📜
9. චම්පෙය්යක්ඛන්ධකො
234. කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථු
380. තෙන ¶ ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා චම්පායං විහරති ගග්ගරාය පොක්ඛරණියා තීරෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන කාසීසු ජනපදෙ වාසභගාමො නාම හොති. තත්ථ කස්සපගොත්තො නාම භික්ඛු ආවාසිකො හොති තන්තිබද්ධො උස්සුක්කං ආපන්නො – කින්ති අනාගතා ච පෙසලා භික්ඛූ ආගච්ඡෙය්යුං, ආගතා ච පෙසලා භික්ඛූ ඵාසු විහරෙය්යුං, අයඤ්ච ආවාසො වුද්ධිං විරුළ්හිං වෙපුල්ලං ආපජ්ජෙය්යාති. තෙන ඛො පන සමයෙන සම්බහුලා භික්ඛූ කාසීසු චාරිකං චරමානා යෙන වාසභගාමො තදවසරුං. අද්දසා ඛො කස්සපගොත්තො භික්ඛු තෙ භික්ඛූ දූරතොව ආගච්ඡන්තෙ, දිස්වාන ආසනං පඤ්ඤපෙසි, පාදොදකං පාදපීඨං පාදකථලිකං උපනික්ඛිපි, පච්චුග්ගන්ත්වා පත්තචීවරං පටිග්ගහෙසි, පානීයෙන ආපුච්ඡි, නහානෙ උස්සුක්කං අකාසි, උස්සුක්කම්පි අකාසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. අථ ඛො තෙසං ආගන්තුකානං භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘භද්දකො ඛො අයං, ආවුසො, ආවාසිකො භික්ඛු නහානෙ උස්සුක්කං කරොති, උස්සුක්කම්පි කරොති යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. හන්ද, මයං, ආවුසො, ඉධෙව වාසභගාමෙ නිවාසං කප්පෙමා’’ති. අථ ඛො තෙ ආගන්තුකා භික්ඛූ තත්ථෙව වාසභගාමෙ නිවාසං කප්පෙසුං.
අථ ඛො කස්සපගොත්තස්ස භික්ඛුනො එතදහොසි – ‘‘යො ඛො ඉමෙසං ¶ ආගන්තුකානං භික්ඛූනං ආගන්තුකකිලමථො සො පටිප්පස්සද්ධො. යෙපිමෙ ගොචරෙ අප්පකතඤ්ඤුනො තෙදානිමෙ ගොචරෙ පකතඤ්ඤුනො. දුක්කරං ඛො පන පරකුලෙසු යාවජීවං උස්සුක්කං කාතුං, විඤ්ඤත්ති ච මනුස්සානං අමනාපා. යංනූනාහං න උස්සුක්කං කරෙය්යං යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මි’’න්ති. සො න උස්සුක්කං අකාසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. අථ ඛො තෙසං ආගන්තුකානං භික්ඛූනං ¶ එතදහොසි – ‘‘පුබ්බෙ ඛ්වායං, ආවුසො, ආවාසිකො භික්ඛු නහානෙ උස්සුක්කං අකාසි, උස්සුක්කම්පි අකාසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. සොදානායං න උස්සුක්කං කරොති යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. දුට්ඨොදානායං, ආවුසො, ආවාසිකො භික්ඛු. හන්ද, මයං, ආවුසො, ආවාසිකං ¶ [ඉමං ආවාසිකං (ස්යා.)] භික්ඛුං උක්ඛිපාමා’’ති. අථ ඛො තෙ ¶ ආගන්තුකා භික්ඛූ සන්නිපතිත්වා කස්සපගොත්තං භික්ඛුං එතදවොචුං – ‘‘පුබ්බෙ ඛො ත්වං, ආවුසො, නහානෙ උස්සුක්කං කරොසි, උස්සුක්කම්පි කරොසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. සොදානි ත්වං න උස්සුක්කං කරොසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො. පස්සසෙතං ආපත්ති’’න්ති? ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්ය’’න්ති. අථ ඛො තෙ ආගන්තුකා භික්ඛූ කස්සපගොත්තං භික්ඛුං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපිංසු.
අථ ඛො කස්සපගොත්තස්ස භික්ඛුනො එතදහොසි – ‘‘අහං ඛො එතං න ජානාමි ‘ආපත්ති වා එසා අනාපත්ති වා, ආපන්නො චම්හි [වම්හි (?)] අනාපන්නො වා, උක්ඛිත්තො චම්හි ¶ අනුක්ඛිත්තො වා, ධම්මිකෙන වා අධම්මිකෙන වා, කුප්පෙන වා අකුප්පෙන වා, ඨානාරහෙන වා අට්ඨානාරහෙන වා’. යංනූනාහං චම්පං ගන්ත්වා භගවන්තං එතමත්ථං පුච්ඡෙය්ය’’න්ති. අථ ඛො කස්සපගොත්තො භික්ඛු සෙනාසනං සංසාමෙත්වා පත්තචීවරමාදාය යෙන චම්පා තෙන පක්කාමි. අනුපුබ්බෙන යෙන චම්පා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. ආචිණ්ණං ඛො පනෙතං බුද්ධානං භගවන්තානං ආගන්තුකෙහි භික්ඛූහි සද්ධිං පටිසම්මොදිතුං. අථ ඛො භගවා කස්සපගොත්තං භික්ඛුං එතදවොච – ‘‘කච්චි, භික්ඛු, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං, කච්චි අප්පකිලමථෙන අද්ධානං ආගතො, කුතො ච ත්වං, භික්ඛු, ආගච්ඡසී’’ති? ‘‘ඛමනීයං, භගවා; යාපනීයං, භගවා; අප්පකිලමථෙන චාහං, භන්තෙ, අද්ධානං ආගතො. අත්ථි, භන්තෙ, කාසීසු ජනපදෙ වාසභගාමො නාම. තත්ථාහං, භගවා, ආවාසිකො තන්තිබද්ධො උස්සුක්කං ආපන්නො – ‘කින්ති අනාගතා ච පෙසලා භික්ඛූ ආගච්ඡෙය්යුං, ආගතා ච පෙසලා භික්ඛූ ඵාසු විහරෙය්යුං, අයඤ්ච ආවාසො වුද්ධිං විරුළ්හිං වෙපුල්ලං ආපජ්ජෙය්යා’ති. අථ ඛො, භන්තෙ, සම්බහුලා භික්ඛූ කාසීසු චාරිකං චරමානා යෙන වාසභගාමො තදවසරුං. අද්දසං ඛො අහං, භන්තෙ, තෙ භික්ඛූ දූරතොව ආගච්ඡන්තෙ, දිස්වාන ආසනං පඤ්ඤපෙසිං, පාදොදකං පාදපීඨං පාදකථලිකං උපනික්ඛිපිං, පච්චුග්ගන්ත්වා පත්තචීවරං පටිග්ගහෙසිං, පානීයෙන අපුච්ඡිං, නහානෙ උස්සුක්කං අකාසිං, උස්සුක්කම්පි අකාසිං යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං ¶ . අථ ඛො තෙසං, භන්තෙ, ආගන්තුකානං භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘භද්දකො ඛො ¶ අයං ආවුසො ආවාසිකො භික්ඛු නහානෙ උස්සුක්කං කරොති, උස්සුක්කම්පි කරොති යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. හන්ද, මයං, ආවුසො, ඉධෙව වාසභගාමෙ නිවාසං කප්පෙමා’ති. අථ ඛො ¶ තෙ, භන්තෙ, ආගන්තුකා භික්ඛූ තත්ථෙව වාසභගාමෙ නිවාසං කප්පෙසුං. තස්ස මය්හං, භන්තෙ, එතදහොසි – ‘යො ඛො ඉමෙසං ආගන්තුකානං භික්ඛූනං ආගන්තුකකිලමථො සො පටිප්පස්සද්ධො. යෙපිමෙ ගොචරෙ අප්පකතඤ්ඤුනො තෙදානිමෙ ගොචරෙ පකතඤ්ඤුනො. දුක්කරං ඛො පන පරකුලෙසු ¶ යාවජීවං උස්සුක්කං කාතුං, විඤ්ඤත්ති ච මනුස්සානං අමනාපා. යංනූනාහං න උස්සුක්කං කරෙය්යං යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මි’න්ති. සො ඛො අහං, භන්තෙ, න උස්සුක්කං අකාසිං යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. අථ ඛො තෙසං, භන්තෙ, ආගන්තුකානං භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘පුබ්බෙ ඛ්වායං, ආවුසො, ආවාසිකො භික්ඛු නහානෙ උස්සුක්කං කරොති, උස්සුක්කම්පි කරොති යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. සොදානායං න උස්සුක්කං කරොති යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. දුට්ඨොදානායං, ආවුසො, ආවාසිකො භික්ඛු. හන්ද, මයං, ආවුසො, ආවාසිකං භික්ඛුං උක්ඛිපාමා’ති. අථ ඛො තෙ, භන්තෙ, ආගන්තුකා භික්ඛූ සන්නිපතිත්වා මං එතදවොචුං – ‘පුබ්බෙ ඛො ත්වං, ආවුසො, නහානෙ උස්සුක්කං කරොසි, උස්සුක්කම්පි කරොසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. සොදානි ත්වං න උස්සුක්කං කරොසි යාගුයා ඛාදනීයෙ භත්තස්මිං. ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො. පස්සසෙතං ආපත්ති’න්ති ¶ ? ‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති යමහං පස්සෙය්ය’න්ති. අථ ඛො තෙ, භන්තෙ, ආගන්තුකා භික්ඛූ මං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපිංසු. තස්ස මය්හං, භන්තෙ, එතදහොසි – ‘අහං ඛො එතං න ජානාමි ‘ආපත්ති වා එසා අනාපත්ති වා, ආපන්නො චම්හි අනාපන්නො වා, උක්ඛිත්තො චම්හි අනුක්ඛිත්තො වා, ධම්මිකෙන වා අධම්මිකෙන වා, කුප්පෙන වා අකුප්පෙන වා, ඨානාරහෙන වා අට්ඨානාරහෙන වා’. යංනූනාහං චම්පං ගන්ත්වා භගවන්තං එතමත්ථං පුච්ඡෙය්ය’න්ති. තතො අහං, භගවා, ආගච්ඡාමී’’ති. ‘‘අනාපත්ති එසා, භික්ඛු, නෙසා ආපත්ති. අනාපන්නොසි, නසි ආපන්නො. අනුක්ඛිත්තොසි, නසි උක්ඛිත්තො. අධම්මිකෙනාසි කම්මෙන උක්ඛිත්තො කුප්පෙන අට්ඨානාරහෙන. ගච්ඡ ත්වං, භික්ඛු, තත්ථෙව වාසභගාමෙ නිවාසං කප්පෙහී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො කස්සපගොත්තො භික්ඛු භගවතො පටිස්සුණිත්වා උට්ඨායාසනා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා යෙන වාසභගාමො තෙන පක්කාමි.
