📜
4. පාචිත්තියකණ්ඩං (භික්ඛුනීවිභඞ්ගො)
1. ලසුණවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
ඉමෙ ඛො පනාය්යායො ඡසට්ඨිසතා පාචිත්තියා
ධම්මා උද්දෙසං ආගච්ඡන්ති.
793. තෙන ¶ ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරෙන උපාසකෙන භික්ඛුනිසඞ්ඝො ලසුණෙන පවාරිතො හොති – ‘‘යාසං අය්යානං ලසුණෙන අත්ථො, අහං ලසුණෙනා’’ති. ඛෙත්තපාලො ච ආණත්තො හොති – ‘‘සචෙ භික්ඛුනියො ආගච්ඡන්ති, එකමෙකාය භික්ඛුනියා ද්වෙතයො භණ්ඩිකෙ දෙහී’’ති. තෙන ඛො පන සමයෙන සාවත්ථියං උස්සවො හොති. යථාභතං ලසුණං පරික්ඛයං අගමාසි. භික්ඛුනියො තං උපාසකං උපසඞ්කමිත්වා එතදවොචුං – ‘‘ලසුණෙන, ආවුසො, අත්ථො’’ති. ‘‘නත්ථාය්යෙ. යථාභතං ලසුණං පරික්ඛීණං. ඛෙත්තං ගච්ඡථා’’ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ඛෙත්තං ගන්ත්වා න මත්තං ජානිත්වා බහුං ලසුණං හරාපෙසි. ඛෙත්තපාලො උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො න මත්තං ජානිත්වා බහුං ලසුණං හරාපෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තස්ස ඛෙත්තපාලස්ස උජ්ඣායන්තස්ස ඛිය්යන්තස්ස විපාචෙන්තස්ස. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති ¶ විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා න මත්තං ජානිත්වා බහුං ලසුණං හරාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී න මත්තං ජානිත්වා බහුං ලසුණං හරාපෙතීති [හරාපෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී න ¶ මත්තං ජානිත්වා බහුං ලසුණං හරාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි –
‘‘භූතපුබ්බං, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අඤ්ඤතරස්ස බ්රාහ්මණස්ස පජාපති අහොසි. තිස්සො ¶ ච ධීතරො – නන්දා, නන්දවතී, සුන්දරීනන්දා. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, සො බ්රාහ්මණො කාලඞ්කත්වා අඤ්ඤතරං හංසයොනිං උපපජ්ජි. තස්ස සබ්බසොවණ්ණමයා පත්තා අහෙසුං. සො තාසං එකෙකං පත්තං දෙති. අථ ඛො, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ‘‘අයං ¶ හංසො අම්හාකං එකෙකං පත්තං දෙතී’’ති තං හංසරාජං ගහෙත්වා නිප්පත්තං අකාසි. තස්ස පුන ජායමානා පත්තා සෙතා සම්පජ්ජිංසු. තදාපි, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අතිලොභෙන සුවණ්ණා පරිහීනා. ඉදානි ලසුණා පරිහායිස්සතී’’ති.
[ජා. 1.1.136 සුවණ්ණහංසජාතකෙපි] ‘‘යං ¶ ලද්ධං තෙන තුට්ඨබ්බං, අතිලොභො හි පාපකො;
හංසරාජං ගහෙත්වාන, සුවණ්ණා පරිහායථා’’ති.
අථ ඛො භගවා ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
794. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ලසුණං ඛාදෙය්ය පාචිත්තිය’’න්ති.
795. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ලසුණං නාම මාගධකං වුච්චති.
‘‘ඛාදිස්සාමීති පටිග්ගණ්හා’’ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
796. ලසුණෙ ලසුණසඤ්ඤා ඛාදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ලසුණෙ වෙමතිකා ඛාදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ලසුණෙ අලසුණසඤ්ඤා ඛාදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අලසුණෙ ¶ ලසුණසඤ්ඤා ඛාදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අලසුණෙ වෙමතිකා ඛාදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අලසුණෙ අලසුණසඤ්ඤා ඛාදති, අනාපත්ති.
797. අනාපත්ති පලණ්ඩුකෙ, භඤ්ජනකෙ, හරීතකෙ, චාපලසුණෙ, සූපසම්පාකෙ, මංසසම්පාකෙ, තෙලසම්පාකෙ, සාළවෙ, උත්තරිභඞ්ගෙ, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
798. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සම්බාධෙ ලොමං සංහරාපෙත්වා අචිරවතියා නදියා වෙසියාහි සද්ධිං නග්ගා එකතිත්ථෙ ¶ නහායන්ති. වෙසියා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො සම්බාධෙ ලොමං සංහරාපෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තාසං වෙසියානං උජ්ඣායන්තීනං ඛිය්යන්තීනං විපාචෙන්තීනං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සම්බාධෙ ලොමං සංහරාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සම්බාධෙ ලොමං සංහරාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සම්බාධෙ ලොමං සංහරාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
799. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සම්බාධෙ ලොමං සංහරාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
800. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සම්බාධො නාම උභො උපකච්ඡකා, මුත්තකරණං.
සංහරාපෙය්යාති ¶ එකම්පි ලොමං සංහරාපෙති, ආපත්ති ¶ පාචිත්තියස්ස. බහුකෙපි ලොමෙ සංහරාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
801. අනාපත්ති ආබාධපච්චයා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
802. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ද්වෙ භික්ඛුනියො අනභිරතියා ¶ පීළිතා ඔවරකං පවිසිත්වා තලඝාතකං කරොන්ති. භික්ඛුනියො තෙන සද්දෙන උපධාවිත්වා තා භික්ඛුනියො එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස තුම්හෙ, අය්යෙ, පුරිසෙන සද්ධිං සම්පදුස්සථා’’ති? ‘‘න මයං, අය්යෙ, පුරිසෙන සද්ධිං සම්පදුස්සාමා’’ති. භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො තලඝාතකං කරිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො තලඝාතකං කරොන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො තලඝාතකං කරිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
803. ‘‘තලඝාතකෙ පාචිත්තිය’’න්ති.
804. තලඝාතකං ¶ ¶ නාම සම්ඵස්සං සාදියන්තී අන්තමසො උප්පලපත්තෙනපි මුත්තකරණෙ පහාරං දෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
805. අනාපත්ති ආබාධපච්චයා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
806. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා පුරාණරාජොරොධා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා [අඤ්ඤතරො පුරාණරාජොරොධො භික්ඛුනීසු පබ්බජිතො (ස්යා.)] හොති. අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී අනභිරතියා පීළිතා යෙන සා භික්ඛුනී තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘රාජා ඛො, අය්යෙ, තුම්හෙ චිරාචිරං ගච්ඡති. කථං තුම්හෙ ධාරෙථා’’ති? ‘‘ජතුමට්ඨකෙන, අය්යෙ’’ති. ‘‘කිං එතං, අය්යෙ, ජතුමට්ඨක’’න්ති? අථ ඛො සා භික්ඛුනී තස්සා භික්ඛුනියා ජතුමට්ඨකං ආචික්ඛි. අථ ඛො සා භික්ඛුනී ජතුමට්ඨකං ආදියිත්වා ධොවිතුං විස්සරිත්වා එකමන්තං ඡඩ්ඩෙසි. භික්ඛුනියො මක්ඛිකාහි සම්පරිකිණ්ණං පස්සිත්වා ¶ එවමාහංසු – ‘‘කස්සිදං කම්ම’’න්ති? සා එවමාහ – ‘‘මය්හිදං කම්ම’’න්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී ජතුමට්ඨකං ආදියිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී ජතුමට්ඨකං ආදියතීති [ආදියීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි ¶ බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී ජතුමට්ඨකං ආදියිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
807. ‘‘ජතුමට්ඨකෙ[ජතුමට්ටකෙ (සී.)]පාචිත්තිය’’න්ති.
808. ජතුමට්ඨකං නාම ජතුමයං කට්ඨමයං පිට්ඨමයං මත්තිකාමයං.
ආදියෙය්යාති සම්ඵස්සං සාදියන්තී අන්තමසො උප්පලපත්තම්පි මුත්තකරණං පවෙසෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
809. අනාපත්ති ආබාධපච්චයා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
810. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සක්කෙසු විහරති කපිලවත්ථුස්මිං නිග්රොධාරාමෙ. අථ ¶ ඛො මහාපජාපති ගොතමී යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා අධොවාතෙ අට්ඨාසි – ‘‘දුග්ගන්ධො, භගවා, මාතුගාමො’’ති. අථ ඛො භගවා – ‘‘ආදියන්තු ඛො භික්ඛුනියො උදකසුද්ධික’’න්ති, මහාපජාපතිං ගොතමිං ධම්මියා කථාය සන්දස්සෙසි සමාදපෙසි සමුත්තෙජෙසි සම්පහංසෙසි. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී භගවතා ධම්මියා කථාය සන්දස්සිතා සමාදපිතා සමුත්තෙජිතා සම්පහංසිතා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි ¶ – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං උදකසුද්ධික’’න්ති. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී – ‘‘භගවතා ¶ උදකසුද්ධිකා අනුඤ්ඤාතා’’ති අතිගම්භීරං උදකසුද්ධිකං ආදියන්තී මුත්තකරණෙ වණං අකාසි. අථ ඛො සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී අතිගම්භීරං උදකසුද්ධිකං ආදියිස්සතීති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී අතිගම්භීරං උදකසුද්ධිකං ආදියතී’’ති [ආදියීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී අතිගම්භීරං උදකසුද්ධිකං ආදියිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
811. ‘‘උදකසුද්ධිකං පන භික්ඛුනියා ආදියමානාය ද්වඞ්ගුලපබ්බපරමං ආදාතබ්බං. තං අතික්කාමෙන්තියා පාචිත්තිය’’න්ති.
812. උදකසුද්ධිකං නාම මුත්තකරණස්ස ධොවනා වුච්චති.
ආදියමානායාති ධොවන්තියා.
ද්වඞ්ගුලපබ්බපරමං ආදාතබ්බන්ති ද්වීසු අඞ්ගුලෙසු ද්වෙ පබ්බපරමා ආදාතබ්බා.
තං අතික්කාමෙන්තියාති සම්ඵස්සං සාදියන්තී අන්තමසො කෙසග්ගමත්තම්පි අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
813. අතිරෙකද්වඞ්ගුලපබ්බෙ අතිරෙකසඤ්ඤා ආදියති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අතිරෙකද්වඞ්ගුලපබ්බෙ ¶ වෙමතිකා ආදියති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . අතිරෙකද්වඞ්ගුලපබ්බෙ ඌනකසඤ්ඤා ආදියති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ .
ඌනකද්වඞ්ගුලපබ්බෙ අතිරෙකසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඌනකද්වඞ්ගුලපබ්බෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඌනකද්වඞ්ගුලපබ්බෙ ඌනකසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
814. අනාපත්ති ද්වඞ්ගුලපබ්බපරමං ආදියති, ඌනකද්වඞ්ගුලපබ්බපරමං ආදියති, ආබාධපච්චයා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
815. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආරොහන්තො නාම මහාමත්තො භික්ඛූසු පබ්බජිතො හොති. තස්ස පුරාණදුතියිකා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා හොති. තෙන ඛො පන සමයෙන සො භික්ඛු තස්සා භික්ඛුනියා සන්තිකෙ භත්තවිස්සග්ගං කරොති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී තස්ස භික්ඛුනො භුඤ්ජන්තස්ස පානීයෙන ච විධූපනෙන ච උපතිට්ඨිත්වා අච්චාවදති. අථ ඛො සො භික්ඛු තං භික්ඛුනිං අපසාදෙති – ‘‘මා, භගිනි, එවරූපං අකාසි. නෙතං කප්පතී’’ති. ‘‘පුබ්බෙ මං ත්වං එවඤ්ච එවඤ්ච කරොසි, ඉදානි එත්තකං න සහසී’’ති – පානීයථාලකං මත්ථකෙ ආසුම්භිත්වා විධූපනෙන පහාරං අදාසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි ¶ නාම භික්ඛුනී භික්ඛුස්ස පහාරං දස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී භික්ඛුස්ස පහාරං අදාසීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී භික්ඛුස්ස පහාරං දස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
816. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුස්ස භුඤ්ජන්තස්ස පානීයෙන වා විධූපනෙන වා උපතිට්ඨෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
817. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුස්සාති උපසම්පන්නස්ස.
භුඤ්ජන්තස්සාති පඤ්චන්නං භොජනානං අඤ්ඤතරං භොජනං භුඤ්ජන්තස්ස.
පානීයං නාම යං කිඤ්චි පානීයං.
විධූපනං නාම යා කාචි බීජනී.
උපතිට්ඨෙය්යාති හත්ථපාසෙ තිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
818. උපසම්පන්නෙ ¶ උපසම්පන්නසඤ්ඤා පානීයෙන වා විධූපනෙන වා උපතිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නෙ වෙමතිකා පානීයෙන වා විධූපනෙන වා උපතිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නෙ අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා පානීයෙන වා විධූපනෙන වා උපතිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
හත්ථපාසං ¶ විජහිත්වා උපතිට්ඨති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඛාදනීයං ඛාදන්තස්ස උපතිට්ඨති, ආපත්ති ¶ දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නස්ස උපතිට්ඨති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නෙ උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නෙ අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
819. අනාපත්ති දෙති, දාපෙති, අනුපසම්පන්නං ආණාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
820. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො සස්සකාලෙ ආමකධඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙත්වා නගරං අතිහරන්ති ද්වාරට්ඨානෙ – ‘‘දෙථාය්යෙ, භාග’’න්ති. පලිබුන්ධෙත්වා මුඤ්චිංසු. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො උපස්සයං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ආමකධඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ආමකධඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ආමකධඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
821. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ආමකධඤ්ඤං විඤ්ඤත්වා වා විඤ්ඤාපෙත්වා ¶ වා භජ්ජිත්වා වා භජ්ජාපෙත්වා වා කොට්ටෙත්වා වා කොට්ටාපෙත්වා වා පචිත්වා වා පචාපෙත්වා වා භුඤ්ජෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
822. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ආමකධඤ්ඤං නාම සාලි වීහි යවො ගොධුමො කඞ්ගු වරකො කුද්රුසකො.
විඤ්ඤත්වාති ¶ සයං විඤ්ඤත්වා. විඤ්ඤාපෙත්වාති අඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙත්වා.
භජ්ජිත්වාති සයං භජ්ජිත්වා. භජ්ජාපෙත්වාති අඤ්ඤං භජ්ජාපෙත්වා.
කොට්ටෙත්වාති සයං කොට්ටෙත්වා. කොට්ටාපෙත්වාති අඤ්ඤං කොට්ටාපෙත්වා.
පචිත්වාති සයං පචිත්වා. පචාපෙත්වාති අඤ්ඤං පචාපෙත්වා.
‘‘භුඤ්ජිස්සාමී’’ති ¶ පටිග්ගණ්හාති ¶ , ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
823. අනාපත්ති ආබාධපච්චයා, අපරණ්ණං විඤ්ඤාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
824. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො බ්රාහ්මණො නිබ්බිට්ඨරාජභටො ‘‘තඤ්ඤෙව භටපථං යාචිස්සාමී’’ති සීසං නහායිත්වා ¶ භික්ඛුනුපස්සයං නිස්සාය රාජකුලං ගච්ඡති. අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී කටාහෙ වච්චං කත්වා තිරොකුට්ටෙ ඡඩ්ඩෙන්තී තස්ස බ්රාහ්මණස්ස මත්ථකෙ ආසුම්භි. අථ ඛො සො බ්රාහ්මණො උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘අස්සමණියො ඉමා මුණ්ඩා බන්ධකිනියො. කථඤ්හි නාම ගූථකටාහං මත්ථකෙ ආසුම්භිස්සන්ති! ඉමාසං උපස්සයං ඣාපෙස්සාමී’’ති! උම්මුකං ගහෙත්වා උපස්සයං පවිසති. අඤ්ඤතරො උපාසකො උපස්සයා නික්ඛමන්තො අද්දස තං බ්රාහ්මණං උම්මුකං ගහෙත්වා උපස්සයං පවිසන්තං. දිස්වාන තං බ්රාහ්මණං එතදවොච – ‘‘කිස්ස ත්වං, භො, උම්මුකං ගහෙත්වා උපස්සයං පවිසසී’’ති? ‘‘ඉමා මං, භො, මුණ්ඩා බන්ධකිනියො ගූථකටාහං මත්ථකෙ ආසුම්භිංසු. ඉමාසං උපස්සයං ඣාපෙස්සාමී’’ති. ‘‘ගච්ඡ, භො බ්රාහ්මණ, මඞ්ගලං එතං. සහස්සං ලච්ඡසි තඤ්ච භටපථ’’න්ති. අථ ඛො සො බ්රාහ්මණො සීසං නහායිත්වා රාජකුලං ගන්ත්වා සහස්සං අලත්ථ තඤ්ච භටපථං. අථ ඛො සො උපාසකො උපස්සයං පවිසිත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ¶ ආරොචෙත්වා පරිභාසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො උච්චාරං තිරොකුට්ටෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො උච්චාරං තිරොකුට්ටෙ ඡඩ්ඩෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො උච්චාරං තිරොකුට්ටෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
825. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී උච්චාරං වා පස්සාවං වා සඞ්කාරං වා විඝාසං වා තිරොකුට්ටෙ වා තිරොපාකාරෙ වා ඡඩ්ඩෙය්ය වා ඡඩ්ඩාපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
826. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
උච්චාරො නාම ගූථො වුච්චති. පස්සාවො නාම මුත්තං වුච්චති.
සඞ්කාරං නාම කචවරං වුච්චති.
විඝාසං නාම චලකානි වා අට්ඨිකානි වා උච්ඡිට්ඨොදකං වා.
කුට්ටො නාම තයො කුට්ටා – ඉට්ඨකාකුට්ටො, සිලාකුට්ටො, දාරුකුට්ටො.
පාකාරො නාම තයො පාකාරා – ඉට්ඨකාපාකාරො, සිලාපාකාරො, දාරුපාකාරො.
තිරොකුට්ටෙති කුට්ටස්ස පරතො. තිරොපාකාරෙති පාකාරස්ස පරතො.
ඡඩ්ඩෙය්යාති සයං ඡඩ්ඩෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ඡඩ්ඩාපෙය්යාති අඤ්ඤං ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සකිං ආණත්තා බහුකම්පි ඡඩ්ඩෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
827. අනාපත්ති ඔලොකෙත්වා ඡඩ්ඩෙති, අවළඤ්ජෙ ඡඩ්ඩෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
828. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ¶ ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරස්ස බ්රාහ්මණස්ස භික්ඛුනූපස්සයං නිස්සාය යවඛෙත්තං හොති. භික්ඛුනියො උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි සඞ්කාරම්පි විඝාසම්පි ඛෙත්තෙ ඡඩ්ඩෙන්ති. අථ ඛො සො බ්රාහ්මණො උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අම්හාකං යවඛෙත්තං දූසෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තස්ස බ්රාහ්මණස්ස උජ්ඣායන්තස්ස ඛිය්යන්තස්ස විපාචෙන්තස්ස. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි සඞ්කාරම්පි විඝාසම්පි හරිතෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි සඞ්කාරම්පි විඝාසම්පි හරිතෙ ඡඩ්ඩෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො උච්චාරම්පි පස්සාවම්පි සඞ්කාරම්පි විඝාසම්පි හරිතෙ ඡඩ්ඩෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
829. ‘‘යා පන භික්ඛුනී උච්චාරං වා පස්සාවං වා සඞ්කාරං වා විඝාසං වා හරිතෙ ඡඩ්ඩෙය්ය වා ඡඩ්ඩාපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
830. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
උච්චාරො නාම ගූථො වුච්චති. පස්සාවො නාම මුත්තං වුච්චති.
සඞ්කාරං නාම කචවරං වුච්චති.
විඝාසං නාම චලකානි වා අට්ඨිකානි වා උච්ඡිට්ඨොදකං වා.
හරිතං ¶ නාම පුබ්බණ්ණං අපරණ්ණං යං මනුස්සානං උපභොගපරිභොගං රොපිමං ¶ .
ඡඩ්ඩෙය්යාති සයං ඡඩ්ඩෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ඡඩ්ඩාපෙය්යාති ¶ අඤ්ඤං ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සකිං ආණත්තා බහුකම්පි ඡඩ්ඩෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
831. හරිතෙ හරිතසඤ්ඤා ඡඩ්ඩෙති වා ඡඩ්ඩාපෙති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. හරිතෙ වෙමතිකා ඡඩ්ඩෙති වා ඡඩ්ඩාපෙති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . හරිතෙ අහරිතසඤ්ඤා ඡඩ්ඩෙති වා ඡඩ්ඩාපෙති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අහරිතෙ හරිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අහරිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අහරිතෙ අහරිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
832. අනාපත්ති ඔලොකෙත්වා ඡඩ්ඩෙති, ඛෙත්තමරියාදෙ [ඡඩ්ඩිතඛෙත්තෙ (?) අට්ඨකථා ඔලොකෙතබ්බා] ඡඩ්ඩෙති සාමිකෙ ආපුච්ඡිත්වා අපලොකෙත්වා ඡඩ්ඩෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
833. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන රාජගහෙ ගිරග්ගසමජ්ජො හොති. ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ගිරග්ගසමජ්ජං දස්සනාය අගමංසු. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො නච්චම්පි ගීතම්පි වාදිතම්පි දස්සනාය ගච්ඡිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ¶ ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො නච්චම්පි ගීතම්පි වාදිතම්පි දස්සනාය ගච්ඡිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො නච්චම්පි ගීතම්පි වාදිතම්පි දස්සනාය ගච්ඡන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො නච්චම්පි ගීතම්පි වාදිතම්පි දස්සනාය ගච්ඡිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
834. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී නච්චං වා ගීතං වා වාදිතං වා දස්සනාය ගච්ඡෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
835. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
නච්චං ¶ නාම යං කිඤ්චි නච්චං. ගීතං නාම යං කිඤ්චි ගීතං. වාදිතං නාම යං කිඤ්චි වාදිතං.
