📜

2. සඞ්ඝාදිසෙසකණ්ඩං (භික්ඛුනීවිභඞ්ගො)

1. පඨමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

ඉමෙ ඛො පනාය්යායො සත්තරස සඞ්ඝාදිසෙසා

ධම්මා උද්දෙසං ආගච්ඡන්ති.

678. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො උපාසකො භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස උදොසිතං [උද්දොසිතං (සී. ස්යා.)] දත්වා කාලඞ්කතො හොති. තස්ස ද්වෙ පුත්තා හොන්ති – එකො අස්සද්ධො අප්පසන්නො, එකො සද්ධො පසන්නො. තෙ පෙත්තිකං සාපතෙය්යං විභජිංසු. අථ ඛො සො අස්සද්ධො අප්පසන්නො තං සද්ධං පසන්නං එතදවොච – ‘‘අම්හාකං උදොසිතො, තං භාජෙමා’’ති. එවං වුත්තෙ සො සද්ධො පසන්නො තං අස්සද්ධං අප්පසන්නං එතදවොච – ‘‘මාය්යො, එවං අවච. අම්හාකං පිතුනා භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස දින්නො’’ති. දුතියම්පි ඛො සො අස්සද්ධො අප්පසන්නො තං සද්ධං පසන්නං එතදවොච – ‘‘අම්හාකං උදොසිතො, තං භාජෙමා’’ති. අථ ඛො සො සද්ධො පසන්නො තං අස්සද්ධං අප්පසන්නං එතදවොච – ‘‘මාය්යො, එවං අවච. අම්හාකං පිතුනා භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස දින්නො’’ති. තතියම්පි ඛො සො අස්සද්ධො අප්පසන්නො තං සද්ධං පසන්නං එතදවොච – ‘‘අම්හාකං උදොසිතො, තං භාජෙමා’’ති. අථ ඛො සො සද්ධො පසන්නො – ‘‘සචෙ මය්හං භවිස්සති, අහම්පි භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස දස්සාමී’’ති – තං අස්සද්ධං අප්පසන්නං එතදවොච – ‘‘භාජෙමා’’ති. අථ ඛො සො උදොසිතො තෙහි භාජීයමානො තස්ස අස්සද්ධස්ස අප්පසන්නස්ස පාපුණාති [පාපුණි (ස්යා.)]. අථ ඛො සො අස්සද්ධො අප්පසන්නො භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා එතදවොච – ‘‘නික්ඛමථාය්යෙ, අම්හාකං උදොසිතො’’ති.

එවං වුත්තෙ ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තං පුරිසං එතදවොච – ‘‘මාය්යො, එවං අවච, තුම්හාකං පිතුනා භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස දින්නො’’ති. ‘‘දින්නො න දින්නො’’ති වොහාරිකෙ මහාමත්තෙ පුච්ඡිංසු. මහාමත්තා එවමාහංසු – ‘‘කො, අය්යෙ, ජානාති භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස දින්නො’’ති? එවං වුත්තෙ ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තෙ මහාමත්තෙ එතදවොච – ‘‘අපි නාය්යො [අපි න්වය්යා (ස්යා.), අපි නාය්යො (ක.)] තුම්හෙහි දිට්ඨං වා සුතං වා සක්ඛිං ඨපයිත්වා දානං දිය්යමාන’’න්ති ? අථ ඛො තෙ මහාමත්තා – ‘‘සච්චං ඛො අය්යා ආහා’’ති තං උදොසිතං භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අකංසු. අථ ඛො සො පුරිසො පරාජිතො උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘අස්සමණියො ඉමා මුණ්ඩා බන්ධකිනියො. කථඤ්හි නාම අම්හාකං උදොසිතං අච්ඡින්දාපෙස්සන්තී’’ති! ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී මහාමත්තානං එතමත්ථං ආරොචෙසි. මහාමත්තා තං පුරිසං දණ්ඩාපෙසුං. අථ ඛො සො පුරිසො දණ්ඩිතො භික්ඛුනූපස්සයස්ස අවිදූරෙ ආජීවකසෙය්යං කාරාපෙත්වා ආජීවකෙ උය්යොජෙසි – ‘‘එතා භික්ඛුනියො අච්චාවදථා’’ති.

ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී මහාමත්තානං එතමත්ථං ආරොචෙසි. මහාමත්තා තං පුරිසං බන්ධාපෙසුං. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘පඨමං භික්ඛුනියො උදොසිතං අච්ඡින්දාපෙසුං, දුතියං දණ්ඩාපෙසුං, තතියං බන්ධාපෙසුං. ඉදානි ඝාතාපෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා උස්සයවාදිකා විහරිස්සතී’’ති! අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී උස්සයවාදිකා විහරතීති. ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී උස්සයවාදිකා විහරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

679. ‘‘යා පන භික්ඛුනී උස්සයවාදිකා විහරෙය්ය ගහපතිනා වා ගහපතිපුත්තෙන වා දාසෙන වා කම්මකාරෙන [කම්මකරෙන (සී. ස්යා.)] වා අන්තමසො සමණපරිබ්බාජකෙනාපි, අයං භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

680. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

උස්සයවාදිකා නාම අඩ්ඩකාරිකා වුච්චති.

ගහපති නාම යො කොචි අගාරං අජ්ඣාවසති.

ගහපතිපුත්තො නාම යෙ කෙචි පුත්තභාතරො.

දාසො නාම අන්තොජාතො ධනක්කීතො කරමරානීතො .

කම්මකාරො නාම භටකො ආහතකො.

සමණපරිබ්බාජකො නාම භික්ඛුඤ්ච භික්ඛුනිඤ්ච සික්ඛමානඤ්ච සාමණෙරඤ්ච සාමණෙරිඤ්ච ඨපෙත්වා යො කොචි පරිබ්බාජකසමාපන්නො.

අඩ්ඩං කරිස්සාමීති දුතියං වා පරියෙසති ගච්ඡති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. එකස්ස ආරොචෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. දුතියස්ස ආරොචෙති, ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. අඩ්ඩපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසන්ති සඞ්ඝොව තස්සා ආපත්තියා මානත්තං දෙති මූලාය පටිකස්සති අබ්භෙති, න සම්බහුලා න එකා භික්ඛුනී. තෙන වුච්චති ‘‘සඞ්ඝාදිසෙසො’’ති. තස්සෙව ආපත්තිනිකායස්ස නාමකම්මං අධිවචනං. තෙනපි වුච්චති ‘‘සඞ්ඝාදිසෙසො’’ති.