381. අථ ¶ ඛො තෙසං ආගන්තුකානං භික්ඛූනං අහුදෙව කුක්කුච්චං, අහු විප්පටිසාරො – ‘‘අලාභා වත නො, න වත නො ලාභා, දුල්ලද්ධං වත නො, න වත නො සුලද්ධං, යෙ මයං සුද්ධං භික්ඛුං අනාපත්තිකං අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ උක්ඛිපිම්හා. හන්ද, මයං, ආවුසො, චම්පං ගන්ත්වා භගවතො සන්තිකෙ අච්චයං අච්චයතො දෙසෙමා’’ති. අථ ඛො තෙ ආගන්තුකා භික්ඛූ සෙනාසනං සංසාමෙත්වා පත්තචීවරමාදාය යෙන චම්පා තෙන පක්කමිංසු. අනුපුබ්බෙන ¶ යෙන චම්පා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමිංසු, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදිංසු. ආචිණ්ණං ඛො පනෙතං බුද්ධානං භගවන්තානං ආගන්තුකෙහි භික්ඛූහි සද්ධිං පටිසම්මොදිතුං. අථ ඛො භගවා තෙ භික්ඛූ එතදවොච – ‘‘කච්චි, භික්ඛවෙ, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං, කච්චිත්ථ අප්පකිලමථෙන අද්ධානං ආගතා, කුතො ච තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, ආගච්ඡථා’’ති ¶ ? ‘‘ඛමනීයං, භගවා; යාපනීයං, භගවා; අප්පකිලමථෙන ච මයං, භන්තෙ, අද්ධානං ආගතා. අත්ථි, භන්තෙ, කාසීසු ජනපදෙ වාසභගාමො නාම. තතො මයං, භගවා, ආගච්ඡාමා’’ති. ‘‘තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, ආවාසිකං භික්ඛුං උක්ඛිපිත්ථා’’ති? ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති. ‘‘කිස්මිං, භික්ඛවෙ, වත්ථුස්මිං කාරණෙ’’ති? ‘‘අවත්ථුස්මිං, භගවා, අකාරණෙ’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා – ‘‘අනනුච්ඡවිකං, මොඝපුරිසා, අනනුලොමිකං ¶ අප්පතිරූපං අස්සාමණකං අකප්පියං අකරණීයං. කථඤ්හි නාම තුම්හෙ, මොඝපුරිසා, සුද්ධං භික්ඛුං අනාපත්තිකං අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ උක්ඛිපිස්සථ. නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ…’’ විගරහිත්වා ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘න, භික්ඛවෙ, සුද්ධො භික්ඛු අනාපත්තිකො අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ උක්ඛිපිතබ්බො. යො උක්ඛිපෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
අථ ඛො තෙ භික්ඛූ උට්ඨායාසනා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භගවතො පාදෙසු සිරසා නිපතිත්වා භගවන්තං එතදවොචුං – ‘‘අච්චයො නො, භන්තෙ, අච්චගමා යථාබාලෙ යථාමූළ්හෙ ¶ යථාඅකුසලෙ, යෙ මයං සුද්ධං භික්ඛුං අනාපත්තිකං අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ උක්ඛිපිම්හා. තෙසං නො, භන්තෙ, භගවා අච්චයං අච්චයතො පටිග්ගණ්හාතු ආයතිං සංවරායා’’ති. ‘‘තග්ඝ, තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, අච්චයො අච්චගමා යථාබාලෙ යථාමූළ්හෙ යථාඅකුසලෙ, යෙ තුම්හෙ සුද්ධං භික්ඛුං අනාපත්තිකං අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ උක්ඛිපිත්ථ. යතො ච ඛො තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, අච්චයං අච්චයතො දිස්වා යථාධම්මං පටිකරොථ, තං වො මයං පටිග්ගණ්හාම. වුද්ධිහෙසා ¶ , භික්ඛවෙ, අරියස්ස විනයෙ යො අච්චයං අච්චයතො දිස්වා යථාධම්මං පටිකරොති, ආයතිං [ආයතිං ච (සී.)] සංවරං ආපජ්ජතී’’ති.
කස්සපගොත්තභික්ඛුවත්ථු නිට්ඨිතං.
235. අධම්මෙන වග්ගාදිකම්මකථා
382. තෙන ඛො පන සමයෙන චම්පායං භික්ඛූ එවරූපානි කම්මානි කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගකම්මං කරොන්ති, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං කරොන්ති; ධම්මෙන වග්ගකම්මං කරොන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං කරොන්ති; ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං කරොන්ති; එකොපි එකං උක්ඛිපති, එකොපි ද්වෙ උක්ඛිපති, එකොපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපති, එකොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපති; ද්වෙපි එකං උක්ඛිපන්ති, ද්වෙපි ද්වෙ උක්ඛිපන්ති, ද්වෙපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපන්ති, ද්වෙපි සඞ්ඝං උක්ඛිපන්ති ¶ ; සම්බහුලාපි ¶ එකං උක්ඛිපන්ති; සම්බහුලාපි ද්වෙ උක්ඛිපන්ති, සම්බහුලාපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපන්ති, සම්බහුලාපි සඞ්ඝං උක්ඛිපන්ති; සඞ්ඝොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපති. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම චම්පායං භික්ඛූ එවරූපානි කම්මානි කරිස්සන්ති – අධම්මෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, ධම්මෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, එකොපි එකං උක්ඛිපිස්සති, එකොපි ද්වෙ උක්ඛිපිස්සති, එකොපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපිස්සති, එකොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපිස්සති, ද්වෙපි එකං උක්ඛිපිස්සන්ති, ද්වෙපි ද්වෙ උක්ඛිපිස්සන්ති, ද්වෙපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපිස්සන්ති, ද්වෙපි සඞ්ඝං උක්ඛිපිස්සන්ති, සම්බහුලාපි එකං උක්ඛිපිස්සන්ති, සම්බහුලාපි ද්වෙ උක්ඛිපිස්සන්ති, සම්බහුලාපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපිස්සන්ති, සම්බහුලාපි සඞ්ඝං උක්ඛිපිස්සන්ති, සඞ්ඝොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපිස්සතී’’ති. අථ ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… ‘‘සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, චම්පායං භික්ඛූ එවරූපානි කම්මානි කරොන්ති – අධම්මෙන ¶ වග්ගකම්මං කරොන්ති…පෙ… සඞ්ඝොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපතී’’ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා – ‘‘අනනුච්ඡවිකං, භික්ඛවෙ, තෙසං මොඝපුරිසානං අනනුලොමිකං අප්පතිරූපං අස්සාමණකං අකප්පියං අකරණීයං. කථඤ්හි නාම තෙ, භික්ඛවෙ, මොඝපුරිසා එවරූපානි කම්මානි කරිස්සන්ති – අධම්මෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති…පෙ… සඞ්ඝොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපිස්සති. නෙතං, භික්ඛවෙ, අප්පසන්නානං වා පසාදාය…පෙ… විගරහිත්වා…පෙ… ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි –
383. ‘‘අධම්මෙන ¶ චෙ, භික්ඛවෙ, වග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං, අධම්මෙන [අධම්මෙන චෙ භික්ඛවෙ (ස්යා.)] සමග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; එකොපි එකං උක්ඛිපති අකම්මං න ච කරණීයං, එකොපි ද්වෙ උක්ඛිපති අකම්මං න ච කරණීයං, එකොපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපති අකම්මං න ච කරණීයං, එකොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපති අකම්මං න ච කරණීයං; ද්වෙපි එකං උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං, ද්වෙපි ද්වෙ උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං, ද්වෙපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං, ද්වෙපි ¶ සඞ්ඝං උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං; සම්බහුලාපි එකං උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං, සම්බහුලාපි ද්වෙ උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං, සම්බහුලාපි සම්බහුලෙ උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං, සම්බහුලාපි සඞ්ඝං උක්ඛිපන්ති අකම්මං න ච කරණීයං; සඞ්ඝොපි සඞ්ඝං උක්ඛිපති අකම්මං න ච කරණීයං.
