක්ඛිපති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
619. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සකබළෙන මුඛෙන බ්යාහරන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ සකබළෙන මුඛෙන බ්යාහරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සකබළෙන මුඛෙන බ්යාහරිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සකබළෙන ¶ මුඛෙන බ්යාහරති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
620. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පිණ්ඩුක්ඛෙපකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න පිණ්ඩුක්ඛෙපකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න පිණ්ඩුක්ඛෙපකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච පිණ්ඩුක්ඛෙපකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ඛජ්ජකෙ, ඵලාඵලෙ, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
621. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ කබළාවච්ඡෙදකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ කබළාවච්ඡෙදකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ කබළාවච්ඡෙදකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච කබළාවච්ඡෙදකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ඛජ්ජකෙ ඵලාඵලෙ, උත්තරිභඞ්ගෙ, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
622. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ අවගණ්ඩකාරකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ අවගණ්ඩකාරකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා ¶ කරණීයා’’ති.
න අවගණ්ඩකාරකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච එකතො වා උභතො වා ගණ්ඩං කත්වා භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ඵලාඵලෙ, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
623. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ හත්ථනිද්ධුනකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න හත්ථනිද්ධුනකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න හත්ථනිද්ධුනකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච හත්ථනිද්ධුනකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, කචවරං ඡඩ්ඩෙන්තො හත්ථං නිද්ධුනාති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
624. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සිත්ථාවකාරකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න සිත්ථාවකාරකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සිත්ථාවකාරකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සිත්ථාවකාරකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, කචවරං ¶ ඡඩ්ඩෙන්තො සිත්ථං ඡඩ්ඩයති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති ¶ .
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
625. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ජිව්හානිච්ඡාරකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ ජිව්හානිච්ඡාරකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ජිව්හානිච්ඡාරකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච ජිව්හානිච්ඡාරකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
626. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ චපුචපුකාරකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න චපුචපුකාරකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න චපුචපුකාරකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච චපුචපුකාරකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
කබළවග්ගො පඤ්චමො.
6. සුරුසුරුවග්ගො
627. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා කොසම්බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරෙන බ්රාහ්මණෙන සඞ්ඝස්ස පයොපානං ¶ පටියත්තං හොති. භික්ඛූ සුරුසුරුකාරකං ඛීරං පිවන්ති. අඤ්ඤතරො නටපුබ්බකො භික්ඛු එවමාහ – ‘‘සබ්බොයං මඤ්ඤෙ සඞ්ඝො සීතීකතො’’ති. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛු සඞ්ඝං ආරබ්භ දවං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර ත්වං, භික්ඛු, සඞ්ඝං ආරබ්භ දවං අකාසීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම ත්වං, මොඝපුරිස, සඞ්ඝං ආරබ්භ දවං කරිස්සසි! නෙතං, මොඝපුරිස, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘න, භික්ඛවෙ, බුද්ධං වා ධම්මං වා ¶ සඞ්ඝං වා ආරබ්භ දවො කාතබ්බො. යො කරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති. අථ ඛො භගවා තං භික්ඛුං අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න ¶ සුරුසුරුකාරකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සුරුසුරුකාරකං ¶ භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සුරුසුරුකාරකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
628. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ හත්ථනිල්ලෙහකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න හත්ථනිල්ලෙහකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ හත්ථනිල්ලෙහකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච හත්ථනිල්ලෙහකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
629. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පත්තනිල්ලෙහකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න පත්තනිල්ලෙහකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න පත්තනිල්ලෙහකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච පත්තනිල්ලෙහකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, පරිත්තකෙ සෙසෙ එකතො සඞ්කඩ්ඪිත්වා නිල්ලෙහිත්වා භුඤ්ජති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
630. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඔට්ඨනිල්ලෙහකං භුඤ්ජන්ති…පෙ….