681. අනාපත්ති මනුස්සෙහි ආකඩ්ඪීයමානා ගච්ඡති, ආරක්ඛං යාචති, අනොදිස්ස ආචික්ඛති, උම්මත්තිකාය…පෙ… ආදිකම්මිකායාති.

පඨමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

2. දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

682. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන වෙසාලියං අඤ්ඤතරස්ස ලිච්ඡවිස්ස පජාපති අතිචාරිනී හොති. අථ ඛො සො ලිච්ඡවි තං ඉත්ථිං එතදවොච – ‘‘සාධු විරමාහි, අනත්ථං ඛො තෙ කරිස්සාමී’’ති. එවම්පි සා වුච්චමානා නාදියි. තෙන ඛො පන සමයෙන වෙසාලියං ලිච්ඡවිගණො සන්නිපතිතො හොති කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො සො ලිච්ඡවි තෙ ලිච්ඡවයො එතදවොච – ‘‘එකං මෙ, අය්යො , ඉත්ථිං අනුජානාථා’’ති. ‘‘කා නාම සා’’ති? ‘‘මය්හං පජාපති අතිචරති, තං ඝාතෙස්සාමී’’ති. ‘‘ජානාහී’’ති. අස්සොසි ඛො සා ඉත්ථී – ‘‘සාමිකො කිර මං ඝාතෙතුකාමො’’ති. වරභණ්ඩං ආදාය සාවත්ථිං ගන්ත්වා තිත්ථියෙ උපසඞ්කමිත්වා පබ්බජ්ජං යාචි. තිත්ථියා න ඉච්ඡිංසු පබ්බාජෙතුං. භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා පබ්බජ්ජං යාචි. භික්ඛුනියොපි න ඉච්ඡිංසු පබ්බාජෙතුං. ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං උපසඞ්කමිත්වා භණ්ඩකං දස්සෙත්වා පබ්බජ්ජං යාචි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භණ්ඩකං ගහෙත්වා පබ්බාජෙසි.

අථ ඛො සො ලිච්ඡවි තං ඉත්ථිං ගවෙසන්තො සාවත්ථිං ගන්ත්වා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතං දිස්වාන යෙන රාජා පසෙනදි කොසලො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා රාජානං පසෙනදිං කොසලං එතදවොච – ‘‘පජාපති මෙ, දෙව, වරභණ්ඩං ආදාය සාවත්ථිං අනුප්පත්තා. තං දෙවො අනුජානාතූ’’ති. ‘‘තෙන හි, භණෙ, විචිනිත්වා ආචික්ඛා’’ති. ‘‘දිට්ඨා, දෙව, භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා’’ති. ‘‘සචෙ, භණෙ, භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා, න සා ලබ්භා කිඤ්චි කාතුං. ස්වාක්ඛාතො භගවතා ධම්මො, චරතු බ්රහ්මචරියං සම්මා දුක්ඛස්ස අන්තකිරියායා’’ති. අථ ඛො සො ලිච්ඡවි උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො චොරිං පබ්බාජෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තස්ස ලිච්ඡවිස්ස උජ්ඣායන්තස්ස ඛිය්යන්තස්ස විපාචෙන්තස්ස. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා චොරිං පබ්බාජෙස්සතී’’ති! අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චොරිං පබ්බාජෙතීති [පබ්බාජෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චොරිං පබ්බාජෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

683. ‘‘යාපන භික්ඛුනී ජානං චොරිං වජ්ඣං විදිතං අනපලොකෙත්වා රාජානං වා සඞ්ඝං වා ගණං වා පූගං වා සෙණිං වා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

684. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

ජානාති නාම සාමං වා ජානාති අඤ්ඤෙ වා තස්සා ආරොචෙන්ති, සා වා ආරොචෙති.

චොරී නාම යා පඤ්චමාසකං වා අතිරෙකපඤ්චමාසකං වා අග්ඝනකං අදින්නං ථෙය්යසඞ්ඛාතං ආදියති, එසා චොරී නාම.

වජ්ඣා නාම යං කත්වා වජ්ඣප්පත්තා හොති.

විදිතා නාම අඤ්ඤෙහි මනුස්සෙහි ඤාතා හොති ‘‘වජ්ඣා එසා’’ති.

අනපලොකෙත්වාති අනාපුච්ඡා.

රාජා නාම යත්ථ රාජා අනුසාසති, රාජා අපලොකෙතබ්බො.

සඞ්ඝො නාම භික්ඛුනිසඞ්ඝො වුච්චති, භික්ඛුනිසඞ්ඝො අපලොකෙතබ්බො.

ගණො නාම යත්ථ ගණො අනුසාසති, ගණො අපලොකෙතබ්බො.

පූගො නාම යත්ථ පූගො අනුසාසති, පූගො අපලොකෙතබ්බො.

සෙණි නාම යත්ථ සෙණි අනුසාසති, සෙණි අපලොකෙතබ්බො.

අඤ්ඤත්රකප්පාති ඨපෙත්වා කප්පං. කප්පං නාම ද්වෙ කප්පානි – තිත්ථියෙසු වා පබ්බජිතා හොති අඤ්ඤාසු වා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා. අඤ්ඤත්ර කප්පා ‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.

අයම්පීති පුරිමං උපාදාය වුච්චති.

පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසන්ති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

685. චොරියා චොරිසඤ්ඤා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. චොරියා වෙමතිකා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. චොරියා අචොරිසඤ්ඤා අඤ්ඤත්ර කප්පා වුට්ඨාපෙති, අනාපත්ති. අචොරියා චොරිසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අචොරියා වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අචොරියා අචොරිසඤ්ඤා, අනාපත්ති.

686. අනාපත්ති අජානන්තී වුට්ඨාපෙති, අපලොකෙත්වා වුට්ඨාපෙති, කප්පකතං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

දුතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

3. තතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

687. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භද්දාය කාපිලානියා අන්තෙවාසිනී භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි සද්ධිං භණ්ඩිත්වා ගාමකං [ගාමකෙ (ස්යා.)] ඤාතිකුලං අගමාසි. භද්දා කාපිලානී තං භික්ඛුනිං අපස්සන්තී භික්ඛුනියො පුච්ඡි – ‘‘කහං ඉත්ථන්නාමා, න දිස්සතී’’ති! ‘‘භික්ඛුනීහි සද්ධිං, අය්යෙ, භණ්ඩිත්වා න දිස්සතී’’ති. ‘‘අම්මා, අමුකස්මිං ගාමකෙ එතිස්සා ඤාතිකුලං. තත්ථ ගන්ත්වා විචිනථා’’ති. භික්ඛුනියො තත්ථ ගන්ත්වා තං භික්ඛුනිං පස්සිත්වා එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ , එකිකා ආගතා, කච්චිසි අප්පධංසිතා’’ති? ‘‘අප්පධංසිතාම්හි, අය්යෙ’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී එකා ගාමන්තරං ගච්ඡිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා ගාමන්තරං ගච්ඡතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ , භික්ඛුනී එකා ගාමන්තරං ගච්ඡිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

‘‘යා පන භික්ඛුනී එකා ගාමන්තරං ගච්ඡෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.