384. ‘‘චත්තාරිමානි ¶ , භික්ඛවෙ, කම්මානි – අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මෙන සමග්ගකම්මං. තත්ර, භික්ඛවෙ, යදිදං අධම්මෙන වග්ගකම්මං, ඉදං, භික්ඛවෙ, කම්මං අධම්මත්තා වග්ගත්තා කුප්පං අට්ඨානාරහං; න, භික්ඛවෙ, එවරූපං කම්මං කාතබ්බං, න ච මයා එවරූපං කම්මං අනුඤ්ඤාතං. තත්ර, භික්ඛවෙ, යදිදං අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ඉදං, භික්ඛවෙ, කම්මං අධම්මත්තා කුප්පං අට්ඨානාරහං; න, භික්ඛවෙ, එවරූපං කම්මං කාතබ්බං, න ච මයා එවරූපං කම්මං අනුඤ්ඤාතං. තත්ර, භික්ඛවෙ, යදිදං ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ඉදං, භික්ඛවෙ, කම්මං වග්ගත්තා කුප්පං අට්ඨානාරහං; න, භික්ඛවෙ, එවරූපං කම්මං කාතබ්බං, න ච මයා එවරූපං කම්මං අනුඤ්ඤාතං. තත්ර, භික්ඛවෙ, යදිදං ධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ඉදං, භික්ඛවෙ, කම්මං ධම්මත්තා සමග්ගත්තා අකුප්පං ඨානාරහං; එවරූපං, භික්ඛවෙ, කම්මං කාතබ්බං, එවරූපඤ්ච මයා කම්මං අනුඤ්ඤාතං. තස්මාතිහ, භික්ඛවෙ, එවරූපං කම්මං කරිස්සාම යදිදං ධම්මෙන සමග්ගන්ති – එවඤ්හි ¶ වො, භික්ඛවෙ, සික්ඛිතබ්බ’’න්ති.
අධම්මෙන වග්ගාදිකම්මකථා නිට්ඨිතා.
236. ඤත්තිවිපන්නකම්මාදිකථා
385. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ එවරූපානි කම්මානි කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගකම්මං කරොන්ති, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං කරොන්ති; ධම්මෙන වග්ගකම්මං ¶ කරොන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං කරොන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං කරොන්ති; ඤත්තිවිපන්නම්පි කම්මං කරොන්ති අනුස්සාවනසම්පන්නං, අනුස්සාවනවිපන්නම්පි කම්මං කරොන්ති ඤත්තිසම්පන්නං, ඤත්තිවිපන්නම්පි ¶ අනුස්සාවනවිපන්නම්පි කම්මං කරොන්ති; අඤ්ඤත්රාපි ධම්මා කම්මං කරොන්ති, අඤ්ඤත්රාපි විනයා කම්මං කරොන්ති, අඤ්ඤත්රාපි සත්ථුසාසනා කම්මං කරොන්ති; පටිකුට්ඨකතම්පි කම්මං කරොන්ති අධම්මිකං කුප්පං අට්ඨානාරහං. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ එවරූපානි කම්මානි කරිස්සන්ති – අධම්මෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං කරිස්සන්ති; ධම්මෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං කරිස්සන්ති, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං කරිස්සන්ති; ඤත්තිවිපන්නම්පි කම්මං කරිස්සන්ති අනුස්සාවනසම්පන්නං, අනුස්සාවනවිපන්නම්පි කම්මං කරිස්සන්ති ඤත්තිසම්පන්නං, ඤත්තිවිපන්නම්පි අනුස්සාවනවිපන්නම්පි කම්මං කරිස්සන්ති; අඤ්ඤත්රාපි ධම්මා කම්මං කරිස්සන්ති, අඤ්ඤත්රාපි විනයා කම්මං කරිස්සන්ති, අඤ්ඤත්රාපි සත්ථුසාසනා කම්මං කරිස්සන්ති; පටිකුට්ඨකතම්පි කම්මං කරිස්සන්ති අධම්මිකං කුප්පං අට්ඨානාරහ’’න්ති. අථ ඛො තෙ භික්ඛූ ¶ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… ‘‘සච්චං කිර, භික්ඛවෙ, ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ එවරූපානි කම්මානි කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගකම්මං කරොන්ති…පෙ… පටිකුට්ඨකතම්පි කම්මං කරොන්ති අධම්මිකං කුප්පං අට්ඨානාරහ’’න්ති? ‘‘සච්චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්ධො භගවා…පෙ… විගරහිත්වා ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි –
386. ‘‘අධම්මෙන චෙ, භික්ඛවෙ, වග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං ¶ ; අධම්මෙන සමග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; ධම්මෙන වග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං අකම්මං න ච කරණීයං. ඤත්තිවිපන්නඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං අනුස්සාවනසම්පන්නං අකම්මං න ච කරණීයං; අනුස්සාවනවිපන්නඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං ඤත්තිසම්පන්නං අකම්මං න ච කරණීයං; ඤත්තිවිපන්නඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං අනුස්සාවනවිපන්නං අකම්මං න ච කරණීයං; අඤ්ඤත්රාපි ධම්මා කම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; අඤ්ඤත්රාපි විනයා කම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; අඤ්ඤත්රාපි සත්ථුසාසනා කම්මං අකම්මං න ච කරණීයං; පටිකුට්ඨකතඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං අධම්මිකං කුප්පං අට්ඨානාරහං අකම්මං න ච කරණීයං.
387. ඡයිමානි, භික්ඛවෙ, කම්මානි – අධම්මකම්මං, වග්ගකම්මං, සමග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන සමග්ගකම්මං.
කතමඤ්ච ¶ , භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං? ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ එකාය ඤත්තියා කම්මං කරොති, න ච කම්මවාචං අනුස්සාවෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ ද්වීහි ඤත්තීහි කම්මං කරොති, න ච කම්මවාචං අනුස්සාවෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ එකාය කම්මවාචාය කම්මං කරොති, න ච ඤත්තිං ඨපෙති ¶ – අධම්මකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ ද්වීහි කම්මවාචාහි කම්මං කරොති, න ච ඤත්තිං ඨපෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ එකාය ඤත්තියා කම්මං කරොති, න ච කම්මවාචං අනුස්සාවෙති – අධම්මකම්මං ¶ . ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ ද්වීහි ඤත්තීහි කම්මං කරොති, න ච කම්මවාචං අනුස්සාවෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ තීහි ඤත්තීහි කම්මං කරොති, න ච කම්මවාචං අනුස්සාවෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ චතූහි ඤත්තීහි කම්මං කරොති, න ච කම්මවාචං අනුස්සාවෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ එකාය කම්මවාචාය කම්මං කරොති, න ච ඤත්තිං ඨපෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ ද්වීහි කම්මවාචාහි ¶ කම්මං කරොති, න ච ඤත්තිං ඨපෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ තීහි කම්මවාචාහි කම්මං කරොති, න ච ඤත්තිං ඨපෙති – අධම්මකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ චතූහි කම්මවාචාහි කම්මං කරොති, න ච ඤත්තිං ඨපෙති – අධම්මකම්මං. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං.
කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, වග්ගකම්මං? ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ අනාගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – වග්ගකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – වග්ගකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – වග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා ¶ තෙ අනාගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – වග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා ¶ පටික්කොසන්ති – වග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – වග්ගකම්මං. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, වග්ගකම්මං.
කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, සමග්ගකම්මං? ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා, තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා න පටික්කොසන්ති – සමග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා, තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා න පටික්කොසන්ති – සමග්ගකම්මං. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, සමග්ගකම්මං.
කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං? ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ අනාගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං. ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ ¶ , කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං ¶ අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා ¶ පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ අනාගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො අනාහටො හොති, සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති ¶ , සම්මුඛීභූතා පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං.
කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං? ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ¶ ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා, තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා න පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං කම්මවාචං අනුස්සාවෙති, පච්ඡා ඤත්තිං ඨපෙති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා න පටික්කොසන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං.
කතමඤ්ච, භික්ඛවෙ, ධම්මෙන සමග්ගකම්මං? ඤත්තිදුතියෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං ඤත්තිං ඨපෙති, පච්ඡා එකාය කම්මවාචාය කම්මං කරොති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා න පටික්කොසන්ති – ධම්මෙන සමග්ගකම්මං. ඤත්තිචතුත්ථෙ චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මෙ පඨමං ඤත්තිං ඨපෙති, පච්ඡා තීහි කම්මවාචාහි කම්මං කරොති, යාවතිකා භික්ඛූ කම්මප්පත්තා, තෙ ආගතා හොන්ති, ඡන්දාරහානං ඡන්දො ආහටො හොති, සම්මුඛීභූතා න පටික්කොසන්ති, ධම්මෙන සමග්ගකම්මං. ඉදං වුච්චති, භික්ඛවෙ, ධම්මෙන සමග්ගකම්මං.
ඤත්තිවිපන්නකම්මාදිකථා නිට්ඨිතා.
237. චතුවග්ගකරණාදිකථා
388. පඤ්ච ¶ සඞ්ඝා – චතුවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො පඤ්චවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො, දසවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො, වීසතිවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො, අතිරෙකවීසතිවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො. තත්ර, භික්ඛවෙ, ය්වායං චතුවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො, ඨපෙත්වා තීණි කම්මානි – උපසම්පදං පවාරණං අබ්භානං, ධම්මෙන සමග්ගො ¶ සබ්බකම්මෙසු කම්මප්පත්තො. තත්ර, භික්ඛවෙ, ය්වායං පඤ්චවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො, ඨපෙත්වා ද්වෙ කම්මානි – මජ්ඣිමෙසු ජනපදෙසු උපසම්පදං අබ්භානං, ධම්මෙන සමග්ගො සබ්බකම්මෙසු කම්මප්පත්තො. තත්ර, භික්ඛවෙ, ය්වායං දසවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො, ඨපෙත්වා එකං කම්මං – අබ්භානං, ධම්මෙන සමග්ගො සබ්බකම්මෙසු කම්මප්පත්තො. තත්ර, භික්ඛවෙ, ය්වායං වීසතිවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො ධම්මෙන සමග්ගො සබ්බකම්මෙසු ¶ කම්මප්පත්තො. තත්ර, භික්ඛවෙ, ය්වායං අතිරෙකවීසතිවග්ගො භික්ඛුසඞ්ඝො ¶ ධම්මෙන සමග්ගො සබ්බකම්මෙසු කම්මප්පත්තො.
389. චතුවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං භික්ඛුනිචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං. චතුවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං සික්ඛමානචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං…පෙ…. සාමණෙරචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. සාමණෙරිචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. සික්ඛං පච්චක්ඛාතකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. අන්තිමවත්ථුං අජ්ඣාපන්නකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිත්තකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිත්තකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛිත්තකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. පණ්ඩකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. ථෙය්යසංවාසකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. තිත්ථියපක්කන්තකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. තිරච්ඡානගතචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. මාතුඝාතකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. පිතුඝාතකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. අරහන්තඝාතකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. භික්ඛුනිදූසකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. සඞ්ඝභෙදකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. ලොහිතුප්පාදකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. උභතොබ්යඤ්ජනකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. නානාසංවාසකචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. නානාසීමාය ඨිතචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. ඉද්ධියා වෙහාසෙ ඨිතචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං ¶ න ච කරණීයං. යස්ස සඞ්ඝො කම්මං කරොති, තංචතුත්ථො කම්මං කරෙය්ය ¶ … අකම්මං න ච කරණීයං.
චතුවරණං.
390. පඤ්චවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං භික්ඛුනිපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… අකම්මං න ච කරණීයං. පඤ්චවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං සික්ඛමානපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය…පෙ…. සාමණෙරපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… සාමණෙරිපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය ¶ … සික්ඛං පච්චක්ඛාතකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… අන්තිමවත්ථුං අජ්ඣාපන්නකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිත්තකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිත්තකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛිත්තකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… පණ්ඩකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… ථෙය්යසංවාසකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… තිත්ථියපක්කන්තකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… තිරච්ඡානගතපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… මාතුඝාතකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… පිතුඝාතකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… අරහන්තඝාතකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… භික්ඛුනිදූසකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… සඞ්ඝභෙදකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… ලොහිතුප්පාදකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… උභතොබ්යඤ්ජනකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… නානාසංවාසකපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… නානාසීමාය ඨිතපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… ඉද්ධියා වෙහාසෙ ඨිතපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය… යස්ස සඞ්ඝො කම්මං කරොති, තංපඤ්චමො කම්මං කරෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං.
පඤ්චවග්ගකරණං.
391. දසවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං භික්ඛුනිදසමො කම්මං කරෙය්ය, අකම්මං න ච කරණීයං. දසවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං සික්ඛමානදසමො කම්මං කරෙය්ය, අකම්මං න ච කරණීයං…පෙ… ¶ . දසවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං යස්ස සඞ්ඝො කම්මං කරොති, තංදසමො කම්මං කරෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං.
දසවග්ගකරණං.
392. වීසතිවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං භික්ඛුනිවීසො කම්මං කරෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං. වීසතිවග්ගකරණඤ්චෙ, භික්ඛවෙ, කම්මං සික්ඛමානවීසො කම්මං කරෙය්ය ¶ …පෙ… සාමණෙරවීසො කම්මං කරෙය්ය… සාමණෙරිවීසො කම්මං කරෙය්ය… සික්ඛං පච්චක්ඛාතකවීසො කම්මං කරෙය්ය… අන්තිමවත්ථුං අජ්ඣාපන්නකවීසො කම්මං කරෙය්ය… ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිත්තකවීසො කම්මං කරෙය්ය… ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිත්තකවීසො කම්මං කරෙය්ය… පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛිත්තකවීසො කම්මං කරෙය්ය… පණ්ඩකවීසො කම්මං කරෙය්ය… ථෙය්යසංවාසකවීසො කම්මං කරෙය්ය… තිත්ථියපක්කන්තකවීසො කම්මං කරෙය්ය… තිරච්ඡානගතවීසො කම්මං කරෙය්ය… මාතුඝාතකවීසො කම්මං කරෙය්ය… පිතුඝාතකවීසො කම්මං කරෙය්ය… අරහන්තඝාතකවීසො ¶ කම්මං කරෙය්ය… භික්ඛුනිදූසකවීසො කම්මං කරෙය්ය… සඞ්ඝභෙදකවීසො කම්මං කරෙය්ය… ලොහිතුප්පාදකවීසො කම්මං කරෙය්ය… උභතොබ්යඤ්ජනකවීසො කම්මං කරෙය්ය… නානාසංවාසකවීසො කම්මං කරෙය්ය… නානාසීමාය ඨිතවීසො කම්මං කරෙය්ය… ඉද්ධියා වෙහාසෙ ඨිතවීසො කම්මං කරෙය්ය… යස්ස සඞ්ඝො කම්මං කරොති, තංවීසො කම්මං කරෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං.
වීසතිවග්ගකරණං.
චතුවග්ගකරණාදිකථා නිට්ඨිතා.
238. පාරිවාසිකාදිකථා
393. පාරිවාසිකචතුත්ථො ¶ චෙ, භික්ඛවෙ, පරිවාසං දදෙය්ය, මූලාය පටිකස්සෙය්ය, මානත්තං දදෙය්ය, තංවීසො අබ්භෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං. මූලාය පටිකස්සනාරහචතුත්ථො චෙ, භික්ඛවෙ, පරිවාසං දදෙය්ය, මූලාය පටිකස්සෙය්ය, මානත්තං දදෙය්ය, තංවීසො අබ්භෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං. මානත්තාරහචතුත්ථො චෙ, භික්ඛවෙ, පරිවාසං දදෙය්ය, මූලාය පටිකස්සෙය්ය, මානත්තං දදෙය්ය, තංවීසො අබ්භෙය්ය ¶ – අකම්මං න ච කරණීයං. මානත්තචාරිකචතුත්ථො චෙ, භික්ඛවෙ, පරිවාසං දදෙය්ය, මූලාය පටිකස්සෙය්ය, මානත්තං දදෙය්ය, තංවීසො අබ්භෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං. අබ්භානාරහචතුත්ථො චෙ, භික්ඛවෙ, පරිවාසං දදෙය්ය, මූලාය පටිකස්සෙය්ය, මානත්තං දදෙය්ය, තංවීසො අබ්භෙය්ය – අකම්මං න ච කරණීයං.
394. එකච්චස්ස, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා රුහති, එකච්චස්ස න රුහති. කස්ස ච, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා න රුහති? භික්ඛුනියා, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා න රුහති. සික්ඛමානාය, භික්ඛවෙ…පෙ… සාමණෙරස්ස, භික්ඛවෙ… සාමණෙරියා, භික්ඛවෙ… සික්ඛාපච්චක්ඛාතකස්ස භික්ඛවෙ… අන්තිමවත්ථුං අජ්ඣාපන්නකස්ස, භික්ඛවෙ ¶ … උම්මත්තකස්ස, භික්ඛවෙ… ඛිත්තචිත්තස්ස, භික්ඛවෙ… වෙදනාට්ටස්ස, භික්ඛවෙ… ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිත්තකස්ස, භික්ඛවෙ… ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිත්තකස්ස, භික්ඛවෙ… පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ ¶ උක්ඛිත්තකස්ස, භික්ඛවෙ… පණ්ඩකස්ස, භික්ඛවෙ… ථෙය්යසංවාසකස්ස, භික්ඛවෙ… තිත්ථියපක්කන්තකස්ස, භික්ඛවෙ ¶ … තිරච්ඡානගතස්ස භික්ඛවෙ… මාතුඝාතකස්ස, භික්ඛවෙ… පිතුඝාතකස්ස, භික්ඛවෙ… අරහන්තඝාතකස්ස, භික්ඛවෙ… භික්ඛුනිදූසකස්ස, භික්ඛවෙ… සඞ්ඝභෙදකස්ස, භික්ඛවෙ… ලොහිතුප්පාදකස්ස, භික්ඛවෙ… උභතොබ්යඤ්ජනකස්ස, භික්ඛවෙ… නානාසංවාසකස්ස, භික්ඛවෙ… නානාසීමාය ඨිතස්ස, භික්ඛවෙ… ඉද්ධියා වෙහාසෙ ඨිතස්ස, භික්ඛවෙ, යස්ස සඞ්ඝො කම්මං කරොති, තස්ස ච [තස්ස (ස්යා.)], භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා න රුහති. ඉමෙසං ඛො, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා න රුහති.
කස්ස ච, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා රුහති? භික්ඛුස්ස, භික්ඛවෙ, පකතත්තස්ස
සමානසංවාසකස්ස සමානසීමාය ඨිතස්ස අන්තමසො ආනන්තරිකස්සාපි [අනන්තරිකස්සාපි (ස්යා.)] භික්ඛුනො විඤ්ඤාපෙන්තස්ස සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා රුහති. ඉමස්ස ඛො, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝමජ්ඣෙ පටික්කොසනා රුහති.
පාරිවාසිකාදිකථා නිට්ඨිතා.
239. ද්වෙනිස්සාරණාදිකථා
395. ද්වෙමා, භික්ඛවෙ, නිස්සාරණා. අත්ථි, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො නිස්සාරණං. තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති, එකච්චො සුනිස්සාරිතො, එකච්චො දුන්නිස්සාරිතො. කතමො ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො නිස්සාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති – දුන්නිස්සාරිතො? ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සුද්ධො හොති අනාපත්තිකො. තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති – දුන්නිස්සාරිතො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො නිස්සාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති – දුන්නිස්සාරිතො.