836. දස්සනාය ¶ ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යත්ථ ඨිතා පස්සති වා සුණාති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. දස්සනූපචාරං විජහිත්වා පුනප්පුනං පස්සති වා සුණාති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. එකමෙකං දස්සනාය ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යත්ථ ඨිතා පස්සති වා සුණාති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. දස්සනූපචාරං විජහිත්වා පුනප්පුනං පස්සති වා සුණාති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
837. අනාපත්ති ආරාමෙ ඨිතා පස්සති වා සුණාති වා, භික්ඛුනියා ¶ ඨිතොකාසං වා නිසින්නොකාසං වා නිපන්නොකාසං වා ආගන්ත්වා නච්චන්ති වා ගායන්ති වා වාදෙන්ති වා, පටිපථං ගච්ඡන්තී පස්සති වා සුණාති වා, සති කරණීයෙ ගන්ත්වා පස්සති වා සුණාති වා, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
ලසුණවග්ගො පඨමො.
2. අන්ධකාරවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
838. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භද්දාය කාපිලානියා අන්තෙවාසිනියා භික්ඛුනියා ඤාතකො පුරිසො ගාමකා සාවත්ථිං අගමාසි කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො සා භික්ඛුනී තෙන පුරිසෙන සද්ධිං රත්තන්ධකාරෙ අප්පදීපෙ එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී රත්තන්ධකාරෙ අප්පදීපෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී රත්තන්ධකාරෙ අප්පදීපෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛුනී රත්තන්ධකාරෙ අප්පදීපෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං ¶ වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
839. ‘‘යා පන භික්ඛුනී රත්තන්ධකාරෙ අප්පදීපෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨෙය්ය වා සල්ලපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
840. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
රත්තන්ධකාරෙති ඔග්ගතෙ සූරියෙ. අප්පදීපෙති අනාලොකෙ.
පුරිසො ¶ නාම මනුස්සපුරිසො න යක්ඛො න පෙතො න තිරච්ඡානගතො විඤ්ඤූ පටිබලො සන්තිට්ඨිතුං සල්ලපිතුං.
සද්ධින්ති එකතො. එකෙනෙකාති පුරිසො චෙව හොති භික්ඛුනී ච.
සන්තිට්ඨෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ තිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
සල්ලපෙය්ය ¶ වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ ඨිතා සල්ලපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
හත්ථපාසං විජහිත්වා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යක්ඛෙන වා පෙතෙන වා පණ්ඩකෙන වා තිරච්ඡානගතමනුස්සවිග්ගහෙන වා සද්ධිං සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
841. අනාපත්ති යො කොචි විඤ්ඤූ දුතියො [යා කාචි විඤ්ඤූ දුතියා (ස්යා.)] හොති, අරහොපෙක්ඛා, අඤ්ඤවිහිතා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
842. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භද්දාය කාපිලානියා අන්තෙවාසිනියා භික්ඛුනියා ඤාතකො පුරිසො ගාමකා සාවත්ථිං ¶ අගමාසි කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො සා භික්ඛුනී – ‘‘භගවතා පටික්ඛිත්තං රත්තන්ධකාරෙ අප්පදීපෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිතුං සල්ලපිතු’’න්ති තෙනෙව පුරිසෙන සද්ධිං පටිච්ඡන්නෙ ඔකාසෙ එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී පටිච්ඡන්නෙ ඔකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී පටිච්ඡන්නෙ ඔකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී පටිච්ඡන්නෙ ඔකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
843. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පටිච්ඡන්නෙ ඔකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨෙය්ය වා සල්ලපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
844. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං ¶ අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පටිච්ඡන්නො නාම ඔකාසො කුට්ටෙන වා කවාටෙන වා කිලඤ්ජෙන වා සාණිපාකාරෙන වා රුක්ඛෙන වා ථම්භෙන වා කොත්ථළියා වා යෙන කෙනචි පටිච්ඡන්නො හොති.
පුරිසො නාම මනුස්සපුරිසො න යක්ඛො න පෙතො න තිරච්ඡානගතො විඤ්ඤූ පටිබලො සන්තිට්ඨිතුං සල්ලපිතුං.
සද්ධින්ති එකතො. එකෙනෙකාති පුරිසො චෙව හොති භික්ඛුනී ච.
සන්තිට්ඨෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ තිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
සල්ලපෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ ඨිතා සල්ලපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
හත්ථපාසං විජහිත්වා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යක්ඛෙන වා පෙතෙන වා පණ්ඩකෙන වා තිරච්ඡානගතමනුස්සවිග්ගහෙන වා සද්ධිං සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
845. අනාපත්ති ¶ යො කොචි විඤ්ඤූ දුතියො හොති, අරහොපෙක්ඛා, අඤ්ඤවිහිතා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
846. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භද්දාය කාපිලානියා ¶ අන්තෙවාසිනියා භික්ඛුනියා ඤාතකො පුරිසො ගාමකා සාවත්ථිං අගමාසි කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො සා භික්ඛුනී – ‘‘භගවතා පටික්ඛිත්තං පටිච්ඡන්නෙ ඔකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිතුං සල්ලපිතු’’න්ති තෙනෙව ¶ පුරිසෙන සද්ධිං අජ්ඣොකාසෙ එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී අජ්ඣොකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී අජ්ඣොකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී අජ්ඣොකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
847. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අජ්ඣොකාසෙ පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨෙය්ය වා සල්ලපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
848. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අජ්ඣොකාසො නාම අප්පටිච්ඡන්නො හොති කුට්ටෙන වා කවාටෙන වා කිලඤ්ජෙන වා සාණිපාකාරෙන වා රුක්ඛෙන වා ථම්භෙන වා කොත්ථළියා වා, යෙන කෙනචි අප්පටිච්ඡන්නො හොති.
පුරිසො ¶ නාම මනුස්සපුරිසො, න යක්ඛො න පෙතො න තිරච්ඡානගතො, විඤ්ඤූ පටිබලො සන්තිට්ඨිතුං සල්ලපිතුං.
සද්ධින්ති ¶ එකතො. එකෙනෙකාති පුරිසො චෙව හොති භික්ඛුනී ච.
සන්තිට්ඨෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ තිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
සල්ලපෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ ඨිතා සල්ලපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
හත්ථපාසං විජහිත්වා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යක්ඛෙන වා පෙතෙන වා පණ්ඩකෙන වා තිරච්ඡාගතමනුස්සවිග්ගහෙන වා සද්ධිං සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
849. අනාපත්ති ¶ යො කොචි විඤ්ඤූ දුතියො හොති, අරහොපෙක්ඛා, අඤ්ඤවිහිතා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
850. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී රථිකායපි බ්යූහෙපි සිඞ්ඝාටකෙපි පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපි නිකණ්ණිකම්පි ජප්පෙති දුතියිකම්පි භික්ඛුනිං උය්යොජෙති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා රථිකායපි බ්යූහෙපි සිඞ්ඝාටකෙපි පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපි නිකණ්ණිකම්පි ජප්පිස්සති දුතියිකම්පි භික්ඛුනිං උය්යොජෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං ¶ කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී රථිකායපි බ්යූහෙපි සිඞ්ඝාටකෙපි පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨතිපි සල්ලපතිපි නිකණ්ණිකම්පි ජප්පෙති දුතියිකම්පි භික්ඛුනිං උය්යොජෙතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී රථිකායපි බ්යූහෙපි සිඞ්ඝාටකෙපි පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨිස්සතිපි සල්ලපිස්සතිපි නිකණ්ණිකම්පි ජප්පිස්සති දුතියිකම්පි ¶ භික්ඛුනිං උය්යොජෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
851. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී රථිකාය වා බ්යූහෙ වා සිඞ්ඝාටකෙ වා පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා සන්තිට්ඨෙය්ය වා සල්ලපෙය්ය වා නිකණ්ණිකං වා ජප්පෙය්ය දුතියිකං වා භික්ඛුනිං උය්යොජෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
852. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
රථිකා නාම රච්ඡා වුච්චති. බ්යූහං නාම යෙනෙව පවිසන්ති තෙනෙව නික්ඛමන්ති. සිඞ්ඝාටකො නාම චච්චරං වුච්චති.
පුරිසො ¶ නාම මනුස්සපුරිසො න යක්ඛො න පෙතො න තිරච්ඡානගතො විඤ්ඤූ පටිබලො සන්තිට්ඨිතුං සල්ලපිතුං.
සද්ධින්ති එකතො. එකෙනෙකාති පුරිසො චෙව හොති භික්ඛුනී ච.
සන්තිට්ඨෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ තිට්ඨති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
සල්ලපෙය්ය වාති පුරිසස්ස හත්ථපාසෙ ඨිතා සල්ලපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
නිකණ්ණිකං වා ජප්පෙය්යාති පුරිසස්ස උපකණ්ණකෙ ආරොචෙති ¶ , ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
දුතියිකං වා භික්ඛුනිං උය්යොජෙය්යාති අනාචාරං ආචරිතුකාමා දුතියිකම්පි භික්ඛුනිං උය්යොජෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. දස්සනූපචාරං වා සවනූපචාරං වා විජහන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස. විජහිතෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
හත්ථපාසං විජහිත්වා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා ආපත්ති දුක්කටස්ස. යක්ඛෙන වා පෙතෙන වා පණ්ඩකෙන වා තිරච්ඡානගතමනුස්සවිග්ගහෙන වා සද්ධිං සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
853. අනාපත්ති යො කොචි විඤ්ඤූ දුතියො හොති, අරහොපෙක්ඛා, අඤ්ඤවිහිතා සන්තිට්ඨති වා සල්ලපති වා, න අනාචාරං ආචරිතුකාමා, සති කරණීයෙ දුතියිකං භික්ඛුනිං උය්යොජෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
854. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී අඤ්ඤතරස්ස කුලස්ස කුලූපිකා හොති නිච්චභත්තිකා. අථ ඛො සා භික්ඛුනී පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය යෙන තං කුලං ¶ තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආසනෙ නිසීදිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා පක්කාමි. තස්ස කුලස්ස දාසී ඝරං සම්මජ්ජන්තී තං ¶ ආසනං භාජනන්තරිකාය පක්ඛිපි. මනුස්සා තං ආසනං අපස්සන්තා තං භික්ඛුනිං එතදවොචුං ¶ – ‘‘කහං තං, අය්යෙ, ආසන’’න්ති? ‘‘නාහං තං, ආවුසො, ආසනං පස්සාමී’’ති. ‘‘දෙථාය්යෙ, තං ආසන’’න්ති පරිභාසිත්වා නිච්චභත්තං පච්ඡින්දිංසු. අථ ඛො තෙ මනුස්සා ඝරං සොධෙන්තා තං ආසනං භාජනන්තරිකාය පස්සිත්වා තං භික්ඛුනිං ඛමාපෙත්වා නිච්චභත්තං පට්ඨපෙසුං. අථ ඛො සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී පුරෙභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා ආසනෙ නිසීදිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා පක්කමිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී පුරෙභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා ආසනෙ නිසීදිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා පක්කමතීති [පක්කමීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ භික්ඛුනී පුරෙභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා ආසනෙ නිසීදිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා පක්කමිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
855. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පුරෙභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා ආසනෙ නිසීදිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා පක්කමෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
856. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පුරෙභත්තං නාම අරුණුග්ගමනං උපාදාය යාව මජ්ඣන්හිකා.
කුලං නාම චත්තාරි කුලානි – ඛත්තියකුලං, බ්රාහ්මණකුලං, වෙස්සකුලං, සුද්දකුලං. උපසඞ්කමිත්වාති තත්ථ ගන්ත්වා.
ආසනං ¶ ¶ නාම පල්ලඞ්කස්ස ඔකාසො වුච්චති. නිසීදිත්වාති තස්මිං නිසීදිත්වා.
සාමිකෙ අනාපුච්ඡා පක්කමෙය්යාති යො තස්මිං කුලෙ මනුස්සො විඤ්ඤූ තං අනාපුච්ඡා අනොවස්සකං ¶ අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අජ්ඣොකාසෙ උපචාරං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
857. අනාපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා පක්කමති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා පක්කමති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා පක්කමති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
පල්ලඞ්කස්ස අනොකාසෙ ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
858. අනාපත්ති ආපුච්ඡා ගච්ඡති, අසංහාරිමෙ, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
859. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පච්ඡාභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදතිපි ¶ අභිනිපජ්ජතිපි. මනුස්සා ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං හිරීයමානා ආසනෙ නෙව අභිනිසීදන්ති න අභිනිපජ්ජන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා පච්ඡාභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදිස්සතිපි අභිනිපජ්ජිස්සතිපී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා පච්ඡාභත්තං කුලානි ¶ උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදිස්සතිපි අභිනිපජ්ජිස්සතිපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පච්ඡාභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදතිපි අභිනිපජ්ජතිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ ¶ , ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පච්ඡාභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදිස්සතිපි අභිනිපජ්ජිස්සතිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
860. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පච්ඡාභත්තං කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදෙය්ය වා අභිනිපජ්ජෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
861. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පච්ඡාභත්තං නාම මජ්ඣන්හිකෙ වීතිවත්තෙ යාව අත්ථඞ්ගතෙ සූරියෙ.
කුලං නාම චත්තාරි කුලානි ¶ – ඛත්තියකුලං, බ්රාහ්මණකුලං, වෙස්සකුලං, සුද්දකුලං. උපසඞ්කමිත්වාති තත්ථ ගන්ත්වා.
සාමිකෙ අනාපුච්ඡාති යො තස්මිං කුලෙ මනුස්සො සාමිකො දාතුං, තං අනාපුච්ඡා.
ආසනං නාම පල්ලඞ්කස්ස ඔකාසො වුච්චති.
අභිනිසීදෙය්යාති තස්මිං අභිනිසීදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අභිනිපජ්ජෙය්යාති තස්මිං අභිනිපජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
862. අනාපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා ආසනෙ අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා ආසනෙ අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා ආසනෙ අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
පල්ලඞ්කස්ස ¶ අනොකාසෙ ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස ¶ . ආපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
863. අනාපත්ති ¶ ආපුච්ඡා ආසනෙ අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ධුවපඤ්ඤත්තෙ, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
864. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ¶ ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛුනියො කොසලෙසු ජනපදෙ සාවත්ථිං ගච්ඡන්තියො සායං අඤ්ඤතරං ගාමං උපගන්ත්වා අඤ්ඤතරං බ්රාහ්මණකුලං උපසඞ්කමිත්වා ඔකාසං යාචිංසු. අථ ඛො සා බ්රාහ්මණී තා භික්ඛුනියො එතදවොච – ‘‘ආගමෙථ, අය්යෙ, යාව බ්රාහ්මණො ආගච්ඡතී’’ති. භික්ඛුනියො – ‘‘යාව බ්රාහ්මණො ආගච්ඡතී’’ති සෙය්යං සන්ථරිත්වා එකච්චා නිසීදිංසු එකච්චා නිපජ්ජිංසු. අථ ඛො සො බ්රාහ්මණො රත්තිං ආගන්ත්වා තං බ්රාහ්මණිං එතදවොච – ‘‘කා ඉමා’’ති? ‘‘භික්ඛුනියො, අය්යා’’ති. ‘‘නික්කඩ්ඪථ ඉමා මුණ්ඩා බන්ධකිනියො’’ති, ඝරතො නික්කඩ්ඪාපෙසි. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො සාවත්ථිං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො විකාලෙ කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා සෙය්යං සන්ථරිත්වා අභිනිසීදිස්සන්තිපි අභිනිපජ්ජිස්සන්තිපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො විකාලෙ කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා සෙය්යං සන්ථරිත්වා අභිනිසීදන්තිපි අභිනිපජ්ජන්තිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො විකාලෙ කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා සෙය්යං සන්ථරිත්වා අභිනිසීදිස්සන්තිපි අභිනිපජ්ජිස්සන්තිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ¶ ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
865. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී විකාලෙ කුලානි උපසඞ්කමිත්වා සාමිකෙ අනාපුච්ඡා සෙය්යං සන්ථරිත්වා වා සන්ථරාපෙත්වා වා අභිනිසීදෙය්ය වා අභිනිපජ්ජෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
866. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
විකාලො නාම අත්ථඞ්ගතෙ සූරියෙ යාව අරුණුග්ගමනා.
කුලං නාම චත්තාරි කුලානි – ඛත්තියකුලං, බ්රාහ්මණකුලං, වෙස්සකුලං සුද්දකුලං. උපසඞ්කමිත්වාති තත්ථ ගන්ත්වා.
සාමිකෙ අනාපුච්ඡාති යො තස්මිං කුලෙ මනුස්සො සාමිකො දාතුං, තං අනාපුච්ඡා.
සෙය්යං නාම අන්තමසො පණ්ණසන්ථාරොපි. සන්ථරිත්වාති සයං සන්ථරිත්වා. සන්ථරාපෙත්වාති ¶ අඤ්ඤං සන්ථරාපෙත්වා. අභිනිසීදෙය්යාති තස්මිං අභිනිසීදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අභිනිපජ්ජෙය්යාති තස්මිං අභිනිපජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
867. අනාපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා සෙය්යං සන්ථරිත්වා වා සන්ථරාපෙත්වා වා අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා සෙය්යං සන්ථරිත්වා වා සන්ථරාපෙත්වා වා අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා සෙය්යං සන්ථරිත්වා වා සන්ථරාපෙත්වා වා අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ආපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
868. අනාපත්ති ¶ ආපුච්ඡා සෙය්යං සන්ථරිත්වා වා සන්ථරාපෙත්වා වා අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
869. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භද්දාය කාපිලානියා අන්තෙවාසිනී භික්ඛුනී භද්දං කාපිලානිං සක්කච්චං උපට්ඨෙති. භද්දා කාපිලානී භික්ඛුනියො එතදවොච – ‘‘අයං මං, අය්යෙ, භික්ඛුනී සක්කචං උපට්ඨෙති, ඉමිස්සාහං චීවරං දස්සාමී’’ති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී දුග්ගහිතෙන දූපධාරිතෙන පරං උජ්ඣාපෙසි – ‘‘අහං කිරාය්යෙ, අය්යං න සක්කච්චං උපට්ඨෙමි, න කිර මෙ අය්යා චීවරං දස්සතී’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී දුග්ගහිතෙන දූපධාරිතෙන පරං උජ්ඣාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී දුග්ගහිතෙන දූපධාරිතෙන පරං උජ්ඣාපෙතීති [උජ්ඣාපෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී දුග්ගහිතෙන දූපධාරිතෙන පරං උජ්ඣාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
870. ‘‘යා පන භික්ඛුනී දුග්ගහිතෙන දූපධාරිතෙන පරං උජ්ඣාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
871. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
දුග්ගහිතෙනාති අඤ්ඤථා ගහිතෙන [උග්ගහිතෙන (ක.)].
දූපධාරිතෙනාති අඤ්ඤථා උපධාරිතෙන.
පරන්ති උපසම්පන්නං උජ්ඣාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
872. උපසම්පන්නාය ¶ උපසම්පන්නසඤ්ඤා උජ්ඣාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය වෙමතිකා උජ්ඣාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා උජ්ඣාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අනුපසම්පන්නං ¶ උජ්ඣාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති ¶ දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
873. අනාපත්ති උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
874. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අත්තනො භණ්ඩකං අපස්සන්තියො චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං එතදවොචුං – ‘‘අපාය්යෙ, අම්හාකං, භණ්ඩකං පස්සෙය්යාසී’’ති? චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘අහමෙව නූන චොරී, අහමෙව නූන ¶ අලජ්ජිනී, යා අය්යායො අත්තනො භණ්ඩකං අපස්සන්තියො තා මං එවමාහංසු – ‘අපාය්යෙ, අම්හාකං භණ්ඩකං පස්සෙය්යාසී’ති? සචාහං, අය්යෙ, තුම්හාකං භණ්ඩකං ගණ්හාමි, අස්සමණී හොමි, බ්රහ්මචරියා චවාමි, නිරයං උපපජ්ජාමි; යා පන මං අභූතෙන එවමාහ සාපි අස්සමණී හොතු, බ්රහ්මචරියා චවතු, නිරයං උපපජ්ජතූ’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා චණ්ඩකාළී අත්තානම්පි පරම්පි නිරයෙනපි බ්රහ්මචරියෙනපි අභිසපිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී අත්තානම්පි පරම්පි නිරයෙනපි බ්රහ්මචරියෙනපි අභිසපතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී අත්තානම්පි පරම්පි නිරයෙනපි බ්රහ්මචරියෙනපි අභිසපිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
875. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අත්තානං වා පරං වා නිරයෙන වා බ්රහ්මචරියෙන වා අභිසපෙය්ය, පාචිත්තිය්ය’’න්ති.
876. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අත්තානන්ති ¶ ¶ පච්චත්තං. පරන්ති උපසම්පන්නං. නිරයෙන වා බ්රහ්මචරියෙන වා අභිසපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
877. උපසම්පන්නාය ¶ උපසම්පන්නසඤ්ඤා නිරයෙන වා බ්රහ්මචරියෙන ¶ වා අභිසපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය වෙමතිකා නිරයෙන වා බ්රහ්මචරියෙන වා අභිසපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා නිරයෙන වා බ්රහ්මචරියෙන වා අභිසපති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
තිරච්ඡානයොනියා වා පෙත්තිවිසයෙන වා මනුස්සදොභග්ගෙන වා අභිසපති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නං අභිසපති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
878. අනාපත්ති අත්ථපුරෙක්ඛාරාය, ධම්මපුරෙක්ඛාරාය, අනුසාසනිපුරෙක්ඛාරාය, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
879. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි සද්ධිං භණ්ඩිත්වා අත්තානං වධිත්වා වධිත්වා රොදති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා චණ්ඩකාළී අත්තානං වධිත්වා වධිත්වා රොදිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී අත්තානං වධිත්වා වධිත්වා රොදතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… ¶ කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී අත්තානං වධිත්වා වධිත්වා රොදිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
880. ‘‘යා ¶ ¶ පන භික්ඛුනී අත්තානං වධිත්වා වධිත්වා රොදෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
881. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අත්තානන්ති පච්චත්තං. වධිත්වා වධිත්වා රොදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. වධති න රොදති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. රොදති න වධති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
882. අනාපත්ති ඤාතිබ්යසනෙන වා භොගබ්යසනෙන වා රොගබ්යසනෙන වා ඵුට්ඨා රොදති න වධති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
අන්ධකාරවග්ගො දුතියො.
3. නග්ගවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
883. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා [මහාව. 350] භික්ඛුනියො අචිරවතියා නදියා වෙසියාහි සද්ධිං නග්ගා එකතිත්ථෙ නහායන්ති. වෙසියා තා භික්ඛුනියො උප්පණ්ඩෙසුං – ‘‘කිං නු ඛො නාම තුම්හාකං, අය්යෙ, දහරානං [දහරානං දහරානං (සී.)] බ්රහ්මචරියං චිණ්ණෙන, නනු නාම කාමා පරිභුඤ්ජිතබ්බා ¶ ! යදා ජිණ්ණා භවිස්සථ තදා බ්රහ්මචරියං චරිස්සථ. එවං තුම්හාකං උභො අත්ථා පරිග්ගහිතා භවිස්සන්තී’’ති. භික්ඛුනියො වෙසියාහි උප්පණ්ඩියමානා මඞ්කූ අහෙසුං. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො උපස්සයං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘තෙන හි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං ¶ පඤ්ඤපෙස්සාමි දස අත්ථවසෙ පටිච්ච – සඞ්ඝසුට්ඨුතාය…පෙ… විනයානුග්ගහාය. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
884. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී නග්ගා නහායෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
885. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
නග්ගා නහායෙය්යාති අනිවත්ථා වා අපාරුතා වා නහායති, පයොගෙ දුක්කටං. නහානපරියොසානෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
886. අනාපත්ති අච්ඡින්නචීවරිකාය වා නට්ඨචීවරිකාය වා, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
887. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවතා භික්ඛුනීනං [මහාව. 351] උදකසාටිකා ¶ අනුඤ්ඤාතා හොති ¶ . ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො – ‘‘භගවතා උදකසාටිකා අනුඤ්ඤාතා’’ති අප්පමාණිකායො උදකසාටිකායො ධාරෙසුං [ධාරෙන්ති (පාචි. 531-545)]. පුරතොපි පච්ඡතොපි ආකඩ්ඪන්තා ආහිණ්ඩන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො අප්පමාණිකායො උදකසාටිකායො ධාරෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො අප්පමාණිකායො උදකසාටිකායො ධාරෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො අප්පමාණිකායො උදකසාටිකායො ධාරෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
888. ‘‘උදකසාටිකං පන භික්ඛුනියා කාරයමානාය පමාණිකා කාරෙතබ්බා. තත්රිදං පමාණං ¶ – දීඝසො චතස්සො විදත්ථියො, සුගතවිදත්ථියා; තිරියං ද්වෙ විදත්ථියො. තං අතික්කාමෙන්තියා ඡෙදනකං පාචිත්තිය’’න්ති.
889. උදකසාටිකා ¶ නාම යාය නිවත්ථා [නිවත්ථාය (ස්යා.)] නහායති.
කාරයමානායාති කරොන්තියා වා කාරාපෙන්තියා වා.
පමාණිකා කාරෙතබ්බා. තත්රිදං පමාණං – දීඝසො චතස්සො විදත්ථියො, සුගතවිදත්ථියා; තිරියං ද්වෙ විදත්ථියො. තං අතික්කාමෙත්වා කරොති වා කාරාපෙති වා, පයොගෙ දුක්කටං. පටිලාභෙන ඡින්දිත්වා පාචිත්තියං දෙසෙතබ්බං.
890. අත්තනා විප්පකතං අත්තනා පරියොසාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . අත්තනා විප්පකතං පරෙහි පරියොසාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පරෙහි විප්පකතං අත්තනා පරියොසාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පරෙහි විප්පකතං පරෙහි පරියොසාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අඤ්ඤස්සත්ථාය කරොති වා කාරාපෙති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අඤ්ඤෙන කතං පටිලභිත්වා පරිභුඤ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
891. අනාපත්ති පමාණිකං කරොති, ඌනකං කරොති, අඤ්ඤෙන කතං පමාණාතික්කන්තං පටිලභිත්වා ඡින්දිත්වා පරිභුඤ්ජති, විතානං වා භූමත්ථරණං වා සාණිපාකාරං වා භිසිං වා බිබ්බොහනං වා කරොති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
892. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරිස්සා භික්ඛුනියා මහග්ඝෙ චීවරදුස්සෙ චීවරං දුක්කටං හොති දුස්සිබ්බිතං. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ¶ තං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘සුන්දරං ඛො ඉදං ¶ තෙ, අය්යෙ, චීවරදුස්සං; චීවරඤ්ච ඛො දුක්කටං දුස්සිබ්බිත’’න්ති. ‘‘විසිබ්බෙමි, අය්යෙ, සිබ්බිස්සසී’’ති? ‘‘ආමාය්යෙ, සිබ්බිස්සාමී’’ති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී තං චීවරං විසිබ්බෙත්වා ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා ¶ අදාසි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී – ‘‘සිබ්බිස්සාමි සිබ්බිස්සාමී’’ති නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය ¶ උස්සුක්කං කරොති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනියා චීවරං විසිබ්බාපෙත්වා නෙව සිබ්බිස්සති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භික්ඛුනියා චීවරං විසිබ්බාපෙත්වා නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරොතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භික්ඛුනියා චීවරං විසිබ්බාපෙත්වා නෙව සිබ්බිස්සති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
893. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුනියා චීවරං විසිබ්බෙත්වා වා විසිබ්බාපෙත්වා වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව සිබ්බෙය්ය න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්ය, අඤ්ඤත්ර චතූහපඤ්චාහා, පාචිත්තිය’’න්ති.
894. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුනියාති අඤ්ඤාය භික්ඛුනියා.
චීවරං නාම ඡන්නං චීවරානං අඤ්ඤතරං චීවරං.
විසිබ්බෙත්වාති සයං විසිබ්බෙත්වා. විසිබ්බාපෙත්වාති අඤ්ඤං විසිබ්බාපෙත්වා.
සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනීති අසති අන්තරායෙ.
නෙව සිබ්බෙය්යාති න සයං සිබ්බෙය්ය. න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය.
අඤ්ඤත්ර ¶ චතූහපඤ්චාහාති ඨපෙත්වා ¶ චතූහපඤ්චාහං. ‘‘නෙව සිබ්බිස්සාමි න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
895. උපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා චීවරං විසිබ්බෙත්වා වා විසිබ්බාපෙත්වා වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරොති, අඤ්ඤත්ර චතූහපඤ්චාහා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය වෙමතිකා ¶ චීවරං විසිබ්බෙත්වා වා විසිබ්බාපෙත්වා වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරොති, අඤ්ඤත්ර චතූහපඤ්චාහා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා චීවරං විසිබ්බෙත්වා වා විසිබ්බාපෙත්වා වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරොති, අඤ්ඤත්ර චතූහපඤ්චාහා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අඤ්ඤං පරික්ඛාරං විසිබ්බෙත්වා වා විසිබ්බාපෙත්වා වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරොති, අඤ්ඤත්ර චතූහපඤ්චාහා, ආපත්ති දුක්කටස්ස ¶ . අනුපසම්පන්නාය චීවරං වා අඤ්ඤං වා පරික්ඛාරං විසිබ්බෙත්වා වා විසිබ්බාපෙත්වා වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව සිබ්බති න සිබ්බාපනාය උස්සුක්කං කරොති, අඤ්ඤත්ර චතූහපඤ්චාහා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
896. අනාපත්ති ¶ සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, කරොන්තී චතූහපඤ්චාහං අතික්කාමෙති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
897. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො භික්ඛුනීනං හත්ථෙ චීවරං නික්ඛිපිත්වා සන්තරුත්තරෙන ජනපදචාරිකං පක්කමන්ති. තානි චීවරානි චිරං නික්ඛිත්තානි කණ්ණකිතානි හොන්ති. තානි භික්ඛුනියො ඔතාපෙන්ති. භික්ඛුනියො තා භික්ඛුනියො එතදවොචුං – ‘‘කස්සිමානි ¶ , අය්යෙ, චීවරානි කණ්ණකිතානී’’ති? අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො භික්ඛුනීනං හත්ථෙ චීවරං නික්ඛිපිත්වා සන්තරුත්තරෙන ජනපදචාරිකං ¶ පක්කමිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භික්ඛුනීනං හත්ථෙ චීවරං නික්ඛිපිත්වා සන්තරුත්තරෙන ජනපදචාරිකං පක්කමන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භික්ඛුනීනං හත්ථෙ චීවරං නික්ඛිපිත්වා සන්තරුත්තරෙන ජනපදචාරිකං පක්කමිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
898. ‘‘යා පන ¶ භික්ඛුනී පඤ්චාහිකං සඞ්ඝාටිචාරං[සඞ්ඝාටිවාරං (ස්යා.)]අතික්කාමෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
899. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පඤ්චාහිකං සඞ්ඝාටිචාරං අතික්කාමෙය්යාති පඤ්චමං දිවසං පඤ්ච චීවරානි නෙව නිවාසෙති න පාරුපති න ඔතාපෙති, පඤ්චමං දිවසං අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
900. පඤ්චාහාතික්කන්තෙ අතික්කන්තසඤ්ඤා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පඤ්චාහාතික්කන්තෙ වෙමතිකා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පඤ්චාහාතික්කන්තෙ අනතික්කන්තසඤ්ඤා ¶ , ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
පඤ්චාහානතික්කන්තෙ අතික්කන්තසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පඤ්චාහානතික්කන්තෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පඤ්චාහානතික්කන්තෙ අනතික්කන්තසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
901. අනාපත්ති පඤ්චමං දිවසං පඤ්ච චීවරානි නිවාසෙති වා පාරුපති වා ඔතාපෙති වා, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
902. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී පිණ්ඩාය චරිත්වා අල්ලචීවරං පත්ථරිත්වා විහාරං පාවිසි. අඤ්ඤතරා ¶ භික්ඛුනී තං ¶ චීවරං පාරුපිත්වා ගාමං පිණ්ඩාය පාවිසි. සා නික්ඛමිත්වා භික්ඛුනියො පුච්ඡි – ‘‘අපාය්යෙ, මය්හං චීවරං පස්සෙය්යාථා’’ති? භික්ඛුනියො තස්සා භික්ඛුනියා එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො සා භික්ඛුනී උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී මය්හං චීවරං අනාපුච්ඡා පාරුපිස්සතී’’ති! අථ ඛො සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී භික්ඛුනියා චීවරං අනාපුච්ඡා පාරුපිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී භික්ඛුනියා චීවරං අනාපුච්ඡා පාරුපතීති [පාරුපීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී භික්ඛුනියා චීවරං අනාපුච්ඡා පාරුපිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
903. ‘‘යා පන භික්ඛුනී චීවරසඞ්කමනීයං ධාරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
904. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
චීවරසඞ්කමනීයං නාම උපසම්පන්නාය පඤ්චන්නං චීවරානං අඤ්ඤතරං චීවරං තස්සා වා අදින්නං තං වා අනාපුච්ඡා නිවාසෙති වා පාරුපති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
905. උපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා චීවරසඞ්කමනීයං ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය වෙමතිකා චීවරසඞ්කමනීයං ධාරෙති ¶ , ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා චීවරසඞ්කමනීයං ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ .
අනුපසම්පන්නාය චීවරසඞ්කමනීයං ධාරෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා ¶ , ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
906. අනාපත්ති සා වා දෙති, තං වා ආපුච්ඡා නිවාසෙති වා පාරුපති වා, අච්ඡින්නචීවරිකාය, නට්ඨචීවරිකාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
907. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා උපට්ඨාකකුලං ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස, අය්යෙ, චීවරං දස්සාමා’’ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී – ‘‘තුම්හෙ බහුකිච්චා බහුකරණීයා’’ති අන්තරායං අකාසි. තෙන ඛො පන සමයෙන තස්ස කුලස්ස ඝරං ඩය්හති. තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා අම්හාකං දෙය්යධම්මං අන්තරායං කරිස්සති! උභයෙනාම්හ පරිබාහිරා [පරිහීනා (සී.)], භොගෙහි ච පුඤ්ඤෙන චා’’ති. අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං ¶ . යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා ගණස්ස චීවරලාභං අන්තරායං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ගණස්ස චීවරලාභං අන්තරායං අකාසීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ගණස්ස චීවරලාභං අන්තරායං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
908. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ගණස්ස චීවරලාභං අන්තරායං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
909. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ගණො නාම භික්ඛුනිසඞ්ඝො වුච්චති.
චීවරං ¶ නාම ඡන්නං චීවරානං අඤ්ඤතරං චීවරං විකප්පනුපගං පච්ඡිමං.
අන්තරායං ¶ කරෙය්යාති ‘‘කථං ඉමෙ චීවරං න [ඉමං චීවරං (ක.)] දදෙය්යු’’න්ති අන්තරායං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අඤ්ඤං පරික්ඛාරං අන්තරායං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සම්බහුලානං භික්ඛුනීනං වා එකභික්ඛුනියා වා අනුපසම්පන්නාය වා චීවරං වා අඤ්ඤං වා පරික්ඛාරං අන්තරායං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
910. අනාපත්ති ¶ ආනිසංසං දස්සෙත්වා නිවාරෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
911. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අකාලචීවරං උප්පන්නං හොති. අථ ඛො භික්ඛුනිසඞ්ඝො තං චීවරං භාජෙතුකාමො සන්නිපති. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා අන්තෙවාසිනියො භික්ඛුනියො පක්කන්තා හොන්ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තා භික්ඛුනියො එතදවොච – ‘‘අය්යෙ, භික්ඛුනියො පක්කන්තා, න තාව චීවරං භාජීයිස්සතී’’ති. චීවරවිභඞ්ගං පටිබාහි. භික්ඛුනියො න තාව චීවරං භාජීයිස්සතීති පක්කමිංසු [විපක්කමිංසු (ස්යා.)]. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අන්තෙවාසිනීසු භික්ඛුනීසු ආගතාසු තං චීවරං භාජාපෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා ධම්මිකං චීවරවිභඞ්ගං පටිබාහිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ධම්මිකං චීවරවිභඞ්ගං පටිබාහතීති [පටිබාහීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ධම්මිකං චීවරවිභඞ්ගං පටිබාහිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
912. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ධම්මිකං චීවරවිභඞ්ගං ¶ පටිබාහෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
913. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ධම්මිකොනාම චීවරවිභඞ්ගො සමග්ගො භික්ඛුනිසඞ්ඝො සන්නිපතිත්වා භාජෙති.
පටිබාහෙය්යාති ¶ කථං ඉමං චීවරං න භාජෙය්යාති [චීවරං භාජෙය්යාති (ක.)] පටිබාහති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
914. ධම්මිකෙ ¶ ධම්මිකසඤ්ඤා පටිබාහති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මිකෙ වෙමතිකා පටිබාහති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ධම්මිකෙ අධම්මිකසඤ්ඤා පටිබාහති, අනාපත්ති. අධම්මිකෙ ධම්මිකසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මිකෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මිකෙ අධම්මිකසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
915. අනාපත්ති ආනිසංසං දස්සෙත්වා පටිබාහති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
916. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී නටානම්පි නටකානම්පි ලඞ්ඝකානම්පි සොකජ්ඣායිකානම්පි [සොකසායිකානම්පි (සී.)] කුම්භථූණිකානම්පි [කුම්භථුණිකානම්පි (ක.)] සමණචීවරං දෙති – ‘‘මය්හං පරිසති [පරිසතිං (සී.)] වණ්ණං භාසථා’’ති. නටාපි නටකාපි ලඞ්ඝකාපි සොකජ්ඣායිකාපි කුම්භථූණිකාපි ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා පරිසති වණ්ණං භාසන්ති – ‘‘අය්යා ථුල්ලනන්දා බහුස්සුතා භාණිකා ¶ විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං; දෙථ අය්යාය, කරොථ අය්යායා’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා, තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා අගාරිකස්ස සමණචීවරං දස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අගාරිකස්ස සමණචීවරං දෙතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අගාරිකස්ස සමණචීවරං දස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
917. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී අගාරිකස්ස වා පරිබ්බාජකස්ස වා පරිබ්බාජිකාය වා සමණචීවරං දදෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
918. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අගාරිකො ¶ නාම යො කොචි අගාරං අජ්ඣාවසති.
පරිබ්බාජකො නාම භික්ඛුඤ්ච සාමණෙරඤ්ච ඨපෙත්වා යො කොචි පරිබ්බාජකසමාපන්නො.
පරිබ්බාජිකා නාම භික්ඛුනිඤ්ච සික්ඛමානඤ්ච සාමණෙරිඤ්ච ඨපෙත්වා යා කාචි පරිබ්බාජිකසමාපන්නා.
සමණචීවරං ¶ නාම කප්පකතං වුච්චති. දෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
919. අනාපත්ති මාතාපිතූනං දෙති, තාවකාලිකං දෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
920. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා උපට්ඨාකකුලං ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘සචෙ මයං, අය්යෙ, සක්කොම, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස චීවරං දස්සාමා’’ති. තෙන ඛො පන සමයෙන වස්සංවුට්ඨා භික්ඛුනියො චීවරං භාජෙතුකාමා සන්නිපතිංසු. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තා භික්ඛුනියො එතදවොච – ‘‘ආගමෙථ, අය්යෙ, අත්ථි භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස චීවරපච්චාසා’’ති. භික්ඛුනියො ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං එතදවොචුං – ‘‘ගච්ඡාය්යෙ, තං චීවරං ජානාහී’’ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී යෙන තං කුලං තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා තෙ මනුස්සෙ එතදවොච – ‘‘දෙථාවුසො, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස චීවර’’න්ති. ‘‘න මයං, අය්යෙ, සක්කොම භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස චීවරං දාතු’’න්ති ¶ . ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා දුබ්බලචීවරපච්චාසාය චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී දුබ්බලචීවරපච්චාසාය චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙතීති [අතික්කාමෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ¶ දුබ්බලචීවරපච්චාසාය චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙස්සති ¶ ! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
921. ‘‘යා පන භික්ඛුනී දුබ්බලචීවරපච්චාසාය චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
922. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
දුබ්බලචීවරපච්චාසා නාම ‘‘සචෙ මයං සක්කොම, දස්සාම කරිස්සාමා’’ති වාචා භින්නා හොති.
චීවරකාලසමයො නාම අනත්ථතෙ කථිනෙ වස්සානස්ස පච්ඡිමො ¶ මාසො, අත්ථතෙ කථිනෙ පඤ්ච මාසා.
චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙය්යාති අනත්ථතෙ කථිනෙ වස්සානස්ස පච්ඡිමං දිවසං අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අත්ථතෙ කථිනෙ කථිනුද්ධාරදිවසං අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
923. දුබ්බලචීවරෙ දුබ්බලචීවරසඤ්ඤා චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. දුබ්බලචීවරෙ වෙමතිකා චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. දුබ්බලචීවරෙ අදුබ්බලචීවරසඤ්ඤා චීවරකාලසමයං අතික්කාමෙති, අනාපත්ති.
අදුබ්බලචීවරෙ දුබ්බලචීවරසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අදුබ්බලචීවරෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අදුබ්බලචීවරෙ අදුබ්බලචීවරසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
924. අනාපත්ති ¶ ආනිසංසං දස්සෙත්වා නිවාරෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
925. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරෙන උපාසකෙන සඞ්ඝං උද්දිස්ස විහාරො කාරාපිතො හොති. සො තස්ස විහාරස්ස මහෙ උභතොසඞ්ඝස්ස අකාලචීවරං දාතුකාමො හොති. තෙන ඛො පන සමයෙන උභතොසඞ්ඝස්ස කථිනං අත්ථතං හොති. අථ ඛො සො උපාසකො සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා කථිනුද්ධාරං යාචි. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, කථිනං උද්ධරිතුං. එවඤ්ච පන භික්ඛවෙ කථිනං උද්ධරිතබ්බං. බ්යත්තෙන භික්ඛුනා පටිබලෙන සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
926. ‘‘සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො කථිනං උද්ධරෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. සඞ්ඝො කථිනං උද්ධරති. යස්සායස්මතො ඛමති කථිනස්ස උද්ධාරො, සො තුණ්හස්ස; යස්ස නක්ඛමති, සො භාසෙය්ය.