688. තෙන ඛො පන සමයෙන ද්වෙ භික්ඛුනියො සාකෙතා සාවත්ථිං අද්ධානමග්ගප්පටිපන්නා හොන්ති. අන්තරාමග්ගෙ නදී තරිතබ්බා හොති. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො නාවිකෙ උපසඞ්කමිත්වා එතදවොචුං – ‘‘සාධු නො, ආවුසො, තාරෙථා’’ති. ‘‘නාය්යෙ, සක්කා උභො සකිං තාරෙතු’’න්ති. එකො එකං උත්තාරෙසි. උත්තිණ්ණො උත්තිණ්ණං දූසෙසි. අනුත්තිණ්ණො අනුත්තිණ්ණං දූසෙසි. තා පච්ඡා සමාගන්ත්වා පුච්ඡිංසු – ‘‘කච්චිසි, අය්යෙ, අප්පධංසිතා’’ති? ‘‘පධංසිතාම්හි, අය්යෙ! ත්වං පන, අය්යෙ, අප්පධංසිතා’’ති? ‘‘පධංසිතාම්හි, අය්යෙ’’ති. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො සාවත්ථිං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී එකා නදීපාරං ගච්ඡිස්සතී’’ති! අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා නදීපාරං ගච්ඡතී’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා නදීපාරං ගච්ඡිස්සති! නෙතං , භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

‘‘යා පන භික්ඛුනී එකා වා ගාමන්තරං ගච්ඡෙය්ය, එකා වා නදීපාරං ගච්ඡෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.

689. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛුනියො කොසලෙසු ජනපදෙ සාවත්ථිං ගච්ඡන්තා [ගන්ත්වා (ක.)] සායං අඤ්ඤතරං ගාමං උපගච්ඡිංසු. තත්ථ අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී අභිරූපා හොති දස්සනීයා පාසාදිකා. අඤ්ඤතරො පුරිසො තස්සා භික්ඛුනියා සහ දස්සනෙන පටිබද්ධචිත්තො හොති. අථ ඛො සො පුරිසො තාසං භික්ඛුනීනං සෙය්යං පඤ්ඤපෙන්තො තස්සා භික්ඛුනියා සෙය්යං එකමන්තං පඤ්ඤාපෙසි. අථ ඛො සා භික්ඛුනී සල්ලක්ඛෙත්වා – ‘‘පරියුට්ඨිතො අයං පුරිසො; සචෙ රත්තිං ආගච්ඡිස්සති, විස්සරො මෙ භවිස්සතී’’ති, භික්ඛුනියො අනාපුච්ඡා අඤ්ඤතරං කුලං ගන්ත්වා සෙය්යං කප්පෙසි. අථ ඛො සො පුරිසො රත්තිං ආගන්ත්වා තං භික්ඛුනිං ගවෙසන්තො භික්ඛුනියො ඝට්ටෙසි. භික්ඛුනියො තං භික්ඛුනිං අපස්සන්තියො එවමාහංසු – ‘‘නිස්සංසයං ඛො සා භික්ඛුනී පුරිසෙන සද්ධිං නික්ඛන්තා’’ති.

අථ ඛො සා භික්ඛුනී තස්සා රත්තියා අච්චයෙන යෙන තා භික්ඛුනියො තෙනුපසඞ්කමි. භික්ඛුනියො තං භික්ඛුනිං එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ, පුරිසෙන සද්ධිං නික්ඛන්තා’’ති? ‘‘නාහං, අය්යෙ, පුරිසෙන සද්ධිං නික්ඛන්තා’’ති. භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී එකා රත්තිං විප්පවසිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා රත්තිං විප්පවසීති [විප්පවසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා රත්තිං විප්පවසිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

‘‘යා පන භික්ඛුනී එකා වා ගාමන්තරං ගච්ඡෙය්ය, එකා වා නදීපාරං ගච්ඡෙය්ය, එකා වා රත්තිං විප්පවසෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.

690. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛුනියො කොසලෙසු ජනපදෙ සාවත්ථිං අද්ධානමග්ගප්පටිපන්නා හොන්ති. තත්ථ අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී වච්චෙන පීළිතා එකිකා ඔහීයිත්වා [ඔහියිත්වා (ක.)] පච්ඡා අගමාසි. මනුස්සා තං භික්ඛුනිං පස්සිත්වා දූසෙසුං. අථ ඛො සා භික්ඛුනී යෙන තා භික්ඛුනියො තෙනුපසඞ්කමි. භික්ඛුනියො තං භික්ඛුනිං එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ, එකිකා ඔහීනා, කච්චිසි අප්පධංසිතා’’ති? ‘‘පධංසිතාම්හි, අය්යෙ’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී එකා ගණම්හා ඔහීයිස්සතීති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා ගණම්හා ඔහීයතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති . විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එකා ගණම්හා ඔහීයිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

691. ‘‘යාපන භික්ඛුනී එකා වා ගාමන්තරං ගච්ඡෙය්ය, එකා වා නදීපාරං ගච්ඡෙය්ය, එකා වා රත්තිං විප්පවසෙය්ය, එකා වා ගණම්හා ඔහීයෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

692. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

එකා වා ගාමන්තරං ගච්ඡෙය්යාති පරික්ඛිත්තස්ස ගාමස්ස පරික්ඛෙපං පඨමං පාදං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස, දුතියං පාදං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අපරික්ඛිත්තස්ස ගාමස්ස උපචාරං පඨමං පාදං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. දුතියං පාදං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

එකා වා නදීපාරං ගච්ඡෙය්යාති නදී නාම තිමණ්ඩලං පටිච්ඡාදෙත්වා යත්ථ කත්ථචි උත්තරන්තියා භික්ඛුනියා අන්තරවාසකො තෙමියති. පඨමං පාදං උත්තරන්තියා ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. දුතියං පාදං උත්තරන්තියා ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