‘‘න ඔට්ඨනිල්ලෙහකං භුඤ්ජිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ඔට්ඨනිල්ලෙහකං භුඤ්ජිතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච ඔට්ඨනිල්ලෙහකං භුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
631. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා භග්ගෙසු විහරති සුසුමාරගිරෙ [සුංසුමාරගිරෙ (සී. ස්යා.), සංසුමාරගිරෙ (ක.)] භෙසකළාවනෙ ¶ මිගදායෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ කොකනදෙ [කොකනුදෙ (ක.)] පාසාදෙ සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගණ්හන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම සමණා සක්යපුත්තියා සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගහෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහී කාමභොගිනො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛූ තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛූ සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගහෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගණ්හන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තෙ, භික්ඛවෙ, මොඝපුරිසා සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගහෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගහෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ ¶ සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකො පටිග්ගහෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච සාමිසෙන හත්ථෙන පානීයථාලකං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ‘‘ධොවිස්සාමී’’ති වා ‘‘ධොවාපෙස්සාමී’’ති වා පටිග්ගණ්හාති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
632. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා භග්ගෙසු විහරති සුසුමාරගිරෙ භෙසකළාවනෙ මිගදායෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ කොකනදෙ පාසාදෙ සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම සමණා සක්යපුත්තියා සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහී කාමභොගිනො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛූ තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛූ සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛූ සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තෙ, භික්ඛවෙ, මොඝපුරිසා සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙතබ්බං. යො අනාදරියං පටිච්ච සසිත්ථකං පත්තධොවනං අන්තරඝරෙ ඡඩ්ඩෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, උද්ධරිත්වා වා භින්දිත්වා වා පටිග්ගහෙ වා නීහරිත්වා වා ඡඩ්ඩෙති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
633. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඡත්තපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඡත්තපාණිස්ස ¶ ධම්මං දෙසෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, ඡත්තපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙථාති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තුම්හෙ, මොඝපුරිසා, ඡත්තපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙස්සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න ඡත්තපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛූනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
634. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ ඡත්තපාණිස්ස ගිලානස්ස ධම්මං ¶ දෙසෙතුං කුක්කුච්චායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම සමණා සක්යපුත්තියා ඡත්තපාණිස්ස ගිලානස්ස ධම්මං න දෙසෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛූ තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. අථ ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඡත්තපාණිස්ස ගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙතුං. එවඤ්ච පන ¶ , භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න ඡත්තපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
ඡත්තං නාම තීණි ඡත්තානි – සෙතච්ඡත්තං, කිලඤ්ජච්ඡත්තං, පණ්ණච්ඡත්තං මණ්ඩලබද්ධං සලාකබද්ධං.
ධම්මො නාම බුද්ධභාසිතො සාවකභාසිතො ඉසිභාසිතො දෙවතාභාසිතො අත්ථූපසඤ්හිතො ධම්මූපසඤ්හිතො.
දෙසෙය්යාති පදෙන දෙසෙති, පදෙ පදෙ ආපත්ති දුක්කටස්ස. අක්ඛරාය දෙසෙති, අක්ඛරක්ඛරාය ¶ ආපත්ති දුක්කටස්ස. න ඡත්තපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ඡත්තපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
635. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ දණ්ඩපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න දණ්ඩපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
දණ්ඩො නාම මජ්ඣිමස්ස පුරිසස්ස චතුහත්ථො දණ්ඩො. තතො උක්කට්ඨො අදණ්ඩො, ඔමකො අදණ්ඩො.
න දණ්ඩපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච දණ්ඩපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
636. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සත්ථපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න සත්ථපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
සත්ථං ¶ නාම එකතොධාරං උභතොධාරං පහරණං.
න ¶ සත්ථපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච සත්ථපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
637. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ආවුධපාණිස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න ආවුධපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
ආවුධං නාම චාපො කොදණ්ඩො.
න ¶ ආවුධපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ආවුධපාණිස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
සුරුසුරුවග්ගො ඡට්ඨො.
7. පාදුකවග්ගො
638. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පාදුකාරුළ්හස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ පාදුකාරුළ්හස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න පාදුකාරුළ්හස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච අක්කන්තස්ස වා පටිමුක්කස්ස වා ඔමුක්කස්ස වා අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
639. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උපාහනාරුළ්හස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න උපාහනාරුළ්හස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛාකරණීයා’’ති.
න උපාහනාරුළ්හස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච අක්කන්තස්ස වා පටිමුක්කස්ස වා ඔමුක්කස්ස වා අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
640. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ යානගතස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න යානගතස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
යානං ¶ නාම වය්හං රථො සකටං සන්දමානිකා සිවිකා පාටඞ්කී.