‘‘උබ්භතං සඞ්ඝෙන කථිනං, ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
927. අථ ඛො සො උපාසකො භික්ඛුනිසඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා කථිනුද්ධාරං යාචි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී – ‘‘චීවරං අම්හාකං ¶ භවිස්සතී’’ති කථිනුද්ධාරං පටිබාහි. අථ ඛො සො උපාසකො උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අම්හාකං කථිනුද්ධාරං න දස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො ¶ භික්ඛුනියො තස්ස උපාසකස්ස උජ්ඣායන්තස්ස ඛිය්යන්තස්ස විපාචෙන්තස්ස. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා ධම්මිකං කථිනුද්ධාරං පටිබාහිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ධම්මිකං කථිනුද්ධාරං පටිබාහතීති [පටිබාහීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ¶ ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ධම්මිකං කථිනුද්ධාරං පටිබාහිස්සති ¶ ! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
928. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ධම්මිකං කථිනුද්ධාරං පටිබාහෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
929. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ධම්මිකො නාම කථිනුද්ධාරො සමග්ගො භික්ඛුනිසඞ්ඝො සන්නිපතිත්වා උද්ධරති.
පටිබාහෙය්යාති ‘‘කථං ඉදං කථිනං න උද්ධරෙය්යා’’ති [කථිනං උද්ධරෙය්යාති (ක.)] පටිබාහති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
930. ධම්මිකෙ ධම්මිකසඤ්ඤා පටිබාහති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මිකෙ වෙමතිකා පටිබාහති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ධම්මිකෙ අධම්මිකසඤ්ඤා පටිබාහති, අනාපත්ති. අධම්මිකෙ ධම්මිකසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මිකෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මිකෙ අධම්මිකසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
931. අනාපත්ති අනිසංසං දස්සෙත්වා පටිබාහති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති ¶ .
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
නග්ගවග්ගො තතියො.
4. තුවට්ටවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
932. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ ¶ . තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙන්ති. මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා උජ්ඣායන්ති ¶ ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
933. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනියො ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙය්යුං, පාචිත්තිය’’න්ති.
934. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනියොති උපසම්පන්නායො වුච්චන්ති.
ද්වෙ එකමඤ්චෙ තුවට්ටෙය්යුන්ති එකාය නිපන්නාය අපරා නිපජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උභො වා නිපජ්ජන්ති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උට්ඨහිත්වා පුනප්පුනං නිපජ්ජන්ති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
935. අනාපත්ති එකාය නිපන්නාය අපරා නිසීදති, උභො වා නිසීදන්ති, උම්මත්තිකානං, ආදිකම්මිකානන්ති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
936. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙන්ති. මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ¶ ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො ¶ අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙන්තීති? ‘‘සච්චං ¶ , භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
937. ‘‘යා පන භික්ඛුනියො ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙය්යුං, පාචිත්තිය’’න්ති.
938. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනියොති උපසම්පන්නායො වුච්චන්ති.
ද්වෙ එකත්ථරණපාවුරණා තුවට්ටෙය්යුන්ති තඤ්ඤෙව අත්ථරිත්වා තඤ්ඤෙව පාරුපන්ති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
939. එකත්ථරණපාවුරණෙ එකත්ථරණපාවුරණසඤ්ඤා තුවට්ටෙන්ති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. එකත්ථරණපාවුරණෙ වෙමතිකා තුවට්ටෙන්ති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. එකත්ථරණපාවුරණෙ නානත්ථරණපාවුරණසඤ්ඤා තුවට්ටෙන්ති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
එකත්ථරණෙ නානාපාවුරණෙ [නානාපාවුරණසඤ්ඤා (ක.)], ආපත්ති දුක්කටස්ස. නානත්ථරණෙ එකපාවුරණෙ [එකපාවුරණසඤ්ඤා (ක.)], ආපත්ති දුක්කටස්ස. නානත්ථරණපාවුරණෙ එකත්ථරණපාවුරණසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නානත්ථරණපාවුරණෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නානත්ථරණපාවුරණෙ නානත්ථරණපාවුරණසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
940. අනාපත්ති වවත්ථානං දස්සෙත්වා නිපජ්ජන්ති, උම්මත්තිකානං, ආදිකම්මිකානන්ති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
941. තෙන ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී බහුස්සුතා හොති භාණිකා විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං. භද්දාපි කාපිලානී බහුස්සුතා හොති භාණිකා විසාරදා පට්ටා ¶ ධම්මිං කථං කාතුං උළාරසම්භාවිතා. මනුස්සා – ‘‘අය්යා භද්දා කාපිලානී බහුස්සුතා භාණිකා විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං උළාරසම්භාවිතා’’ති භද්දං කාපිලානිං පඨමං පයිරුපාසිත්වා, පච්ඡා ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං පයිරුපාසන්ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ඉස්සාපකතා – ‘‘ඉමා කිර අප්පිච්ඡා සන්තුට්ඨා පවිවිත්තා අසංසට්ඨා යා ඉමා සඤ්ඤත්තිබහුලා විඤ්ඤත්තිබහුලා විහරන්තී’’ති භද්දාය කාපිලානියා පුරතො චඞ්කමතිපි තිට්ඨතිපි නිසීදතිපි සෙය්යම්පි කප්පෙති උද්දිසතිපි උද්දිසාපෙතිපි සජ්ඣායම්පි කරොති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා අය්යාය භද්දාය කාපිලානියා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භද්දාය කාපිලානියා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරොතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භද්දාය කාපිලානියා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… ¶ එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
942. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුනියා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
943. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුනියාති අඤ්ඤාය භික්ඛුනියා.
සඤ්චිච්චාති ජානන්තී සඤ්ජානන්තී චෙච්ච අභිවිතරිත්වා වීතික්කමො.
අඵාසුං කරෙය්යාති – ‘‘ඉමිනා ඉමිස්සා අඵාසු භවිස්සතී’’ති අනාපුච්ඡා පුරතො චඞ්කමති වා තිට්ඨති වා නිසීදති වා සෙය්යං වා කප්පෙති උද්දිසති වා උද්දිසාපෙති වා සජ්ඣායං වා කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
944. උපසම්පන්නාය ¶ ¶ උපසම්පන්නසඤ්ඤා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය වෙමතිකා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අනුපසම්පන්නාය ¶ සඤ්චිච්ච අඵාසුං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
945. අනාපත්ති න අඵාසුං කත්තුකාමා ආපුච්ඡා පුරතො චඞ්කමති වා තිට්ඨති වා නිසීදති වා සෙය්යං වා කප්පෙති උද්දිසති වා උද්දිසාපෙති වා සජ්ඣායං වා කරොති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
946. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී දුක්ඛිතං සහජීවිනිං නෙව උපට්ඨෙති න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා දුක්ඛිතං සහජීවිනිං නෙව උපට්ඨෙස්සති න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී දුක්ඛිතං සහජීවිනිං නෙව උපට්ඨෙති න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී දුක්ඛිතං සහජීවිනිං නෙව උපට්ඨෙස්සති න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
947. ‘‘යා පන භික්ඛුනී දුක්ඛිතං සහජීවිනිං නෙව උපට්ඨෙය්ය න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
948. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
දුක්ඛිතා නාම ගිලානා වුච්චති.
සහජීවිනී ¶ නාම සද්ධිවිහාරිනී වුච්චති.
නෙව උපට්ඨෙය්යාති න සයං උපට්ඨෙය්ය.
න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය ¶ .
‘‘නෙව උපට්ඨෙස්සාමි, න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අන්තෙවාසිනිං වා අනුපසම්පන්නං වා නෙව උපට්ඨෙති, න උපට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
949. අනාපත්ති ¶ සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
950. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භද්දා කාපිලානී සාකෙතෙ වස්සං උපගතා හොති. සා කෙනචිදෙව කරණීයෙන උබ්බාළ්හා ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා සන්තිකෙ දූතං පාහෙසි – ‘‘සචෙ මෙ අය්යා ථුල්ලනන්දා උපස්සයං දදෙය්ය ආගච්ඡෙය්යාමහං සාවත්ථි’’න්ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී එවමාහ – ‘‘ආගච්ඡතු, දස්සාමී’’ති. අථ ඛො භද්දා කාපිලානී සාකෙතා සාවත්ථිං අගමාසි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භද්දාය කාපිලානියා උපස්සයං අදාසි. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී බහුස්සුතා හොති භාණිකා විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං. භද්දාපි කාපිලානී බහුස්සුතා [බහුස්සුතායෙව (ක.)] හොති භාණිකා විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං උළාරසම්භාවිතා. මනුස්සා – ‘‘අය්යා භද්දා කාපිලානී බහුස්සුතා භාණිකා විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං උළාරසම්භාවිතා’’ති භද්දං කාපිලානිං ¶ පඨමං පයිරුපාසිත්වා පච්ඡා ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං පයිරුපාසන්ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ඉස්සාපකතා – ‘‘ඉමා කිර ¶ අප්පිච්ඡා සන්තුට්ඨා පවිවිත්තා අසංසට්ඨා යා ඉමා සඤ්ඤත්තිබහුලා විඤ්ඤත්තිබහුලා විහරන්තී’’ති කුපිතා අනත්තමනා භද්දං කාපිලානිං උපස්සයා නික්කඩ්ඪි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා ¶ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා අය්යාය භද්දාය කාපිලානියා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භද්දාය කාපිලානියා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪතීති [නික්කඩ්ඪීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භද්දාය කාපිලානියා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
951. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුනියා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪෙය්ය වා නික්කඩ්ඪාපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
952. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුනියාති අඤ්ඤාය භික්ඛුනියා. උපස්සයො නාම කවාටබද්ධො වුච්චති. දත්වාති සයං දත්වා. කුපිතා අනත්තමනාති අනභිරද්ධා ආහතචිත්තා ඛිලජාතා.
නික්කඩ්ඪෙය්යාති ගබ්භෙ ¶ ගහෙත්වා පමුඛං නික්කඩ්ඪති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පමුඛෙ ගහෙත්වා බහි නික්කඩ්ඪති, ආපත්ති ¶ පාචිත්තියස්ස. එකෙන පයොගෙන බහුකෙපි ද්වාරෙ අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
නික්කඩ්ඪාපෙය්යාති අඤ්ඤං ආණාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස [එත්ථ ‘‘ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති සබ්බත්ථ දිස්සති, භික්ඛුවිභඞ්ගෙ පන ඉදිසෙසු ආණත්තිසහගතසික්ඛාපදෙසු ‘‘අඤ්ඤං ආණාපෙති ආපත්ති පාචිත්තියස්සා’’ති ආගතත්තා තමනුවත්තිත්වා විසොධිතමිදං]. සකිං ආණත්තා බහුකෙපි ද්වාරෙ අතික්කාමෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
953. උපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය වෙමතිකා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪති වා ¶ නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා උපස්සයං දත්වා කුපිතා අනත්තමනා නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
තස්සා ¶ පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අකවාටබද්ධා නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තස්සා පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නං කවාටබද්ධා වා අකවාටබද්ධා වා නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. තස්සා පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
954. අනාපත්ති ¶ අලජ්ජිනිං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, තස්සා පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, උම්මත්තිකං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, තස්සා පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, භණ්ඩනකාරිකං කලහකාරිකං විවාදකාරිකං භස්සකාරිකං සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරිකං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, තස්සා පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, අන්තෙවාසිනිං වා සද්ධිවිහාරිනිං වා න සම්මා වත්තන්තිං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, තස්සා පරික්ඛාරං නික්කඩ්ඪති වා නික්කඩ්ඪාපෙති වා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
955. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී සංසට්ඨා විහරති ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා චණ්ඩකාළී සංසට්ඨා විහරිස්සති ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී සංසට්ඨා විහරති ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපීති ¶ ? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ ¶ , චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී සංසට්ඨා විහරිස්සති ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං ¶ වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
956. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී සංසට්ඨා විහරෙය්ය ගහපතිනා වා ගහපතිපුත්තෙන වා සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි එවමස්ස වචනීයා – ‘මාය්යෙ, සංසට්ඨා විහරි ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපි. විවිච්චාය්යෙ; විවෙකඤ්ඤෙව භගිනියා සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’ති. එවඤ්ච [එවඤ්ච පන (ක.)] සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි වුච්චමානා තථෙව පග්ගණ්හෙය්ය, සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීහි යාවතතියං සමනුභාසිතබ්බා තස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යාවතතියඤ්චෙ සමනුභාසීයමානා තං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
957. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සංසට්ඨා නාම අනනුලොමිකෙන කායිකවාචසිකෙන සංසට්ඨා.
ගහපති නාම යො කොචි අගාරං අජ්ඣාවසති.
ගහපතිපුත්තො නාම යෙ කෙචි [යො කොචි (ක.)] පුත්තභාතරො.
සා භික්ඛුනීති යා සා සංසට්ඨා භික්ඛුනී.
භික්ඛුනීහීති අඤ්ඤාහි භික්ඛුනීහි. යා පස්සන්ති යා සුණන්ති තාහි වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ, සංසට්ඨා විහරි ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපි. විවිච්චාය්යෙ; විවෙකඤ්ඤෙව භගිනියා සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සුත්වා න වදන්ති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සඞ්ඝමජ්ඣම්පි ආකඩ්ඪිත්වා වත්තබ්බා – ‘‘මාය්යෙ ¶ , සංසට්ඨා විහරි ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපි. විවිච්චාය්යෙ; විවෙකඤ්ඤෙවභගිනියා සඞ්ඝො වණ්ණෙතී’’ති. දුතියම්පි වත්තබ්බා. තතියම්පි වත්තබ්බා. සචෙ පටිනිස්සජ්ජති, ඉච්චෙතං කුසලං; නො චෙ පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සා භික්ඛුනී සමනුභාසිතබ්බා. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සමනුභාසිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
958. ‘‘සුණාතු ¶ මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී සංසට්ඨා විහරති ගහපතිනාපි ¶ ගහපතිපුත්තෙනපි. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසෙය්ය තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී සංසට්ඨා විහරති ගහපතිනාපි ගහපතිපුත්තෙනපි. සා තං වත්ථුං න පටිනිස්සජ්ජති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සමනුභාසති තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සමනුභාසනා තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ….
‘‘සමනුභට්ඨා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී තස්ස වත්ථුස්ස පටිනිස්සග්ගාය; ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
ඤත්තියා ¶ දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
959. ධම්මකම්මෙ ¶ ධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා න පටිනිස්සජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
960. අනාපත්ති අසමනුභාසන්තියා, පටිනිස්සජ්ජන්තියා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
961. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අන්තොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරන්ති. ධුත්තා ¶ දූසෙන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අන්තොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අන්තොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අන්තොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
962. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අන්තොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
963. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අන්තොරට්ඨෙති යස්ස විජිතෙ විහරති, තස්ස රට්ඨෙ.
සාසඞ්කං නාම තස්මිං මග්ගෙ චොරානං නිවිට්ඨොකාසො දිස්සති, භුත්තොකාසො දිස්සති, ඨිතොකාසො දිස්සති, නිසින්නොකාසො දිස්සති, නිපන්නොකාසො දිස්සති.
සප්පටිභයං නාම තස්මිං මග්ගෙ චොරෙහි මනුස්සා හතා දිස්සන්ති, විලුත්තා දිස්සන්ති, ආකොටිතා දිස්සන්ති.
අසත්ථිකා නාම විනා සත්ථෙන.
චාරිකං චරෙය්යාති කුක්කුටසම්පාතෙ ගාමෙ ගාමන්තරෙ ගාමන්තරෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ අද්ධයොජනෙ අද්ධයොජනෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
964. අනාපත්ති ¶ සත්ථෙන සහ ගච්ඡති, ඛෙමෙ අප්පටිභයෙ ගච්ඡති, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
965. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො තිරොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරන්ති. ධුත්තා දූසෙන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති ¶ විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො තිරොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො තිරොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො තිරොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
966. ‘‘යා පන භික්ඛුනී තිරොරට්ඨෙ සාසඞ්කසම්මතෙ සප්පටිභයෙ අසත්ථිකා චාරිකං චරෙය්ය, පාචත්තිය’’න්ති.
967. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
තිරොරට්ඨෙති යස්ස විජිතෙ විහරති, තං ඨපෙත්වා අඤ්ඤස්ස රට්ඨෙ.
සාසඞ්කං නාම තස්මිං මග්ගෙ චොරානං නිවිට්ඨොකාසො දිස්සති, භුත්තොකාසො දිස්සති, ඨිතොකාසො දිස්සති, නිසින්නොකාසො දිස්සති, නිපන්නොකාසො දිස්සති.
සප්පටිභයං නාම තස්මිං මග්ගෙ චොරෙහි මනුස්සා හතා දිස්සන්ති, විලුත්තා දිස්සන්ති, ආකොටිතා දිස්සන්ති.
අසත්ථිකා ¶ නාම විනා සත්ථෙන.
චාරිකං චරෙය්යාති කුක්කුටසම්පාතෙ ගාමෙ ගාමන්තරෙ ගාමන්තරෙ, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ අද්ධයොජනෙ අද්ධයොජනෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
968. අනාපත්ති සත්ථෙන සහ ගච්ඡති, ඛෙමෙ අප්පටිභයෙ ගච්ඡති ¶ , ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
969. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අන්තොවස්සං චාරිකං චරන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අන්තොවස්සං චාරිකං චරිස්සන්ති හරිතානි තිණානි ච සම්මද්දන්තා, එකින්ද්රියං ජීවං විහෙඨෙන්තා, බහූ ඛුද්දකෙ පාණෙ සඞ්ඝාතං ආපාදෙන්තා’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අන්තොවස්සං චාරිකං චරිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අන්තොවස්සං චාරිකං චරන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අන්තොවස්සං චාරිකං චරිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
970. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අන්තොවස්සං චාරිකං චරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
971. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අන්තොවස්සන්ති පුරිමං වා තෙමාසං පච්ඡිමං වා තෙමාසං අවසිත්වා.
චාරිකං ¶ චරෙය්යාති කුක්කුටසම්පාතෙ ගාමෙ ¶ ගාමන්තරෙ ගාමන්තරෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ අද්ධයොජනෙ අද්ධයොජනෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
972. අනාපත්ති සත්තාහකරණීයෙන ගච්ඡති, කෙනචි උබ්බාළ්හා ගච්ඡති, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
973. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො තත්ථෙව රාජගහෙ ¶ වස්සං වසන්ති, තත්ථ හෙමන්තං, තත්ථ ගිම්හං. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘ආහුන්දරිකා භික්ඛුනීනං දිසා අන්ධකාරා, න ඉමාසං දිසා පක්ඛායන්තී’’ති. අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘තෙන හි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤපෙස්සාමි දස අත්ථවසෙ පටිච්ච – සඞ්ඝසුට්ඨුතාය…පෙ… සද්ධම්මට්ඨිතියා විනයානුග්ගහාය. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
974. ‘‘යා පන භික්ඛුනී වස්සංවුට්ඨා චාරිකං න පක්කමෙය්ය අන්තමසො ඡප්පඤ්චයොජනානිපි, පාචිත්තිය’’න්ති.
975. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං ¶ අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
වස්සංවුට්ඨා නාම පුරිමං වා තෙමාසං පච්ඡිමං වා තෙමාසං වුට්ඨා.
‘‘චාරිකං න පක්කමිස්සාමි අන්තමසො ඡප්පඤ්චයොජනානිපී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
976. අනාපත්ති ¶ සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා දුතියිකං භික්ඛුනිං න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
තුවට්ටවග්ගො චතුත්ථො.
5. චිත්තාගාරවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
977. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන රඤ්ඤො පසෙනදිස්ස කොසලස්ස උය්යානෙ චිත්තාගාරෙ පටිභානචිත්තං කතං ¶ හොති. බහූ මනුස්සා චිත්තාගාරං දස්සනාය ගච්ඡන්ති. ඡබ්බග්ගියාපි භික්ඛුනියො චිත්තාගාරං දස්සනාය අගමංසු. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො චිත්තාගාරං දස්සනාය ගච්ඡිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො චිත්තාගාරං දස්සනාය ගච්ඡිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ¶ චිත්තාගාරං දස්සනාය ගච්ඡන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො චිත්තාගාරං දස්සනාය ගච්ඡිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
978. ‘‘යා පන භික්ඛුනී රාජාගාරං වා චිත්තාගාරං වා ආරාමං වා උය්යානං වා පොක්ඛරණිං වා දස්සනාය ගච්ඡෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
979. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
රාජාගාරං නාම යත්ථ කත්ථචි රඤ්ඤො කීළිතුං රමිතුං කතං හොති.
චිත්තාගාරං නාම යත්ථ කත්ථචි මනුස්සානං කීළිතුං රමිතුං කතං හොති.
ආරාමො නාම යත්ථ කත්ථචි මනුස්සානං කීළිතුං රමිතුං කතො හොති.
උය්යානං නාම යත්ථ කත්ථචි මනුස්සානං කීළිතුං රමිතුං කතං හොති.
පොක්ඛරණී නාම යත්ථ කත්ථචි මනුස්සානං කීළිතුං රමිතුං කතා හොති.
980. දස්සනාය ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යත්ථ ඨිතා පස්සති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. දස්සනූපචාරං විජහිත්වා පුනප්පුනං පස්සති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. එකමෙකං දස්සනාය ගච්ඡති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. යත්ථ ඨිතා පස්සති, ආපත්ති පචිත්තියස්ස. දස්සනූපචාරං විජහිත්වා පුනප්පුනං පස්සති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
981. අනාපත්ති ¶ ¶ ආරාමෙ ඨිතා පස්සති, ගච්ඡන්තී වා ආගච්ඡන්තී වා ¶ පස්සති, සති කරණීයෙ ගන්ත්වා පස්සති, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
982. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ආසන්දිම්පි පල්ලඞ්කම්පි පරිභුඤ්ජන්ති. මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ආසන්දිම්පි පල්ලඞ්කම්පි පරිභුඤ්ජිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං ¶ . යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ආසන්දිම්පි පල්ලඞ්කම්පි පරිභුඤ්ජිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ආසන්දිම්පි පල්ලඞ්කම්පි පරිභුඤ්ජන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ආසන්දිම්පි පල්ලඞ්කම්පි පරිභුඤ්ජිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
983. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ආසන්දිං වා පල්ලඞ්කං වා පරිභුඤ්ජෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
984. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං ¶ අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ආසන්දී නාම අතික්කන්තප්පමාණා වුච්චති.
