📜

1. පාරාජිකකණ්ඩං

1. උබ්භජාණුමණ්ඩලිකසික්ඛාපදවණ්ණනා

656. භික්ඛුනීවිභඞ්ගෙ මිගාරමාතුයාති මිගාරමාතු, විසාඛායාති අත්ථො. පාළියං ‘‘එහි භික්ඛුනීති භික්ඛුනී, තීහි සරණගමනෙහි උපසම්පන්නාති භික්ඛුනී’’ති ඉදං භික්ඛුවිභඞ්ගපාළියා සමදස්සනත්ථං අට්ඨගරුධම්මප්පටිග්ගහණෙන ලද්ධූපසම්පදං මහාපජාපතිගොතමිඤ්චෙව තාය සහ නික්ඛන්තා භගවතො ආණාය භික්ඛූනඤ්ඤෙව සන්තිකෙ එකතොඋපසම්පන්නා පඤ්චසතසාකියානියො ච සන්ධාය වුත්තං. තා හි භගවතා ආනන්දත්ථෙරස්ස යාචනාය පබ්බජ්ජං අනුජානන්තෙන ‘‘එථ භික්ඛුනියො, මම සාසනෙ තුම්හෙපි පවිසථා’’ති වුත්තා විය ජාතා. සාකියානියො එව සරණසීලානි දත්වා කම්මවාචාය උපසම්පාදිතත්තා ‘‘තීහි සරණගමනෙහි උපසම්පන්නා’’ති වුත්තා. න හි එතාහි අඤ්ඤා එහිභික්ඛුනිභාවාදිනා උපසම්පන්නා නාම සන්ති. යං පන ථෙරීගාථාසු භද්දාය කුණ්ඩලකෙසියා –

‘‘නිහච්ච ජාණුං වන්දිත්වා, සම්මුඛා අඤ්ජලිං අකං;

‘එහි භද්දෙ’ති මං අවොච, සා මෙ ආසූපසම්පදා’’ති. (ථෙරීගා. 109) –

වුත්තං. යඤ්ච අපදානෙපි –

‘‘ආයාචිතො තදා ආහ, ‘එහි භද්දෙ’ති නායකො;

තදාහං උපසම්පන්නා, පරිත්තං තොයමද්දස’’න්ති. (අප. ථෙරී 2.3.44) –

වුත්තං. තම්පි ‘‘එහි ත්වං භික්ඛුනීනං සන්තිකෙ පබ්බජ්ජං, උපසම්පදඤ්ච ගණ්හාහී’’ති භගවතො ආණා උපසම්පදාය කාරණත්තා උපසම්පදා අහොසීති ඉමමත්ථං සන්ධාය වුත්තං. තථා හි වුත්තං ථෙරීගාථාට්ඨකථායං ‘‘එහි භද්දෙ, භික්ඛුනුපස්සයං ගන්ත්වා භික්ඛුනීනං සන්තිකෙ පබ්බජ්ජ උපසම්පජ්ජස්සූති මං අවච ආණාපෙසි, සා සත්ථු ආණා මය්හං උපසම්පදාය කාරණත්තා උපසම්පදා ආසි අහොසී’’ති (ථෙරීගා. අට්ඨ. 111).

657. සාධාරණපාරාජිකෙහීති මෙථුනාදීහි චතූහි. තානි, පන අඤ්ඤානි ච සාධාරණසික්ඛාපදානි යස්මා භික්ඛුවිභඞ්ගෙ වුත්තනිදානවත්ථාදීසු එව සාධාරණවසෙන පඤ්ඤත්තානි, පච්ඡා පන තානි භික්ඛුනීනං පාතිමොක්ඛුද්දෙසං අනුජානන්තෙන භගවතා තාසං සික්ඛාපච්චක්ඛානාභාවෙන ‘‘යා පන භික්ඛුනී ඡන්දසො මෙථුනං ධම්මං පටිසෙවෙය්යා’’තිආදිනා තදනුරූපවසෙන පරිවත්තෙත්වා අසාධාරණසික්ඛාපදෙහි සද්ධිං සංසන්දෙත්වා භික්ඛුනිපාතිමොක්ඛුද්දෙසවසෙන එකතො සඞ්ගහිතානි. යස්මා ච නෙසං භික්ඛුවිභඞ්ගෙ (පාරා. 44 ආදයො) වුත්තනයෙනෙව සබ්බොපි විනිච්ඡයො සක්කා ඤාතුං, තස්මා තානි වජ්ජෙත්වා අසාධාරණානං එව ඉධ විභඞ්ගො වුත්තොති වෙදිතබ්බං.