කතමො ¶ ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො නිස්සාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති – සුනිස්සාරිතො? ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බාලො හොති අබ්යත්තො ආපත්තිබහුලො අනපදානො, ගිහිසංසට්ඨො ¶ විහරති අනනුලොමිකෙහි ගිහිසංසග්ගෙහි, තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති – සුනිස්සාරිතො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො නිස්සාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො නිස්සාරෙති – සුනිස්සාරිතො.
396. ද්වෙමා ¶ , භික්ඛවෙ, ඔසාරණා. අත්ථි, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො ඔසාරණං තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති, එකච්චො සොසාරිතො, එකච්චො ¶ දොසාරිතො. කතමො ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – දොසාරිතො? පණ්ඩකො, භික්ඛවෙ, අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – දොසාරිතො. ථෙය්යසංවාසකො, භික්ඛවෙ, අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – දොසාරිතො. තිත්ථියපක්කන්තකො, භික්ඛවෙ…පෙ… තිරච්ඡානගතො, භික්ඛවෙ… මාතුඝාතකො, භික්ඛවෙ… පිතුඝාතකො, භික්ඛවෙ… අරහන්තඝාතකො, භික්ඛවෙ… භික්ඛුනිදූසකො, භික්ඛවෙ… සඞ්ඝභෙදකො, භික්ඛවෙ… ලොහිතුප්පාදකො, භික්ඛවෙ… උභතොබ්යඤ්ජනකො, භික්ඛවෙ, අප්පත්තො, ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – දොසාරිතො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – දොසාරිතො. ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා අප්පත්තා ඔසාරණං, තෙ චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – දොසාරිතා.
කතමො ච, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – සොසාරිතො? හත්ථච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ, අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති, සොසාරිතො. පාදච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ…පෙ… හත්ථපාදච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ… කණ්ණච්ඡින්නො ¶ , භික්ඛවෙ… නාසච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ… කණ්ණනාසච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ… අඞ්ගුලිච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ… අළච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ… කණ්ඩරච්ඡින්නො, භික්ඛවෙ… ඵණහත්ථකො, භික්ඛවෙ… ඛුජ්ජො, භික්ඛවෙ… වාමනො, භික්ඛවෙ… ගලගණ්ඩී, භික්ඛවෙ… ලක්ඛණාහතො, භික්ඛවෙ… කසාහතො, භික්ඛවෙ… ලිඛිතකො, භික්ඛවෙ… සීපදිකො, භික්ඛවෙ… පාපරොගී, භික්ඛවෙ… පරිසදූසකො, භික්ඛවෙ… කාණො, භික්ඛවෙ… කුණී, භික්ඛවෙ… ඛඤ්ජො, භික්ඛවෙ… පක්ඛහතො, භික්ඛවෙ… ඡින්නිරියාපථො, භික්ඛවෙ… ජරාදුබ්බලො, භික්ඛවෙ… අන්ධො, භික්ඛවෙ… මූගො, භික්ඛවෙ… බධිරො, භික්ඛවෙ… අන්ධමූගො, භික්ඛවෙ… අන්ධබධිරො, භික්ඛවෙ… මූගබධිරො, භික්ඛවෙ… අන්ධමූගබධිරො, භික්ඛවෙ, අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – සොසාරිතො. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලො අප්පත්තො ඔසාරණං, තඤ්චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – සොසාරිතො. ඉමෙ වුච්චන්ති, භික්ඛවෙ, පුග්ගලා අප්පත්තා ඔසාරණං, තෙ චෙ සඞ්ඝො ඔසාරෙති – සොසාරිතා.
ද්වෙනිස්සාරණාදිකථා නිට්ඨිතා.
වාසභගාමභාණවාරො නිට්ඨිතො පඨමො.
240. අධම්මකම්මාදිකථා
397. ඉධ ¶ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්ති’’න්ති? සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්ය’’න්ති. තං ¶ සඞ්ඝො ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පටිකරොහි ¶ තං ආපත්ති’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමයං පටිකරෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘පාපිකා තෙ, ආවුසො, දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, පාපිකා දිට්ඨි, යමහං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, න හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්ති? පටිකරොහි තං ආපත්ති’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්යං. නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පටිකරෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො අදස්සනෙ වා අප්පටිකම්මෙ වා උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, න හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්තිං? පාපිකා තෙ දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්යං; නත්ථි මෙ, ආවුසො, පාපිකා දිට්ඨි, යමහං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො අදස්සනෙ වා අප්පටිනිස්සග්ගෙ ¶ වා උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ ¶ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා, න හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පටිකරොහි තං ආපත්තිං; පාපිකා තෙ දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පටිකරෙය්යං. නත්ථි මෙ, ආවුසො, පාපිකා දිට්ඨි, යමහං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො අප්පටිකම්මෙ වා අප්පටිනිස්සග්ගෙ වා උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස න හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, න හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා, න හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා ¶ එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්තිං? පටිකරොහි තං ආපත්තිං; පාපිකා තෙ දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්යං. නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පටිකරෙය්යං. නත්ථි මෙ, ආවුසො, පාපිකා දිට්ඨි, යමහං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො අදස්සනෙ වා අප්පටිකම්මෙ වා අප්පටිනිස්සග්ගෙ වා උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
398. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා. තමෙනං චොදෙති. සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං ¶ , ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්ති’’න්ති? සො එවං වදෙති – ‘‘ආමාවුසො, පස්සාමී’’ති. තං සඞ්ඝො ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පටිකරොහි තං ආපත්ති’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘ආමාවුසො, පටිකරිස්සාමී’’ති. තං සඞ්ඝො ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘පාපිකා තෙ, ආවුසො, දිට්ඨි; පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘ආමාවුසො ¶ , පටිනිස්සජ්ජිස්සාමී’’ති. තං සඞ්ඝො පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා…පෙ… හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා…පෙ… හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා, හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා…පෙ… හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා, හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්තිං? පටිකරොහි තං ආපත්තිං; පාපිකා තෙ දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘ආමාවුසො, පස්සාමි, ආම පටිකරිස්සාමි, ආම පටිනිස්සජ්ජිස්සාමී’’ති ¶ . තං සඞ්ඝො අදස්සනෙ වා අප්පටිකම්මෙ වා අප්පටිනිස්සග්ගෙ වා උක්ඛිපති – අධම්මකම්මං.
399. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ආපත්ති’’න්ති? සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්ය’’න්ති. තං ¶ සඞ්ඝො ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛිපති – ධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පටිකරොහි තං ආපත්ති’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පටිකරෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛිපති – ධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘පාපිකා තෙ, ආවුසො, දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, පාපිකා දිට්ඨි, යමහං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛිපති – ධම්මකම්මං.
ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛුස්ස හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා…පෙ…
හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා…පෙ… හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා, හොති පාපිකා දිට්ඨි පටිනිස්සජ්ජෙතා ¶ …පෙ… හොති ආපත්ති දට්ඨබ්බා, හොති ආපත්ති පටිකාතබ්බා, හොති පාපිකා දිට්ඨි ¶ පටිනිස්සජ්ජෙතා. තමෙනං චොදෙති සඞ්ඝො වා සම්බහුලා වා එකපුග්ගලො වා – ‘‘ආපත්තිං ත්වං, ආවුසො, ආපන්නො, පස්සසෙතං ¶ ආපත්තිං? පටිකරොහි තං ආපත්තිං. පාපිකා තෙ දිට්ඨි, පටිනිස්සජ්ජෙතං පාපිකං දිට්ඨි’’න්ති. සො එවං වදෙති – ‘‘නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති, යමහං පස්සෙය්යං. නත්ථි මෙ, ආවුසො, ආපත්ති යමහං පටිකරෙය්යං. නත්ථි මෙ, ආවුසො, පාපිකා දිට්ඨි, යමහං පටිනිස්සජ්ජෙය්ය’’න්ති. තං සඞ්ඝො අදස්සනෙ වා අප්පටිකම්මෙ වා අප්පටිනිස්සග්ගෙ වා උක්ඛිපති – ධම්මකම්මන්ති.
අධම්මකම්මාදිකථා නිට්ඨිතා.
241. උපාලිපුච්ඡාකථා
400. අථ ඛො ආයස්මා උපාලි යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා උපාලි භගවන්තං එතදවොච – ‘‘යො නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො සම්මුඛාකරණීයං කම්මං අසම්මුඛා කරොති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘අධම්මකම්මං තං, උපාලි, අවිනයකම්ම’’න්ති. ‘‘යො නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො පටිපුච්ඡාකරණීයං කම්මං අප්පටිපුච්ඡා කරොති…පෙ… පටිඤ්ඤායකරණීයං කම්මං අපටිඤ්ඤාය කරොති… සතිවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති ¶ … නියස්සකම්මාරහස්ස ¶ පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස පරිවාසං දෙති… පරිවාසාරහං මූලාය පටිකස්සති… මූලායපටිකස්සනාරහස්ස මානත්තං දෙති… මානත්තාරහං අබ්භෙති… අබ්භානාරහං උපසම්පාදෙති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘අධම්මකම්මං තං, උපාලි, අවිනයකම්මං’’.