පල්ලඞ්කො නාම ආහරිමෙහි [‘‘අසංහාරිමෙහි’’ ඉති කඞ්ඛාවිතරණියා සමෙති] වාළෙහි කතො හොති.
පරිභුඤ්ජෙය්යාති තස්මිං අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
985. අනාපත්ති ¶ ආසන්දියා පාදෙ ඡින්දිත්වා පරිභුඤ්ජති, පල්ලඞ්කස්ස වාළෙ භින්දිත්වා පරිභුඤ්ජති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
986. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සුත්තං කන්තන්ති. මනුස්සා ¶ විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො සුත්තං කන්තිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා ¶ …පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සුත්තං කන්තිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සුත්තං කන්තන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සුත්තං කන්තිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා ¶ පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
987. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සුත්තං කන්තෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
988. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සුත්තං නාම ඡ සුත්තානි – ඛොමං, කප්පාසිකං, කොසෙය්යං, කම්බලං, සාණං, භඞ්ගං.
කන්තෙය්යාති සයං කන්තති, පයොගෙ දුක්කටං. උජ්ජවුජ්ජවෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
989. අනාපත්ති කන්තිතසුත්තං කන්තති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
990. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ගිහිවෙය්යාවච්චං කරොන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ගිහිවෙය්යාවච්චං කරිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ගිහිවෙය්යාවච්චං කරොන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ගිහිවෙය්යාවච්චං කරිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
991. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ගිහිවෙය්යාවච්චං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
992. යා ¶ ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ගිහිවෙය්යාවච්චං නාම අගාරිකස්ස යාගුං වා භත්තං වා ඛාදනීයං ¶ වා පචති, සාටකං වා වෙඨනං වා ධොවති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
993. අනාපත්ති යාගුපානෙ, සඞ්ඝභත්තෙ, චෙතියපූජාය, අත්තනො වෙය්යාවච්චකරස්ස යාගුං වා භත්තං වා ඛාදනීයං වා පචති, සාටකං වා වෙඨනං වා ධොවති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
994. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං උපසඞ්කමිත්වා එතදවොච – ‘‘එහාය්යෙ, ඉමං අධිකරණං වූපසමෙහී’’ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ‘සාධූ’ති පටිස්සුණිත්වා නෙව වූපසමෙති න වූපසමාය උස්සුක්කං කරොති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී ¶ භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනියා – ‘එහාය්යෙ’, ඉමං අධිකරණං වූපසමෙහී’ති වුච්චමානා – ‘සාධූ’ති පටිස්සුණිත්වා, නෙව වූපසමෙස්සති න වූපසමාය උස්සුක්කං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භික්ඛුනියා – ‘‘එහාය්යෙ, ඉමං අධිකරණං වූපසමෙහී’’ති වුච්චමානා – ‘‘සාධූ’’ති පටිස්සුණිත්වා, නෙව ¶ වූපසමෙති න වූපසමාය උස්සුක්කං කරොතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී භික්ඛුනියා – ‘‘එහාය්යෙ, ඉමං අධිකරණං වූපසමෙහී’’ති වුච්චමානා – ‘‘සාධූ’’ති පටිස්සුණිත්වා, නෙව වූපසමෙස්සති න වූපසමාය උස්සුක්කං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
995. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුනියා – ‘එහාය්යෙ, ඉමං අධිකරණං වූපසමෙහී’ති වුච්චමානා ¶ – ‘සාධූ’ති පටිස්සුණිත්වා සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව වූපසමෙය්ය න වූපසමාය උස්සුක්කං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
996. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුනියාති අඤ්ඤාය භික්ඛුනියා.
අධිකරණං නාම චත්තාරි අධිකරණානි – විවාදාධිකරණං, අනුවාදාධිකරණං, ආපත්තාධිකරණං, කිච්චාධිකරණං.
එහාය්යෙ ඉමං අධිකරණං වූපසමෙහීති එහාය්යෙ ඉමං අධිකරණං විනිච්ඡෙහි.
සා ¶ පච්ඡා අනන්තරායිකිනීති අසති අන්තරායෙ.
නෙව වූපසමෙය්යාති න සයං වූපසමෙය්ය.
න වූපසමාය උස්සුක්කං කරෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය. ‘‘නෙව වූපසමෙස්සාමි න වූපසමාය උස්සුක්කං කරිස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
997. උපසම්පන්නාය ¶ උපසම්පන්නසඤ්ඤා අධිකරණං නෙව වූපසමෙති න වූපසමාය උස්සුක්කං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය ¶ වෙමතිකා අධිකරණං නෙව වූපසමෙති, න වූපසමාය උස්සුක්කං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා අධිකරණං නෙව වූපසමෙති, න වූපසමාය උස්සුක්කං කරොති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අනුපසම්පන්නාය අධිකරණං නෙව වූපසමෙති, න වූපසමාය උස්සුක්කං කරොති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නාය අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
998. අනාපත්ති ¶ සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
999. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී නටානම්පි නටකානම්පි ලඞ්ඝකානම්පි සොකජ්ඣායිකානම්පි කුම්භථූණිකානම්පි සහත්ථා ඛාදනීයං භොජනීයං දෙති – ‘‘මය්හං පරිසති වණ්ණං භාසථා’’ති. නටාපි නටකාපි ලඞ්ඝකාපි සොකජ්ඣායිකාපි කුම්භථූණිකාපි ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා පරිසති වණ්ණං භාසන්ති – ‘‘අය්යා ථුල්ලනන්දා බහුස්සුතා භාණිකා විසාරදා පට්ටා ධම්මිං කථං කාතුං; දෙථ අය්යාය, කරොථ අය්යායා’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා ¶ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා අගාරිකස්ස සහත්ථා ඛාදනීයං භොජනීයං දස්සතීති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අගාරිකස්ස සහත්ථා ඛාදනීයං භොජනීයං දෙතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී අගාරිකස්ස සහත්ථා ඛාදනීයං භොජනීයං දස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1000. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී අගාරිකස්ස වා පරිබ්බාජකස්ස වා පරිබ්බාජිකාය වා සහත්ථා ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා දදෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1001. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අගාරිකො නාම යො කොචි අගාරං අජ්ඣාවසති.
පරිබ්බාජකො නාම භික්ඛුඤ්ච සාමණෙරඤ්ච ඨපෙත්වා යො කොචි පරිබ්බාජකසමාපන්නො.
පරිබ්බාජිකා ¶ නාම භික්ඛුනිඤ්ච සික්ඛමානඤ්ච සාමණෙරිඤ්ච ඨපෙත්වා යා කාචි පරිබ්බාජිකසමාපන්නා.
ඛාදනීයං නාම පඤ්ච භොජනානි – උදකදන්තපොනං ඨපෙත්වා අවසෙසං ඛාදනීයං නාම.
භොජනීයං නාම පඤ්ච භොජනානි – ඔදනො, කුම්මාසො, සත්තු, මච්ඡො, මංසං.
දදෙය්යාති කායෙන වා කායපටිබද්ධෙන වා නිස්සග්ගියෙන වා ¶ දෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උදකදන්තපොනං දෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1002. අනාපත්ති දාපෙති න දෙති, උපනික්ඛිපිත්වා දෙති, බාහිරාලෙපං ¶ දෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
1003. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ආවසථචීවරං අනිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජති. අඤ්ඤා උතුනියො භික්ඛුනියො න ලභන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා ආවසථචීවරං අනිස්සජ්ජිත්වා ¶ පරිභුඤ්ජිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ආවසථචීවරං අනිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ආවසථචීවරං අනිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1004. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ආවසථචීවරං අනිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1005. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ආවසථචීවරං නාම ‘‘උතුනියො භික්ඛුනියො පරිභුඤ්ජන්තූ’’ති දින්නං හොති.
අනිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජෙය්යාති ද්වෙතිස්සො රත්තියො පරිභුඤ්ජිත්වා චතුත්ථදිවසෙ ධොවිත්වා භික්ඛුනියා වා සික්ඛමානාය වා සාමණෙරියා වා අනිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජති ¶ , ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1006. අනිස්සජ්ජිතෙ අනිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා පරිභුඤ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනිස්සජ්ජිතෙ වෙමතිකා පරිභුඤ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනිස්සජ්ජිතෙ නිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා පරිභුඤ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
නිස්සජ්ජිතෙ අනිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නිස්සජ්ජිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නිස්සජ්ජිතෙ නිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා අනාපත්ති.
1007. අනාපත්ති නිස්සජ්ජිත්වා පරිභුඤ්ජති, පුන පරියායෙන පරිභුඤ්ජති, අඤ්ඤා උතුනියො භික්ඛුනියො න හොන්ති, අච්ඡින්නචීවරිකාය, නට්ඨචීවරිකාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
1008. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ආවසථං අනිස්සජ්ජිත්වා චාරිකං පක්කාමි. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා ආවසථො ඩය්හති. භික්ඛුනියො එවමාහංසු – ‘‘හන්දාය්යෙ, භණ්ඩකං නීහරාමා’’ති. එකච්චා එවමාහංසු – ‘‘න මයං, අය්යෙ, නීහරිස්සාම. යං කිඤ්චි නට්ඨං සබ්බං අම්හෙ අභියුඤ්ජිස්සතී’’ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පුනදෙව තං ආවසථං පච්චාගන්ත්වා භික්ඛුනියො පුච්ඡි – ‘‘අපාය්යෙ, භණ්ඩකං නීහරිත්ථා’’ති? ‘‘න ¶ මයං, අය්යෙ, නීහරිම්හා’’ති ¶ . ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ආවසථෙ ඩය්හමානෙ භණ්ඩකං න නීහරිස්සන්තී’’ති! යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා ආවසථං අනිස්සජ්ජිත්වා චාරිකං පක්කමිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ආවසථං අනිස්සජ්ජිත්වා චාරිකං පක්කමතීති [පක්කමීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ආවසථං අනිස්සජ්ජිත්වා චාරිකං පක්කමිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1009. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ආවසථං අනිස්සජ්ජිත්වා චාරිකං පක්කමෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1010. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ආවසථො නාම කවාටබද්ධො වුච්චති.
අනිස්සජ්ජිත්වා චාරිකං පක්කමෙය්යාති භික්ඛුනියා වා සික්ඛමානාය වා සාමණෙරියා වා අනිස්සජ්ජිත්වා පරික්ඛිත්තස්ස ආවසථස්ස පරික්ඛෙපං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අපරික්ඛිත්තස්ස ආවසථස්ස උපචාරං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1011. අනිස්සජ්ජිතෙ අනිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා පක්කමති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනිස්සජ්ජිතෙ වෙමතිකා පක්කමති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනිස්සජ්ජිතෙ ¶ නිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා පක්කමති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අකවාටබද්ධං ¶ අනිස්සජ්ජිත්වා පක්කමති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නිස්සජ්ජිතෙ අනිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නිස්සජ්ජිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. නිස්සජ්ජිතෙ නිස්සජ්ජිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1012. අනාපත්ති ¶ ¶ නිස්සජ්ජිත්වා පක්කමති, සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
1013. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං පරියාපුණන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං පරියාපුණිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං පරියාපුණිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං පරියාපුණන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි ¶ නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං පරියාපුණිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1014. ‘‘යා පන භික්ඛුනී තිරච්ඡානවිජ්ජං පරියාපුණෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1015. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
තිරච්ඡානවිජ්ජා[තිරච්ඡානවිජ්ජං (ක.)] නාම යං කිඤ්චි බාහිරකං අනත්ථසංහිතං.
පරියාපුණෙය්යාති ¶ පදෙන පරියාපුණාති, පදෙ පදෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අක්ඛරාය පරියාපුණාති, අක්ඛරක්ඛරාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1016. අනාපත්ති ¶ ලෙඛං පරියාපුණාති, ධාරණං පරියාපුණාති, ගුත්තත්ථාය පරිත්තං පරියාපුණාති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
1017. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ¶ ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං වාචෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං වාචෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා ¶ භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං වාචෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං වාචෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තිරච්ඡානවිජ්ජං වාචෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1018. ‘‘යා පන භික්ඛුනී තිරච්ඡානවිජ්ජං වාචෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1019. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
තිරච්ඡානවිජ්ජා[තිරච්ඡානවිජ්ජං (ක.)] නාම යං කිඤ්චි බාහිරකං අනත්ථසංහිතං.
වාචෙය්යාති පදෙන වාචෙති, පදෙ පදෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අක්ඛරාය වාචෙති, අක්ඛරක්ඛරාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1020. අනාපත්ති ¶ ¶ ලෙඛං වාචෙති, ධාරණං වාචෙති, ගුත්තත්ථාය පරිත්තං වාචෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
චිත්තාගාරවග්ගො පඤ්චමො.
6. ආරාමවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
1021. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛූ ගාමකාවාසෙ එකචීවරා චීවරකම්මං කරොන්ති. භික්ඛුනියො අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසිත්වා යෙන තෙ භික්ඛූ තෙනුපසඞ්කමිංසු. භික්ඛූ උජ්ඣායන්ති ¶ ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
‘‘යා පන භික්ඛුනී අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
එවඤ්චිදං ¶ භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
1022. තෙන ඛො පන සමයෙන තෙ භික්ඛූ තම්හා ආවාසා පක්කමිංසු. භික්ඛුනියො – ‘‘අය්යා පක්කන්තා’’ති, ආරාමං නාගමංසු. අථ ඛො තෙ භික්ඛූ පුනදෙව තං ආවාසං පච්චාගච්ඡිංසු. භික්ඛුනියො – ‘‘අය්යා ආගතා’’ති, ආපුච්ඡා ආරාමං පවිසිත්වා යෙන තෙ භික්ඛූ තෙනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ¶ තෙ භික්ඛූ අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨංසු. එකමන්තං ඨිතා ඛො තා භික්ඛුනියො තෙ භික්ඛූ එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස තුම්හෙ, භගිනියො, ආරාමං ¶ නෙව සම්මජ්ජිත්ථ න පානීයං පරිභොජනීයං උපට්ඨාපිත්ථාති? භගවතා, අය්යා, සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං [පඤ්ඤත්තං හොති (ක.)] හොති – ‘‘න අනාපුච්ඡා ආරාමො පවිසිතබ්බො’’ති. තෙන මයං න ආගමිම්හා’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සන්තං භික්ඛුං ආපුච්ඡා ආරාමං ¶ පවිසිතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
‘‘යා පන භික්ඛුනී සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
1023. තෙන ඛො පන සමයෙන තෙ භික්ඛූ තම්හා ආවාසා පක්කමිත්වා පුනදෙව තං ආවාසං පච්චාගච්ඡිංසු. භික්ඛුනියො – ‘‘අය්යා පක්කන්තා’’ති අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසිංසු. තාසං කුක්කුච්චං අහොසි – ‘‘භගවතා සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං – ‘න සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා ආරාමො පවිසිතබ්බො’ති. මයඤ්චම්හා සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසිම්හා. කච්චි නු ඛො මයං පාචිත්තියං ආපත්තිං ආපන්නා’’ති…පෙ… භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1024. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ජානං සභික්ඛුකං ආරාමං අනාපුච්ඡා පවිසෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1025. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ජානාති නාම සාමං වා ජානාති, අඤ්ඤෙ වා තස්සා ආරොචෙන්ති, තෙ වා ආරොචෙන්ති.
සභික්ඛුකො නාම ආරාමො යත්ථ භික්ඛූ රුක්ඛමූලෙපි වසන්ති.
අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසෙය්යාති භික්ඛුං වා සාමණෙරං වා ආරාමිකං වා අනාපුච්ඡා පරික්ඛිත්තස්ස ¶ ආරාමස්ස පරික්ඛෙපං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අපරික්ඛිත්තස්ස ආරාමස්ස උපචාරං ඔක්කමන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1026. සභික්ඛුකෙ සභික්ඛුකසඤ්ඤා සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. සභික්ඛුකෙ වෙමතිකා සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා ¶ ¶ ආරාමං පවිසති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සභික්ඛුකෙ අභික්ඛුකසඤ්ඤා සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා ආරාමං පවිසති, අනාපත්ති.
අභික්ඛුකෙ සභික්ඛුකසඤ්ඤා, ආපත්ති ¶ දුක්කටස්ස. අභික්ඛුකෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අභික්ඛුකෙ අභික්ඛුකසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1027. අනාපත්ති සන්තං භික්ඛුං ආපුච්ඡා පවිසති, අසන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡා පවිසති, සීසානුලොකිකා ගච්ඡති, යත්ථ භික්ඛුනියො සන්නිපතිතා හොන්ති තත්ථ ගච්ඡති, ආරාමෙන මග්ගො හොති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
1028. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ කූටාගාරසාලායං. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්මතො උපාලිස්ස උපජ්ඣායො ආයස්මා කප්පිතකො සුසානෙ විහරති. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියානං භික්ඛුනීනං මහත්තරා [මහන්තතරා (සී.)] භික්ඛුනී කාලඞ්කතා හොති. ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තං භික්ඛුනිං නීහරිත්වා ආයස්මතො කප්පිතකස්ස විහාරස්ස අවිදූරෙ ඣාපෙත්වා ථූපං කත්වා ගන්ත්වා තස්මිං ථූපෙ රොදන්ති. අථ ඛො ආයස්මා කප්පිතකො තෙන සද්දෙන උබ්බාළ්හො තං ථූපං භින්දිත්වා පකිරෙසි. ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො – ‘‘ඉමිනා කප්පිතකෙන අම්හාකං අය්යාය ථූපො භින්නො, හන්ද නං ඝාතෙමා’’ති, මන්තෙසුං ¶ . අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ආයස්මතො උපාලිස්ස එතමත්ථං ආරොචෙසි. ආයස්මා උපාලි ආයස්මතො කප්පිතකස්ස එතමත්ථං ආරොචෙසි. අථ ඛො ආයස්මා කප්පිතකො විහාරා නික්ඛමිත්වා නිලීනො අච්ඡි. අථ ඛො ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො යෙනායස්මතො කප්පිතකස්ස විහාරො තෙනුපසඞ්කමිංසු ¶ ; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතො කප්පිතකස්ස විහාරං පාසාණෙහි ච ලෙඩ්ඩූහි ච ඔත්ථරාපෙත්වා, ‘‘මතො කප්පිතකො’’ති පක්කමිංසු.
අථ ¶ ඛො ආයස්මා කප්පිතකො තස්සා රත්තියා අච්චයෙන පුබ්බණ්හසමයං නිවාසෙත්වා පත්තචීවරමාදාය වෙසාලිං පිණ්ඩාය පාවිසි. අද්දසංසු ඛො ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ආයස්මන්තං කප්පිතකං පිණ්ඩාය චරන්තං. දිස්වාන එවමාහංසු – ‘‘අයං කප්පිතකො ජීවති, කො නු ඛො අම්හාකං මන්තං සංහරී’’ති? අස්සොසුං ඛො ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො – ‘‘අය්යෙන කිර උපාලිනා අම්හාකං මන්තො සංහටො’’ති. තා ආයස්මන්තං උපාලිං අක්කොසිංසු – ‘‘කථඤ්හි නාම අයං කාසාවටො මලමජ්ජනො නිහීනජච්චො අම්හාකං මන්තං සංහරිස්සතී’’ති! යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති ¶ – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො අය්යං උපාලිං අක්කොසිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො උපාලිං අක්කොසන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො උපාලිං අක්කොසිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1029. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුං අක්කොසෙය්ය වා පරිභාසෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
1030. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුන්ති උපසම්පන්නං. අක්කොසෙය්ය වාති දසහි වා අක්කොසවත්ථූහි අක්කොසති එතෙසං වා අඤ්ඤතරෙන, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
පරිභාසෙය්ය වාති භයං උපදංසෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1031. උපසම්පන්නෙ උපසම්පන්නසඤ්ඤා අක්කොසති වා පරිභාසති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නෙ වෙමතිකා අක්කොසති වා පරිභාසති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. උපසම්පන්නෙ අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා අක්කොසති වා පරිභාසති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අනුපසම්පන්නං ¶ අක්කොසති වා පරිභාසති වා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නෙ උපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුපසම්පන්නෙ අනුපසම්පන්නසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1032. අනාපත්ති ¶ අත්ථපුරෙක්ඛාරාය, ධම්මපුරෙක්ඛාරාය, අනුසාසනිපුරෙක්ඛාරාය, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
1033. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී භණ්ඩනකාරිකා හොති කලහකාරිකා විවාදකාරිකා භස්සකාරිකා සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරිකා. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තස්සා කම්මෙ කරීයමානෙ පටික්කොසති. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ගාමකං අගමාසි කෙනචිදෙව කරණීයෙන. අථ ඛො භික්ඛුනිසඞ්ඝො – ‘‘ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පක්කන්තා’’ති චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී ගාමකෙ තං කරණීයං තීරෙත්වා පුනදෙව සාවත්ථිං ¶ පච්චාගච්ඡි. චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී ථුල්ලනන්දාය භික්ඛුනියා ආගච්ඡන්තියා නෙව ආසනං පඤ්ඤපෙසි න පාදොදකං පාදපීඨං පාදකඨලිකං උපනික්ඛිපි; න පච්චුග්ගන්ත්වා පත්තචීවරං පටිග්ගහෙසි න පානීයෙන ආපුච්ඡි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ, මයි ආගච්ඡන්තියා නෙව ආසනං පඤ්ඤපෙසි න පාදොදකං පාදපීඨං පාදකඨලිකං උපනික්ඛිපි; න පච්චුග්ගන්ත්වා පත්තචීවරං පටිග්ගහෙසි න පානීයෙන ආපුච්ඡී’’ති? ‘‘එවඤ්හෙතං, අය්යෙ, හොති යථා තං අනාථායා’’ති. ‘‘කිස්ස පන ත්වං, අය්යෙ, අනාථා’’ති? ‘‘ඉමා මං, අය්යෙ, භික්ඛුනියො – ‘‘අයං අනාථා අප්පඤ්ඤාතා, නත්ථි ¶ ඉමිස්සා කාචි පතිවත්තා’’ති, ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපිංසූ’’ති. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී – ‘‘බාලා එතා අබ්යත්තා එතා නෙතා ජානන්ති කම්මං වා කම්මදොසං වා කම්මවිපත්තිං වා කම්මසම්පත්තිං වා’’ති, චණ්ඩීකතා ගණං පරිභාසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා චණ්ඩීකතා ගණං පරිභාසිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චණ්ඩීකතා ගණං පරිභාසතීති [පරිභාසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා ¶ …පෙ…කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී චණ්ඩීකතා ගණං ¶ පරිභාසිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1034. ‘‘යා පන භික්ඛුනී චණ්ඩීකතා ගණං පරිභාසෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1035. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
චණ්ඩීකතා නාම කොධනා වුච්චති.
