📜
10. භික්ඛුනික්ඛන්ධකං
1. පඨමභාණවාරො
මහාපජාපතිගොතමීවත්ථු
402. [අ. නි. 8.51 ඉදං වත්ථු ආගතං] තෙන ¶ ¶ ¶ ¶ සමයෙන බුද්ධො භගවා සක්කෙසු විහරති කපිලවත්ථුස්මිං නිග්රොධාරාමෙ. අථ ඛො මහාපජාපති [මහාපජාපතී (සී. ස්යා.)] ගොතමී යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතා ඛො මහාපජාපති ගොතමී භගවන්තං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්තෙ, ලභෙය්ය මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති. ‘‘අලං, ගොතමි, මා තෙ රුච්චි මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජා’’ති. දුතියම්පි ඛො…පෙ… තතියම්පි ඛො මහපජාපති ගොතමී භගවන්තං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්තෙ, ලභෙය්ය මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති. ‘‘අලං, ගොතමි, මා තෙ රුච්චි මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජා’’ති. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී – න භගවා අනුජානාති මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජන්ති – දුක්ඛී දුම්මනා අස්සුමුඛී රුදමානා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි.
අථ ඛො භගවා කපිලවත්ථුස්මිං යථාභිරන්තං විහරිත්වා යෙන වෙසාලී තෙන චාරිකං පක්කාමි. අනුපුබ්බෙන චාරිකං චරමානො යෙන වෙසාලී තදවසරි. තත්ර සුදං භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ ¶ කූටාගාරසාලායං. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී කෙසෙ ඡෙදාපෙත්වා කාසායානි වත්ථානි අච්ඡාදෙත්වා සම්බහුලාහි සාකියානීහි සද්ධිං යෙන වෙසාලී තෙන පක්කාමි. අනුපුබ්බෙන යෙන වෙසාලී මහාවනං කූටාගාරසාලා තෙනුපසඞ්කමි. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී සූනෙහි පාදෙහි රජොකිණ්ණෙන ගත්තෙන දුක්ඛී දුම්මනා අස්සුමුඛී රුදමානා ¶ බහිද්වාරකොට්ඨකෙ අට්ඨාසි. අද්දසා ඛො ආයස්මා ¶ ආනන්දො මහාපජාපතිං ගොතමිං සූනෙහි පාදෙහි රජොකිණ්ණෙන ගත්තෙන දුක්ඛිං දුම්මනං අස්සුමුඛිං රුදමානං බහිද්වාරකොට්ඨකෙ ඨිතං. දිස්වාන මහාපජාපතිං ගොතමිං ¶ එතදවොච – ‘‘කිස්ස ත්වං, ගොතමි, සූනෙහි පාදෙහි රජොකිණ්ණෙන ගත්තෙන දුක්ඛී දුම්මනා අස්සුමුඛී රුදමානා බහිද්වාරකොට්ඨකෙ ඨිතා’’ති? ‘‘තථා හි පන, භන්තෙ ආනන්ද, න භගවා අනුජානාති මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති. ‘‘තෙන හි ත්වං, ගොතමි, මුහුත්තං ඉධෙව තාව හොහි, යාවාහං භගවන්තං යාචාමි මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘එසා, භන්තෙ, මහාපජාපති ගොතමී සූනෙහි පාදෙහි රජොකිණ්ණෙන ගත්තෙන දුක්ඛී දුම්මනා අස්සුමුඛී රුදමානා බහිද්වාරකොට්ඨකෙ ඨිතා – න භගවා ¶ අනුජානාති මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජන්ති. සාධු, භන්තෙ, ලභෙය්ය මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති. ‘‘අලං, ආනන්ද, මා තෙ රුච්චි මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජා’’ති. දුතියම්පි ඛො…පෙ… තතියම්පි ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්තෙ, ලභෙය්ය මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති. ‘‘අලං, ආනන්ද, මා තෙ රුච්චි මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජා’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො [අ. නි. 8.51 ‘‘අථ ඛො ආයස්මතො ආනන්දස්ස එතදහොසී’’ති ආගතං] – ‘‘න භගවා අනුජානාති මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජං; යංනූනාහං අඤ්ඤෙනපි පරියායෙන භගවන්තං යාචෙය්යං මාතුගාමස්ස තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති. අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘භබ්බො නු ඛො, භන්තෙ, මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිත්වා සොතාපත්තිඵලං වා සකදාගාමිඵලං [සකිදාගාමිඵලං (ස්යා.)] වා අනාගාමිඵලං වා අරහත්තඵලං ¶ වා සච්ඡිකාතු’’න්ති? ‘‘භබ්බො, ආනන්ද, මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිත්වා සොතාපත්තිඵලම්පි සකදාගාමිඵලම්පි ¶ අනාගාමිඵලම්පි අරහත්තඵලම්පි සච්ඡිකාතු’’න්ති. ‘‘සචෙ, භන්තෙ, භබ්බො මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිත්වා සොතාපත්තිඵලම්පි සකදාගාමිඵලම්පි ¶ අනාගාමිඵලම්පි අරහත්තඵලම්පි සච්ඡිකාතුං; බහූපකාරා, භන්තෙ, මහාපජාපති ගොතමී භගවතො මාතුච්ඡා ආපාදිකා ¶ , පොසිකා, ඛීරස්ස දායිකා, භගවන්තං ජනෙත්තියා කාලඞ්කතාය ථඤ්ඤං පායෙසි; සාධු, භන්තෙ, ලභෙය්ය මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජ’’න්ති.
අට්ඨගරුධම්මා
403. ‘‘සචෙ, ආනන්ද, මහාපජාපතී ගොතමී අට්ඨ ගරුධම්මෙ පටිග්ගණ්හාති, සාවස්සා. හොතු උපසම්පදා.
[පාචි. 149] ‘‘වස්සසතූපසම්පන්නාය භික්ඛුනියා තදහුපසම්පන්නස්ස භික්ඛුනො අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්මං කාතබ්බං. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා [ගරුංකත්වා (ක.)] මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘න භික්ඛුනියා අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං වසිතබ්බං. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘අන්වද්ධමාසං භික්ඛුනියා භික්ඛුසඞ්ඝතො ද්වෙ ධම්මා පච්චාසීසිතබ්බා – උපොසථපුච්ඡකඤ්ච, ඔවාදූපසඞ්කමනඤ්ච. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘වස්සංවුට්ඨාය භික්ඛුනියා උභතොසඞ්ඝෙ ¶ තීහි ඨානෙහි පවාරෙතබ්බං – දිට්ඨෙන වා, සුතෙන වා, පරිසඞ්කාය වා. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘ගරුධම්මං අජ්ඣාපන්නාය භික්ඛුනියා උභතොසඞ්ඝෙ පක්ඛමානත්තං චරිතබ්බං. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘ද්වෙ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය උභතොසඞ්ඝෙ උපසම්පදා පරියෙසිතබ්බා. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘න ¶ ¶ භික්ඛුනියා කෙනචි පරියායෙන භික්ඛු අක්කොසිතබ්බො පරිභාසිතබ්බො. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘අජ්ජතග්ගෙ ඔවටො භික්ඛුනීනං භික්ඛූසු වචනපථො, අනොවටො භික්ඛූනං භික්ඛුනීසු වචනපථො. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘සචෙ, ආනන්ද, මහාපජාපති ගොතමී ඉමෙ අට්ඨ ගරුධම්මෙ පටිග්ගණ්හාති, සාවස්සා හොතු උපසම්පදා’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවතො සන්තිකෙ අට්ඨ ගරුධම්මෙ උග්ගහෙත්වා යෙන මහාපජාපති ගොතමී තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා මහාපජාපතිං ගොතමිං එතදවොච – ‘‘සචෙ ඛො ත්වං, ගොතමි, අට්ඨ ගරුධම්මෙ පටිග්ගණ්හෙය්යාසි, සාව තෙ භවිස්සති උපසම්පදා.
‘‘වස්සසතූපසම්පන්නාය භික්ඛුනියා තදහුපසම්පන්නස්ස භික්ඛුනො අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්මං කාතබ්බං. අයම්පි ¶ ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘න භික්ඛුනියා අභික්ඛුකෙ ආවාසෙ වස්සං වසිතබ්බං. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘අන්වද්ධමාසං භික්ඛුනියා භික්ඛුසඞ්ඝතො ද්වෙ ධම්මා පච්චාසීසිතබ්බා – උපොසථපුච්ඡකඤ්ච, ඔවාදූපසඞ්කමනඤ්ච. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘වස්සංවුට්ඨාය භික්ඛුනියා උභතොසඞ්ඝෙ තීහි ඨානෙහි පවාරෙතබ්බං – දිට්ඨෙන වා, සුතෙන වා, පරිසඞ්කාය වා. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘ගරුධම්මං අජ්ඣාපන්නාය භික්ඛුනියා උභතොසඞ්ඝෙ පක්ඛමානත්තං චරිතබ්බං. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘ද්වෙ ¶ වස්සානි ඡසු ධම්මෙසු සික්ඛිතසික්ඛාය සික්ඛමානාය උභතොසඞ්ඝෙ උපසම්පදා පරියෙසිතබ්බා. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘න ¶ භික්ඛුනියා කෙනචි පරියායෙන භික්ඛු අක්කොසිතබ්බො පරිභාසිතබ්බො. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘අජ්ජතග්ගෙ ඔවටො භික්ඛුනීනං භික්ඛූසු වචනපථො, අනොවටො භික්ඛූනං භික්ඛුනීසු වචනපථො. අයම්පි ධම්මො සක්කත්වා ගරුකත්වා මානෙත්වා පූජෙත්වා යාවජීවං අනතික්කමනීයො.
‘‘සචෙ ඛො ත්වං, ගොතමි, ඉමෙ අට්ඨ ගරුධම්මෙ පටිග්ගණ්හෙය්යාසි, සාව තෙ භවිස්සති ¶ උපසම්පදා’’ති.
‘‘සෙය්යථාපි, භන්තෙ ආනන්ද, ඉත්ථී වා පුරිසො වා දහරො, යුවා, මණ්ඩනකජාතිකො සීසංනහාතො උප්පලමාලං වා වස්සිකමාලං වා අතිමුත්තකමාලං ¶ [අධිමත්තකමාලං (ස්යා.)] වා ලභිත්වා උභොහි හත්ථෙහි පටිග්ගහෙත්වා උත්තමඞ්ගෙ සිරස්මිං පතිට්ඨාපෙය්ය; එවමෙව ඛො අහං, භන්තෙ, ආනන්ද ඉමෙ අට්ඨ ගරුධම්මෙ පටිග්ගණ්හාමි යාවජීවං අනතික්කමනීයෙ’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘පටිග්ගහිතා, භන්තෙ, මහාපජාපතියා ගොතමියා අට්ඨ ගරුධම්මා, උපසම්පන්නා භගවතො මාතුච්ඡා’’ති.
‘‘සචෙ, ආනන්ද, නාලභිස්ස මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජං, චිරට්ඨිතිකං, ආනන්ද, බ්රහ්මචරියං අභවිස්ස, වස්සසහස්සං සද්ධම්මො තිට්ඨෙය්ය. යතො ච ඛො, ආනන්ද, මාතුගාමො තථාගතප්පවෙදිතෙ ධම්මවිනයෙ අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතො, න දානි, ආනන්ද, බ්රහ්මචරියං චිරට්ඨිතිකං භවිස්සති. පඤ්චෙව දානි, ආනන්ද, වස්සසතානි සද්ධම්මො ඨස්සති.
‘‘සෙය්යථාපි, ආනන්ද, යානි කානිචි කුලානි ¶ බහුත්ථිකානි [බහුඉත්ථිකානි (සී. ස්යා.)] අප්පපුරිසකානි, තානි සුප්පධංසියානි ¶ හොන්ති චොරෙහි කුම්භථෙනකෙහි; එවමෙව ඛො, ආනන්ද, යස්මිං ධම්මවිනයෙ ලභති මාතුගාමො අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජං, න තං බ්රහ්මචරියං චිරට්ඨිතිකං හොති.