‘‘යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො සම්මුඛාකරණීයං කම්මං අසම්මුඛා කරොති, එවං ඛො, උපාලි, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං, එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති. යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො පටිපුච්ඡාකරණීයං කම්මං අප්පටිපුච්ඡා කරොති…පෙ… පටිඤ්ඤායකරණීයං කම්මං ¶ අපටිඤ්ඤාය කරොති… සතිවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… නියස්සකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස ¶ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස පරිවාසං දෙති… පරිවාසාරහං මූලාය පටිකස්සති… මූලායපටිකස්සනාරහස්ස මානත්තං දෙති… මානත්තාරහං අබ්භෙති… අබ්භානාරහං උපසම්පාදෙති, එවං ඛො, උපාලි, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොතී’’ති.
401. ‘‘යො ¶ නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො සම්මුඛාකරණීයං කම්මං සම්මුඛා කරොති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘ධම්මකම්මං තං, උපාලි, විනයකම්ම’’න්ති. ‘‘යො නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො පටිපුච්ඡාකරණීයං කම්මං පටිපුච්ඡා කරොති…පෙ… පටිඤ්ඤායකරණීයං කම්මං පටිඤ්ඤාය කරොති… සතිවිනයාරහස්ස සතිවිනයං දෙති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… නියස්සකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… පරිවාසාරහස්ස පරිවාසං දෙති මූලායපටිකස්සනාරහං මූලාය පටිකස්සති… මානත්තාරහස්ස මානත්තං දෙති… අබ්භානාරහං අබ්භෙති… උපසම්පදාරහං උපසම්පාදෙති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘ධම්මකම්මං තං, උපාලි, විනයකම්මං.
‘‘යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො සම්මුඛාකරණීයං කම්මං සම්මුඛා කරොති, එවං ඛො, උපාලි, ධම්මකම්මං හොති විනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො අනතිසාරො හොති. යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො පටිපුච්ඡාකරණීයං කම්මං පටිපුච්ඡා කරොති… පටිඤ්ඤායකරණීයං කම්මං පටිඤ්ඤාය කරොති… සතිවිනයාරහස්ස සතිවිනයං දෙති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස ¶ තජ්ජනීයකම්මං කරොති… නියස්සකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති ¶ … පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… පරිවාසාරහස්ස පරිවාසං දෙති… මූලායපටිකස්සනාරහං මූලාය පටිකස්සති… මානත්තාරහස්ස මානත්තං දෙති… අබ්භානාරහං අබ්භෙති… උපසම්පදාරහං උපසම්පාදෙති, එවං ඛො, උපාලි, ධම්මකම්මං හොති විනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො අනතිසාරො හොතී’’ති.
402. ‘‘යො නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො සතිවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති, අමූළ්හවිනයාරහස්ස ¶ සතිවිනයං දෙති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘අධම්මකම්මං තං, උපාලි, අවිනයකම්ම’’න්ති. ‘‘යො නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො අමූළ්හවිනයාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති, තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති…පෙ… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං ¶ කරොති, තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති, නියස්සකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… නියස්සකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති, පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති, පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති, උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස පරිවාසං දෙති, පරිවාසාරහස්ස ¶ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… පරිවාසාරහං මූලාය පටිකස්සති, මූලායපටිකස්සනාරහස්ස පරිවාසං දෙති… මූලායපටිකස්සනාරහස්ස මානත්තං දෙති, මානත්තාරහං මූලාය පටිකස්සති… මානත්තාරහං අබ්භෙති, අබ්භානාරහස්ස මානත්තං දෙති… අබ්භානාරහං උපසම්පාදෙති, උපසම්පදාරහං අබ්භෙති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘අධම්මකම්මං තං, උපාලි, අවිනයකම්ම’’න්ති.
‘‘යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො සතිවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති, අමූළ්හවිනයාරහස්ස සතිවිනයං දෙති, එවං ඛො, උපාලි, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති. යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො අමූළ්හවිනයාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති, තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති…පෙ… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති, තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති ¶ , නියස්සකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… නියස්සකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති, පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති, පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති, උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස පරිවාසං දෙති, පරිවාසාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… පරිවාසාරහං මූලාය පටිකස්සති, මූලායපටිකස්සනාරහස්ස පරිවාසං ¶ දෙති… මූලායපටිකස්සනාරහස්ස මානත්තං දෙති, මානත්තාරහං මූලාය පටිකස්සති – මානත්තාරහං අබ්භෙති, අබ්භානාරහස්ස මානත්තං දෙති… අබ්භානාරහං උපසම්පාදෙති, උපසම්පදාරහං අබ්භෙති, එවං ඛො, උපාලි, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොතී’’ති.
403. ‘‘යො ¶ නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො සතිවිනයාරහස්ස සතිවිනයං දෙති, අමූළ්හවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘ධම්මකම්මං තං, උපාලි, විනයකම්ම’’න්ති. ‘‘යො නු ඛො, භන්තෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො අමූළ්හවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති…පෙ… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති…පෙ… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති…පෙ… නියස්සකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති…පෙ… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති…පෙ… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති…පෙ… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති…පෙ… පරිවාසාරහස්ස පරිවාසං දෙති…පෙ… මූලායපටිකස්සනාරහං මූලාය පටිකස්සති…පෙ… මානත්තාරහස්ස මානත්තං දෙති…පෙ… අබ්භානාරහං අබ්භෙති, උපසම්පදාරහං උපසම්පාදෙති, ධම්මකම්මං නු ඛො තං, භන්තෙ, විනයකම්ම’’න්ති? ‘‘ධම්මකම්මං තං, උපාලි, විනයකම්මං’’.
‘‘යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො සතිවිනයාරහස්ස සතිවිනයං දෙති, අමූළ්හවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති, එවං ඛො, උපාලි, ධම්මකම්මං හොති විනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො අනතිසාරො හොති ¶ . යො ඛො, උපාලි, සමග්ගො සඞ්ඝො අමූළ්හවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති ¶ …පෙ… තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති…පෙ… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති…පෙ… නියස්සකම්මාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති…පෙ… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති…පෙ… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස ¶ පටිසාරණීයකම්මං කරොති…පෙ… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති…පෙ… පරිවාසාරහස්ස පරිවාසං දෙති…පෙ… මූලාය පටිකස්සනාරහං මූලාය පටිකස්සති…පෙ… මානත්තාරහස්ස මානත්තං දෙති…පෙ… අබ්භානාරහං අබ්භෙති, උපසම්පදාරහං උපසම්පාදෙති, එවං ඛො, උපාලි, ධම්මකම්මං හොති විනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො අනතිසාරො හොතී’’ති.
404. අථ ඛො භගවා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – යො ඛො, භික්ඛවෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො සතිවිනයාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති, එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති. යො ඛො, භික්ඛවෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො සතිවිනයාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති…පෙ… සතිවිනයාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… සතිවිනයාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… සතිවිනයාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… සතිවිනයාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… සතිවිනයාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති ¶ … සතිවිනයාරහස්ස පරිවාසං දෙති… සතිවිනයාරහං මූලාය පටිකස්සති… සතිවිනයාරහස්ස මානත්තං දෙති… සතිවිනයාරහං අබ්භෙති… සතිවිනයාරහං උපසම්පාදෙති, එවං ඛො ¶ , භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති.
405. යො ඛො, භික්ඛවෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො අමූළ්හවිනයාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති, එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති. යො ඛො, භික්ඛවෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො අමූළ්හවිනයාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති…පෙ… අමූළ්හවිනයාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස පරිවාසං දෙති… අමූළ්හවිනයාරහං මූලාය පටිකස්සති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස මානත්තං දෙති… අමූළ්හවිනයාරහං අබ්භෙති… අමූළ්හවිනයාරහං උපසම්පාදෙති… අමූළ්හවිනයාරහස්ස සතිවිනයං දෙති, එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති.
406. යො ¶ ඛො, භික්ඛවෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො තස්සපාපියසිකාකම්මාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති…පෙ… තජ්ජනීයකම්මාරහස්ස… නියස්සකම්මාරහස්ස… පබ්බාජනීයකම්මාරහස්ස… පටිසාරණීයකම්මාරහස්ස… උක්ඛෙපනීයකම්මාරහස්ස… පරිවාසාරහං… මූලායපටිකස්සනාරහස්ස… මානත්තාරහං… අබ්භානාරහං… උපසම්පදාරහස්ස සතිවිනයං දෙති, එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො සාතිසාරො හොති. යො ඛො, භික්ඛවෙ, සමග්ගො සඞ්ඝො උපසම්පදාරහස්ස අමූළ්හවිනයං දෙති…පෙ… උපසම්පදාරහස්ස තස්සපාපියසිකාකම්මං කරොති… උපසම්පදාරහස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොති… උපසම්පදාරහස්ස නියස්සකම්මං කරොති… උපසම්පදාරහස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොති… උපසම්පදාරහස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොති… උපසම්පදාරහස්ස උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොති… උපසම්පදාරහස්ස පරිවාසං දෙති… උපසම්පදාරහං මූලාය පටිකස්සති… උපසම්පදාරහස්ස මානත්තං දෙති… උපසම්පදාරහං අබ්භෙති, එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අධම්මකම්මං හොති අවිනයකම්මං. එවඤ්ච පන සඞ්ඝො ¶ සාතිසාරො හොතීති.
උපාලිපුච්ඡාකථා නිට්ඨිතා.
උපාලිපුච්ඡාභාණවාරො නිට්ඨිතො දුතියො.
242. තජ්ජනීයකම්මකථා
407. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති ¶ . තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං ¶ කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො ¶ තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා.
408. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති ¶ – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ¶ ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා.
409. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො ¶ කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස ¶ මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා.
410. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො කලහකාරකො ¶ විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන ¶ සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං ¶ එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මෙන වග්ගා.
411. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං ¶ එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ¶ තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා.
තජ්ජනීයකම්මකථා නිට්ඨිතා.
243. නියස්සකම්මකථා
412. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බාලො හොති අබ්යත්තො ආපත්තිබහුලො ¶ අනපදානො, ගිහිසංසට්ඨො විහරති අනනුලොමිකෙහි ගිහිසංසග්ගෙහි ¶ . තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු බාලො අබ්යත්තො ආපත්තිබහුලො අනපදානො, ගිහිසංසට්ඨො විහරති අනනුලොමිකෙහි ගිහිසංසග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං නියස්සකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස නියස්සකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන නියස්සකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං නියස්සකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස නියස්සකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
යථා හෙට්ඨා, තථා චක්කං කාතබ්බං.
නියස්සකම්මකථා නිට්ඨිතා.
244. පබ්බාජනීයකම්මකථා
413. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කුලදූසකො හොති පාපසමාචාරො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු කුලදූසකො පාපසමාචාරො. හන්දස්ස මයං පබ්බාජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පබ්බාජනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං පබ්බාජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං ¶ .
පබ්බාජනීයකම්මකතා නිට්ඨිතා.
245. පටිසාරණීයකම්මකථා
414. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගිහී අක්කොසති පරිභාසති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ගිහී අක්කොසති පරිභාසති. හන්දස්ස මයං පටිසාරණීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පටිසාරණීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං පටිසාරණීයකම්මං ¶ කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
පටිසාරණීයකම්මකථා නිට්ඨිතා.
246. අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකථා
415. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පස්සිතුං. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පස්සිතුං. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන ¶ වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකථා නිට්ඨිතා.
247. අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකථා
416. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පටිකාතුං. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පටිකාතුං. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති ¶ . තෙ තස්ස ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකථා නිට්ඨිතා.
248. අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකථා
417. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු න ඉච්ඡති පාපිකං දිට්ඨිං පටිනිස්සජ්ජිතුං. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු න ඉච්ඡති පාපිකං දිට්ඨිං පටිනිස්සජ්ජිතුං. හන්දස්ස මයං පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකථා නිට්ඨිතා.
249. තජ්ජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
418. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති ¶ – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස ¶ මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා.
419. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ¶ සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා.
420. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති ¶ . තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා.
421. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස ¶ කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං ¶ හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මෙන වග්ගා.
422. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං ¶ පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන සමග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හාපි ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං ¶ ධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා.
තජ්ජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
250. නියස්සකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
423. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන නියස්සකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, නියස්සස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන නියස්සකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, නියස්සස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං නියස්සකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස නියස්සකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන නියස්සකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං නියස්සකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස නියස්සකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
නියස්සකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
251. පබ්බාජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
424. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පබ්බාජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති ¶ , නෙත්ථාරං වත්තති, පබ්බාජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පබ්බාජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පබ්බාජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
පබ්බාජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
252. පටිසාරණීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
425. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පටිසාරණීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පටිසාරණීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පටිසාරණීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පටිසාරණීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
පටිසාරණීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
253. අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
426. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා ¶ අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං ¶ පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
254. අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
427. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං – අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ¶ ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
255. අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
428. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ ¶ ¶ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ¶ පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. සො තම්හා ආවාසා අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡති. තත්ථපි භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘ඉමස්ස ඛො, ආවුසො, භික්ඛුනො සඞ්ඝෙන පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සද්ධං – අධම්මෙන වග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති… අධම්මෙන සමග්ගා…පෙ… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා…පෙ….
චක්කං කාතබ්බං.
අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
256. තජ්ජනීයකම්මවිවාදකථා
429. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති කලහකාරකො විවාදකාරකො භස්සකාරකො සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති ¶ . තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අධම්මෙන ¶ වග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
430. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අධම්මෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
431. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති ¶ – ධම්මෙන වග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මෙන වග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
432. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ¶ තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
433. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති…පෙ… ¶ සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු භණ්ඩනකාරකො හොති…පෙ… සඞ්ඝෙ අධිකරණකාරකො. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං කරොන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
තජ්ජනීයකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
257. නියස්සකම්මවිවාදකථා
434. ඉධ ¶ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු බාලො හොති අබ්යත්තො ආපත්තිබහුලො අනපදානො, ගිහිසංසට්ඨො විහරති අනනුලොමිකෙහි ගිහිසංසග්ගෙහි. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු බාලො අබ්යත්තො ආපත්තිබහුලො අනපදානො, ගිහිසංසට්ඨො විහරති අනනුලොමිකෙහි ගිහිසංසග්ගෙහි. හන්දස්ස මයං නියස්සකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස නියස්සකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං ¶ , ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු ¶ – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙ පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
නියස්සකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
258. පබ්බාජනීයකම්මවිවාදකථා
435. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු කුලදූසකො හොති පාපසමාචාරො. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු කුලදූසකො පාපසමාචාරො. හන්දස්ස මයං පබ්බාජනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පබ්බාජනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙ පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
පබ්බාජනීයකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
259. පටිසාරණීයකම්මවිවාදකථා
436. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ගිහී අක්කොසති පරිභාසති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ගිහී අක්කොසති ¶ පරිභාසති. හන්දස්ස මයං පටිසාරණීයකම්මං ¶ කරොමා’’ති. තෙ ¶ තස්ස පටිසාරණීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං ¶ දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙ පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
පටිසාරණීයකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
260. අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මවිවාදකථා
437. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පස්සිතුං. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පස්සිතුං. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ ¶ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙ පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
261. අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මවිවාදකථා
438. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පටිකාතුං. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු ආපත්තිං ආපජ්ජිත්වා න ඉච්ඡති ආපත්තිං පටිකාතුං. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන ¶ වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං ¶ කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති; යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙ පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
262. අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මවිවාදකථා
439. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු න ඉච්ඡති පාපිකං දිට්ඨිං පටිනිස්සජ්ජිතුං. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු න ඉච්ඡති පාපිකං දිට්ඨිං පටිනිස්සජ්ජිතුං. හන්දස්ස මයං පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ ¶ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොමා’’ති. තෙ තස්ස පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං කරොන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙ පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මවිවාදකථා නිට්ඨිතා.
263. තජ්ජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
440. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං ¶ කම්මං දුක්කටං කම්මං ¶ පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු ¶ – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
441. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අධම්මෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
442. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො ¶ , භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මෙන වග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මෙන වග්ගකම්ම’’න්ති යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
443. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං ¶ ¶ පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර ¶ , භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
444. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන තජ්ජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, තජ්ජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස තජ්ජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
තජ්ජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
264. නියස්සකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
445. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන නියස්සකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, නියස්සස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන නියස්සකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති ¶ , නියස්සස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං නියස්සකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස නියස්සකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං ¶ පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ ¶ , යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙපි [ඉමෙ (සී. ස්යා. එවමුපරිපි)] පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
නියස්සකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
265. පබ්බාජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
446. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පබ්බාජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පබ්බාජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පබ්බාජනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පබ්බාජනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පබ්බාජනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන ¶ සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙපි පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
පබ්බාජනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
266. පටිසාරණීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
447. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පටිසාරණීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පටිසාරණීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පටිසාරණීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පටිසාරණීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පටිසාරණීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන ¶ වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං ¶ , ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. ඉමෙ ¶ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙපි පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
පටිසාරණීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
267. අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
448. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙපි පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
අදස්සනෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
268. අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
449. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො ¶ සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ ¶ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං ¶ පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස ආපත්තියා අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙපි පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
අප්පටිකම්මෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
269. අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා
450. ඉධ පන, භික්ඛවෙ, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. තත්ර චෙ භික්ඛූනං එවං හොති – ‘‘අයං ඛො, ආවුසො, භික්ඛු සඞ්ඝෙන පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මකතො ¶ සම්මා වත්තති, ලොමං පාතෙති, නෙත්ථාරං වත්තති, පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයස්ස කම්මස්ස පටිප්පස්සද්ධිං යාචති. හන්දස්ස මයං පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙමා’’ති. තෙ තස්ස පාපිකාය දිට්ඨියා අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මං පටිප්පස්සම්භෙන්ති – අධම්මෙන වග්ගා…පෙ… අධම්මෙන සමග්ගා… ධම්මෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගා… ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගා. තත්රට්ඨො සඞ්ඝො විවදති – ‘‘අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අධම්මෙන සමග්ගකම්මං, ධම්මෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන වග්ගකම්මං, ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්මං, අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති. තත්ර, භික්ඛවෙ, යෙ තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘ධම්මපතිරූපකෙන සමග්ගකම්ම’’න්ති, යෙ ¶ ච තෙ භික්ඛූ එවමාහංසු – ‘‘අකතං කම්මං දුක්කටං කම්මං පුන කාතබ්බං කම්ම’’න්ති, ඉමෙ තත්ථ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො. ඉමෙපි පඤ්ච වාරා සංඛිත්තා.
අප්පටිනිස්සග්ගෙ උක්ඛෙපනීයකම්මපටිප්පස්සද්ධිකථා නිට්ඨිතා.
චම්පෙය්යක්ඛන්ධකො නවමො.
270. තස්සුද්දානං
චම්පායං ¶ භගවා ආසි, වත්ථු වාසභගාමකෙ;
ආගන්තුකානමුස්සුක්කං, අකාසි ඉච්ඡිතබ්බකෙ [ඉච්ඡිතබ්බකො (ක.)].