659. භික්ඛූනං ‘‘කායසංසග්ගං සාදියෙය්යා’’ති අවත්වා ‘‘සමාපජ්ජෙය්යා’’ති වුත්තත්තා ‘‘භික්ඛු ආපත්තියා න කාරෙතබ්බො’’ති වුත්තං. තබ්බහුලනයෙනාති කිරියාසමුට්ඨානස්සෙව බහුලභාවතො, එතෙන අකිරියාසමුට්ඨානාපි අයං ආපත්ති හොතීති දස්සෙති. කිඤ්චාපි දස්සෙති, මයං පනෙත්ථ එවං තක්කයාම ‘‘කායසංසග්ගක්ඛණෙ සාදියන්තියා කිරියාය අභාවෙපි තතො පුබ්බෙ පවත්තිතානං පටිච්ඡන්නට්ඨානගමනඉඞ්ගිතාකාරදස්සනාදිකිරියානං වසෙනෙව කිරියාසමඋට්ඨානමෙව, පරෙහි මග්ගෙ කරියමානුපක්කමෙන නිච්චලස්ස සාදියතො සුක්කවිස්සට්ඨි විය පුබ්බපයොගාභාවෙපි වා තස්මිඤ්ඤෙව ඛණෙ පරූපක්කමෙන ජනියමානාය අත්තනො කායචලනාදිසඞ්ඛාතාය කිරියාය, සා හි සාදියමානෙන තස්සා චිත්තෙනාපි සමුට්ඨිතා කිරියා නාම හොති අවායමිත්වා පරූපක්කමෙන මෙථුනසාදියනෙ විය, භික්ඛූනං පන පරූපක්කමජනිතං කිරියං අබ්බොහාරිකං කත්වා අත්තනා කරියමානපයොගවසෙනෙව ‘කායසංසග්ගං සමාපජ්ජෙය්යා’ති එවං විසෙසෙත්වාව සික්ඛාපදස්ස පඤ්ඤත්තත්තා සාදියමානෙපි න දොසො. ඉතරථා හි තබ්බහුලනයෙනෙත්ථ කිරියත්තෙ ගය්හමානෙ අඤ්ඤෙසම්පි කිරියාකිරියසික්ඛාපදානං කිරියත්තග්ගහණප්පසඞ්ගො සියා’’ති. තස්මා වීමංසිත්වා ගහෙතබ්බං. සාති කිරියාසමුට්ඨානතා. තථෙවාති කායසංසග්ගරාගී එව.

උබ්භජාණුමණ්ඩලිකසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

2. වජ්ජපටිච්ඡාදිකසික්ඛාපදවණ්ණනා

666. දුතියෙ පුරිමෙනාතිආදි සුන්දරීනන්දාය වජ්ජපටිච්ඡාදනෙ පඤ්ඤත්තතං සන්ධාය වුත්තං. ‘‘අට්ඨන්න’’න්ති වුත්තත්තා වජ්ජපටිච්ඡාදනස්සාපි පටිච්ඡාදනෙ පාරාජිකමෙවාති දට්ඨබ්බං. ‘‘ධුරං නික්ඛිත්තමත්තෙ’’ති වුත්තත්තා පණ්ණත්තිං අජානන්තියාපි ‘‘ඉදං වජ්ජං න පකාසෙස්සාමී’’ති ඡන්දෙන ධුරං නික්ඛෙපක්ඛණෙ පාරාජිකන්ති දට්ඨබ්බං. තං පන පටිච්ඡාදනං යස්මා ‘‘පෙසලා ඤත්වා ගරහිස්සන්තී’’ති භයෙනෙව හොති, භයඤ්ච කොධචිත්තසම්පයුත්තං, තස්මා ඉදං ‘‘දුක්ඛවෙදන’’න්ති වුත්තං. යං පන සාරත්ථදීපනියං (සාරත්ථ. ටී. පාරාජිකකණ්ඩ 3.666) ‘‘කිඤ්චාපි වජ්ජපටිච්ඡාදනං පෙමවසෙන හොති, තථාපි සික්ඛාපදවීතික්කමචිත්තං දොමනස්සිතමෙව හොතී’’ති එවං පණ්ණත්තිවීතික්කමචිත්තෙනෙව ඡාදනං දොමනස්සත්තෙ කාරණං වුත්තං, තං අකාරණං පණ්ණත්තිවිජානනං විනාපි ආපජ්ජිතබ්බතොව.

වජ්ජපටිච්ඡාදිකසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

669. තතියං උත්තානමෙව.

4. අට්ඨවත්ථුකසික්ඛාපදවණ්ණනා

675. චතුත්ථෙ ලොකස්සාදසඞ්ඛාතං මිත්තෙහි අඤ්ඤමඤ්ඤං කාතබ්බං සන්ථවං. වුත්තමෙවත්ථං පරියායන්තරෙන දස්සෙතුං ‘‘කායසංසග්ගරාගෙනා’’ති වුත්තං.

තිස්සිත්ථියො මෙථුනං තං න සෙවෙති යා තිස්සො ඉත්ථියො, තාසු වුත්තං තං මෙථුනං න සෙවෙය්ය. අනරියපණ්ඩකෙති තයො අනරියෙ, තයො පණ්ඩකෙ ච උපසඞ්කමිත්වා මෙථුනං න සෙවෙති අත්ථො. අනරියාති චෙත්ථ උභතොබ්යඤ්ජනකා අධිප්පෙතා. බ්යඤ්ජනස්මින්ති අත්තනො වච්චමුඛමග්ගෙපි. ඡෙදො එව ඡෙජ්ජං, පාරාජිකං.

වණ්ණාවණ්ණොති ද්වීහි සුක්කවිස්සට්ඨි වුත්තා. ගමනුප්පාදනන්ති සඤ්චරිත්තං. ‘‘මෙථුනධම්මස්ස පුබ්බභාගත්තා පච්චයො හොතී’’ති ඉමිනා කාරියොපචාරෙන කායසංසග්ගො මෙථුනධම්මොති වුත්තොති දස්සෙති. සබ්බපදෙසූති සඞ්ඝාටිකණ්ණග්ගහණාදිපදෙසු. කායසංසග්ගරාගො, සඋස්සාහතා, අට්ඨමවත්ථුස්ස පූරණන්ති තීණෙත්ථ අඞ්ගානි.

අට්ඨවත්ථුකසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.

පාරාජිකවණ්ණනානයො නිට්ඨිතො.