‘‘සෙය්යථාපි ¶ , ආනන්ද, සම්පන්නෙ සාලික්ඛෙත්තෙ සෙතට්ටිකා නාම රොගජාති නිපතති, එවං තං සාලික්ඛෙත්තං න චිරට්ඨිතිකං හොති; එවමෙව ඛො, ආනන්ද, යස්මිං ධම්මවිනයෙ ලභති මාතුගාමො අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජං, න තං බ්රහ්මචරියං චිරට්ඨිතිකං හොති.
‘‘සෙය්යථාපි, ආනන්ද, සම්පන්නෙ උච්ඡුක්ඛෙත්තෙ මඤ්ජිට්ඨිකා [මඤ්ජෙට්ඨිකා (සී. ස්යා.)] නාම රොගජාති නිපතති, එවං තං උච්ඡුක්ඛෙත්තං න චිරට්ඨිතිකං හොති; එවමෙව ඛො, ආනන්ද, යස්මිං ධම්මවිනයෙ ලභති මාතුගාමො අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජ්ජං, න තං බ්රහ්මචරියං චිරට්ඨිතිකං හොති.
‘‘සෙය්යථාපි, ආනන්ද, පුරිසො මහතො තළාකස්ස පටිකච්චෙව ආළිං බන්ධෙය්ය යාවදෙව උදකස්ස අනතික්කමනාය; එවමෙව ඛො, ආනන්ද, මයා පටිකච්චෙව භික්ඛුනීනං අට්ඨ ගරුධම්මා පඤ්ඤත්තා යාවජීවං අනතික්කමනීයා’’ති.
භික්ඛුනීනං අට්ඨ ගරුධම්මා නිට්ඨිතා.
භික්ඛුනීඋපසම්පදානුජානනං
404. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතා ¶ ඛො මහාපජාපතී ගොතමී භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කථාහං, භන්තෙ, ඉමාසු සාකියානීසු ¶ පටිපජ්ජාමී’’ති? අථ ඛො භගවා මහාපජාපතිං ගොතමිං ධම්මියා කථාය සන්දස්සෙසි සමාදපෙසි සමුත්තෙජෙසි සම්පහංසෙසි. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී භගවතා ධම්මියා කථාය සන්දස්සිතා සමාදපිතා සමුත්තෙජිතා සම්පහංසිතා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි. අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනියො උපසම්පාදෙතු’’න්ති.
අථ ඛො තා භික්ඛුනියො මහාපජාපතිං ගොතමිං එතදවොචුං – ‘‘අය්යා අනුපසම්පන්නා, මයඤ්චම්හා උපසම්පන්නා; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං භික්ඛූහි භික්ඛුනියො උපසම්පාදෙතබ්බා’’ති. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී ¶ යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා ¶ ආයස්මන්තං ආනන්දං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතා ඛො මහාපජාපති ගොතමී ආයස්මන්තං ආනන්දං එතදවොච – ‘‘ඉමා මං, භන්තෙ ආනන්ද, භික්ඛුනියො එවමාහංසු – ‘අය්යා අනුපසම්පන්නා, මයඤ්චම්හා උපසම්පන්නා; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං භික්ඛූහි භික්ඛුනියො උපසම්පාදෙතබ්බා’’’ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං ¶ එතදවොච – ‘‘මහාපජාපති, භන්තෙ, ගොතමී එවමාහ – ‘ඉමා මං, භන්තෙ ආනන්ද, භික්ඛුනියො එවමාහංසු – අය්යා අනුපසම්පන්නා, මයඤ්චම්හා උපසම්පන්නා; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං භික්ඛූහි භික්ඛුනියො උපසම්පාදෙතබ්බා’’’ති.
‘‘යදග්ගෙන, ආනන්ද, මහාපජාපතියා ගොතමියා අට්ඨ ගරුධම්මා පටිග්ගහිතා, තදෙව සා [තදෙවස්සා (ක.)] උපසම්පන්නා’’ති.
405. අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී යෙනායස්මා ආනන්දො තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං ආනන්දං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතා ඛො මහාපජාපති ගොතමී ආයස්මන්තං ආනන්දං එතදවොච – ‘‘එකාහං, භන්තෙ ආනන්ද, භගවන්තං වරං යාචාමි. සාධු, භන්තෙ, භගවා අනුජානෙය්ය භික්ඛූනඤ්ච භික්ඛුනීනඤ්ච යථාවුඩ්ඪං අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්ම’’න්ති.
අථ ඛො ආයස්මා ආනන්දො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘මහාපජාපති, භන්තෙ, ගොතමී එවමාහ – ‘එකාහං, භන්තෙ ආනන්ද, භගවන්තං වරං යාචාමි. සාධු, භන්තෙ, භගවා අනුජානෙය්ය භික්ඛූනඤ්ච භික්ඛුනීනඤ්ච යථාවුඩ්ඪං අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්ම’’’න්ති.
‘‘අට්ඨානමෙතං, ආනන්ද, අනවකාසො ¶ , යං තථාගතො අනුජානෙය්ය මාතුගාමස්ස අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්මං. ඉමෙහි නාම, ආනන්ද, අඤ්ඤතිත්ථියා දුරක්ඛාතධම්මා මාතුගාමස්ස අභිවාදනං ¶ පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං ¶ සාමීචිකම්මං න කරිස්සන්ති ¶ ; කිමඞ්ගං පන තථාගතො අනුජානිස්සති මාතුගාමස්ස අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්ම’’න්ති?
අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘න, භික්ඛවෙ, මාතුගාමස්ස අභිවාදනං පච්චුට්ඨානං අඤ්ජලිකම්මං සාමීචිකම්මං කාතබ්බං. යො කරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතා ඛො මහාපජාපති ගොතමී භගවන්තං එතදවොච – ‘‘යානි තානි, භන්තෙ, භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදානි භික්ඛූහි සාධාරණානි, කථං මයං, භන්තෙ, තෙසු සික්ඛාපදෙසු පටිපජ්ජාමා’’ති? ‘‘යානි තානි, ගොතමි, භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදානි භික්ඛූහි සාධාරණානි, යථා භික්ඛූ සික්ඛන්ති තථා තෙසු සික්ඛාපදෙසු සික්ඛථා’’ති. ‘‘යානි පන තානි, භන්තෙ, භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදානි භික්ඛූහි අසාධාරණානි, කථං මයං, භන්තෙ, තෙසු සික්ඛාපදෙසු පටිපජ්ජාමා’’ති? ‘‘යානි තානි, ගොතමි, භික්ඛුනීනං සික්ඛාපදානි භික්ඛූහි අසාධාරණානි, යථාපඤ්ඤත්තෙසු සික්ඛාපදෙසු සික්ඛථා’’ති.
406. [අ. නි. 8.53] අථ ඛො මහාපජාපති ගොතමී යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි, උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතා ඛො මහාපජාපති ගොතමී භගවන්තං එතදවොච – ‘‘සාධු මෙ, භන්තෙ, භගවා සංඛිත්තෙන ධම්මං දෙසෙතු, යමහං භගවතො ධම්මං ¶ සුත්වා එකා වූපකට්ඨා අප්පමත්තා ආතාපිනී පහිතත්තා විහරෙය්ය’’න්ති. ‘‘යෙ ඛො ත්වං, ගොතමි, ධම්මෙ ජානෙය්යාසි – ඉමෙ ධම්මා සරාගාය සංවත්තන්ති නො විරාගාය, සඤ්ඤොගාය සංවත්තන්ති නො විසඤ්ඤොගාය, ආචයාය සංවත්තන්ති නො අපචයාය, මහිච්ඡතාය සංවත්තන්ති නො අප්පිච්ඡතාය, අසන්තුට්ඨියා සංවත්තන්ති නො සන්තුට්ඨියා, සඞ්ගණිකාය සංවත්තන්ති නො පවිවෙකාය, කොසජ්ජාය සංවත්තන්ති නො වීරියාරම්භාය, දුබ්භරතාය ¶ සංවත්තන්ති නො සුභරතාය; එකංසෙන, ගොතමි, ධාරෙය්යාසි – නෙසො ධම්මො, නෙසො විනයො, නෙතං සත්ථුසාසනන්ති. යෙ ච ඛො ත්වං, ගොතමි, ධම්මෙ ජානෙය්යාසි – ඉමෙ ධම්මා විරාගාය සංවත්තන්ති නො සරාගාය, විසඤ්ඤොගාය සංවත්තන්ති නො සඤ්ඤොගාය, අපචයාය සංවත්තන්ති නො ආචයාය, අප්පිච්ඡතාය සංවත්තන්ති නො ¶ මහිච්ඡතාය, සන්තුට්ඨියා සංවත්තන්ති නො අසන්තුට්ඨියා, පවිවෙකාය සංවත්තන්ති නො සඞ්ගණිකාය, වීරියාරම්භාය ¶ සංවත්තන්ති නො කොසජ්ජාය, සුභරතාය සංවත්තන්ති නො දුබ්භරතාය; එකංසෙන, ගොතමි, ධාරෙය්යාසි – එසො ධම්මො, එසො විනයො, එතං සත්ථුසාසන’’න්ති.
407. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං න උද්දිසීයති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං…පෙ… ¶ ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං උද්දිසිතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කෙන නු ඛො භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං උද්දිසිතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං උද්දිසිතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ භික්ඛුනුපස්සයං උපසඞ්කමිත්වා භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං උද්දිසන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘ජායායො ඉමා ඉමෙසං, ජාරියො ඉමා ඉමෙසං, ඉදානි ඉමෙ ඉමාහි සද්ධිං අභිරමිස්සන්තී’’ති! භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං උද්දිසිතබ්බං. යො උද්දිසෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීහි භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛං උද්දිසිතු’’න්ති. භික්ඛුනියො න ජානන්ති – ‘‘එවං පාතිමොක්ඛං උද්දිසිතබ්බ’’න්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආචික්ඛිතුං – ‘එවං පාතිමොක්ඛං උද්දිසෙය්යාථා’’’ති.
408. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ආපත්තිං න පටිකරොන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා ආපත්ති න පටිකාතබ්බා. යා න පටිකරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති. භික්ඛුනියො න ජානන්ති – ‘‘එවං ආපත්ති පටිකාතබ්බා’’ති ¶ . භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආචික්ඛිතුං – ‘එවං ආපත්තිං පටිකරෙය්යාථා’’’ති. අථ ¶ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කෙන නු ඛො භික්ඛුනීනං ආපත්ති පටිග්ගහෙතබ්බා’’ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආපත්තිං පටිග්ගහෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො රථිකායපි බ්යූහෙපි සිඞ්ඝාටකෙපි භික්ඛුං පස්සිත්වා පත්තං භූමියං නික්ඛිපිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා උක්කුටිකං ¶ නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා ආපත්තිං පටිකරොන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘ජායායො ඉමා ඉමෙසං, ජාරියො ඉමා ඉමෙසං, රත්තිං විමානෙත්වා ඉදානි ඛමාපෙන්තී’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං ¶ . ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආපත්ති පටිග්ගහෙතබ්බා. යො පටිග්ගණ්හෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීහි භික්ඛුනීනං ආපත්තිං පටිග්ගහෙතු’’න්ති. භික්ඛුනියො න ජානන්ති – ‘‘එවං ආපත්ති පටිග්ගහෙතබ්බා’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආචික්ඛිතුං – ‘එවං ආපත්තිං පටිග්ගණ්හෙය්යාථා’’’ති.
409. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනීනං කම්මං න කරියති ¶ . භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං කම්මං කාතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කෙන නු ඛො භික්ඛුනීනං කම්මං කාතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං කම්මං කාතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන කතකම්මා භික්ඛුනියො රථිකායපි බ්යූහෙපි සිඞ්ඝාටකෙපි භික්ඛුං පස්සිත්වා පත්තං භූමියං නික්ඛිපිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා ඛමාපෙන්ති ‘එවං නූන කාතබ්බ’න්ති මඤ්ඤමානා. මනුස්සා තථෙව උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘ජායායො ඉමා ඉමෙසං, ජාරියො ඉමා ඉමෙසං, රත්තිං විමානෙත්වා ඉදානි ඛමාපෙන්තී’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං කම්මං කාතබ්බං. යො කරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීහි භික්ඛුනීනං කම්මං කාතු’’න්ති. භික්ඛුනියො න ජානන්ති – ‘‘එවං කම්මං කාතබ්බ’’න්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආචික්ඛිතුං – ‘එවං කම්මං කරෙය්යාථා’’’ති.
410. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො සඞ්ඝමජ්ඣෙ භණ්ඩනජාතා ¶ කලහජාතා විවාදාපන්නා අඤ්ඤමඤ්ඤං මුඛසත්තීහි විතුදන්තා විහරන්ති. න සක්කොන්ති තං අධිකරණං වූපසමෙතුං. භගවතො ¶ එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං අධිකරණං වූපසමෙතු’’න්ති.
තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ භික්ඛුනීනං අධිකරණං වූපසමෙන්ති. තස්මිං ඛො පන අධිකරණෙ විනිච්ඡියමානෙ දිස්සන්ති භික්ඛුනියො කම්මප්පත්තායොපි ආපත්තිගාමිනියොපි. භික්ඛුනියො එවමාහංසු – ‘‘සාධු, භන්තෙ, අය්යාව භික්ඛුනීනං කම්මං කරොන්තු, අය්යාව භික්ඛුනීනං ආපත්තිං පටිග්ගණ්හන්තු; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං අධිකරණං ¶ වූපසමෙතබ්බ’’න්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං කම්මං ආරොපෙත්වා භික්ඛුනීනං නිය්යාදෙතුං – භික්ඛුනීහි භික්ඛුනීනං කම්මං කාතුං, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ආපත්තිං ආරොපෙත්වා භික්ඛුනීනං නිය්යාදෙතුං, භික්ඛුනීහි භික්ඛුනීනං ආපත්තිං පටිග්ගහෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන උප්පලවණ්ණාය භික්ඛුනියා අන්තෙවාසිනී භික්ඛුනී සත්ත වස්සානි භගවන්තං අනුබන්ධා හොති විනයං පරියාපුණන්තී. තස්සා මුට්ඨස්සතිනියා ගහිතො ගහිතො මුස්සති. අස්සොසි ඛො සා භික්ඛුනී – ‘‘භගවා කිර සාවත්ථිං ගන්තුකාමො’’ති. අථ ඛො තස්සා භික්ඛුනියා එතදහොසි – ‘‘අහං ඛො සත්ත වස්සානි භගවන්තං අනුබන්ධිං විනයං පරියාපුණන්තී. තස්සා මෙ මුට්ඨස්සතිනියා ගහිතො ගහිතො මුස්සති. දුක්කරං ඛො පන මාතුගාමෙන යාවජීවං සත්ථාරං ¶ අනුබන්ධිතුං. කථං නු ඛො මයා පටිපජ්ජිතබ්බ’’න්ති? අථ ඛො සා භික්ඛුනී භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං විනයං වාචෙතු’’න්ති.
පඨමභාණවාරො නිට්ඨිතො.
2. දුතියභාණවාරො
411. අථ ඛො භගවා වෙසාලියං යථාභිරන්තං විහරිත්වා යෙන සාවත්ථි තෙන චාරිකං පක්කාමි. අනුපුබ්බෙන චාරිකං චරමානො යෙන සාවත්ථි තදවසරි. තත්ර සුදං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමෙ ¶ . තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ භික්ඛුනියො කද්දමොදකෙන ඔසිඤ්චන්ති – අප්පෙව නාම අම්හෙසු සාරජ්ජෙය්යුන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා ¶ භික්ඛුනියො කද්දමොදකෙන ඔසිඤ්චිතබ්බා. යො ඔසිඤ්චෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, තස්ස භික්ඛුනො දණ්ඩකම්මං කාතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කිං නු ඛො දණ්ඩකම්මං කාතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අවන්දියො සො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භික්ඛුනිසඞ්ඝෙන කාතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛූ කායං විවරිත්වා භික්ඛුනීනං දස්සෙන්ති ¶ …පෙ… ඌරුං විවරිත්වා භික්ඛුනීනං දස්සෙන්ති, අඞ්ගජාතං විවරිත්වා භික්ඛුනීනං දස්සෙන්ති, භික්ඛුනියො ඔභාසෙන්ති, භික්ඛුනීහි සද්ධිං සම්පයොජෙන්ති – අප්පෙව නාම අම්හෙසු සාරජ්ජෙය්යුන්ති. භගවතො ¶ එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනා කායො විවරිත්වා භික්ඛුනීනං දස්සෙතබ්බො, න ඌරු විවරිත්වා භික්ඛුනීනං දස්සෙතබ්බො, න අඞ්ගජාතං විවරිත්වා භික්ඛුනීනං දස්සෙතබ්බං, න භික්ඛුනියො ඔභාසිතබ්බා, න භික්ඛුනීහි සද්ධිං සම්පයොජෙතබ්බං. යො සම්පයොජෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, තස්ස භික්ඛුනො දණ්ඩකම්මං කාතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කිං නු ඛො දණ්ඩකම්මං කාතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අවන්දියො සො, භික්ඛවෙ, භික්ඛු භික්ඛුනිසඞ්ඝෙන කාතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො භික්ඛුං කද්දමොදකෙන ඔසිඤ්චන්ති – අප්පෙව නාම අම්හෙසු සාරජ්ජෙය්යුන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛු කද්දමොදකෙන ඔසිඤ්චිතබ්බො. යා ඔසිඤ්චෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, තස්සා භික්ඛුනියා දණ්ඩකම්මං කාතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කිං නු ඛො දණ්ඩකම්මං කාතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි භික්ඛවෙ, ආවරණං කාතු’’න්ති. ආවරණෙ කතෙ න ආදියන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඔවාදං ඨපෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො කායං විවරිත්වා භික්ඛූනං දස්සෙන්ති, ථනං විවරිත්වා භික්ඛූනං දස්සෙන්ති, ඌරුං විවරිත්වා ¶ භික්ඛූනං දස්සෙන්ති, අඞ්ගජාතං විවරිත්වා භික්ඛූනං දස්සෙන්ති, භික්ඛූ ඔභාසෙන්ති, භික්ඛූහි ¶ සද්ධිං සම්පයොජෙන්ති – අප්පෙව නාම අම්හෙසු සාරජ්ජෙය්යුන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා කායො විවරිත්වා භික්ඛූනං දස්සෙතබ්බො…පෙ… න ථනො විවරිත්වා ¶ භික්ඛූනං දස්සෙතබ්බො, න ඌරු විවරිත්වා භික්ඛූනං දස්සෙතබ්බො, න අඞ්ගජාතං විවරිත්වා භික්ඛූනං දස්සෙතබ්බං, න භික්ඛූ ඔභාසිතබ්බා, න භික්ඛූහි සද්ධිං සම්පයොජෙතබ්බං. යා සම්පයොජෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, තස්සා භික්ඛුනියා දණ්ඩකම්මං කාතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කිං නු ඛො දණ්ඩකම්මං කාතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ආවරණං කාතු’’න්ති. ආවරණෙ කතෙ න ආදියන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඔවාදං ඨපෙතු’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කප්පති නු ඛො ඔවාදට්ඨපිතාය [ඔවාදණ්ඨපිතාය (ස්යා.), ඔවාදංඨපිතාය (ක.)] භික්ඛුනියා සද්ධිං උපොසථං කාතුං, න නු ඛො ¶ කප්පතී’’ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, ඔවාදට්ඨපිතාය භික්ඛුනියා සද්ධිං උපොසථො කාතබ්බො, යාව න තං අධිකරණං වූපසන්තං හොතී’’ති.
412. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්මා උදායී ඔවාදං ඨපෙත්වා චාරිකං ¶ පක්කාමි. භික්ඛුනියො උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම අය්යො උදායී ඔවාදං ඨපෙත්වා චාරිකං පක්කමිස්සතී’’ති! භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, ඔවාදං ඨපෙත්වා චාරිකා පක්කමිතබ්බා. යො පක්කමෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන [තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ (ස්යා. කං.)] බාලා අබ්යත්තා ඔවාදං ඨපෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, බාලෙන අබ්යත්තෙන ඔවාදො ඨපෙතබ්බො. යො ඨපෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ ඔවාදං ඨපෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, අවත්ථුස්මිං අකාරණෙ ඔවාදො ඨපෙතබ්බො. යො ඨපෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ ඔවාදං ඨපෙත්වා විනිච්ඡයං න දෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, ඔවාදං ඨපෙත්වා විනිච්ඡයො න දාතබ්බො. යො න දදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
413. [පාචි. 1054] තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ඔවාදං න ගච්ඡන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා ඔවාදො න ¶ ගන්තබ්බො. යා න ගච්ඡෙය්ය, යථාධම්මො කාරෙතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන සබ්බො භික්ඛුනිසඞ්ඝො ඔවාදං ගච්ඡති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති ¶ විපාචෙන්ති – ‘‘ජායායො ඉමා ඉමෙසං, ජාරියො ඉමා ඉමෙසං, ඉදානි ඉමෙ ඉමාහි සද්ධිං අභිරමිස්සන්තී’’ති! භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, සබ්බෙන භික්ඛුනිසඞ්ඝෙන ඔවාදො ගන්තබ්බො. ගච්ඡෙය්ය චෙ, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, චතූහි පඤ්චහි භික්ඛුනීහි ඔවාදං ගන්තු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන චතස්සො පඤ්ච භික්ඛුනියො ඔවාදං ගච්ඡන්ති. මනුස්සා තථෙව උජ්ඣායන්ති ¶ ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘ජායායො ඉමා ඉමෙසං, ජාරියො ඉමා ඉමෙසං, ඉදානි ඉමෙ ඉමාහි සද්ධිං අභිරමිස්සන්තී’’ති! භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, චතූහි පඤ්චහි භික්ඛුනීහි ඔවාදො ගන්තබ්බො. ගච්ඡෙය්යුං චෙ, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ද්වෙ තිස්සො භික්ඛුනියො [භික්ඛුනීහි (ක.)] ඔවාදං ගන්තුං. එකං භික්ඛුං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – ‘භික්ඛුනිසඞ්ඝො, අය්ය, භික්ඛුසඞ්ඝස්ස පාදෙ වන්දති, ඔවාදූපසඞ්කමනඤ්ච යාචති; ලභතු කිර, අය්ය, භික්ඛුනිසඞ්ඝො ඔවාදූපසඞ්කමන’න්ති. තෙන භික්ඛුනා පාතිමොක්ඛුද්දෙසකො උපසඞ්කමිත්වා එවමස්ස වචනීයො – ‘භික්ඛුනීසඞ්ඝො, භන්තෙ, භික්ඛුසඞ්ඝස්ස පාදෙ වන්දති, ඔවාදූපසඞ්කමනඤ්ච ¶ යාචති; ලභතු කිර, භන්තෙ, භික්ඛුනිසඞ්ඝො ඔවාදූපසඞ්කමන’න්ති. පාතිමොක්ඛුද්දෙසකෙන වත්තබ්බො – ‘අත්ථි කොචි භික්ඛු භික්ඛුනොවාදකො සම්මතො’ති? සචෙ හොති කොචි භික්ඛු භික්ඛුනොවාදකො සම්මතො, පාතිමොක්ඛුද්දෙසකෙන වත්තබ්බො – ‘ඉත්ථන්නාමො භික්ඛු භික්ඛුනොවාදකො සම්මතො, තං භික්ඛුනිසඞ්ඝො උපසඞ්කමතූ’ති. සචෙ න හොති කොචි භික්ඛු භික්ඛුනොවාදකො සම්මතො, පාතිමොක්ඛුද්දෙසකෙන වත්තබ්බො – ‘කො ආයස්මා උස්සහති භික්ඛුනියො ඔවදිතු’න්ති? සචෙ කොචි උස්සහති භික්ඛුනියො ඔවදිතුං, සො ච හොති අට්ඨහඞ්ගෙහි සමන්නාගතො, සම්මන්නිත්වා වත්තබ්බො – ‘ඉත්ථන්නාමො භික්ඛු ¶ භික්ඛුනොවාදකො සම්මතො, තං භික්ඛුනිසඞ්ඝො උපසඞ්කමතූ’ති. සචෙ න කොචි උස්සහති භික්ඛුනියො ඔවදිතුං, පාතිමොක්ඛුද්දෙසකෙන වත්තබ්බො – ‘නත්ථි කොචි භික්ඛු භික්ඛුනොවාදකො සම්මතො, පාසාදිකෙන භික්ඛුනිසඞ්ඝො සම්පාදෙතූ’’ති.
414. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ ඔවාදං න ගණ්හන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, ඔවාදො න ගහෙතබ්බො. යො න ගණ්හෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො භික්ඛු බාලො හොති. තං භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා එතදවොචුං – ‘‘ඔවාදං, අය්ය, ගණ්හාහී’’ති ¶ . ‘‘අහඤ්හි, භගිනී, බාලො; කථාහං ඔවාදං ගණ්හාමී’’ති? ‘‘ගණ්හාහය්ය ¶ , ඔවාදං; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං – භික්ඛූහි භික්ඛුනීනං ඔවාදො ගහෙතබ්බො’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඨපෙත්වා බාලං, අවසෙසෙහි ඔවාදං ගහෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො භික්ඛු ගිලානො හොති. තං භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා ¶ එතදවොචුං – ‘‘ඔවාදං, අය්ය ගණ්හාහී’’ති. ‘‘අහඤ්හි, භගිනී, ගිලානො; කථාහං ඔවාදං ගණ්හාමී’’ති? ‘‘ගණ්හාහය්ය, ඔවාදං; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං – ඨපෙත්වා බාලං, අවසෙසෙහි ඔවාදො ගහෙතබ්බො’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඨපෙත්වා බාලං, ඨපෙත්වා ගිලානං, අවසෙසෙහි ඔවාදං ගහෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො භික්ඛු ගමිකො හොති. තං භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා එතදවොචුං – ‘‘ඔවාදං, අය්ය, ගණ්හාහී’’ති. ‘‘අහඤ්හි, භගිනී, ගමිකො; කථාහං ඔවාදං ගණ්හාමී’’ති? ‘‘ගණ්හාහය්ය, ඔවාදං; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං – ඨපෙත්වා බාලං, ඨපෙත්වා ගිලානං, අවසෙසෙහි ඔවාදො ගහෙතබ්බො’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඨපෙත්වා බාලං, ඨපෙත්වා ගිලානං, ඨපෙත්වා ගමිකං, අවසෙසෙහි ඔවාදං ගහෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරො භික්ඛු අරඤ්ඤෙ විහරති. තං භික්ඛුනියො උපසඞ්කමිත්වා එතදවොචුං – ‘‘ඔවාදං, අය්ය, ගණ්හාහී’’ති. ‘‘අහඤ්හි, භගිනී, අරඤ්ඤෙ විහරාමි; කථාහං ඔවාදං ¶ ගණ්හාමී’’ති? ‘‘ගණ්හාහය්ය ¶ , ඔවාදං; එවඤ්හි භගවතා පඤ්ඤත්තං – ඨපෙත්වා බාලං, ඨපෙත්වා ගිලානං, ඨපෙත්වා ගමිකං, අවසෙසෙහි ඔවාදො ගහෙතබ්බො’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ආරඤ්ඤිකෙන භික්ඛුනා ඔවාදං ගහෙතුං, සඞ්කෙතඤ්ච කාතුං – අත්ර පතිහරිස්සාමී’’ති.
415. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ ඔවාදං ගහෙත්වා න ආරොචෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, ඔවාදො න ආරොචෙතබ්බො. යො න ආරොචෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ ඔවාදං ගහෙත්වා න පච්චාහරන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, ඔවාදො න පච්චාහරිතබ්බො. යො න පච්චාහරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො සඞ්කෙතං න ගච්ඡන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා සඞ්කෙතං න ගන්තබ්බං. යා න ගච්ඡෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
416. තෙන ¶ ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො දීඝානි කායබන්ධනානි ධාරෙන්ති, තෙහෙව ඵාසුකා නාමෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ¶ ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා දීඝං කායබන්ධනං ධාරෙතබ්බං. යා ධාරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා එකපරියාකතං [එකපරියායකතං (ස්යා.)] කායබන්ධනං, න ච තෙන ඵාසුකා නාමෙතබ්බා. යා නාමෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො විලීවෙන [විලිවෙන (ක.)] පට්ටෙන ඵාසුකා නාමෙන්ති…පෙ… චම්මපට්ටෙන ඵාසුකා නාමෙන්ති. දුස්සපට්ටෙන ඵාසුකා නාමෙන්ති. දුස්සවෙණියා ඵාසුකා නාමෙන්ති. දුස්සවට්ටියා ඵාසුකා නාමෙන්ති. චොළපට්ටෙන ඵාසුකා නාමෙන්ති. චොළවෙණියා ඵාසුකා නාමෙන්ති. චොළවට්ටියා ඵාසුකා නාමෙන්ති. සුත්තවෙණියා ඵාසුකා නාමෙන්ති. සුත්තවට්ටියා ඵාසුකා නාමෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං ¶ . ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා විලීවෙන පට්ටෙන ඵාසුකා නාමෙතබ්බා…පෙ… න සුත්තවට්ටියා ඵාසුකා නාමෙතබ්බා. යා නාමෙය්ය ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අට්ඨිල්ලෙන ජඝනං ඝංසාපෙන්ති…පෙ… ¶ ගොහනුකෙන ජඝනං කොට්ටාපෙන්ති, හත්ථං කොට්ටාපෙන්ති, හත්ථකොච්ඡං කොට්ටාපෙන්ති, පාදං කොට්ටාපෙන්ති, පාදකොච්ඡං කොට්ටාපෙන්ති, ඌරුං කොට්ටාපෙන්ති, මුඛං කොට්ටාපෙන්ති, දන්තමංසං කොට්ටාපෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අට්ඨිල්ලෙන ජඝනං ඝංසාපෙතබ්බං…පෙ… න දන්තමංසං කොට්ටාපෙතබ්බං. යා කොට්ටාපෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
417. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො මුඛං ආලිම්පන්ති…පෙ… මුඛං උම්මද්දෙන්ති, මුඛං චුණ්ණෙන්ති, මනොසිලිකාය මුඛං ලඤ්ඡෙන්ති, අඞ්ගරාගං කරොන්ති, මුඛරාගං කරොන්ති, අඞ්ගරාගමුඛරාගං කරොන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛුනියා මුඛං ආලිම්පිතබ්බං…පෙ… න මුඛං උම්මද්දිතබ්බං, න මුඛං චුණ්ණෙතබ්බං, න මනොසිලිකාය මුඛං ලඤ්ඡිතබ්බං, න අඞ්ගරාගො කාතබ්බො, න මුඛරාගො කාතබ්බො, න අඞ්ගරාගමුඛරාගො කාතබ්බො. යා කරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ¶ ¶ ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො අවඞ්ගං [අපාඞ්ගං (?)] කරොන්ති…පෙ… විසෙසකං කරොන්ති, ඔලොකනකෙන ඔලොකෙන්ති, සාලොකෙ තිට්ඨන්ති; නච්චං [සනච්චං (සී. ස්යා.), සමජ්ජං (ක.)] කාරාපෙන්ති, වෙසිං වුට්ඨාපෙන්ති, පානාගාරං ඨපෙන්ති, සූනං ඨපෙන්ති, ආපණං පසාරෙන්ති, වඩ්ඪිං පයොජෙන්ති, වණිජ්ජං පයොජෙන්ති, දාසං උපට්ඨාපෙන්ති, දාසිං උපට්ඨාපෙන්ති, කම්මකාරං උපට්ඨාපෙන්ති, කම්මකාරිං උපට්ඨාපෙන්ති, තිරච්ඡානගතං උපට්ඨාපෙන්ති, හරීතකපක්කිකං [හරීතකපණ්ණිකං (ක.)] පකිණන්ති, නමතකං ධාරෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අවඞ්ගං කාතබ්බං…පෙ… න විසෙසකං කාතබ්බං, න ඔලොකනකෙන ¶ ඔලොකෙතබ්බං, න සාලොකෙ ඨාතබ්බං, න නච්චං කාරාපෙතබ්බං, න වෙසී වුට්ඨාපෙතබ්බා, න පානාගාරං ඨපෙතබ්බං, න සූනා ඨපෙතබ්බා, න ආපණො පසාරෙතබ්බො, න වඩ්ඪි පයොජෙතබ්බා, න වණිජ්ජා පයොජෙතබ්බා, න දාසො උපට්ඨාපෙතබ්බො, න දාසී උපට්ඨාපෙතබ්බා, න කම්මකාරො උපට්ඨාපෙතබ්බො, න කම්මකාරී උපට්ඨාපෙතබ්බා, න තිරච්ඡානගතො උපට්ඨාපෙතබ්බො, න හරීතකපක්කිකං පකිණිතබ්බං, න නමතකං ධාරෙතබ්බං. යා ධාරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
418. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සබ්බනීලකානි චීවරානි ¶ ධාරෙන්ති…පෙ… සබ්බපීතකානි චීවරානි ධාරෙන්ති, සබ්බලොහිතකානි චීවරානි ධාරෙන්ති, සබ්බමඤ්ජිට්ඨිකානි චීවරානි ධාරෙන්ති, සබ්බකණ්හානි චීවරානි ධාරෙන්ති, සබ්බමහාරඞ්ගරත්තානි චීවරානි ධාරෙන්ති, සබ්බමහානාමරත්තානි චීවරානි ධාරෙන්ති, අච්ඡින්නදසානි චීවරානි ධාරෙන්ති, දීඝදසානි චීවරානි ධාරෙන්ති, පුප්ඵදසානි චීවරානි ධාරෙන්ති, ඵලදසානි චීවරානි ධාරෙන්ති, කඤ්චුකං ධාරෙන්ති, තිරීටකං ධාරෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා සබ්බනීලකානි චීවරානි ධාරෙතබ්බානි…පෙ… න තිරීටකං ධාරෙතබ්බං. යා ධාරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
419. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී කාලං කරොන්තී එවමාහ – ‘‘මමච්චයෙන මය්හං පරික්ඛාරො සඞ්ඝස්ස හොතූ’’ති. තත්ථ භික්ඛූ ච භික්ඛුනියො ච විවදන්ති ¶ – ‘‘අම්හාකං හොති, අම්හාකං හොතී’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘භික්ඛුනී චෙ, භික්ඛවෙ ¶ , කාලං කරොන්තී එවං වදෙය්ය – ‘මමච්චයෙන මය්හං පරික්ඛාරො සඞ්ඝස්ස හොතූ’ති, අනිස්සරො තත්ථ භික්ඛුසඞ්ඝො, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්සෙවෙතං. සික්ඛමානා චෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… සාමණෙරී චෙ, භික්ඛවෙ, කාලං කරොන්තී එවං වදෙය්ය – ‘මමච්චයෙන මය්හං පරික්ඛාරො ¶ සඞ්ඝස්ස හොතූ’ති, අනිස්සරො තත්ථ භික්ඛුසඞ්ඝො, භික්ඛුනිසඞ්ඝස්සෙවෙතං. භික්ඛු චෙ, භික්ඛවෙ, කාලං කරොන්තො එවං වදෙය්ය – ‘මමච්චයෙන මය්හං පරික්ඛාරො සඞ්ඝස්ස හොතූ’ති, අනිස්සරො තත්ථ භික්ඛුනිසඞ්ඝො, භික්ඛුසඞ්ඝස්සෙවෙතං. සාමණෙරො චෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… උපාසකො චෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… උපාසිකා චෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… අඤ්ඤො චෙ, භික්ඛවෙ, කොචි කාලං කරොන්තො එවං වදෙය්ය – ‘මමච්චයෙන මය්හං පරික්ඛාරො ¶ සඞ්ඝස්ස හොතූ’ති, අනිස්සරො තත්ථ භික්ඛුනිසඞ්ඝො, භික්ඛුසඞ්ඝස්සෙවෙත’’න්ති.
420. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා ඉත්ථී පුරාණමල්ලී භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා හොති. සා රථිකාය දුබ්බලකං භික්ඛුං පස්සිත්වා අංසකූටෙන පහාරං දත්වා පාතෙසි [පවට්ටෙසි (සී.)]. භික්ඛූ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම, භික්ඛුනී, භික්ඛුස්ස පහාරං දස්සතී’’ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛුස්ස පහාරො දාතබ්බො. යා දදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා ¶ භික්ඛුං පස්සිත්වා දූරතොව ඔක්කමිත්වා මග්ගං දාතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා ඉත්ථී පවුත්ථපතිකා ජාරෙන ගබ්භිනී හොති. සා ගබ්භං පාතෙත්වා කුලූපිකං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘හන්දය්යෙ, ඉමං ගබ්භං පත්තෙන නීහරා’’ති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී තං ගබ්භං පත්තෙ පක්ඛිපිත්වා සඞ්ඝාටියා පටිච්ඡාදෙත්වා අගමාසි. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරෙන පිණ්ඩචාරිකෙන භික්ඛුනා සමාදානං කතං හොති – ‘යාහං පඨමං භික්ඛං ලභිස්සාමි, න තං අදත්වා භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා පරිභුඤ්ජිස්සාමී’ති. අථ ඛො සො භික්ඛු තං භික්ඛුනිං පස්සිත්වා එතදවොච – ‘‘හන්ද, භගිනි, භික්ඛං පටිග්ගණ්හා’’ති. ‘‘අලං අය්යා’’ති. දුතියම්පි ඛො…පෙ… තතියම්පි ඛො සො භික්ඛු තං භික්ඛුනිං එතදවොච – ‘‘හන්ද, භගිනි, භික්ඛං පටිග්ගණ්හා’’ති. ‘‘අලං අය්යා’’ති. ‘‘මයා ඛො, භගිනි, සමාදානං කතං – ‘යාහං පඨමං භික්ඛං ලභිස්සාමි, න තං අදත්වා භික්ඛුස්ස වා භික්ඛුනියා වා පරිභුඤ්ජිස්සාමී’ති. හන්ද ¶ , භගිනි, භික්ඛං පටිග්ගණ්හා’’ති. අථ ඛො සා භික්ඛුනී තෙන භික්ඛුනා නිප්පීළියමානා නීහරිත්වා පත්තං දස්සෙසි – ‘‘පස්ස, අය්ය, පත්තෙ ගබ්භං; මා ච කස්සචි ආරොචෙසී’’ති. අථ ඛො සො භික්ඛු උජ්ඣායති ඛිය්යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්හි ¶ නාම භික්ඛුනී පත්තෙන ගබ්භං නීහරිස්සතී’’ති! අථ ඛො සො භික්ඛු භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසි. යෙ තෙ භික්ඛූ අප්පිච්ඡා…පෙ… තෙ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනී පත්තෙන ගබ්භං නීහරිස්සතී’’ති! භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා පත්තෙන ගබ්භො ¶ නීහරිතබ්බො. යා ¶ නීහරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛුං පස්සිත්වා නීහරිත්වා පත්තං දස්සෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො භික්ඛුං පස්සිත්වා පරිවත්තෙත්වා පත්තමූලං දස්සෙන්ති. භික්ඛූ උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො භික්ඛුං පස්සිත්වා පරිවත්තෙත්වා පත්තමූලං දස්සෙස්සන්තී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛුං පස්සිත්වා පරිවත්තෙත්වා පත්තමූලං දස්සෙතබ්බං. යා දස්සෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛුං පස්සිත්වා උක්කුජ්ජිත්වා පත්තං දස්සෙතුං. යඤ්ච පත්තෙ ආමිසං හොති, තෙන ච භික්ඛු නිමන්තෙතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන සාවත්ථියං රථිකාය පුරිසබ්යඤ්ජනං ඡඩ්ඩිතං හොති. තං භික්ඛුනියො සක්කච්චං උපනිජ්ඣායිංසු. මනුස්සා උක්කුට්ඨිං අකංසු. තා භික්ඛුනියො මඞ්කූ අහෙසුං. අථ ඛො තා භික්ඛුනියො උපස්සයං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. යා තා භික්ඛුනියො අප්පිච්ඡා…පෙ… ¶ තා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො පුරිසබ්යඤ්ජනං උපනිජ්ඣායිස්සන්තී’’ති! අථ ඛො තා භික්ඛුනියො භික්ඛූනං එතමත්ථං ආරොචෙසුං. භික්ඛූ භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා පුරිසබ්යඤ්ජනං උපනිජ්ඣායිතබ්බං. යා උපනිජ්ඣායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
421. තෙන ඛො පන සමයෙන මනුස්සා භික්ඛූනං ආමිසං දෙන්ති. භික්ඛූ භික්ඛුනීනං දෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භදන්තා අත්තනො පරිභොගත්ථාය ¶ දින්නං අඤ්ඤෙසං දස්සන්ති! මයම්පි න ජානාම දානං දාතු’’න්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, අත්තනො පරිභොගත්ථාය දින්නං අඤ්ඤෙසං දාතබ්බං. යො දදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූනං ආමිසං උස්සන්නං හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝස්ස දාතු’’න්ති. බාළ්හතරං උස්සන්නං හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පුග්ගලිකම්පි දාතු’’න්ති.
තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛූනං සන්නිධිකතං ආමිසං උස්සන්නං හොති. භගවතො එතමත්ථං ¶ ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛූනං සන්නිධිං භික්ඛුනීහි [භික්ඛුනීහි භික්ඛූහි (සී.)] පටිග්ගාහාපෙත්වා [පටිග්ගහාපෙත්වා (ක.)] පරිභුඤ්ජිතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන මනුස්සා භික්ඛුනීනං ආමිසං දෙන්ති. භික්ඛුනියො ¶ භික්ඛූනං දෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – ‘‘කථඤ්හි නාම භික්ඛුනියො අත්තනො පරිභොගත්ථාය දින්නං අඤ්ඤෙසං දස්සන්ති! මයම්පි න ජානාම දානං දාතු’’න්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අත්තනො පරිභොගත්ථාය දින්නං අඤ්ඤෙසං දාතබ්බං. යා දදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනීනං ආමිසං උස්සන්නං හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සඞ්ඝස්ස දාතු’’න්ති. බාළ්හතරං උස්සන්නං හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පුග්ගලිකම්පි දාතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනීනං සන්නිධිකතං ආමිසං උස්සන්නං හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං සන්නිධිං භික්ඛූහි භික්ඛුනීහි [භික්ඛූහි භික්ඛුනීහි (සී.)] පටිග්ගාහාපෙත්වා පරිභුඤ්ජිතු’’න්ති.
422. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූනං සෙනාසනං උස්සන්නං හොති, භික්ඛුනීනං [භික්ඛුනීනං සෙනාසනං (ස්යා. කං.)] න හොති. භික්ඛුනියො භික්ඛූනං සන්තිකෙ දූතං පාහෙසුං – ‘සාධු, භන්තෙ, අය්යා අම්හාකං සෙනාසනං දෙන්තු තාවකාලික’න්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනීනං සෙනාසනං දාතුං තාවකාලික’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන උතුනියො භික්ඛුනියො ඔනද්ධමඤ්චං ඔනද්ධපීඨං අභිනිසීදන්තිපි අභිනිපජ්ජන්තිපි. සෙනාසනං ලොහිතෙන මක්ඛිය්යති ¶ . භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා ¶ ඔනද්ධමඤ්චං ඔනද්ධපීඨං අභිනිසීදිතබ්බං අභිනිපජ්ජිතබ්බං. යා අභිනිසීදෙය්ය වා අභිනිපජ්ජෙය්ය වා ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ආවසථචීවර’’න්ති. ආවසථචීවරං ලොහිතෙන මක්ඛිය්යති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි ¶ , භික්ඛවෙ, ආණිචොළක’’න්ති. චොළකං නිපතති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සුත්තකෙන බන්ධිත්වා ඌරුයා බන්ධිතු’’න්ති ¶ . සුත්තං ඡිජ්ජති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සංවෙල්ලියං, කටිසුත්තක’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො සබ්බකාලං කටිසුත්තකං ධාරෙන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති – සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා සබ්බකාලං කටිසුත්තකං ධාරෙතබ්බං. යා ධාරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, උතුනියා කටිසුත්තක’’න්ති.
දුතියභාණවාරො නිට්ඨිතො.
3. තතියභාණවාරො
423. තෙන ඛො පන සමයෙන උපසම්පන්නායො දිස්සන්ති – අනිමිත්තාපි, නිමිත්තමත්තාපි, අලොහිතාපි, ධුවලොහිතාපි, ධුවචොළාපි, පග්ඝරන්තීපි, සිඛරිණීපි, ඉත්ථිපණ්ඩකාපි, වෙපුරිසිකාපි, සම්භින්නාපි, උභතොබ්යඤ්ජනාපි. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, උපසම්පාදෙන්තියා චතුවීසති අන්තරායිකෙ ධම්මෙ පුච්ඡිතුං. එවඤ්ච පන ¶ , භික්ඛවෙ, පුච්ඡිතබ්බා – ‘නසි අනිමිත්තා, නසි නිමිත්තමත්තා, නසි අලොහිතා, නසි ධුවලොහිතා, නසි ධුවචොළා, නසි පග්ඝරන්තී, නසි සිඛරණී [සිඛරිණී (සී. ස්යා.)], නසි ඉත්ථිපණ්ඩකා, නසි වෙපුරිසිකා, නසි සම්භින්නා, නසි උභතොබ්යඤ්ජනා? සන්ති තෙ එවරූපා ආබාධා – කුට්ඨං, ගණ්ඩො, කිලාසො, සොසො, අපමාරො? මනුස්සාසි, ඉත්ථීසි, භුජිස්සාසි, අණණාසි, නසි රාජභටී? අනුඤ්ඤාතාසි මාතාපිතූහි, සාමිකෙන? පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාසි, පරිපුණ්ණං තෙ පත්තචීවරං, කින්නාමාසි, කානාමා තෙ පවත්තිනී’’ති?
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ භික්ඛුනීනං අන්තරායිකෙ ධම්මෙ පුච්ඡන්ති. උපසම්පදාපෙක්ඛායො විත්ථායන්ති, මඞ්කූ හොන්ති, න සක්කොන්ති විස්සජ්ජෙතුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, එකතොඋපසම්පන්නාය භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ විසුද්ධාය භික්ඛුසඞ්ඝෙ උපසම්පාදෙතු’’න්ති.
තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අනනුසිට්ඨා උපසම්පදාපෙක්ඛායො අන්තරායිකෙ ධම්මෙ පුච්ඡන්ති. උපසම්පදාපෙක්ඛායො ¶ විත්ථායන්ති, මඞ්කූ හොන්ති, න සක්කොන්ති විස්සජ්ජෙතුං. භගවතො ¶ එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පඨමං අනුසාසිත්වා පච්ඡා අන්තරායිකෙ ධම්මෙ පුච්ඡිතු’’න්ති.
තත්ථෙව සඞ්ඝමජ්ඣෙ අනුසාසන්ති. උපසම්පදාපෙක්ඛායො තථෙව විත්ථායන්ති, මඞ්කූ හොන්ති ¶ , න සක්කොන්ති විස්සජ්ජෙතුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, එකමන්තං අනුසාසිත්වා සඞ්ඝමජ්ඣෙ අන්තරායිකෙ ධම්මෙ පුච්ඡිතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, අනුසාසිතබ්බා.