එකා වා රත්තිං විප්පවසෙය්යාති සහ අරුණුග්ගමනා දුතියිකාය භික්ඛුනියා හත්ථපාසං විජහන්තියා ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. විජහිතෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

එකා වා ගණම්හා ඔහීයෙය්යාති අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ දුතියිකාය භික්ඛුනියා දස්සනූපචාරං වා සවනූපචාරං වා විජහන්තියා ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. විජහිතෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

693. අනාපත්ති දුතියිකා භික්ඛුනී පක්කන්තා වා හොති විබ්භන්තා වා කාලඞ්කතා වා පක්ඛසඞ්කන්තා වා, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

තතියසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

4. චතුත්ථසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

694. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී භණ්ඩනකාරිකා හොති කලහකාරිකා විවාදකාරිකා භස්සකාරිකා සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරිකා. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තස්සා කම්මෙ කරීයමානෙ පටික්කොසති. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ගාමකං අගමාසි කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො භික්ඛුනිසඞ්ඝො – ‘‘ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පක්කන්තා’’ති , චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං ආපත්තියා අදස්සනෙ [අදස්සනෙන (ක.)] උක්ඛිපි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ගාමකෙ තං කරණීයං තීරෙත්වා පුනදෙව සාවත්ථිං පච්චාගච්ඡි. චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා ආගච්ඡන්තියා නෙව ආසනං පඤ්ඤපෙසි න පාදොදකං පාදපීඨං පාදකඨලිකං උපනික්ඛිපි න පච්චුග්ගන්ත්වා පත්තචීවරං පටිග්ගහෙසි න පානීයෙන ආපුච්ඡි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ, මයි ආගච්ඡන්තියා නෙව ආසනං පඤ්ඤපෙසි න පාදොදකං පාදපීඨං පාදකඨලිකං උපනික්ඛිපි න පච්චුග්ගන්ත්වා පත්තචීවරං පටිග්ගහෙසි න පානීයෙන ආපුච්ඡී’’ති? ‘‘එවඤ්හෙතං, අය්යෙ, හොති යථා තං අනාථායා’’ති. ‘‘කිස්ස පන ත්වං, අය්යෙ, අනාථා’’ති? ‘‘ඉමා මං, අය්යෙ, භික්ඛුනියො – ‘‘අයං අනාථා අප්පඤ්ඤාතා, නත්ථි ඉමිස්සා කාචි පටිවත්තා’’ති, ආපත්තියා අදස්සනෙ [අදස්සනෙන (ක.)] උක්ඛිපිංසූ’’ති.

ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී – ‘‘බාලා එතා අබ්යත්තා එතා, නෙව ජානන්ති කම්මං වා කම්මදොසං වා කම්මවිපත්තිං වා කම්මසම්පත්තිං වා. මයං ඛො ජානාම කම්මම්පි කම්මදොසම්පි කම්මවිපත්තිම්පි කම්මසම්පත්තිම්පි. මයං ඛො අකතං වා කම්මං කාරෙය්යාම කතං වා කම්මං කොපෙය්යාමා’’ති, ලහුං ලහුං භික්ඛුනිසඞ්ඝං සන්නිපාතෙත්වා චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං ඔසාරෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා සමග්ගෙන සඞ්ඝෙන උක්ඛිත්තං භික්ඛුනිං ධම්මෙන විනයෙන සත්ථුසාසනෙන අනපලොකෙත්වා කාරකසඞ්ඝං අනඤ්ඤාය ගණස්ස ඡන්දං ඔසාරෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සමග්ගෙන සඞ්ඝෙන උක්ඛිත්තං භික්ඛුනිං ධම්මෙන විනයෙන සත්ථුසාසනෙන අනපලොකෙත්වා කාරකසඞ්ඝං අනඤ්ඤාය ගණස්ස ඡන්දං ඔසාරෙතීති [ඔසාරෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං , භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සමග්ගෙන සඞ්ඝෙන උක්ඛිත්තං භික්ඛුනිං ධම්මෙන විනයෙන සත්ථුසාසනෙන අනපලොකෙත්වා කාරකසඞ්ඝං අනඤ්ඤාය ගණස්ස ඡන්දං ඔසාරෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

695. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සමග්ගෙන සඞ්ඝෙන උක්ඛිත්තං භික්ඛුනිං ධම්මෙන විනයෙන සත්ථුසාසනෙන අනපලොකෙත්වා කාරකසඞ්ඝං අනඤ්ඤාය ගණස්ස ඡන්දං ඔසාරෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

696. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

සමග්ගො නාම සඞ්ඝො සමානසංවාසකො සමානසීමායං ඨිතො.

උක්ඛිත්තා නාම ආපත්තියා අදස්සනෙ වා අප්පටිකම්මෙ වා අප්පටිනිස්සග්ගෙ වා [අදස්සනෙන වා අප්පටිකම්මෙන වා අප්පටිනිස්සග්ගෙන වා (ක.), අදස්සනෙ වා අප්පටිකම්මෙ වා පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ වා (?)] උක්ඛිත්තා.

ධම්මෙන විනයෙනාති යෙන ධම්මෙන යෙන විනයෙන.

සත්ථුසාසනෙනාති ජිනසාසනෙන බුද්ධසාසනෙන.

අනපලොකෙත්වාකාරකසඞ්ඝන්ති කම්මකාරකසඞ්ඝං අනාපුච්ඡා.

අනඤ්ඤාය ගණස්ස ඡන්දන්ති ගණස්ස ඡන්දං අජානිත්වා.

‘‘ඔසාරෙස්සාමී’’ති ගණං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති , ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං, ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා, කම්මවාචාපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

697. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා ඔසාරෙති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා ඔසාරෙති ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා ඔසාරෙති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

698. අනාපත්ති කම්මකාරකසඞ්ඝං අපලොකෙත්වා ඔසාරෙති, ගණස්ස ඡන්දං ජානිත්වා ඔසාරෙති, වත්තෙ වත්තන්තිං ඔසාරෙති, අසන්තෙ කම්මකාරකසඞ්ඝෙ ඔසාරෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