න යානගතස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච යානගතස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
641. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො ¶ පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ සයනගතස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න සයනගතස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න සයනගතස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච අන්තමසො ඡමායම්පි නිපන්නස්ස සයනගතස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
642. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පල්ලත්ථිකාය නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න පල්ලත්ථිකාය නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ පල්ලත්ථිකාය නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච හත්ථපල්ලත්ථිකාය වා දුස්සපල්ලත්ථිකාය වා නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
643. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ වෙඨිතසීසස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න වෙඨිතසීසස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
වෙඨිතසීසො නාම කෙසන්තං න දස්සාපෙත්වා වෙඨිතො හොති.
න වෙඨිතසීසස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච වෙඨිතසීසස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, කෙසන්තං විවරාපෙත්වා දෙසෙති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
644. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඔගුණ්ඨිතසීසස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න ඔගුණ්ඨිතසීසස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
ඔගුණ්ඨිතසීසො ¶ නාම සසීසං පාරුතො වුච්චති.
න ඔගුණ්ඨිතසීසස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ඔගුණ්ඨිතසීසස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, සීසං විවරාපෙත්වා දෙසෙති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
645. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ¶ ඡමාය නිසීදිත්වා ආසනෙ නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න ඡමායං නිසීදිත්වා ආසනෙ නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ඡමායං නිසීදිත්වා [නිසින්නෙන (අට්ඨකථා)] ආසනෙ නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ඡමායං නිසීදිත්වා ආසනෙ නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
646. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙථාති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තුම්හෙ, මොඝපුරිසා, නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙස්සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි –
647. ‘‘භූතපුබ්බං ¶ , භික්ඛවෙ, බාරාණසියං අඤ්ඤතරස්ස ඡපකස්ස [ඡවකස්ස (ස්යා.)] පජාපති ගබ්භිනී අහොසි. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සා ඡපකී තං ඡපකං එතදවොච – ‘ගබ්භිනීම්හි, අය්යපුත්ත! ඉච්ඡාමි අම්බං ඛාදිතු’න්ති. ‘නත්ථි අම්බං [අම්බො (ස්යා.)], අකාලො අම්බස්සා’ති. ‘සචෙ න ලභිස්සාමි මරිස්සාමී’ති. තෙන ඛො පන සමයෙන, රඤ්ඤො අම්බො ධුවඵලො හොති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සො ඡපකො යෙන සො අම්බො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තං අම්බං අභිරුහිත්වා නිලීනො අච්ඡි ¶ . අථ ඛො, භික්ඛවෙ, රාජා පුරොහිතෙන බ්රාහ්මණෙන සද්ධිං යෙන සො අම්බො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා මන්තං පරියාපුණාති ¶ . අථ ඛො, භික්ඛවෙ ¶ , තස්ස ඡපකස්ස එතදහොසි – ‘යාව අධම්මිකො අයං රාජා, යත්ර හි නාම උච්චෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා මන්තං පරියාපුණිස්සති. අයඤ්ච බ්රාහ්මණො අධම්මිකො, යත්ර හි නාම නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස මන්තං වාචෙස්සති. අහඤ්චම්හි අධම්මිකො, යොහං ඉත්ථියා කාරණා රඤ්ඤො අම්බං අවහරාමි. සබ්බමිදං චරිමං කත’න්ති තත්ථෙව පරිපති.
[ඉමා ගාථායො ජා. 1.4.33-35 ජාතකෙ අඤ්ඤථා දිස්සන්ති] ‘‘උභො අත්ථං න ජානන්ති, උභො ධම්මං න පස්සරෙ;
යො චායං මන්තං වාචෙති, යො චාධම්මෙනධීයති.
‘‘සාලීනං ඔදනො භුත්තො, සුචිමංසූපසෙචනො;
තස්මා ධම්මෙ න වත්තාමි, ධම්මො අරියෙභි වණ්ණිතො.
‘‘ධිරත්ථු ¶ තං ධනලාභං, යසලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;
යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වා.
‘‘පරිබ්බජ මහාබ්රහ්මෙ, පචන්තඤ්ඤෙපි පාණිනො;
මා ත්වං අධම්මො ආචරිතො, අස්මා කුම්භමිවාභිදා’’ති.