424. ‘‘පඨමං උපජ්ඣං ගාහාපෙතබ්බා. උපජ්ඣං ගාහාපෙත්වා පත්තචීවරං ආචික්ඛිතබ්බං – ‘අයං තෙ පත්තො, අයං සඞ්ඝාටි, අයං උත්තරාසඞ්ගො, අයං අන්තරවාසකො, ඉදං සංකච්චිකං [සඞ්කච්ඡිකං (ස්යා.)], අයං උදකසාටිකා; ගච්ඡ අමුම්හි ඔකාසෙ තිට්ඨාහී’’ති.
බාලා අබ්යත්තා අනුසාසන්ති. දුරනුසිට්ඨා උපසම්පදාපෙක්ඛායො විත්ථායන්ති, මඞ්කූ හොන්ති, න සක්කොන්ති විස්සජ්ජෙතුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, බාලාය අබ්යත්තාය අනුසාසිතබ්බා. යා අනුසාසෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය අනුසාසිතු’’න්ති.
අසම්මතා අනුසාසන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, අසම්මතාය අනුසාසිතබ්බා. යා අනුසාසෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සම්මතාය අනුසාසිතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සම්මන්නිතබ්බා – අත්තනා වා අත්තානං සම්මන්නිතබ්බං, පරාය වා පරා සම්මන්නිතබ්බා.
‘‘කථඤ්ච අත්තනාව [අත්තනා වා (ක.)] අත්තානං සම්මන්නිතබ්බං? බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො – ‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, අහං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමං අනුසාසෙය්ය’න්ති. එවං අත්තනාව ¶ අත්තානං සම්මන්නිතබ්බං.
‘‘කථඤ්ච පරාය [පරාය වා (ක.)] පරා සම්මන්නිතබ්බා? බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො – ‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය ¶ අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමං අනුසාසෙය්යා’ති. එවං පරාය පරා සම්මන්නිතබ්බා.
‘‘තාය ¶ සම්මතාය භික්ඛුනියා උපසම්පදාපෙක්ඛං උපසඞ්කමිත්වා එවමස්ස වචනීයා – ‘සුණසි ඉත්ථන්නාමෙ. අයං තෙ සච්චකාලො, භූතකාලො. යං ජාතං තං සඞ්ඝමජ්ඣෙ පුච්ඡන්තෙ සන්තං අත්ථීති වත්තබ්බං, අසන්තං නත්ථීති වත්තබ්බං. මා ඛො විත්ථායි [විත්ථාසි (ක.)], මා ඛො මඞ්කු අහොසි. එවං තං පුච්ඡිස්සන්ති – නසි අනිමිත්තා, නසි නිමිත්තමත්තා, නසි අලොහිතා, නසි ධුවලොහිතා, නසි ධුවචොළා, නසි පග්ඝරන්තී, නසි සිඛරිණී, නසි ඉත්ථිපණ්ඩකා, නසි වෙපුරිසිකා, නසි සම්භින්නා, නසි උභතොබ්යඤ්ජනා? සන්ති තෙ එවරූපා ආබාධා – කුට්ඨං, ගණ්ඩො, කිලාසො, සොසො, අපමාරො? මනුස්සාසි, ඉත්ථීසි, භුජිස්සාසි, අණණාසි, නසි රාජභටී? අනුඤ්ඤාතාසි මාතාපිතූහි, සාමිකෙන? පරිපුණ්ණවීසතිවස්සාසි, පරිපුණ්ණං තෙ පත්තචීවරං, කින්නාමාසි, කානාමා තෙ පවත්තිනී’ති ¶ ?
‘‘එකතො ආගච්ඡන්ති. න එකතො ආගන්තබ්බං. අනුසාසිකාය පඨමතරං ආගන්ත්වා සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො – ‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය ¶ අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. අනුසිට්ඨා සා මයා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, ඉත්ථන්නාමා ආගච්ඡෙය්යා’ති. ‘ආගච්ඡාහී’ති වත්තබ්බා.
‘‘එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කාරාපෙත්වා භික්ඛුනීනං පාදෙ වන්දාපෙත්වා උක්කුටිකං නිසීදාපෙත්වා අඤ්ජලිං පග්ගණ්හාපෙත්වා උපසම්පදං යාචාපෙතබ්බා – ‘සඞ්ඝං, අය්යෙ, උපසම්පදං යාචාමි. උල්ලුම්පතු මං, අය්යෙ, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදාය. දුතියම්පි, අය්යෙ, සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචාමි. උල්ලුම්පතු මං, අය්යෙ, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදාය. තතියම්පි, අය්යෙ, සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචාමි. උල්ලුම්පතු මං, අය්යෙ, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදායා’ති. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, අහං ඉත්ථන්නාමං අන්තරායිකෙ ධම්මෙ පුච්ඡෙය්යන්ති.
‘‘සුණසි ¶ ඉත්ථන්නාමෙ. අයං තෙ සච්චකාලො, භූතකාලො. යං ජාතං තං පුච්ඡාමි සන්තං අත්ථීති වත්තබ්බං, අසන්තං නත්ථීති වත්තබ්බං. නසි අනිමිත්තා…පෙ… කින්නාමාසි, කානාමා තෙ පවත්තිනීති. බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
425. ‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. පරිසුද්ධා අන්තරායිකෙහි ධම්මෙහි, පරිපුණ්ණස්සා පත්තචීවරං. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙය්ය ¶ ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා ¶ . පරිසුද්ධා අන්තරායිකෙහි ධම්මෙහි, පරිපුණ්ණස්සා පත්තචීවරං. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙති ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි – සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. පරිසුද්ධා අන්තරායිකෙහි ධම්මෙහි, පරිපුණ්ණස්සා පත්තචීවරං. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙති ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘උපසම්පන්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය පවත්තිනියා. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.
‘‘තාවදෙව තං ආදාය භික්ඛුසඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කාරාපෙත්වා භික්ඛූනං පාදෙ වන්දාපෙත්වා උක්කුටිකං නිසීදාපෙත්වා ¶ අඤ්ජලිං පග්ගණ්හාපෙත්වා උපසම්පදං යාචාපෙතබ්බා – ‘අහං, අය්යා, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා ¶ . එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා; සඞ්ඝං, අය්යා, උපසම්පදං යාචාමි. උල්ලුම්පතු මං, අය්යා, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදාය. අහං, අය්යා, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය ¶ උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. දුතියම්පි, අය්යා, සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචාමි. උල්ලුම්පතු මං, අය්යා, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදාය. අහං, අය්යා, ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. තතියම්පි, අය්යා, සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචාමි. උල්ලුම්පතු මං, අය්යා, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදායා’ති. බ්යත්තෙන භික්ඛුනා පටිබලෙන සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
‘‘සුණාතු ¶ මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙය්ය, ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙති ඉත්ථන්නාමාය ¶ පවත්තිනියා. යස්සායස්මතො ඛමති ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදා ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා, සො තුණ්හස්ස; යස්ස නක්ඛමති, සො භාසෙය්ය.
‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි – සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. අයං ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. යස්සායස්මතො ඛමති ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදා ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා, සො තුණ්හස්ස; යස්ස නක්ඛමති, සො භාසෙය්ය.
‘‘උපසම්පන්නා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.
‘‘තාවදෙව ඡායා මෙතබ්බා, උතුප්පමාණං ආචික්ඛිතබ්බං, දිවසභාගො ආචික්ඛිතබ්බො, සඞ්ගීති ආචික්ඛිතබ්බා, භික්ඛුනියො වත්තබ්බා – ඉමිස්සා තයො ච නිස්සයෙ, අට්ඨ ච අකරණීයානි ආචික්ඛෙය්යාථා’’ති.
426. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො භත්තග්ගෙ ආසනං සංකසායන්තියො කාලං වීතිනාමෙසුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං ¶ . ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, අට්ඨන්නං භික්ඛුනීනං යථාවුඩ්ඪං, අවසෙසානං යථාගතික’’න්ති.
තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො – භගවතා අනුඤ්ඤාතං අට්ඨන්නං භික්ඛුනීනං යථාවුඩ්ඪං, අවසෙසානං යථාගතිකන්ති – සබ්බත්ථ අට්ඨෙව භික්ඛුනියො යථාවුඩ්ඪං පටිබාහන්ති, අවසෙසායො ¶ යථාගතිකං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භත්තග්ගෙ අට්ඨන්නං භික්ඛුනීනං යථාවුඩ්ඪං, අවසෙසානං යථාගතිකං; අඤ්ඤත්ථ සබ්බත්ථ යථාවුඩ්ඪං [අඤ්ඤත්ථ යථාවුඩ්ඪං (ස්යා.)] න පටිබාහිතබ්බං. යා පටිබාහෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
427. [පාචි. 1050 ආදයො] තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො න පවාරෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා න පවාරෙතබ්බං. යා න පවාරෙය්ය, යථාධම්මො කාරෙතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අත්තනා පවාරෙත්වා භික්ඛුසඞ්ඝං න පවාරෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අත්තනා පවාරෙත්වා භික්ඛුසඞ්ඝො න පවාරෙතබ්බො. යා න පවාරෙය්ය, යථාධම්මො කාරෙතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො භික්ඛූහි සද්ධිං එකතො පවාරෙන්තියො කොලාහලං අකංසු. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛූහි සද්ධිං එකතො පවාරෙතබ්බං. යා පවාරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පුරෙභත්තං පවාරෙන්තියො කාලං ¶ වීතිනාමෙසුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පච්ඡාභත්තං [භික්ඛවෙ භික්ඛුනියා පච්ඡාභත්තං (ස්යා. කං.)] පවාරෙතු’’න්ති. පච්ඡාභත්තං පවාරෙන්තියො විකාලෙ [විකාලං (ක.)] අහෙසුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, අජ්ජතනා භික්ඛුනිසඞ්ඝං [අජ්ජතනා (සී.), අජ්ජතනාය (ක.)] පවාරෙත්වා අපරජ්ජු භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙතු’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන සබ්බො භික්ඛුනිසඞ්ඝො පවාරෙන්තො කොලාහලං අකාසි. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, එකං භික්ඛුනිං බ්යත්තං පටිබලං සම්මන්නිතුං – භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අත්ථාය භික්ඛුසඞ්ඝං ¶ පවාරෙතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සම්මන්නිතබ්බා. පඨමං භික්ඛුනී යාචිතබ්බා, යාචිත්වා බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සම්මන්නෙය්ය භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අත්ථාය භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙතුං. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සම්මන්නති භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අත්ථාය භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙතුං. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සම්මුති භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අත්ථාය ¶ භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙතුං, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘සම්මතා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස අත්ථාය භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙතුං. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.
‘‘තාය ¶ සම්මතාය භික්ඛුනියා භික්ඛුනිසඞ්ඝං ආදාය භික්ඛුසඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛූනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – ‘භික්ඛුනීසඞ්ඝො ¶ , අය්යා, භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙති – දිට්ඨෙන වා, සුතෙන වා පරිසඞ්කාය වා. වදතු [වදතු මං (ක.)], අය්යා, භික්ඛුසඞ්ඝො භික්ඛුනිසඞ්ඝං අනුකම්පං උපාදාය, පස්සන්තො පටිකරිස්සති. දුතියම්පි, අය්යා…පෙ… තතියම්පි, අය්යා, භික්ඛුනිසඞ්ඝො භික්ඛුසඞ්ඝං පවාරෙති – දිට්ඨෙන වා, සුතෙන වා, පරිසඞ්කාය වා. වදතු, අය්යා, භික්ඛුසඞ්ඝො භික්ඛුනිසඞ්ඝං අනුකම්පං උපාදාය, පස්සන්තො පටිකරිස්සතී’’ති.
428. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො භික්ඛූනං උපොසථං ඨපෙන්ති, පවාරණං ඨපෙන්ති, සවචනීයං කරොන්ති, අනුවාදං පට්ඨපෙන්ති, ඔකාසං කාරෙන්ති, චොදෙන්ති, සාරෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා භික්ඛුස්ස උපොසථො ඨපෙතබ්බො; ඨපිතොපි අට්ඨපිතො; ඨපෙන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස. න පවාරණා ඨපෙතබ්බා; ඨපිතාපි අට්ඨපිතා; ඨපෙන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස. න සවචනීයං කාතබ්බං; කතම්පි අකතං; කරොන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස. න අනුවාදො පට්ඨපෙතබ්බො; පට්ඨපිතොපි අප්පට්ඨපිතො; පට්ඨපෙන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස. න ඔකාසො කාරෙතබ්බො ¶ ; කාරිතොපි අකාරිතො; කාරෙන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස. න චොදෙතබ්බො; චොදිතොපි අචොදිතො; චොදෙන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්ස ¶ . න සාරෙතබ්බො; සාරිතොපි අසාරිතො; සාරෙන්තියා ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛූ භික්ඛුනීනං උපොසථං ඨපෙන්ති, පවාරණං ඨපෙන්ති, සවචනීයං කරොන්ති, අනුවාදං පට්ඨපෙන්ති, ඔකාසං කාරෙන්ති, චොදෙන්ති, සාරෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ භික්ඛුනා භික්ඛුනියා උපොසථං ඨපෙතුං; ඨපිතොපි සුට්ඨපිතො; ඨපෙන්තස්ස අනාපත්ති. පවාරණං ඨපෙතුං; ඨපිතාපි සුට්ඨපිතා; ඨපෙන්තස්ස අනාපත්ති. සවචනීයං කාතුං; කතම්පි සුකතං; කරොන්තස්ස අනාපත්ති. අනුවාදං පට්ඨපෙතුං; පට්ඨපිතොපි සුප්පට්ඨපිතො; පට්ඨපෙන්තස්ස අනාපත්ති. ඔකාසං කාරෙතුං; කාරිතොපි සුකාරිතො; කාරෙන්තස්ස ¶ අනාපත්ති. චොදෙතුං; චොදිතාපි සුචොදිතා; චොදෙන්තස්ස අනාපත්ති. සාරෙතුං; සාරිතාපි සුසාරිතා; සාරෙන්තස්ස අනාපත්තී’’ති.
429. [පාචි. 1184] තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො යානෙන යායන්ති – ඉත්ථියුත්තෙනපි පුරිසන්තරෙන, පුරිසයුත්තෙනපි ඉත්ථන්තරෙන. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… ‘‘සෙය්යථාපි ගඞ්ගාමහියායා’’ති [ගඞ්ගාමහියාති (සී.)]. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා යානෙන යායිතබ්බං. යා යායෙය්ය, යථාධම්මො කාරෙතබ්බො’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ගිලානා හොති, න සක්කොති පදසා ගන්තුං. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි ¶ , භික්ඛවෙ, ගිලානාය යාන’’න්ති. අථ ඛො භික්ඛුනීනං එතදහොසි – ‘‘ඉත්ථියුත්තං නු ඛො, පුරිසයුත්තං නු ඛො’’ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඉත්ථියුත්තං පුරිසයුත්තං හත්ථවට්ටක’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරිස්සා භික්ඛුනියා යානුග්ඝාතෙන බාළ්හතරං අඵාසු අහොසි. භගවතො ¶ එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සිවිකං පාටඞ්කි’’න්ති.
430. තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන අඩ්ඪකාසී ගණිකා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා හොති. සා ච සාවත්ථිං ගන්තුකාමා හොති – ‘භගවතො සන්තිකෙ උපසම්පජ්ජිස්සාමී’ති. අස්සොසුං ඛො ධුත්තා – ‘අඩ්ඪකාසී කිර ගණිකා සාවත්ථිං ගන්තුකාමා’ති. තෙ මග්ගෙ පරියුට්ඨිංසු. අස්සොසි ඛො අඩ්ඪකාසී ගණිකා – ‘ධුත්තා කිර මග්ගෙ පරියුට්ඨිතා’ති. භගවතො සන්තිකෙ දූතං පාහෙසි – ‘‘අහඤ්හි උපසම්පජ්ජිතුකාමා; කථං නු ඛො මයා පටිපජ්ජිතබ්බ’’න්ති? අථ ඛො භගවා එතස්මිං නිදානෙ එතස්මිං පකරණෙ ධම්මිං කථං කත්වා භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, දූතෙනපි උපසම්පාදෙතු’’න්ති.
භික්ඛුදූතෙන උපසම්පාදෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුදූතෙන උපසම්පාදෙතබ්බා. යො උපසම්පාදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති. සික්ඛමානදූතෙන ¶ උපසම්පාදෙන්ති…පෙ… සාමණෙරදූතෙන උපසම්පාදෙන්ති…පෙ… සාමණෙරිදූතෙන උපසම්පාදෙන්ති…පෙ… බාලාය අබ්යත්තාය දූතෙන උපසම්පාදෙන්ති. ‘‘න, භික්ඛවෙ, බාලාය අබ්යත්තාය දූතෙන උපසම්පාදෙතබ්බා. යො උපසම්පාදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය දූතෙන උපසම්පාදෙතුන්ති.
‘‘තාය ¶ දූතාය භික්ඛුනියා සඞ්ඝං උපසඞ්කමිත්වා එකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා භික්ඛූනං පාදෙ වන්දිත්වා උක්කුටිකං නිසීදිත්වා අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා එවමස්ස වචනීයො – ‘ඉත්ථන්නාමා, අය්යා, ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. සා කෙනචිදෙව අන්තරායෙන න ආගච්ඡති. ඉත්ථන්නාමා, අය්යා, සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති. උල්ලුම්පතු තං, අය්යා, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදාය. ඉත්ථන්නාමා, අය්යා, ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. සා කෙනචිදෙව අන්තරායෙන න ආගච්ඡති. දුතියම්පි, අය්යා, ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති. උල්ලුම්පතු තං, අය්යා, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදාය. ඉත්ථන්නාමා, අය්යා, ඉත්ථන්නාමාය අය්යාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. සා කෙනචිදෙව අන්තරායෙන න ආගච්ඡති. තතියම්පි, අය්යා, ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති. උල්ලුම්පතු තං, අය්යා, සඞ්ඝො අනුකම්පං උපාදායා’ති ¶ . බ්යත්තෙන භික්ඛුනා පටිබලෙන සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
‘‘සුණාතු ¶ මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. සා කෙනචිදෙව අන්තරායෙන න ආගච්ඡති. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙය්ය ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ ¶ , භන්තෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. සා කෙනචිදෙව අන්තරායෙන න ආගච්ඡති. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. යස්සායස්මතො ඛමති ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදා ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා, සො තුණ්හස්ස; යස්ස නක්ඛමති, සො භාසෙය්ය.
‘‘දුතියම්පි එතමත්ථං වදාමි…පෙ… තතියම්පි එතමත්ථං වදාමි. සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදාපෙක්ඛා. එකතොඋපසම්පන්නා භික්ඛුනිසඞ්ඝෙ, විසුද්ධා. සා කෙනචිදෙව අන්තරායෙන න ආගච්ඡති. ඉත්ථන්නාමා සඞ්ඝං උපසම්පදං යාචති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං උපසම්පාදෙති ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. යස්සායස්මතො ඛමති ඉත්ථන්නාමාය උපසම්පදා ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා, සො තුණ්හස්ස; යස්ස ¶ නක්ඛමති, සො භාසෙය්ය.
‘‘උපසම්පන්නා ¶ සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා ඉත්ථන්නාමාය පවත්තිනියා. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමීති.
‘‘තාවදෙව ඡායා මෙතබ්බා, උතුප්පමාණං ආචික්ඛිතබ්බං, දිවසභාගො ආචික්ඛිතබ්බො, සඞ්ගීති ආචික්ඛිතබ්බා, භික්ඛුනියො වත්තබ්බා – තස්සා තයො ච නිස්සයෙ, අට්ඨ ච අකරණීයානි ආචික්ඛෙය්යාථා’’ති.
431. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අරඤ්ඤෙ විහරන්ති. ධුත්තා දූසෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං, ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අරඤ්ඤෙ වත්ථබ්බං. යා වසෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරෙන උපාසකෙන භික්ඛුනිසඞ්ඝස්ස උද්දොසිතො දින්නො හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, උද්දොසිත’’න්ති. උද්දොසිතො න සම්මති. භගවතො එතමත්ථං ¶ ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, උපස්සය’’න්ති. උපස්සයො න සම්මති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, නවකම්ම’’න්ති. නවකම්මං න සම්මති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පුග්ගලිකම්පි කාතු’’න්ති.
432. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා ඉත්ථී සන්නිසින්නගබ්භා භික්ඛුනීසු පබ්බජිතා හොති. තස්සා පබ්බජිතාය ගබ්භො වුට්ඨාති. අථ ඛො තස්සා භික්ඛුනියා එතදහොසි – ‘‘කථං නු ඛො මයා ඉමස්මිං දාරකෙ පටිපජ්ජිතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං ¶ . ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පොසෙතුං, යාව සො දාරකො විඤ්ඤුතං පාපුණාතී’’ති.
අථ ඛො තස්සා භික්ඛුනියා එතදහොසි – ‘‘මයා ච න ලබ්භා එකිකාය වත්ථුං, අඤ්ඤාය ච භික්ඛුනියා න ලබ්භා දාරකෙන සහ වත්ථුං, කථං නු ඛො මයා පටිපජ්ජිතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, එකං භික්ඛුනිං සම්මන්නිත්වා තස්සා ¶ භික්ඛුනියා දුතියං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සම්මන්නිතබ්බා. පඨමං භික්ඛුනී යාචිතබ්බා, යාචිත්වා බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
‘‘සුණාතු ¶ මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සම්මන්නෙය්ය ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියං. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සම්මන්නති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියං. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සම්මුති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘සම්මතා සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියා. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
අථ ඛො තස්සා දුතියිකාය භික්ඛුනියා එතදහොසි – ‘‘කථං නු ඛො මයා ඉමස්මිං දාරකෙ පටිපජ්ජිතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, ඨපෙත්වා සාගාරං යථා අඤ්ඤස්මිං පුරිසෙ පටිපජ්ජන්ති [පටිපජ්ජති (ස්යා.)] එවං තස්මිං ¶ දාරකෙ පටිපජ්ජිතු’’න්ති.
433. තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ගරුධම්මං අජ්ඣාපන්නා හොති මානත්තචාරිනී. අථ ඛො තස්සා භික්ඛුනියා එතදහොසි – ‘‘මයා ච න ලබ්භා එකිකාය වත්ථුං, අඤ්ඤාය ච භික්ඛුනියා න ලබ්භා සහ මයා වත්ථුං, කථං නු ඛො මයා පටිපජ්ජිතබ්බ’’න්ති? භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, එකං භික්ඛුනිං සම්මන්නිත්වා තස්සා භික්ඛුනියා දුතියං දාතුං. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සම්මන්නිතබ්බා. පඨමං භික්ඛුනී යාචිතබ්බා, යාචිත්වා බ්යත්තාය භික්ඛුනියා පටිබලාය සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සම්මන්නෙය්ය ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියං. එසා ඤත්ති.
‘‘සුණාතු මෙ, අය්යෙ, සඞ්ඝො. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුනිං සම්මන්නති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියං. යස්සා අය්යාය ඛමති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා සම්මුති ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියාය, සා තුණ්හස්ස; යස්සා නක්ඛමති, සා භාසෙය්ය.