චතුත්ථසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

5. පඤ්චමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

699. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සුන්දරීනන්දා භික්ඛුනී අභිරූපා හොති දස්සනීයා පාසාදිකා. මනුස්සා භත්තග්ගෙ සුන්දරීනන්දං භික්ඛුනිං පස්සිත්වා අවස්සුතා අවස්සුතාය සුන්දරීනන්දාය භික්ඛුනියා අග්ගමග්ගානි භොජනානි දෙන්ති. සුන්දරීනන්දා භික්ඛුනී යාවදත්ථං භුඤ්ජති; අඤ්ඤා භික්ඛුනියො න චිත්තරූපං ලභන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා සුන්දරීනන්දා අවස්සුතා අවස්සුතස්ස පුරිසපුග්ගලස්ස හත්ථතො ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාදිස්සති භුඤ්ජිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, සුන්දරීනන්දා භික්ඛුනී අවස්සුතා අවස්සුතස්ස පුරිසපුග්ගලස්ස හත්ථතො ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාදති භුඤ්ජතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, සුන්දරීනන්දා භික්ඛුනී අවස්සුතා අවස්සුතස්ස පුරිසපුග්ගලස්ස හත්ථතො ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාදිස්සති භුඤ්ජිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

700. ‘‘යාපන භික්ඛුනී අවස්සුතා අවස්සුතස්ස පුරිසපුග්ගලස්ස හත්ථතො ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාදෙය්ය වා භුඤ්ජෙය්ය වා, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

701. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

අවස්සුතා නාම සාරත්තා අපෙක්ඛවතී පටිබද්ධචිත්තා.

අවස්සුතො නාම සාරත්තො අපෙක්ඛවා පටිබද්ධචිත්තො.

පුරිසපුග්ගලො නාම මනුස්සපුරිසො, න යක්ඛො න පෙතො න තිරච්ඡානගතො, විඤ්ඤූ පටිබලො සාරජ්ජිතුං.

ඛාදනීයං නාම පඤ්ච භොජනානි – උදකදන්තපොනං ඨපෙත්වා අවසෙසං ඛාදනීයං නාම.

භොජනීයං නාම පඤ්ච භොජනානි – ඔදනො, කුම්මාසො, සත්තු, මච්ඡො, මංසං.

‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

උදකදන්තපොනං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. එකතොඅවස්සුතෙ ‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

702. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. උදකදන්තපොනං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. උභතොඅවස්සුතෙ යක්ඛස්ස වා පෙතස්ස වා පණ්ඩකස්ස වා තිරච්ඡානගතමනුස්සවිග්ගහස්ස වා හත්ථතො ‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. උදකදන්තපොනං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. එකතොඅවස්සුතෙ ‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති දුක්කටස්ස. උදකදන්තපොනං පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

703. අනාපත්ති උභතොඅනවස්සුතා හොන්ති, ‘‘අනවස්සුතො’’ති ජානන්තී පටිග්ගණ්හාති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

පඤ්චමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

6. ඡට්ඨසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

704. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සුන්දරීනන්දා භික්ඛුනී අභිරූපා හොති දස්සනීයා පාසාදිකා. මනුස්සා භත්තග්ගෙ සුන්දරීනන්දං භික්ඛුනිං පස්සිත්වා අවස්සුතා සුන්දරීනන්දාය භික්ඛුනියා අග්ගමග්ගානි භොජනානි දෙන්ති. සුන්දරීනන්දා භික්ඛුනී කුක්කුච්චායන්තී න පටිග්ගණ්හාති. අනන්තරිකා භික්ඛුනී සුන්දරීනන්දං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ, න පටිග්ගණ්හාසී’’ති? ‘‘අවස්සුතා, අය්යෙ’’ති. ‘‘ත්වං පන, අය්යෙ, අවස්සුතා’’ති? ‘‘නාහං, අය්යෙ, අවස්සුතා’’ති. ‘‘කිං තෙ, අය්යෙ, එසො පුරිසපුග්ගලො කරිස්සති අවස්සුතො වා අනවස්සුතො වා, යතො ත්වං අනවස්සුතා. ඉඞ්ඝං, අය්යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්වං සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාද වා, භුඤ්ජ වා’’ති.

යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී එවං වක්ඛති – ‘කිං තෙ, අය්යෙ, එසො පුරිසපුග්ගලො කරිස්සති අවස්සුතො වා අනවස්සුතො වා, යතො ත්වං අනවස්සුතා. ඉඞ්ඝ, අය්යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්වං සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාද වා භුඤ්ජ වා’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එවං වදෙති – ‘‘කිං තෙ, අය්යෙ, එසො පුරිසපුග්ගලො කරිස්සති අවස්සුතො වා අනවස්සුතො වා යතො ත්වං අනවස්සුතා! ඉඞ්ඝ, අය්යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්වං සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාද වා භුඤ්ජ වා’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී එවං වක්ඛති – ‘‘කිං තෙ, අය්යෙ, එසො පුරිසපුග්ගලො කරිස්සති අවස්සුතො වා අනවස්සුතො වා යතො ත්වං අනවස්සුතා; ඉඞ්ඝ, අය්යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්වං සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාද වා භුඤ්ජ වා’’. නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

705. ‘‘යා පන භික්ඛුනී එවං වදෙය්ය – ‘කිං තෙ, අය්යෙ, එසො පුරිසපුග්ගලො කරිස්සති අවස්සුතො වා අනවස්සුතො වා, යතො ත්වං අනවස්සුතා. ඉඞ්ඝ, අය්යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්වං සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාද වා භුඤ්ජ වා’ති, අයම්පි භික්ඛුනී පඨමාපත්තිකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

706. යාපනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

එවං වදෙය්යාති – ‘‘කිං තෙ, අය්යෙ, එසො පුරිසපුග්ගලො කරිස්සති අවස්සුතො වා අනවස්සුතො වා, යතො ත්වං අනවස්සුතා. ඉඞ්ඝ, අය්යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්වං සහත්ථා පටිග්ගහෙත්වා ඛාද වා භුඤ්ජ වා’’ති උය්යොජෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තස්සා වචනෙන ‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. භොජනපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

පඨමාපත්තිකන්ති සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා ආපජ්ජති අසමනුභාසනාය.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

උදකදන්තපොනං ‘‘පටිග්ගණ්හා’’ති උය්යොජෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තස්සා වචනෙන ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

707. එකතොඅවස්සුතෙ යක්ඛස්ස වා පෙතස්ස වා පණ්ඩකස්ස වා තිරච්ඡානගතමනුස්සවිග්ගහස්ස වා හත්ථතො ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා ‘‘ඛාද වා භුඤ්ජ වා’’ති උය්යොජෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තස්සා වචනෙන ‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති දුක්කටස්ස. භොජනපරියොසානෙ ආපත්ති ථුල්ලච්චයස්ස. උදකදන්තපොනං පටිග්ගණ්හාති උය්යොජෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තස්සා වචනෙන ‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