පකතඤ්ඤුනොති ඤත්වා, උස්සුක්කං න කරී තදා;
උක්ඛිත්තො ¶ න කරොතීති, සාගමා ජිනසන්තිකෙ.
අධම්මෙන ¶ වග්ගකම්මං, සමග්ගං අධම්මෙන ච;
ධම්මෙන වග්ගකම්මඤ්ච, පතිරූපකෙන වග්ගිකං.
පතිරූපකෙන සමග්ගං, එකො උක්ඛිපතෙකකං;
එකො ච ද්වෙ සම්බහුලෙ, සඞ්ඝං උක්ඛිපතෙකකො.
දුවෙපි සම්බහුලාපි, සඞ්ඝො සඞ්ඝඤ්ච උක්ඛිපි;
සබ්බඤ්ඤුපවරො සුත්වා, අධම්මන්ති පටික්ඛිපි.
ඤත්තිවිපන්නං යං කම්මං, සම්පන්නං අනුසාවනං;
අනුස්සාවනවිපන්නං, සම්පන්නං ඤත්තියා ච යං.
උභයෙන විපන්නඤ්ච, අඤ්ඤත්ර ධම්මමෙව ච;
විනයා සත්ථු පටිකුට්ඨං, කුප්පං අට්ඨානාරහිකං.
අධම්මවග්ගං ¶ සමග්ගං, ධම්ම පතිරූපානි යෙ දුවෙ;
ධම්මෙනෙව ච සාමග්ගිං, අනුඤ්ඤාසි තථාගතො.
චතුවග්ගො පඤ්චවග්ගො, දසවග්ගො ච වීසති;
පරොවීසතිවග්ගො ච [අතිරෙකවීසතිවග්ගො (ස්යා.)], සඞ්ඝො පඤ්චවිධො තථා.
ඨපෙත්වා උපසම්පදං, යඤ්ච කම්මං පවාරණං;
අබ්භානකම්මෙන සහ, චතුවග්ගෙහි කම්මිකො.
දුවෙ කම්මෙ ඨපෙත්වාන, මජ්ඣදෙසූපසම්පදං;
අබ්භානං පඤ්චවග්ගිකො, සබ්බකම්මෙසු කම්මිකො.
අබ්භානෙකං ඨපෙත්වාන, යෙ භික්ඛූ දසවග්ගිකා;
සබ්බකම්මකරො ¶ සඞ්ඝො, වීසො සබ්බත්ථ කම්මිකො.
භික්ඛුනී ¶ සික්ඛමානා, ච සාමණෙරො සාමණෙරී;
පච්චක්ඛාතන්තිමවත්ථූ, උක්ඛිත්තාපත්තිදස්සනෙ.
අප්පටිකම්මෙ දිට්ඨියා, පණ්ඩකො ථෙය්යසංවාසකං;
තිත්ථියා තිරච්ඡානගතං, මාතු පිතු ච ඝාතකං.
අරහං භික්ඛුනීදූසි, භෙදකං ලොහිතුප්පාදං;
බ්යඤ්ජනං නානාසංවාසං, නානාසීමාය ඉද්ධියා.
යස්ස සඞ්ඝො කරෙ කම්මං, හොන්තෙතෙ චතුවීසති;
සම්බුද්ධෙන පටික්ඛිත්තා, න හෙතෙ ගණපූරකා.
පාරිවාසිකචතුත්ථො, පරිවාසං දදෙය්ය වා;
මූලා මානත්තමබ්භෙය්ය, අකම්මං න ච කරණං.
මූලා ¶ අරහමානත්තා, අබ්භානාරහමෙව ච;
න කම්මකාරකා පඤ්ච, සම්බුද්ධෙන පකාසිතා.
භික්ඛුනී සික්ඛමානා ච, සාමණෙරො සාමණෙරිකා;
පච්චක්ඛන්තිමඋම්මත්තා, ඛිත්තාවෙදනදස්සනෙ.
අප්පටිකම්මෙ දිට්ඨියා, පණ්ඩකාපි ච බ්යඤ්ජනා [ඉතො පරං ස්යාමමූලෙ දියඩ්ඪගාථාහි අභබ්බපුග්ගලා සමත්තං දස්සිතා];
නානාසංවාසකා සීමා, වෙහාසං යස්ස කම්ම ච.
අට්ඨාරසන්නමෙතෙසං, ¶ ¶ පටික්කොසං න රුහති;
භික්ඛුස්ස පකතත්තස්ස, රුහති පටික්කොසනා.
සුද්ධස්ස දුන්නිසාරිතො, බාලො හි සුනිස්සාරිතො;
පණ්ඩකො ථෙය්යසංවාසො, පක්කන්තො තිරච්ඡානගතො.
මාතු පිතු අරහන්ත, දූසකො සඞ්ඝභෙදකො;
ලොහිතුප්පාදකො චෙව, උභතොබ්යඤ්ජනො ච යො.
එකාදසන්නං එතෙසං, ඔසාරණං න යුජ්ජති;
හත්ථපාදං තදුභයං, කණ්ණනාසං තදූභයං.
අඞ්ගුලි අළකණ්ඩරං, ඵණං ඛුජ්ජො ච වාමනො;
ගණ්ඩී ලක්ඛණකසා, ච ලිඛිතකො ච සීපදී.
පාපා ¶ පරිසකාණො ච, කුණී ඛඤ්ජො හතොපි ච;
ඉරියාපථදුබ්බලො, අන්ධො මූගො ච බධිරො.
අන්ධමූගන්ධබධිරො මූගබධිරමෙව ච;
අන්ධමූගබධිරො ච, ද්වත්තිංසෙතෙ අනූනකා.
තෙසං ¶ ඔසාරණං හොති, සම්බුද්ධෙන පකාසිතං;
දට්ඨබ්බා පටිකාතබ්බා, නිස්සජ්ජෙතා න විජ්ජති.
තස්ස උක්ඛෙපනා කම්මා, සත්ත හොන්ති අධම්මිකා;
ආපන්නං අනුවත්තන්තං, සත්ත තෙපි අධම්මිකා.
ආපන්නං නානුවත්තන්තං, සත්ත කම්මා සුධම්මිකා;
සම්මුඛා පටිපුච්ඡා ච, පටිඤ්ඤාය ච කාරණා.
සති ¶ අමූළ්හපාපිකා, තජ්ජනීනියස්සෙන ච;
පබ්බාජනීය පටිසාරො, උක්ඛෙපපරිවාස ච.
මූලා මානත්තඅබ්භානා, තථෙව උපසම්පදා;
අඤ්ඤං කරෙය්ය අඤ්ඤස්ස, සොළසෙතෙ අධම්මිකා.
තං තං කරෙය්ය තං තස්ස, සොළසෙතෙ සුධම්මිකා;
පච්චාරොපෙය්ය අඤ්ඤඤ්ඤං, සොළසෙතෙ අධම්මිකා.
ද්වෙ ද්වෙ තම්මූලකං තස්ස [ද්වෙ ද්වෙ මූලා කතා කස්ස (ස්යා.), දොදොතමූලකන්තස්ස (ක.)], තෙපි සොළස ධම්මිකා;
එකෙකමූලකං චක්කං, ‘‘අධම්ම’’න්ති ජිනොබ්රවි.
අකාසි තජ්ජනීයං කම්මං, සඞ්ඝො භණ්ඩනකාරකො;
අධම්මෙන වග්ගකම්මං, අඤ්ඤං ආවාසං ගච්ඡි සො.
තත්ථාධම්මෙන සමග්ගා, තස්ස තජ්ජනීයං කරුං;
අඤ්ඤත්ථ වග්ගාධම්මෙන, තස්ස තජ්ජනීයං කරුං.
පතිරූපෙන වග්ගාපි, සමග්ගාපි තථා කරුං;
අධම්මෙන සමග්ගා ච, ධම්මෙන වග්ගමෙව ච.
පතිරූපකෙන වග්ගා ච, සමග්ගා ච ඉමෙ පදා;
එකෙකමූලකං කත්වා, චක්කං බන්ධෙ විචක්ඛණො.
බාලා ¶ ¶ බ්යත්තස්ස නියස්සං, පබ්බාජෙ කුලදූසකං;
පටිසාරණීයං කම්මං, කරෙ අක්කොසකස්ස ච.
අදස්සනාප්පටිකම්මෙ ¶ , යො ච දිට්ඨිං න නිස්සජ්ජෙ;
තෙසං උක්ඛෙපනීයකම්මං, සත්ථවාහෙන භාසිතං.
උපරි ¶ නයකම්මානං [උපවිනයකම්මානං (ස්යා.), උක්ඛෙපනීයකම්මානං (ක.)] පඤ්ඤො තජ්ජනීයං නයෙ;
තෙසංයෙව අනුලොමං, සම්මා වත්තති යාචිතෙ [යාචති (ස්යා.), යාචිතො (සී.)].
පස්සද්ධි තෙසං කම්මානං, හෙට්ඨා කම්මනයෙන ච;
තස්මිං තස්මිං තු කම්මෙසු, තත්රට්ඨො ච විවදති.
අකතං දුක්කටඤ්චෙව, පුනකාතබ්බකන්ති ච;
කම්මෙ පස්සද්ධියා චාපි, තෙ භික්ඛූ ධම්මවාදිනො.
විපත්තිබ්යාධිතෙ දිස්වා, කම්මප්පත්තෙ මහාමුනි;
පටිප්පස්සද්ධිමක්ඛාසි, සල්ලකත්තොව ඔසධන්ති.
ඉමම්හි ඛන්ධකෙ වත්ථූනි ඡත්තිංසාති.
චම්පෙය්යක්ඛන්ධකො නිට්ඨිතො.