‘‘සම්මතා ¶ සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමා භික්ඛුනී ඉත්ථන්නාමාය භික්ඛුනියා දුතියා. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
434. තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී සික්ඛං පච්චක්ඛාය විබ්භමි. සා පුන පච්චාගන්ත්වා භික්ඛුනියො උපසම්පදං යාචි ¶ . භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා සික්ඛාපච්චක්ඛානං; යදෙව සා විබ්භන්තා තදෙව සා අභික්ඛුනී’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී සකාවාසා තිත්ථායතනං සඞ්කමි. සා පුන පච්චාගන්ත්වා භික්ඛුනියො උපසම්පදං යාචි. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘යා සා, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනී සකාවාසා තිත්ථායතනං සඞ්කන්තා, සා ආගතා න උපසම්පාදෙතබ්බා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පුරිසෙහි අභිවාදනං ¶ , කෙසච්ඡෙදනං, නඛච්ඡෙදනං, වණප්පටිකම්මං, කුක්කුච්චායන්තා න සාදියන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, සාදිතු’’න්ති [සාදියිතුං (ක.)].
435. තෙන ¶ ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පල්ලඞ්කෙන නිසීදන්ති පණ්හීසම්ඵස්සං සාදියන්තී [සාදියන්තා (ක.)]. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා පල්ලඞ්කෙන නිසීදිතබ්බං. යා නිසීදෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්ඤතරා භික්ඛුනී ගිලානා හොති. තස්සා විනා පල්ලඞ්කෙන න ඵාසු හොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අඩ්ඪපල්ලඞ්ක’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො වච්චකුටියා වච්චං කරොන්ති ¶ . ඡබ්බග්ගියා භික්ඛුනියො තත්ථෙව ගබ්භං පාතෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා වච්චකුටියා වච්චො කාතබ්බො. යා කරෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, හෙට්ඨා විවටෙ උපරිපටිච්ඡන්නෙ වච්චං කාතු’’න්ති.
436. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො චුණ්ණෙන නහායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං ¶ . ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා චුණ්ණෙන නහායිතබ්බං. යා නහායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, කුක්කුසං මත්තික’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො වාසිතකාය මත්තිකාය නහායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා වාසිතකාය මත්තිකාය නහායිතබ්බං. යා නහායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පකතිමත්තික’’න්ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො ජන්තාඝරෙ නහායන්තියො කොලාහලං අකංසු. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා ජන්තාඝරෙ නහායිතබ්බං. යා නහායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පටිසොතෙ නහායන්ති ධාරාසම්ඵස්සං සාදියන්තී. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ ¶ , භික්ඛුනියා ¶ පටිසොතෙ නහායිතබ්බං. යා නහායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො අතිත්ථෙ නහායන්ති. ධුත්තා දූසෙන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා අතිත්ථෙ නහායිතබ්බං. යා නහායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්සා’’ති.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්ඛුනියො පුරිසතිත්ථෙ නහායන්ති. මනුස්සා උජ්ඣායන්ති ඛිය්යන්ති විපාචෙන්ති…පෙ… සෙය්යථාපි ගිහිනී කාමභොගිනියොති. භගවතො එතමත්ථං ¶ ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්ඛවෙ, භික්ඛුනියා පුරිසතිත්ථෙ නහායිතබ්බං. යා නහායෙය්ය, ආපත්ති දුක්කටස්ස. අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, මහිලාතිත්ථෙ නහායිතු’’න්ති.
තතියභාණවාරො නිට්ඨිතො.
භික්ඛුනික්ඛන්ධකො දසමො.
ඉමස්මිං ඛන්ධකෙ වත්ථූ එකසතං.
තස්සුද්දානං –
පබ්බජ්ජං ¶ ගොතමී යාචි, නානුඤ්ඤාසි තථාගතො;
කපිලවත්ථු වෙසාලිං, අගමාසි විනායකො.
රජොකිණ්ණෙන කොට්ඨකෙ, ආනන්දස්ස පවෙදයි;
භබ්බොති ¶ නයතො යාචි, මාතාති පොසිකාති ච.
වස්සසතං තදහු ච, අභික්ඛුපච්චාසීසනා;
පවාරණා ගරුධම්මා, ද්වෙ වස්සා අනක්කොසනා.
ඔවටො ච අට්ඨ ධම්මා, යාවජීවානුවත්තනා;
ගරුධම්මපටිග්ගාහො සාවස්සා උපසම්පදා.
වස්සසහස්සං පඤ්චෙව, කුම්භථෙනකසෙතට්ටි;
මඤ්ජිට්ඨිකඋපමාහි, එවං සද්ධම්මහිංසනා.
ආළිං බන්ධෙය්ය පාඑව, පුන සද්ධම්මසණ්ඨිති;
උපසම්පාදෙතුං අය්යා, යථාවුඩ්ඪාභිවාදනා.
න ¶ කරිස්සන්ති කිමෙව, සාධාරණාසාධාරණං;
ඔවාදං පාතිමොක්ඛඤ්ච, කෙන නු ඛො උපස්සයං.
න ජානන්ති ච ආචික්ඛි, න කරොන්ති ච භික්ඛුහි;
පටිග්ගහෙතුං භික්ඛූහි, භික්ඛුනීහි පටිග්ගහො.
ආචික්ඛි කම්මං භික්ඛූහි, උජ්ඣායන්ති භික්ඛුනීහි වා;
ආචික්ඛිතුං භණ්ඩනඤ්ච, රොපෙත්වා උප්පලාය ච.
සාවත්ථියා කද්දමොද, අවන්දි කාය ඌරු ච;
අඞ්ගජාතඤ්ච ඔභාසං, සම්පයොජෙන්ති වග්ගිකා.
අවන්දියො ¶ දණ්ඩකම්මං, භික්ඛුනියො තථා පුන;
ආවරණඤ්ච ¶ ඔවාදං, කප්පති නු ඛො පක්කමි.
බාලා වත්ථුවිනිච්ඡයා, ඔවාදං සඞ්ඝො පඤ්චහි;
දුවෙ තිස්සො න ගණ්හන්ති, බාලා ගිලානගමිකං.
ආරඤ්ඤිකො නාරොචෙන්ති, න පච්චාගච්ඡන්ති ච;
දීඝං විලීවචම්මඤ්ච, දුස්සා ච වෙණිවට්ටි ච;
චොළවෙණි ච වට්ටි ච, සුත්තවෙණි ච වට්ටිකා.
අට්ඨිල්ලං ගොහනුකෙන, හත්ථකොච්ඡං පාදං තථා;
ඌරුං මුඛං දන්තමංසං, ආලිම්පොමද්දචුණ්ණනා.
ලඤ්ඡෙන්ති අඞ්ගරාගඤ්ච, මුඛරාගං තථා දුවෙ;
අවඞ්ගං විසෙසොලොකො, සාලොකෙන නච්චෙන ච [සාලොකෙ සනච්චෙන ච (සී.), සාලොකෙන සනච්චනං (ස්යා.)].
වෙසී ¶ පානාගාරං සූනං, ආපණං වඩ්ඪි වණිජ්ජා;
දාසං දාසිං කම්මකරං, කම්මකාරිං උපට්ඨය්යුං.
තිරච්ඡානහරීතකි, සන්ධාරයන්ති නමතකං;
නීලං පීතං ලොහිතකං, මඤ්ජිට්ඨකණ්හචීවරා.
මහාරඞ්ගමහානාමඅච්ඡින්නා දීඝමෙව ච;
පුප්ඵඵලකඤ්චුකඤ්ච, තිරීටකඤ්ච ධාරයුං.
භික්ඛුනී ¶ සික්ඛමානාය, සාමණෙරාය අච්චයෙ;
නිය්යාදිතෙ ¶ පරික්ඛාරෙ, භික්ඛුනියොව ඉස්සරා.
භික්ඛුස්ස සාමණෙරස්ස, උපාසකස්සුපාසිකා;
අඤ්ඤෙසඤ්ච පරික්ඛාරෙ, නිය්යාතෙ භික්ඛුඉස්සරා.
මල්ලී ¶ ගබ්භං පත්තමූලං, බ්යඤ්ජනං ආමිසෙන ච;
උස්සන්නඤ්ච බාළ්හතරං, සන්නිධිකතමාමිසං.
භික්ඛූනං යාදිසං භොට්ඨං [හෙට්ඨා (සී.), හෙට්ඨං (ස්යා.), භුත්ති (ක.)], භික්ඛුනීනං තථා කරෙ;
සෙනාසනං උතුනියො, මක්ඛීයති පටාණි ච.
ඡිජ්ජන්ති සබ්බකාලඤ්ච, අනිමිත්තාපි දිස්සරෙ;
නිමිත්තා ලොහිතා චෙව, තථෙව ධුවලොහිතා.
ධුවචොළපග්ඝරන්තී, සිඛරණිත්ථිපණ්ඩකා;
වෙපුරිසී ච සම්භින්නා, උභතොබ්යඤ්ජනාපි ච.
අනිමිත්තාදිතො කත්වා, යාව උභතොබ්යඤ්ජනා;
එතං පෙය්යාලතො හෙට්ඨා, කුට්ඨං ගණ්ඩො කිලාසො ච.
සොසාපමාරො මානුසී, ඉත්ථීසි භුජිස්සාසි ච;
අණණා න රාජභටී, අනුඤ්ඤාතා ච වීසති.
පරිපුණ්ණා ච කින්නාමා, කානාමා තෙ පවත්තිනී;
චතුවීසන්තරායානං, පුච්ඡිත්වා උපසම්පදා.
විත්ථායන්ති අනනුසිට්ඨා, සඞ්ඝමජ්ඣෙ තථෙව ච;
උපජ්ඣාගාහ සඞ්ඝාටි, උත්තරන්තරවාසකො.
සඞ්කච්චුදකසාටි ච, ආචික්ඛිත්වාන පෙසයෙ;
බාලා ¶ අසම්මතෙකතො, යාචෙ පුච්ඡන්තරායිකා.
එකතොඋපසම්පන්නා, භික්ඛුසඞ්ඝෙ තථා පුන;
ඡායා උතු දිවසා ච, සඞ්ගීති තයො නිස්සයෙ.
අට්ඨ අකරණීයානි, කාලං සබ්බත්ථ අට්ඨෙව;
න පවාරෙන්ති භික්ඛුනී, භික්ඛුසඞ්ඝං තථෙව ච.
කොලාහලං ¶ ¶ පුරෙභත්තං, විකාලෙ ච කොලාහලං;
උපොසථං පවාරණං, සවචනීයානුවාදනං.
ඔකාසං චොදෙ සාරෙන්ති, පටික්ඛිත්තං මහෙසිනා;
තථෙව භික්ඛු භික්ඛුනී, අනුඤ්ඤාතං මහෙසිනා.
යානං ගිලානයුත්තඤ්ච, යානුග්ඝාතඩ්ඪකාසිකා;
භික්ඛු සික්ඛා සාමණෙර, සාමණෙරී ච බාලාය.
අරඤ්ඤෙ ¶ උපාසකෙන, උද්දොසිතො උපස්සයං;
න සම්මති නවකම්මං, නිසින්නගබ්භඑකිකා.
සාගාරඤ්ච ගරුධම්මං, පච්චක්ඛාය ච සඞ්කමි;
අභිවාදනකෙසා ච, නඛා ච වණකම්මනා.
පල්ලඞ්කෙන ගිලානා ච, වච්චං චුණ්ණෙන වාසිතං;
ජන්තාඝරෙ පටිසොතෙ, අතිත්ථෙ පුරිසෙන ච.
මහාගොතමී ආයාචි, ආනන්දො චාපි යොනිසො;
පරිසා චතස්සො හොන්ති, පබ්බජ්ජා ජිනසාසනෙ.
සංවෙගජනනත්ථාය ¶ , සද්ධම්මස්ස ච වුද්ධියා;
ආතුරස්සාව භෙසජ්ජං, එවං බුද්ධෙන දෙසිතං.
එවං විනීතා සද්ධම්මෙ, මාතුගාමාපි ඉතරා;
යායන්ති [තායන්ති (සී. ස්යා.)] අච්චුතං ඨානං, යත්ථ ගන්ත්වා න සොචරෙති.
භික්ඛුනික්ඛන්ධකං නිට්ඨිතං.