708. අනාපත්ති ‘‘අනවස්සුතො’’ති ජානන්තී උය්යොජෙති, ‘‘කුපිතා න පටිග්ගණ්හාතී’’ති උය්යොජෙති, ‘‘කුලානුද්දයතාය න පටිග්ගණ්හාතී’’ති උය්යොජෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

ඡට්ඨසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

7. සත්තමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

709. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි සද්ධිං භණ්ඩිත්වා කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි, ධම්මං පච්චාචික්ඛාමි, සඞ්ඝං පච්චාචික්ඛාමි, සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො, සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා චණ්ඩකාළී [චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී (ක.)] කුපිතා අනත්තමනා එවං වක්ඛති – බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො, සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො, සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’’ති ? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී කුපිතා අනත්තමනා එවං වක්ඛති – ‘‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො, සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’’ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

710. ‘‘යා පන භික්ඛුනී කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙය්ය – ‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි, ධම්මං පච්චාචික්ඛාමි, සඞ්ඝං පච්චාචික්ඛාමි, සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’ති, සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි එවමස්ස වචනීයා – ‘මාය්යෙ, කුපිතා අනත්තමනා එවං අවච – බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි, ධම්මං පච්චාචික්ඛාමි, සඞ්ඝං පච්චාචික්ඛාමි, සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමීති, අභිරමාය්යෙ, ස්වාක්ඛාතො ධම්මො; චර බ්රහ්මචරියං සම්මා දුක්ඛස්ස අන්තකිරියායා’ති. එවඤ්ච සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි වුච්චමානා තථෙව පග්ගණ්හෙය්ය, සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි යාවතතියං සමනුභාසිතබ්බා තස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යාවතතියඤ්චෙ සමනුභාසීයමානා තං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජෙය්ය , අයම්පි භික්ඛුනී යාවතතියකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

711. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

කුපිතා අනත්තමනාති අනභිරද්ධා ආහතචිත්තා ඛිලජාතා.

එවං වදෙය්යාති – ‘‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’’ති.

සාභික්ඛුනීති යා සා එවංවාදිනී භික්ඛුනී. භික්ඛුනීහීති අඤ්ඤාහි භික්ඛුනීහි.

යා පස්සන්ති යා සුණන්ති තාහි වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, කුපිතා අනත්තමනා එවං අවච – ‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’ති. අභිරමාය්යෙ, ස්වාක්ඛාතො ධම්මො; චර බ්රහ්මචරියං සම්මා දුක්ඛස්ස අන්තකිරියායා’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති ඉච්චෙතං කුසලං, නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති ආපත්ති දුක්කටස්ස. සුත්වා න වදන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සඞ්ඝමජ්ඣම්පි ආකඩ්ඪිත්වා වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, කුපිතා අනත්තමනා එවං අවච – ‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි . කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’ති. අභිරමාය්යෙ, ස්වාක්ඛාතො ධම්මො; චර බ්රහ්මචරියං සම්මා දුක්ඛස්ස අන්තකිරියායා’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති ඉච්චෙතං කුසලං, නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සමනුභාසිතබ්බා. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සමනුභාසිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –

712. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි, ධම්මං පච්චාචික්ඛාමි, සඞ්ඝං පච්චාචික්ඛාමි, සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’ති. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසෙය්ය තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. එසා ඤත්ති.

‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘බුද්ධං පච්චාචික්ඛාමි…පෙ… සික්ඛං පච්චාචික්ඛාමි. කින්නුමාව සමණියො යා සමණියො සක්යධීතරො! සන්තඤ්ඤාපි සමණියො ලජ්ජිනියො කුක්කුච්චිකා සික්ඛාකාමා, තාසාහං සන්තිකෙ බ්රහ්මචරියං චරිස්සාමී’ති . සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසති තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සමනුභාසනා තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති සා, භාසෙය්ය.

‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ….

‘‘සමනුභට්ඨා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.

ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා. කම්මවාචාපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. සඞ්ඝාදිසෙසං අජ්ඣාපජ්ජන්තියා ඤත්තියා දුක්කටං, ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා පටිප්පස්සම්භන්ති.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

යාවතතියකන්ති යාවතතියං සමනුභාසනාය ආපජ්ජති, න සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

713. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස . අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

714. අනාපත්ති අසමනුභාසන්තියා, පටිනිස්සජ්ජන්තියා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

සත්තමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

8. අට්ඨමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

715. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො, දොසගාමිනියො ච භික්ඛුනියො, මොහගාමිනියො ච භික්ඛුනියො, භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා චණ්ඩකාළී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වක්ඛති – ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වක්ඛති – ‘‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’’ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

716. ‘‘යා පන භික්ඛුනී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙය්ය – ‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො, දොසගාමිනියො ච භික්ඛුනියො, මොහගාමිනියො ච භික්ඛුනියො, භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’ති, සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි එවමස්ස වචනීයා – ‘මාය්යෙ, කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං අවච – ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො දොසගාමිනියො ච භික්ඛුනියො මොහගාමිනියො ච භික්ඛුනියො භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියොති. අය්යා ඛො ඡන්දාපි ගච්ඡෙය්ය, දොසාපි ගච්ඡෙය්ය, මොහාපි ගච්ඡෙය්ය, භයාපි ගච්ඡෙය්යා’ති. එවඤ්ච සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි වුච්චමානා තථෙව පග්ගණ්හෙය්ය, සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි යාවතතියං සමනුභාසිතබ්බා තස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යාවතතියඤ්චෙ සමනුභාසීයමානා තං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී යාවතතියකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

717. යාපනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙති අධිකරණං නාම චත්තාරි අධිකරණානි – විවාදාධිකරණං, අනුවාදාධිකරණං, ආපත්තාධිකරණං, කිච්චාධිකරණං.

පච්චාකතා නාම පරාජිතා වුච්චති.

කුපිතා අනත්තමනාති අනභිරද්ධා ආහතචිත්තා ඛිලජාතා.

එවං වදෙය්යාති – ‘‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’’ති.

සාභික්ඛුනීති යා සා එවංවාදිනී භික්ඛුනී.

භික්ඛුනීහීති අඤ්ඤාහි භික්ඛුනීහි.