ගණො නාම භික්ඛුනිසඞ්ඝො වුච්චති.
පරිභාසෙය්යාති ‘‘බාලා එතා අබ්යත්තා එතා නෙතා ජානන්ති කම්මං වා කම්මදොසං වා කම්මවිපත්තිං වා කම්මසම්පත්තිං වා’’ති පරිභාසති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. සම්බහුලා භික්ඛුනියො වා එකං භික්ඛුනිං වා අනුපසම්පන්නං වා පරිභාසති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1036. අනාපත්ති ¶ අත්ථපුරෙක්ඛාරාය, ධම්මපුරෙක්ඛාරාය, අනුසාසනිපුරෙක්ඛාරාය, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
1037. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො බ්රාහ්මණො භික්ඛුනියො නිමන්තෙත්වා භොජෙසි ¶ . භික්ඛුනියො භුත්තාවී [භුත්තාවිනී (ක.)] පවාරිතා ඤාතිකුලානි ගන්ත්වා එකච්චා භුඤ්ජිංසු එකච්චා පිණ්ඩපාතං ආදාය අගමංසු. අථ ඛො සො බ්රාහ්මණො පටිවිස්සකෙ එතදවොච – ‘‘භික්ඛුනියො මයා අය්යා සන්තප්පිතා, එථ තුම්හෙපි සන්තප්පෙස්සාමී’’ති. තෙ එවමාහංසු – ‘‘කිං ත්වං, අය්යො, අම්හෙ සන්තප්පෙස්සසි! යාපි තයා නිමන්තිතා තාපි අම්හාකං ඝරානි ආගන්ත්වා එකච්චා භුඤ්ජිංසු එකච්චා ¶ පිණ්ඩපාතං ¶ ආදාය අගමංසූ’’ති. අථ ඛො සො බ්රාහ්මණො උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අම්හාකං ඝරෙ භුඤ්ජිත්වා අඤ්ඤත්ර භුඤ්ජිස්සන්ති, න චාහං පටිබලො යාවදත්ථං දාතු’’න්ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තස්ස බ්රාහ්මණස්ස උජ්ඣායන්තස්ස ඛිය්යන්තස්ස විපාචෙන්තස්ස. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො භුත්තාවී [භුත්තාවිනී (ක.)] පවාරිතා අඤ්ඤත්ර භුඤ්ජිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භුත්තාවී පවාරිතා අඤ්ඤත්ර භුඤ්ජන්තීති ¶ ? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භුත්තාවී පවාරිතා අඤ්ඤත්ර භුඤ්ජිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1038. ‘‘යා පන භික්ඛුනී නිමන්තිතා වා පවාරිතා වා ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා ඛාදෙය්ය වා භුඤ්ජෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
1039. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
නිමන්තිතා නාම පඤ්චන්නං භොජනානං අඤ්ඤතරෙන භොජනෙන නිමන්තිතා.
පවාරිතා නාම අසනං පඤ්ඤායති, භොජනං පඤ්ඤායති, හත්ථපාසෙ ඨිතා අභිහරති, පටික්ඛෙපො පඤ්ඤායති.
ඛාදනීයං නාම පඤ්ච භොජනානි – යාගුං යාමකාලිකං සත්තාහකාලිකං යාවජීවිකං ඨපෙත්වා අවසෙසං ඛාදනීයං නාම.
භොජනීයං නාම පඤ්ච භොජනානි – ඔදනො, කුම්මාසො, සත්තු, මච්ඡො, මංසං.
‘‘ඛාදිස්සාමි භුඤ්ජිස්සාමී’’ති පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1040. නිමන්තිතෙ ¶ නිමන්තිතසඤ්ඤා ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා ඛාදති වා භුඤ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. නිමන්තිතෙ වෙමතිකා ඛාදනීයං වා භොජනීයං ¶ වා ඛාදති වා භුඤ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. නිමන්තිතෙ අනිමන්තිතසඤ්ඤා ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා ඛාදති වා භුඤ්ජති වා, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
යාමකාලිකං සත්තාහකාලිකං ¶ යාවජීවිකං ආහාරත්ථාය පටිග්ගණ්හාති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අජ්ඣොහාරෙ අජ්ඣොහාරෙ ආපත්ති දුක්කටස්ස…පෙ….
1041. අනාපත්ති නිමන්තිතා අප්පවාරිතා, යාගුං පිවති, සාමිකෙ අපලොකෙත්වා භුඤ්ජති, යාමකාලිකං සත්තාහකාලිකං යාවජීවිකං සති පච්චයෙ පරිභුඤ්ජති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
1042. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී සාවත්ථියං අඤ්ඤතරිස්සා විසිඛාය පිණ්ඩාය චරමානා යෙන අඤ්ඤතරං කුලං තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො තෙ මනුස්සා තං භික්ඛුනිං භොජෙත්වා එතදවොචුං – ‘‘අඤ්ඤාපි, අය්යෙ, භික්ඛුනියො ආගච්ඡන්තූ’’ති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී, ‘‘කථඤ්හි නාම [කථං අඤ්ඤා (ස්යා.)] භික්ඛුනියො නාගච්ඡෙය්යු’’න්ති, භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා එතදවොච – ‘‘අමුකස්මිං, අය්යෙ, ඔකාසෙ වාළා සුනඛා චණ්ඩො බලිබද්දො චික්ඛල්ලො ඔකාසො. මා ඛො තත්ථ අගමිත්ථා’’ති. අඤ්ඤතරාපි භික්ඛුනී තස්සා විසිඛාය පිණ්ඩාය චරමානා යෙන තං කුලං තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො තෙ මනුස්සා තං භික්ඛුනිං භොජෙත්වා එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස, අය්යෙ, භික්ඛුනියො න ආගච්ඡන්තී’’ති? අථ ඛො සා භික්ඛුනී තෙසං මනුස්සානං එතමත්ථං ආරොචෙසි. මනුස්සා ¶ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී කුලං මච්ඡරායිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී කුලං ¶ මච්ඡරායතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී කුලං ¶ මච්ඡරායිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1043. ‘‘යා පන භික්ඛුනී කුලමච්ඡරිනී අස්ස, පාචිත්තිය’’න්ති.
1044. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
කුලං නාම චත්තාරි කුලානි – ඛත්තියකුලං, බ්රාහ්මණකුලං, වෙස්සකුලං, සුද්දකුලං.
මච්ඡරිනී අස්සාති ‘‘කථං භික්ඛුනියො නාගච්ඡෙය්යු’’න්ති භික්ඛුනීනං සන්තිකෙ කුලස්ස අවණ්ණං භාසති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. කුලස්ස වා සන්තිකෙ භික්ඛුනීනං අවණ්ණං භාසති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1045. අනාපත්ති කුලං න මච්ඡරායන්තී සන්තංයෙව ආදීනවං ආචික්ඛති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
1046. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛුනියො ගාමකාවාසෙ වස්සංවුට්ඨා සාවත්ථිං අගමංසු. භික්ඛුනියො තා ¶ භික්ඛුනියො එතදවොචුං – ‘‘කත්ථාය්යායො වස්සංවුට්ඨා? කච්චි ඔවාදො ඉද්ධො අහොසී’’ති? ‘‘නත්ථය්යෙ, තත්ථ භික්ඛූ; කුතො ඔවාදො ඉද්ධො භවිස්සතී’’ති! යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං වසිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං වසන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛුනියො අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං ¶ වසිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1047. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං වසෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1048. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අභික්ඛුකො නාම ආවාසො න සක්කා හොති ඔවාදාය වා සංවාසාය වා ගන්තුං. ‘‘වස්සං වසිස්සාමී’’ති සෙනාසනං පඤ්ඤපෙති පානීයං පරිභොජනීයං උපට්ඨපෙති පරිවෙණං සම්මජ්ජති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. සහ අරුණුග්ගමනා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1049. අනාපත්ති වස්සුපගතා භික්ඛූ පක්කන්තා වා හොන්ති විබ්භන්තා වා කාලඞ්කතා වා පක්ඛසඞ්කන්තා වා, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
1050. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛුනියො ගාමකාවාසෙ වස්සංවුට්ඨා සාවත්ථිං අගමංසු. භික්ඛුනියො තා භික්ඛුනියො එතදවොචුං – ‘‘කත්ථාය්යායො වස්සංවුට්ඨා; කත්ථ [කච්චි (ස්යා.)] භික්ඛුසඞ්ඝො පවාරිතො’’ති ¶ ? ‘‘න මයං, අය්යෙ, භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙමා’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො වස්සංවුට්ඨා භික්ඛුසඞ්ඝං න පවාරෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො වස්සංවුට්ඨා භික්ඛුසඞ්ඝං න පවාරෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො වස්සංවුට්ඨා ¶ භික්ඛුසඞ්ඝං න පවාරෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1051. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී වස්සංවුට්ඨා උභතොසඞ්ඝෙ තීහි ඨානෙහි න පවාරෙය්ය දිට්ඨෙන වා සුතෙන වා පරිසඞ්කාය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
1052. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
වස්සංවුට්ඨා නාම පුරිමං වා තෙමාසං පච්ඡිමං වා තෙමාසං වුට්ඨා. උභතොසඞ්ඝෙ තීහි ඨානෙහි න පවාරෙස්සාමි දිට්ඨෙන වා සුතෙන වා පරිසඞ්කාය වා’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ¶ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1053. අනාපත්ති සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
1054. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සක්කෙසු විහරති කපිලවත්ථුස්මිං නිග්රොධාරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ භික්ඛුනුපස්සයං උපසඞ්කමිත්වා ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඔවදන්ති. භික්ඛුනියො ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො එතදවොචුං – ‘‘එථාය්යෙ ඔවාදං ගමිස්සාමා’’ති. ‘‘යම්පි මයං, අය්යෙ, ගච්ඡෙය්යාම ඔවාදස්ස කාරණා, අය්යා ඡබ්බග්ගියා ඉධෙව ආගන්ත්වා අම්හෙ ඔවදන්තී’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඔවාදං න ගච්ඡිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඔවාදං න ගච්ඡන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඔවාදං ¶ න ගච්ඡිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1055. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී ඔවාදාය වා සංවාසාය වා න ගච්ඡෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1056. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං ¶ අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ඔවාදො නාම අට්ඨ ගරුධම්මා.
සංවාසො නාම එකකම්මං එකුද්දෙසො සමසික්ඛතා. ඔවාදාය වා සංවාසාය වා න ගච්ඡිස්සාමීති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1057. අනාපත්ති සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා දුතියිකං භික්ඛුනිං න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
1058. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො උපොසථම්පි න පුච්ඡන්ති ඔවාදම්පි න යාචන්ති. භික්ඛූ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො උපොසථම්පි න පුච්ඡිස්සන්ති ඔවාදම්පි න යාචිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ‘‘උපොසථම්පි න පුච්ඡන්ති ඔවාදම්පි න යාචන්තී’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො උපොසථම්පි න පුච්ඡිස්සන්ති ඔවාදම්පි න යාචිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1059. ‘‘අන්වද්ධමාසං භික්ඛුනියා භික්ඛුසඞ්ඝතො ද්වෙ ධම්මා පච්චාසීසිතබ්බා ¶ – උපොසථපුච්ඡකඤ්ච ඔවාදූපසඞ්කමනඤ්ච. තං අතික්කාමෙන්තියා පාචිත්තිය’’න්ති.
1060. අන්වද්ධමාසන්ති ¶ අනුපොසථිකං. උපොසථො නාම ද්වෙ උපොසථා – චාතුද්දසිකො ච පන්නරසිකො ච.
ඔවාදො ¶ නාම අට්ඨ ගරුධම්මා. ‘‘උපොසථම්පි න පුච්ඡිස්සාමි ඔවාදම්පි න යාචිස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1061. අනාපත්ති සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා දුතියිකං භික්ඛුනිං න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
1062. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී පසාඛෙ ජාතං ගණ්ඩං පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා භෙදාපෙසි. අථ ඛො සො පුරිසො තං භික්ඛුනිං දූසෙතුං උපක්කමි. සා විස්සරමකාසි. භික්ඛුනියො උපධාවිත්වා තං භික්ඛුනිං එතදවොචුං – ‘‘කිස්ස ත්වං, අය්යෙ, විස්සරමකාසී’’ති? අථ ඛො සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී පසාඛෙ ජාතං ගණ්ඩං පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා භෙදාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී පසාඛෙ ජාතං ගණ්ඩං පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා භෙදාපෙතීති ¶ [භෙදාපෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී පසාඛෙ ජාතං ගණ්ඩං පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා භෙදාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1063. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පසාඛෙ ජාතං ගණ්ඩං වා රුධිතං වා අනපලොකෙත්වා සඞ්ඝං වා ගණං වා පුරිසෙන සද්ධිං එකෙනෙකා භෙදාපෙය්ය වා ඵාලාපෙය්ය වා ධොවාපෙය්ය වා ආලිම්පාපෙය්ය වා බන්ධාපෙය්ය වා මොචාපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
1064. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පසාඛං නාම අධොනාභි උබ්භජාණුමණ්ඩලං. ජාතන්ති තත්ථ ජාතං. ගණ්ඩො නාම යො කොචි ¶ ගණ්ඩො. රුධිතං නාම යං කිඤ්චි වණං. අනපලොකෙත්වාති අනාපුච්ඡා. සඞ්ඝො නාම භික්ඛුනිසඞ්ඝො වුච්චති. ගණො නාම සම්බහුලා භික්ඛුනියො වුච්චන්ති. පුරිසො නාම මනුස්සපුරිසො, න යක්ඛො, න පෙතො, න තිරච්ඡානගතො, විඤ්ඤූ පටිබලො දූසෙතුං. සද්ධින්ති එකතො. එකෙනෙකාති පුරිසො චෙව හොති භික්ඛුනී ච.
1065. ‘‘භින්දා’’ති ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. භින්නෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ‘‘ඵාලෙහී’’ති ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඵාලිතෙ ආපත්ති ¶ පාචිත්තියස්ස. ‘‘ධොවා’’ති ආණාපෙති ¶ , ආපත්ති දුක්කටස්ස. ධොවිතෙ [ධොතෙ (ස්යා.)] ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ‘‘ආලිම්පා’’ති ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ලිත්තෙ [ආලිත්තෙ (ස්යා.)] ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ‘‘බන්ධාහී’’ති ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. බද්ධෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ‘‘මොචෙහී’’ති ආණාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. මුත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1066. අනාපත්ති අපලොකෙත්වා භෙදාපෙති වා ඵාලාපෙති වා ධොවාපෙති වා ආලිම්පාපෙති වා බන්ධාපෙති වා මොචාපෙති වා, යා කාචි විඤ්ඤූ දුතියිකා [යා කාචි විඤ්ඤූ දුතියා (ස්යා.), යො කොචි විඤ්ඤූ දුතියො (ක.)] හොති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
ආරාමවග්ගො ඡට්ඨො.
7. ගබ්භිනීවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
1067. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ගබ්භිනිං වුට්ඨාපෙන්ති. සා පිණ්ඩාය චරති. මනුස්සා එවමාහංසු – ‘‘දෙථාය්යාය භික්ඛං ¶ , ගරුභාරා [ගරුගබ්භා (ස්යා.)] අය්යා’’ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ගබ්භිනිං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො ¶ අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ගබ්භිනිං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… ¶ සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ගබ්භිනිං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ගබ්භිනිං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1068. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ගබ්භිනිං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1069. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ගබ්භිනී නාම ආපන්නසත්තා වුච්චති. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1070. ගබ්භිනියා ගබ්භිනිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගබ්භිනියා වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ගබ්භිනියා අගබ්භිනිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, අනාපත්ති. අගබ්භිනියා ගබ්භිනිසඤ්ඤා ¶ , ආපත්ති දුක්කටස්ස. අගබ්භිනියා වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අගබ්භිනියා අගබ්භිනිසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1071. අනාපත්ති ගබ්භිනිං අගබ්භිනිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, අගබ්භිනිං අගබ්භිනිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
1072. තෙන ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පායන්තිං වුට්ඨාපෙන්ති. සා පිණ්ඩාය චරති. මනුස්සා එවමාහංසු – ‘‘දෙථාය්යාය භික්ඛං, සදුතියිකා අය්යා’’ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පායන්තිං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පායන්තිං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පායන්තිං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පායන්තිං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1073. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පායන්තිං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1074. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පායන්තී නාම මාතා වා හොති [හොතු (ක.)] ධාති [ධාතී (සී. ස්යා.)] වා.
වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ ¶ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1075. පායන්තියා පායන්තිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පායන්තියා වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පායන්තියා අපායන්තිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, අනාපත්ති. අපායන්තියා ¶ පායන්තිසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අපායන්තියා වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අපායන්තියා අපායන්තිසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1076. අනාපත්ති ¶ පායන්තිං අපායන්තිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, අපායන්තිං අපායන්තිසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
1077. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙන්ති. තා බාලා හොන්ති අබ්යත්තා න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙන්තී’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි ¶ නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං ¶ , භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සික්ඛමානාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. තාය සික්ඛමානාය සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – අහං, අය්යෙ, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය සික්ඛමානා. සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
1078. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය සික්ඛමානා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං සඞ්ඝො ¶ ඉත්ථන්නාමාය සික්ඛමානාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු ¶ මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය සික්ඛමානා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය සික්ඛමානාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය සික්ඛමානාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා ¶ නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය සික්ඛමානාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුති. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
1079. සා සික්ඛමානා ‘‘එවං වදෙහී’’ති වත්තබ්බා – ‘‘පාණාතිපාතා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි. අදින්නාදානා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි. අබ්රහ්මචරියා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි. මුසාවාදා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි. සුරාමෙරයමජ්ජප්පමාදට්ඨානා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි. විකාලභොජනා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමී’’ති.
අථ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1080. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1081. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ද්වෙ ¶ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි. අසික්ඛිතසික්ඛා ¶ නාම සික්ඛා වා න දින්නා හොති, දින්නා වා සික්ඛා කුපිතා. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි ¶ දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1082. ධම්මකම්මෙ ¶ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1083. අනාපත්ති ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
1084. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙන්ති. භික්ඛුනියො එවමාහංසු – ‘‘එථ, සික්ඛමානා, ඉමං ජානාථ, ඉමං දෙථ, ඉමං ආහරථ, ඉමිනා අත්ථො, ඉමං කප්පියං කරොථා’’ති. තා එවමාහංසු – ‘‘න මයං, අය්යෙ, සික්ඛමානා. භික්ඛුනියො මය’’න්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු ¶ සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං සඞ්ඝෙන ¶ අසම්මතං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය වුට්ඨානසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. තාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං ¶ නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – ‘‘අහං ¶ , අය්යෙ, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සික්ඛමානා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
1085. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සික්ඛමානා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය වුට්ඨානසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ ¶ , අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සික්ඛමානා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය වුට්ඨානසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය වුට්ඨානසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය වුට්ඨානසම්මුති; ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
අථ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1086. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1087. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ද්වෙ ¶ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි. සික්ඛිතසික්ඛා නාම ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා. අසම්මතා නාම ඤත්තිදුතියෙන කම්මෙන වුට්ඨානසම්මුති න දින්නාහොති. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ¶ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1088. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1089. අනාපත්ති ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සික්ඛමානං සඞ්ඝෙන සම්මතං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
1090. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ ¶ . තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සං ගිහිගතං වුට්ඨාපෙන්ති. තා අක්ඛමා හොන්ති සීතස්ස උණ්හස්ස ජිඝච්ඡාය පිපාසාය ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සානං දුරුත්තානං දුරාගතානං වචනපථානං. උප්පන්නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්ඛානං තිබ්බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අනධිවාසකජාතිකා හොන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සං ¶ ගිහිගතං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සං ගිහිගතං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි ¶ බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි ¶ නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සං ගිහිගතං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! ඌනද්වාදසවස්සා [ඌනද්වාදසවස්සාහි (ක.)], භික්ඛවෙ, ගිහිගතා අක්ඛමා හොති සීතස්ස උණ්හස්ස ජිඝච්ඡාය පිපාසාය ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සානං දුරුත්තානං දුරාගතානං වචනපථානං. උප්පන්නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්ඛානං තිබ්බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අනධිවාසකජාතිකා හොති. ද්වාදසවස්සාව [ද්වාදසවස්සා ච (ස්යා. ක.)] ඛො, භික්ඛවෙ, ගිහිගතා ඛමා හොති සීතස්ස උණ්හස්ස ජිඝච්ඡාය පිපාසාය ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සානං දුරුත්තානං දුරාගතානං වචනපථානං. උප්පන්නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්ඛානං තිබ්බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අධිවාසකජාතිකා හොති. නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1091. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ඌනද්වාදසවස්සං ගිහිගතං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1092. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ඌනද්වාදසවස්සා නාම අප්පත්තද්වාදසවස්සා. ගිහිගතා නාම පුරිසන්තරගතා වුච්චති. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං ¶ වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1093. ඌනද්වාදසවස්සාය ¶ ඌනද්වාදසවස්සසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ඌනද්වාදසවස්සාය වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඌනද්වාදසවස්සාය පරිපුණ්ණසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, අනාපත්ති.
පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ¶ ඌනද්වාදසවස්සසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය පරිපුණ්ණසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1094. අනාපත්ති ඌනද්වාදසවස්සං පරිපුණ්ණසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං පරිපුණ්ණසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
1095. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙන්ති. තා බාලා හොන්ති අබ්යත්තා න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ¶ ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා ධම්මිං ¶ කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. තාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – අහං, අය්යෙ, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං ¶ යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
1096. ‘‘සුණාතු ¶ මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු ¶ සික්ඛාසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුති. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
සා පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා එවං වදෙහීති වත්තබ්බා – ‘‘පාණාතිපාතා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි…පෙ… විකාලභොජනා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමී’’ති.
අථ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1097. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1098. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ¶ නාම පත්තද්වාදසවස්සා. ගිහිගතා නාම පුරිසන්තරගතා වුච්චති. ද්වෙ වස්සානීති ¶ ද්වෙ සංවච්ඡරානි. අසික්ඛිතසික්ඛා නාම සික්ඛා වා න දින්නා හොති, දින්නා වා සික්ඛා කුපිතා. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ¶ ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1099. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1100. අනාපත්ති පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
1101. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ¶ ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙන්ති. භික්ඛුනියො එවමාහංසු – ‘‘එථ සික්ඛමානා, ඉමං ජානාථ, ඉමං දෙථ, ඉමං ආහරථ, ඉමිනා අත්ථො, ඉමං කප්පියං කරොථා’’ති. තා එවමාහංසු – ‘‘න මයං, අය්යෙ, සික්ඛමානා, භික්ඛුනියො මය’’න්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං ¶ වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මත්තං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම භික්ඛවෙ භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන ¶ අසම්මතං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. තාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ¶ ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – අහං, අය්යෙ, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය ¶ අය්යාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා, සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො.
1102. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා ගිහිගතා ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය ගිහිගතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුති. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
අථ ¶ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ¶ ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1103. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1104. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා නාම පත්තද්වාදසවස්සා. ගිහිගතා නාම පුරිසන්තරගතා වුච්චති. ද්වෙ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි. සික්ඛිතසික්ඛා නාම ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා. අසම්මතා නාම ඤත්තිදුතියෙන කම්මෙන වුට්ඨානසම්මුති න දින්නා හොති. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1105. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1106. අනාපත්ති පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සං ගිහිගතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ¶ ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන සම්මතං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
1107. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා ද්වෙ වස්සානි නෙව අනුග්ගණ්හාති න අනුග්ගණ්හාපෙති. තා ¶ බාලා හොන්ති අබ්යත්තා; න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා ද්වෙ වස්සානි නෙව අනුග්ගණ්හිස්සති ¶ න අනුග්ගණ්හාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා ද්වෙ වස්සානි නෙව අනුග්ගණ්හාති න අනුග්ගණ්හාපෙතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා ද්වෙ වස්සානි නෙව අනුග්ගණ්හිස්සති න අනුග්ගණ්හාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1108. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා ද්වෙ වස්සානි නෙව අනුග්ගණ්හෙය්ය න අනුග්ගණ්හාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1109. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං ¶ අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සහජීවිනී නාම සද්ධිවිහාරිනී වුච්චති. වුට්ඨාපෙත්වාති උපසම්පාදෙත්වා. ද්වෙ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි.
නෙව අනුග්ගණ්හෙය්යාති න සයං අනුග්ගණ්හෙය්ය උද්දෙසෙන පරිපුච්ඡාය ඔවාදෙන අනුසාසනියා.
න අනුග්ගණ්හාපෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය ‘‘ද්වෙ වස්සානි නෙව අනුග්ගණ්හිස්සාමි න අනුග්ගණ්හාපෙස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1110. අනාපත්ති ¶ සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
1111. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො වුට්ඨාපිතං ¶ පවත්තිනිං ද්වෙ වස්සානි නානුබන්ධන්ති. තා බාලා හොන්ති අබ්යත්තා; න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො වුට්ඨාපිතං පවත්තිනිං ද්වෙ වස්සානි නානුබන්ධිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො වුට්ඨාපිතං පවත්තිනිං ද්වෙ වස්සානි නානුබන්ධන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො වුට්ඨාපිතං පවත්තිනිං ද්වෙ වස්සානි නානුබන්ධිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1112. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී වුට්ඨාපිතං පවත්තිනිං ද්වෙ වස්සානි නානුබන්ධෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1113. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
වුට්ඨාපිතන්ති උපසම්පාදිතං. පවත්තිනී නාම උපජ්ඣායා වුච්චති. ද්වෙ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි. නානුබන්ධෙය්යාති න සයං උපට්ඨහෙය්ය. ද්වෙ වස්සානි නානුබන්ධිස්සාමීති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1114. අනාපත්ති උපජ්ඣායා බාලා වා හොති අලජ්ජිනී වා, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
1115. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා නෙව වූපකාසෙති න වූපකාසාපෙති. සාමිකො අග්ගහෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා නෙව වූපකාසෙස්සති න වූපකාසාපෙස්සති, සාමිකො අග්ගහෙසි ¶ ! සචායං භික්ඛුනී පක්කන්තා අස්ස, න ච සාමිකො ¶ ගණ්හෙය්යා’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා නෙව වූපකාසෙති න වූපකාසාපෙති […සි (ක.)], සාමිකො අග්ගහෙසීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා නෙව වූපකාසෙස්සති න වූපකාසාපෙස්සති, සාමිකො අග්ගහෙසි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1116. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සහජීවිනිං වුට්ඨාපෙත්වා නෙව වූපකාසෙය්ය න වූපකාසාපෙය්ය අන්තමසො ඡප්පඤ්චයොජනානිපි, පාචිත්තිය’’න්ති.
1117. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සහජීවිනී නාම සද්ධිවිහාරිනී වුච්චති. වුට්ඨාපෙත්වාති උපසම්පාදෙත්වා. නෙව ¶ වූපකාසෙය්යාති න සයං වූපකාසෙය්ය. න වූපකාසාපෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය. ‘‘නෙව වූපකාසෙස්සාමි න වූපකාසාපෙස්සාමි අන්තමසො ඡප්පඤ්චයොජනානිපී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1118. අනාපත්ති සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා දුතියිකං භික්ඛුනිං න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
ගබ්භිනිවග්ගො සත්තමො.
8. කුමාරීභූතවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
1119. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ඌනවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං වුට්ඨාපෙන්ති. තා අක්ඛමා හොන්ති සීතස්ස උණ්හස්ස ¶ ජිඝච්ඡාය පිපාසාය ඩංසමකසවාතාතපසරීසපසම්ඵස්සානං දුරුත්තානං දුරාගතානං වචනපථානං. උප්පන්නානං සාරීරිකානං වෙදනානං දුක්ඛානං තිබ්බානං ඛරානං කටුකානං අසාතානං අමනාපානං පාණහරානං අනධිවාසකජාතිකා හොන්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ඌනවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඌනවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඌනවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! ඌනවීසතිවස්සා, භික්ඛවෙ, කුමාරිභූතා අක්ඛමා හොති සීතස්ස උණ්හස්ස…පෙ… පාණහරානං අනධිවාසකජාතිකා හොති. වීසතිවස්සාව ඛො, භික්ඛවෙ, කුමාරිභූතා ඛමා හොති සීතස්ස උණ්හස්ස…පෙ… පාණහරානං අධිවාසකජාතිකා හොති. නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1120. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ඌනවීසතිවස්සං ¶ කුමාරිභූතං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1121. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ඌනවීසතිවස්සා නාම අප්පත්තවීසතිවස්සා. කුමාරිභූතා නාම සාමණෙරී වුච්චති. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ ¶ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1122. ඌනවීසතිවස්සාය ඌනවීසතිවස්සසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ඌනවීසතිවස්සාය වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඌනවීසතිවස්සාය පරිපුණ්ණසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, අනාපත්ති. පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය ඌනවීසතිවස්සසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය ¶ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය පරිපුණ්ණසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1123. අනාපත්ති ඌනවීසතිවස්සං පරිපුණ්ණසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං පරිපුණ්ණසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
1124. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙන්ති. තා ¶ බාලා හොන්ති අබ්යත්තා; න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, අට්ඨාරසවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන භික්ඛවෙ දාතබ්බා. තාය අට්ඨාරසවස්සාය කුමාරිභූතාය සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – අහං, අය්යෙ ¶ , ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය ¶ අට්ඨාරසවස්සා කුමාරිභූතා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
1125. ‘‘සුණාතු ¶ මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය අට්ඨාරසවස්සා කුමාරිභූතා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය අට්ඨාරසවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය අට්ඨාරසවස්සා කුමාරිභූතා සඞ්ඝං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය අට්ඨාරසවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය අට්ඨාරසවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය අට්ඨාරසවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛාසම්මුති. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
සා අට්ඨාරසවස්සා කුමාරිභූතා එවං වදෙහීති වත්තබ්බා – ‘‘පාණාතිපාතා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමි…පෙ… ¶ විකාලභොජනා වෙරමණිං ද්වෙ වස්සානි අවීතික්කම්ම සමාදානං සමාදියාමී’’ති.
අථ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1126. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු අසික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1127. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පරිපුණ්ණවීසතිවස්සා ¶ නාම පත්තවීසතිවස්සා. කුමාරිභූතා නාම සාමණෙරී වුච්චති. ද්වෙ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි. අසික්ඛිතසික්ඛා නාම සික්ඛා වා න දින්නා හොති, දින්නා වා සික්ඛා කුපිතා. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ¶ ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1128. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1129. අනාපත්ති පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
1130. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙන්ති. භික්ඛුනියො එවමාහංසු – ‘‘එථ සික්ඛමානා, ඉමං ජානාථ, ඉමං දෙථ, ඉමං ආහරථ, ඉමිනා අත්ථො, ඉමං කප්පියං කරොථා’’ති. තා එවමාහංසු – ‘‘න මයං, අය්යෙ, සික්ඛමානා; භික්ඛුනියො මය’’න්ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන ¶ අසම්මතං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ¶ පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ ¶ , අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. තාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – අහං, අය්යෙ, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සා කුමාරිභූතා ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
1131. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සා කුමාරිභූතා ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු ¶ සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සා කුමාරිභූතා ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා සඞ්ඝං වුට්ඨානසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා ¶ සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාය කුමාරිභූතාය ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය වුට්ඨානසම්මුති. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
අථ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1132. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන අසම්මතං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1133. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පරිපුණ්ණවීසතිවස්සා නාම පත්තවීසතිවස්සා. කුමාරිභූතා නාම සාමණෙරී වුච්චති. ද්වෙ වස්සානීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි. සික්ඛිතසික්ඛා නාම ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා ¶ . අසම්මතා නාම ඤත්තිදුතියෙන කම්මෙන වුට්ඨානසම්මුති න දින්නා හොති. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1134. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1135. අනාපත්ති ¶ පරිපුණ්ණවීසතිවස්සං කුමාරිභූතං ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛං සඞ්ඝෙන සම්මතං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
1136. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සා වුට්ඨාපෙන්ති. තා බාලා හොන්ති අබ්යත්තා න ජානන්ති ¶ කප්පියං ¶ වා අකප්පියං වා. සද්ධිවිහාරිනියොපි බාලා හොන්ති අබ්යත්තා; න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සා වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සා වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඌනද්වාදසවස්සා වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1137. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ඌනද්වාදසවස්සා වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1138. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ඌනද්වාදසවස්සා නාම අප්පත්තද්වාදසවස්සා.
වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1139. අනාපත්ති ¶ පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
1140. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා සඞ්ඝෙන අසම්මතා වුට්ඨාපෙන්ති. තා බාලා හොන්ති අබ්යත්තා; න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. සද්ධිවිහාරිනියොපි බාලා හොන්ති ¶ අබ්යත්තා; න ජානන්ති කප්පියං වා අකප්පියං වා. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා සඞ්ඝෙන අසම්මතා වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා සඞ්ඝෙන අසම්මතා වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා සඞ්ඝෙන අසම්මතා වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය භික්ඛුනියා වුට්ඨාපනසම්මුතිං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. තාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය භික්ඛුනියා සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා වුඩ්ඪානං භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – අහං, අය්යෙ, ඉත්ථන්නාමා පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා භික්ඛුනී සඞ්ඝං වුට්ඨාපනසම්මුතිං ¶ යාචාමී’’ති. දුතියම්පි යාචිතබ්බා. තතියම්පි යාචිතබ්බා. සා භික්ඛුනී සඞ්ඝෙන පරිච්ඡින්දිතබ්බා – ‘‘බ්යත්තායං භික්ඛුනී ලජ්ජිනී’’ති. සචෙ බාලා ච හොති අලජ්ජිනී ච, න දාතබ්බා. සචෙ බාලා හොති ලජ්ජිනී, න දාතබ්බා. සචෙ බ්යත්තා හොති අලජ්ජිනී, න දාතබ්බා. සචෙ බ්යත්තා ච හොති ලජ්ජිනී ච, දාතබ්බා. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, දාතබ්බා. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
1141. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා භික්ඛුනී සඞ්ඝං වුට්ඨාපනසම්මුතිං යාචති. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය භික්ඛුනියා වුට්ඨාපනසම්මුතිං දදෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු ¶ මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා භික්ඛුනී සඞ්ඝං වුට්ඨාපනසම්මුතිං යාචති. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය භික්ඛුනියා වුට්ඨාපනසම්මුතිං දෙති. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය භික්ඛුනියා වුට්ඨාපනසම්මුතියා දානං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දින්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමාය පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සාය භික්ඛුනියා වුට්ඨාපනසම්මුති. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
අථ ¶ ඛො භගවා තා භික්ඛුනියො අනෙකපරියායෙන විගරහිත්වා දුබ්භරතාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1142. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා සඞ්ඝෙන අසම්මතා වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති ¶ .
1143. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා නාම පත්තද්වාදසවස්සා.
අසම්මතා නාම ඤත්තිදුතියෙන කම්මෙන වුට්ඨාපනසම්මුති න දින්නා හොති. වුට්ඨාපෙය්යාති ¶ උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1144. ධම්මකම්මෙ ධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ වෙමතිකා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා වුට්ඨාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
අධම්මකම්මෙ ¶ ධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අධම්මකම්මෙ අධම්මකම්මසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1145. අනාපත්ති පරිපුණ්ණද්වාදසවස්සා සඞ්ඝෙන සම්මතා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
1146. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ¶ ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී ¶ භික්ඛුනිසඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා වුට්ඨාපනසම්මුතිං යාචති. අථ ඛො භික්ඛුනිසඞ්ඝො චණ්ඩකාළිං භික්ඛුනිං පරිච්ඡින්දිත්වා – ‘‘අලං තාව තෙ, අය්යෙ, වුට්ඨාපිතෙනා’’ති, වුට්ඨාපනසම්මුතිං න අදාසි. චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී ‘සාධූ’ති පටිස්සුණි. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනිසඞ්ඝො අඤ්ඤාසං භික්ඛුනීනං වුට්ඨාපනසම්මුතිං දෙති. චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘අහමෙව නූන බාලා, අහමෙව නූන අලජ්ජිනී; යං සඞ්ඝො අඤ්ඤාසං භික්ඛුනීනං වුට්ඨාපනසම්මුතිං දෙති, මය්හමෙව න දෙතී’’ති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා චණ්ඩකාළී – ‘අලං තාව තෙ, අය්යෙ, වුට්ඨාපිතෙනා’ති වුච්චමානා ‘සාධූ’ති පටිස්සුණිත්වා පච්ඡා ඛීයනධම්මං ආපජ්ජිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ‘චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී අලං තාව තෙ අය්යෙ වුට්ඨාපිතෙනා’ති වුච්චමානා ‘‘සාධූ’’ති පටිස්සුණිත්වා පච්ඡා ඛීයනධම්මං ආපජ්ජතීති [ආපජ්ජීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, චණ්ඩකාළී භික්ඛුනී – ‘‘අලං තාව තෙ, අය්යෙ, වුට්ඨාපිතෙනා’’ති වුච්චමානා ‘සාධූ’ති පටිස්සුණිත්වා පච්ඡා ඛීයනධම්මං ආපජ්ජිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1147. ‘‘යා පන භික්ඛුනී – ‘අලං තාව තෙ, අය්යෙ, වුට්ඨාපිතෙනා’ති වුච්චමානා ‘සාධූ’ති ¶ පටිස්සුණිත්වා පච්ඡා ඛීයනධම්මං ආපජ්ජෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1148. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අලං තාව තෙ අය්යෙ වුට්ඨාපිතෙනාති අලං තාව තෙ, අය්යෙ, උපසම්පාදිතෙන. ‘සාධූ’ති පටිස්සුණිත්වා පච්ඡා ඛීයනධම්මං ආපජ්ජති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1149. අනාපත්ති පකතියා ඡන්දා දොසා මොහා භයා කරොන්තං ඛිය්යති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
1150. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා සික්ඛමානා ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං උපසඞ්කමිත්වා උපසම්පදං යාචි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තං සික්ඛමානං – ‘‘සචෙ මෙ ත්වං, අය්යෙ, චීවරං දස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොති. අථ ඛො සා සික්ඛමානා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා සික්ඛමානං – ‘සචෙ මෙ ත්වං, අය්යෙ, චීවරං දස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙස්සති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සික්ඛමානං – ‘‘සචෙ මෙ ත්වං, අය්යෙ ¶ , චීවරං දස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සික්ඛමානං – ‘‘සචෙ මෙ ත්වං, අය්යෙ, චීවරං දස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙස්සති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1151. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සික්ඛමානං – ‘සචෙ මෙ ත්වං, අය්යෙ, චීවරං දස්සසි, එවාහං ¶ තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’ති වත්වා, සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී නෙව වුට්ඨාපෙය්ය න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1152. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සික්ඛමානා නාම ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා.
සචෙ මෙ ත්වං අය්යෙ චීවරං දස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමීති එවාහං තං උපසම්පාදෙස්සාමි.
සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනීති අසති අන්තරායෙ.
නෙව වුට්ඨාපෙය්යාති න සයං වුට්ඨාපෙය්ය.
න ¶ වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය. ‘‘නෙව වුට්ඨාපෙස්සාමි න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1153. අනාපත්ති සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං
1154. තෙන ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා සික්ඛමානා ථුල්ලනන්දං භික්ඛුනිං උපසඞ්කමිත්වා උපසම්පදං යාචි. ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී තං සික්ඛමානං ‘‘සචෙ මං ත්වං, අය්යෙ, ද්වෙ වස්සානි අනුබන්ධිස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොති. අථ ඛො සා සික්ඛමානා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා සික්ඛමානං ¶ – සචෙ මං ත්වං, අය්යෙ, ද්වෙ වස්සානි අනුබන්ධිස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමීති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙස්සති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සික්ඛමානං – ‘‘සචෙ මං ත්වං අය්යෙ ද්වෙ වස්සානි අනුබන්ධිස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරොතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී සික්ඛමානං – ‘‘සචෙ මං ත්වං, අය්යෙ, ද්වෙ වස්සානි අනුබන්ධිස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති වත්වා, නෙව වුට්ඨාපෙස්සති න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං ¶ සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1155. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සික්ඛමානං – ‘සචෙ මං ත්වං අය්යෙ ද්වෙ වස්සානි අනුබන්ධිස්සසි එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමී’ති වත්වා, සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනී ¶ නෙව වුට්ඨාපෙය්ය න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1156. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සික්ඛමානා නාම ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා.
සචෙ මං ත්වං අය්යෙ ද්වෙ වස්සානි අනුබන්ධිස්සසීති ද්වෙ සංවච්ඡරානි උපට්ඨහිස්සසි.
එවාහං තං වුට්ඨාපෙස්සාමීති එවාහං තං උපසම්පාදෙස්සාමි.
සා පච්ඡා අනන්තරායිකිනීති අසති අන්තරායෙ.
නෙව වුට්ඨාපෙය්යාති න සයං වුට්ඨාපෙය්ය.