‘‘තදාපි මෙ, භික්ඛවෙ, අමනාපා නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස මන්තං වාචෙතුං, කිමඞ්ග පන එතරහි න අමනාපා භවිස්සති නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙතුං. නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච නීචෙ ආසනෙ නිසීදිත්වා උච්චෙ ආසනෙ නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
648. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඨිතා නිසින්නස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ ඨිතො නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ¶ ඨිතෙන නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ඨිතො නිසින්නස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
649. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ පච්ඡතො ගච්ඡන්තා පුරතො ගච්ඡන්තස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න පච්ඡතො ගච්ඡන්තො පුරතො ගච්ඡන්තස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න පච්ඡතො ගච්ඡන්තෙන පුරතො ගච්ඡන්තස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච පච්ඡතො ගච්ඡන්තො පුරතො ගච්ඡන්තස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
එකාදසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
650. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උප්පථෙන ගච්ඡන්තා පථෙන ගච්ඡන්තස්ස ධම්මං දෙසෙන්ති…පෙ….
‘‘න උප්පථෙන ගච්ඡන්තො පථෙන ගච්ඡන්තස්ස අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න උප්පථෙන ගච්ඡන්තෙන පථෙන ගච්ඡන්තස්ස අගිලානස්ස ධම්මො දෙසෙතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච උප්පථෙන ගච්ඡන්තො පථෙන ගච්ඡන්තස්ස ¶ අගිලානස්ස ධම්මං දෙසෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
ද්වාදසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
651. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ ඨිතා උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි කරොන්ති…පෙ….
‘‘න ඨිතො අගිලානො උච්චාරං වා පස්සාවං වා කරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න ඨිතෙන අගිලානෙන උච්චාරො වා පස්සාවො වා කාතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච ඨිතො අගිලානො උච්චාරං වා පස්සාවං වා කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච…පෙ… ආදිකම්මිකස්සාති.
තෙරසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
652. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ හරිතෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කරොන්ති…පෙ….
‘‘න ¶ හරිතෙ අගිලානො උච්චාරං වා පස්සාවං වා ඛෙළං වා කරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න හරිතෙ අගිලානෙන උච්චාරො වා පස්සාවො වා ඛෙළො වා කාතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච හරිතෙ අගිලානො උච්චාරං වා පස්සාවං වා ඛෙළං වා කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති ¶ අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, අප්පහරිතෙ කතො හරිතං ඔත්ථරති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
චුද්දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
653. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කරොන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති ¶ – ‘‘කථඤ්හි නාම සමණා සක්යපුත්තියා උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කරිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහී කාමභොගිනො’’ති! අස්සොසුං ¶ ඛො භික්ඛූ තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කරිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කරොථාති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම තුම්හෙ, මොඝපුරිසා, උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කරිස්සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න උදකෙ උච්චාරං වා පස්සාවං වා ඛෙළං වා කරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛූනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
654. තෙන ඛො පන සමයෙන ගිලානා භික්ඛූ උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ¶ ඛෙළම්පි කාතුං කුක්කුච්චායන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගිලානෙන භික්ඛුනා ¶ උදකෙ උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි ඛෙළම්පි කාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසෙය්යාථ –
‘‘න උදකෙ අගිලානො උච්චාරං වා පස්සාවං වා ඛෙළං වා කරිස්සාමීති සික්ඛා කරණීයා’’ති.
න උදකෙ අගිලානෙන උච්චාරො වා පස්සාවො වා ඛෙළො වා කාතබ්බො. යො අනාදරියං පටිච්ච උදකෙ අගිලානො උච්චාරං වා පස්සාවං වා ඛෙළං වා කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අස්සතියා, අජානන්තස්ස, ගිලානස්ස, ථලෙ කතො උදකං ඔත්ථරති, ආපදාසු, උම්මත්තකස්ස, ඛිත්තචිත්තස්ස, වෙදනාට්ටස්ස, ආදිකම්මිකස්සාති.
පන්නරසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
පාදුකවග්ගො සත්තමො.
උද්දිට්ඨා ¶ ඛො, ආයස්මන්තො, සෙඛියා ධම්මා. තත්ථායස්මන්තෙ පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? දුතියම්පි පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? තතියම්පි පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? පරිසුද්ධෙත්ථායස්මන්තො, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.
සෙඛියා නිට්ඨිතා.
සෙඛියකණ්ඩං නිට්ඨිතං.