යා පස්සන්ති යා සුණන්ති තාහි වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං අවච – ‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’ති. අය්යා ඛො ඡන්දාපි ගච්ඡෙය්ය…පෙ… භයාපි ගච්ඡෙය්යා’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සුත්වා න වදන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සඞ්ඝමජ්ඣම්පි ආකඩ්ඪිත්වා වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං අවච – ‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’ති. අය්යා ඛො ඡන්දාපි ගච්ඡෙය්ය…පෙ… භයාපි ගච්ඡෙය්යා’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සමනුභාසිතබ්බා. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සමනුභාසිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –

718. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’ති. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසෙය්ය තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. එසා ඤත්ති.

‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී කිස්මිඤ්චිදෙව අධිකරණෙ පච්චාකතා කුපිතා අනත්තමනා එවං වදෙති – ‘ඡන්දගාමිනියො ච භික්ඛුනියො…පෙ… භයගාමිනියො ච භික්ඛුනියො’ති. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසති තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සමනුභාසනා තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.

‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ….

‘‘සමනුභට්ඨා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.

ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා. කම්මවාචාපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. සඞ්ඝාදිසෙසං අජ්ඣාපජ්ජන්තියා ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා පටිප්පස්සම්භන්ති.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

යාවතතියකන්ති යාවතතියං සමනුභාසනාය ආපජ්ජති, න සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

719. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා ආපත්ති දුක්කටස්ස.

720. අනාපත්ති අසමනුභාසන්තියා, පටිනිස්සජ්ජන්තියා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති .

අට්ඨමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

9. නවමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

721. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා අන්තෙවාසිකා භික්ඛුනියො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො සංසට්ඨා විහරිස්සන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකාති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො සංසට්ඨා විහරිස්සන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

722. ‘‘භික්ඛුනියො පනෙව සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා භික්ඛුනියො භික්ඛුනීහි එවමස්සු වචනීයා – ‘භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’ති. එවඤ්ච තා භික්ඛුනියො භික්ඛුනීහි වුච්චමානා තථෙව පග්ගණ්හෙය්යුං, තා භික්ඛුනියො භික්ඛුනීහි යාවතතියං සමනුභාසිතබ්බා තස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යාවතතියඤ්චෙ සමනුභාසීයමානා තං පටිනිස්සජ්ජෙය්යුං, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජෙය්යුං, ඉමාපි භික්ඛුනියො යාවතතියකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

723. භික්ඛුනියො පනෙවාති උපසම්පන්නායො වුච්චන්ති.

සංසට්ඨා විහරන්තීති සංසට්ඨා නාම අනනුලොමිකෙන කායිකවාචසිකෙන සංසට්ඨා විහරන්ති.

පාපාචාරාති පාපකෙන ආචාරෙන සමන්නාගතා.

පාපසද්දාති පාපකෙන කිත්තිසද්දෙන අබ්භුග්ගතා.

පාපසිලොකාති පාපකෙන මිච්ඡාජීවෙන ජීවිතං කප්පෙන්ති.

භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකාති අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා කම්මෙ කරීයමානෙ පටික්කොසන්ති.

අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකාති අඤ්ඤමඤ්ඤං වජ්ජං පටිච්ඡාදෙන්ති.

තා භික්ඛුනියොති යා තා සංසට්ඨා භික්ඛුනියො.

භික්ඛුනීහීති අඤ්ඤාහි භික්ඛුනීහි.

යා පස්සන්ති යා සුණන්ති තාහි වත්තබ්බා – ‘‘භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජන්ති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සුත්වා න වදන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තා භික්ඛුනියො සඞ්ඝමජ්ඣම්පි ආකඩ්ඪිත්වා වත්තබ්බා – ‘‘භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජන්ති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තා භික්ඛුනියො සමනුභාසිතබ්බා. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සමනුභාසිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –

724. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ච ඉත්ථන්නාමා ච භික්ඛුනියො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජන්ති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමඤ්ච ඉත්ථන්නාමඤ්ච භික්ඛුනියො සමනුභාසෙය්ය තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. එසා ඤත්ති.

‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ච ඉත්ථන්නාමා ච භික්ඛුනියො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජන්ති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමඤ්ච ඉත්ථන්නාමඤ්ච භික්ඛුනියො සමනුභාසති තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය ච ඉත්ථන්නාමාය ච භික්ඛුනීනං සමනුභාසනා තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.

‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ….

‘‘සමනුභට්ඨා සඞ්ඝෙන, ඉත්ථන්නාමා ච ඉත්ථන්නාමා ච භික්ඛුනියො තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.

ඤත්තියා දුක්කටං, ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා, කම්මවාචාපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. සඞ්ඝාදිසෙසං අජ්ඣාපජ්ජන්තීනං ඤත්තියා දුක්කටං ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා පටිප්පස්සම්භන්ති. ද්වෙ තිස්සො එකතො සමනුභාසිතබ්බා. තතුත්තරි න සමනුභාසිතබ්බා.

ඉමාපි භික්ඛුනියොති පුරිමායො උපාදාය වුච්චන්ති.

යාවතතියකන්ති යාවතතියං සමනුභාසනාය ආපජ්ජන්ති, න සහ වත්ථුජ්ඣාචාරා.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති…පෙ… තෙනපි වුච්චති සඞ්ඝාදිසෙසොති.

725. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජන්ති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා න පටිනිස්සජ්ජන්ති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජන්ති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

726. අනාපත්ති අසමනුභාසන්තීනං, පටිනිස්සජ්ජන්තීනං, උම්මත්තිකානං, ආදිකම්මිකානන්ති.

නවමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

10. දසමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං

727. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනීසඞ්ඝෙන සමනුභට්ඨා භික්ඛුනියො එවං වදෙති – ‘‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ. තුම්හඤ්ඤෙව [තුම්හෙයෙව (ස්යා.)] සඞ්ඝො උඤ්ඤාය පරිභවෙන අක්ඛන්තියා වෙභස්සියා [වෙභස්සා (සී. ස්යා.)] දුබ්බල්යා එවමාහ – ‘භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සඞ්ඝෙන සමනුභට්ඨා භික්ඛුනියො එවං වක්ඛති – සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො…පෙ… විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතීති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සඞ්ඝෙන සමනුභට්ඨා භික්ඛුනියො එවං වදෙති – සංසට්ඨාව අය්යෙ තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ. තුම්හඤ්ඤෙව සඞ්ඝො උඤ්ඤාය පරිභවෙන අක්ඛන්තියා වෙභස්සියා දුබ්බල්යා එවමාහ – භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතීති? ‘‘සච්චං භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සඞ්ඝෙන සමනුභට්ඨා භික්ඛුනියො එවං වක්ඛති – සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො…පෙ… විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතීති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –

728. ‘‘යාපන භික්ඛුනී එවං වදෙය්ය – ‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ. තුම්හඤ්ඤෙව සඞ්ඝො උඤ්ඤාය පරිභවෙන අක්ඛන්තියා වෙභස්සියා දුබ්බල්යා එවමාහ – භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’ති. සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි එවමස්ස වචනීයා – ‘මා, අය්යෙ, එවං අවච – සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ. තුම්හඤ්ඤෙව සඞ්ඝො උඤ්ඤාය පරිභවෙන අක්ඛන්තියා වෙභස්සියා දුබ්බල්යා එවමාහ – භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’ති. එවඤ්ච සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි වුච්චමානා තථෙව පග්ගණ්හෙය්ය, සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි යාවතතියං සමනුභාසිතබ්බා තස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යාවතතියඤ්චෙ සමනුභාසීයමානා තං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජෙය්ය, අයම්පි භික්ඛුනී යාවතතියකං ධම්මං ආපන්නා නිස්සාරණීයං සඞ්ඝාදිසෙස’’න්ති.

729. යාපනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.

එවං වදෙය්යාති – ‘‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ’’.

තුම්හඤ්ඤෙව සඞ්ඝො උඤ්ඤායාති අවඤ්ඤාය.

පරිභවෙනාති පාරිභබ්යතා.

අක්ඛන්තියාති කොපෙන.

වෙභස්සියාති විභස්සීකතා [විභස්සිකතාය (සී.)].

දුබ්බල්යාති අපක්ඛතා.

එවමාහ – ‘‘භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විචිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’ති.

සා භික්ඛුනීති යා සා එවංවාදිනී භික්ඛුනී.

භික්ඛුනීහීති අඤ්ඤාහි භික්ඛුනීහි.

යා පස්සන්ති යා සුණන්ති තාහි වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, එවං අවච – ‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො…පෙ… විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සුත්වා න වදන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සඞ්ඝමජ්ඣම්පි ආකඩ්ඪිත්වා වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, එවං අවච – ‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො…පෙ… විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සමනුභාසිතබ්බා. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සමනුභාසිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –

730. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී සඞ්ඝෙන සමනුභට්ඨා භික්ඛුනියො එවං වදෙති – ‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ. තුම්හඤ්ඤෙව සඞ්ඝො උඤ්ඤාය පරිභවෙන අක්ඛන්තියා වෙභස්සියා දුබ්බල්යා එවමාහ – භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා . විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’ති. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසෙය්ය තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. එසා ඤත්ති.

‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී සඞ්ඝෙන සමනුභට්ඨා භික්ඛුනියො එවං වදෙති – ‘සංසට්ඨාව අය්යෙ, තුම්හෙ විහරථ. මා තුම්හෙ නානා විහරිත්ථ. සන්ති සඞ්ඝෙ අඤ්ඤාපි භික්ඛුනියො එවාචාරා එවංසද්දා එවංසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. තා සඞ්ඝො න කිඤ්චි ආහ. තුම්හඤ්ඤෙව සඞ්ඝො උඤ්ඤාය පරිභවෙන අක්ඛන්තියා වෙභස්සියා දුබ්බල්යා එවමාහ – භගිනියො ඛො සංසට්ඨා විහරන්ති පාපාචාරා පාපසද්දා පාපසිලොකා, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස විහෙසිකා, අඤ්ඤමඤ්ඤිස්සා වජ්ජප්පටිච්ඡාදිකා. විවිච්චථාය්යෙ. විවෙකඤ්ඤෙව භගිනීනං සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’ති. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසති තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සමනුභාසනා තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.

‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ….

‘‘සමනුභට්ඨා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.

ඤත්තියා දුක්කටං, ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා, කම්මවාචාපරියොසානෙ ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. සඞ්ඝාදිසෙසං අජ්ඣාපජ්ජන්තියා ඤත්තියා දුක්කටං, ද්වීහි කම්මවාචාහි ථුල්ලච්චයා පටිප්පස්සම්භන්ති.

අයම්පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්චති.

යාවතතියකන්ති යාවතතියං සමනුභාසනාය ආපජ්ජති, න සහවත්ථුජ්ඣාචාරා.

නිස්සාරණීයන්ති සඞ්ඝම්හා නිස්සාරීයති.

සඞ්ඝාදිසෙසොති සඞ්ඝොව තස්සා ආපත්තියා මානත්තං දෙති, මූලාය පටිකස්සති, අබ්භෙති, න සම්බහුලා න එකා භික්ඛුනී. තෙන වුච්චති ‘‘සඞ්ඝාදිසෙසො’’ති. තස්සෙව ආපත්තිනිකායස්ස නාමකම්මං අධිවචනං, තෙනපි වුච්චති ‘‘සඞ්ඝාදිසෙසො’’ති.

731. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස . ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති සඞ්ඝාදිසෙසස්ස.

අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.

732. අනාපත්ති අසමනුභාසන්තියා, පටිනිස්සජ්ජන්තියා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.

දසමසඞ්ඝාදිසෙසසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.

උද්දිට්ඨා ඛො, අය්යායො, සත්තරස සඞ්ඝාදිසෙසා ධම්මා – නව පඨමාපත්තිකා, අට්ඨ යාවතතියකා. යෙසං භික්ඛුනී අඤ්ඤතරං වා අඤ්ඤතරං වා ආපජ්ජති, තාය භික්ඛුනියා උභතොසඞ්ඝෙ පක්ඛමානත්තං චරිතබ්බං. චිණ්ණමානත්තා භික්ඛුනී යත්ථ සියා වීසතිගණො භික්ඛුනිසඞ්ඝො තත්ථ (සා භික්ඛුනී) [( ) (කත්ථපි නත්ථි)] අබ්භෙතබ්බා. එකායපි චෙ ඌනො වීසතිගණො භික්ඛුනිසඞ්ඝො තං භික්ඛුනිං අබ්භෙය්ය. සා ච භික්ඛුනී අනබ්භිතා, තා ච භික්ඛුනියො ගාරය්හා, අයං තත්ථ සාමීචි.

තත්ථාය්යායො පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? දුතියම්පි පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? තතියම්පි පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? පරිසුද්ධෙත්ථාය්යායො, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.

සත්තරසකං නිට්ඨිතං.

භික්ඛුනිවිභඞ්ගෙ සඞ්ඝාදිසෙසකණ්ඩං නිට්ඨිතං.