න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරෙය්යාති න අඤ්ඤං ආණාපෙය්ය. ‘‘නෙව වුට්ඨාපෙස්සාමි න වුට්ඨාපනාය උස්සුක්කං කරිස්සාමී’’ති ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1157. අනාපත්ති ¶ සති අන්තරායෙ, පරියෙසිත්වා න ලභති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
9. නවමසික්ඛාපදං
1158. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පුරිසසංසට්ඨං කුමාරකසංසට්ඨං චණ්ඩිං සොකාවාසං [සොකවස්සං (සී.) සොකාවස්සං (ස්යා.)] චණ්ඩකාළිං සික්ඛමානං ¶ වුට්ඨාපෙති. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා පුරිසසංසට්ඨං කුමාරකසංසට්ඨං චණ්ඩිං සොකාවාසං [සොකවස්සං (සී.) සොකාවස්සං (ස්යා.)] චණ්ඩකාළිං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පුරිසසංසට්ඨං කුමාරකසංසට්ඨං චණ්ඩිං සොකාවාසං [සොකවස්සං (සී.) සොකාවස්සං (ස්යා.)] චණ්ඩකාළිං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙතීති [වුට්ඨාපෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො ¶ භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පුරිසසංසට්ඨං කුමාරකසංසට්ඨං ¶ චණ්ඩිං සොකාවාසං චණ්ඩකාළිං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1159. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පුරිසසංසට්ඨං කුමාරකසංසට්ඨං චණ්ඩිං සොකාවාසං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1160. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පුරිසො නාම පත්තවීසතිවස්සො. කුමාරකො නාම අප්පත්තවීසතිවස්සො. සංසට්ඨා නාම අනනුලොමිකෙන කායිකවාචසිකෙන සංසට්ඨා. චණ්ඩී නාම කොධනා වුච්චති.
සොකාවාසා නාම පරෙසං දුක්ඛං උප්පාදෙති, සොකං ආවිසති. සික්ඛමානා නාම ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ¶ ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං ¶ වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස; ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1161. අනාපත්ති අජානන්තී වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
නවමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
10. දසමසික්ඛාපදං
1162. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී මාතාපිතූහිපි සාමිකෙනපි අනනුඤ්ඤාතං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙති. මාතාපිතරොපි සාමිකොපි උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ¶ අය්යා ථුල්ලනන්දා අම්හෙහි අනනුඤ්ඤාතං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සතී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො මාතාපිතූනම්පි සාමිකස්සපි උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා මාතාපිතූහිපි සාමිකෙනපි අනනුඤ්ඤාතං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී, මාතාපිතූහිපි ¶ සාමිකෙනපි අනනුඤ්ඤාතං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙතීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී මාතාපිතූහිපි සාමිකෙනපි අනනුඤ්ඤාතං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1163. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී මාතාපිතූහි වා සාමිකෙන වා අනනුඤ්ඤාතං සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1164. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
මාතාපිතරො ¶ නාම ජනකා වුච්චන්ති. සාමිකො නාම යෙන පරිග්ගහිතා හොති. අනනුඤ්ඤාතාති අනාපුච්ඡා. සික්ඛමානා නාම ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
වුට්ඨාපෙස්සාමීති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1165. අනාපත්ති අජානන්තී වුට්ඨාපෙති, අපලොකෙත්වා වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
11. එකාදසමසික්ඛාපදං
1166. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී – ‘‘සික්ඛමානං ¶ වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ¶ ථෙරෙ භික්ඛූ සන්නිපාතෙත්වා පහූතං ඛාදනීයං භොජනීයං පස්සිත්වා – ‘‘න තාවාහං, අය්යා, සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ථෙරෙ භික්ඛූ උය්යොජෙත්වා දෙවදත්තං කොකාලිකං කටමොදකතිස්සකං ඛණ්ඩදෙවියා පුත්තං සමුද්දදත්තං සන්නිපාතෙත්වා සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යා ථුල්ලනන්දා පාරිවාසිකඡන්දදානෙන සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පාරිවාසිකඡන්දදානෙන සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙතීති [වුට්ඨාපෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ථුල්ලනන්දා භික්ඛුනී පාරිවාසිකඡන්දදානෙන සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1167. ‘‘යා පන භික්ඛුනී පාරිවාසිකඡන්දදානෙන සික්ඛමානං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1168. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
පාරිවාසිකඡන්දදානෙනාති ¶ වුට්ඨිතාය පරිසාය. සික්ඛමානා නාම ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා. වුට්ඨාපෙය්යාති උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1169. අනාපත්ති අවුට්ඨිතාය පරිසාය වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
එකාදසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
12. ද්වාදසමසික්ඛාපදං
1170. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අනුවස්සං ¶ වුට්ඨාපෙන්ති, උපස්සයො න සම්මති. මනුස්සා [මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා (සී.)] උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අනුවස්සං වුට්ඨාපෙස්සන්ති, උපස්සයො න සම්මතී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අනුවස්සං වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අනුවස්සං වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අනුවස්සං වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1171. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අනුවස්සං වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1172. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අනුවස්සන්ති අනුසංවච්ඡරං. වුට්ඨාපෙය්යාති ¶ උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1173. අනාපත්ති එකන්තරිකං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ද්වාදසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
13. තෙරසමසික්ඛාපදං
1174. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො එකං වස්සං ද්වෙ වුට්ඨාපෙන්ති. උපස්සයො තථෙව න සම්මති. මනුස්සා [මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා (සී.)] තථෙව උජ්ඣායන්ති ¶ ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති ¶ – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො එකං වස්සං ද්වෙ වුට්ඨාපෙස්සන්ති! උපස්සයො තථෙව න සම්මතී’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො එකං වස්සං ද්වෙ වුට්ඨාපෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො එකං වස්සං ද්වෙ වුට්ඨාපෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි ¶ නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො එකං වස්සං ද්වෙ වුට්ඨාපෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1175. ‘‘යා පන භික්ඛුනී එකං වස්සං ද්වෙ වුට්ඨාපෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1176. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
එකං වස්සන්ති එකං සංවච්ඡරං. ද්වෙ වුට්ඨාපෙය්යාති ද්වෙ උපසම්පාදෙය්ය.
‘‘ද්වෙ වුට්ඨාපෙස්සාමී’’ති ගණං වා ආචරිනිං වා පත්තං වා චීවරං වා පරියෙසති, සීමං වා සම්මන්නති, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ඤත්තියා දුක්කටං. ද්වීහි කම්මවාචාහි දුක්කටා. කම්මවාචාපරියොසානෙ උපජ්ඣායාය ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. ගණස්ස ච ආචරිනියා ච ආපත්ති දුක්කටස්ස.
1177. අනාපත්ති එකන්තරිකං එකං වුට්ඨාපෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තෙරසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
කුමාරීභූතවග්ගො අට්ඨමො.
9. ඡත්තුපාහනවග්ගො
1. පඨමසික්ඛාපදං
1178. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඡත්තුපාහනං ධාරෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි ¶ ¶ නාම භික්ඛුනියො ඡත්තුපාහනං ධාරෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඡත්තුපාහනං ධාරෙස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඡත්තුපාහනං ධාරෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා ¶ භික්ඛුනියො ඡත්තුපාහනං ධාරෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
‘‘යා පන භික්ඛුනී ඡත්තුපාහනං ධාරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
1179. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ගිලානා හොති. තස්සා ¶ විනා ඡත්තුපාහනං න ඵාසු හොති…පෙ… භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගිලානාය භික්ඛුනියා ඡත්තුපාහනං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1180. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අගිලානා ඡත්තුපාහනං ධාරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1181. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අගිලානා නාම යස්සා විනා ඡත්තුපාහනං ඵාසු හොති.
ගිලානා නාම යස්සා විනා ඡත්තුපාහනං ¶ න ඵාසු හොති.
ඡත්තං නාම තීණි ඡත්තානි – සෙතච්ඡත්තං, කිලඤ්ජච්ඡත්තං, පණ්ණච්ඡත්තං මණ්ඩලබද්ධං සලාකබද්ධං. ධාරෙය්යාති සකිම්පි ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1182. අගිලානා අගිලානසඤ්ඤා ඡත්තුපාහනං ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අගිලානා වෙමතිකා ඡත්තුපාහනං ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අගිලානා ගිලානසඤ්ඤා ඡත්තුපාහනං ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ඡත්තං ¶ ධාරෙති න උපාහනං, ආපත්ති දුක්කටස්ස. උපාහනං ධාරෙති න ඡත්තං, ආපත්ති දුක්කටස්ස ¶ . ගිලානා අගිලානසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ගිලානා වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ගිලානා ගිලානසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1183. අනාපත්ති ගිලානාය, ආරාමෙ ආරාමූපචාරෙ ධාරෙති, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඨමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
2. දුතියසික්ඛාපදං
1184. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො යානෙන යායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො යානෙන යායිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ. ¶ … තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො යානෙන යායිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො යානෙන යායන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො යානෙන යායිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී යානෙන යායෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
එවඤ්චිදං භගවතා භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදං පඤ්ඤත්තං හොති.
1185. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ගිලානා හොති, න සක්කොති පදසා ගන්තුං…පෙ… භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ගිලානාය භික්ඛුනියා යානං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1186. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී අගිලානා යානෙන යායෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1187. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අගිලානා නාම සක්කොති පදසා ගන්තුං.
ගිලානා නාම න සක්කොති පදසා ගන්තුං.
යානං නාම වය්හං රථො සකටං සන්දමානිකා සිවිකා පාටඞ්කී.
යායෙය්යාති සකිම්පි යානෙන යායති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1188. අගිලානා අගිලානසඤ්ඤා යානෙන යායති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අගිලානා වෙමතිකා යානෙන යායති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . අගිලානා ගිලානසඤ්ඤා යානෙන යායති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ගිලානා අගිලානසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ගිලානා වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ගිලානා ගිලානසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1189. අනාපත්ති ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
දුතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
3. තතියසික්ඛාපදං
1190. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී අඤ්ඤතරිස්සා ඉත්ථියා කුලූපිකා හොති. අථ ඛො සා ඉත්ථී තං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘හන්දාය්යෙ, ඉමං සඞ්ඝාණිං අමුකාය නාම ඉත්ථියා දෙහී’’ති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී – ‘‘සචාහං පත්තෙන ආදාය ගච්ඡාමි විස්සරො මෙ භවිස්සතී’’ති පටිමුඤ්චිත්වා අගමාසි. තස්සා රථිකාය සුත්තකෙ ඡින්නෙ විප්පකිරියිංසු. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි ¶ නාම භික්ඛුනියො සඞ්ඝාණිං ¶ ධාරෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ. ¶ … තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී සඞ්ඝාණිං ධාරෙස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී ¶ සඞ්ඝාණිං ධාරෙතී’’ති [ධාරෙසීති (ක.)]? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී සඞ්ඝාණිං ධාරෙස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1191. ‘‘යා පන භික්ඛුනී සඞ්ඝාණිං ධාරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1192. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සඞ්ඝාණි නාම යා කාචි කටූපගා.
ධාරෙය්යාති සකිම්පි ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1193. අනාපත්ති ආබාධප්පච්චයා, කටිසුත්තකං ධාරෙති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තතියසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං
1194. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඉත්ථාලඞ්කාරං ධාරෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ඉත්ථාලඞ්කාරං ධාරෙස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඉත්ථාලඞ්කාරං ධාරෙස්සන්තී’’ති ¶ …පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඉත්ථාලඞ්කාරං ධාරෙන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි ¶ නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ඉත්ථාලඞ්කාරං ¶ ධාරෙස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1195. ‘‘යා පන භික්ඛුනී ඉත්ථාලඞ්කාරං ධාරෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1196. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ඉත්ථාලඞ්කාරො නාම සීසූපගො ගීවූපගො හත්ථූපගො පාදූපගො කටූපගො. ධාරෙය්යාති සකිම්පි ධාරෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1197. අනාපත්ති ආබාධපච්චයා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
චතුත්ථසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං
1198. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ගන්ධවණ්ණකෙන නහායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ගන්ධවණ්ණකෙන නහායිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං ¶ උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ගන්ධවණ්ණකෙන නහායිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ගන්ධවණ්ණකෙන නහායන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො ගන්ධවණ්ණකෙන නහායිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1199. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී ගන්ධවණ්ණකෙන නහායෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1200. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
ගන්ධො ¶ නාම යො කොචි ගන්ධො. වණ්ණකං නාම යං කිඤ්චි වණ්ණකං. නහායෙය්යාති නහායති. පයොගෙ දුක්කටං, නහානපරියොසානෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1201. අනාපත්ති ආබාධප්පච්චයා, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
පඤ්චමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං
1202. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති ¶ විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායිස්සන්ති, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1203. ‘‘යා පන භික්ඛුනී වාසිතකෙන පිඤ්ඤාකෙන නහායෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1204. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
වාසිතකං ¶ නාම යං කිඤ්චි ගන්ධවාසිතකං. පිඤ්ඤාකං නාම තිලපිට්ඨං වුච්චති. නහායෙය්යාති නහායති. පයොගෙ දුක්කටං, නහානපරියොසානෙ ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1205. අනාපත්ති ¶ ආබාධප්පච්චයා, පකතිපිඤ්ඤාකෙන නහායති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ඡට්ඨසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
7. සත්තමසික්ඛාපදං
1206. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ¶ ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙන්තිපි පරිමද්දාපෙන්තිපි. මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙස්සන්තිපි පරිමද්දාපෙස්සන්තිපි සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙස්සන්තිපි පරිමද්දාපෙස්සන්තිපී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙන්තිපි පරිමද්දාපෙන්තිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙස්සන්තිපි පරිමද්දාපෙස්සන්තිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1207. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුනියා උම්මද්දාපෙය්ය වා පරිමද්දාපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
1208. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුනියාති ¶ අඤ්ඤාය භික්ඛුනියා. උම්මද්දාපෙය්ය වාති උම්මද්දාපෙති [උබ්බට්ටාපෙති (සී.)], ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. පරිමද්දාපෙය්ය වාති සම්බාහාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1209. අනාපත්ති ¶ ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
සත්තමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
8-9-10. අට්ඨම-නවම-දසමසික්ඛාපදං
1210. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො සික්ඛමානාය උම්මද්දාපෙන්තිපි පරිමද්දාපෙන්තිපි…පෙ… සාමණෙරියා උම්මද්දාපෙන්තිපි පරිමද්දාපෙන්තිපි…පෙ… ගිහිනියා උම්මද්දාපෙන්තිපි පරිමද්දාපෙන්තිපි. මනුස්සා විහාරචාරිකං ආහිණ්ඩන්තා පස්සිත්වා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ¶ භික්ඛුනියො ගිහිනියා උම්මද්දාපෙස්සන්තිපි පරිමද්දාපෙස්සන්තිපි, සෙය්යථාපි ගිහිනියො කාමභොගිනියො’’ති! අස්සොසුං ඛො භික්ඛුනියො තෙසං මනුස්සානං උජ්ඣායන්තානං ඛිය්යන්තානං විපාචෙන්තානං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො ගිහිනියා උම්මද්දාපෙස්සන්තිපි පරිමද්දාපෙස්සන්තිපීති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ගිහිනියා උම්මද්දාපෙන්තිපි පරිමද්දාපෙන්තිපීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ගිහිනියා උම්මද්දාපෙස්සන්තිපි පරිමද්දාපෙස්සන්තිපි! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1211. ‘‘යා පන භික්ඛුනී (සික්ඛමානාය…පෙ… සාමණෙරියා…පෙ…) ගිහිනියා උම්මද්දාපෙය්ය වා පරිමද්දාපෙය්ය වා, පාචිත්තිය’’න්ති.
1212. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං ¶ අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
සික්ඛමානා නාම ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛා.
සාමණෙරී ¶ නාම දසසික්ඛාපදිකා.
ගිහිනී නාම අගාරිනී වුච්චති.
උම්මද්දාපෙය්ය ¶ වාති උම්මද්දාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
පරිමද්දාපෙය්ය වාති සම්බාහාපෙති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1213. අනාපත්ති ගිලානාය [ආබාධප්පච්චයා (ක.)], ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
අට්ඨම නවම දසමසික්ඛාපදානි නිට්ඨිතානි.
11. එකාදසමසික්ඛාපදං
1214. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො භික්ඛුස්ස පුරතො අනාපුච්ඡා ආසනෙ නිසීදන්ති. භික්ඛූ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො භික්ඛුස්ස පුරතො අනාපුච්ඡා ආසනෙ නිසීදිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භික්ඛුස්ස පුරතො අනාපුච්ඡා ආසනෙ නිසීදන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො භික්ඛුස්ස පුරතො අනාපුච්ඡා ආසනෙ නිසීදිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1215. ‘‘යා පන භික්ඛුනී භික්ඛුස්ස පුරතො අනාපුච්ඡා ආසනෙ නිසීදෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1216. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
භික්ඛුස්ස ¶ පුරතොති උපසම්පන්නස්ස පුරතො. අනාපුච්ඡාති අනපලොකෙත්වා. ආසනෙ නිසීදෙය්යාති අන්තමසො ඡමායපි නිසීදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1217. අනාපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා ආසනෙ නිසීදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා ආසනෙ නිසීදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස ¶ . අනාපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා ¶ ආසනෙ නිසීදති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ආපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1218. අනාපත්ති ආපුච්ඡා ආසනෙ නිසීදති, ගිලානාය, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
එකාදසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
12. ද්වාදසමසික්ඛාපදං
1219. තෙන සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අනොකාසකතං භික්ඛුං පඤ්හං පුච්ඡන්ති. භික්ඛූ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අනොකාසකතං භික්ඛුං පඤ්හං පුච්ඡිස්සන්තී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අනොකාසකතං භික්ඛුං පඤ්හං ¶ පුච්ඡන්තීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො අනොකාසකතං භික්ඛුං පඤ්හං පුච්ඡිස්සන්ති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1220. ‘‘යා පන භික්ඛුනී අනොකාසකතං භික්ඛුං පඤ්හං පුච්ඡෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1221. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අනොකාසකතන්ති ¶ අනාපුච්ඡා. භික්ඛුන්ති උපසම්පන්නං. පඤ්හං පුච්ඡෙය්යාති සුත්තන්තෙ ඔකාසං කාරාපෙත්වා විනයං වා අභිධම්මං වා පුච්ඡති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. විනයෙ ඔකාසං කාරාපෙත්වා සුත්තන්තං වා අභිධම්මං වා පුච්ඡති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අභිධම්මෙ ඔකාසං කාරාපෙත්වා සුත්තන්තං වා විනයං වා පුච්ඡති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1222. අනාපුච්ඡිතෙ ¶ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා පඤ්හං පුච්ඡති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා පඤ්හං පුච්ඡති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අනාපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා පඤ්හං පුච්ඡති, ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
ආපුච්ඡිතෙ අනාපුච්ඡිතසඤ්ඤා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ වෙමතිකා, ආපත්ති දුක්කටස්ස. ආපුච්ඡිතෙ ආපුච්ඡිතසඤ්ඤා, අනාපත්ති.
1223. අනාපත්ති ඔකාසං කාරාපෙත්වා පුච්ඡති, අනොදිස්ස ඔකාසං කාරාපෙත්වා යත්ථ කත්ථචි පුච්ඡති, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
ද්වාදසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
13. තෙරසමසික්ඛාපදං
1224. තෙන ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ¶ අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී අසඞ්කච්චිකා [අසඞ්කච්ඡිකා (ස්යා.)] ගාමං පිණ්ඩාය පාවිසි. තස්සා රථිකාය වාතමණ්ඩලිකා සඞ්ඝාටියො උක්ඛිපිංසු. මනුස්සා උක්කුට්ඨිං අකංසු – ‘‘සුන්දරා අය්යාය ථනුදරා’’ති. සා භික්ඛුනී තෙහි මනුස්සෙහි උප්පණ්ඩියමානා මඞ්කු අහොසි. අථ ඛො සා භික්ඛුනී උපස්සයං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී අසඞ්කච්චිකා ගාමං පවිසිස්සතී’’ති…පෙ… සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී අසඞ්කච්චිකා ගාමං පාවිසීති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… කථඤ්හි නාම, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී අසඞ්කච්චිකා ගාමං පවිසිස්සති! නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියො ඉමං සික්ඛාපදං උද්දිසන්තු –
1225. ‘‘යා ¶ පන භික්ඛුනී අසඞ්කච්චිකා[අසඞ්කච්ඡිකා (ස්යා.)]ගාමං පවිසෙය්ය, පාචිත්තිය’’න්ති.
1226. යා ¶ පනාති යා යාදිසා…පෙ… භික්ඛුනීති…පෙ… අයං ඉමස්මිං අත්ථෙ අධිප්පෙතා භික්ඛුනීති.
අසඞ්කච්චිකාති විනා සඞ්කච්චිකං.
සඞ්කච්චිකං ¶ නාම අධක්ඛකං උබ්භනාභි, තස්ස පටිච්ඡාදනත්ථාය.
ගාමං පවිසෙය්යාති පරික්ඛිත්තස්ස ගාමස්ස පරික්ඛෙපං අතික්කාමෙන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස. අපරික්ඛිත්තස්ස ගාමස්ස උපචාරං ඔක්කමන්තියා ආපත්ති පාචිත්තියස්ස.
1227. අනාපත්ති අච්ඡින්නචීවරිකාය, නට්ඨචීවරිකාය, ගිලානාය, අස්සතියා, අජානන්තියා, ආපදාසු, උම්මත්තිකාය, ආදිකම්මිකායාති.
තෙරසමසික්ඛාපදං නිට්ඨිතං.
ඡත්තුපාහනවග්ගො නවමො.
උද්දිට්ඨා ඛො, අය්යායො, ඡසට්ඨිසතා පාචිත්තියා ධම්මා. තත්ථාය්යායො පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? දුතියම්පි පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? තතියම්පි පුච්ඡාමි – ‘‘කච්චිත්ථ පරිසුද්ධා’’? පරිසුද්ධෙත්ථාය්යායො, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.
ඛුද්දකං සමත්තං.
භික්ඛුනිවිභඞ්ගෙ පාචිත්තියකණ්ඩං නිට්ඨිතං.